مجله دانشگاه علوم پزشکی گرگان
سال ششم شماره 3 (پیاپی 14، پاییز و زمستان 1383)

گزارش شده است آلکالوییدهای بتاکربولینی دانه های گیاه اسپند، اثر تحریکی بر آزادسازی سروتونین و کاتکول آمین ها در نقاط مختلف مغزی دارند. علاوه بر این، یکی از مهم ترین اثرات فارماکولوژیک مشخص شده بتاکربولین ها، اثر مهاری برگشت پذیر بر MAO-A می باشد. این نتایج پیشنهاد می کند، بتاکربولین ها بتوانند حداقل بعضی از نشانه های افسردگی را تخفیف دهند. این مطالعه به منظور تعیین فعالیت ضدافسردگی بتاکربولین های هارمان، نورهارمان و هارمین انجام گردید.
همه آزمایش ها روی موش سفید آزمایشگاهی Swiss-Webster از جنس نر با محدوده وزنی 25 الی 30 گرم انجام گرفت. اثر ضدافسردگی بتاکربولین ها با استفاده از آزمون شنای اجباری ارزیابی شد. این آزمون به طور گسترده ای برای فعالیت ضدافسردگی داروها در مرحله پیش بالینی به کار گرفته می شود. در این آزمون، موش ها به داخل یک استوانه شیشه ای (ارتفاع 25 سانتی متر و قطر 12 سانتی متر) که تا ارتفاع 15 سانتی متری آن از آب 1 ±25 درجه سانتی گراد پر شده بود انداخته می شد. 30 دقیقه پس از تزریق بتاکربولین ها، موش ها به مدت 8 دقیقه در آزمون شنای اجباری مورد آزمایش قرار می گرفتند و زمان بی حرکتی آنها ثبت می گردید.
تزریق داخل صفاقی هارمان (5 الی 15 میلی گرم/ کیلوگرم)، نورهارمان (2.5 الی 10 میلی گرم/ کیلوگرم) و هارمین (5 الی 15 میلی گرم/ کیلوگرم) به طور معنی داری زمان بی حرکتی موش را در آزمون شنای اجباری کاهش داد. اثر مهاری هارمان، نورهارمان و هارمین توسط فلومازنیل (5 میلی گرم/ کیلوگرم) آنتاگونیزه شد ولی توسط رزرپین (5 میلی گرم/ کیلوگرم، داخل صفاقی، 18 ساعت قبل از آزمون) تحت تاثیر قرار نگرفت.
نتایج پیشنهاد می کند اثر ضدافسردگی هارمان، نورهارمان و هارمین ممکن است از طریق مکانیسم inverse agonist واسطه گری شود.

آلومینیوم که سومین عنصر فراوان پوسته زمین است، ماده ای سمی برای بدن محسوب می شود. اثرات سمی آن بر بدن حیوانات آزمایشگاهی بالغ مورد مطالعه فراوان قرار گرفته است. اما مطالعات در خصوص اثرات این عنصر در تکوین جنین و سمیت آن برای جنین کافی نبوده و گزارشات موجود متناقض می باشند. در این تحقیق بروز ناهنجاری های مادرزادی خارجی در جنین های موش به دنبال قرار گرفتن در معرض کلرید آلومینیوم در یک دوره زمانی کوتاه، مورد بررسی قرار گرفت.

موش های سفید NMRI با وزن 24 الی 33 گرم مورد استفاده قرار گرفتند. روز مشاهده پلاک واژنی به عنوان روز صفر حاملگی در نظر گرفته شد و موش ها به طور تصادفی در 6 گروه 12 تایی جای داده شدند. در سه گروه اول به ترتیب روزهای دهم، یازدهم و دوازدهم حاملگی یک دوز کلرید آلومینیوم به میزان mg/kg 150 به صورت داخل صفاقی تزریق شد. در سه گروه دیگر به عنوان گروه های شاهد در روزهای یاد شده مقدار 0.3 میلی لیتر سرم فیزیولوژیک تزریق شد. موش ها در روز پانزدهم کشته شده و جنین ها از رحم بیرون آورده شدند و پس از وزن کردن و اندازه گیری طول سری- دمی (CR) با استفاده از استریومیکروسکوپ وقوع ناهنجاری های ساختمانی خارجی مورد مطالعه قرار گرفتند.

