فهرست مطالب
فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران
سال چهاردهم شماره 1 (پیاپی 26، بهار 1386)
- 110 صفحه، بهای روی جلد: 20,000ريال
- تاریخ انتشار: 1386/05/05
- تعداد عناوین: 9
-
-
صفحه 1منطقه ای با پوشش خوب (تیپ) با تراکم زیاد و شادابی مناسب به نام دشت چاکیف از توابع شهرستان شاهرود انتخاب گردید (با تراکم 6825 بوته در هکتار و با %4.5 سطح تاج پوشش). پس از انتخاب محل، در منطقه مورد نظر 4 پلات با مساحت 100 متر مربع برقرار و در هر پلات علاوه بر مطالعه مولفه های مختلف پوشش گیاهی، دو پروفیل، یکی در زیربوته Salsola rigida و دیگری در بین بوته های موجود حفر گردید. از هر پروفیل، در سه سطح 10-0، 25-10 و 25< سانتیمتر نمونه برداری شد (در مجموع 24 نمونه) جهت بررسی عناصر موجود در بیوماس و چگونگی تاثیر آن بر خاک، از بوته هایی که در زیر آنها پروفیل حفر گردید، نمونه گیاهی برداشت شد (4 نمونه گیاهی). نمونه های خاک و گیاه در آزمایشگاه مورد تجزیه قرار گرفت (19 مولفه خاک و 6 مولفه گیاهی). نتایج بدست آمده حاکی از افزایش معنی دار مواد آلی، ازت، پتاسیم و بی کربنات در زیر تاج پوشش گیاه بوده و هدایت الکتریکی بالاتر از 8 دسی زیمنس برمتر، افزایش میزان آهک و سدیم خاک برای رشد و توسعه آن محدودیت ایجاد می کند.
کلیدواژگان: ساسولا ریجیدا، بیابان، استان سمنان، خاک، عناصر معدنی -
صفحه 8احیا و اصلاح مراتع خشک و نیمه خشک نیاز به گونه هایی دارد که بتواند با شرایط نامساعد محیطی و اقلیمی سازگاری داشته و به میزان کافی علوفه تولید کند و نیز از خوشخوراکی و ارزش غذایی قابل ملاحظه ای برخوردار باشد. Atriplex canescens از گونه های غیر بومی بوده که به علت مقاومت به خشکی، سرما و همیشه سبز بودن سال های متمادی در مراتع به طرق مختلف کشت می گردد. مناطق بیابانی (با بارندگی 50-150 میلیمتر) کشت مستقیم بذر موفق نیست. کشت گیاهان بوته ای از طریق بازکاشت نهال های پرورش یافته در گلدان های پلاستیکی موفق می باشد. در این تحقیق به بررسی تعیین مناسب ترین تاریخ کشت بذر برای تولید نهال در ایستگاه بیجین پرداخته شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 9 تیمار (از 7 مرداد شروع و تیمارهای بعدی به فاصله شش روز از یکدیگر کشت گردیدند) و 3 تکرار انجام شد. برای مقایسه چهار صفت، درصد سبز شدن بوته، تعداد شاخه ها در بوته (هنگام انتقال به زمین اصلی)، ارتفاع گیاه و طول ریشه اصلی، در نظر گرفته شد و نتایج بدست آمده حاکی از این بود که تجزیه واریانس درصد زنده مانی بوته در گلدان ها، تعداد شاخه ها در بوته، ارتفاع گیاه و طول ریشه اصلی در تاریخ های مختلف بسیار معنی دار است. مقایسه میانگین نشان داد که بهترین تاریخ کشت برای درصد زنده مانی بوته ها بین 13 تا 31 مرداد (79.5 تا 90 درصد)، بیشترین تعداد شاخه ها در بوته 13 مرداد یا 12 شهریور (2.09 و 1.93)، بیشترین ارتفاع نهال 7 و 13 مرداد (26.48 و 17.67 سانتیمتر) و بیشترین طول ریشه اصلی نهال در 7 و 13 مرداد یا 6 شهریور (30.67 تا 35 سانتیمتر) می باشد. دهه دوم مرداد در این منطقه زمان مناسب کاشت بذرها، جهت تولید نهال می باشد.
