فصلنامه منابع طبیعی ایران
سال پنجاه و هفتم شماره 2 (تابستان 1383)

این مقاله در حقیقت اعمال روش شناختی در بکارگیری موزون و ابزاری (داده ها) ازمنابع محیطی (منطقه مورد تحقیق) و تابع ورودی (بارندگی) و سیلاب های حاصل عملکرد حوزه سیستم آبریز برای دستیابی به مدل سیلاب خیزی می باشد در این مقاله نوع نگرش مبتنی بر استفاده از علم شناختی بر اجزا روابط و چگونگی عملکرد و عوامل موجود در محیط طبیعی است که به طور پیچیده با همدیگر عمل می نمایند و برآیند آنها در مشارکت با رگبارها سبب ساز بروز سیل با شدت های مختلف در گستره تحقیق می گردد درواقع تبین عوامل منابع محیطی با طبیعت کثرت داده ها چگونگی پیوند عناصر متکثر در یک نظام قانونمند را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است رهیافت مدل با تعیین مناطق خرد (سایت های هم پتانسیل)عکس العمل آنها رابه رگبارهای مختلف مورد بررسی قرار میدهد. 1-نتایج و رهیافت های مدل: - شناخت دقیق از واکنش سیستم عامل در هر دو وضعیت میکرو و ماکرو (واحدهای هیدرولوژی)در مقابل عامل اساسی مولد سیل (رگبارها در فرکانس های زمانی)شناختی نوین از فرایند سیل را محقق می کند. - تعیین مقدار CN با معرفی توابع ریاضی بدون رجوع به جداول و گرافهای موجود در روش کلاسیک امکان پذیر می گردد. - چهار معادله ریاضی در رابطه با مجموعه پوشش گیاهی و کاربردی اراضی به عنوان پارامترهای متغیر مستقیم در برآورد CN در شرایط مختلف هیدرولوژی خاک منطقه مورد تحقیق ارائه گردیده اند. -چهار معادله ریاضی در رابطه با شیب به عنوان متغیر مستقل در رابطه با وضعیت پوشش گیاهی در چهار شرایط مختلف هیدورلوژیکی خاک منطقه مورد تحقیق ارایه گردیده اند. -تجزیه و تحلیل شماره منحنی خاکها در چهار شرایط مختلف و در 855 واحد هم پتانسیل سیلاب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. -شبیه سازی هیدورگراف سیل در واحد هیدرولوژیک و کل حوزه آبریز سقز چای انجام شده است. 2- تبعات کاربردی مدل - تعمیم و توسعه روش CN جهت بهبود کیفیت اجرایی آن از نظر سرعت و دقت در فرموله نمودن عوامل در چهار شرایط متفاوت گروه های مختلف خاک - نتایج راهبردی حاصله از بررسی می تواند مدیریت توسعه و پایداری منابع آب را بهبود بخشد دیگر کاربرد مهم مدل این است که ردیابی و پایش در منابع محیطی و تعیین پتانسیل سیلاب را در هر مقطع از زمان امکان پذیر نماید.

