فهرست مطالب

زیست شناسی تکوینی - سال هشتم شماره 2 (پیاپی 30، بهار 1395)

فصلنامه زیست شناسی تکوینی
سال هشتم شماره 2 (پیاپی 30، بهار 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/03/26
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مینو محمودی*، مینا بارودابی، سیامک شهیدی صفحات 1-8
    وارفارین به عنوان داروی ضد انعقاد خوراکی می باشدکه در اختلالات قلبی- عروقی مصرف می شود. وارفارین سبب کاهش سنتز فاکتورهای وابسته به ویتامین K می گردد. این داروبه راحتی از جفت رد می شود و اثرات نامطلوبی بر جنین ایجاد می کند. هدف این مطالعه بررسی تاثیر وارفارین بر تکوین قشر مخچه زاده های موش صحرایی می باشد. در این مطالعه تجربی از 30 سر موش صحرایی باردار نژاد ویستار به صورت تصادفی در پنج گروه کنترل، دریافت کننده نرمال سالین و دریافت کننده دوزهای 25/0، 5/0، و 65/0 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن داروی وارفارین در روزهای 18-14 بارداری به صورت گاواژ استفاده شد. در روز 40 پس از تولد، از هر گروه 6 زادهنر به طور تصادفی انتخاب گردید. سپس مغز خارج و از ناحیه مخچه برش های سریال تهیه و توسط رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین رنگ آمیزی و تحت مطالعه میکروسکوپی قرار گرفتند. داده های حاصل با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در تمامی مواردP<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در گروه های تیمار با داروی وارفارین، میانگین قطر کورتکس و قطر سلول های پورکنژ نسبت به گروه کنترل افزایش معناداری (p<0.001) اما تعداد سلول های پورکنژ کاهش معناداری داشته است (p<0.001). تاثیر دارو بر میانگین وزن گروه ها پس از انجام آزمایشات معنی دار نبود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مصرف وارفارین در دوران بارداری منجر به تغییراتی در تعداد و قطر سلول پورکنژ و قط کورتکس مخچه در جنین موش صحرایی می شود.
    کلیدواژگان: جنین، مخچه، موش صحرایی، وارفارین
  • زینب سادات هاشمی، فائزه قناتی* صفحات 9-20
    آلومینیوم فلزی سه ظرفیتی است که با توجه به فراوانی آن در پوسته زمین یکی از معضلات عمده محیط زیست است و نیز با تبدیل شدن به کاتیون Al3+ در خاک های اسیدی، یک عامل اساسی در کاهش تولید محصولات کشاورزی در این خاک هاست. آلومینیوم درآب ،هوا و خاک اطراف ما وجود دارد. مصرف آلومینیوم به صورت آنتی اسید و داروهای دارای هیدروکسید آلومینیوم،حضور آن در آب آشامیدنی و مصرف غذایی آن بسیار رایج است واز طرفی می تواند عامل بروز بیماری هایی مثل آلزایمر، پوکی استخوان، فقر کلسیم، از دست دادن حافظه و غیره باشد. شناسایی گیاهانی که بدون سمیت نسبت به این عنصر قادر به جذب مقادیر بالایی از آن هستند می تواند گام موثری در پالایش خاک وآب از این عنصر در نظر گرفته شود. هدف از تحقیق حاضربررسی توان جذب آلومینیوم توسطگیاه لیسیانتوس در کشت هیدروپونیک می باشد. به این منظور گیاهچه های لیسیانتوس در شرایط کشت هیدروپونیک تحت تیمار 4 غلظت400، 600، 800 و1200 میکرومولار آلومینیوم به مدت 10 روز قرار گرفتند. نتایج حاکی از عدم افزایش معنی دار هیدروژن پروکسید و افزایش قدرت جاروب کنندگی آنیون سوپراکسید در ریشه به عنوان شاخص های تنش بود. همچنین افزایش معنی دارقدرت احیا کنندگی آهن (FRAP) در گروه تیمار شده با آلومینیوم نسبت به گروه شاهد مشاهده شد که حاکی از قدرت آنتی اکسیدانی بالای گیاه لیسیانتوس در مقابل آلومینیوم می باشد. این نتایج پیشنهاد می کند که می توان از گیاه لیسیانتوس برای کاهش غلظت آلومینیوم در محیط استفاده نمود.