کلیدواژگان: Atriplex canescens، ارتفاع نهال، ایستگاه بیجین تهران، تاریخ کاشت بذر نهای، درصد زنده مانی بوته ها، بوته، طول ریشه -
صفحه 19مراتع به عنوان یکی از مهم ترین و وسیع ترین اکوسیستم های طبیعی کشور است که در دهه های اخیر به علت عوامل متعدد از جمله چرای بی موقع و بیش از حد ظرفیت، وضعیت آنها دچار سیر نزولی شده است. مدیریت چرا در مراتع بر پایه تعیین زمان و شدت چرا به ویژه در مراتع ییلاقی، یکی از راهبردهای بخش اجرایی کشور در مدیریت مراتع می باشد. آگاهی از وضعیت فیزیولوژیکی و فنولوژیکی گونه های مرتعی برای رسیدن به هدف فوق اهمیت به سزایی دارد. یکی از مولفه های مهم فیزیولوژیکی در گیاهان مرتعی، آگاهی از میزان ذخایر هیدرات های کربن محلول TNC در طول فصل رویش می باشد. این ذخایر از مهمترین منابع تامین انرژی گیاه برای مصارف متعدد به ویژه رشد مجدد گیاه در بهار و پس از چرای دام می باشد. با مطالعه تغییرات فصلی این ذخایر در گیاهان غالب مرتعی می توان زمان های حداقل و حداکثر (بحرانی و غیربحرانی) این ذخایر را مشخص نموده و از نتایج حاصل برای تعیین دقیق شروع فصل چرا و زمان های عدم چرا در مراتع بهره جست. تحقیقات بسیاری در این زمینه در خارج از کشور از دهه 50 و در سال های اخیر در داخل کشور انجام شده است. هدف از انجام این تحقیق بررسی تغییرات فصلی ذخایر TNC در سه گونه گرامینه چند ساله Bromus tomentellus، Festuca ovina، Dactylis glomerata در مراتع منطقه پلور در جاده هراز با اقلیم کوهستانی سرد و متوسط بارندگی سالانه 535 میلیمتر و ارتفاع 2600 متر از سطح دریا می باشد. برای این منظور نمونه گیری در حدود 10 مقطع فنولوژی گیاه با سه تکرار از قسمت های هوایی و ریشه گیاه انجام شد. نمونه ها در 70 درجه سانتیگراد برای مدت 48 ساعت خشک گردید و سپس میزان ذخایر TNC در هر یک بر حسب میلی گرم در گرم نمونه خشک به روش فنل- سولفوریک اندازه گیری گردید. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار Minitab و تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه و دو طرفه در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گردید و نمودارهای تغییرات فصلی ذخایر در هر یک از گونه ها و همچنین در ریشه و قسمت های هوایی ترسیم شد. نتایج حاصل نشان داد که گونه های مورد مطالعه دارای چرخه تغییرات فصلی مشخصی بوده و در شروع فصل رویش و همچنین در پایان فصل، مقدار ذخایر TNC در آنها به حداقل مقدار رسیده و سپس افزایش می یابد. میزان ذخایر در هر سه گونه در طول فصل رویش در قسمت های هوایی بیشتر از ریشه بود (P=0.01). شدت جایگزینی ذخایر در هر سه گونه بسیار سریع انجام می شود که از بیشترین تا کمترین به ترتیب در گونه های Da.gl، Fe.ov، Br.to می باشد. این موضوع مرتبط با فنولوژی و طول فصل رویش این گونه ها است. بنابراین گونه Da.gl دارای حساسیت بیشتری نسبت به چرای دام و گونه Br.to مقاوم تر از دو گونه دیگر می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده مقاطع بحرانی برای هر سه گونه از شروع فصل رویش تا اواسط اردیبهشت و همچنین در اواخر فصل رویش در نیمه دوم مرداد می باشد. شروع فصل چرا در این منطقه از اواخر اردیبهشت تا اوایل مرداد به مدت 70 روز توصیه می گردد.
