فهرست مطالب
فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران
سال پانزدهم شماره 2 (پیاپی 31، تابستان 1387)
- 154 صفحه، بهای روی جلد: 20,000ريال
- تاریخ انتشار: 1387/06/19
- تعداد عناوین: 10
-
-
صفحات 139-157پایش ومدیریت شوری یکی از مهمترین مسائل کشاورزی خصوصا در مناطق خشک و نیمه خشک است. به منظور دست یابی به این هدف بهره گیری از ابزار نوین مانند سنجش از دور و GIS اجتناب ناپذیر است. بیشتر دانشمندان با استفاده از روش طبقه بندی با الگوریتم حداکثر درست نمایی نقشه شوری خاک را تهیه نموده اند ولی لازمه این روش عملیات میدانی و نمونه گیری صحرایی است. در این مطالعه از روش های مختلف جهت تهیه نقشه شوری خاک برای منطقه مروست یزد استفاده گردید. این روش ها عبارتند از: شاخص درجه روشنایی (BI)، شاخص شوری استاندارد شده (NDSI)، شاخص شوری (SI)، شاخص شوری برای منطقه یزد (YSI)، روش حداکثر درست نمایی و روش میانگین رگرسیون ها، پس از بررسی و مقایسه روش های مختلف با نقشه شوری خاک حاصل از اطلاعات میدانی، مناسب ترین روش جهت تهیه نقشه شوری خاک، روش میانگین رگرسیونها با باندهای استاندارد شده 1، 2 و 3 تشخیص داده شد و روش شاخص شوری در مرتبه دوم قرار گرفت.
کلیدواژگان: شوری خاک، سنجش از دور، یزد، GIS -
صفحات 158-178یکی از مهمترین عوامل موثر در مدیریت بهره برداری از مراتع، شناخت از میزان تولید آن می باشد. از طرفی، اندازه گیری تولید بطور مستقیم مستلزم صرف وقت و هزینه زیادی است. بنابراین برآورد تولید از طریق اندازه گیری عواملی که مرتبط با آن هستند می تواند مورد توجه قرار گیرد. این تحقیق با هدف بررسی رابطه تولید علوفه خشک چند گونه مهم مرتعی با خصوصیات قطر وارتفاع در منطقه پخش سیلاب کاشمر در سال 1382 اجرا گردید. گونه های مورد مطالعه شامل گونه های بوته ای و درختچه ای بودند. جهت تعیین رابطه تولید سالانه از عوامل قطر متوسط تاج پوشش، ارتفاع و حاصلضرب این دو از روابط رگرسیونی با اندازه گیری تعداد 30 نمونه گیاه از هر گونه استفاده گردید. اندازه گیری ها در زمان گلدهی کامل گونه ها انجام شد. نتایج نشان داد که بهترین عامل مؤثر در برآورد تولید از طریق اندازه گیری حاصلضرب قطر متوسط در رشد ارتفاعی گیاهان در سال رشد می باشد. (P<0.01). از طرفی برای گونه Poa bulbosa قطر متوسط یقه و گونه Pdygonum avenstrum قطر متوسط تاجی رابطه مستقیم با تولید داشته اند. بطور کلی بتشتر گونه ها رابطه خطی بین تولید با عوامل قطر متوسط و یا حاصلضرب قطر در ارتفاع را نشان دادند. در حالی که برخی گونه ها از قبیل Scoriala orientalis، Artemisia siberi، poteropyrum olivieri از رابطه نمایی بین تولید با حاصلضرب قطر متوسط در ارتفاع برخوردار بودند(p<0.01). شیب خط رگرسیونی در تمام گونه ها در رابطه تولید با عوامل قطر متوسط در ارتفاع مثبت بوده و بیشترین تغییرات این عوامل بر عملکرد علوفه خشک مربوط به گونه Polygonum arenastrum و Eringium bungei بود. و کمترین میزان را گونه های Launea spinosa، Sophora pachcarpa نشان دادند. بطور کلی این نتایج پیشنهاد می کند که جهت کاهش هزینه های نمونه گیری و اندازه گیری تولید بطور مستقیم، می توان با اندازه گیری شاخصهای مختلف رشد در زمان مناسب و تعداد نمونه کافی میزان تولید علوفه سالانه مراتع را تخمین زد.
