فهرست مطالب

پایش - سال دوم شماره 4 (پیاپی 8، پاییز 1382)

مجله پایش
سال دوم شماره 4 (پیاپی 8، پاییز 1382)

  • 75 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1382/08/15
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سرور پرویزی*، فضل الله احمدی، علیرضا نیکبخت نصر آبادی صفحات 251-258

    هدف این پژوهش کیفی تبیین نظرات نوجوانان در زمینه عوامل موثر بر سلامت بوده که با استفاده از مصاحبه های باز نیمه ساختار یافته (گروه و فردی) با نوجوانان و با نمونه گیری مبتنی بر هدف انجام شده است. داوطلبان دیدگاه های خود را پیرامون سلامت به بحث گذاشتند. مکالمات روی نوار صوتی ضبط و کلمه به کلمه دست نویس شد. سپس مطابق روش تجزیه و تحلیل درونمایه ای (Thematic Analysis) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نوجوانان در زمینه تمهیدات ارتقای سلامت به این موارد اشاره نموده اند: جامعه سالم، ارتباطات مطلوب، امکانات فرهنگی - هنری، سلامت روان، آینده، سلامت جسمی و خانواده سالم. تهدیدات سلامت را نیز: بیکاری و نداشتن سرگرمی مناسب، جامعه ناسالم، محدودیت، ارتباطات ناسالم، فقدان سلامت روان، مدارس نامطلوب و اختلافات خانوادگی ذکر کرده اند. تاکید نوجوانان بر اهمیت جوانب اجتماعی تاثیرگذار بر سلامتی در مقایسه با ابعاد فردی و همچنین جنبه های روانی موثر بر سلامتی نسبت به مسایل جسمی از جمله یافته های این پژوهش است. هراس از بی کاری، برخورداری از امکانات آموزشی، تامین روانی، داشتن خانواده و جامعه سالم و امیدواری به آینده موضوعاتی است که می تواند مدنظر مدیران فرهنگی، آموزشی، بهداشتی و اقتصادی قرار گیرد. تامین سلامت نوجوانان، از ملزومات توسعه پایدار کشور است. تدوین راهکارهای مناسب برای حل مشکلات و سپس اجرای آن در راستای اهداف توسعه ملی با توجه به دیدگاه های گیرندگان اصلی خدمات بهداشتی می تواند سلامت نسل های بعدی را رقم زند. هر چند به نظر می رسد بررسی های فراتر در این زمینه لازم است.

    کلیدواژگان: نوجوان، سلامتی، پژوهش کیفی
  • نسرین عابدی نیا، فاطمه رمضان زاده، ملک منصور اقصی صفحات 257-302

    مطالعه پدیده ناباروری خصوصا با تکیه بر جنبه های روانی - اجتماعی آن از اهمیت زیادی برخوردار است و تشخیص چگونگی ارتباط این پدیده و عوامل فوق، تاثیری عمیق در بهبود کیفیت زندگی خواهد داشت. این پژوهش، فراوانی و شدت اضطراب و افسردگی و رابطه آن با طول مدت ناباروری را در مجتمع بیمارستانی امام خمینی، بیمارستان ولی عصر (عج) تهران بررسی می کند. طی این مطالعه 370 زن با علل مختلف ناباروری در مرکز تحقیقات بهداشت باروری ولی عصر (عج)، به کمک پرسشنامه های بک (Beck Depression Inventory-DBI) و کتل (Cattle) از نظر وضعیت ابتلا به افسردگی و اضطراب با توجه به طول مدت ناباروری مورد بررسی قرار گرفتند. دامنه سنی آنها 45-17 سال (میانگین 28، انحراف معیار 3/5) و طول مدت ناباروری 20-1 سال (میانگین 6، انحراف معیار 1/4) بوده است. این بررسی 151 نفر (8/40 درصد) را افسرده و 321 نفر (8/86 درصد) را مضطرب نشان داد. میزان افسردگی با مدت ناباروری (p=0.019) و میزان تحصیلات (p=0.000) ارتباط معنی دار نشان داد، در حالیکه این ارتباط با شغل معنی دار نبود. اضطراب نیز با طول مدت ناباروری (p=0.048) و شغل (p=0.047) ارتباط معنی داری داشت ولی چنین رابطه ای با میزان تحصیلات و علت ناباروری به دست نیامد. یافته های پژوهش همچنین نشان داد که اضطراب و افسردگی در طی 4 تا 6 سال ناباروری، به خصوص افسردگی شدید در طی 7 تا 9 سال نازایی دارای بیشترین فراوانی است. با توجه به فراوانی افسردگی و اضطراب در این قشر از بیماران توجه جدی به درمان آنها ضروری است. بدون شک این امر به سلامت روان و همچنین بهبود کیفیت زندگی این گروه از بیماران منجر خواهد شد.