    کلیدواژگان: آلومینیوم، تنش اکسیداتیو، سیستم آنتی اکسیدانی، لیسیانتوس
  • محمد علی شریعت زاده، فاطمه رفیعی* صفحات 21-30
    بیس فنل آیک ترکیب زنواستروژنی است که به طور گسترده در صنایع کاغذ و پلاستیک استفاده می شود. این ترکیب می تواند گونه های فعال اکسیژن (ROS) را از طریق افزایش استرس اکسیداتیو در اندام های مختلف مانند کلیه تولید کند. هدف از این مطالعه بررسی اثر حفاظتی عصاره زنجبیل روی بافت کلیه و برخی پارامترهای بیوشیمیایی سرم در مقابل اثرات سمی بیس فنل آمی باشد.موش های نر نژادNMRI با میانگین وزنی 3±32 گرم به طور تصادفی در4 گروه کنترل، بیس فنل آ(mg/kg/day 240)، عصاره زنجبیل (mg/kg/day500) و بیس فنل آ+ زنجبیل دسته بندی شدند (6n=). تیمار دهانی تا 34 روز به طول انجامید و بعد از آن وزن بدن وکلیه چپ ثبت شد. بعد از فیکس شدن بافت، برش های بافتی تهیه و به روش هایدن هان آزان رنگ آمیزی شدند. نهایتا مطالعات استریولوژیک روی حجم کلیه، کورتکس و مدولا، لوله های کلیوی، جسمک کلیوی و اجزای آن صورت گرفت. همچنین سطوح مالون دی آلدهید، اوره و کراتینین سرم نیز اندازه گیری شد. داده ها با روش one way ANOVA آنالیز شدند و 05/0>p معنی دار در نظر گرفته شد. افزایش معنی داری در وزن کلیه، حجم کلیه، کورتکس، لوله های کلیوی و اجزای آن ها، گلومرول، تافت، جسمک کلیوی و میزان مالون دی آلدهید، اوره و کراتینین سرم در گروه بیس فنل آدر مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. در گروه عصاره زنجبیل + بیس فنل آ، زنجبیل به طور معنی داری پارامتر های نامبرده را در مقایسه با گروه بیس فنل آبهبود بخشید.با توجه به این یافته ها می توان پیشنهاد داد که عصاره زنجبیل با کاهش MDA، اوره و کراتینین سرم و آسیب های بافتی احتمالا یک نقش حفاظتی در آسیب ناشی از بیس فنل آدر کلیه دارد..
    کلیدواژگان: بیس فنل آ، عصاره زنجبیل، استریولوژی، کلیه
  • عبدالکریم چهرگانی راد*، نوشین خورزمان، حسین لاری یزدی، زهره شیرخانی صفحات 31-39
    روی به عنوان یک عنصر ضروری برای رشد و نمو گیاهان نقش ساختاری و عملکردی فراوانی در بسیاری از فرآیندهای متابولیکی گیاه بر عهده دارد، ولی مقدار اضافی آن به خصوص در خاک های اسیدی یک فاکتور محدود کننده رشد برای گیاه محسوب می شود. به منظور بررسی تاثیر روی بر خصوصیات رویشی و فیزیولوژیک گیاه لوبیا غلظت های 30، 40 و 50 میکرومولار نیترات روی در محیط هیدروپونیک استفاده شد. نتایج نشان داد که تیمار روی اثر معنی دار بر شاخص های رشد و فیزیولوژیک داشته است به طوریکه افزایش غلظت روی سبب کاهش سرعت جوانه زنی، طول ریشه، طول ساقه، سطح برگ، وزن-تر، وزن خشک، SLW و LWCAو افزایش میزان LWRو LARشده ولی برSLA گیاه لوبیا اثر معنی دار نداشت. طبق آزمون دانکن مشاهده شد محتوای کلروفیل و قندهای نامحلول تحت تاثیر غلظت های مختلف روی روند کاهشی و قندهای محلول روند افزایشی را داشتند. حضور فلزات سنگین در منطقه ریزوسفر و ورود آنها به گیاه باعث کاهش رشد شده و متابولیسم سلولی را برهم می زنند، بنابراین روی فرایندهای مهمی مانند انتقال آب، فسفریلاسیون اکسیداتیو میتوکندری، فتوسنتز و مقدار کلروفیل اثر می گذارند.
