فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات
پیاپی 35 (تابستان 1393)
- تاریخ انتشار: 1393/05/26
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 11با ورود ایران به قرن چهاردهم شمسی و هم زمان با تغییرات و دگرگونی های گسترده ای که در ناحیه های مختلف فرهنگ ایرانی صورت گرفت، معماری ایران نیز که پس از انحطاط سنت معماری ایرانی نیاز به تحول و بازآرایی را در خود احساس می کرد با ورود وارتان هوانسیان به ایران مسیر تازه ای در پیش گرفت. راهنمای تئوریک این نوشتار نظریه میدان پی یر بوردیو و نیز مباحث جامعه شناسی معماری اروین پانوفسکی است. با تکیه بر این مبانی نظری پرسش های پژوهش به گونه ای تدوین شده اند که بتوان ابتدا ساختار میدان معماری ایران در ابتدای سده چهاردهم خورشیدی را ترسیم کرد و سپس تفاوت های آن را با میدان های فرهنگی دیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. وارتان هوانسیان آرشیتکت تحصیلکرده ی فرانسه با تاسیس ژورنال های تخصصی، ارائه مباحث تئوریک، تاسیس انجمن ها و ایجاد همبستگی درونی میان معماران نوگرا و نیز به کارگیری زبان و واژگان نوآیین در شکل گیری میدان مستقل معماری نقشی اساسی ایفا کرد و خود با برخورداری از حجم به نسبت بالای سرمایه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و نمادین، سرآمد این میدان و پایه گذار رسم نوینی در معماری ایران شد. باید توجه داشت که نظر به ویژگی های ذاتی معماری و موقعیت بینابین آن میان هنر و کار سفارشی قواعد حاکم بر نحوه ی توزیع سرمایه ها در این میدان با سایر میدان های فرهنگی متفاوت است. در این مقاله سعی بر آن بوده که ضمن توضیح ویژگی های میدان معماری ایران در سال های 1300 تا 1340 و نشان دادن موقعیت وارتان در این میدان، از خلال مقایسه ی آن با برخی از میدان های فرهنگی دیگر (شعر، داستان، نمایشنامه و نقاشی) تفاوت های ناشی از دیگرگونگی ذاتی میدان معماری نشان داده شود.
کلیدواژگان: جامعه شناسی معماری، تئوری میدان، وارتان هوانسیان، سنت، انحطاط -
صفحه 37نظریه های دولت در ایران از زوایای مختلف به تسلط دولت بر منابع و ساختار سلطه گر آن اشاره دارد این امر به دخالت و یا نقش بسیار موثر دولت در همه جنبه های جامعه، اقتصاد، سیاست و فرهنگ ایفا منتهی گردیده است.در این رهگذر تهران به عنوان مرکز سیاسی و پایتختی با فوق تمرکزجمعیتی و اقتصادی همواره جایگاه ویژه ای در همه شئون کشور داشته است. سازمان فضایی تهران مانند همه شهرها تابعی از روابط متعامل سه گروه از بازیگران اصلی یعنی دولت، برنامه ریزان و مردم است. این مقاله با هدف تجزیه و تحلیل سرشت دولت در ایران، مروری بر ساخت برنامه ریزی منطقه مورد مطالعه و نگرش شهروندان ساکن به چرایی عدم توازن فضایی در این منطقه و به نوعی نظریه ای در توضیح عدم انتظام سازمان فضایی پایتخت پرداخته است. در بحث ماهیت دولت با توجه به نظریه نئوپاتریمونال به بحث از چرایی و چگونگی مداخله دولت در سازمان فضایی کلانشهر با تاکید بر وضعیت منطقه 22 تهران پرداخته شده. چنانکه اشاره شد به منظور دست یابی به اهداف پژوهش و پاسخ به مسائل تحقیق، علاوه بر بررسی ابعاد نظری رویکردهای نئوپاتریمونال، با استفاده از اطلاعات و داده های مربوط به مناسبات میان قدرت، دولت و شهروندان با الهام از مدل نظری فوق، تلاش شده تا با تبیین وضعیت یکی از مناطق تهران چگونگی عدم انتظام فضایی و یا برهم خوردن نظم هایی متعارف در مدل های برنامه ریزی مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس نظریه نئوپاتریمونیالیسم نحوه توزیع رانت زمین و وضعیت مداخلات دولت در اعطای زمین های با ارزش افزوده بالا به افراد ویا گروه های خاص ازمهمترین عوامل ایجاد نابسامانی ها و یا تداوم بدسازمان یافتگی های فضایی در این منطقه محسوب می شودکلیدواژگان: ساختار فضایی تهران، نئوپاتریمونال (سلطانیسم)، مشارکت شهروندان، قدرت دولتی، مدیریت شهری
