فهرست مطالب

اقتصاد مقداری - سال دهم شماره 1 (پیاپی 36، بهار 1392)

فصلنامه اقتصاد مقداری
سال دهم شماره 1 (پیاپی 36، بهار 1392)

  • 176 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1391/07/10
  • تعداد عناوین: 6
|
  • هادی غفاری، مسعود سعادت مهر، علی سوری، محمدرضا رنجبر فلاح صفحه 1

    در اقتصاد ایران نرخ سود بانکی (بهره) به صورت دستوری تعیین می شود و با توجه به نرخ های بالای تورم در ایران، منجر به منفی شدن نرخ بهره حقیقی شده و سرکوب مالی انجام می گیرد. دراین تحقیق، بر اساس دیدگاه مکینون و شاو، تاثیر افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی بر سرمایه گذاری و تولید در اقتصاد ایران بررسی شده است. برای این کار ابتدا یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی (DSGE) برای اقتصاد ایران طراحی شد. این الگو شامل چهار بخش خانوار، بنگاه، بانک های تجاری، دولت و بانک مرکزی است. پس از آن، افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی به عنوان شوک وارده به مدل اعمال گردید. نتایج نشان داد، در اثر افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی، حجم سپرده های بانکی افزایش می یابد اما سرمایه گذاری، تسهیلات بانکی و تولید ناخالص داخلی بدون نفت کاهش یافته و به زیر مقدار بلندمدت خود کشیده می شوند. از این رو افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی نه تنها رشد اقتصادی را افزایش نمی دهد بلکه باعث کاهش رشد اقتصادی می گردد. بنابراین، فرضیه ی مکینون شاو در اقتصاد ایران رد می شود.

