فهرست مطالب

تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی - پیاپی 2 (زمستان 1382)

فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی
پیاپی 2 (زمستان 1382)

  • تاریخ انتشار: 1382/10/11
  • تعداد عناوین: 5
|
  • زهرا حجازی زاده، همت الله رورده صفحه 9
    موضوع موردتحقیق، بررسی و محاسبه منحنی های D.A.D حوضه رودخانه هراز می باشد. برای به دست آوردن منحنی های نهایی D.A.D بارندگی 30 ساله (78 1347) حوضه هراز موردتجزیه و تحلیل قرارگرفت. 50 مورد از توفان های مهم حوضه از بزرگ به کوچک مرتب گردید و سه توفان که از بارش شدیدی در کل حوضه برخوردار بودند انتخاب شدند. برای ترسیم منحنی های «هم رگبار» توفان ها ازمنحنی «هم درصد» با تداوم های مختلف استفاده گردید. با انطباق منحنی های هم درصد هر توفان، با منحنی های «هم باران» نرمال سالانه منحنی های «هم باران» در تداوم های مختلف برای هر توفان با استفاده از روش واسطه یابی ترسیم شد. برای تعیین متوسط بارش در تداوم های مختلف و نحوه توزیع رگبار در سطح حوضه، جداول مساحت ارتفاع بارندگی و به دنبال آن منحنی های اولیه D. A. D ترسیم گردید. با استفاده از منحنی های اولیه D. A. D منحنی پوش D. A. D به دست آمد. با توجه به منحنی پوش حوضه فاصله منحنی 24 ساعته از محور «y» بسیارخوب، فاصله منحنی 48 ساعته متوسط و منحنی 72 ساعته و 96 ساعته به هم نزدیک می باشند. داده ها و فاصله منحنی های به دست آمده کاربردبسیارمهمی درزمینه های مختلف هیدروکلیمایی خواهدداشت. با مراجعه به نقشه های سینوپتیکی ترازهای سطح زمین 850 و 500 هکتوپاسکال توفان های منتخب، مشخص شد که بخش اعظم رطوبت از سوی دریای خزر به این منطقه آورده شده است.
    کلیدواژگان: هراز، منحنی، توفان، مساحت، ارتفاع بارندگی، هیدروکلیمایی
  • شهریار خالدی صفحه 29
    یخبندان های بهاری در این مقاله به صورت کاربردی و روش های مختلف از جمله آماری و سینوپتیکی، مورد مطالعه قرارگرفته است. نقش کم فشارها در فصول انتقالی و پرفشارهای حرارتی سیبری و آسیایی در شکل یابی جریان های سرد ایران قابل ملاحظه است. اوایل بهار از جمله مهم ترین زمان های یخبندان است که اغلب با خسارت های فراوان بر تولیدات باغداری همراه می شود. وجود بیش تر باغ ها در پهنه های دره ای در برابر یخبندان با اشکال مواجه می شود. در مجموع یخبندان های تشعشعی، انتقالی و تبخیری و نیز پدیده وارونگی دما، ازجمله جنبه های میکروکلیمایی یخبندان در چار چوب مطالعاتی این مقاله قرار دارد. توان بالای شهرستان مرند در باغداری به ویژه درختان سیب از اهمیت به سزایی برخوردار است. از جمله درختانی که در برابر یخبندان از خود حساسیت نشان می دهد زرد آلو و بادام است که در مرند هر دو یا سه سال یک بار خسارت می بیند. پیش بینی و حفاظت در برابر یخبندان از دیگر اقدامات کاربردی است که با روش های فعال و غیرفعال همراه می گردد.