در بسیاری از مطالعات و بررسی های منابع طبیعی و کشاورزی به دلیل عدم پوشش کامل ایستگاه های اندازه گیری نقطه ای باران برآورد بارش منطقه ای و یا تخمین بارش درمناطق مابین ایستگاه ها امری ضروری است برای این امر روش های ختلفی وجود دارد که از جمله آنها روش میانیابی می باشد در بیشتر موارد یکی از روش های موجود به دلخواه کارشناس انتخاب و مورد استفاده قرار می گیرد که ممکن است برآورد دقیقی صورت نگیرد در این مطالعه سه روش کریجینگ (معمولی و کوکریجینگ) میانگین متحرک وزن دار و(TPSS) (با و بدون متغیر کمکی)برای برآرد بارش سالانه با استفاده از آمار 22 ساله ایستگاه های باران سنجی در جنوب شرق ایران مورد بررسی قرار گرفته است برای تعیین متغیر کمکی در روش هایی که نیاز به متغیر کمکی است ضریب همبستگی بارش با ارتفاع محاسبه شد که این ضریب برای کل ایستگاه ها به دلیل وضعیت منطقه و پراکندگی ایستگاه ها پایین و غیر قابل قبول بود لذا منطقه بر اساس حوزه های آبخیز تقسیم بندی و در مواردی که تعداد ایستگاه های واقع در یک حوزه کم و یا چند حوزه دارای ضریب همبستگی تقریبا یکسان بودند آن حوزه ها در هم ادغام شد که در نهایت کل منطقه به سه زیر منطقه تقسیم شد ضریبب همبستگی با ارتفاع در یک زیر حوزه 12/0 و در دو منطقه دیگر 7/0 و 8/0 محاسبه شد بررسی های به عمل آمده نشان داد برای اینک یک متغیر کمکی بتواند دقت روش میانیابی را افزایش دهد ضریب همبستگی آن با بارندگی سالانه بایستی بیشتر از 6/0 باشد نتایج به دست آمده نشان می دهد که روش TPSS با متغیر کمکی ارتفاع (MAE برابر 38-13 میلی متر)مناسبترین روش تخمین بارندگی سالانه است روش کریجینگ (با MEA برابر 50-29 میلی متر)و روش میانگین متحرک وزن دار با توان 2(با MEA برابر 57-26 میلی متر)در رده های بعدی قرار می گیرند.

یکی از مهمترین فرایندهای طبیعی درمناطق نیمه خشک، خشک و فرا خشک فرسایش بادی است این فرایند در شرایطی رخ میدهد که علاوه بر وجود خاک حساس باد دارای حاکمیت و سرعت قابل توجه باشد انتقال ذرات خاک به صورت های مختلف معلق، جهشی، خزشی انجام می گردد و سبب خسارت های جدی به محیط زیست می شود در این تحقیق سعی شده است تا ارتباط بین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک با سرعت آستانه جهشی مورد بررسی قرار گیرد در این ارتباط وضعیت پوشش سطحی خاک یکی از مهمترین عومل موثر در سرعت آستانه است پوشش سنگفرش بیابانی، میانگین قطر ذرات، شوری و مقدار گچ مهمترین عوامل در این زمینه محسوب می شوند ارتباط ریاضی در این روابط طی مدل در این مقاله ارایه شده است.

به منظوردستیابی به تاثیر مهمترین عوامل یا متغیرهای رویشگاهی بر روی تغییرات کمی و کیفی در ده رویشگاه از توده های جنگلی طبیعی راش منطقه اسالم گیلان از روش تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی (آنالیز PCA) استفاده شد ابتدا با انجام برداشت های جامعه شناسی گیاهی بر مبنای ترکیب عناصر رویشی بر اساس براون –بلانکه تجزیه و تحلیل خوشه ایاز روش TWINSPAN استفاده شد هشت گروه اکولوژیک تشخیص داده شدند پس از تشخیص گروه های اکولوژیک آنالیز تجزیه مولفه های اصلی (PCA) برای هرگروه به تفکیک و برای کل گروه ها نیز به طور یکجا انجام شد مجموعا 25 متغیر در هشت گروه اکولوژیک شامل عوامل مربوط به مشخصه های توده جنگلی عوامل فیزیوگراف و عوامل مربوط به برخی خواص خاک تجزیه و تحلیل شد نتایج به دست آمده نشان می دهد که از بین متغیرهای مورد مطالعه تاثیر خواص خاک به ویژه مواد آلی و ازت خاک در گروه شش و دو و ارتفاع از سطح دریا در گروه پنجم و هشتم به عنوان مهمترین عوامل تاثیر گذار در بروز این اختلاف می باشند می توان دریافت که ویژگی های محور اول مهمترین عامل اختلاف در مقدار کمیت های رویشی مابین گروه ها می باشد نتایج به دست آمده همچنین نشان میدهد که متغیرهای مورد مطالعه در سمت راست محور اول ویژگی های حاصلخیزی خاک را مشخص می نماید بنابراین محور اول به عنوان محور حاصلخیزی محسوب می شود و عوامل موجود در این محور می تواند موجب بروز اختلاف بین گروه های یاد شده و در نتیجه عامل یا عوامل متغیر در ویژگی های کمی و کیفی توده های جنگلی راش در بین گروه های اکولوژیک منطقه مورد مطالعه باشد در نهایت مشخص شد که بیشترین تغییر پذیری مربوط به گروه ششم می باشد که بلندترین ارزش وزنی را روی محور حاصلخیزی دارد بنابراین متغیرهای رویشگاهی موجود در روی این محور بیشترین تاثیر را روی تغییرات کمی و کیفی توده های جنگلی گروه ششم دارند تمام قطعات نمونه مورد مطالعه این گروه در جهات شمالی و ارتفاع 1000-1200 متر از سطح دریا قرار دارند رویشگاه های واقع شده در این گروه دارای خام با عمق زیاد مرطوب تر و با درصد سیلت بالا می باشند توده های جنگلی واقع شده در این گروه از نظر کمی و کیفی در وضعیت مطلوب تری نسبت به سایر گروه های مورد بررسی قرار دارند.