کلیدواژگان: مرتع، شروع فصل چرا، هیدراتهای کربن محلول، فنولوژی، tnc -
صفحه 33هدف اصلی از تحقیق حاضر، بررسی کمیت پیشروی یا تجدید بیابان و تجزیه و تحلیل وضعیت و دلایل پیشروی آن در مساحتی حدود 410 هزار هکتار از اراضی دشت سبزوار می باشد. بدین منظور، داده های رقومی ماهواره لندست تی ام مربوط به دو سری زمانی 13 سال می سال 2001 میلادی و 29 آوریل سال 1987 میلادی بعد از اصلاح هندسی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس یک الگوی از پیش طراحی شده که در آن انتخاب حداقل یک نمونه در هر 1000 هکتار مورد توجه قرار گرفته بود، نقاطی در محدوده محل تحقیق انتخاب و از خاک و پوشش گیاهی آنها نمونه و یادداشت برداری و عامل های مرتبط با شوری خاک ها در آزمایشگاه اندازه گیری شد. ارتباط رگرسیونی EC خاک ها با ارزش عددی (DN) باندهای اصلی، نسبت های مختلف طیفی، شاخص های مختلف و انواعی از تجزیه مولفه های اصلی (PCA) برای پیکسل های متناظر محاسبه گردید. بر این اساس همبسته ترین باندها برای شرکت در طبقه بندی تعیین که شامل باندهای اصلی 5، 2 و PCA سوم از باندهای 4، 3، و 2 بودند. بعد هر دو تصویر 1987 و 2001 با شرکت باندهای یادشده و بر اساس دسته بندی داده های صحرایی در درجات شوری 5 گانه (بدون شوری، شوری کم، شوری متوسط، شوری زیاد و سطوح نمکی) مورد طبقه بندی با روش بیشینه درست نمایی (ML) قرار گرفتند. تصویر پس زمینه مرحله طبقه بندی در رایانه، FCC521 بود که بر اساس تعیین شاخص مطلوبیت به عنوان بهترین ترکیب باندی با بیشترین اطلاعات انتخاب گردید. در این بررسی همچنین نقشه تغییرات سطح و شوری آب های زیرزمینی با تجزیه و تحلیل آمار دراز مدت 28 ساله چاه های پیزومتری و بررسی کیفیت وزارت نیرو تهیه و تحلیل گردید. نتایج بررسی نشان می دهد که تغییر قابل ملاحظه ای در سطح اراضی غیرشور حادث نگشته و تغییرات دسته های اراضی شور به گونه ای است که هیچ زمین شوری به غیر شور تبدیل نشده، ولی از وسعت دسته های با شوری متوسط به بالا به صورت پلکانی کاسته و بر مساحت اراضی با شوری کم افزوده شده است. این مطالعه همچنین تغییری را در سطح اراضی گچی نشان نداد. کاربری اراضی در منطقه مورد پژوهش شاهد افزایش بیش از 3600 هکتاری در سطح اراضی کشاورزی و افزایشی حدود 700 هکتار به مناطق شهری می باشد و تغییر محسوس دیگری در سایر طبقات بوجود نیامده است. بررسی تغییرات محدوده تپه های ماسه ای نشان داد که 2756.6 هکتار در جهت شمال و شرق، به تپه های ماسه ای منطقه اضافه شده است، همچنین بررسی و تجزیه و تحلیل داده های مربوط به کمیت و کیفیت آب های زیرزمینی در منطقه بیانگر سیر نزولی سطح آب های زیرزمینی و افزایش شوری آنها، به ویژه در جنوب شرق منطقه می باشد. نتیجه دیگر اینکه، در بررسی روند بیابانزایی، بکارگیری داده های سنجش از دور و در تلفیق با یک سیستم اطلاعات جغرافیایی، امکان پذیر است.
