فهرست مطالب

تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران - سال بیست و ششم شماره 1 (پیاپی 47، بهار 1389)

مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
سال بیست و ششم شماره 1 (پیاپی 47، بهار 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/01/20
  • تعداد عناوین: 13
|
  • جواد اشرفی، نادر حسن زاده* صفحه 1
    نمونه های خاک و بافت آلوده به باکتری عامل سرطان طوقه از تاکستانهای استان قزوین اخذ و پس از تهیه سوسپانسیون، نمونه ها روی محیط کشت نوترینت آگار (NA) کشت و خالص سازی شد. در راستای کنترل عامل بیماری، تاثیر 15 اسانس گیاهی در مقایسه با دو سم مسی از نظر قدرت بازدارندگی مورد بررسی قرارگرفت. به طوری که از میان اسانس های آزمون شده، اسانس مرزه که دارای بالاترین هاله بازدارندگی (9 سانتی متر) بود جهت مطالعات تکمیلی انتخاب شد و میزان بازدارندگی آن در سه غلظت خالص، 1-10 و 2-10 در مقایسه با سموم بوردو (5/0 درصد) و اکسی کلرور مس (3 در هزار) مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمون ها در سه سطح آزمایشگاهی (آزمون برش هویج)، شرایط گلخانه ای (تیمار گیاهچه های جوان آفتابگردان) و آزمایش میدانی در یکی از تاکستانهای استان قزوین انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان بازدارندگی اثر اسانس مرزه در مقایسه با دو سم مورد آزمایش دو برابر بوده است.
    کلیدواژگان: Agrobacterium tumefaceins، سرطان طوقه مو، اسانس مرزه، کنترل
  • علیرضا یاوری، وحیده ناظری*، فاطمه سفیدکن، محمداسماعیل حسنی صفحه 14
    آویشن آذربایجانی با نام علمی. Thymus migricus Klokov & Desj.-Shost متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می باشد. از میان 250 گونه مختلف از این جنس که در سراسر جهان پراکنش دارند، 14 گونه در کشور ایران رویش طبیعی دارند که از این تعداد، 4 گونه اندمیک ایران است. سرشاخه های گلدار این گیاه در اوایل خرداد 1387 از سه منطقه قوشچی، نازلو و بند واقع در استان آذربایجان غربی جمع آوری شده و بعد در سایه و در دمای اتاق خشک گردیدند. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه طرح کلونجر طبق فارماکوپه بریتانیا برای مدت 4 ساعت انجام شد. ترکیبهای شیمیایی اسانس ها با استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگرافی گازی (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. بازده متوسط تولید اسانس توسط سرشاخه های گلدار در سه بار تکرار بر حسب وزن سرشاخه خشک، تقریبا 5/1 درصد (قوشچی)، 7/1 درصد (نازلو) و 4/1 درصد (بند) تعیین شد. در مجموع در اسانس قوشچی، نازلو و بند به ترتیب 20، 18 و 21 ترکیب شناسایی شد که از میان این ترکیبها، سه ترکیب تیمول (5/70%-6/46%)، گاما-ترپینن (7/16%-2/6%) و پارا-سیمن (2/6%-0/4%) در میان سه منطقه مشترک بوده و از غلظت بالایی برخوردار بودند. با توجه به بازده اسانس بالا و غنی بودن از ترکیب فنولی ارزشمند تیمول، می توان نتیجه گرفت که نمونه اسانس نازلو در میان سه منطقه مورد مطالعه در استان آذربایجان غربی می تواند جهت مقاصد مختلف به ویژه کاربردهای دارویی بکار برده شود.
    کلیدواژگان: Thymus migricus Klokov & Desj، _ Shost، اسانس، تیمول، گاما، ترپینن
  • لعیا سادات خرسندی*، فاطمه جوادنیا، محمود اوراضی زاده، معصومه عبدالهی صفحه 22
    با توجه به تجویز روزانه مقادیر زیادی از داروها توسط پزشکان؛ در سالهای اخیر توجه زیادی به اثر گیاهان در درمان و پیشگیری مسمومیت ناشی از داروها معطوف شده است. چای سبز (Camellia sinensis L.) نوشیدنی مرسوم در دنیا می باشد و دارای خواص آنتی اکسیدان و سم زدایی می باشد. در تحقیق حاضر اثر محافظتی عصاره چای سبز در مسمومیت کبدی حاد ناشی از استامینوفن مورد بررسی قرار گرفته است. به طوری که 32 موش سوری نر بالغ به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند. گروه شاهد تنها سرم فیزیولوژی دریافت کرد. گروه عصاره چای سبز، 7 میلی گرم در لیتر عصاره چای سبز به جای آب نوشیدنی به مدت 30 روز دریافت کرد؛ به گروه استامینوفن 500 میلی گرم بر کیلوگرم استامینوفن به طور خوراکی تجویز شد و گروه آزمایش (استامینوفن+ عصاره چای سبز) عصاره چای سبز به مدت 30 روز دریافت کرد و در روز بیست ونهم نیز دوز سمی استامینوفن تجویز شد. روز سی و یکم برای اندازه گیری آلانین ترانسفراز (ALT) و آسپارتات ترانسفراز (AST) خون گیری انجام شد و پس از آن جهت بررسی های هیستوپاتولوژیک کبد حیوانات در فرمالین 10% قرار داده شد. سطوح سرمی آنزیمهای ALT و AST در گروه آزمایش نسبت به گروه استامینوفن کاهش معنی داری پیدا کرده بود (P<0.05). به طوری که در مطالعات هیستوپاتولوژیک نیز نکروز کبدی، احتقان گلبولهای قرمز و تجمع سلولهای التهابی در گروه آزمایش نسبت به گروه استامینوفن کاهش نشان داد. با توجه به نتایج این تحقیق چای سبز احتمالا در نکروز کبدی ناشی از استامینوفن نقش محافظتی دارد.
