ماهنامه سیاحت غرب
پیاپی 69 (فروردین 1388)

باتلر شافر استاد دانشکده حقوق در دانشگاه سوت وسترن در این مقاله به بهانه اعلام دکترین جنگ با تروریسم از سوی جرج بوش رئیس جمهور پیشین آمریکا در فضای پس از حملات 11 سپتامبر، با نگاه به سایر عناصر متزلزل شده تمدن غرب، می کوشد این هشدار را به جامعه آمریکا دهد که این دکترین با ناموس حیات و اجزای شکل دهنده یک تمدن مغایراست و سقوط تمدن غرب را که بدون وجود این سیاست ها نیز از سال ها قبل رو به افول داشته، تسریع و اجتناب ناپذیر خواهد ساخت.

اگر چه علم مدرن رفاه و آسایش زیادی برای حیات مادی انسان فراهم آورده است، اما به دلیل ارائه نظریات الحادی که مبتنی بر انکار خداوند است، اخلاقیات را از حیطه زندگی وی بیرون رانده و آسیب هایی جدی به آن وارد آورده است. بشر در یکی از سطوح هستی در نظام گیتی قرار دارد و نمی تواند تا ابد به بیراهه رود. چگونه می توان پرده توهمات انسان را از هم درید؟
نویسنده پس از اشاره به ماهیت الحادی علوم مدرن، به نقد نظریه تکامل داروین و نئو داروینیسم می پردازد.

در خبرها داشتیم که هارولد پینتر، برنده جایزه نوبل ادبیات سال 2005 درگذشت. با شنیدن این خبر به یاد نطق وی در حین دریافت این جایزه افتادم. من در دسامبر 2005 در لندن حضور داشتم و در حال سخنرانی در کنفرانس سالانه «جنگ را متوقف کنید» بودم که پینتر نطق خود را از لندن و از طریق ارتباط تلویزیونی برای حاضرین در مراسم اسلو ایراد کرد. چون او در آن زمان به شدت بیمار بود و قادر به سفر نبود.
زمانی که دریافتم او استفاده از تریبون جایزه نوبل را برای پرداختن به موضوع جنگ عراق انتخاب کرده و بخش عمده ای از نطق خود را به تنویر افکار عمومی بین المللی و پرتو افکندن بر تاثیرات غم انگیز سیاست خارجی چند دهه گذشته ایالات متحده و به ویژه تصمیمات جورج بوش و تونی بلر برای تهاجم و اشغال عراق، گوانتانامو و شکنجه اختصاص داده، بسیار شگفت زده شدم و به هیجان آمدم.
پرسش محوری نطق پینتر یعنی «آیا وجدان های ما مرده است؟»، امروزه نیز با گذشت سه سال از ایراد این نطق تحت عنوان «هنر، حقیقت و سیاست» هنوز موضوعیت دارد.

سینگر در این مقاله می کوشد وضعیت اسفبار بهداشت و درمان را در ایالات متحده ترسیم کند. وی اشاره می کند چهل و هفت میلیون از آمریکایی ها، یعنی شانزده درصد، اصلا هیچ بیمه بهداشتی ندارند. نزدیک بیست میلیون نفر بیمه مکفی ندارند، صد و هشت میلیون نفر بیمه دندانسازی ندارند. این در حالی است که شرکت های بیمه و بنگاه های دارویی، تنها به این فکر می کنند که چگونه با نمایش تسهیلات و ارائه شرایط وسوسه کننده و فریبنده و به ویژه استفاده از عوارض مالیاتی و کمک های دولتی، جیب مردم را خالی کنند. سینگر تاکید می کند، امروز در جامعه ایالات متحده، ساختار طبقاتی ایالات متحده، به سودگرایی و منفعت طلبی، بیشتر از حقوق اساسی مردم همچون بهداشت و درمان اهمیت می دهد.
با این وضع، سیاست های بهداشت و درمان آمریکا به مرز بحران نزدیک می شود. بحرانی که طبقه محروم جامعه را خرد می کند.