    کلیدواژگان: افسردگی، اضطراب، طول مدت ناباروری
  • مریم سادات وحدانی نیا، علی منتظری صفحات 263-269

    در جریان مطالعه ای که به منظور بررسی وضعیت اطلاع رسانی به بیماران سرطانی از دیدگاه متخصصان پزشکی و بهداشتی انجام شد، با مراجعه حضوری یک پرسشگر آموزش دیده به بیمارستان امام خمینی تهران و با استفاده از پرسشنامه انجمن چند ملیتی مراقبت های حمایتی در سرطان 71 (Multinational Association of Supportive Care in Cancer-MASCC) نفر از متخصصان بالینی، پزشکان و پرستاران مورد مصاحبه قرار گرفتند. براساس نتایج مطالعه، 54 درصد از پاسخ دهندگان ابراز داشتند که به کمتر از 20 درصد از بیماران سرطانی تشخیص واقعی بیماری را منتقل می سازند. همچنین بیشتر متخصصان تمایل خود را برای ارایه اطلاعات بیشتر به بیماران خود ابراز داشتند (85 درصد). وقتی از جمعیت مورد مطالعه سوال شد که چه نوع اطلاعاتی به بیماران منتقل می کنند، 45 درصد به انتقال مطالب کلی در مورد سرطان و 20 درصد به ارایه بروشورهای آگاهی دهنده اشاره داشتند. در پاسخ به این سوال که عمده ترین علل و موانع محدودیت اطلاع رسانی به بیماران سرطانی چیست، درخواست خانواده بیماران مبنی بر عدم انتقال تشخیص واقعی بیماری (18 درصد) و سپس محدودیت های زمانی (16 درصد) مورد اشاره بوده اند. به طور کلی یافته های مطالعه حاضر نشان دهنده آن است که وضعیت اطلاع رسانی به بیماران سرطانی در ایران نامناسب بوده و طراحی و اجرای روش های موثر و کاربردی در این زمینه ضروری است.

    کلیدواژگان: اطلاع رسانی، سرطان، آموزش بیماران، ایران
  • حامد پورآرام *، آزاده امین پور، ناصر کلانتری، بنفشه گلستان، میترا ابتهی صفحات 274-282