کلیدواژگان: تولید گیاهان بته ای، روش قطع و توزین، پخش سیلاب، کاشمر -
صفحات 179-199منطقه حفاظت شده گنو در جنوب ایران در شمال غربی بندرعباس واقع شده است. در این پژوهش رابطه جوامع گیاهی با عوامل محیطی به ویژه مشخصات خاک به روش تجزیه وتحلیل مؤلفه های اصلی بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که از بین عوامل محیطی مورد بررسی مهمترین فاکتورهای موثر در جداسازی جوامع گیاهی منطقه به ترتیب هدایت الکتریکی، ارتفاع از سطح دریا، درصد رطوبت اشباع، میزان کلسیم، درصد مواد آلی، درصد آهک، مقادیر پتاسیم، سدیم، سولفات، کلر، منیزیم و درصد شیب رویشگاه می باشد. شایان ذکر استک ه بافت خاک جوامع مورد مطالعه در سبقه خاکهای شنی و لومی قرار دارند و از نظر درصد آهک در خاکهای با مقادیر بسیار زیاد آهک (بیش از 30درصد) طبقه بندی می شوند و از نظر شوری جزء خاکهای معمولی محسوب می شوند.
کلیدواژگان: جوامع گیاهی، عوامل محیطی، مولفه های اصلی، منطقه حفاظت شده گنو، استان هرمزگان -
صفحات 200-214تخریب اراضی در مناطق خشک یک پدیده رایج است که تمام مراتع جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. بهره برداری غیراصولی از مراتع و عدم توجه به توان اکولوژیکی رویشگاه های مرتعی در بهره برداری از این اراضی از عمده ترین دلایل تخریب مراتع می باشد. به تجربه ثابت شده است که برای جلوگیری از ضایع شدن منابع محیطی و بهتبع آن وقوع مشکلات متعدد، باید به همراه طبیعت حرکت و از سرزمین به اندازه توان تولیدی آن بهره برداری نمود. بهره برداری بهینه از منابع سرزمین مستلزم ارزیابی توان توسعه آن است تا در راستای توسعه پایدار بر برداشت مجاز و بهینه از محیط استوار باشد. در این راستا با هدف ارائه نمونه ای مناسب در ارزیابی مراتع، مراتع منطقه یک چنار مراوه تپه انتخاب و اقدام به انتخاب نمونه مناسب منطقه و گردآوری اطلاعات مورد نیاز نمونه از منابع موجود و تکمیل آن با مطالعات صحرایی گردید. در این تحقیق از بین روش های مختلف ارزیابی قابلیت اکولوژیکی اراضی با هدف تعیین کاربری مرتعی، نمونه سیستم مدیریت منابع محیطی (ارمز) مورد توجه قرار گرفت. این نمونه از چهار عامل شیب، شوری خاک، عمق خاک و بارندگی استفاده و با تلفیق این مؤلفه ها کاربری مناسب مرتعی را برای هر عرصه ارائه می کند. نقشه های شیب، شوری و عمق خاک و نقشه همباران منطقه مورد مطالعه تهیه و به روش هم پوشانی با یکدیگر تلفیق و نقشه نهایی قابلیت اراضی بدست آمد. برای تعیین میزان توافق از جدولهای متقاطع استفاده شد. براساس نتایج حاصل میزان توافق کاپا در این حالت 41درصد محاسبه گردید، یعنی نمونه ارمز قادر است تغییرات قابلیت منطقه را با 41درصد دقت تعیین نماید. در مرحله بعدی که تغییرات در طبقه بندی بارندگی لحاظ گردید، میزان توافق کاپا 43 درصد محاسبه گردید که این نطابق نشانه موثر بودن این روش در برآورد صحیح مناطق با تراکم با پوشش بالاست. بنابراین پیشنهاد می گردد این نمونه در مناطق وسیع و متراکم از لحاظ پوشش گیاهی بکار گرفته شود.
