فهرست مطالب

فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی
پیاپی 39 (پاییز 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/09/10
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محمد عرب مازار یزدی*، احمد بدری، افشین عزیزیان صفحه 1
    یکی از تورش های رفتاری شناخته شده در مالی رفتاری، پدیده رفتارجمعی است. این پدیده رفتاری به معنای صرف نظر کردن آگاهانه از اطلاعات و تحلیل های شخصی توسط سرمایه گذاران و اقدام به تقلید و تبعیت از رفتار دیگر سرمایه گذاران یا رفتار کل بازار می باشد. این پژوهش با استفاده از اطلاعات مبادلات سهام در بورس اوراق بهادار تهران و با به کارگیری مدلهای مبتنی بر پراکندگی مقطعی بازده سهام شرکتها و مدل مبتنی بر بتا در ساختار فضای حالت، پدیده رفتار جمعی را به طور تجربی مورد آزمون قرار می دهد. دوره زمانی بررسی، از ابتدای سال 1384 تا پایان سال 1390 با استفاده از مشاهدات هفتگی بازده و حجم مبادلات می باشد که در مجموع شامل 21،112 مشاهده بوده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که سرمایهگذاران غالبا از استقلال عمل در اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری برخوردار نبوده و تبعیت از تصمیمات دیگران را به اتخاذ رویکرد مستقل ترجیح می دهند که به معنی تایید پدیده رفتار جمعی در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. افزون بر آن، ارزیابی توان مقایسه ای مدل های مختلف نشان میدهد مدل مبتنی بر بتا در مقایسه با مدلهای مبتنی بر پراکندگی بازده از توان توضیح دهندگی بالاتری در تبیین پدیده رفتار جمعی برخوردار است.
    کلیدواژگان: مالی رفتاری، رفتار جمعی، پراکندگی مقطعی بازده، مدل فضای حالت، بورس اوراق بهادار تهران
  • غلامرضا کردستانی*، سعید غلامی روچی صفحه 29
    هدف این تحقیق، بررسی ارتباط بین توان چانه زنی تامین کنندگان و مشتریان شرکت با محافظه کاری حسابداری است. تامین کنندگان و مشتریان برای حفظ منافع خود سعی می کنند شرکت ها را به اعمال سطح محافظه کاری بالاتری در گزارشگری مالی ترغیب کنند؛ از طرفی، شرکت ها تمایل دارند در مقابل تقاضای حسابداری محافظه کارانه از سوی تامین کنندگان و مشتریان مقاومت کنند. در صورتی که شرکت ها از توان چانه زنی بالاتری نسبت به تامین کنندگان و مشتریان برخوردار باشند، در مقابل تقاضای حسابداری محافظه کارانه از سوی آنان حساسیت کمتری نشان خواهند داد؛ در غیر اینصورت، شرکت ها ناگزیر هستند سیاست های محافظه کارانه بیشتری را در گزارشگری مالی خود اعمال کنند. نتایج آزمون های تجربی با استفاده از طلاعات مربوط به داده های 1826 سال شرکت طی دوره 1381 - 1390حاکی از وجود رابطه مثبت و معنی دار میان - - محافظه کاری حسابداری با توان چانه زنی تامین کنندگان و مشتریان شرکت است. همچنین، طبق نتایج بدست آمده مشخص گردید، وابستگی شرکت ها به مواد اولیه و دریافت خدمات پس از فروش با کیفیت تر از تولیدکنندگان کالاهای بادوام باعث کاهش توان چانه زنی شرکت شده و افزایش سطح محافظه کاری در گزارشگری مالی را در پی خواهد داشت؛ بعلاوه، اگر شرکت در صنعتی فعالیت کند که دارای موانع بالایی برای ورود باشد، توان چانه زنی شرکت افزایش یافته و سطح محافظه کاری در گزارشگری مالی کاهش می یابد. به طور کل نتایج مزبور بیانگر این است که تامین کنندگان و مشتریانی که نسبت به شرکت از توان چانه زنی بالاتری برخوردار هستند، این توانایی را دارند که شرایط مبادله را به شرکت تحمیل کنند و در این وضعیت، شرکت ها نسبت به تقاضای حسابداری محافظه کارانه از جانب آنان حساسیت بیشتری نشان خواهند داد.