هدف از اجرای این تحقیق بررسی تغییرات کمی و کیفی نهال های سرو تالابی تحت تاثیر عمق های مختلف سطح ایستابی در حاشیه مرداب بوده است. این بررسی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، چهار تیمار (شامل متوسط عمق های مختلف سطح ایستایی 62 سانتی متر، 85 سانتی متر، 97 سانتی متر، 124 سانتی متر) و در طول 12 سال از 1363 لغایت 1375 به اجرا در امده است نتایج به دست آمده از بررسی مزبور به شرح زیر خلاصه می گردد: -میانگین درصد زنده مانی (92و65و21و8) در عمق های مختلف سطوح ایستابی دارای تفاوت معنی داری بوده است تیمارهای متفاوت سطوح ایستابی در درصد فراوانی طبقات کیفی سرو تالابی نیز تاثیر معنی داری را نشان داده است. - تاثیر متوسط سطح ایستابی برمیانگین های قطر یقه بر حسب میلی متر (5/192و8/134و7/34و2/19) قطر برابر سینه بر حسب میلی متر (9/88و4/61و4/12و25/7)و ارتفاع نهال های سرو تالابی بر حسب سانتی متر (4/490و3/353و1/118و5/91) معنی دار بوده است. - با توجه به نتایج به دست آمده کشت گونه سور تالابی برای مناطقی از حاشیه مرداب لپو که متوسط سطح ایستابی آن 62 سانتی متر باشد (با نوساتات حداقل 23+ و حداکثر 12/149- سانتی متر) توصیه می گردد و سایر عمق های متوسط سطح ایستابی (85 و97و124 سانتیمتر) برای کشت گونه سرو تالابی در این منطقه مناسب نیست.

به منظور بررسی آثار سطوح مختلف انرژی و شوری بر توان تولید بچه میگوی سفید هندی یک آزمایش تغذیه ای برای مدت 6 روز انجام شد در این آزمایش سه جیره نیمه خالص با پروتین همسان ساخته شد سه سطح مختلف از انرژی شامل 3500 و 3800و4100وکیلو کالری درکیلوگرم باپروتئین ثابت 40 درصد و سه سطح مختلف از شوری شامل 25 و 35و45 قسمت در هزار در نظر گرفته شد آزمایش فوق به روش فاکتوریل دو عامله شامل 9 تیمار با سه تکرار انجام شد آزمایش با استفاده از مخازن پلی اتیلن 300 لیتری که با 200 لیتر آب پر شده بود و روزانه 50 درصد آب آن تعویض می شد انجام می گرفت تعداد 20 قطعه بچه میگو(متوسط وزن 19/0±22/3 گرم)درون هر مخزن ذخیره سازی شد و روزانه در سه وعده به صورت اشباع تغذیه شدند در این آزمایش مشخص شد شاخص های رشد با افزایش انرژی و کاهش شوری بهبود یافتند عامل های شوری و انرژی به تنهایی دارای اثر معنی دار (05/0p<) بر روی شاخص های رشد بودند ملی اثر متقابل معنی داری را نشان ندادند به طور کلی تیمار 3 با انرژی 4100 کیلو کالری و شوری 25 قسمت در هزار (4100:25) از نظر شاخص های افزایش وزن بدن NPU،PER،FCR،SGR و تولید به طور معنی داری (05/0p<) عملکدر بهتری نسبت به سایر تیمارها داشت همچنین مشخص شد برای پرورش میگوی سفید هندی شوری 25 قسمت در هزارمناسب تر از سایر شوری ها بود. نتایج همچنین نشان دادند که با افزایش چربی و انرژی بدن میگو به طور معنی داری (05/0p<) افزایش یافتند شوری و اثر متقابل بین انرژی و شوری اثر معنی داری را از نظر تجزیه تقریبی لاشه بدن میگوها نشان ندادند.

زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زائد جامد یکی ازمشکلات اساسی کشور است این موضوع به ویژه در استان های شمالی و برخی مراکز بزرگ جمعیتی کشور ابعاد گسترده و پیچیده ای پیدا کرده است در عین حال به علت وجود عوامل و پارامترهای متعدد دخیل در این امر و نیاز به بررسی توام معیارهای ارزیابی شده و تغییرات مداوم آنها GIS ابزار کارایی را برای مدیریت و به کارگیری داده های مکانی مختلف به دست می دهد که با صرف زمان و هزینه ای کمتر می توان شیوه ای دقیق تر از عهده این برآمد برخی از عوامل موثر در مکانیابی محل دفن زباله های شهر ساری که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از: سطح آبهای زیرزمینی، شیب، فاصله از شهر و مراکز جمعیتی، فاصله از جنگل، فاصله از منابع آبهای سطحی، فاصله از جاده های دسترسی، فاصله از خطوط انتقال نیرو، نوع خاک ها و سنگ ها. در این تحقیق سعی شده تا با تعیین محدودیتهای قابل قبول از لحاظ هرکدام از پارامترهای دخالت داه شده پارامترهای یاد شده با روش دو منطق بولین (تفکیک به مناسب و نامناسب) و فازی (طبقه بندی نواحی متناسب) مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند و نهایتا نقشه مکان های مناسب برای دفن زباله های این شهرستان حاصل آید و درعین حال نتیجه حاصل از منطقه ای استفاده شده مقایسه شود روش عملی براین اساس استوار است که ابتدا معمولا آن دسته از زمینهایی که به هیچ موجه برای توسعه مورد نظر توانی ندارند از سایرین جدا شود (غربال اولیه) که این امر با توجه به لایه های ورودی و اعمال محدودیت های لازم قابل تصمیم گیری است سپس می توان بر روی زمین های باقی مانده اقدامات آتی را به انجام رساند و تصمیم های لازم را اتخاذ نمود.

پیشرفت و توسعه اقتصادی کشورهای صنعتی تا حدی وابسته به عملکرد مناسب صنایع آن می باشد که در این میان صنعت خمیر کاغذ به دلیل تولید محصولی با ارزش افزوده بالا نقش مهمی در راستای کمک به رشد اقتصادی ایفا می کند برای بررسی عملکرد یک موسسه تولیدی روش های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها محاسبه بهره وری می باشد که به نحوه استفاده از عوامل تولید در جهت تولید محصول مربوط می شود این تحقیق در کارخانه چوب و کاغذ ایران (چوکا) با ظرفیت اسمی 150000 تن کاغذ انجام گرفت روش اندازه گیری انواع بهره وری روش شاخص و دوره زمانی ده ساله از سال 1370 تا 1379 مد نظر بوده است در این تحقیق بهره وری کل محاسبه شد و سپس از طریق آزمون های ضریب همبستگی و رگرسیون و تحلیل مولفه های اصلی موثر رابطه بین عوامل تولید و بهره وری کل مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه مقایسه ای از عملکرد کارخانه در بهترین وضعیت انجام شد دلایل کاهش و افزایش شاخص بهره وری کل از طریق داده های تولید و بررسی خطوط مرتبط با خط تولید کاغذ ارایه شد. بهره وری کل در سال 1371 با مقداری معادل 032/1 دارای کمترین مقدار و در سال 1373 با مقداری معادل 518/1 دارای بیشترین مقدار بوده است که عمدتا تحت تاثیر بهره وری مواد مستقیم، بهره وری چیپس، بهره وری سرمایه، بهره وری فیزیکی انرژی و دارایی ثابت می باشد.