کلیدواژگان: بیابانزایی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، سنجش از دور، شوری، سبزوار -
صفحه 53امروزه از بوته کاری آتریپلکس به عنوان یکی از روش های اصلاح مراتع استفاده می شود. بسیاری از گونه های آتریپلکس در بیابانزدایی، تولید علوفه بویژه در مناطق خشک، احیای مراتع، جلوگیری از فرسایش خاک و حفظ حیات وحش از آن استفاده می شود. تعیین تراکم مناسب بوته و تاثیر شدت و زمان هرس در کمیت علوفه تولیدی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این بررسی گونه Artiplex lentiformis در یک طرح آزمایشی اسپلیت-اسپلیت- پلات در 3 تکرار و 135 تیمار کشت شد. در این آزمایش تیمار اصلی فاصله کاشت (4.4، 2.2 و 6.6 متر)، تیمار فرعی دوره هرس (هر سال یکبار، هر دو سال یکبار و هر سه سال یکبار) و تیمار فرعی ارتفاع هرس (شاهد، کف بر، 20، 40 و 60 سانتیمتری) بود. این تحقیق در سال 1371 در قطعه زمینی به وسعت 10 هکتار در منطقه دادین (50 کیلومتری جنوب شرقی کازرون) در استان فارس اجرا شد و به مدت 11 سال (1382-1371) بطول انجامید جمعا در این مدت، 9 بار هرس هر سال یکبار، 4 بار هرس هر دو سال یکبار و 3 بار هرس سه سال یکبار انجام شد. قطر پوشش تاجی، ارتفاع، تولید و درصد زنده مانی بوته ها در طول سال های اجرای طرح اندازه گیری شد. داده ها به کمک نرم افزارهای آماری، SPSS EXCEL و SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، بیشترین تولید علوفه قابل استفاده مربوط به تیمار فاصله کاشت 2.2 متر، ارتفاع هرس 40 سانتیمتری و مدت زمان هرس هر سال یکبار (3986 کیلوگرم ماده خشک در هکتار) و کمترین آن مربوط به تیمار فاصله کاشت 4.4 متر، ارتفاع هرس کف بر و مدت زمان هرس هر سه سال یکبار (189 کیلوگرم ماده خشک در هکتار) بود. از نظر تولید علوفه قابل استفاده، بین تیمار شاهد و همچنین بین تیمار کف بر با بقیه تیمارهای ارتفاع هرس تفاوت معنی داری در سطح 5 درصد بدست آمد، ولی بین ارتفاع های هرس 20، 40 و 60 سانتیمتری تفاوت معنی داری در همین سطح مشاهده نشد. از نظر زنده مانی بین تیمار کف بر و همچنین بین تیمار 20 سانتیمتری با بقیه تیمارهای ارتفاع هرس تفاوت معنی داری در سطح 5 درصد بدست آمد.
کلیدواژگان: آتریپلکس لنتی فورمیس، بوته کاری، هرس، دوره هرس، تولید علوفه، فاصله کاشت -
صفحه 68فعالیت های مدیریتی نظیر شخم مرتع و شدت چرا تاثیر زیادی بر مرتع می گذارند. برای بهره برداری پایدار مرتع این تغییرات بایستی شناخته شود. شاخص های سطح خاک و ویژگی های عملکردی مرتع به محقق کمک می کند تا در مورد اثرات فعالیت های مدیریتی قضاوت نماید. از این رو برای بررسی تاثیر این فعالیت ها بر روی مراتع مناطق نیمه خشک یک تیپ گیاهی در منطقه طالقان انتخاب شده و 5 تیمار مدیریتی شامل 3 شدت چرایی (سنگین، متوسط و سبک)، مرتع شخم خورده و اراضی رها شده در آن مورد بررسی قرار گرفتند. منطقه چرای سبک به عنوان منطقه مرجع انتخاب شده و سایر تیمارها با آن مورد مقایسه قرار گرفتند. در هر یک از تیمارهای مدیریتی، اثر فعالیت های مدیریتی بر روی خصوصیات سطح خاک و ویژگی های عملکردی مرتع با استفاده از روش تجزیه و تحلیل عملکرد چشم انداز (LFA) مورد بررسی قرار گرفت. در این روش برای تعیین 3 ویژگی عملکردی شامل: پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر از 11 شاخص سطح خاک که عبارتند از: پوشش سطح زمین (میزان حفاظت از سطح خاک)، پوشش تاجی، یقه گیاهان چندساله، پوشش لاشبرگ و درجه تجزیه شدگی، پوشش کریپتوگام، خرد شدگی سله ها، نوع و شدت فرسایش، مواد رسوب گذاری شده، پستی و بلندی سطح خاک، مقاومت سطح خاک نسبت به فرسایش، آزمون پایداری خاک و بافت خاک استفاده شده است. در اثر این فعالیت ها ویژگی ها و شاخص ها تغییر می کنند. نتایج نشان داد که شخم مرتع در طالقان باعث کاهش مقادیر ویژگی های عملکردی مرتع شده است. با افزایش شدت چرا، گیاهان مرغوب حذف شده اند و در منطقه چرایی شدید تنها پوشش گیاهی یک ساله مستقر شده است. تخریب پوشش و لایه های سطحی خاک و پایداری خاک باعث افزایش فرسایش، ایجاد خندق و کاهش ویژگی های عملکردی مرتع شده است. در اراضی رها شده با توجه به استقرار یکنواخت پوشش گیاهان یکساله مقادیر ویژگی های عملکردی و شاخص های خاک بهبود یافته استکلیدواژگان: طالقان، شاخص های سطح خاک، ویژگی های عملکردی، شدت چرا، شخم مرتع
-