کلیدواژگان: ارزیابی قابلیت اکولوژیک، کاربری مرتع، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مراوه تپه -
صفحات 215-226نظر به اهمیت روزافزون بهره برداری های چندگانه از منابع طبیعی، در این تحقیق روش های بهبود درصد جوانه زنی 10 گونه گیاه مرتعی و بیابانی دارای ارزش زینتی و یا دارویی مورد توجه قرار گرفت. 9 تیمار جوانه زنی در قالب طرح کاملا تصادفی بر بذرهای هر یک از گونه ها اعمال و سپس جوانه زنی آنها در داخل انکوباتور و دمای 22 درجه سانتی گراد بررسی شد. از بین تیمارهای اعمال شده هورمون جیبرلیک اسید بدلیل داشتن تاثیر معنی دار بر جوانه زنی 5 گونه بیشترین تاثیرگذاری را داشت؛ تیمارهای سرمادهی، نیترات پتاسیم و گرمادهی با تاثیر گذاری بر 3 گونه، تیمار خراشدهی با اسید بر 2 و خیساندن در آب بر1 گونه در ردیفهای بعدی قرار گرفتند. تیمار پروپیلن گلیکول و شنهای مرطوب کمترین تاثیر را بر جوانه زنی گون های تحت مطالعه داشته و یا سبب کاهش جوانه زنی شدند. تیمارهای آزمایشی سبب افزایش قابل قبول درصد جوانه زنی در گونه های سنبله ای ارغوانی، پرند، کور و شب بوی بیابانی شدند. از این رو نتایج می توانند به عنوان راهکاری جهت شکستن خواب این گونه ها بکار روند. گونه های کاروانکش، اسکمبیل هفت بندی، اسکمبیل شندوست، وسمه تالشی، شقایق لوب تیز و زنبق صحرایی واکنش ضعیفی به تیمارهای اعمال شده داشتند، بنابراین نتایج آنها برای انجام پژوهشهای آینده قابل استفاده بوده ولی ممکن است جنبه کاربردی نداشته باشد. از دیگر نتایج قابل توجه این آزمایش وجود ارتباط منطقی بین تیمار موفق جوانه زنی، فنولوژی و شرایط رویشگاهی برخی گونه های تحت مطالعه بود.
کلیدواژگان: جوانه زنی، گیاهان مرتعی، خواب بذر، یزد -
صفحات 227-241فزونی و جاری شدن سیلابهای مخرب که یکی از پیامدهای جدی بیایان زایی بشمار می رود درحالی صورت می گیرد که مناطق پایین دست حوضه های آبخیز همواره با افت سطح زیرزمینی، تنزل کمی و کیفی آب، نشست زمین و تداخل سفره های آب شور وشیرین همراه است. این علائم به تنهایی یا با هم بطور واضح و روشن بروز پدیده بیابان زایی را در هر ناحیه نشان می دهد. با شناسایی مناطق سیل خیز و پخش سیلاب در اراضی مستعد بالادست ضمن کمک به تغذیه طبیعی آبخوانها در سراب حوضه از پیشروی آبهای شور و آغشته به املاح گچ و نمک به آبخوانهای پایاب حوضه و اراضی اطراف که سبب ته نشین شدن رسوبات آلوده و مآلا منشا پایان ناپاپذیر خاک و ماسه های نمکدار به مناطق اطراف خود می شوند، جلوگیری می شود. مسلما برای مکان یابی مناطق مورد نظر یکی از مناسب ترین ابزارها، استفاده از مدلهای رایانه ایست و از آنجا که در این زمینه مدلهای متنوعی وجود دارد شناسایی و معرفی مناسب ترین مدل یکی از کارهای ضروری برای این گونه عملیات است. در این پژوهش، از روش تلفیق عوامل مؤثر با استفاده از تکنیک لایه های اطلاعاتی و سپس، پهنه بندی در مدلهای مکان یابی و قابل اجرا در محیط GIS از جمله مدل منطق بولین، مدل شاخص همپوشانی و مدل منطق فازی استفاده گردیده است. تکنیک اصلی تحقیق، مقایسه تحلیلی نتایج حاصل از این مدلها است. اجرای این مدلها در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی از طریق وزن دهی به متغیرهای موثر بر سیل خیزی و تغذیه سفره براساس شدت تاثیرگذاری آنها در شکل گیری آن می باشد. برای تعیین بهترین مدل که با هدف تحلیل کمی سیل خیزی در سطح 6 شهرستان از شهرهای استان خراسان رضوی با تاکید بر بررسی استعداد مهار و گسترش سیلاب در این مناطق به منظور اقدامی جهت کنترل بیابان زایی، صورت گرفته است، به مقایسه مدلها با یکدیگر با توجه به شرایط طبیعی منطقه پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که مدل فازی با اپراتور جمع بهترین سازگاری را در مقایسه با سایر مدلها برای شناسایی مناطق سیل خیز و مستعد برای مهار و گسترش سیلاب از خود نشان می دهد.