در این تحقیق اثر مصرف لیگنین کرافت درجه حرارت و زمان پرس گرم بر برخی خواص فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر سخت روش تر (یک رویه صاف) که از الیاف مخلوط گونه های مورداستفاده در شرکت فیبر ایران ساخته شده است مورد بررسی قرار گرفت مقدار لیگنین به دست آمده از مایع پخت (لیکور) سیاه کرافت در سه سطح 0.5و10 درصد (بر مبنای وزن خشک الیاف)حرارت پرس در دو سطح 190و 200 درجه سانتیگراد و زمان پرس در دو سطح 8 و 10 دقیقه به کار رفتند اندازه گیری خواص فیزیکی و مکانیکی تخته های حاصله شامل وزن مخصوص جذب آب و واکشیدگی ضخامت پس از 24 ساعت مدول گسیختگی (MOR) چسبندگی داخلی (IB) و مقاومت کششی موازی سطح مطابق با استاندارد ASTM D1037 انجام و نتایج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت نتایج این بررسی نشان می دهند که بهترین تیمار برای افزایش ثبات ابعاد استفاده از لیگنین به مقدار 10 درصد بدون افزایش درجه حرارت پرس به مقدار 200 درجه سانتی گراد و زمان 10 دقیقه می باشد و در مورد خواص مکانیکی مصرف لیگنین به مقدار 10 درصد بدون افزایش درجه حرارت و زمان پرس منجر به تولید تخته هایی با خواص خمشی تر مناسب تر می گردد در حالی که مصرف لیگنین به مقدار 5 درصد همراه باافزایش درجه حرارت و زمان پرس منجر به بهبود چسبندگی داخلی و مقاومت در برابر کشش موازی سطح تخته ها می گردد.

طول عمر مفید تراورس های اشباع شده در ایران بسیار کمتر از استاندارد جهانی است و نظر برخی پژوهشگران بر آن است که درصد رطوبت چوب بیش از انجام عملیات اشباع در حد مطلوب نبوده است به این دلیل تحقیق حاضر با این تفکر برنامه ریزی شد تا سه سطح رطوبتی متفاوت را (12و23و51 درصد)برای نمونه های چوبی انتخاب و پس از انجام عملیات اشباع در مخازن تحت فشار به روش بتل مقدار جذب و عمق آنها را با یکدیگر مقایسه نماییم نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین سطوح رطوبتی 12 و 23 درصد (زیر نقطه اشباع الیاف) تفاوت معنی داری در مقدار جذب وجود ندارد و به این دلیل کافی است رطوبت چوب ها را به حدود 23 درصد رسانید تا از اشباع بهینه چوب آلات با ماده حفاظتی کرئوزوت اطمینان حاصل شود و لزومی به خشک کردن چوب آلات تا حدود بسیار پایین نیست. این امر باعث سهولت برنامه ریزی در کارخانه ها شده و طول عمر چوب آلات اشباع شده از جمله تراورس های راه آهن را ارتقا می دهد.