صفحه 80مناطق کوهستانی به عنوان مهمترین منبع تولید علوفه دام، آب، انرژی، تنوع بیولوژیکی، مواد معدنی، تولیدات جنگلی و کشاورزی و تفرج هستند، اکوسیستم های کوهستانی به سرعت در حال تغییر بوده و به فرسایش تشدید شونده، لغزش ها و کاهش تنوع زیستی حساس می باشند، اکوسیستم های کوهستانی برای بقای اکوسیستم های دنیا ضروری هستند. در استان آذربایجان غربی دام موجود در مرتع بیش از دو برابر ظرفیت مراتع می باشد. امروزه با در نظر گرفتن فرسایش ژنتیکی و سیر قهقرایی پوشش گیاهی بررسی اثر چرای متعادل بر بهبود مرتع و تولید دامی امری ضروری و پراهمیت است. برای بررسی تولیدات دامی دام های چرا داده شده در قطعه تعادل دام و مرتع و تعدادی از دام هایی که به صورت سنتی چرا می نمودند، قبل از ورود به مرتع و بعد از دوره چرا توزین گردیدند. در این مطالعه تیپ گیاهی Festuca ovina- Bromus tomentellus با وضعیت متوسط، گرایش منفی و ظرفیت 0.7 واحد دامی در یک دوره بهره برداری 90 روزه انتخاب و از سال 1378 تا سال 1382 با توجه به ظرفیت و آمادگی مرتع مورد چرای متعادل قرار گرفت. نتایج نشان داد که وضعیت مراتع از متوسط به خوب رسیده و ظرفیت مراتع از 1.3 واحد دامی در ماه به 2.7 واحد دامی در ماه افزایش پیدا نموده است. میانگین پوشش گیاهی و درصد حفاظت خاک از 24 و 54 درصد در سال 1379 به ترتیب به 33 و 64 درصد در سال 1382 رسیده است که در سطح 0.05 اختلاف معنی داری دارند (P<0.05). در ایستگاه گل آدم در طی سال های اجرای طرح (1382-1379) هیچ گونه رابطه معنی داری بین بارندگی و تولید علوفه مشاهده نگردید بنابراین می توان اذعان کرد که افزایش تولید علوفه در طول سال های اجرای طرح ناشی از بکارگیری چرای متعادل می باشد.
کلیدواژگان: سلماس، چرای متعادل، بهبود مرتع -
صفحه 88منطقه مورد مطالعه در کیلومتر 50 جاده مرزی داشلی برون به مراوه تپه گلستان در فاصله 2 کیلومتری شمال رودخانه اترک و مرز ایران و ترکمنستان واقع شده است. اراضی منطقه شور با زهکش های داخلی و خارجی ضعیف و خاک عمیق که ارتفاع آن از سطح دریا 70 متر، بارندگی سالیانه 180 میلیمتر و متوسط تبخیر سطحی 1900 میلیمتر می باشد. مرتع چات از نظر اقلیمی جزو مناطق خشک بشمار می رود. تیپ عمده رویشی مرتع چات را گیاهان یکساله تشکیل می دهند که در بعضی جاها و به طور پراکنده با گیاهان دایمی از جنس های Aeluropus، Salsola، Artemesia همراه می شوند. به طور کلی مراتع چات دارای یک تیپ گیاهی واحد به نام Poa bulbosa- Annual grass- Annual forbs می باشد. به منظور بررسی روند اصلاح و یا سیر قهقرایی و تخریب پوشش گیاهی در طول زمان، مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط چرا و عدم چرای دام در 5 سال انجام گرفت. در این بررسی تغییرات پوشش گیاهی در داخل وخارج قرق در واحدهای نمونه انجام گرفت. هر واحد نمونه شامل دو ترانسکت موازی توام با 20 کودرات می باشد. در داخل هرکودرات درصد پوشش تاجی هر یک از گونه ها برآورد و درصدهای پوشش های سنگ و سنگریزه، لاشبرگ و خاک لخت نیز یادداشت گردید. تولید گیاهان نیز به روش قطع و توزین با استفاده از کودراتهای یک متر مربعی اندازه گیری شد. در مقایسه تاج پوشش گیاهی، از نظر آماری تفاوت معنی داری بین داخل و مجاور قرق وجود نداشت. جهت تعیین اثر سال، داده های سه مولفه تاج پوشش، ترکیب و تولید گیاهی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی تجزیه آماری و تفاوت معنی داری بین برداشت های سال های مختلف مشاهده نشد. با توجه به اینکه عوامل طبیعی حاکم بر داخل و مجاور قرق یکسان بوده است از نظر میزان تولید علوفه تفاوت معنی داری بین داخل قرق و مجاور آن وجود داشت. بنابراین کاهش میزان تولید در مجاور قرق، رابطه مستقیمی با شدت بهره برداری داشته است. نتایج کلی نشان داد که هر چند قرق باعث بهبود پوشش گیاهی در مراتع چات گردیده است، ولی عموما تفاوت معنی داری با مجاور قرق نداشت. این بهبود در کوتاه مدت در مراتع با چرای بی رویه قابل توجه نمی باشد. در صورتی که از قرق به عنوان یک روش اصلاحی برای پوشش در منطقه استفاده شود، در کوتاه مدت کارساز نخواهد بود. برای احیای سریع این گونه مراتع که عموما در مناطق خشک قرار گرفته اند، دخالت مستقیم انسان لازم و ضروری است.
کلیدواژگان: پوشش گیاهی، قرق، مراتع، چات گنبد -
صفحه 97خشکسالی در زمره پیچیده ترین و ناشناخته ترین بلایای طبیعی است که نسبت به سایر بلایای طبیعی افراد بیشتری را تحت تاثیر قرار می دهد. تجربه خشکسالی در دهه های اخیر در استان فارس، اهمیت بررسی خصوصیات خشکسالی را در این منطقه پررنگ می کند. در این پژوهش شاخص بارش استاندارد (SPI) بر اساس بارندگی ماهانه 26 ایستگاه باران سنجی در طی دوره آماری 32 ساله (1378-1342) محاسبه شد. برای مطالعه تغییرات مکانی خشکسالی ها در سطح استان فارس از روش میان یابی کریجینگ استفاده گردید. بعد با استفاده از روش های روندیابی مدل رگرسیون خطی و آزمون ناپارامتری من- کندال در ایستگاه های مورد مطالعه، وجود روند مورد بحث و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که شدت خشکسالی ها در نواحی مرکزی استان نسبت به سایر نواحی بیشتر است. وجود روند در کلیه ایستگاه های مورد مطالعه به جز ایستگاه چهار دانگه آشکار گردید.
کلیدواژگان: خشکسالی، روند خشکسالی، شاخص بارش استاندارد، استان فارس
-