    کلیدواژگان: محافظه کاری حسابداری، توان چانه زنی مشتریان، توان چانه زنی تامین کنندگان
  • قاسم بولو، مهدی فلاح برندق* صفحه 57
    پژوهش حاضر به بررسی رابطه محافظه کاری و بازده غیرعادی کوتاه مدت سهام عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین، تاثیر سطوح عدم تقارن اطلاعاتی موجود بین ذینفعان درگیر در فرایند عرضه های عمومی اولیه بر رابطه فوق، می پردازد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیون برای شرکت هایی که در قلمرو زمانی 1382 تا 1391 در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شده اند، نشان می دهد که رابطه بین محافظه کاری و بازده غیرعادی کوتاه مدت سهام عرضه های عمومی اولیه معنادار و معکوس می باشد. به عبارت دیگر، با افزایش میزان محافظه کاری، تایید پذیری اطلاعات ارائه شده افزایش یافته و با کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین ذینفعان درگیر در فرایند عرضه های عمومی اولیه، بازده غیرعادی کوتاه مدت این سهام کاهش می یابد. از طرف دیگر، رابطه بین محافظه کاری و بازده غیرعادی کوتاه مدت در شرکت های با سطح بالای عدم تقارن اطلاعاتی نسبت به شرکت های با سطح پایین عدم تقارن اطلاعاتی، قوی تر است. نتایج تحقیق همچنین حکایت از این دارد که سهام عرضه های عمومی اولیه در بازه زمانی چهار هفته بعد از تاریخ عرضه، بطور متوسط 26/07 درصد بازده اولیه عادی و 19/61 درصد بازده اولیه غیرعادی (بازده تعدیل شده با پرتفوی بازار) ایجاد کرده اند؛ که مطابق مطالعات صورت گرفته در سایر کشورها، قیمت گذاری کمتر از واقع این سهام در بورس اوراق بهادار تهران را تایید می کند.
    کلیدواژگان: محافظه کاری، عدم تقارن اطلاعاتی، عرضه عمومی اولیه، قیمت گذاری کمتر از واقع، بازده اولیه غیرعادی
  • غلامرضا سلیمانی امیری*، نرگس گودرزی صفحه 83
    با توجه به اینکه میزان سود تقسیمی یکی از عوامل اثرگذار و نهایی در تصمیم گیری سرمایه گذاران میباشد، سیاست تقسیم سود شرکت ها به عنوان تعیین کننده میزان تقسیم سود، در میان عوامل موثر بر تصمیم گیری نقش پررنگی در تصمیمات سرمایه گذاری افراد خواهد داشت. ویژگی های رفتاری سرمایه گذاران به دلیل اثری که بر تصمیم آنها میگذارد، بر سیاست تقسیم سود شرکتها نیز اثرگذار است. این ویژگی های رفتاری دامنه گسترده- ای را شامل می شود که در این پژوهش، تعدادی از آنها بررسی میگردد. در این پژوهش سعی بر آن است که با اندازه گیری میزان صبوربودن و زیان گریزی سهام داران، رابطه این رفتارها با سیاست تقسیم سود بررسی شود. داده های موردنیاز برای انجام تحقیق حاضر، از بانک های اطلاعاتی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران برای 77 شرکت، در یک دوره 5 ساله از 1386 تا 1390 جمع آوری شد و رابطه بین متغیرها از طریق آزمون های ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه بررسی شد. در نهایت رابطه معناداری میان صبور بودن و سیاست تقسیم سود بر اساس شاخص تاریخ شروع پرداخت سود و شاخص میزان تعدیل سود یافت نشد. از سوی دیگر رابطه بین نسبت تقسیم سود و شاخص رشد سود شرکت، معنادار اما معکوس میباشد. در نتیجه بر اساس معیار شاخص رشد سود شرکت، رابطه معناداری بین سیاست تقسیم سود و زیانگریزی سهامداران وجود دارد. اما بر اساس شاخص ریسک بازار رابطه معناداری میان زیان گریزی و سیاست تقسیم سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران یافت نشد.