    کلیدواژگان: هپاتوتوکسیسیتی، چای سبز (Camellia sinensis L، )، استامینوفن
  • صدیقه عسگری*، پریوش رحیمی، پروین محزونی، نجمه کبیری صفحه 30
    دیابت یک ناهنجاری متابولیکی است که با هیپرگلیسمی ناشی از نقص در ترشح انسولین، عمل انسولین و یا هر دو مشخص می شود. گردو (Juglans regia L.) در طب سنتی ایران برای درمان دیابت کاربرد داشته است. به طوری که در این مطالعه اثر کاهندگی قند خون توسط عصاره برگ گردو در موش های صحرایی مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق 18 موش صحرایی نر سفید با وزن متوسط 220-180 گرم به طور تصادفی در سه گروه 6تایی تقسیم شدند: گروه اول (کنترل غیر دیابتی)، گروه دوم (کنترل دیابتی) و گروه سوم (رت های دیابتی تیمار شده با عصاره برگ گردو به میزان 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن). تزریقات به صورت درون صفاقی انجام شد. قبل از خون گیری، رت ها برای 16 ساعت ناشتا بوده و بعد نمونه خون ناشتا در لوله های هپارینه جمع آوری شد. خون گیری از سینوس اوربیتال برای تعیین میزان قند و سایر فاکتورهای خونی انجام گردید. پس از خون گیری در پایان دوره آزمایشی، پانکراس رت ها از بدن خارج و مقاطع بافتی تهیه و اندازه جزایر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حکایت از تفاوت معنی دار قند و هموگلوبین گلیکوزیله در گروه دیابتی تیمار شده با عصاره گردو نسبت به گروه دیابتی داشت (05/0P<). در بررسی هیستومورفولوژیک جزایر پانکراسی نشان داد که اندازه جزایر در میان گروه های آزمایشی متفاوت است. میانگین اندازه جزایر در گروه کنترل دیابتی در مقایسه با سایر گروه ها تفاوت معنی داری را نشان داد (05/0p<). این تحقیق نشان داد که استفاده از عصاره گردو می تواند بر بازسازی و ترمیم جزایر پانکراسی آسیب دیده در رت های دیابتی موثر باشد. عصاره میزان تکثیر سلولی را افزایش می دهد. به طوری که به نظر می رسد افزایش اندازه جزایر در نتیجه تکثیر سلول های باقی مانده در جزایر صورت می گیرد که تاثیر این عصاره می تواند به دلیل وجود فلاونوئیدها و خواص آنتی اکسیدانی آنها باشد.
    کلیدواژگان: عصاره، گردو (Juglans regia L، )، آلوکسان، دیابت
  • محمد صدقی، علی نعمتی، تیمور خندان بجندی، علی نامور صفحه 40

    به منظور تعیین اثر پیش تیمار بذر و محلول پاشی تنظیم کننده های رشد بر عملکرد و صفات بیوفیزیکوشیمیایی دانه کدوی دارویی (Cucurbita pepo L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل و براساس طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارها شامل پیش تیمار بذر (شاهد، جیبرلین و اکسین) و محلول پاشی تنظیم کننده های رشد (شاهد، اکسین، جیبرلین و مخلوط اکسین با جیبرلین) بود. پیش تیمار بذر با اکسین همراه با محلول پاشی آن موجب بیش از دوبرابر شدن تعداد دانه در میوه نسبت به شاهد شد. تعداد دانه های نارس در همین تیمار به حداقل کاهش یافت و به یک پنجم تیمار شاهد رسید. وزن تر میوه در بوته نیز در همین تیمار حداکثر بود و نزدیک به دوبرابر شاهد افزایش نشان داد. اثر ساده پیش تیمارها بر عملکرد دانه و وزن تر میوه معنی دار بود و حداکثر عملکرد دانه در پیش تیمار اکسین دیده شد. اثر ساده تنظیم کننده های رشد نیز بر روی برخی صفات معنی دار بود، به طوری که حداکثر تعداد دانه در میوه، قطر میوه، وزن تر میوه، عملکرد دانه و حداقل تعداد و درصد دانه های نارس در محلول پاشی با اکسین مشاهده شد. محلول پاشی با جیبرلین درصد روغن را افزایش و درصد پروتئین دانه را کاهش داد، درحالی که محلول پاشی با اکسین موجب کاهش درصد روغن و افزایش پروتئین دانه شد. هیچ یک از تیمارهای آزمایش بر طول و عرض دانه اثر معنی داری نداشت، ولی محلول پاشی با جیبرلین موجب افزایش ضخامت دانه شد. به طور کلی، به نظر می رسد که محلول پاشی با اکسین می تواند موجب افزایش عملکرد دانه در کدوی دارویی شود، ولی این امر اثر منفی بر عملکرد ماده موثره محلول در روغن دانه خواهد داشت. همچنین، نتایج این بررسی حکایت از آن دارد که محلول پاشی با جیبرلین موجب تولید دانه های درشت تر و با درصد روغن بیشتری می شود.