ضبه منظور بررسی مقدماتی چگونگی تغییرات مقدار لیگنین و آنزیم پراکسید از درختان اکالیپتوس در فصول مختلف ازچهار منطقه در دو فصل پاییز و زمستان نمونه تهیه شده و با دو روش پلی اکریل آمید ژل الکتروفورز (PAGE) و اسپکتروفتومتری بررسی کیفی و کمی انجام شد مقدار لیگنین کلاسون نیز بر روی آرد چوب عاری از مواد استخراجی اندازه گیری شد نتایج نشان می دهد که الگوهای ایزوآنزیمی پراکسیداز در این گونه اکالیپتوس تغییر کرده و این تغییرات درابتدای فصل سرما بخشی از آماده سازی فیزیولوژیک درختان در برابر سرما محسوب می شود همچنین اختلافاتی بین مناطق اکولوژیک و بین پایه های یک منطقه از نظر ژنتیکی مشاهده شد مقدار نسبی لیگنین در زمستان در منطقه خوزستان تقلیل یافته و فعالیت آنزیم نیز کاهش نشان میدهد مقدار لیگنین با قطر شاخه ها و فعالیت آنزیم پراکسیداز در بیشتر اوقات همبستگی مستقیم نشان می دهد.

اثر کوتاه مدت (یک فصل چرا) سیستم های چرایی تناوبی و مداوم و شدتهای چرای سنگین متوسط و سبک بر تولید سرپا و قدرت گیاه BRUMUS TOMENTELLUS در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد مورد بررسی قرار گرفت درهر شدت چرایی 100 پایه از گونه BRUMUS TOMENTELLUS برای تعیین تولید سرپا و قدرت گیاه اندازه گیری شد با مقایسه میانگین تیمارها از روش آزمون Tونرم افزار (MSTATC) استفاده شد نتایج حاصله نشان داد که: اولا اثر چرایی تناوبی بر کاهش پارامترهای تولید سرپا و قدرت گیاه نسبت به چرای مداوم بیشتر بوده و ثانیا در هر دو سیستم به تناسب افزایش شدن چرا از تولید سرپا و قدرت گیاه کاسته شد به قسمی که تفاوت آنها با شاهد در هر دو سیستم معنی دار بود روند تغییرات ارتفاع و ساقه در دو سیستم و شدت های چرا مشابه پارامترهای تولید سرپا بود. بررسی آماری تیمارهای چرایی نشان داد که در هر دو سیستم تفاوت تیمارها با شاهد کاملا معنی دار بوده و در سیستم تناوبی نیز تفاوت موجود بین تیمارهای چرایی معنی دار شد در سیستم مداوم نیز به استثنا تیمار چرای سنگین و متوسط بین سایر تیمارها از یک طرف و شاهد از طرف دیگر اختلاف قابل توجه و معنی داری وجود داشت.