کلیدواژگان: بیابان زدایی، گسترش سیلاب، مدل منطق بولین، مدل منطق فازی، مدل شاخص همپوشانی، خراسان -
صفحات 242-255الگوی نامناسب استفاده از سرزمین و تعییرات شدید در کاربری سرزمین باعث پیدایش بحران های زیست محیطی از جمله تخریب و آلودگی منابع آب و خاک، پیشروی رو به گسترش بیابانها، فرسایش خاک، شور و اسیدی شدن آن، کاهش تنوع زیستی و استعداد و قابلیت بهره وری سرزمین گردیده است. در این تحقیق توان اکولوژیک استان مرکزی که اولین و مهمترین قسمت فرایند آمایش سرزمین می باشد مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا نقشه های پایه استان شامل توپوگرافی در مقیاس 25000/1، زمین شناسی، خاک شناسی، پوشش گیاهی، اقلیم، سنگ شناسی، منابع آب و... جمع آوری گردید و سپس با ایجاد مدل رقومی ارتفاع و نقشه شکل زمین برای کل پهنه استان مرکزی و همینطورنقشه یگان های زیست محیطی پایه 2،1و 3، نسبت به تعیین کاربری های کشاورزی در7 طبقه توان اقدام گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که از مجموع 6/2921364 هکتار مساحت استان مرکزی که در 15000 واحد اکولوژیک شناسایی گردیده است، 5/121689 هکتار معادل 16/4% به کشاورزی با توان درجه 1، 77/191634 هکتار معادل 55/6% به کشاورزی با توان درجه2،5/615791 هکتار معدل 07/21% به کشاورزی با توان درجه 3، 8/569834 هکتار معادل 5/19% به کشاورزی با توان درجه 4 یا مرتع داری با توان درجه 1، 6/1170699هکتار معادل 40% به کشاورزی با توان درجه 5 یا مرتع داری با توان درجه 2، 18/188381 هکتار معادل 44/6% به کشاورزی با توان درجه 6 مرتع داری با توان درجه 3 و 2/63233 هکتار معادل 16/2% به کشاورزی با توان درجه 7 یا مرتع داری با توان درجه 4 که به طور عمده در مناطق با پوشش گیاهی بسیار تنک و یا خالی از پوشش گیاهی و در شیب های بسیار تند و صخره ای واقع شده است اختصاص یافته است.
کلیدواژگان: توان اکولوژیک، آمایش سرزمین، استان مرکزی، سیستم اطلاعات جغرافیایی -
صفحات 256-268کشت مخلوط میتواند بعنوان یکی از راه های افزایش عملکرد و پایداری تولید در واحد سطح مطرح باشد. امروزه کشت مخلوط گراس با لگوم بخاطر بالا رفتن ارزش غذایی علوفه مخلوط به لحاظ تامین انرژی از گراس و پروتین از گونه لگوم بیشتر مرسوم است. بنمظور تعیین قابلیت تولید علوفه کشت مخلوط دو گیاه چند ساله یونجه (Medicago saltiva v.cody) و آگروپایرون (Agropyron desertorum) در شرایط دیم شمال خراسان، آزمایشی با دو میزان بذر یونجه و آگروپایرون بصورت خالص و مخلوط اجرا گردید. تیمارها شامل کشت خالص دو گونه و سه نسبت مخلوط 33، 50 و66 درصد از هر گونه بود که در دو روش درهم و ردیفی کشت گردید. درروش کشت مخلوط ردیفی، فاروهایی به فاصله 40 سانتیمتر ایجاد شده و گونه ها در ردیفهای متناوب کشت شدند. در روش درهم، زمین پس از تسطیح دست نخورده باقیمانده و بذرها بصورت دست پاش کشت گردید. آزمایش بصورت اسپلیت پلات در چهار تکرار در قالب بلوک کامل تصادفی اجرا گردید. این طرح طی سالهای 79-1374 در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی شمال خراسان با متوسط بارندگی سالانه 270 میلیمتر اجرا شد. برداشت گونه ها در فصل بهار در مرحله گلدهی یونجه و خوشه دهی آگروپایرون صورت گرفت. علوفه بدست آمده بصورت تازه و خشک توزین شده و وزن خشک دو گونه به تفکیک و در مجموع هر سال اندازه گیری شد. عملکرد علوفه خشک مجموع دو گونه در تیمارهای خالص و مخلوط و همچنین سهم هر گونهدر مخلوط، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری شش ساله اجرای طرح نشان داد که عملکرد گونه ها ارتباط مستقیم با بارندگی سالانه داشته و در بین تیمارها، مخلوط 66درصد یونجه و 33درصد آگروپایرون بیشترین عملکرد را داشت. متوسط عملکرد علوفه خشک یونجه خالص 8/1 تن در هکتار و آگروپایرون خالص 2/1 تن بود. به لحاظ عملکرد علوفه، در تیمارهای مخلوط، گونه غالب یونجه و گونه مغلوب آگروپایرون بود، بهمین دلیل سهم آگروپایرون در مخلوط بتدریج کاهش یافت. بطور کلی، نتایج این تحقیق نشان میدهد که بهترین ترکیب گونه ای مخلوط، نسبتی حدود دو سوم یونجه و یک سوم آگروپایرون قابل توصیه بوده که این نسبت میتواند در احیاء اراضی دیم کم بازده استان خراسان شمالی مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژگان: کشت مخلوط، یونجه، آگروپایرون، تولید علوفه -