    کلیدواژگان: رشد، روی، شاخص های فیزیولوژیک، لوبیا
  • سمیه طهماسبی*، احمد مجد، علی مهرآفری، پریسا جنوبی صفحات 41-56
    مطالعات تکوینی و رویان شناختی جایگاه ویژه ای در علم گیاه شناسی دارد. در این پژوهش چگونگی تکوین تخمک و دانه گرده در یک گونه از سرده مرزنجوش به نام مرزنجوش وحشی(Origanumvulgare)مورد بررسی قرار گرفت. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشت شده،در FAA96تثبیت و در الکل70%نگهداری شد.نمونه ها پس از قالب گیری در پارافین با میکروتوم برش گیری شدند.رنگ آمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین انجام گرفت و لام های تهیه شده از مراحل مختلف تکوینی با دقت با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی گردید.بر اساس نتایج حاصل از این بررسی، تخمدان از نوع فوقانی و چهار حجره ای می باشد.در هر حجره تخمدان یک تخمک واژگون قرار دارد و در کیسه رویانی نیز رویان های کروی،قلبی،اژدری و لپه ای مشاهده شد.برش گیری میکروتومی اندام های زایشی نشان داد که لایه های تشکیل دهنده دیواره بساک از خارج به داخل عبارتند از اپیدرم، لایه مکانیکی، لایه گذر و تاپتوم. تاپتوم در ابتدای تکوین دانه گرده از نوع ترشحی و در اواخر نمو دانه گرده از نوع پلاسمودیومی می‏باشد.تترادها از نوع چهار وجهی (تتراهدرال)است.پس از بررسی دانه گرده به روش استولیز و مشاهده با میکروسکوپ الکترونی نگاره مشخص شد که دانه گرده دارای منظره قطبی شش وجهی و منظره استوایی بیضی شکل هستند.دانه گرده ها دارای شش شیاراند و تزئینات سطح دانه گرده ها از نوع مشبک چاله داراست.نسبت طول محور قطبی بر طول محور استوایی(P/E) در مرزنجوش وحشی 13/1 است.
    کلیدواژگان: تخمک، دانه گرده، کیسه رویانی، میکروسپور، Origanumvulgare
  • مهدیس ابراهیم زاده معبود*، مهری مهرابی صفحات 57-69
    اثرات درمانی سرده بنگ (Hyoscyamus) به خاطر وجود تروپان آلکالوئیدهای مختلف موجود در آن می باشد. کشت بافت که در طی آن می توان با تغییر در محیط کشت به حجم بهینه ای از بافت های مناسب از نظر تولید متابولیت های ثانوی دست یافت، در مورد این نوع گیاهان دارویی کمیاب اهمیت خاصی دارد. درمطالعه حاضر، گونهH.arachnoideus Pojark مورد بررسی قرار گرفت. دو نوع جداکشت (برگو ریشه) که از دانه رست های این گونه به دست آمدند، بر روی محیط کشت موراشیگ و اسکوگ حاوی 3% سوکروز و 5/7 گرم آگار کشت داده شدند. اثرات دو نوع منبع کربنی(سوکروز و مانیتول) را روی محیط کشت MS حاوی 3% سوکروز و 5/7 گرم آگار، در جداکشت های برگ و ریشه گونه H.arachnoideus با چهار غلظت از اکسین NAA(0، 5/0، 1، 2 میلی گرم بر لیتر)، در مقابل محیط کشت MS حاوی 3% سوکروز و 5/7 گرم آگار، به عنوان گروه شاهد، بررسی کردیم تا اثر این عوامل را بر مقدار زی توده کالوسی و محتوای آلکالوئید تام تعیین نماییم. یافته های ما، از نقش دو گانه سوکروز، هم به عنوان منبع تغذیه گیاه و هم به عنوان تنظیم کننده فشار اسمزی، حمایت کرد؛ و نیز اثر مثبت سوکروز را بر مقدار زی توده کالوسی و محتوای آلکالوئید تام، مورد تایید قرار داد.