    با توجه به وقوع جهش رشد در دوره نوجوانی، نیاز به انرژی و مواد مغذی در این دوران افزایش یافته و عدم تامین آنها موجب کمبود و تظاهر بیماری می شود. فقر آهن یکی از بزرگترین مشکلات سلامت همگانی است که با تاثیرات عمیق خود بر جسم و ذهن افراد موجب کاهش و اختلال در برخی از توانایی های انسان می شود. دریافت ناکافی، کمی قابلیت جذب و افزایش نیاز از عوامل اساسی ایجاد کم خونی در بین زنان و دختران نوجوان است. به منظور تعیین شیوع فقرآهن و همچنین وضعیت دریافت آن از برنامه غذایی روزانه و بررسی تاثیر تعدادی از عوامل غذایی موثر در جذب و یا بازدارنده جذب آن، پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی به طور مقطعی روی 336 دانش آموز دخر دبیرستانی (18-15 ساله) شهری و روستایی شهرستان آستانه اشرفیه استان گیلان انجام شد و طی آن شاخصها و فراسنج های بیوشیمیایی خونی Hb)، Hct، TIBC، SI، SF، MCV، (MCHC با جمع آوری 10 سی سی نمونه خون به منظور تعیین شیوع کم خونی، فقرآهن و کم خونی فقرآهن انجام گرفت. همچنین دریافت آهن غذا و الگوی مصرف غذا از طریق پرسشنامه 24 ساعت یادآمد خوراک برای 3 روز متوالی و بسامد خوراک تعیین گردید. یافته ها نشان داد که میانگین دریافت روزانه آهن در دختران شهری (8/7±) 6/19 و در دختران روستایی (6/4±) 0/19 میلی گرم بود که این تفاوت بین آنها معنی دار نبود. از این رو وضعیت دریافت آهن در دختران شهری و روستایی مطلوب و بیش از نیاز توصیه شده روزانه (Recommended Dietary Intake-RDI) است. میانگین شاخصها شیوع کم خونی در بین دختران مورد بررسی در شهر 4/8 درصد و در روستا 9/10 درصد و شیوع کم خونی فقرآهن در شهر 7/3 درصد و در روستا 2/5 درصد بود که نسبت به سایر نقاط کشور مناسب است. همچنین عادات غذایی دختران در مورد بار مصرف سبزی بین شهر و روستا تفاوت معنی داری را نشان داد. (P=0.012) علاوه بر آن بار مصرف نوشابه در شهر با تفاوت معنی داری بیش از روستا بود. (P=0.006) مصرف چای تا یکساعت پس از صرف غذا در حدود نیمی از دختران شایع و در روستا بیش از شهر بود که خود عاملی بازدارنده در جذب آهن محسوب می شود. در مجموع اصلاح برخی از عادات غلط غذایی مثل صرف چای بعد از غذا و یا مصرف نوشابه و همچنین افزایش مصرف میوه و سبزی همراه با غذا از طریق اجرای برنامه های آموزش تغذیه ضروری به نظر می رسد.

    کلیدواژگان: دختران دبیرستانی، وضعیت دریافت آهن، شاخص های خونی
  • مجتبی صداقت*، روزبه کاظمی، ابراهیم گل محمدی صفحات 279-283

    سنجش حرارت بدن جز ابزارهای با استفاده وسیع در طب بالینی است. تردیدهای به وجود آمده جدید در خصوص صحت سنجش درجه حرارت زیربغلی، به عنوان یک روش ساده و در دسترس، پرسش هایی را درخصوص همخوانی این اندازه با سایر سنجش ها، نظیر درجه حرارت مقعدی و دهانی مطرح ساخته است. لذا بر آن شدیم که به مطالعه ای درخصوص حساسیت و ویژگی این آزمون دست بزنیم. در این مطالعه مجموعا 400 نفر مراجعه کننده سالم و یا تب دار بالای 5 سال به درمانگاه ها و بخشهای بیمارستان شریعتی تهران مورد نمونه گیری به روش غیر احتمالی و سنجش درجه حرارت به هر دو روش زیر بغلی و دهانی قرار گرفتند. از 400 فرد مورد بررسی قرار گرفته، 267 نفر (7/66 درصد) مرد و 137 نفر (3/33 درصد) زن بودند. میانگین سنی شرکت کنندگان 39/46 سال (56/0±)، میانگین درجه حرارت دهانی 37.5 (0.51±) و میانگین درجه حرارت زیربغلی 6/36 (56/0±) درجه سانتیگراد بود. در صورت عدم افزودن 5/0 درجه سانتی گراد به درجه حرارت زیربغلی در نقطه تشخیصی 85/36 و در صورت افزودن 5/0 درجه سانتیگراد در نقطه تشخیصی 35/37 حساسیت 100 درصد و ویژگی 98 درصد به دست آمد. نتیجه آن که استفاده از درجه حرارت زیربغلی در صورت رعایت اصول استاندارد در اندازه گیری و انتخاب درجه حرارت صحیح برای تشخیص، کماکان از کارآیی مناسبی برخوردار است.