    کلیدواژگان: پیش تیمار بذر، تنظیم کننده های رشد، درصد روغن، ضخامت دانه، عملکرد دانه، کدوی دارویی (Cucurbita pepo L، )
  • زینب دهقان، فاطمه سفیدکن*، غلامرضا بخشی خانیکی، رمضان کلوندی صفحه 49
    گیاهان خانواده لابیاته قرنهاست که در بیشتر کشورها به عنوان چاشنی یا ادویه غذاها و همچنین به عنوان دارو برای هضم غذا و مقابله با بیماری های ویروسی استفاده می شوند. این خانواده در ایران 46 جنس و 410 گونه و زیرگونه دارد. یکی از گونه های ارزشمند و دارویی این خانواده Ziziphora clinopodioides Lam. است که دارای اسانسی است که حاوی پولگون است و از آن به عنوان آرام بخش، مقوی معده، در درمان سرماخوردگی، افسردگی، اسهال، سرفه، میگرن، تب و به عنوان ضدعفونی کننده استفاده می شود. به منظور بررسی مقایسه ای کمیت و کیفیت اسانس Ziziphora clinopodioides Lam. در رویشگاه های مختلف، تحقیق حاضر برای اولین بار در کشور انجام شد. بر این اساس سرشاخه گلدار گیاه، از 4 منطقه رویشی آن در دو استان غربی کشور (همدان و کردستان) در مرحله گلدهی کامل جمع آوری شد. مهمترین شرایط رویشگاهی مناطق (از قبیل ارتفاع، جهت و درصد شیب، طول و عرض جغرافیایی و همچنین خصوصیات خاک و گونه های همراه) ثبت گردید. از نمونه های جمع آوری شده از هر منطقه، در سه تکرار اسانس گیری بعمل آمد. بعد اسانس ها توسط دستگاه های GC و GC/MS آنالیز شدند. مقایسه میانگین بازده اسانس ها توسط آزمون مقایسه ای چند دامنه ای دانکن انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که شرایط رویشگاهی باعث اختلاف معنی دار در بازده اسانس ها در سطح یک درصد شده است. همچنین شناسایی ترکیب های موجود در اسانس ها نشان داد که میزان ترکیب های عمده اسانس (پولگون و 8،1-سینئول) و سایر ترکیب ها در نمونه های مختلف متفاوت است که نشان دهنده تاثیر شرایط رویشگاهی بر کیفیت اسانس است.
    کلیدواژگان: Ziziphora clinopodioides Lam، _ اسانس، رویشگاه، پولگون، 8، 1، سینئول
  • فاطمه عسکری*، شهلا احمدی، سعیده مشکی زاده، محمود نادری حاجی باقرکندی، عاطفه بهمن زادگان جهرمی صفحه 64
    گونه Pimpinella deveroides (Boiss.) Boiss. یکی از نه گونه انحصاری جنس Pimpinella در ایران است و پراکندگی جغرافیایی آن در منطقه ایران و تورانی است. اندام های هوایی گیاه در مراحل گلدهی و بذردهی در دو سال متوالی (1385 و 1386) از استان لرستان جمع آوری شده و از ساقه و برگ، گل آذین و بذر به صورت جداگانه به روش تقطیر با آب اسانس گیری بعمل آمد. در سال 1385 بازده اسانس ساقه و برگ، گل آذین و بذر گونه P. deveroides به ترتیب 6/0%، 5/2% و 1/7% و در سال 1386 به همان ترتیب 3/1%، 4/2% و 5/7% بود. پس از تزریق اسانس به دستگاه های GC و GC/MS ترکیب های اسانس شناسایی شدند. در اسانس تمام اندام های گونه P. deveroides ترکیب اصلی پری گایجرن (pregeijerene) بین 5/35% تا 67% بود. ترکیب شاخص دیگر گایجرن (geijerene) بود که در اسانس اندام های مختلف، بین 2/8% تا 1/14% متغیر بود. براساس نتایج این تحقیق گونه P. deveroides بدلیل بالا بودن درصد اسانس بذر (5/7%) قابل توجه است.
    کلیدواژگان: Pimpinella deverroides (Boiss، ) Boiss، _ ترکیب های شیمیایی اسانس، پری گایجرن
  • لیلا معین نجف آبادی، پرویز اولیاء*، سمیه موسوی ندوشن، ایرج رسولی، حوریه صادری، فاطمه سفیدکن، محمدحسین سالاری صفحه 74
    پسودوموناس آئروجینوزا (Pseudomonas aeruoginosa) یکی از بیماری زاهای فرصت طلب و مهم می باشد. این باکتری عوامل بیماری زایی متعددی تولید می کند. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی اثر غلظت های کمتر از حداقل غلظت های ممانعت کننده از رشد (sub-MIC) بر تولید آلژینات، تشکیل بیوفیلم، سوئیمینگ، توئیچینگ و اتصال در پسودوموناس آئروجینوزا می باشد. گیاهان آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.)، مورد (Myrtus communis L.) و اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.) پس از جمع آوری در سایه خشک شدند و به روش تقطیر با آب اسانس گیری شدند. مقدار MIC اسانس ها به روش ماکروبراث دایلیوشن بدست آمد. بعد اثر غلظت های MIC5/0، MIC25/0 و MIC125/0 اسانس های مذکور بر تولید آلژینات، تشکیل بیوفیلم، سوئیمینگ، توئیچینگ و اتصال در پسودوموناس آئروجینوزا استرین 8821 M اندازه گیری شد. نتایج حاصل از آزمایش ها نشان داد که مقدار MIC برای هر سه اسانس معادل μg/mL64 می باشد. همچنین تمام اسانس ها در غلظت های MIC5/0 و MIC25/0 به طور بارز بر تمام فاکتورهای بیماری زای مورد آزمایش اثر بارز داشت. به طوری که آویشن شیرازی در غلظت MIC125/0 نیز به طور بارز اثر خود را نشان داد، اما دو اسانس دیگر در این غلظت اثرهای متفاوتی را نشان دادند. این مطالعه نشان داد که غلظت های sub-MIC اسانس های آویشن شیرازی، مورد و اکالیپتوس بر تولید آلژینات، تشکیل بیوفیلم، سوئیمینگ، توئیچینگ و اتصال در پسودوموناس آئروجینوزا اثر دارد و این احتمال وجود دارد که بتوان از این گیاهان در درمان عفونت های ناشی از پسودوموناس آئروجینوزا استفاده کرد.