    کلیدواژگان: آلکالوئید تام، بنگ، تنظیم کنند رشد، کالوس زایی، منبع کربن
  • الهام سیاسی*، احمد آل یاسین، جواد مولا صفحات 71-85
    در اسپرماتوژنز انسان، پروتامین ها به عنوان پروتئین های متصل شونده به DNA اسپرم جایگزین هیستون ها می شوند. برای تمایز و بلوغ اسپرم جایگزینی هیستون ها با پروتامین ها ضروری است. آسیب در ژن های کد کننده پروتامین ها می تواند منجر به تخریب اسپرماتوژنز و عدم تشکیل اسپرم کامل شده و در نتیجه سبب ناباروری مردان گردد. در این تحقیق به بررسی حضور چهار پلی مورفیسم در ژن TNP2 از ژن های خانواده پروتامین ها و ارتباط آن با ایجاد ناباروری ادیوپاتیک در مردان ازواسپرمی و الیگواسپرمی ایرانی پرداخته شده است. حضور چهار پلی مورفیسم T1019G،G1272C، G deletion at 1036 and 1046در ژن TNP2، پس از استخراج DNA از نمونه خون 96 مرد ازواسپرم و اولیگو اسپرم با ناباروری ادیوپاتیک و 100 نفر گروه کنترل با روش PCR-RFLP و PCR-SSCP بررسی شد و سپس با روش Sequencing نتایج تایید شد.فراوانی ژنوتایپ CC از پلی مورفیسم G1272C بین گروه بیمار و کنترل تفاوت نشان داد ولی با آنالیز آماری اختلاف معنی دار بین حضور این پلی مورفیسم در مقایسه گروه بیمار با کنترل مشاهده نشد (P>0/05). همچنین پلی مورفیسم های T1019G و G deletion at 1036 and 1046در هیچ یک از گروه بیمار و کنترل مشاهده نشد. مقایسه نتایج این تحقیق با مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داد که بین حضور این چهار پلی مورفیسم بررسی شده در ایجاد ازواسپرمی و اولیگواسپرمی با ناباروری ادیوپاتیک در جمعیت مردان ایرانی ارتباط معنی داری وجود ندارد.
    کلیدواژگان: پلی مورفیسم، ژن TNP2، ناباروری مردان، PCR، RFLP، PCR، SSCP
|
  • Pages 1-8
    Warfarin is an oral anticoagulant agent prescribed for treating cardio-vascular disorder. It reduces the synthesis of vitamin K- dependent factors. As it can easily pass through the placenta, have unwilling effects on embryo. The aim of this study was to evaluate the effect of warfarin on the brain development of rat's offspring. In this study, 30 pregnant wistar rats were randomly divided in 5 groups, control, receiving normal saline, and receiving warfarin in doses at 0.25, 0.5, 0.65 ml/kg during days 14 – 18 of gestation by gavages. 40 days after birth, 6 male newborn were randomly selected in each groups. After anesthesia, serial cross sections of the left hemisphere of the brain were prepared and histological studies were done. The data were analyzed by using one-way ANOVA and Tukey post-test... .