    کلیدواژگان: درجه حرارت، زیر بغلی، دهانی
  • زهرا جلیلی، علی اکبر روحانی، سکینه محمد علیزاده صفحات 289-296

    نگرش کارورزان با مشاهدات و قضاوت آنان مرتبط بوده و یکی از عوامل موثر بر توسعه و اصلاح آموزش پزشکی است. این مطالعه که به منظور مقایسه نگرش کارورزان پزشکی اجتماعی قبل و بعد از گذراندن دوره انجام شد، از نوع نیمه تجربی بوده و در سال 81-80 بر روی 100 کارورز که به روش غیراحتمالی آسان انتخاب شدند انجام گردید. داده ها به وسیله پرسشنامه با ضریب ثبات درونی (86/0 و 89/0) به ترتیب برای قبل و بعد، جمع آوری گردید. کارورزان پرسشنامه پیش آزمون (قبل از آموزش دوره) و آزمون نهایی (بعد از آموزش دوره) را تکمیل کردند که با استفاده از آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک مقایسه و تجزیه و تحلیل شدند. میانگین نمره کل نگرش قبل و بعد از گذراندن دوره پزشکی اجتماعی تفاوت معنی دار آماری نشان داد(P<0.05). جهت مقایسه رتبه هر یک از عبارات نگرش در دو مرحله آزمون علامت استفاده شد، که در مورد تمام 27 عبارت تفاوت معنی دار آماری مشاهده گردید (P<0.05)، ولی بین متغیر جنس و نمرات کسب شده قبل و بعد از دوره آموزشی تفاوت معنی دار آماری مشاهده نشد. نتایج مطالعه نشان دهنده آن بود که دوره آموزش پزشکی اجتماعی بر نگرش کارورزان موثر بوده و توانسته نگرش آنان را در جهت اهداف پزشکی اجتماعی تغییر دهد.

    کلیدواژگان: نگرش، پزشکی اجتماعی، کارورزان
  • زهرا محتشم امیری*، عباس جعفری شکیب، مهکامه طورچی رودسری صفحات 293-298

    ویروس هپاتیت C در سال 1989 شناسایی شد. این ویروس مسوول 90 درصد هپاتیت های متعاقب تزریق خون بوده و در 50 درصد موارد ابتلا سیر مزمن داشته که در نهایت 25 درصد موارد به سیروز یا سرطان کبد ختم می شود. بیماران همودیالیزی به دلیل تزریق خون مکرر، پیوند کلیه و استفاده از داروهای تزریقی از گروه های در معرض خطر ابتلا محسوب می شوند. این پژوهش به منظور بررسی میزان آلودگی به ویروس هپاتیت C در بیماران همودیالیزی استان گیلان انجام شد. در یک مطالعه مقطعی، کلیه بیماران همودیالیزی استان گیلان در بهار 1380 در 7 شهرستان دارای بخشهای دیالیز به تعداد 298 نفر از نظر متغیرهای سن، جنس، طول مدت دیالیز، سابقه پیوند کلیه، خالکوبی و استفاده از داروهای مخدر تزریقی مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های خون آنها از نظر آنتی بادی ضد HCV با روش ELISA رده دوم آزمایش شده و نمونه های مثبت جهت تایید تحت آزمون Western blot قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار EPI6 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه 8/24 درصد با فاصله اطمینان 9/19 تا 29.7 دچار آلودگی HCV بودند که این میزان از 9 درصد تا 40 درصد در مراکز مختلف متغیر بوده است. از 298 بیمار 80 نفر در آزمون ELISA مثبت بودند که در آزمون Western blot، 74نفر مورد تایید واقع شدند. بین میزان آلودگی با سن و جنس ارتباط معنی داری وجود نداشته اما ارتباط با طول مدت دیالیز و سابقه دفع پیوند کلیه معنی دار بوده است. (P=0.006) همچنین از 11 بیمار دارای سابقه پیوند کلیه، هفت نفر آلوده بودند. در مجموع شیوع بالای هپاتیت C در بیماران همودیالیزی استان گیلان در مقایسه با جمعیت سالم، احتمال انتقال بیمارستانی در بخشهای همودیالیز را مطرح می نماید. بنابراین لزوم جداسازی دستگاه های دیالیز افراد آلوده از سایرین ضروری به نظر می رسد.