    کلیدواژگان: سیاست تقسیم سود، مالی رفتاری، سهامداران صبور، سهامداران زیان گریز
  • فرخ برزیده*، محمد تقی تقوی فرد، فاطمه زمانیان صفحه 105
    این مقاله به دنبال ارائه یک مدل مناسب جهت طراحی سبد سهام است. در این راستا ابتدا جهت شناسایی معیارها ادبیات موجود را بررسی کرده و معیارهای موردنظر استخراج شده اند. سپس به منظور رتبه بندی معیارها از پرسشنامه ای جهت تعیین روابط موجود میان معیارها استفاده می شود. این پرسش نامه توسط مدیران صندوقهای سرمایه گذاری پاسخ داده شده است. به منظور تعیین این روابط از تکنیک دیماتل استفاده شد. پس از اینکه روابط میان معیارها مشخص شد، با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه ای معیارها رتبه بندی و پس از آن 50 شرکت که از لحاظ نقدینگی جز 50 شرکت برتر بورس در طی سال های 85 تا 89 بوده اند را انتخاب و معیارهای مورد مطالعه برای این شرکتها را محاسبه و بهوسیله روش تاپسیس شرکتها را رتبه بندی نموده و با استفاده از 30 شرکت اول سبد سهامی تشکیل میشود. بازدهی سبد سهام 30 سهمی پیشنهادی با میانگین بازدهی سبد 50 سهمی مقایسه و با استفاده از شاخص شارپ نشان داده شد که مدل پیشنهادی به نحوی میتواند تکمیل کننده نظرات تصمیم گیرندگان در طراحی سبد سهام مورد نظرشان باشد.
    کلیدواژگان: فرایند تحلیل شبکه ای، دیماتل، تاپسیس، سبدسهام
  • مهدی مرادزاده فرد*، مرتضی عدل زاده، مریم فرج زاده، صدیقه عظیمی صفحه 125
    عدم اطمینان اطلاعاتی که سابقه ای طولانی در ادبیات مالی دارد به معنای ابهام پیرامون ارزش بنیادی شرکت می باشد که ممکن است از دو منبع ناشی شود: یکی ویژگی های ذاتی کسب و کار یا صنعت و دیگری رویه های افشای شرکت. منبع نخست را می توان به فرصت های رشد و منبع دوم را به عدم تقارن اطلاعاتی مربوط دانست. از نظر سرمایه گذاران پیامدهای هر یک از دو منبع متفاوت می باشد. در این پژوهش از پراکندگی پیش بینی سود هر سهم توسط شرکت به عنوان معیار عدم اطمینان اطلاعاتی استفاده شده است. از متغیرهای اثر قیمتی سهام و حجم گردش سهام نیز برای عملیاتی سازی عدم تقارن اطلاعاتی استفاده شده است. متغیرهای نسبت مخارج سرمایه ای، ارزش بازار به ارزش دفتری، کیوتوبین و عمر شرکت نیز معیارهای نشان دهنده فرصت های رشد می باشند. برای تجزیه و تحلیل نتایج از رگرسیونی داده های پانل استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که عدم اطمینان اطلاعاتی رابطه مستقیمی با عدم تقارن اطلاعاتی و فرصت های رشد دارد.