دبی امارت پرآوازه عربی که در نوار جنوبی خلیج فارس واقع است، اکنون چون حبابی ترکیده است. رکود اقتصادی، سقوط شدید بازار بورس و افلاس تمام عیار بازار املاک و مسکن می رود که این امارت رشک برانگیز برای بسیاری حتی بعضی غربی ها را به شهر ارواح تبدیل کند. آنچه در زیر می خوانید، تحلیلی از فرستاده روزنامه نیورک تایمز درباره شرایط کنونی اقتصادی و اجتماعی دبی است.

تاثیر رسانه ها بر مخاطبین آن ها بر هیچ کس پوشیده نیست. در این میان، رسانه ها بیشترین تاثیر را بر کودکان و نوجوانان می گذارند. به تصویر کشیده شدن بیش از حد سکس و خشونت و مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در رسانه های غربی، مشکلات بسیاری را برای خانواده به وجود آورده است. کودکان با الگو برداری از شخصیت های رسانه ای و تبلیغات، دچار تغییرات رفتاری شده و روز به روز از تعلیمات خانوادگی خود دور می شوند.

تلفن همراه به عنوان وسیله ای برای ایجاد ارتباط بیشتر بین مردم وارد بازار شد و به عنوان وسیله ارتباطی قابل حمل، افراد را از فضای بسته دفاتر کاری نجات داد. ولی آیا تلفن های همراه، با قابلیت ایجاد ارتباط بین افراد، آنها را اسیر خود و اسیر عصر ارتباطات نساخته است؟ نویسنده با بیان تجربیات خود در این زمینه، به بررسی این مسئله می پردازد

تهاجم اسرائیل به غزه، از بسیاری جهات جنگ لبنان در تابستان 2006 را تداعی می کند. پیداست که رهبران اسرائیل ظاهرا درس هایی از آن گرفته اند. البته این عبرت ها شامل استراتژی نمی شود، چرا که آنان می بایست با اتخاذ آنچه را که «تصمیم دردناک» می خوانند و در واقع چیز دیگری غیر از اجرای ساده حقوق بین المللی نیست صلح پایداری را با همسایگانشان پایه ریزی کنند. اما در عوض، مسئولان اسرائیلی از ارتکاب مجدد خطاهای مشابه نظامی و نیز در زمینه اطلاع رسانی و ارتباطات خودداری کردند. به محاصره نظامی غزه از درون و ممنوعیت ورود به غزه که تماشاگران تلویزیون را از دسترسی به تصاویر این سرزمین مصیبت دیده محروم کرد، تبلیغات همه جانبه ای از خارج نیز افزوده شد

بخش بزرگی از اسرائیلی های یهودی، جنگ در غزه را تائید می کنند و با هزاران قربانی آن احساس همدردی چندانی ندارند. به دنبال شکست روند اسلو و قدرت گرفتن حماس، آنها دیگر اعتقادی به صلح ندارند. گلدامایر نخست وزیر سابق اسراییل همیشه می گفت، نفرت او از اعراب به این خاطر است که آنها اسراییلی ها را مجبور می کنند این بلا ها را به سرشان بیاورند. به نظر می رسد که حمله اخیر اسراییل به نوار غزه، از خود راضی بودن و بدبینی انزجار آلوده مایر را بار دیگر به خاطر می آورد. گلدا مایر هیچ گاه به صلح میان اعراب و اسراییل اعتقاد نداشت و امروز بیشتر اسراییلی ها به همین عقیده گرایش پیدا کرده اند.

بسیاری از مردم جهان، پس از جنگ سی و سه روزه به ماهیت واقعی اسرائیل پی بردند و تفکر ضد اسرائیلی در میان بسیاری از مسیحیان جهان نیز قوت گرفت. لذا صهیونیست ها برای برگرداندن اوضاع به روال عادی سعی کردند با جذب پاپ بندیکت شانزدهم به سمت خود، مسیر فکری کاتولیک های جهان را به نفع خود تغییر داده و چشم آنها را بر روی جنایات خود ببندند. در این میان، عده ای از مسیحیان هوشیار متوجه انتقادات کنایه آمیز پاپ شده و دریافتند که وی در صدد تبرئه اسرائیل می باشد نه در پی اثبات جنایات ایشان.