    کلیدواژگان: یخبندان بهاره، باغداری، آب وهواشناسی سینوپتیکی، پیش بینی و حفاظت
  • مجتبی یمانی، محمد مهدی حسین زاده صفحه 51
    پیش بینی تغییرات و جابجایی های کلی و حتی جزئی الگوی رودخانه، از عمده ترین مباحث مربوط به ژئومورفولوژی رودخانه ای به شمار می رود. به همین علت، تحقیقات متعددی توسط محققین، خصوصا ژئومورفولوژیست ها در خصوص موضوع فوق صورت گرفته است. در این جهت، تغییرات مورفولوژی رودخانه های بابل و تحول آن در جلگه ساحلی خزر بررسی شد. که هدف تعیین مناطق در حال فرسایش و یا پایدار رودخانه مذکور بوده است. برای نیل به این هدف، تغییرات رودخانه در مقطع زمانی 39 ساله با روش های تغییرات زمانی و مکانی (معادلات ریاضی)، روش گرافیکی و روش میدانی موردبررسی قرارگرفته است و سعی شده براساس این روش ها، تغییرات بستر و الگو و جابجایی مسیر رودخانه بابل تعیین و پیش بینی گردد. جهت انجام این بررسی، از عکس های هوایی سال های 1334 و 1373 برای بررسی تغییرات الگوی رود و نیز داده های هیدرولیک جریان و پارامترهای هندسی کانال برای تحلیل تغییرات بستر و مورفولوژی رود استفاده شده است. نتایج این بررسی نشان می دهد که رودخانه بابل در قسمت علیای جلگه در وضعیت تقریبا ناپایدار بوده و از نظر دینامیکی فعال است. در مقابل، در بخش انتهایی هیچ گونه تغییری در الگوی رودخانه در فاصله زمانی موردمطالعه مشاهده نشده است و نشان دهنده پایداری نسبی الگوی رودخانه در مقطع زمانی 39 ساله بوده است.
    کلیدواژگان: رودخانه بابل، فرسایش رودخانه ای، الگوی رودخانه، جلگه مازندران
  • پرویز ضیاییان، سعید سارویی صفحه 73
    در این مقاله ارزیابی توان فناوری های سنجش از دور و GPS برای تهیه نقشه پوشش اراضی تالاب بین المللی شادگان در زمانی که خشک سالی، تالاب را در معرض خطر نابودی قرار داده بود ارائه می گردد. در این تحقیق داده های چندزمانی1 سال 2000 سنجنده ETM+ در محیط نرم افزار Geomatica 8.2 پردازش شده اند. پس از بررسی های کیفی بر روی داده ها، داده مربوط به ماه «می» برای تهیه نقشه پوشش اراضی انتخاب و تطبیق هندسی آن با نقشه های مبنا مناسب ارزیابی شد. همچنین باندهای طیفی 4،3 و 2 به کمک باند پانکروماتیک به لحاظ مکانی تقویت شده و به عنوان داده اصلی استفاده شده اند. طبقه بندی نظارت نشده2 تصاویر، جهت آشنایی با پدیده های زمینی و بازتاب طیفی آن ها انجام گردیده است. اطلاعات زمینی در محل 32 قطعه نمونه زمینی تصادفی به کمک دستگاه GPS برداشت و برای انتخاب نمونه های تعلیمی3 و تهیه نقشه واقعیت زمینی4 استفاده شده اند. پس از انتخاب نمونه های تعلیمی، تصاویر به کمک الگوریتم حداکثر درست نمایی5 طبقه بندی شده و 14 طبقه پوشش که 11 طبقه آن مربوط به جوامع گیاهی است، شناسایی و تفکیک گردید. دقت نقشه حاصل در مقایسه با نقشه واقعیت زمینی نمونه ای به کمک معیارهای بیان دقت ارزیابی شده است.
    کلیدواژگان: سنجش از دور، GPS، پوشش اراضی، تالاب شادگان
  • جانعلی بهزادنسب صفحه 85
    فرآیند برنامه ریزی توسعه روستایی در چارچوب برنامه های میان مدت توسعه ایران همواره از دو دیدگاه «بهبود و اصلاح» و «دگرگون سازی» متاثر بوده و راهبردها و الگوهای موردعمل در سایه این دو دیدگاه اتخاذ شده است. در طول 9 برنامه میان مدت تدوین شده برای توسعه ایران، به تدریج رویکرد اکولوژیک توسعه روستاها به سوی رویکرد دگرگون سازی در ساختارهای موجود، اصلاح نظام فضایی - کالبدی، رویکرد توزیع عادلانه خدمات و در نهایت رویکردهای اقتصادی - اجتماعی، و توسعه همه جانبه و پایدار تغییریافته است. در هر مقطع متناسب با دیدگاه حاکم بر فرآیند توسعه روستایی، راهبردها و برنامه ها و اقدامات خاص موردتوجه قرارگرفته است. ویژگی های موردنظر از متن اسناد برنامه ها قابل دریافت بوده ولی به صورت آشکار در مطلع برنامه ریزی ها تصریح نشده است.