    Keywords: Cerebellum, Embryo, Rat, Warfarin
  • Pages 9-20
    Aluminum is a trivalent metal which due to its abundance in the earth's crust is one of the major environmental problems.Cation Al3 in acidic soils is a key factor in the decline of agricultural production. Abundance of Al in water, air and soil around us results in its uptake and accumulation in the body. Aluminum consumption in the form of antacids and drugs with aluminum hydroxide, Al presence in drinking water and food consumption for baking powder or cheeses is very common. On the other hand may also cause diseases such as Alzheimers, osteoporosis, calcium deficiency, acute neurological disease, anemia, headache, decreased kidney function and bladder, slurred speech and loss of memory. Identifying plants bearing the ability to absorb high amounts of Al and continuous growth without toxicity can be considered as an effective step in refining the soil and water from this element. The aim of this study is the investigation on the Al uptake capacity of Lisianthus aluminum in a hydroponic system. For this purpose, Lisianthus seedlings in hydroponic culture were treated with 400, 600, 800 and 1200 µM of Al for 10 days. The results showed no significant increase in superoxide anion and hydrogen peroxide as an indicator of stress in the roots. As well as the punctual increase iron regenerative power (FRAP) in the group treated with aluminum compared to the control group suggesting a high antioxidant power Lisianthus against aluminum. . The results suggest that Lisianthus can be used to reduce the concentration of Al in the environment.
    Keywords: Aluminum, Antioxidant system, Drinking water, Lisianthus, Oxidative stress
  • Pages 21-30
    Bisphenol A (BPA), an endocrine disrupting compound largely used in plastic and paper industry, can induce reactive oxygen species (ROS) by increasing oxidative stress in many organs including kidney [1,2].The aim of this study was to investigate the protective effect of Ginger extract (GE) on kidney tissue and some serum biochemical parameters against toxicity induced with BPA. Adult male NMRI mice with mean body weight 32±3 g were randomly divided into 4 groups (n=6): Control, BPA (240mg/kg/day), GE (500ml/kg/day) and BPA GE. Oral treatment was performed till 34 days. At the end of treatments, Body and left kidney weight were recorded. After fixation the tissue, tissue sections were prepared and stained with Haiden Han Azan method and studied stereological to evaluate the volume of kidney, cortex and medulla, renal tubules, renal corpuscle and its components. Serum malondialdehyde (MDA), creatinine and urea levels were also measured. Data were analyzed with One Way ANOVA test. P
    Keywords: Bisphenol A, Ginger extract, Kidney, stereology
  • Pages 31-39
    Zinc is one of the essential micronutrients for the normal growth and development of plants, as it is known to be required in several metabolic processes but the presence of Zinc at higher concentrations especiallyinacid soils, is limiting factor for plant growth. To evaluate the impact of Zinc on growth and physiological characteristics of bean plants, concentrations of 30, 40 and 50 (µM) Zn(No3)2 were used in the hydroponic media.The results showed that the treatments had significant effects on the growth and physiological parameters so that the rate of germination, root length, shoot length, leaf area, fresh weight, dry weight, SLW and LWR significantly decreased and LAR and LWCA significantly increased with increasing of Zn concentration and also Zn had no significant effect on SLA on the plants. According to the Duncan analysis, presence of Zn in the nutrient medium caused to increase chlorophyll content and soluble sugars significantly butinsoluble sugars exhibited decreasing.The presence of heavy metals in the rhizosphere and influx them to plant make reduce growth and cause to irregularity in cells metabolism,thus Zn might be affected the important processes such as water transporting, mitochondrial oxidative phosphorylation, photosynthesis and chlorophyll content.