    کلیدواژگان: عدم اطمینان اطلاعاتی، عدم تقارن اطلاعاتی، فرصت های رشد
  • مونا عابدنظری*، ایرج نوروش، ابراهیم ابراهیمی صفحه 147
    ارزش ذاتی هر شرکتی به تصمیمات مالی و سرمایه گذاری آن بستگی دارد. بازار به شرکت های دارای فرصت های سرمایه گذاری متفاوت، واکنش متفاوتی نشان می دهد. عمر شرکتها و وضع کنونی آنها در چرخه عمرشان، مجموعه فرصت های سرمایه گذاری پیش روی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. در این تحقیق براساس نمونه ای از داده های شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1389 رابطه فرصت های سرمایه گذاری و سود با توجه به چرخه عمر شرکت ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که فرصت های سرمایه گذاری با ضریب واکنش سود رابطه معنی داری دارد و توان توضیحی رابطه فرصت های سرمایه گذاری با سود در شرکتهای دارای چرخه های عمر متفاوت، تفاوت معنی داری دارد. همچنین در شرکتهایی که در دوره رشد چرخه عمر خود قرار دارند، ارتباط بین سود و فرصتهای سرمایه گذاری قوی تر از شرکتهایی است که در دوره رکود قرار دارند.
    کلیدواژگان: فرصتهای سرمایه گذاری، ضریب واکنش سود، چرخه عمر شرکتها
|
  • M. Arabmazaryazdi *, A. Badri, A. Aziziyan Page 1
    Herding behavior is among the most noticed biases in behavioral finance. This bias implies that investors unknowingly neglect personal information and analyses; instead they tend to follow other investors or the whole market. Using Tehran Exchange stocks transactions data, this study empirically examines herding behavior in this market. Two models based on cross-sectional deviation of stock returns and another model based on beta in state-space structure are utilized in our research. The sample covers 21,112 weekly returns and transaction volumes observations from April 2005 to April 2011. Our findings indicate that participants often lack independent investment decisions; i.e. they prefer following other investors’ decisions to taking an independent approach. This confirms that herding behavior exists in Tehran Stock Exchange. Moreover, evaluating comparative power of our three models suggests that the model based on beta is more powerful in explaining herding behavior than the other model.
    Keywords: Behavioral Finance, Herding Behavior, Cross, sectional Deviations of Returns, State, space Model, Tehran Stock Exchange
  • Gh. Kordestani*, S. Gholamy Page 29
    The purpose of this research is the consideration of the relation between supplier's and customer's bargaining power and accounting conservatism. In this research it is expressed that in order to protect their interest, the suppliers and customers try to appreciate Firms to increase conservatism in financial reporting. Instead, the Firms try to withstand to demand of suppliers and customers for accounting conservatism, because of inappropriate image of company shown by conservatism. If the company has more power of bargaining than suppliers and customers, then it will have less sensitivity against supplier's and customer's demand of accounting conservatism. Otherwise the company has to use more conservatism policies in its financial reporting. Empirical analysis uses data from the 1826 Firms-year during the period 1381 to 1390 indicate that there are significant positive relationship between the bargaining power of suppliers and customers with accounting conservatism. Also, the results revealed, the company's dependence on raw materials and the quality of after-sale services durable goods producers to reduce the bargaining power of the company and increase the conservatives in the aftermath of the financial reporting will have; In addition, the company's industrial activities that have high barriers to entry, the bargaining power of firms increases and decreases the level of conservatism of financial reporting. Overall, the results indicated that the company's suppliers and customers who have higher bargaining power, Companies have the ability to dictate the terms of trade, and in this situation, conservative accounting firms to demand from them will be more sensitive.
    Keywords: Accounting conservatism, Customer Bargaining Power, Supplier Bargaining Power
  • Gh.Blue, M.Fallah Barandagh* Page 57
    This research follow up the relation between conservatism and short term abnormal returns of IPOs in Tehran Stock Exchange and also infusing of asymmetry information among beneficiaries in IPO’s procedure in mentioned relation. The results of regression analysis for companies which their stocks offered in Tehran Stock Exchange for period of 1382 to 1391 shows the relation between conservatism and short term abnormal returns of IPOs is meaningful and reverse. In the other word by increasing the level of conservatism, verifiability of presented information has been gone up and by decreasing of asymmetry information among beneficiaries in IPO’s procedure; short term abnormal return of this stock will be decrease. In the other hand the relation between conservatism and short term abnormal returns of IPOs in companies with high level of asymmetry information is stronger than companies with low level of asymmetry information.Also the results of research show the IPOs’ stocks have created averagely 26.07% Initial normal returns and 19.61% Initial abnormal returns (Returns adjusted by Market Portfolio) that confirmed the under pricing in Tehran Stock Exchange according to researchers in other countries.