    کلیدواژگان: توسعه روستایی، دیدگاه های توسعه، رویکرد برنامه ریزی، برنامه میان مدت
|
  • Z. Hedjazizadeh, H. Rooradeh Page 9
    This study is on calculating the D.A.D curves of Haraz River basin after the primary stages of the study for calculating the curves of D.A.D, the precipitation of Haraz River basin in a period of years was analyzed (–). Examining the relationship between the mentioned precipitation and storms, great stroms, according their greatness were selected. For determining the average precipitation in various continuation and its distribution on basin area the tables of area–depth precipitation and primary curves of D.A.D was drawn. According to the basin final curve of one day curve interval from y axis was very good. Curve of two day intervals compared to one day curve interval was medium, and day curve interval were near to each other, which the data and the obtained curve interval will be very useful in different cases of hydro climatic.
  • Sh. Khaledi Page 29
    Spring frosts are considerd as applied Climatology. Various methods such as synoptic, statistical and provision approaches of frost research are applied. The Function of low and thermal high pressures in creation of frost is essential. Totally, radiation, advection, evaporation frosts and finally thermal inversion are observed as microclimatic aspects of frost in our study.The horticultural potential of Marand Area in apple production is important. Apricot and almond are vulnerable against frost.Active and inactive methods are advised to product fruits outputs against frost affection.
  • M. Yamani, M.M. Hosseinzadeh Page 51
    Classification of pattern and geometrical characteristics of the river pattern is considerd as an important issue relevant to fluvial geomorphology. Therefore various researches have been made by Babol river in coastal plain was examined with the emphasis on meanderic pattern. First, geometerical characteristics were obtained with the use of curve fitting, also by using coefficient of Leopold & wolman and table of kornise the pattern of the river was separated considering braided, meander and straight. The result of this examination indicated that Babol river from the rivers pattern of view, in the up stream have middle pattern between meandering and braided and in the down stream have meandering pattern.
  • P. Zeaiean Firouzabadi, S. Sarooei Page 73
    Remote sensing and GPS technologies have shown their abilities to map our environment. In this research an attempt has been made to study the usefulness of remote sensing data to produce maps of coastal marsh of Shadegan area Southern part of Iran in the scale of. This marsh had already a general land cover of types Phragmites sp and Typha sp. As a result of drought since late in this area, these species have been replaced with other plant communities. In the managerial point of view, the recognition of the replaced new plant communities is very important for further marsh management. In this regard, Landsat ETM + geocoded data pertaining to the study area used to first generate an enhanced image data through fusion algorithm of GEOMATICA image processing software from ETM + bands, , and. Using this enhanced image data set and based on MLC algorithm a map showing land cover plant categories was generated. It is resulted that the trend of plant species from center part of marsh to outer part observed to be from marsh species to non-marsh species. The overall classification accurancy was percent in comparison with a sampling ground truth map (about percent of total area).
  • J.A. Behzadnasab Page 85
    Rural development planning process in the framework of midterm development plans of Iran has always been influenced from two view points of "improvement correction” and "diversification", the applied strategies and paradigms have been adopted thanks to these. Two outlooks. During the years of midterm plans formulated for Iran’s development, ecologic approach toward development of rural areas has been gradually shifting toward the approach of diversification of the existing structures, improvement of spatial–physical system, quitable distribution of services, and eventually socio economic approaches, and sustainable and multilateral development. At each stand of time particular strategies, plans and actions under focus have been appropriate to the outlook dominating the rural development process.