    Keywords: Growth, Phaseolus vulgaris, Physiological indices, Zn
  • Pages 41-56
    In botanical science developmental and embryological studies are especially important. In this research, developmental stages of pollen grains and ovules were studied in an Origanum genuse, Origanum vulgare. The flower and buds in different developmental stages were removed, fixed in F.A.A, stored in 70% ethanol, embedded in paraffin and sliced with a microtome. Staining was done with Hematoxilin and Eosin. The prepared slided from different developmental stages were studied carefully using a light microscope. The results showed that ovaries were hypogyny type and have four loccules with axile type of placentation. In every locules one ovule, and in embryo sac globular, heart shape, torpedo and cotyledonary embryo were observed. In the anther wall four layers were observed: epiderm, middle layer, mechanical layer and tapetum (from outer to inner layer). In the early stage of pollen development, tapetum was secretory layer then in the late pollen developmental stages becom plasmodium. Tetrads were tetrahedral type. Mature Pollen grains in equatorial view were elongated, elliptic to rectangular-obtuse, and in polar view they were spheroidal, hexahedron-obtuse or hexahedron. The pollen grains were 6-pericolpate that stretches along the equatorial face and narrowing at the poles. The ornamentation of exine surface was reticulate-faveolate. The P/E ratio (Polar axis/Equatorial axis) was 1.13.
    Keywords: Embryo sac, Microspore, Origanum vulgare, Ovule, Pollen grain
  • Pages 57-69
    Therapeutic effects of Hyoscyamus genus are attributed to its obtained different tropan alkaloids. Regarding these rare medicinal herbal species, tissue culture is of almost importance, as, it is possible to obtain optimal volumes of suitable secondary metabolite- producing-tissues with alteration in their culture media. Present study, H.arachnoideus Pojark, was investigated. Three types of explants (leaf, root, and hypocotyls) derived from seedlings, were cultured on Murashige and Skoog’s medium supplemented with 3% sucrose, 0.75% (w/v) agar. We investigated the effect of two types of carbon sources (sucrose and monitol) on Murashige and Skoog’s medium supplemented with 3% sucrose and 0.75% (w/v) agar in two explants types ( leaf and root) of H.arachnoideus with four concentration levels of auxin naphthalene acetic acid(0, 0.5, 1, 2 mg/l), in compare with Murashige and Skoog’s medium supplemented with 3% sucrose, 0.75% (w/v) agar as control, In order to determine callus biomass and total alkaloid content. Our findings revealed the bilateral role of sucrose both as nutrient source and osmotic regulator factor, and also showed the positive effect of sucrose on callus biomass and total alkaloid content.
    Keywords: Callogenesis, Carbone Source, Growth regulator, Hyoscyamus, Total alkaloid
  • Pages 71-85
    Protamines are DNA-binding proteins in the sperm nucleus, which cause differentiation of human spermatogenesis. Protamines required for packaging nucleus sperm by replacement of histones with protamines. Sperm protamine deficiency has been associated with spermatogenesis failed and caused male infertility. In this study association of four SNPs in TNP2 gene were studied in Iranian idiopathic infertile men with azoospermia or oligospermia. Analysis of four SNPs include T1019G, G1272C¡ G deletion at 1036 and 1046 in TNP2 gene was performed by DNA extraction from blood samples of 96 idiopathic infertile men with azoospermia or oligospermia and 100 normal control men. Then using restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) for detection of T1019G and G1272C, SNPs and for identification of G deletion at 1036 and 1046 used Single Strand Conformation Polymorphism (PCR- SSCP). Results were confirmed by DNA sequencing analysis. For (G1272C) in TNP2 gene, frequency of CC genotype was differented in fertile and infertile groups but statistical analysis showed no significant association related to this SNP in case and control groups. As also no polymorphisms were found for T1019G and G deletion at 1036 and 1046 nt. These results are consistent with previous studies and indicating that four tested SNPs was not associated with oligospermia and azospermia and idiopatic male infertility in Iranian population.
    Keywords: Male infertility, PCR-RFLP, PCR-SSCP, SNP, TNP2 gene