به منظور بررسی توانایی داده های رقومی سنجنده +ETM در برآورد تاج پوشش و تولید گیاهی داده های ماهواره لندست 7 مربوط به خرداد ماه 1380 منطقه نیمه استپی حنا-سمیرم در استان اصفهان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت در این تحقیق اطلاعات مربوط به پوشش کل پوشش گندمیان و فورب ها و تولید کل متعلق به 450 پلات در قالب 45 واحد نمونه برداری جمع آوری شد به منظور تعیین مختصات واحدهای نمونه برداری و تطابق آنها با پیکسل های مربوطه از دستگاه مکان یاب استفاده شد عمل تطابق هندسی داده های ماهواره ای با نقشه های توپوگرافی رقومی 1:25000 به رشو استفاده از نقاط کنترلی زمینی و با دقت معادل 5/0 پیکسل انجام شد پس از انجام عمل تطابق هندسی شاخص های گیاهی متداول و شاخص های گیاهی مناسب مناطق خشک و باندهای تلفیقی حاصل از ادغام به روش پاسخ طیفی و تبدیل فضای رنگ ایجاد شد سپس با استفاده از فایل برداری نقاط نمونه گیری صحرایی ارزش رقومی باندهای اصلی و شاخص های ترکیبی در محل قطعات نمونه استخراج شد برای بررسی روابط همبستگی و انتخاب مدل های مناسب ابتدا هریک از متغیرهای: درصد کل پوشش، پوشش گندمیان، پوشش فوربها و تولیدکل به عنوان داده های زمینی و میانگین ارزش رقومی نه پیکسل باندهای ETM1 تا ETM5 و ETM7 و شاخص های گیاهی مربوط به نقاط نمونه برداری استخراج به عنوان داده های ماهواره ای وارد نرم افزار شد سپس با روش رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل لازم انجام پذیرفت نتایج نشان دهنده همبستگی معنی دار بین داده های ماهواره ای با مشخص های گیاهی می باشد در این میان باند 4 سنجنده ETM+ با ضریب همبستگی 66/0 و اشتباه معیار 4 بیشترین همبستگی را با تاج پوشش کل نشان می دهد همچنین این باند و شاخص ترکیبی VNIR2 با ضرییب همبستگی 56/0 و اشتباه معیار 8/1 و 2/3 بیشترین همبستگی را با پوشش پهن برگان علفی نشان می دهد در خصوص تاج پوشش گندمیان بند ETM5 با ضریب همبستگی 6/0 و اشتباه معیار 2/2 بیشترین همبستگی را نشان می دهد همچنین باند تلفیقی HYB4 با ضریب همبستگی 52/0 و اشتباه معیار 3/6 بیشترین رابطه را با تولیدکل نشان می دهد با تکیه بر نتایج حاصل از این تحقیق می توان استفاده از باند طیفی ETM4 و شاخص های گیاهی VNIR2 و HYB4 را برای برآورد تاج پوشش گیاهی و تولید درمناطق مشابه توصیه نمود.

متداولترین شیوه استفاده از مراتع کشور بهره گیری از علوفه تولیدی مراتع برای دامها به خصوص گوسفند و بز می باشد که به وسیله دامداران عشایری و روستایی مورد استفاده قرار می گیرد شیوه های بهره برداری از مراتع برای چرای دام در قالب سه شیوه کوچندگی، نیمه کوچندگی، و روستایی شکل گرفته است هریک از این شیوه ها تاثیرات خاصی بر مراتع می گذارند با افزایش جمعیت دامدار و در مجموع دام کاهش سرانه سطح مراتع و در نتیجه کاهش درآمد آنها از یک طرف و ضعیف تر شدن وضعیت مراتع از طرف دیگر تعادل طبیعی بین دام و مرتع و انسان بهره بردار به هم خرده است در نتیجه این عدم توازن اکنون مراتع عشایری تکافوی نیاز غذایی دام کوچنده را در ییلاق و قشلاق نمی کند و دامداران ناگزیر از بهره برداری از سایر منابع علوفه ای از جمله علوفه دستی، ته چر پس چر و سر چر در ایام نسبتا زیادی از سال می باشندطرح ساماندهی عشایر و به تبع ان طرحهای هدایت شده اسکان عشایر از چندین سال پیش با هدف حذف کوچ و سکونت عشایر در یک زیست بوم ثابت و به منظور شرایط بهبود زیستی آنها در ابعاد اجتماعی اقتصادی بهداشتی و فرهنگی به مورد اجرا گذاشته شده است در دشت بکان هفت تشکل اجتماعی عشایر در قالب سه گروه عشایر اسکان یافته خودجوش، عشایر اسکان یافته هدایت شده و عشایر کوچنده زندگی می کنند نظربه نقش و اهمیت مراتع ییلاقی درتامین علوفه دام های عشایر فوق این تحقیق طی دو سال 1380و1381 انجام گرفت تا وضعیت تولید و بهره برداری از مراتع ییلاقی در حوزه آبخیز دشت بکان به وسیله گروه های بهره بردار مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد به همین منظور با استفاده از مطالعات انجام شده قبلی و بررسی های صحرایی شاخص های مربوط به تولید و از طریق پرسشنامه و مصاحبه شاخص های مربوط به بهره برداری مورد ارزیابی قرار گرفت سپس اطلاعات به دست امده با استفاده از آزمون های تجزیه واریانس یکطرفه مقایسه میانگین دانکن معنی دار بودن همبستگی بودن بین شاخص ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت نتایج تحقیق حاکی از ان است که نه تنها از نظر تولید و بهره برداری از مراتع بین سه گروه یاد شده و یا به عبارت دیگر بین هفت تشکل اجتماعی در دشت بکان تفاوت معنی داری وجود دارد بلکه بین تشکلهای اجتماعی مشترک در یک گروه عشایری هم این تفاوت وجود دارد بر اساس یافته های این تحقیق می توان ذکر کرد که در منطقه مورد بررسی وضعیت تولید و بهره برداری از مراتع در گروه عشایر اسکان یافته خود جوش به مراتب بهتر ازدو گروه عشایری اسکان یافته هدایت شده و کوچنده می باشد به نظر می رسد دلیل آن کاهش تراکم دام خانوار، وابستگی تغذیه ای دام به تولیدات فرعی کشاورزی و مدت زمان اسکان در این گروه عشایری باشد.