میانگین وزن جنین ها در گروه های تجربی روزهای دهم، یازدهم و دوازدهم به طور معنی داری کمتر از گروه های شاهد بوده است (P<0.05). اما طول CR تفاوتی را نشان نداده است. فراوانی ناهنجاری های خارجی در گروه های تجربی یاد شده به ترتیب 47.0، 37.0 و 33.1 درصد و در گروه های شاهد به ترتیب 9.8، 10.2 و 8.7 درصد بوده است که اختلاف بین گروه های تجربی و شاهد معنی دار بوده است (P<0.05).

بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که کلریدآلومینیوم دارای اثر سمی و تراتوژنیک بر جنین های موش بوده و حتی در معرض قرار گرفتن جنین ها برای یک دوره کوتاه می تواند باعث بروز ناهنجاری های ساختمانی در آنها شود.

مطالعات چندی در مورد اثر مواد اوپیوئیدی بر فعالیت سیستم ایمنی در افراد مصرف کننده این مواد صورت گرفته و نتایج متناقصی گزارش شده است. این مطالعه که با هدف اثر مواد اپیوئیدی بر سیستم ایمنی افراد مصرف کننده این مواد صورت گرفت، نوع پاسخ سلول های ایمنی این افراد را در حالت in vitro ارزیابی نموده و میزان سیتوکین های اینترفرون گاما (IFN-? ) و اینترلوکین-10 (IL-10) تولید شده را که نمایانگر هر یک از زیر گروه های سلول های CD4+T-helper می باشند، بررسی می نماید.
برای انجام این مطالعه از افراد داوطلب و سالم سو مصرف کننده مواد اوپیوئیدی خون گیری شد. همین طور از افراد سالم و فاقد سابقه سو مصرف مواد جهت گروه کنترل خون گیری به عمل آمد. کشت سلولی روی خون تام انجام گردید. خون تام رقیق شده با میتوژن و یا آنتی ژن تحریک و مایع روئی کشت جهت اندازه گیری سیتوکین ها مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-10 و آزمون های آماری فیشر و یومن ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج به دست آمده نشان داد افرادی که سو مصرف مواد اوپیوئیدی نظیر هروئین را داشتند، میزان اینترفرون گاما تولید شده توسط سلول های آنها در اثر تحریک در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی دار کاهش می یابد و میزان اینترلوکین-10 در آنها افزایش می یابد (P<0.05). در حالی که افرادی که سو مصرف مواد اوپیوئیدی نظیر تریاک را داشتند میزان تولید این سیتوکین ها در آنها در مقایسه با گروه کنترل اختلاف معنی داری نشان نمی دهد.
نتایج به دست آمده نشان دهنده کاهش پاسخ میتوژنیک سلول های ایمنی افراد سو مصرف کننده مواد اوپیوئیدی نظیر هروئین می باشد و یا القا سلول های ایمنی در این افراد احتمالا در جهت Th2 می باشد. در حالی که این کاهش در افراد سو مصرف کننده تریاک در مقایسه با گروه کنترل معنی دار نیست.