صفحات 269-282دی اکسید کربن اتمسفر در دهه های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است. شیوه های مدیریت اراضی، شرایطی را برای تعدیل افزایش غلظت Co2 فراهم می آورند که طی آن کربن اضافی از طریق ذخیره شدن در بیوماس گیاهی و موادآلی خاک ترسیب می گردد، این فرایند را اصطلاحا ترسیب کربن خاکی گویند. اکوسیستم های مرتعی به دلیل اینکه نیمی از کل اراضی جها را در برگرفته اند، قابلیت بالایی در ترسیب کربن دارند. گون زارهای ایران با وسعت 17 میلیون هکتار، معادل 10درصد کل اراضی کشور را پوشش داده اند و سهم بالایی در ترسیب کربن دارند. به منظور بررسی نقش و قابلیت گون زارها در ترسیب کربن، یکی منطقه معرف از تیپ گیاهی Astragalus verus- Bromus tomentellus در مراتع مالمیر شهرستان شازند در استان مرکزی انتخاب شد و مقادیر کربن در بیوماس هوایی و زیرزمینی، لاشبرگ و خاک در آن محاسبه گردید. نتایج نشان دادکه کل کربن ترسیب شده در واحد سطح، 95/32 تن در هکتار بود و 43/87 درصد از کل ترسیب کربن را کربن آلی خاک تشکیل می داد. نتایج توزین کربن بیوماس کل نشان داد که ذخیره کربن در بیوماس اندامهای هوایی، بیش از ریشه ها بود. نتایج تجزیه همبستگی و رگرسیون گام به گام نشان داد که ترسیب کربن با ارتفاع و حجم بوته های گون، بیوماس هوایی، بیوماس زیرزمینی، بیوماس کل، مقدار لاشبرگ و کربن آلی خاک رابطه مثبت و معنی دار داشت. به طور کلی، می توان چنین نتیجه گیری کرد که گون زارها قابلیت بالایی در ترسیب کربن دارند و خاک مهم ترین مخزن کربن آلی در گون زارهاست.
کلیدواژگان: ترسیب کربن، کربن آلی خاک، بیوماس، لاشبرگ، مراتع، گون زار، استان مرکزی -
صفحات 283-294در تحقیق حاضر تاثیر کم آبیاری بر صفت مقاومت به خشکی پنج گونه یونجه یکساله در منطقه اسلام آباد غرب از توابع استان کرمانشاه مطالعه شد. دو سطح آبیاری (صفر و 100 درصد آبیاری) به عنوان تیمارهای اصلی و پنج گونه یونجه یکساله که در منطقه بصورت خودرو وجود دارند، به عنوان تیمارهای فرعی در سه تکرار و در قالب طرح کرت های خرد شده در نظر گرفته شدند. نیاز آبیاری یونجه با استفاده از روش پنمن مانتیث و براساس نرم افزار CROPWAT بر مبنای داده های اقلیمی منطقه اسلام آباد غرب با درنظر گرفتن بازدهی 90درصد برآورد شد. با استفاده از عملکرد محیط آبی و دیم شاخص های زیر به عنوان مقاومت به خشکی محاسبه شدند که عبارتند از: شاخص های میانگین هندسی بهره وری (GMP)، میانگین هارمونیک (MH)، بهره وری متوسط (MP)، تحمل به خشکی(TOL)، تحمل به تنش (SSI) و (DTi). تجزیه واریانس شاخص ها نشان داد که در ساختار داده ها برای اثر گونه، تنوع معنی دار وجود دارد، به همین دلیل اثر گونه در تمامی شاخص ها در سطح 1% معنی دار بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها برای شاخص تحمل به تنش نشان داد که گونه minima بیشترین حساسیت به تنش و گونه های radiata و turbinata کمترین میزان حساسیت به تنش را داشتند. بنابراین گونه های radiata و turbinata مقاومترین گونه ها به تنش خشکی می باشند و گونه هر چند در سطوح مختلف آبیاری عملکرد بالایی دارد، اما یک گونه حساس به خشکی است. با توجه به شاخص تحمل به خشکی گونه، کمترین میزان تحمل به خشکی را داشت گونه بیشترین بهره وری متوسط (MP) را داشت. براساس شاخص های محاسبه شده می توان گونه rigidula را در محیط های آبی و گونه turbinata را در محیط های کم آبیاری و حتی دیم توصیه نمود. گونه های radiata، minima و orbicularis با توجه به قابلیت پایینی که از نظر تولید علوفه دارند در درجه دوم اهمیت نسبت به گونه های rigidula و turbinate قرار گرفتند.