    کلیدواژگان: تحرک، آلژینات، بیوفیلم، اسانس گیاهی، پسودوموناس آئروجینوزا
  • مهرداد مدرسی*، منوچهر مصری پور، رجبعلی رجایی صفحه 83
    دارچین گیاهی با نام علمی Cinnamomum zeylanicum Nees و متعلق به خانواده برگ بوها (Lauraceae) است. این گیاه اثرهای درمانی زیادی دارد که یکی از مهمترین آنها افزایش میل جنسی می باشد. در این تحقیق اثر عصاره دارچین بر ساختار بافت بیضه و تعداد سلول های جنسی در موشهای کوچک آزمایشگاهی (گونه Balb/C) بررسی شد. ابتدا نمونه ها به صورت کاملا تصادفی در 6 گروه (چهار گروه تیمار و دو گروه کنترل و Placebo) و هر گروه شامل هشت نمونه تقسیم و کلیه نمونه ها در شرایطی یکسان نگهداری شدند. عصاره هیدروالکلی دارچین در دوزهای مختلف (50، 100، 200 و 400 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در مدت 48 ساعت) تهیه و به روش درون صفاقی به مدت 20 روز به گروه های تیمار تزریق شد. از نرمال سالین و اتانل نیز جهت تزریق به گروه Placebo (دوز صفر) استفاده گردید. مهمترین عواملی که مورد بررسی قرار گرفت، عبارت از: تغییر وزن بیضه ها، تغییرات بافتی احتمالی در تعداد اسپرماتوسیتها و تغییر در تعداد سلولهای جنسی در مقایسه با گروه شاهد بودند. شمارش اسپرماتوسیت های اولیه و بررسی تغییرات بافتی با استفاده از مقاطع تهیه شده از لوله های اسپرم ساز به وسیله میکروسکوپ نوری انجام شد. تعداد اسپرماتوزوئیدها نیز با استفاده از لام هموسیتومتر و ریزنگار میکروسکوپی شمارش و مقایسه گردید. پس از تحلیل نتایج تفاوت معنی داری میان وزن بیضه ها در هیچ یک از گروه ها مشاهده نگردید. در مشاهده مقاطع بافتی لوله های اسپرم ساز و بررسی ویژگی های بافتی تفاوت محسوسی میان گروه های تجربی و گروه کنترل دیده نشد. میزان اسپرماتوسیت های اولیه و اسپرماتوزوئیدها در دوزهای 100، 200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم نسبت به سایر گروه ها تفاوت معنی دار داشت. یافته های این مطالعه نشان دهنده تاثیر مثبت عصاره دارچین بر سیستم تولید مثل جنس نر به دلیل افزایش معنی دار در تعداد سلولهای جنسی می باشد.
    کلیدواژگان: دارچین (Cinnamomum zeylanicum Nees)، سیستم تولید مثل، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتوزوئید، موش کوچک آزمایشگاهی
  • حسین نجف زاده ورزی*، صالح اسماعیل زاده، حسن مروتی، رضا آویزه، معصومه عزتی گیوی صفحه 91
    نارسایی کلیوی از بیماری های رایج در سگ محسوب می شود. آمینوگلیکوزیدها ازجمله جنتامایسین بدلیل واکنش های اکسیداتیو و آسیب به سلول های توبول کلیه ها می توانند موجب سمیت کلیوی گردند. با توجه به رویکرد قابل توجه به داروهای آنتی اکسیدان در کاهش عارضه فوق، هدف از مطالعه حاضر مقایسه اثر سیلیمارین (عصاره دانه گیاه خارمریم) با ویتامین E بر روی تغییرات پاتولوژیک بافت کلیه ناشی از جنتامایسین در سگ بود. آزمایش در 25 قلاده سگ در 5 گروه 5تایی به مدت 9 روز به صورت زیر انجام شد: گروه 1 بدون دریافت دارو (شاهد)، گروه 2 جنتامایسین، گروه 3 جنتامایسین+ ویتامین E، گروه 4 جنتامایسین+ سیلیمارین و گروه 5 جنتامایسین+ سیلیمارین+ ویتامین E را دریافت کردند. جنتامایسن به میزان mg/kg 20 و ویتامین E به میزان mg/kg25 و سیلیمارین به میزان mg/kg 20 به صورت خوراکی و روزانه تجویز شد. بعد از 9 روز، کلیه ها در کالبدگشایی، از نظر ماکروسکوپی و در مقاطع پاتولوژیک از نظر تغییرات بافتی ارزیابی شدند. در بررسی هیستوپاتولوژیک بافت کلیه تغییرات متعددی ازجمله گلومرولونفریت در همه گروه ها بجز گروه کنترل مشاهده شد. اما این ضایعه در گروه 4 مشاهده نشد. این نتایج نشان داد که سیلیمارین و ویتامین E تقریبا اثر مشابهی در سمیت کلیوی ناشی از جنتامایسین دارند. اما در بررسی هیستوپاتولوژیک، سیلیمارین اثر بهتری از ویتامین E و یا ترکیب این دو داشت.