از مشکلات عمده مراتع ایران عدم مدیریت چرایی بوده که نهایتا منجر به بهره برداری غیر اصولی و نابهنگام از علوفه طبیعی مراتع و همچنین چرای بیش از ظرفیت می شود بر این اساس قسمت اعظم مراتع کشور دارای سیر قهقرایی و از نظر وضعیت در زمره مراتع متوسط تا فقیر و خیلی فقیر محسوب می شود آمادگی مرتع ایجاب می نماید که به گیاهان فرصت داده شود تا مواد غذایی لازم را برای رشد بعدی خود ذخیره نمایند عدم رعایت این امر موجب تقلیل تدریجی قدرت تولید و زادآوری گیاهان و بالاخره نابودی کامل انها می گردد یکی از راه حل های مناسب برای تشخیص زمان بهره برداری از مراتع استفاده ازمطالعه فنولوژی شناخت و بررسی تاریخ بروز پدیده های زیستی مختلف در گیاهان است دراین تحقیق مراحل مختلف فنولوژی چهار گروه مهم مرتعی در پایگاه تحقیقاتی دهبید از سال 1376 تا پایان سال 1379 به منظور تعیین تغییرات فصلی مورفولوژیکی و مدت وقوع پدیده های زیستی گیاهان مورد بررسی قرار گرفت هدف از این تحقیق استفاده از نتایج آن در تعیین زمان مناسب ورودو خروج دام در مراتع منطقه است نا از این طریق بتوان به ترین فصل بهره برداری و مدت زمان استفاده از مرتع را تعیین و سیستم های درست چرایی راتنظیم نمود این بررسی روی سه گونه از گندمیان چند ساله و یک گونه از بقولات چند ساله به مرحله اجرا درآمد از هرگونه 9 پایه انتخاب و درمدت 3 سال در زمان رشد هر هفته یکبار و در زمان کاهش فعالیت های گیاه هر 30 روز یکبار از گیاهان بازدید و تاریخ وقوع پدیده های مختلف حیاتی گونه ها در فرمهای مخصوص ثبت گردید آمار هواشناسی شامل درج حرارت و رطوبت هوا به صورت روزانه و درجه حرارت خاک به صورت هفتگی یاداشت برداری شد و مقدار بارندگی از نزدیکترین ایستگاه هواشناسی به منطقه ثبت گردید اطلاعات به دست آمده در پایان جمع بندی و به صورت جداولی تنظیم و ارایه گردید با توجه به تاریخ وقوع پدیده های فنولوژیکی گونه های مورد بررسی و منحنی های آمبروترمیک طول مدت چرا و زمان مناسب بذرگیری برای هر گونه پیشنهاد شد. نتایج تحقیق نشان داد که طول دوره رشد گونه های ORYZOPSIS MOLINIOIDES،BROMUS TOMENTELLUS، STIPA BARBATA نسبت به گونه ONOBRYCHIS MELANTRICHA منحنی های است و در فصل پاییز چنانچه شرایط محیطی مناسب باشد تمام گونه های مورد بررسی دارای رشد مجدد پاییز می باشند.