    کلیدواژگان: نرخ سود بانکی، رشد اقتصادی، تعادل عمومی پویای تصادفی، تسهیلات بانکی
  • حسن فرازمند، سعیده کامران پور، مجتبی قربان نژاد صفحه 33
    در این مقاله به بررسی دو عامل تاثیر گذار بر مصرف انرژی یعنی رشد اقتصادی و توسعه ی مالی در کشور ایران می پردازیم. در مطالعات مختلف برای بررسی این موضوع از شاخص های توسعه ی مالی متفاوتی استفاده شده است. در این مطالعه تلاش کرده ایم به طور جامع وکاملی شاخص های متفاوت توسعه ی مالی و اثر آن ها بر مصرف انرژی را در قالب دو روش علیتی آزمون همگرایی باند مبتنی بر مدل تصحیح خطای نامقید (UECM) (پسران، شین و اسمیت، 2001) و آزمون علیت گرنجری تودا و یاماموتو (1995) طی دوره ی زمانی 1389- 1355، مورد بررسی قرار دهیم. نتایج نشان می دهد شاخص های توسعه ی مالی شامل نسبت اعتبارات تخصیص یافته به بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی، حجم نقدینگی و نسبت سهام مبادله شده به حجم معاملات بازار بورس، به همراه رشد اقتصادی دارای رابطه ی بلندمدت با مصرف انرژی بودند و همچنین رابطه ی علیت یک طرفه از توسعه ی مالی و رشد اقتصادی به مصرف انرژی را تایید می-کنند.
    کلیدواژگان: مصرف انرژی، توسعه ی مالی، رشد اقتصادی، آزمون باند ARDL، آزمون تودا و یاماموتو
  • منصور زراءنژاد، ابراهیم انواری، هانیه اسکندری صفحه 59
    تجزیه و تحلیل کارایی و آگاهی از تکنولوژی صنایع برای برنامه ریزان اقتصادی و صنعتی دارای اهمیت است. صنعت سیمان دارای نقش زیادی در مسیر توسعه و پیشرفت اقتصادی و عمرانی کشور است. در این تحقیق وجود انحصار و وضعیت تغییرات تکنولوژیکی عوامل تولید در کارخانه سیمان فارس براساس شاخص-های بازدهی نسبت به مقیاس و صرفه های ناشی از مقیاس بررسی شده است. برای تجزیه و تحلیل، از تابع هزینه ی ترانسلوگ و روش رگرسیون های به-ظاهرنامرتبط تکراری طی دوره ی 91:12-1381:1 و داده-های فصلی استفاده شده است. مطابق برخی از نتایج این تحقیق، به دلیل وجود بازدهی فزاینده نسبت به-مقیاس و صرفه های ناشی از مقیاس، وجود انحصار طبیعی در این کارخانه قابل رد نبوده است. همچنین مطابق شاخص پیشرفت تکنولوژی، پیشرفت تکنولوژی با کاهش هزینه ها در این صنعت همراه بوده است.
    کلیدواژگان: انحصار طبیعی، تابع هزینه ی ترانسلوگ، بازدهی نسبت به مقیاس، رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تکراری
  • زهرا نصراللهی، راهبه کشاورزی، ترلان کریمی صفحه 83
    در حوزه ی مالی، ریسک سیستماتیک، می تواند به صورت سقوط سیستم مالی نمایان شده و منجر به بی ثباتی بازارهای مالی شود. قبل از حرکت به سمت جهانی شدن، عمدتا نوسانات اقتصادهای داخلی منشاء ایجاد ریسک-های سیستماتیک بود، با افزایش ارتباط بین اقتصادهای دنیا و بالطبع بورس های اوراق بهادار، ریسک سیستماتیک دیگر صرفا منشاء داخلی نداشته و تحولات در سطح اقتصادهای دنیا می تواند منشاء ریسک سیستماتیک باشد. بورس تهران به علت اهمیت و اثرگذاری نرخ برابری ارز و افت و خیز قیمت جهانی نفت و فلزات اساسی و مواد خام تحت تاثیر نوسانات بازارهای جهانی قرار می گیرد. بدین سبب در این مقاله سعی شده با استفاده از یک مدل ریاضی با پایه ی واکنش شیمیایی، میزان ارتباط بورس اوراق بهادار ایران با بورس های هند و چین مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد، بورس ایران تحت تاثیر نوسانات بورس اوراق بهادار دو کشور هند و چین قرار نگرفته؛ زیرا نوسانات بورس اوراق بهادار ایران عمدتا دارای منشاء داخلی است و این به سبب ارتباطات اندک اقتصاد ایران با اقتصادهای دنیا است.
    کلیدواژگان: ارتباطات بازار سهام شاخص کل، مدل سازی، شبیه سازی عددی، نوسانات بازار
  • حسین محمدی، امیر حسین توحیدی صفحه 105
    تراز حساب جاری و تراز بودجه ی دولت از متغیرهای مهم اقتصاد کلان می باشند که چگونگی ارتباط میان آن ها از سوالات اصلی محققان اقتصادکلان طی سه دهه ی اخیر بوده است. لذا، هدف اصلی این مقاله بررسی تجربی رابطه میان کسری بودجه و کسری حساب جاری می باشد. در این مقاله با استفاده از داده های تابلویی 50 کشور در حال توسعه طی دوره ی 2012-1990، از سه روش اقتصادسنجی حداقل مربعات دو مرحله ای جزء خطا، گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی و آزمون علیت دومیترسکو- هورلین استفاده شده است. با در نظر گرفتن سایر تعیین کننده های تراز تجاری، نتایج نشان داد که فرضیه ی کسری دوگانه برای کشورهای در حال توسعه معتبر می باشد. بنابراین، با توجه به اثرات نامطلوب کسری بودجه و حساب جاری پیشنهاد می شود که کشورهای در حال توسعه با افزایش مالیات، از یک سو به منابع درآمدی پایدار برای تامین مالی کسری بودجه دست یابند و از سوی دیگر، بی ثباتی و کسری حساب جاری خود را نیز کاهش دهند.
    کلیدواژگان: کسری بودجه، کسری حساب جاری، کسری دوگانه
  • مهدی فدایی، اصغر ابوالحسنی هستیانی، بیتا شایگانی صفحه 131
    هدف از نگارش مقاله ی حاضر بررسی نظریه ی لیندر در مورد مشابهت اقتصادی کشورهای عضو گروه همکاری BRICS تحت نظام های ارزی مختلف (شناور آزاد، شناور مدیریت شده، میخکوب شده خزنده و میخکوب شده) است. کشورهای مورد بررسی در این تحقیق مشتمل بر 5 کشور برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی، طی دوره ی سال های 2013-2001 است که با استفاده از مدل جاذبه ی تعمیم یافته و روش دومرحله ای گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی (GMM) انجام شده است. آزمون-های ریشه ی واحد جمعی برای داده های ترکیبی پویا، سارگان و همبستگی سریالی به ترتیب جهت بررسی مانائی متغیرها، عدم همبستگی ابزارها با جزء اخلال و اعتبار ابزارها و محدودیت های گشتاوری انجام شد. نتایج بررسی در این تحقیق نشان داد در این گروه اقتصادی اعمال نظام ارز شناور تاثیر معناداری بر جریان تجارت نداشته است. نظام ارز شناور مدیریت شده تاثیر معنادار و معکوس و نظام های میخکوب شده خزنده و میخکوب شده تاثیر معنادار و مثبتی بر جریان تجارت داشته است. نظریه ی لیندر تحت نظام های ارزی مختلف اعمال شده در این گروه همکاری اقتصادی منطقه ای مورد تائید قرار گرفت.
    کلیدواژگان: نظریه ی لیندر، مشابهت اقتصادی، نظام های ارزی، همکاری تجاری منطقه ای، مدل جاذبه ی تعمیم یافته، کشورهای عضو BRICS
|
  • Hadi Ghafari , Masud Saadatmehr , Ali Souri , Mohammad Reza Ranjbar Fallah * Page 1

    In Iran، bank interest rate is determined by Central Bank، thus، due to high inflation rates، real interest rate becomes negative. This in turn leads to financial repression. In this research، based on Mackinnon and Shaw’s view، the effect of bank loans interest rate on the investment and production of Iran is examined. To do that، first، a DSGE model for the economy of Iran was calculated. This model includes four parts: household، firm، trading banks، both government and Central Bank. The results indicate that an increase in interest rate has increased bank deposits while investment، bank credits and GDP are reduced. Thus the increase of bank interest rate is led to reduction of economic growth of Iran. Thus، Mackinnon and Shaw ۥs Theory is rejected in Iran’s economy.

