مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک
سال بیستم شماره 6 (پیاپی 123، شهریور 1396)

حافظه و یادگیری از فرآیندهای برتر مغزی محسوب می شوند. حافظه وابسته به وضعیت (STM)، پدیده ای است که در آن یادآوری اطلاعات تازه کسب شده تنها در شرایطی صورت می گیرد که موجود از لحاظ فیزیولوژیک در همان شرایطی قرار گیرد که اطلاعات در همان شرایط رمزگذاری شده است. پدیده STM را می توان با داروهایی مثل مورفین ایجاد کرد. پنتیلن تترازول (PTZ)دارویی است که برای القای تشنج در مدل های آزمایشگاهی استفاده می شود. مطالعات چندی بیان گر آثار مختلف این دارو بر روی فرآیندهای برتر مغزی (حافظه و یادگیری و...) است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر پنتیلن تترازول (PTZ) بر روی STM ناشی از مورفین بود.
در این مطالعه از موش های بزرگ آزمایشگاهی نر بالغ (220- 190گرم) نژاد ویستار، استفاده شد. حیوانات در 3 گروه 8 تایی، طی 3 مرحله آزمایش (شامل حافظه/یادگیری ، بررسی وابسته به وضعیت و اثر تداخل) مورد مطالعه قرار گرفتند. یادگیری و حافظه حیوانات در دستگاه یادگیری اجتنابی و طی 2 روز ( آموزش و آزمون) بررسی شد. مدت زمان تاخیر ورود حیوان به محفظه تاریک دستگاه به عنوان ملاکی برای سنجش حافظه استفاده شد. در روزهای پس از آموزش، سالین یا دوزهای مختلف مورفین (5، 5/2، 5/7 میلی گرم بر کیلوگرم- درون صفاقی) در گروه های مختلف تجویز شد. علاوه براین، تزریق قبل از آزمون دوزهای مشابه مورفین برای یادگیری وابسته به وضعیت مورفین بررسی شد. هم چنین اثر تزریق قبل از آزمون تک دوز PTZ(60 میلی گرم بر کیلوگرم- درون صفاقی) به همراه مورفین وابسته به وضعیت مورد بررسی قرار گرفت. فعالیت حرکتی حیوانات توسط دستگاهopen-feild اندازه گیری شد.
تزریق داخل صفاقی پس از آموزش مورفین (5، 5/2، 5/7 میلی گرم بر کیلوگرم) در مقایسه با گروه کنترل باعث کاهش حافظه اجتنابی موش بزرگ آزمایشگاهی شد(001/0p<). تزریق بعد از آموزش و قبل از آزمون دوزهای مشابه مورفین (5/7 میلی گرم بر کیلوگرم) در مقایسه با دوز 5/2 میلی گرم بر کیلوگرم و 5 میلی گرم بر کیلوگرم مورفین، سبب فراخوانی حافظه شد(001/0p<). علاوه براین، تزریق پیش از آزمون60 میلی گرم بر کیلوگرم PTZ باعث حفظ STM ناشی از دوز 5/7 میلی گرم بر کیلوگرم مورفین شد(001/0p<).
مطالعه حاضر نشان داد که تزریق داخل صفاقی مورفین پس از آموزش در دوزهای مختلف باعث اختلال حافظه اجتنابی موش بزرگ آزمایشگاهی می شود. به علاوه، تزریق قبل از آزمون دوزهای مشابه مورفین اختلال حافظه ناشی از مورفین را بازگرداند. این پدیده حافظه وابسته به وضعیت محسوب می شود. هم چنین، این مطالعه نشان داد که تزریق پیش از آزمون PTZ باعث حفظ STM ناشی از مورفین در حیوان می گردد.