کلیدواژگان: مقاومت به خشکی، یونجه های یکساله، کم آبیاری، حساسیت به تنش
-
Pages 139-157Managing and monitoring of salinity is one of the most important affair in agriculture, specially in arid and semi arid area. For this purpose we have to use new technology like remote sensing and GIS. Most of scientist use maximum likelihood algorithm for mapping soil salinity, but in this method field sampling is necessary. In this study several methods were used for producing soil salinity map. These methods are Brightness Index (BI), Normalized Difference Salinity Index (NDSI), Salinity Index (SI), Yazd Salinity Index (YSI), maximum likelihood and average of regression with some Bands. By analyzing and comparing methods with real soil salinity map, suitable method for this region were: 1. Average of regression with standardized band 1,2 and 3. 2. salinity index method.
-
Pages 158-178Knowledge of forage production is one of the most important factors in range management program. Direct measurement of forage production is rather expensive and time consuming. The major objective of this study was to fit a model and to estimate the annual forage production of 19 shrub and forbs species. In Kashmar flood spreading area of Khorasan province. Annual forage production of 30 plants of each species were measured and compared with measurements of plant height and crown diameter at flowering stages and multiplication of the values of these two factors. Results showed that plant height times crown diameter in all species except Poa bulbosa and Polygonum arenastrum are a good estimation of forage yield and dry matter production. In general there was a positively significant linear relationship between forage production and crown diameter or plant height * crown diameter for all species under study (P< 0.05). An exponential model for forage production of Scoriala orientalis, Artemisia siberi and poteropyrum olivieri were detected. These results suggest that a linear or exponential model based on annual growth (height and crown diameter) is a good estimation of forage production if adequate sampling and suitable time is considered.
-
Pages 179-199The Genu Protected Area encompasses Kuh–e–Genu, a single and isolated mountain rising above the Persian Gulf Coastal plain. The Genu Protected Area is located in Hormozgan province, 30 km north west of BandarAbbas between latitudes (27°18′50″-27°29′16″ N) and longitudes (55° 57′30″-56°18′4″E), at about 70 to 2347m above sea level. It covers an area of about43000 hectares. The main aim of this research is to identify relationship between plant associations and environmental factors. In this investigation the relationship between environmental factors and establishment and expansion of plant associations was carried out. The each plant association, 38 ecological factors including different soil characteristics such as soil texture, lime, saturation moisture, gypsum, acidity, electrical conductivity, soluble ions (Na+, K+, N, P, Mg2+, Ca2+, CL-, CO32-, HCO3-, SO42-) in two depth, elevation and slope of habitat were determined too. Multivariate method (Principal component analysis) was used to analyze the collected data. A matrix of vegetation and environmental factors was prepared and the ordination was done by the PCA using PC-ORD software. The results show that the measured environmental variables affected the plant association distribution pattern. The most important factors that have influenced plant associations separation are as follows: electrical conductivity, elevation, moisture saturation, organic matter, lime, K+, Na+, SO42-, Ca2+, CL-, Mg2+ and slope of habitat, respectively. The multivariate analysis expression, the effects of the complicated environmental variables on the plants in a simpler way and introduce the most important factors. As a general, each plant association depends on habitat conditions, ecological needs and tolerance shows a significant relation with environmental factors especially some soil properties.