    کلیدواژگان: جنتامایسین، سیلیمارین، ویتامین E، سگ، سمیت کلیوی
  • میثم علیجانی*، مجید امینی دهقی، سید علی محمد مدرس ثانوی، سعید محمدرضایی صفحه 101
    به منظور بررسی تاثیر مقادیر نیتروژن (0، 40 و 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) و فسفر (0، 30 و 60 کیلوگرم فسفر در هکتار از منبع سوپر فسفات تریپل) بر میزان عملکرد و تولید اسانس گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال 1386 اجرا گردید. نتایج نشان داد که بین تیمارهای کود نیتروژنه از نظر عملکرد یعنی تعداد گل و وزن خشک گل در بوته اختلاف معنی داری در سطح 01/0 وجود داشت و 40 کیلوگرم نیتروژن به ترتیب با تولید 2/742 گل و 63/20 گرم گل در هر بوته بالاترین عملکرد را داشته و تیمار شاهد با تولید 06/507 تعداد گل و 06/10 گرم گل در هر بوته کمترین میزان تولید گل و وزن خشک گل را داشته است. بین تیمارهای کود فسفات از نظر عملکرد اختلاف معنی داری وجود داشته و بیشترین عملکرد مربوط به 60 کیلوگرم فسفر در هکتار با تولید 26/816 گل و 17/30 گرم در هر بوته بوده است. بنابراین مناسبترین تیمار برای حداکثر عملکرد سطح دوم کود نیتروژنه و سطح سوم کود فسفاته یعنی مصرف 40 کیلوگرم نیتروژن و 60 کیلوگرم فسفر در هر هکتار پیشنهاد می شود. درصد کامازولن در بین ترکیب اسانس اختلاف معنی داری را نشان نداد. به طور کلی از نظر میزان عملکرد و درصد اسانس در گیاه بابونه 40 کیلوگرم نیتروژن و 60 کیلوگرم فسفر در هکتار بهترین عملکرد را داشته است.
    کلیدواژگان: نیتروژن، فسفات، اسانس، بابونه آلمانی (Matricaria recutita L، )، کامازولن
  • ساسان محسن زاده*، علی اصغر امیری، نعمت صیادنیا طیبی صفحه 114
    لاپاکول یک نفتوکوئینون با فعالیت ضد سرطان، ضد باکتری، ضد قارچ و ضد ویروس می باشد. لاپاکول و برخی از مشتقات آن نتایج خوبی در آزمایش بر روی تومورها داشته اند. پوست ساقه برخی گیاهان خانواده پیچ اناری (Bignoniaceae) دارای درصدی لاپاکول و مقداری از ترکیب های وابسته می باشد. گیاه انار شیطان (Tecomella undulata (Roxb.) Seem.) تنها گونه بومی این خانواده در مناطق خشک و نیمه خشک جنوب ایران می باشد. در این پژوهش لاپاکول از پوست داخلی ساقه گیاه انار شیطان جمع آوری شده از شهرستان داراب واقع در جنوب استان فارس به سه روش استخراج شد. روش ها شامل متانول گرم شده در مایکرویو برای شش دقیقه، متانول سرد و آب داغ در دمای 90 درجه سانتی گراد بودند. براساس نتایج بدست آمده، موثرترین روش استخراج متانول گرم شده در مایکرویو بود. در این روش از پوست داخلی ساقه گیاه انار شیطان 6/3 درصد لاپاکول در وزن خشک استخراج شد که مقدار آن توسط دستگاه کروماتوگرافی با کارایی بالا (HPLC) تعیین شد.
    کلیدواژگان: Tecomella undulata (Roxb، ) Seem، _ پوست داخلی ساقه، لاپاکول، کروماتوگرافی با کارایی بالا
  • محمدحسین لباسچی*، ابراهیم شریفی عاشور آبادی، محمد بختیاری رمضانی صفحه 121
    سطوح وسیع دیم زارهای کم بازده کشور، لزوم انتخاب و کشت گیاهان مناسب و سازگار با شرایط دیم را برای تولید بیشتر، ایجاد پوشش گیاهی و جلوگیری از فرسایش، آشکار می سازد. در این آزمایش سازگاری و عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط دیم منطقه دماوند، در طی سالهای 1382 تا 1386بررسی شد. این تحقیق در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با 3 تراکم بوته در واحد سطح در 4 تکرار اجرا شد. نتایج حاصل از اجرای تیمارهای تراکم در سالهای مختلف، حکایت از تفاوت اثر تیمارهای مختلف تراکم در صفات ماده خشک، دانه، ارتفاع گیاه، وزن دانه در بوته و وزن هزار دانه در سال سوم آزمایش داشت. میزان تولید ماده خشک کل رازیانه به ترتیب در سال های، اول و دوم و سوم به 1229، 772 و 2079 و عملکرد دانه نیز به همین روند به ترتیب به 611، 280 و 712 کیلوگرم در هکتار رسید. در این آزمایش برخی صفات مانند وزن هزار دانه و شاخص برداشت در سال اول دارای بیشترین مقادیر بود، ولی بیشترین مقادیر ماده خشک، عملکرد دانه، ارتفاع بوته و وزن دانه در بوته، در سال سوم بدست آمد. در نهایت رازیانه می تواند به عنوان گیاه دارویی مقاوم و سازگار با شرایط دیم زارهای مشابه منطقه دماوند (مناطق سرد) مورد ملاحظه قرار گیرد.