-
صفحه 59در این مقاله با استفاده از روش کیفی و تکنیک تحلیل رتوریکی، یکی از مستندهای ساخته شده درباره بحران زیست محیطی دریاچه ارومیه را مورد مطالعه قرار داده ایم. برای دستیابی به این هدف، نویسندگان پنج مقوله محوری در تحلیل رتوریکی مستندهای زیست محیطی درباره بحران پیشنهاد کرده اند که می تواند راهگشای دیگر پژوهشگران نیز واقع شود. این مقوله ها عبارتند از: کاراکترها، رتوریک خطای انسانی و تعیین مقصر، جاذبه ها و انگیزش های احساسی، تکنیک های رتوریکی متقاعدسازی منطقی و توسعه پایدار می باشد. استفاده از این مقوله ها در تحلیل رتوریکی مستندها به عنوان ابزارهای ارتباطی نیرومند درباره محیط زیست، به پژوهشگران این امکان را می دهد که وجوه و لایه های پنهانی که ارتباط گران برای متقاعد ساختن مخاطبان خود به کار گرفته اند را کشف و درک کنند و راهکارهای بهتر و بیشتری برای اثرگذاری بر افکار عمومی و حرکت به سوی توسعه پایدار زیست محیطی ارائه نمایند.
کلیدواژگان: آغلار گول، تحلیل رتوریکی، رتوریک فیلم مستند، مستند زیست محیطی، مستندسازی درباره دریاچه ارومیه -
صفحه 95هدف این مقاله ارزیابی انتقادی دیدگاه های رخدادی قدرت بر اساس تحلیل آثار سینمایی است. گفتمان انتقادی در تحلیل سینما از یک سو، سینما را در استقلال خود به مثابه هنر واجد ارزش، اعتبار، اندیشیدن و فلسفیدن قلمداد می کند؛ از سوی دیگر، آن را نقطه تلاقی سیاست، اقتصاد و فرهنگ لحاظ کرده و در آن می اندیشد. بررسی آثارسینمایی مسعود کیمیایی بهانه ای است در جهت فهم مناسبات اجتماعی و سیاسی به طور اعم و مناسبات قدرت به طور اخص. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل انتقادی شش فیلم، از فیلم های پیش از انقلاب مسعود کیمیایی را مورد بررسی قرار می دهیم. به نظر می رسد الگوهای بازنمایی شده در 6 فیلم قیصر، رضا موتوری، داش آکل، خاک، گوزن ها و سفرسنگ منتج به شکل گیری سوژه هایی در آن فیلم ها شده است که به شکلی انضمامی در گفتمان های اجتماعی موجود در جامعه نیز قابلیت پیگیری دارد. در این سینما، سیر تحول تدریجی 3 گفتمان معترض، تراژیک و حماسی انقلابی در ارتباط متقابل با آن فضای اجتماعی، سوژه ی مقاومتی ایی را شکل می دهد که در نهایت به انقلاب منتهی می شود. در هر یک از گفتمان ها به ترتیب مقاومت های (اصطکاکی و قصدمندانه، و یا هردو) از جانب قهرمانان فیلم ها صورت می گیرد که هر کدام در عرصه زندگی روزمره یا سیاست حاکمیت، و یا هر دو تجلی پیدا می کند. گفتمان معترض شامل هر دو نوع مقاومت در هر دو عرصه است؛ در گفتمان تراژیک بیشتر شاهد مقاومت اصطکاکی در سطح زندگی روزمره هستیم و در گفتمان حماسی انقلابی بیشتر شاهد مقاومت قصدمندانه در سطح سیاست حاکمیت خواهیم بود. سوژه ایرانی بازنمایی شده در سینمای مسعود کیمیایی، از قدرت سازنده گفتمان موجود (به تعبیر فوکو) (و نه قدرت نابودکننده) برای تبدیل شدن به سوژه انقلابی بهره می گیرد. در این مقاله ضمن ارائه تعریفی بدیل از رابطه قدرت و مقاومت، به تحلیل گفتمان های یاد شده در آثارسینمایی مسعود کیمیایی در پیش از انقلاب نیز پرداخته شده است.