-
Pages 200-214Land degredation is a common phenomenon of arid rangelands. Improper utilization of rangelands out of their potential capability is the main cause of land destruction. To avoid damageing environmental resources, it is necessary to use lands based on their natural potentials. To have both sustainable development and optimum utilization, we need to evaluate potential productivity of rangelands baesd on simple models that easly relate measurable environmental parameters to potential herbage productivity of rangelands. In this study our aim is to evaluate ERAMS model to evaluate land capability of Yekkeh Chenar Maraveh tappeh rangelands using GIS. This model includes 4 parameters including: slope, salinity, soil depth and rainfall. To get the final land capability map of the area, digital layers(maps) of those parameters were prepared and intered in the model using overlay functunality of GIS. Cross tabulation was used to asses the degree of agreement between the actual and potential land capability maps produced by ERAMS model. Kappa Index of Agreement value shows an overall agrement of 41% between the actual and potential land capability maps. That means ERAMS model was able to define the potential land capability of the area with 41% accuracy. Result also shows that the highest attained agreement belong to the category of high density vegetation. This model can predict the potential productivity of rangelands with high productivity rate better than those of low productivity as was the case for the study area.. This model is thus recommended to be used for vast and densly vegetatated areas.
-
Pages 215-226Due to the increasing attentions on multiple uses from rangelands, methods of improving seed germination rates were investigated on 10 arid rangeland species, which have ornamental and/or pharmacological values. 9 dormancy breaking treatments were applied, in a completely randomized design. Seeds were then located in an incubator and daily germination rates were recorded. Between treatments, gibberlic acid caused the greatest influence, on germination of 5 out of 10 species. Low temperature, potassium nitrate, high temperature, sulphuric acid, and water imbibitions also increased germination rates of 3, 3, 3, 2, and 1 species respectively. Lowest effect was found for polyethylene glycol and wet sand treatments. The applied treatments led to high increases in germination rates of Stachys inflata, Pteropyrum aucheri, Capparis spinosa and Fortynia bungei. However, the results for Atraphaxis spinosa, Calligonum polygonoides, Calligonum bungei, Isatis cappadocica, Glaicium oxylobum, and Iris songarica may not be applicable for field workers, because of low (0-5 %) germination rate of these species, while they are valuable for researchers. Further interesting results of this experiment was a logical relationship between treatment that caused the highest increase in germination rate, and phenology stages, habitat conditions of some species.
-
Pages 227-241One of the major consequences of desertification is development of destructive floods in spite of ground water level falling in the lower parts of basins, which will lead to water quality/ quantity decline, landslide and blending of saline and fresh water tables. Each of these symptoms individually or in combination with the others clearly notifies the development of desertification. Identification of suitable areas for flood control will assist the natural aquifer recharge in the basin’s upstream and will reduce the development saline and gypsiferrous waters in the ground water of basin’s downstream and surrounding area, which in turn will cause secondary salinization in the lower parts of basins. Off course computer models are the most suitable methods for determination of the best sites in this regard, and because of variety of available models in the first step we should determine the best model. In this research compiling of effective factors using establishment of information layers and then regionalization in conceptual models which were applicable in GIS media like as Boolean logic model, overlap index model and Fuzzy logic model was used. The main research technique is analytical comparison of results using these models. These models were done in GIS media by scoring to the variables affecting flooding and aquifer recharge based on their effectiveness. We compared models due to natural conditions of the region to determine the best model for quantitative analysis of flooding in 6 towns of Khorasan-e-Razavi province, with emphasis on determination of flood control capability of these regions to combat desertification. Results showed that Fuzzy model with summation operator gives the best adaptivity compared to the other models to determine the floodable and capable for flood control areas.