    کلیدواژگان: گیاهان دارویی، رازیانه (Foeniculum vulgare Mill، )، دیم، تراکم و عملکرد دانه
|
  • J. Ashrafi, N. Hassanzadeh* Page 1
    During 2005-2006, many grapevine plants and soil samples were collected from Qazvin vineyards for A. tumefaciens. All plant samples have been surface sterilized prior culturing on nutrient agar medium (NA). The soil samples have been cultured on semi-selective D1M medium for ease isolation. All suspected colonies were restreaked on NA for pure culture collections. Based on key biochemical and pathogenicity tests, the crown gall bacterial isolates have been identified as A. tumefaciens. In order to evaluate the effectiveness of 15 plant essential oils and 2 copper compounds i.e. Bordeaux mixture (0.5%) and copper oxychloride (0.3%) against crown gall bacterium, different laboratory, greenhouse and field trails were conducted. Among these, the essential oil of the plant savory (Satureia officinalis) with 9 cm inhibition zones on NA exhibited the most promising antibacterial effect. Similar results were obtained with carrot discs, sunflower seedling assays and also grapevine gall treatments under natural single season field trail. In later case, gall development suppression was doubled compared to two copper compounds. This approach may lead to an alternative control measurement on bacterial crown gall disease management.
    Keywords: Agrobacterium tumefaceins, grape, savory essential oil, control
  • A.R. Yavari, V. Nazeri*, F. Sefidkon, M.E. Hassni Page 14
    Genus Thymus (Lamiaceae) consists of about 250 species. Fourteen species grow naturally in Iran of which four are endemic. Different species of Thymus are used as tonic, carminative, digestive, antispasmodic, anti-inflammatory, antitussive, expectorant and for the cold treatment in Iranian traditional medicine. Chemical composition of essential oil of T. migricus Klokov & Desj.-Shost., a species grows in northwest of Iran, has been investigated in this paper. The aerial parts were collected from Ghushchi, Nazloo and Band regions from West Azerbaijan province in the middle of May 2008. Then air-dried flowering stems of the plant were submitted to hydrodistillation using a Clevenger-type apparatus according to the method recommended in British Pharmacopoeia. The essential oil was analyzed by combination of GC-FID and GC-MS. The total yields of oils based on dry weight were 1.5%, 1.7% and 1.4% (w/w) from Ghushchi, Nazloo and Band, respectively. Twenty, Eighteen and Twenty-one compounds were identified from Ghushchi, Nazloo and Band, respectively among which thymol (46.6-70.5%), γ-terpinene (6.2-16.7%) and p-cymene (4.0-6.2%) have been the three major and common constituents and also had high concentrations. With respect to high yield of essential oil and valuable phenolic compound in Nazloo specimen, it is suggested for medicinal applications.
    Keywords: Thymus migricus Klokov, Desj., Shost., essential oil, thymol, γ terpinene
  • L. Sadat Khorsandi*, F. Javadnia, M. Orazizadeh, M. Abdolahi Page 22
    Regarding highly prescription of medicines, in recent years, herbal effects on prevention and treatment of toxicity induced by various drugs have received a great deal of attention. After water, tea is the most widely consumed beverage in the world. Green tea (Camellia sinensis L.) has antioxidant and detoxification activities. In this study protective effect of green tea extract on hepaotoxicity induced by acetaminophen has been evaluated. 32 male mice were randomly divided into 4 groups. Control group received only normal saline. Green tea extract group was fed by 7mg/l green tea extract for 30 days. 500 mg/kg acetaminophen was administrated to acetaminophen group. Experimental group recieved 7mg/l green tea extract for 30 days and a single dose of 500 mg/kg acetaminophen prescribed in 29th day. In 31st day blood samples were taken from jugular arteries for biochemical tests. Then the liver placed in 10% formalin for histopathology assessments. ALT (Alanin Teransferase) and AST (Aspartate Teransferase) reduced significantly in experimental group (p<0.05). Histopathology assessments showed that necrosis of liver, congestion of blood cells and accumulation of inflammatory cells also reduced in experimental group compared to acetaminophen treated mice. These finding suggest that Green tea extract might have protective effect on liver damage induced by acetaminophen.