    کلیدواژگان: اپیدمیولوژی، هپاتیت ویروسی، همودیالیز
  • ابوالقاسم پوررضا صفحات 301-306

    در این مقاله ابتدا تعاریفی فشرده از علم اقتصاد، دیدگاه های ناظر به آن و تحولات موثر در شکل گیری آن ارایه می شود. تفاوت های بازار بهداشت و بازار کالا و نیز عرصه های مورد تاکید در اقتصاد بهداشت، متعاقب آن مورد بحث قرار می گیرند و در ادامه مسایل مرتبط با سیاست گذاری در این عرصه طرح و تحلیل می شود (البته به اختصار). فرایندهای تغییر و رویکردهای نوین در مدیریت و نظام های بهداشتی به همراه خلاصه ای از مباحث مطروحه، آخرین قسمت این نوشته را شکل می دهند. توجه به این عرصه ها به ویژه در کشورهای در حال توسعه که با محدودیت وسیع منابع از یک سو و نیازهای گسترده بهداشتی - درمانی از سوی دیگر مواجه هستند، می تواند به نوعی، خردگرایی سازمانی و برنامه ریزی را تقویت نموده و بهره مندی بیشتر از منابع را تحقق بخشد.

    کلیدواژگان: توسعه، سیاستگذاری، اقتصاد بهداشت، تحول
|
  • Pages 251-258
    Objective(s)

    To develop an analysis of the adolescents’ perceptions of health related issues.

    Material & Methods

    A qualitative study was carried out to investigate on adolescents' perception on health. To collect data a sample of 52 adolescents aged IO to 19 years living in Tehran were interviewed on several health related issues. Then, a content analysis was performed.

    Results

    Several topics were emerged indicating that adolescents believed that having a healthy community, social and cultural facilities, mental health and a healthy family are the most important health perquisites. Also they said were unemployment, social limitations and inappropriate education were the most important barriers that contributed to reduced health status in adolescents.

    Conclusion

    The findings suggest that to improve health for young age groups there is an urgent need to recognize issues that are important to adolescents.

    Keywords: Adolescent, Health perception, Qualitative study
  • Pages 257-302
    Objective(s)

    To study the prevalence and severity of anxiety and depression and its relationship with duration of infertility in Vali-e-Asr Hospital, Tehran, Iran.

    Material & Methods

    Using Beck Depression Inventory (BDI) and Cattle Inventory, 370 infertile women with different reasons of infertility in Vali-e-Asr Reproductive Health Research Center were screened for the relationship of anxiety and depression with duration of infertility. The age of the subjects ranged from 17 to 45 years and duration of infertility of the subjects ranged from 1 to 20 years.

    Results

    Depression and anxiety was reported by 40.8% and 86.6% respectively. Significant difference found between depression and reasons of infertility, duration of infertility and education but not with employment status. Significant difference found between anxiety and duration of infertility but not with education and reasons of infertility. Findings showed that anxiety and depression increased at 4 to 6 years of infertility especially sever depression increased at 7 to 9 years of infertility.

    Conclusion

    The high prevalence of depression and anxiety in infertile women demands serious attention and appropriate treatment. This might lead to a better mental health and quality of life.

    Keywords: Anxiety, Depression, Duration of infertility
  • Pages 263-269
    Objectivets

    To investigate about attitudes of health professionals towards the status of cancer patient education in Iran. Material &

    Methods

    The Multinational Association of Supportive Care in Cancer's questionnaire (MASCC), professional version, was used. Seventy-one health professionals (a sample of physicians and nurses) from Iranian Cancer Institute were entered into the study.

    Results

    Most respondents (54%) said that they tell the real diagnosis to less than 20% of their patients, although they would like to tell more information to patients (85%). When respondents were asked: "What kind of information would you like to tell the patients" the majority pointed out: general information about cancer (45%) and giving pamphlets (20%). When it was asked: "What are the most barriers or reasons that limit cancer patient education?" families request not to tell the patients the truth (18%) and time limitations (16%) were the most stated barriers by the respondents.

    Conclusion

    The findings of the study suggest that cancer patient education in Iran is very poor and there is an urgent need to develop policy guidelines and educational programs regarding cancer patient education.