Page 1In this study one site with good coverage of Salsola rigida species selected in desert region of Shahrood area. Four plots of 100 m2 were chosen in this site and two soil profiles were digged in each plot; one profile under Salsola rigida plants and another in the space between this species. Soil samples were collected from three depth of 10-25 cm, 10-25 cm and>25cm. For asessing elements of biomass and their effects on the soil, plant sample were analysed in laboratory. Results indicated that organic matter percentage as well as N, K and HCO3 increased significantly. An increase of Ec, Caco3 and Na are the main detrimental factors for expanding Salsola rigida species.Keywords: salsola rigida, Dryland, Semnan Province, Soil, mineral elements
-
Page 8Rehabilitation of arid and semi-arid rangelands need particular species which are well-adapted to unsuitable regional and ecological condition and can produce enough forages for livestock, rich in nutrition andpalatability as well. Atriplex canescens, an exotic evergreen species which is resistant to drought and chilling, has been planted in some rangelands of Iran for several years. Major objectives of this experiment was to determine the best seeding date for producing seedlings and proper young plants for transplanting. Complete Randomized Design with treatment of seeding dates and 3 replications were used in this study. Four characteristics including percentage survivals, plant height, root length and number of branches were measured and analysed statistically. Overall data indicated that mid-August is the best seeding date for desert condition of the study area.Keywords: Atriplex canescens, Bijin (Tehran province), seeding dates, percentage survival of shrubs, root length
-
Page 19Rangelands are one of the important natural ecosystems in our country that were deteriorated during recent decades because of many causes especially earlier and intensive grazing. Grazing management need to determine beginning of grazing season and intensity in rangelands. It is very important to know much about physiological and phenological status of rangeland species. Total nonstructural carbohydrates (TNC) and their changes during seasonal growth is one of the important physiological parameter in perennial plants. Also these reserves are primary source of energy in respiration, growth and survival of perennial plants during their quiescence and growth season and regrowth after grazing or cutting. In this research seasonal changes of TNC reserves in three perennial and desirable grass species(Bromus tomentellus, Festuca ovina, Dactylis glomerata) were studied in Polor summer rangelands(altitude, 2600m; annual precipitation, 535mm; with cold mountain climatic) at the north of Tehran province. Samples were collected in ten stages of plants phenology stages with three replications from above and underground matter (canopy and roots). Samples were oven dried at 70◦C during 48 houres. TNC concentration were measured by phenol-solpheric method (mg per gr dry matter). Data of all attributes were analyzed in the frame of rondomized compeletly block design by using Minitab software, and ANOVA one and two ways. Seasonal changes of TNC reserves in any of studied species and also their root and canopy were shown in annual curves. The results indicated that all species have distinct seasonal changes and they had the lowest TNC reserves at early spring and end of the seasonal growth and then increased. The results showed significant differences in TNC reserves between phenology Stages in root and canopy during seasonal growth (P= 0.05 & 0.01) and all species had higher amount of TNC reserves in root than canopy (P=0.01). The rate of TNC restoration was different between studied species. These differences were related to phenology and seasonal growth along. So in this area Dactylis glomerata is more sensitive to grazing and Bromus tomentellus conversely is more resistant to grazing. At the end we concluded that critical period for all species in relate of their TNC reserves is from starting growth in early spring till early May and at the end of seasonal growth, mid August. Beginning of grazing season from late may until early August is recommended for this area.Keywords: rangeland, grazing season, total nonstructural carbohydrates (TNC), phenology