کاندیدا گلابراتا چهارمین عامل رایج عفونت خونی در آمریکا است و به دلیل مقاومت آن به آمفوتریسین B باید به دنبال روش های درمانی جدید باشیم. هدف از این مطالعه، بررسی خاصیت ضد قارچی نانو ذرات نقره، مس و ترکیب آن ها باهم و با آمفوتریسین B به منظور تولید دارویی موثر می باشد.
حداقل غلظت مهارکننده رشد (MIC) و حداقل غلظت کشنده قارچ (MFC) برای نانو ذرات نقره، مس و ترکیب آن ها با هم و با آمفوتریسین B به روش ماکرودیلوشن انجام گرفت. با تزریق درون صفاقی، اثر ضد قارچی نانو ذرات نقره، مس و ترکیب آن ها با هم و با آمفوتریسین B در مدل موشی مورد بررسی قرار گرفت.
MIC و MFC نانو ذرات نقره 31 و50/62 ppm، نانو ذرات مس 31 و 50/62 ppm و ترکیب آن ها 50/15 و 31 ppm بودند. مقادیر MIC و MFC ترکیب نانو ذرات نقره با آمفوتریسین B، 8 و 50/15 ppm و ترکیب نانو ذرات مس و آمفوتریسین B، 50/15 و 31 ppm بودند. مطالعه مدل موشی نیز اثر نانو ذرات نقره، مس و ترکیب آن ها با هم و با آمفوتریسین B برعلیه کاندیدا گلابراتا را تایید کرد. ترکیب نانوذرات نقره و مس دارای بیشترین اثر و ترکیب نانو ذرات نقره ومس با آمفوتریسین B دارای کمترین اثر در مدل حیوانی بودند .
ترکیب نانوذرات نقره و مس دارای اثر بهتری نسبت به سایر گروه ها هستند.

ماتریکس متالوپروتئینازها (MMPs) شامل یک خانواده از آنزیم های پروتئولیتیک هستند. آن ها قادر به تخریب سد خونی-مغزی (BBB) بوده و تخریب اجزاء میلین و ماتریکس خارج سلولی را وساطت می کنند. مهارکننده های بافتی متالوپروتئینازها (TIMPs) پروتئین هایی هستند که فعالیت MMPs را مهار می کنند. ماتریکس متالوپروتئیناز9 (MMP-9) مهاجرت سلول Tرا به سیستم عصبی مرکزی (CNS) تسهیل می کند، در حالی که مهارکننده های بافتی متالوپروتئیناز1(TIMP-1) عملکرد MMP-9 را مهار می کنند. هدف از این مطالعه، بررسی بیان ژن TIMP-1 (در سطح RNA) در سلول های خونی مبتلایان به مالتیپل اسکلروزیس عودکننده (RRMS) تحت درمان با IFNb بود.
در این مطالعه، سطح بیان ژن TIMP-1 درسلول های خونی مبتلایان به MS در مقایسه با افراد سالم به روش Real-Time PCR بررسی شد.
در بیماران RRMSسطح بیان RNA ژن TIMP-1 نسبت به افراد نرمال کمتر بوده، گرچه این کاهش معنی دار نبود(1/0p=).
نتایج حاصله از این مطالعه نشان داد که ارتباط خطی بین سطح بیان TIMP-1 و خطر EDSS، هم چنین ارتباط معنی داری بین وضعیت بیان TIMP-1و مدت بیماری وجود ندارد. مطالعات بیشتری جهت مقایسه RNA ژن TIMP-1 در بیماران، قبل و بعد از مصرف اینترفرون بتا توصیه می گردد.

تمرینات ورزشی بخش مهم و موثری از مراقبت جامع از افراد سالمند است که پیشرفت فرآیند پیری را کند می کند. به دلیل اهمیت فعالیت بدنی در پیش گیری از بیماری های قلبی عروقی، هدف مطالعه حاضر، مقایسه ویژگی های ساختاری و کارکردی قلب مردان میانسال کوه پیما با همسالان غیرورزشکار بود.
در این مطالعه توصیفی تحلیلی و مقطعی، 13 مرد میانسال کوه پیما (سن: 0/2±5/54 سال، نمایه توده بدنی: 4/2±59/25 کیلوگرم بر متر مربع) که در طول 24 ماه گذشته به طور پیوسته حداقل 2 جلسه در هفته و هر جلسه 120 دقیقه فعالیت کوهروی داشتند و هم چنین 14 مرد سالم همسن (سن: 2/2±1/54 سال، نمایه توده بدنی: 3/2±8/26 کیلوگرم بر متر مربع) که اخیرا سابقه هیچ گونه فعالیت بدنی نداشتند(حداقل 6 ماه)، انتخاب شدند. تمام آزمودنی ها در حالت استراحت تست اکوکاردیوگرافی دو بعدی و داپلر استاندارد انجام دادند. آمادگی قلبی تنفسی با استفاده از آزمون بروس ارزیابی شد. از آزمون تی مستقل در سطح 05/0=α برای مقایسه گروه ها استفاده شد.
نتایج نشان داد که فعالیت های کوهروی به طور معنی دار توده بطن چپ(03/0=p) و قطر انتهای دیاستول بطن چپ(04/0=p) را افزایش می دهد. هم چنین مشاهده شد که فشار خون سیستولی(04/0=p)، کسر تزریقی(05/0=p)، حجم ضربه ای(03/0=p) و آمادگی قلبی تنفسی (03/0=p) به طور معنی دار از طریق کوه پیمایی بهبود می یابد. در برخی شاخص ها، از جمله کسر کوتاه شدگی، قطر سپتوم بین بطنی و قطر دیواره خلفی بطن چپ اختلاف معنی داری بین گروه ها وجود نداشت(05/0