    Keywords: Cancer communication, Patient education, Health professionals, Iran
  • Pages 274-282
    Objective(s)

    To determine iron intake, blood indices and some dietary components that affect the iron situation among adolescent girls. Material &

    Methods

    This was a cross-sectional study of 336 adolescent girls. Iron intake and some effective components in diet were measured with 3 days 24 hour recall and food frequency questionnaire and blood indices determined with IO cc sample of blood using CBC and serum ferritin.

    Results

    The results indicated that the mean iron intake and blood indices of iron deficiency anemia were in acceptable ranges (19.6 ± 7.8, 19.0 ± 4.6) respectively. Although there were some inhibiting factors such as phytate and tea consumption for iron absorption but the effect of increased absorption factors such as vegetables and fruits and meat intakes were more effective.

    Conclusion

    The situation of anemia among adolescent in this study was found to be better than the other studies in the country. Although the study subjects had good habits and behaviors in their daily food intake but planning educational programs is recommended.

    Keywords: Adolescent girls, Iron intake, Blood indices
  • Pages 279-283
    Objective(s)

    To investigate on accuracy of axillary temperature measurement.

    Material & Methods

    A total of 400 individuals with or without fever attending the Shariati Hospital in Tehran were entered into the study. Oral and axillary temperatures were measured and recorded for each subject.

    Results

    There were 276 male (66.7%) and 133 female (33.3%) cases in the study. The mean age, oral and axillary temperature were 46.39 (±17.4), 37.05 (±0.51), 36.6 (±0.56) respectively. Sensitivity and specificity were 100% and 98% respectively at two cut off points (36.85 and 37.35 Centigrade).

    Conclusion

    It appears that the use of axillary temperature measurement is an accurate assessment to detect or exclude fever if used appropriately.

    Keywords: Temperature, Axillary, Oral
  • Pages 289-296
    Objective(s)

    To compare the attitudes of interns before and after a training course in Faculty of Medicine, Kerman University of Medical Sciences.

    Material & Methods

    This was a quasi-experimental study. Data were collected using an especially designed questionnaire. A sample of 100 interns filled in pretest (before the course) and posttest (after the course) questionnaires. Data were analyzed using parametric and non parametric tests.

    Results

    There was significant difference between attitude scores pre and post testing in the expected direction (P<0.05). In order to compare the ranking of each attitude statements during the two stages the sing test was performed. All 27 statements, showed significant difference (P<0.05). No significant differences were observed between male and female interns in pre and post training courses.

    Conclusion

    The study indicated that social medicine training courses had considerable effect on interns' attitudes.

    Keywords: Attitude, Social Medicine, Intern
  • Pages 293-298
    Objective(s)

    To determine HCV infection in hemodialysis patients in Guilan, Iran.

    Material & Methods

    In this cross-sectional study, all 298 hemodialysis patients with regard to their sex, age length of time on dialysis and previous kidney transplantation were evaluated in Guilan Province. Blood samples screened for anti HCV antibodies by a second generation Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA TI). Positive samples were retested for confirmatory immunoblotting assay. Analysis were carried out using the Epi6 software.

    Results

    An overall prevalence of 24.8% (95%CI: 19.9-29.7) was found, ranging from 9% to 40% depending on the dialysis unit. Of the 298 cases, 80 were found to be seropositive by ELISA and 74 were confirmed positive by Western blot assay. The relationship between sex, age and seropositive results was not significant but relationship between length of time on dialysis and history of kidney rejection with seropositive results was significant. Eleven patients had rejected kidney. Of these 7 cases were seropositive.

    Conclusion

    These data suggest that nasocomial transmission may play a role in the spreed of HCV in the dialysis units. A separate hemodialysis system should be used for seropositive HCV patients.

    Keywords: Epidemiology, Hepatitis C, Hemodialysis
  • Pages 301-306

    This article reviews very intensive definitions of economics and its rout and evolution. Distinctions between health and goods markets then are explained and relevant areas are emphasized. Then, policy• making issues as well as management of resources, are briefly explored and the process of change and new approaches to a healthy system management, is discussed. Finally, the implications of the topic for developing countries are presented.

    Keywords: Development, Health economic, Policy