    Keywords: Conservatism, Asymmetry Information, Initial Public Offering, Underpricing, Market Adjusted Abnormal Returns
  • Gh. Soleimany Amiri *, N. Godarzi Page 83
    As the amount of dividend is one of the effective and final factors in investor decision making, dividend policy of companies that decides the amount of dividend, could play a very important role in making decisions. Dividend policy is reciprocally influenced by individual behavioral specifications. These specifications have an extensive coverage from which a few has been selected for this study. By measuring limits of patience and loss aversion of shareholders this study is trying to analyze their relations with companies’ dividend policy.The necessary data for trial assumptions, belonging to 77 companies for a period of 5 years between 1386-90, has been collected from Tehran stock exchange data base. the relation between variables have been examined by testing correlation coefficients and multiple regressions. Study shows there is no meaningful relation among percentage of dividend and stockholders patience, based on effecting date of dividend payment measurement and the amount of adjusted earnings per share measurement of companies accepted in Tehran stock exchange. On the other hand relation between dividend ratio percentage and measurement of companies profit growth is meaningful but to the contrary. So based on index of companies profit growth, a meaningful relation exists between payable dividend policy and loss aversion of shareholders. According to the market risk measurement, has no meaningful relation between loss aversion and dividend policy.
    Keywords: Dividend Policy, Behavioral Finance, Patient Shareholders, Loss Averse Shareholders
  • F.Barzideh*, M.T.Tagavi Fard, F.Zamanian Page 105
    This article is seeking to provide a proper model for selecting portfolio. To do that, first we should studied literature to discover suitable criteria. Then we have used a questionnaire for determining criteria's relationships to rank them. Managers of mutual fund asked to answer this questionnaire. To determine these relationships, we used DEMATEL technique. After that, these criteria were ranked by using Analytic Network Process. Thus, 50 companies with more cash in market between1385-1389 were chosen to assess these criteria. These companies were ranked by TOPSIS and a portfolio selected with the top 30. Return of portfolio consist of 30 companies had compared with the average return of portfolio consist of 50 stock and was shown by Sharp Index that the proposed model can be useful for managers in their portfolio selection.
    Keywords: Analytic Network Process, DEMATEL, TOPSIS, Portfolio
  • M.Moradzadeh*, M.Adlzadeh, M.Farajzadeh, S.Azimi Page 125
    Information uncertainty has been an old topic in finance literature. Information uncertainty means ambiguity about a firm’s fundamental value, which may arise from two conventional sources: 1) characteristics of the business or industry, and 2) the company’s disclosure policy. The first source related to growth options and second source related to information asymmetry. From investors’ perspective the mechanisms and outcomes of every source are quite different. In this research we use from earning forecast dispersion as a proxy for measuring information uncertainty. We use stock turnover and price impact as proxies for information asymmetry. To control firm’s growth options, we use firm age, market-to-book ratio, and capital expenditure over total assets and Tobin’s Q. We use panel data regression model to analyze information. Our results indicate that information uncertainty has a positive relationship with information asymmetry and growth options.
    Keywords: Information Uncertainty, Information Asymmetry, Growth Options
  • M. Abednazari *, I. Noravesh, E. Ebrahimi Page 147
    Intrinsic value of a company depends on its financial and investment decisions. Companies with different investment opportunities are priced different in the market. The set of investment opportunities of companies are influenced by their current status in their life cycle.In this study, based on data from a sample of Tehran Stock Exchange listed companies during the period of 1385 to 1389, relationship between investment opportunities and earnings in according to corporate life cycle were examined.Results showed that there is a significant relationship between investment opportunities and earnings response coefficients. The results showed that the explanatory power of relationship between earnings and investment opportunities in companies differs with their life cycle stages. The companies that are in the growth phase of the life cycle, the relationship between earnings and investment opportunities is stronger than the companies that are in the recession phase of the life cycle.
    Keywords: Investment Opportunities, Earnings Response Coefficients, Corporate Life Cycle