اعتیاد اساس اجتماع و شالوده خانواده ها را تهدید به فنا و سقوط می کند و هستی ملت ها را به خاک و خاکستر تبدیل می سازد و زیان های مادی و معنوی و خسارات جانی فراوانی در پی دارد و افراد معتاد حساس به عفونت ها و دارای مقاومت کم هستند. هدف از این تحقیق بررسی میزان ایمنوگلبولین ها در معتادان به تریاک و مشتقات آن و مقایسه با افراد غیرمعتاد که هیچ گونه مواد مخدر و دخانیات مصرف نمی کنند، می باشد.
در این تحقیق مورد- شاهدی از 150 فرد معتاد و 150 فرد سالم هم سن و هم جنس از هر کدام 5 سی سی خون گرفته و سپس سرم آنرا جدا نموده و مقدار ایمنوگلوبین M و ایمنوگلبولین G و ایمنوگلبولین A آنها به روش SRID اندازه گیری شد.
میانگین IgM در افراد غیر معتاد mg/dl 32.85 123.8± و در افراد معتاد 47.28mg/dl 109.5± بود (P<0.05). میانگین IgG افراد معتاد mg/dl 354.38 ± 1008.6 و در افراد غیرمعتاد mg/dl 1307.2±291.07 بود (P<0.05).
این مطالعه نشان داد که میانگین مقدار IgG و IgM در افراد معتاد نسبت به افراد غیرمعتاد به طور معنی داری کمتر بود که با مطالعاتی که در کشورهای دیگر انجام شده هم خوانی دارد.

بیش از یک سوم جمعیت جهان آلوده به باسیل سل هستند. واکسیناسیون منظم با BCG به عنوان تنها واکسن مجاز و ایمن، سالهاست که برای کنترل این بیماری در ایران و بسیاری از نقاط جهان انجام می شود، ولی کارایی آن در نقاط مختلف، متفاوت و مورد اختلاف است. این مطالعه به منظور مشخص کردن سطح واکنش توبر کولینی 4.5 ماه و 7 سال پس از واکسیناسیون بدو تولد در سطح استان گلستان انجام شد.
2700 شیرخوار 4.5 ماهه و 2400 کودک 7 ساله در سطح استان گلستان با نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. پس از هماهنگی و کسب مجوز از خانواده ها، مسوولین مراکز بهداشتی و نیز مسوولین اداره های آموزش و پرورش استان و مدارس انتخاب شده، در هر فرد مورد بررسی، وجود اسکار BCG بررسی شد. سپس 0.1 میلی لیتر محلول توبرکولین 5T.U به صورت داخل جلدی تزریق گردید. اندوراسیون حاصله 48-72 ساعت بعد ارزیابی و ثبت گردید. نتایج به صورت تعیین فراوانی ثبت و نیز با آزمون تی با یکدیگر مقایسه گردید.
در این مطالعه جمعا 2559 شیرخوار 4.5 ماهه و 2193 کودک 7 ساله در بررسی نهایی شرکت کردند. فراوانی اسکار BCG در شیرخواران 97.9 درصد و در کودکان 7 ساله 87.8 درصد برآورد گردید که تفاوت معنی داری را نشان می دهد (P<0.05). میانگین قطر اندوراسیون در شیرخواران 2.92 میلی متر و در 7 ساله ها تنها 0.66 میلی متر بود که تفاوت آنها از نظر آماری معنی دار است. بیش از 82 درصد از کودکان 7 ساله و 44.7 درصد شیرخواران فاقد هرگونه واکنش توبرکولینی بودند که این تفاوت نیز از نظر آماری معنی دار است (P<0.05).
میزان واکنش توبرکولینی مثبت در شیرخواران استان علی رغم واکسیناسیون بدو تولد، 4.5 ماه پس از واکسیناسیون بدو تولد بسیار پایین است و این میزان در کودکان 7 ساله به شدت کاهش یافته است. این یافته نشانگر آنست که واکسیناسیون بدو تولد در مثبت شدن تست توبرکولین نقش زیادی ندارد. نتایج همچنین نشان می دهد که وجود اسکار در محل تزریق واکسن می تواند نشانه مناسبی برای ارزیابی سابقه واکسیناسیون در شیرخواران باشد. با توجه به منفی بودن تست توبرکولین در اکثریت شیرخواران پیشنهاد می گردد کارایی واکسن در پیشگیری از بیماری سل با روش های دیگری مثل ارزیابی بروز بیماری در کودکان در یک مطالعه دراز مدت و طی چند سال و یا از طریق تعیین سطح سیتوکین ها بعد از واکسیناسیون تعیین گردد.