این مسئله که یهودیان، به خاطر خروج اجباری از سرزمین خود آواره و در سراسر جهان پراکنده شده اند، یکی از ادعاهای رژیم اسرائیل است. این در حالی است که تحقیقات نشان داده، هرگز چنین تبعیدی صورت نگرفته است. آنچه در ادامه می خوانید، توجیهی بر این مسئله به قلم یک استاد دانشگاه تل آویو است.

ایالات متحده سعی دارد در جامعه بین المللی چهره ای دموکراتیک از خود ارائه دهد. همچنین می کوشد خود را منادی آزادی و حقوق بشر معرفی کرده و به مردم دنیا بقبولاند که برای رهایی آنها از زیر یوغ حکومت های مستبد تلاش های فراوان می کند. در این مقاله نویسنده با بررسی دو مورد از تلاش های ضد بشری ایالات متحده، از شوم بودن اهداف این کشور پرده بر می دارد. در مورد اول، منهدم ساختن تنها کارخانه ی دارو سازی سودان مورد بررسی قرار گرفته است. این حرکت ضد انسانی که به دستور کلینتون صورت گرفت، در هیچ یک از رسانه های عمده ایالات متحده انعکاس نیافت. در مورد دوم، شاهد سانسور رسانه ای فردی هستیم که مورد آزار و اذیت سازمان قرار گرفته است. این در حالی است که سازمان هیچ مدرکی علیه گناه کار بودن این شخص در اختیار ندارد.

مطلبی که در زیر از نظر می گذرانید خلاصه ای از گفته های سرجوخه میشائیل پریسنر می باشد که در فوریه 2004 از عراق به کشورش، ایالات متحده، بازگشت. او با یاد آوری رفتار وحشیانه سربازان ارتش آمریکا با مردم عراق، بحران کنونی کشورش را بی ارتباط با رفتار آنان با مردم بی دفاع نمی داند.

همین امروز نیز موتور گوگل برای یک جست و جوی به زبان انگلیسی در مورد «جورج بوش» و «بدترین رئیس جمهور تاریخ» بیش از بیست میلیون پاسخ می یابد. امری که منطقا باید باعث از خواب بیدار شدن همه کسانی شود که مدعی بودند، وضعیت سیاست اگر مسئولین آن تکنیک های مدیریت را خوب فراگیرند، بهتر می شود. چرا که آقای بوش دارای مدرک است که به اختصار خوانده می شود. قابل فهم است که چرا محافل تجاری مالی آمریکا ترجیح می دهند هرچه زودتر صفحه را ورق زده و فرارسیدن «شیوه مدیریت باراک اوباما» را گرامی بدارند

افزایش فزاینده عرضه محصولات نظامی و تسلیحات پیشرفته از سوی ایالات متحده به دیگر کشورها و به ویژه کشورهای درگیر جنگ به نوعی رقابت تسلیحاتی در یک سو و گسترش کشمکش ها دامن زده است. این در حالی است که این روند از سوی ایالات متحده با هدف افزایش ثبات در مناطق مختلف جهان توجیه می شود.

صنعت اتومبیل در همه جا تولید را کاهش می دهد، اخراج می کند و کمک دولتی دریافت می کند. در اروپا فروش اتومبیل هفت و هشت دهم درصد عقب نشینی داشته و سقوط آن در اسپانیا، انگلستان و ایتالیا چشم گیرتر بوده است. در ژاپن نیز کاهش شش و نیم درصدی فروش اتومبیل، آن را به سطح سال 1974 رسانده است. تویوتا که اولین کمپانی اتومبیل سازی جهان است، با کاهش بین المللی معادل چهار درصد رو به روست. در ایالات متحده این سقوط ناگهانی است و حتی حیات سه شرکت بزرگ اتومبیل سازی مورد تهدید قرار گرفته است

کمبود آب مشکلات عدیده ای را برای بسیاری از انسان های این کره خاکی به وجود آورده است. مشکلات بهداشتی، سوء تغذیه، قحطی و... از جمله این مشکلات است که بیشتر دامن گیر کشورهای فقیر می شود. در این میان، کشورهایی نیز وجود دارند که علی رغم خشکی، از آب کافی بهره مند هستند، البته این آب تنها در اختیار شهروندان درجه یک و توریست ها قرار می گیرد و مردم حاشیه نشین و کشاورز این کشورها از آن بی بهره هستند. به نظر نویسنده، برخورداری از آب، رابطه مستقیم با پول دارد و هر کشوری که این ثروت را در اختیار داشته باشد، می تواند از آب کافی بهره ببرد.