نتیجه گیری

این نتایج نشان می دهند که فعالیت منظم کوهروی می تواند اثرات مفیدی بر ویژگی های ساختاری و کارکردی قلب مردان میانسال داشته باشد.

کلیدواژگان: قلب ورزشکار، اکوکاردیوگرافی، مردان میانسال، کوه پیمایی

مطالعات اخیر نشان می دهد که هایپراکسی اثر درمانی مناسبی در درمان آسیب ایسکمی حاد دارد. در پدیده تحمل به ایسکمی نقش کینازهای داخل سلولی از جمله ERK (Extracellular signal regulated kinase) مطرح است. در مطالعه حاضر، اثر هایپراکسی نورموباریک متناوب بر روی میزان فعالیت ERK در مدل سکته مغزی مورد مطالعه قرار گرفت.
این مطالعه از نوع تجربی می باشد. حیوانات شامل 4 گروه (شاهد، شاهد-هایپراکسی، سکته و هایپراکسی-سکته) و هر گروه شامل 6 حیوان نر نژاد ویستار، در محدوده وزنی250 تا 350 گرم بودند. اکسیژن استنشاقی با غلظت 95 درصد، روزانه 4 ساعت و به مدت 6 روز متوالی (هایپراکسی) و در گروه های کنترل با همان شرایط و غلظت اکسیژن 21 درصد (نورموکسی) استفاده شد. 24 ساعت بعد، حیوانات گروه سکته به مدت 60 دقیقه تحت انسداد شریان میانی کاروتید (MCAO) قرار می گرفتند. 5 و 24 ساعت پس از برقراری جریان خون مجدد، امتیاز نقایص عصبی و فعالیت ERK موردبررسی قرار می گرفت.
5 ساعت پس از اعمال MCAO، گروه های سکته نسبت به شاهد افزایش معنی داری در فعالیت ERK در قشر (01/0p<) و مرکز مغز (001/0p<)داشتند. در همین زمان، هایپراکسی سبب افزایش معنی دار فعالیت ERK در قشر مغز شد (05/0p<). در مرکز مغز، هایپراکسی تاثیر معنی داری بر روی فعالیت ERK نداشت. 24 ساعت پس از MCAO، گروه های سکته نسبت به شاهد، کاهش معنی داری در فعالیت ERK در نواحی قشر (001/0p<) و مرکز مغز (05/0p<) نشان دادند. میزان فعالیت ERK در گروه های هایپراکسی در هر دو ناحیه قشر و مرکز مغز به طور معنی داری در مقایسه با گروه نورموکسی بیشتر بود (05/0p<). هم چنین، هایپراکسی سبب کاهش امتیاز نقایص عصبی شد (022/0p=).
افزایش فعالیت ERK در گروه هایپراکسی در جهت حفاظت عصبی عمل کرده، ولی چون در مواردی سایر عوامل مخرب قوی تر عمل نموده اند، هایپراکسی به تنهایی نتوانسته از پیشرفت اثرات مخرب سکته ممانعت نماید.