    Keywords: Interest rate, economic growth, DSGE, bank loan
  • Hasan Farazmand , Saeideh Kamranpur , Mojtaba Ghorban Nejad * Page 33
    This paper examines the relationship between financial development، economic growth and energy consumption in Iran. Many papers have used various indicators for financial development. In this study، we have tried to examine the effect of all indicators of financial development on energy consumption using BAND ARDL، Based on Unrestricted Error Correction Model (UECM)، (Pesaran، Shin and Smith، 2001) and TODA-YAMAMOTO test (1995) for the period of 1976-2010. The findings show that various indicators such as the ratio of allocated credits to the private sector to GDP، M2، the ratio of stocks traded to the trading volume of stocks markets and economic growth، have a long run relationship with energy consumption. Further، the findings confirm the unilateral causality from financial development and economic growth to energy consumption.
    Keywords: Energy Consumption, Financial Development, Economic Growth, Band ARDL Test, TODA, YAMAMOTO Test
  • Mansur Zarra Nezhad , Ebrahim Anvari , Hanieh Eskandari Page 59
    Performance analysis and information of industries’ technology are important for economic and industrial planners. Cement industry has great role in economic growth of a country. In this research the situation of monopoly and technological changes in Fars Cement Company are studied based on return to scale and economies of scale. To do that، the Translog cost function and Seemingly Unrelated Regressions (SUR) during the period of 2002:1-20012:12 and the seasonal data are used. According to parts of the results، due to the existence of increasing returns to scale and economies of scale، natural monopoly in the factory has not been rejected. Furthermore، according to the advancement of technology، the advancement of technology in this industry has been associated with lower costs.
    Keywords: Natural Monopoly, Translog cost function, Returns to Scale, SUR
  • Zahra Nasrollahi , Rahebe Keshavarzi , Tarlan Karimi Page 83
    Systematic risk refers to the possibility of a collapse of an entire financial system or market. After 2008 financial crisis، a significant amount of effort has been directed to the study of systemic risk and its consequences around the world. In this paper with this assumption that larger and stronger markets influence smaller ones، a model inspired by catalytic chemical model is proposed. In chemical reactions، reagents with higher concentrations tend to favor their conversion to products. In order to modulate the conversion process، catalyzers may be used. In this work a mathematical modeling is proposed with bases on the catalytic chemical reaction model. China and India indices of strong markets are taken as being analogous to the concentration of reagents and the indices of smaller markets as (Iran) concentrations of products. The role of catalyst is to model the degree of influence of one index on another. The results show markets influence of china and India stock markets on Iran stock markets is low.
    Keywords: Stock Market, Modeling, Numerical Simulation, Market Fluctuation
  • Hosein Mohamadi , Amir Hosein Towhidi Page 105
    As the Current account balance and government budget balance are important macroeconomic variables، the relationship between them have been one of the main questions of Macroeconomic researchers over the past three decades. Therefore، the main objective of this paper is to examine empirically the relationship between budget and current account deficits. Using panel data of 50 developing countries over the period of 1990-2012، three econometrics methods (Error Components Two-Stage Least Squares، System Generalized Method-of-Moments and Dumitrescu-Hurlin granger causality test) have been employed in this study. The results showed that the twin deficit hypothesis is valid for developing countries. Therefore، due to the adverse effects of budget and current account deficits، it is suggested that developing countries can increase taxes to achieve stable revenue sources for financing the budget deficit، and to reduce their own instability and current account deficit.
    Keywords: Budget Deficit, Current Account Deficit, Twin Deficit
  • Mahdi Fadaee , Asghar Abolhasani , Bita Shaygani Page 131
    The purpose of this research is to investigate the Linder theory in BRICS countries applying different exchange rate arrangements. Using the Generalized Gravity Model and a Two-Step Method of Moments، Generalized System of (GMM)، 5 countries have been selected for the period of 2001-2013 for this study. Common unit root tests for dynamic panel data، Sargan and serial correlation (M2) were applied in order to evaluate stationary of variables، no correlation between the instruments and stochastic terms and limits of generalized moments. The results showed that using free floating exchange rate arrangement had no significant effects on bilateral trade in selected countries. Managed floating exchange rate arrangement had significan and negative effects while pegged and crawling pegged had positive effects on bilateral trade. The Linder hypothesis was significant and confirmed by applying different exchange rate arrangements in regional trade cooperation.
    Keywords: Linder theory, Economic Similarity, Exchange Rate Arrangements, Regional Trade Corporations, Generalized Gravity Model