کلیدواژگان: قدرت، مقاومت اصطکاکی، مقاومت قصدمندانه، زندگی روزمره، سیاست، سینمای کیمیایی -
صفحه 125تلاش نویسندگان این مقاله، مطالعه آزادی بیان در کاریکاتورهای هفته نامه توفیق (1301 تا 1350) است. به این منظور، پس از مشاهده کل کاریکاتورهای در دسترس در دوره زمانی یاد شده و طبقه بندی آنها به دو دسته بر اساس تعلق به دوران تمرکز و تکثر قدرت، مجموعه ای با 296 کارتون حاصل شد. تحلیل گفتمان فرکلافی 40 کارتون[1] از این مجموعه تفاوت آشکاری بین کاریکاتورهای دوره تمرکز قدرت و تکثر قدرت را نشان داد، این تحقیق مشخص کرد، استفاده از تقابل های جنسی و جنسیتی بین زنان و مردان، که مضمون اصلی دوران تمرکز قدرت است، در دوران تکثر قدرت حداقل است، ضمنا ادبیات جنسی نیز که در زمان تمرکز قدرت کاربردی حداکثری دارد، در ایام تکثر قدرت، عمدتا به عنوان یک ابزار و نه یک ژانر، به بیان محتوای سیاسی همه فهم می پردازد. همچنین در زمان تمرکز قدرت، به سیاست داخلی کمتر از سیاست خارجی پرداخته شده است و انتقاد به مضامینی مانند گرانی، فقر، مشکلات حمل و نقل و هزینه های تحصیل خلاصه می شود اما در دوران تکثر قدرت، انتقاد از حوزه اقتصاد به حوزه سیاست منتقل می شود و در آخر قدرت قدسی سازی شده در دوران تمرکز قدرت، در ایام تکثر قدرت، قدسی زدایی می شود. این شواهد همه در راستای نظریه وابستگی رسانه ای است که براساس آن میزان و نوع اطلاعات ارایه شده در رسانه ها و همچنین درجه آزادی بیان رسانه ای تابعی از ساختار اجتماعی محیط بر رسانه هاست.
کلیدواژگان: کاریکاتور، هفته نامه توفیق، آزادی بیان، تمرکز قدرت، تکثر قدرت، نظریه وابستگی رسانه ای، تحلیل گفتمان -
صفحه 151مطالعات رسانه ای در عصر حاضر یک پژوهش میان رشته ای است. یکی از مهمترین این حوزه ها به رابطه رسانه و زبان بر می گردد که رابطه ای غیرقابل انکار است. به همین ترتیب رابطه قدرت و ایدئولوژی در انتقال پیام از طریق خبر از یک زبان به زبان دیگر از اهمیت خاصی برخوردار است. موضوع اصلی مقاله حاضر بررسی نحوه بازنمایی متون خبری با بار ایدئولوژیک در برگردان از زبان مبدا به زبان مقصد است. برای این منظور، داده های مورد نیاز از میان متون خبری برگردان شده در مطبوعات شاخص ایران جمع آوری گردید. در مرحله بعد داده ها کدگذاری شدند و در نهایت مورد تحلیل گفتمانی قرار گرفتند. این پژوهش نشان می دهد رابطه ای مسقیم میان قدرت، ایدئولوژی و زبان در مطبوعات وجود دارد تا حدی که مترجمان مطبوعاتی نیز همچون خبرنگاران، دبیران و سردبیران تحت تاثیر ایدئولوژی و گفتمان غالب در جامعه قرار می گیرند.