در حالی که نظام اقتصادی جهان مدعی کاهش میزان گرسنگی در سال های آینده بوده است، اما شواهد بیانگر آن است که در چند سال اخیر و به ویژه در سال جاری رکورد گرسنگی جهان رقم می خورد. نکته حایز اهمیت آن است که این گرسنگی نه صرفا نتیجه کاهش تولید که عمدتا محصول کاهش قدرت خرید مردم و انحراف در سیر مصرف این محصولات است.

با توسعه روش های کشاورزی صنعتی و نهضت انقلاب سبز، امیدوار در سراسر دنیا، کشاورزان با وابستگی به انواع آفت کش ها و علف کش ها و حشره کش ها و سموم و کودهای شیمیایی، به کشت چند گیاه هیبریدی پرمحصول روی آورده اند. اما در کنار ادعای حامیان انقلاب سبز، ما با از دست دادن بسیاری از گونه های گیاهی مفید و مغذی، نابودی خاک، از بین بردن تنوع زیستی و شیوه های سنتی پربازده زندگی روستایی، به سوی آینده ای نامعلوم و فاجعه آمیز حرکت کرده ایم. آیا با رویکردهای تجاری کشاورزی کشورهای فقیر به کاشت گونه های لوکسی نظیر میگو و گل و پنبه و موز، نابودی گونه های بومی گیاهی و روش های سنتی دیرپای زراعت، گرسنگی و فقر و قحطی موجود در کشورهای فقیر را می توان اتفاقی دانست

در بحبوحه جنگ سرد ایالات متحده و شوروی، فضای جهانی را برای آزمایش سلاح های خود تنگ دیده و بر آن شدند تا کلاهک های هسته ای خود را در کره ماه آزمایش کنند. به گفته بسیاری از دانشمندان، آثار فجیع زیست محیطی و انسانی که این آزمایش ها به بار می آورد، ده ها سال بر جای مانده و نسل بشر را با خطرات جدی مواجه می کرد. خوشبختانه این آزمایش ها صورت عملی به خود نگرفت اما حادثه کارولینای شمالی ثابت کرد که تصمیم گیرندگان این طرح در اجرای تصمیم خود بسیار جدی بودند. اکنون کلاهک هسته ای که در خاک این ایالت دفن شده است، مردم این ایالت را با خطری مهلک رو به رو ساخته است.

دیوید ویلانو روزنامه نگار برجسته ای که برای نشریات گوناگونی از جمله" میامی هرالد، ساوت فلوریدا سان-سنتلف، نیوزویک، مادر جونز و کلمبیا جورنالیسم ریویو قلم زده است، معتقد است که آگاهی های زیست محیطی فعلی، فرصتی بی سابقه را در اختیار رهبران سیاسی آمریکا قرار داده تا مقوله مصرف را در دستور جلسه ملی آمریکا بگنجانند. او در این مقاله ضمن اشاره به واقعیت های موجود در زمینه مصرف مواد و منابع در آمریکا و مقایسه آن با سایر نقاط جهان، می گوید که دولت آمریکا می تواند با اتخاذ سیاست های مناسب، اشتهای پایان ناپذیر آمریکا برای مصرف بیشتر را مهار کند.

در خصوص تغییرات جوی و پیامدهای آن، همواره برخی خوش بینی ها وجود داشته است به نحوی که در مواجهه با برخی هشدارها و نگرانی ها، نگاهی تردیدآمیز داشته اند. گذشت دو دهه از طرح این بحران، کماکان ادعاهایی خوش بینانه و یا بهانه هایی واهی در مورد مسببان آن ابراز می شود که در این مقاله نویسنده به این خوش بینی ها پاسخ داده است.