-
Pages 242-255Improper management and unsuitable exploitation of land are the two most important problems of land resources utilization in the country. Unsuitable pattern of landuse together with sever landuse changes causes different environmental crisis including: environmental pollution and deterioration, expanding desertification, soil erosion, natural resources depletion, reduction of biological diversity and reduction the potential of land capability. These problems significantly influence the production resources of recent and future generation and prevent sustainable development of the country. In this research, ecological land capability of Markazi Province that is the most important part of the procedure of landuse planning were determined with preparing ecological resources maps such as topography with scale of 1/25000, geology, soil, climate and related parameters, vegetation cover, faults, water resources and etc. Slop, aspect and height class maps also were established based on Digital elevation model of the area and integrated together to form landform map of the Province. Environmental units with base 1, 2 and 3 also were established with overlaying land form, soil and vegetation maps. Ecological land capability of agricultural and rangeland were put in 7 classes. The results show that from total 2921364.6h area of Markazi Province, 15000 ecological units could be determined of which 121689.5h or %4.16 were in class of 1, 191634.77 h or %6 in class of 2, 615791.5 h or %21.07 in class of 3, 569834.8 h or %19 in class of 4, 1170699.6h or %40 in class of 5, 188381.18 h or %6.44 in class of 6 and 63333.2 h or %2.16 in class of 7 of agriculture and rangeland ecological capabilities.
-
Pages 256-268Intercropping is considered for increasing and stability of yield in per unit. In general, mix cropping legumes and grasses species has been applied to enhancement of nutrient value and supply energy and protein on grasses and legumes respectively. A field experiment, was conducted to compare forage production of mixed alfalfa (Medicago sativa v. cody) and wheatgrass (Agropyron desertorum) species with proportion of 33, 50 and 66 percent and pure cropping in the north Khorassan (Sisab station) from 1994 to2001 with two levels 15 and 20 kg/ha of seeding rate. The seeds were sown into furrows with 40 cm wide for row intercropping and broadcasting for mixed cropping treatments. The treatments were arranged in split plot and randomized complete block design with four replications. Forages harvested at flowering and heading stage of alfalfa and wheatgrass, respectively. Dry matter weight considered for comparison of yield production of the treatments. The average forage yields of alfalfa and wheatgrass were 1.8 and 1.2 ton/ha respectively in pure stands. Alfalfa standes gradually dominated the wheatgrass in mixed and row intercropping. The highest yield was obtained in the mixed cropping of 66% alfalfa and 33% wheatgrass. There were no differences between seeding rate treatments. However, the results suggest that the best combination species for improving production is 66% alfalfa and 33% wheatgrass. This ratio could be used for renovation of pastures in the poor and dry areas in north Khorassan province.
-
Pages 269-282Atmospheric carbon dioxide concentrations have substantially increased in recent decades. Land management practices, however, offer opportunities to mitigate the rise in atmospheric CO2 concentration through sequestration of this additional carbon via storage in plant biomass and soil organic matter in a process termed terrestrial C sequestration. Rangelands ecosystems have a large potential to sequester C because they occupy about half of the world's land area. In Iran, the Astragalus rangelands with about 17 million hectare area have 10% of the country land area and have the important role in carbon sequestration. In order to investigation the role and potential of Astragalus rangelands in carbon sequestration, a study was carried out at a key area of Astragalus verus-Bromus tomentellus vegetation type in Malmir rangeland site, Shazand township of Markazi province and the content of aboveground and underground biomass carbon, litter carbon and soil organic carbon was determined. The results showed that the total carbon sequestration per hectare was 32.95 ton and 87.43 % of total carbon sequestration was soil organic carbon. The results of biomass carbon distribution showed that the carbon content in aerial biomass was higher than underground biomass. Correlation and stepwise regression analysis revealed that the content of carbon sequestration was positively related to Astragalus height and volume, aerial and underground biomass, total biomass, litter amount and soil organic carbon (SOC) content. It was concluded that the Astragalus rangelands have a large potential to sequester carbon and the soil is most important sink for organic carbon storage in this rangelands.
-
Pages 283-294In this research, the effect of deficit irrigation on some characteristics of five species of medics: physiological properties, yields, plant quality, and resistance to drought in the Islamabad region were investigated. Five different irrigation amounts (0, 25, 50, 75 and 100%) and five species of medics with three replications in a split plot design experiment were considered. The irrigation requirements using Penman-Montith with CROPWAT software on the basis of climatic data of study region with irrigation efficiency of 90% was estimated. The variance analysis indicated that a significant variation at 1% level for the effect of medic species on all indices was observed. The results of stress intensity index indicated that minima species had the greatest sensitivity to stress. radiata and turbinata species showed the greatest resistance to drought. Although the rigidula species had the greatest yield in all levels of irrigation it were sensitive to drought. Based on drought tolerance index, rigidula species showed the lowest resistance to drought and had the largest water productivity. Based on the calculated indices rigidula species is recommended for irrigation and turbinata species for rainfed. The orbicularis, and radiata species showed the lower production in rainfed condition.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.