    Keywords: Hepatotoxicity, green tea (Camellia sinensis L.), acetaminophen
  • S. Asgary*, P. Rahimi, P. Mahzoni, N. Kabiri Page 30
    Diabetes is a metabolic disorder characterized by hyperglycemia resulting from defects in insulin secretion, insulin action or both. Juglans regia L. (Juglandaceae) has been used in Iranian traditional medicine in diabetes treatment. In this study the blood glucose and lowering effects of hydroalcoholic extract of walnut leaves have been investigated in Wistar rats. In this research 18 white male rats, with 180-220 g weight were randomly allocated into three groups with six rats each group: group 1)nondiabetic control (group 2) diabetic control (group 3)diabetic rats treated with hydro-alcoholic extract of walnut leaves (200 mgkg-1 BW). Before the blood sampling, rats had been fasted for 16h, and then fasting blood samples were collected in tubes with heparin. Sampling was performed from the orbital sinus for estimation of blood glucose and others factors. After the blood sampling at the end of experimental period, pancreatic tissue removed from rat body. Then some sections were made and size of islets was investigated. The results indicated significant reduction in serum glucose and glycosylated haemoglobin levels in the third group (P<0.05). Histomorphological investigation of pancreatic islets showed that the size of pancreatic islets is different among the experimental groups. The average of pancreatic islets size indicated significant reduction in diabetic group compared to other groups (P<0.05). This research showed that using walnut extract could be effective on regeneration of injured pancreatic islets in diabetic rats. Probably this effect related to antioxidant compounds in extract. It seems that increase in islet size is the result of remainder cells proliferation.
    Keywords: Extract, walnut (Juglans regia L.), alloxan, diabete
  • Z. Dehghan, F. Sefidkon*, Gh. Bakhshi Khaniki, R. Kalvandi Page 49
    Different species from Labiatea family are used as spices and fragrance in food or as medicine for treatment of viral or microbial diseases in many countries. Labiatea family contains 46 genus and 410 species. One of the valuable and medicinal species of this family is Ziziphora clinopodioides Lam. subsp. rigida (Boiss.). This species contains essential oil with pulegone as major compound. In this investigation, the effect of some ecological factors on essential oil content and composition of Z. clinopodioides was studied. The aerial parts of Z. clinopodioides have been collected at flowering stage from four habitats in Hamedan and Kurdestan provinces. The major parameters like altitude, side and slope percentage, soil characteristics and other species of plant were determined. The plant materials have been subjected to hydro-distillation in three replications to obtain their essential oils. The essential oils were analyzed by GC and GC/MS. The results showed that ecological factors had significant effect (=0.01) on oil yields. Identification of chemical constituents of the oils showed that main compounds (pulegone and 1,8-cineole) and minor compounds exist in different percentage in different habitats. Therfore, the ecological factors affected essential oil composition of Z. clinopodioides.
    Keywords: Ziziphora clinopodioides Lam., essential oil, habitat, pulegone, 1, 8, cineole
  • F. Askari*, Sh. Ahmadi, S. Meshkizadeh, M. Naderi Haji Bagher Kandi, A. Bahmanzadegan Jahromi Page 64
    Pimpinella deverroides (Boiss.) Boiss. is one of the nine endemic species of Pimpinella in Iran. It is distributed in Iran and Touran Regions. The plant was collected at two consecutive years (2005 and 2006) from Lorestan province in flowering and seed stages. Essential oils were isolated by hydro-distillation from the stems and leaves, inflorescence and seed separately and were analyzed by GC and GC/MS. The yields of the stems and leaves, inflorescence and seed oils of P. deveroides, were 0.6%, 2.5% and 7.1% w/w, respectively in 2005 and 1.3%, 2.4% and 7.5% w/w in 2006. The yields of seed oils were higher than the yields of stems plus the leaves and inflorescence oils. Pregeijerene (35.5% to 67%) and Geijerene (8.2% to 14.1%) were the major constituents in all oils. According to this study P. deveroides is important for the highest quantity oil in seed.
    Keywords: Pimpinella deverroides (Boiss.) Boiss., essential oil composition, pregeijerene
  • L. Moein Najafabadi, P. Owlia*, S. Mousavi Nadoushan, I. Rasooli, H. Saderi, F. Sefidkon, M.H. Salari Page 74
    Pseudomonas aeruginosa is an important opportunistic pathogen with many virulence factors. In this study, the effects of sub-MICs of three essential oils on alginate production, biofilm formation, swimming, twitching and adhesion in P. aeruginosa have been evaluated. The plants (Zataria multiflora Boiss., Myrtus communis L. and Eucalyptus camaldulensis Dehnh.) were dried in shadow and were hydro-distilled for 90 minutes. Minimal inhibitory concentrations (MIC) of essential oils were determined by macrodilution method. The virulence factors in the mucoid P. aeruginosa 8821M were determined in the presence of sub-MICs (1/2, 1/4 and 1/8) of essential oils. The MICs of essential oils against P. aeruginosa for Z. multiflora, M. communis and E. camaldulensis oils were obtained 64, 64 and 64µg/mL, respectively. The results showed that all oils at 1/2 and 1/4 MICs significantly reduced all tested virulence factors. At 1/8 MICs, Z. multiflora oil had significantly reduced virulence factors, but another oils had different effects. This study showed that sub-MIC levels of Z. multiflora, M. communis and E. camaldulensis essential oils affected alginate production, biofilm formation, swimming, twitching and adhesion in P. aeruginosa and it is probable to use these medicinal plants for treating.