لانه گزینی از یک جنین شامل یک توالی پیچیده از حوادث سیگنالینگ، متشکل از تعداد زیادی واسطه های مولکولی مانند هورمون های تخمدان، سایتوکاین ها، مولکول های چسبنده و فاکتورهای رشد است. فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) یک عامل مهم رگ زایی است. اعتقاد بر این است که VEGF نقش مهمی در روند لانه گزینی ایفا می کند. هدف از این مطالعه، بررسی ارتباط پلی مورفیسم C/G 405+ VEGF و نتایج بالینی از زنانی بود که تحت روش لقاح مصنوعی و انتقال جنین قرار گرفتند.
یکصد زن با شکست های قبلی لقاح مصنوعی و انتقال جنین و یکصد زن باردار به عنوان گروه شاهد برای ژنوتایپ C/G 405+ VEGF توسط واکنش زنجیره ای پلی مراز-پلی مورفیسم طول قطعه محدود کننده (PCR-RFLP) مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری به کمک نرم افزار مدکالک انجام شد.
نتایج ما شیوع بالاتری از ژنوتایپ G/G 405+ VEGF و آلل G در بیماران با سابقه ی شکست لقاح مصنوعی و انتقال جنین را نشان داد (90/6= OR؛ 29/17–75/2= 95% CI؛ 0001/0> p؛ 50/2= OR؛ 76/3–66/1= 95%CI؛ 0001/0>p).
مطالعه ی حاضر نشان داد که ژنوتیپ GG 405+ VEGF با افزایش خطر نارسایی لقاح مصنوعی و انتقال جنین همراه بود. با این وجود، مطالعات بیشتر در جمعیت های بزرگ تر از جمله دیگر عوامل ژنتیکی مورد نیاز برای رسیدن به یک نتیجه گیری قطعی است.

تحرک پایین، آسیب DNA و استرس اکسیداتیو بالا در اسپرم مردان آستنوتراتوزواسپرمی موجب بازده ضعیف درمان های کمک باروری (ART) در این بیماران می گردد. هدف از این مطالعه تعیین اثر ویتامین E، به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، بر تحرک، حیات و آسیب DNA اسپرم در زمان های مختلف انکوباسیون (پس از 2، 4 و 6 ساعت) به منظور بهبود خصوصیات اسپرم افراد آستنوتراتوزواسپرمی جهت ART بود.
نمونه منی 50 بیمار آستنوتراتوزواسپرمی جمع آوری و سپس ارزیابی شد. هر نمونه به دو گروه کنترل و تیمار ویتامین E (2mM) تقسیم بندی و سپس در دمای 37 درجه سانتی گراد و CO2 با غلظت 6% به مدت 2، 4 و 6 ساعت نگهداری شد. پس از انکوباسیون، پارامترهای تحرک، حیات و فراگمنتاسیون DNA اسپرم در هر گروه ارزیابی گردید. داده ها از طریق روش آماری اندازه گیری تکراری ANOVA (Repeated measure) و آزمون T-test آنالیز و تفاوت میانگین ها در سطح P<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.
کاهش معنی داری در میزان قابلیت تحرک و حیات اسپرم و نیز افزایش معنی داری در میزان آسیب DNA اسپرم (پس از 6 ساعت انکوباسیون) در گروه کنترل نسبت به پیش از انکوباسیون مشاهده شد (P<0.05). میزان تحرک و حیات در گروه ویتامین E در مقایسه با گروه کنترل غیر تیماری به طور معنی داری افزایش داشت (P<0.05). آسیب DNA اسپرم نیز پس از 6 ساعت تیمار با ویتامین کاهش معنی داری (p<0.05) نشان داد.
تیمار in vitro نمونه های سمن بیماران آستنوتراتوزواسپرمی با ویتامین E موجب حفاظت اسپرماتوزوآ در برابر اثرات مخرب ROS از طریق حفظ شرایط آنتی اکسیدانی می گردد.

تریکومونیازیس از عفونت های جنسی شایع و غیرویروسی در جهان است. هدف از این تحقیق، بررسی میزان تاثیر عصاره های بارهنگ سرنیزه ای بر تریکوموناس واژینالیس بود.
در این مطالعه آزمایشگاهی پس از طی فرآیند جمع آوری، خشک کردن و تهیه عصاره های هگزانی، اتیل استاتی، متانولی و هیدروالکلی بارهنگ سرنیزه ای، غلظت هایی از عصاره ها تهیه و برروی پنج ایزوله تریکوموناس واژینالیس در برابر مترونیدازول آزمایش گردید. آزمون های حداقل غلظت مهار کنندگی و کشندگی برای هر غلظت و هر ایزوله انگل به صورت دوتایی و دو مرتبه انجام شد.
نتایج نشان داد که عصاره های بارهنگ سرنیزه ای دارای اثر ضدتریکومونیایی بوده، به طوری که بعد از 48 ساعت مجاورت انگل با عصاره ها، بیش ترین اثر مهار کنندگی به عصاره اتیل استاتی با حداقل غلظت 500 میکروگرم بر میلی لیتر و میانگین 1525 میکروگرم بر میلی لیتر مربوط بود. هم چنین کم ترین فعالیت ضدتریکومونیایی به عصارهای هیدروالکی و متانولی با حداقل غلظت و میانگین 2000 میکروگرم بر میلی لیتر مربوط بود. نتایج آزمون حداقل غلظت کشندگی برای عصاره ها هم مشابه نتایج آزمون حداقل غلظت مهار کنندگی بود که تایید کننده اثر کشندگی عصاره های مورد آزمایش بر انگل است. نتایج آزمایش حساسیت دارویی مترونیدازول نیز حاکی از حساس بودن ایزوله های تریکوموناس واژینالیس به مترونیدازول بود و غلظت آن از طیف 1/3 تا 2/6 با میانگین و انحراف معیار 5/1 ± 2/4 میکروگرم بر میلی لیتر تعیین گردید.
این مطالعه نشان داد که ترکیبات موجود در عصاره بارهنگ سرنیزه ای دارای توان ضد تریکومونیایی قابل ملاحظه ای می باشند که نیازمند انجام مطالعات بیشتر و کامل تر بر روی اجزای تشکیل دهنده این ترکیبات و مشخص نمودن خصوصیات ضد میکروبی آن ها است.