-
Page 33Desertification is one of the most difficult issues which has been taken into consideration in the world. The main objective of this study is determination of lands affected by desertification using remote sensing and geographic information systems, in Sabzevar. To meet the objective, Satellite imagery of Landsat TM- 29 April 1987 and 13 May 2001 were selected and used, after haze and geometric correction. Principal Components (PC) and False Color Composit (FCC) were calculated, finally FCC521: RGB was selected for background of classification because of the best correlation. The Satellite images were classified by the maximum likelihood algorithm on the basis of field data. A study was conducted to determine the iso line of change in groundwater salinity and depth, in the study area, by using subsurface water data (quality and quantity). The results show that on non saline parts and in the area of gypsum, the changes are negligible. The area of land uses are more or less the same except in agriculture which the land has increased by 3632 ha and in urban area which developed 672 ha. Merging and processing the whole data shows that the agriculture lands increased from 1987 to 2001. More salinity and less depth of groundwater are the results of groundwater data analysis, specially in south east part of the region.Keywords: desertification, GIS, Remote sensing, salinity, Sabzevar
-
Page 53Nowadays; planting of Atri;lex species are used, in range rehabilitation. Soil erosion control and wildlife programs. Optimum density, and periods of prunning of Atriplex lentiformis on quantity of forage production are important. The Atriplex lentiformis was planted in a split-split plot design with 3 replications and 45 treatments in Dadin of Kazeroon in 1993 and investigated for 10 years. The main treatment was planting distance at levels. Sub-treatment was prunning period and the sub-sub-treatment was cutting height. Canopy coverage diameter, height, forage production, and percentage of survival of the plant were measured in different years throughout of the study. The nutritional value of the forage was measured in the last year. The data were analysized by EXCEL, SPSS, and SAS softwares. The results showed that the highest production attained from treatments of 2*2 m planting space, 40 cm height, and once per year cutting, and the least one, resulted of the treatment of 4*4m planting space, zero cm and once per three years cutting. Control and zero height cuttings showed a significant difference (P<0.05) with the other treatments in forage production. The 20, 40, and 60 cm cutting heights showed no significant difference (P>0.05). Zero and 20 cm cutting height showed a significant differece (P>0.05). Zero and 20 cm cutting height showed a significant difference with other treatments in percentage of survival (P<0.05).Keywords: Atriplex lentiformis, culting hight, Cutting period, Planting Shrubbery
-
Page 68Management activities like grazing intensity and land cultivation effects rangelands characteristic. For sustainable utilization of rangeland, information of changes is required. Soil surface indicators and functional attributes help to judging about management impact. So for investigation on these activities effects in semi arid rangeland, one vegetation community was selected in Taleghan region. Five cases including: three grazing intensities (heavy, moderate and low), recently cultivated and relict areas that were cultivated in last two decades were assessed. Landscape function analysis (LFA) method was used to evaluate management effects on soil surface characteristics and rangeland functional attributes. In this method for determination of three functional attributes of stability, infiltration and nutrient cycle, 11 soil surface indicators were considered. They are soil surface cover (soil protection from erosion), perennial canopy/basal cover, litter (cover, origin, degree of decomposition), cryptogam cover, crust brokenness, type and severity of erosion, deposited