    Keywords: Motility, alginate, biofilm, essential oil, Pseudomonas aeruginosa
  • M. Modaresi*, M. Messripour, R. Rajaei Page 83
    Cinnamon is a plant with scientific name Cinnamomum zeylanicum Nees which belongs to Lauraceae family. This plant has many pharmaceutical effects and one of the most important ones is increasing sexuality. This research considered the effects of Cinnamon bark extract on structure of testis tissue and number of sexual cells in Balb/c mice. First, samples separated randomly to six groups (four treatment groups and two groups as control and placebo), each group contained eight samples in a same condition. Cinnamon hydro-ethanol extract provided in different dose (50,100, 200 and 400mg/kg/2day) and injected intraperitonealy for 20 days to treatment groups and also used normal saline and ethanol for injecting to placebo group (Zero dose). The most important parameters evaluated in this research included: the testicles weight changes, probably histological changes in testis and change in number of sexual cells compared to control group. The number of primary spermatocytes and assess of histological properties were done with provided sections of seminiferous tubules using light microscope. Also, the spermatozoids were counted using hemocytometer lamel. The analysis of results indicated that no significant differences were observed in weight of testicles and histological properties in any group. The number of primary spermatocytes and spermatozoids could be increased significantly in dose of 100, 200 and 400mg/kg/2day compared to other groups. Results indicated positive effect of cinnamon extract on male reproductive system because number of sexual cells increased significantly.
    Keywords: Cinnamomum zeylanicum Nees, mice, male reproductive system, primary spermatocyte, spermatozoid
  • H. Najafzadeh*, S. Esmailzadeh, H. Morovvati, R. Avizeh, M. Ezati Page 91
    Drug-induced nephrotoxicity is an important factor for renal failure in dogs. Aminoglycosides including gentamicin could produce nephrotoxicity in dogs. The oxidative stress might be the case. Silymarin (extract seed of silybum marianum) is a potent antioxidant. In present study, the effect of silymarin and vitamin E compared to gentamaicin-induced nephrotoxicity. The study has been conducted on dogs in 5 groups: group 1 has been kept as control and received saline. Gentamicin was injected in other groups once daily for 9 days. Vitamin E and silymarin were given in group 3 and 4 respectively. In group 5, vitamin E and silymarin were co-administrated. Renal tissue was microscopically examined by routine method and Hematoxillin-Eosine color. In histopathological examination of renal tissue, all groups (except group 1) had several changes especially glomerulonephritis; but this abnormality was not seen in group 4. The results showed, the silymarin and vitamin E have similar effect on gentamicin–induced nephrotoxicity in dogs; but in histopathological examination, the silymarin had better effect than vitamin E or their combination.
    Keywords: Gentamicin_silymarin_vitamin E dog_nephrotoxicity
  • M. Alijani*, M. Amini Dehaghi, S.A.M. Modares Sanavi, S. Mohammad Rezaye Page 101
    In order to investigate the effect of nitrogen fertilizer (0, 40 and 80 Kg from urea) and phosphorous fertilizer (0, 30 and 60 Kg from super phosphat treepal) on yield and essetial oil production of Matricaria recutita L. an experiment has been conducted on the basis of randomized complete block design in three replications at 2007. The results showed that there is significant difference in number and dry weight of flowers between nitrogen fertilizer treatments at the level of 1%. Treatment of 40 kg nitrogen by producing 742.2 flower and 20.63 gr dry weight had the highest yield. Control samples produced 507.06 number of flowers and 10.06 gr dry weight, which is at itś lowest amount. Among phosphorous fertilizers, there is significant difference and the highest yield refers to 60 kg phosphate in hectare. It produced 816.26 number of flowers and 30.17 gr dry weight. Thus, the best recommended treatment is 2nd level of nitrogen fertilizer and 3rd level of phosphate fertilizer, with 40 kg nitrogen and 60 kg phosphate in every hectare. There was no significant difference in chamazolene percentage in all treatments.
    Keywords: nitrogen, phosphorous, essential oil, Matricaria recutita L., chamazolene
  • S. Mohsenzadeh*, A.A. Amiri, N. Sayyadnia Tayyebi Page 114
    Lapachol is a naphthoquinone with anticancer, antibacterial, antifungal and antivirus activities. Lapachol and some of its derivatives tested with good experimental results in tumors. The bark of some trees belonging to the Bignoniaceae family contain up to a few percent of lapachol and often a considerable amount of related compounds. Tecomella undulata (Roxb.) Seem. is the only native species of the family in arid and semi-arid of southern parts of Iran. In this research lapachol have been extracted from T. undulata inner bark stem that collected from near Darab in Fars province by three methods. The methods were heated methanol in microwave for 6 minutes, non-heated methanol and hot water at 90ºC temperature. The most effective extraction method was the heated methanol in microwave. According to this method, stem inner bark of T. undulata has 3.6% Lapachol in dry weight which is determined by high performance liquid chromatography.
    Keywords: Tecomella undulate (Roxb.) Seem., stem inner bark, lapachol, HPLC
  • M.H. Lebaschy*, E. Sharifi Ashoorabadi, M. Bakhtiary Page 121
    The extensive waste dry lands of Iran, shows necessity of selection and cultivation of tolerant and suite plants for more production, cover green and erosion inhibition under dry farming system. Effects of plant density on seed yield and yield components of Foeniculum vulgare Mill. Had been studied under Damavand dry farming in 2003-2007. This experiment was conducted under RCBD with using 3 plants densities and 4 replications. The results showed significant differences among the densities treatments in dry matter, seed yield, plant height, seed weight per plant and 1000 kernel weight in the third year. The Fennel yield's of dry matter in the first, second and third year of experiment were 1229, 779 and 2079 kg ha-1 and seed yield reached to 611, 280 and 712 kg ha-1, respectively. Finally Foeniculum vulgare could be considered as a tolerant and adaptable medicinal plant under dry land of Damavand and similar cold regions.
    Keywords: Medicinal plants, Foeniculum vulgare Mill., dry land, dry farming, density seed