کلیدواژگان: رسانه، زبان، ایدئولوژی، گفتمان، خبر، ترجمه، تحلیل گفتمان -
صفحه 183
ساختار مالکیت و نحوه اداره، عاملی تعیین کننده در ایفای نقش مطلوب و حرفه ای خبرگزاری ها به شمار می رود. از این رو، در دهه اخیر بسیاری از خبرگزاری های بزرگ بین المللی و ملی با تغییر یا تعدیل شیوه های مالکیتی و ایجاد تحول در الگوهای مدیریت و اداره سازمان رسانه ای سعی کرده اند کارکرد حرفه ای خود را بهبود و ارتقاء بخشند. در این راستا، مقاله حاضر تلاش می کند وضعیت موجود خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) را به عنوان تنها خبرگزاری رسمی در ایران از حیث شیوه مالکیت و نحوه اداره در بستر رویکردی تطبیقی با سه خبرگزاری بین المللی آسوشیتدپرس، فرانس پرس و رویترز و خبرگزاری ملی هند (پی.تی.آی) مطالعه و سپس با مراجعه به آراء و نظرات صاحبنظران و دست اندرکاران خبره رسانه ای در ایران، آسیب های ایرنا را از این بعد، شناسایی و وضعیت مطلوب آن را ترسیم کند. نتیجه پژوهش که با روش کیفی و تلفیقی از مطالعه تطبیقی و مصاحبه عمقی با خبرگان انجام شده است، کاهش تصدی گری و اعمال نظر دولت (قوه مجریه) در ساز و کارهای مربوط به سیاست گذاری خبری و رسانه ای و تشکیل یک مدیریت قوی و کارآمد، حرفه ای و غیرسیاسی در ایرنا را نشان می دهد. بر این اساس، می توان مالکیت دولتی ایرنا را با همین ساختار کنونی (فعالیت زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) حفظ، اما دو تغییر همزمان در ساختار آن انجام داد: ایجاد مدیریت حرفه ای و سپس احیاء و تقویت نقش موثر شورای عالی نظارت بر آن.
کلیدواژگان: آسوشیتدپرس، فرانس پرس، رویترز و پی، تی، آی
-
Page 11Iranian architecture, concurrent with a wide multi-dimensional transformation in different aspects of Iranian culture, was needed to be rearranged -in the beginning of the contemporary Persian century- especially after decadence in Iranian architectural tradition. The article is guided by Pierre Bourdieu’s field theory and Ervin Panofsky’s sociology of architecture. Relying upon this theoretical basis, the research questions are asked to design the structure of Iranian architectural field then to compare it analytically with other cultural fields. Graduated from French academic system, Vartan Havanesian, came to establish specialized associations and journals besides a modified theoretical manifest and a refashioned technical glossary. In doing so, his cultural, social, economic, and symbolic capitals helped him achieve a first portrait status inside the field of architecture. Considering the intrinsic traits of architecture and its moderate position between Art and ordered job, capital distribution rules of the field are absolutely different from other cultural fields. While trying to scrutinize traits of the Iranian architectural field and the structural position of Vartan inside the field based on Bourdieu’s field theory, the article attempts to depict essential differentness of architectural field through a comparison among other cultural fields, such as poem, novel, drama, and painting.Keywords: Sociology of Architecture, Field Theory, Vartan Huvanesian, Tradition, Decadence
-
Page 37In peripheral countries as Iran, the government with its domineering structure and dominance over resources has an extremely effective role on all aspects of the society, economy, politics, and culture. This has affected the spatial organization of the cities. This paper aims to analyze the nature of the government according to Neo-Patrimonial theory as a way to understand and describe the why and how of its intervention in the spatial organization of the city. Sultanism and Neo-Patrimonial theory studies the patron and client relationship through grant on the one side and loyalty at the other. This paper maps the changes in the gifts granted by the patron from agricultural to urban lands. The high value added of the urban lands is a privilege granted by the patron (government) to the clients, where the client answers by a free and unchallenged political legitimacy, thus the whole system of social organization continues to live and rejuvenate itself. Then we would focus on the nature of the relationship between the State and its people.Keywords: Tehran Spatial Structure, Neo, Patrimonialism, Sultanism, Participation of Citizens, Urban Area Rent, Spatial Balance, State, Urban Management
-
Page 59Applying the qualitative methodology and the rhetorical analysis technique, this article analyzes one of the documentaries on the Lake Urmia environmental crisis. To reach this goal, the authors suggest 5 main issues in rhetorical analysis of documentaries on environmental crises which can help other scholars as well. These issues are characters, the rhetoric of humanerror and designation of fault, emotional stimulations and attractions, rhetorical techniques of logical persuasion, and sustainable development. Considering the issues in rhetorical analysis of documentaries on environmental crises will help scholars to understand the hidden aspects and layers communicators used to persuade the audience. Therefore, they can provide more and better strategies to affect the public opinion and moving toward the sustainable environmental development.Keywords: Ağlar Gö, l, Rhetorical Analysis, the Rhetoric of Documentary Film, Environmental Documentary, Making Documentaries on the Lake Urmia
-