material, soil surface roughness, soil surface resistance to distribution, slake test (soil stability test) and texture. Based on the results, land cultivation reduced functional attributes. By increasing grazing intensity, palatable species are eliminated and in heavy grazing area the dominated vegetation cover are annuals. Vegetation and soil surface layer degradation increased soil erosion, created gully and reduced functional attributes. In relict area because of re-establishing homogenous annuals, soil indicators and functional attribute were improved.Keywords: taleghan, soil surface indicator, functional attributes, Grazing intensity, land cultivation
-
Page 80Mountain areas are important sources of livestock forage production, water, energy, and biological diversity. Furthermore, they are sources of such key resources as minerals, forest products and agricultural products and of recreation. Mountain environments are susceptible to accelerated soil erosion, landslide and rapid loss of habitat and genetic diversity. They are essential to the survival of the global ecosystem. In the West Azarbaijan province of Iran the existed livestock are about two times more than range capacity. Nowadays considering genetic erosion and plant cover retrogression, the study of balanced grazing as an approached strategy for proper management of natural resources is necessary and inevitable. For the study of livestock productions the weights of sheep under balance grazing and traditional grazing were compared with each other. In this study the vegetation type of Festuca ovina -Bromus tomentellus with fair condition, negative trend and grazing capacity of 0.7 animal units in three month was selected. This vegetation type with considering grazing capacity and range readiness was studied under balanced grazing from 1999 to 2003. The results indicated that the range condition promoted from fair condition to good condition, and the grazing capacity reached to 2.7 animal units per month. The average of plant cover and soil protection values reached from 24 and 54 percent to 33 and 64 percent respectively (significant difference at 5 % level of probability).Keywords: Salmas, balanced grazing, rangeland improvement
-
Page 88Study of vegetation changes of grazed and ungrazed rangelands is important in range management programs. In order to do this, Chut rangelands located between Dashly Boroon and Maravehtappeh of north Golestan province chosen as the study area. Chut rangeland is saline with slow drainage and 180 mm annual precipitation. Vegetation type of this rangeland is Poa bulbosa- annual grass and forbs. Two sites of grazed and ungrazed area were selected and factors such as soil erosion, canopy cover, plant composition and vigority of plants were measured and recorded for five years. Results showed that forage production and density of annual grasses and forbs increased inside the exclosure. There was no significant difference between vegetation cover percentage and outside the exclosure (grazed and ungrazed rangelands). Generally, the results indicated that vegetation changes in the study area are slow and gradual.Keywords: vegetation changes, exclosure, rangelands, Chat (Gonbad)
-
Page 97Drought is the most complex and unknown natural disaster that affects human more than other natural disasters. Droughts occurred in Fars province in recent decades showed the importance of drought study in this region. In this research, standard precipitation index (SPI) was calculated based on monthly rain of 26 stations in a period of 36 years (1963-1999). For investigation of spatial droughts changes in study area Kriging interpolate method were used. Then analyses were performed using linear regression model trend and Man-Kendal nonparametric test in studied stations. The results showed that the intensity of droughts in central parts of this province is more than other regions. The trends exist in all of studied stations except Chardangeh station.Keywords: Drought, drought trend, standard precipitation index, Fars province
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.