سالمونلا و اشرشیا کلی از مهم ترین پاتوژن های آلوده کننده مواد غذایی به ویژه فرآورده های گوشتی هستند. تشخیص سریع، اختصاصی و همزمان این پاتوژن ها با انتخاب و بهینه سازی ژن های اختصاصی از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه با هدف تشخیص توام سالمونلا و اشریشیا کلی O157:H7 در فرآورده های گوشتی و بررسی میزان آلودگی بر مبنای تکثیر دو ژن rfbE و invA با روش Multiplex PCR در استان زنجان واقع در شمال غربی ایران انجام گرفت.
تعداد 74 نمونه گوشت به صورت تصادفی از نواحی مختلف استان زنجان جمع آوری شد. 25 گرم از هر نمونه گوشت در 225 میلی لیتر محیط مولر هینتون براث به طور کامل یکنواخت سازی و گرماگذاری گردید. جدایه های باکتری خالص سازی شد و استخراج DNA انجام گردید. تکثیر همزمان قطعات ژنی rfbE و invA با استفاده از پرایمرهای اختصاصی و با بهینه سازی واکنش PCR چندگانه انجام گرفت. در نهایت، حساسیت این روش با تلقیح رقت های مختلف از باکتری ها به نمونه های گوشتی بررسی گردید.
از بین 74 نمونه گوشتی، تعداد 6 نمونه (1/8 درصد) به اشریشیا کلی O157:H7، تعداد 4 نمونه (4/5 درصد) به سالمونلا و تعداد 2 نمونه (7/2 درصد) به هر دو باکتری آلوده بودند. واکنش PCR چندگانه در تشخیص توام هر دو پاتوژن در کمترین رقت تلقیح شده به نمونه های گوشتی نیز از حساسیت بالایی برخوردار بود.
در این مطالعه، واکنش PCR چندگانه بر اساس ژن های بیماری زایی سالمونلا و اشریشیا کلی O157:H7 جهت تشخیص سریع و همزمان این پاتوژن ها با حساسیت و اختصاصیت بالا بهینه شد. واکنش PCR چندگانه به منظور شناسایی همزمان پاتوژن های منتقله از راه غذا در کنترل آلودگی های مواد غذایی روش قابل اعتمادی است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مولفه های منابع شناخت خود و همنشینی با همسالان بزهکار در گرایش به اعتیاد در دانش آموزان دختر دبیرستانی انجام شد.
روش این پژوهش از نوع همبستگی است. 132 دانش آموز دبیرستانی دختر، در سال تحصیلی 95-1394 به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ایانتخاب شدند و به پرسش نامه ی منابع شناخت خود، همنشینی با همسالان بزهکار و گرایش به اعتیاد پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش هم بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شده است.
نتایج تحقیق نشان می دهد که از بین مولفه های منابع شناخت خود، بین خودمشاهده گری با گرایش به اعتیاد رابطه منفی و معنادار وجود دارد(01/0p<) و بین پسخوراند اجتماعی و مقایسه اجتماعی با گرایش به اعتیاد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد(01/0p<) هم چنین بین همنشینی با همسالان بزهکار و گرایش به اعتیاد رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد(01/0p<).
باتوجه به نتایج به دست آمده، با تعدیل منابع شناخت خود و هم چنین برگزاری کلاس های روان شناختی برای نوجوان برای انتخاب دوست و همسال مناسب، می توان گرایش نوجوانان را به سمت مواد کاهش داد.