Page 95This article critically studies eventual approaches of power, via the analyzing of six movies by Masoud Kimiaee which produced before 1979, Ghiesar, Reza Motori, Dash Akol, Ghavaznha, Khak, and Safar-e Sang. Critical discourse analysis in cinema, on one hand, considers to cinema itself as an art, regarding it as a valid, valuable, thinkable and philosophical medium; on the other, consider it as a juncture of politic, economy and culture that, in this article, authors articulate some of them from the sociological perspective. By the same token, studying of the movies of Masoud Kimiaee is a reason for us to understand social and political relations, in general, and the power relations, in particular. It seems that structural patterns in which these films represent contribute to the kind of subjects that can be seen concretely in the Iranian society: subalterns that were strive to affect the counters of change in their society. In this cinema, the gradual trend of three discourses (Rebellious, Tragic and Epic- Revolutionary) in related to those social conditions, generate a resistant subject that finally transfigure to a revolutionary subject. In each of these discourses two kinds of resistance (frictional or intentional) are realized by the protagonist of the movies which are manifest in their everyday life or the politic of government. The rebellious discourse owns both kind of resistance; Tragic discourse engages more rather with the frictional resistance in the daily life; and in the epic-revolutionary discourse we face more rather with intentional resistance in the level of the politic of government.Keywords: Power, Frictional Resistance, Intentional Resistance, Everyday Life, Politic, Cinema of Masoud Kimiaee
-
Page 125This paper studies the issue of freedom of expression through the editorial cartoons displayed in Toofigh satire weekly which have been published between 1301 and 1350(Hijri calendar) in Iran. Authors divid the mentioned half a century into two periods of centralized and decentralized periods of power, and they found that the total number of cartoons accessible during the targeted 50 years reach 296 items. A discourse analysis of 40 items of these cartoons indicated a difference between two periods of power. The study found gender confrontations, a main theme in cartoons displayed in the centralized period, are diminished in the decentralized period. By the same token, the prevalence of sexual words, references, and drawings, in the decentralized period is less than the centralized years. In the centralized period, foreign policy is more salient than the interior policy and criticism doesn’t go beyond high prices, poverty, transportation problems, and educational costs. In contrast, during the centralized period, the high circle in political power is characterized as sacred and immune from criticism. This holiness decreases when the authors face the decentralized years. These findings are consistent with the media dependency theory. According to this theoretical explication, the amount of information and its worthiness, as well as the degree of freedom of expression, are dependent upon the surrounding social structure.Keywords: freedom of expression, editorial cartoon, Toofigh Magazine, centralized period, decentralized period
-
Page 151Regarding to this paper, there is a significant relationship between power and ideology in transferring messages through the news from one language to the other. In fact, ideology does play a role in translating journalistic texts and making policies and decisions in the news media. The present paper studies the representation of “ideologized” news texts in translating news from the source to the destination language. It also seeks to investigate different aspects of ideologies hidden in the translated media texts (English to Persian) within the prevailing discourse. Critical Discourse Analysis is used to analyze the sampled translated news published in the Iranian press. Findings of this study suggest there is a direct relationship between power, ideology and the language of press and this relationship affects the way media translators convey messages in a news story under the influence of the discourse and ideology.Keywords: Media, Language, Ideology, News, Translation, Discourse, CDA
-
Page 183
This paper studies the current situation of the Islamic Republic News Agency (IRNA) as the only official news agency of Iran in the field of its ownership methods and management model adopting a comparative approach with three major news agencies of Associated Press (AP), Agence France Presse (AFP), and Reuters as well as the Indian national news agency (PTI). It collects the analytic views of the Iranian media experts and policy-makers for mapping the ideal pattern of IRNA. The results that reached by a qualitative methodology mixed with a comparative study and in-depth interviews, show the necessity of establishing a competent professional non-political management at IRNA and shifting the existing government leverage on policymaking at the agency. It is concluded that the existing government ownership of IRNA could continue under the Ministry of Culture and Islamic Guidance. However, two concurring simultaneous changes seem inevitable: introduction of the professional management as well as revival and consolidation of the role played by the agency's Supreme Supervising Council.
Keywords: News Agencies, IRNA, Ownership Structure, Management Methods, Pathology
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.