کاف لوله های تراشه ای برای حفظ و نگهداری فشار مثبت راه هوایی در طی تهویه مکانیکی عمل می کند و موجب پیشگیری از آسپیراسیون محتویات حلق می شود. در روش معمول بیهوشی با نایتروس اکساید (N2O) ممکن است فشار داخل کاف افزایش یابد. از روش های مختلفی برای کنترل فشار داخل کاف استفاده شد که هر کدام از آنها ممکن مشکلاتی را داشته باشند. در این مطالعه تغییرات فشار داخل کاف که کاف به وسیله هوا یا لیدوکائین یک درصد و یا ترکیب نایتروس اکساید و اکسیژن پر می شود را مورد بررسی قرار دادیم.
در یک کارآزمایی بالینی، تغییرات فشار کاف در 224 بیمار تحت جراحی انتخابی عمومی و ارتوپدی که تحت بیهوشی با نایتروس اکساید 50 درصد و اکسیژن بودند، تحت مطالعه قرار گرفتند. ابتدا بیماران در دو بلوک لوله سوپا و راش تقسیم شدند. بعد از انجام بیهوشی عمومی مشابه کاف لوله تراشه به طور تصادفی ساده، با هوا یا لیدوکائین یک درصد و یا مخلوط نایتروس اکساید و اکسیژن به گونه ای پر می شد که در هنگام تهویه مکانیکی هیچ گونه نشتی از اطراف کاف در دهان وجود نداشت و صدایی شنیده نمی شد (روش رایج) و سپس مسیر پیلوت کاف به ماتومتر فشارسنج ژاپنی متصل شد و فشار کاف به طور مداوم از زمان شروع و به فاصله هر 10 دقیقه ثبت می شد. عوارض بعد از عمل مثل درد گلو، سرفه، گرفتگی صدا و درد محل عمل و عوارض دیگر تا 24 ساعت بعد عمل بررسی و ثبت شد. بیمارانی که لوله گذاری مشکل داشتند و طول مدت بیهوشی آنها کمتر از نیم ساعت بود حذف شدند. نتایج با استفاده از آزمون های آماری تی، Parired،ANOVA و کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد فشار داخل کاف در هر دو نوع لوله راش و سوپا در زیر گروه هوا، به تدریج در طی بیهوشی افزایش می یافت که این افزایش در دقیقه 70 بیهوشی بیشترین میزان را داشته است به ترتیب46 ± 197 میلی متر جیوه و 25 ± 86 میلی متر جیوه که افزایش قابل ملاحظه ای بوده است (P<0.05). در گروه های لیدوکائین یک درصد و مخلوط نایتروس و اکسیژن تغییرات قابل ملاحظه نبود. همچنین نتایج نشان داد که در تمامی مراحل فشار داخل کاف در هر دو نوع لوله از سطح استاندارد بالاتر بوده است. ضمن این که اختلاف فشار هم قابل ملاحظه بوده است (P<0.05).
در بیهوشی با نایتروس اکساید به علت نفوذ آن به داخل کاف لوله های تراشه سوپا و راش، افزایش فشار ایجاد می شود. زمانی که کاف لوله تراشه به وسیله لیدوکائین یک درصد و یا مخلوط نایتروس اکساید و اکسیژن که برابر با غلظت گاز دمی باشد، پر شود. این فشار ثابت بوده و در طی بیهوشی کمتر از گروهی که کاف با هوا پر می شود تغییر می کند. لذا ضمن توصیه برای استفاده از این دو پژوهش، ماتیتورینگ مداوم فشار کاف لوله تراشه توصیه می شود.

عفونت فضای دور لوزه یکی از بیماری هایی است که می تواند به صورت سلولیت و یا آبسه ایجاد شود. درمان آنتی بیوتیکی، آسپیراسیون با سوزن، برش جراحی و درناژ و تونسیلکتومی از درمان های آن محسوب می شوند و در مواردی که عمل جراحی حذف لوزه صورت نگرفته باشد، ممکن است عود کند. لذا بر آن شدیم که طی یک مطالعه میزان عود آبسه دوره لوزه و ارتباط آن را با نوع درمان بررسی کنیم.
این مطالعه روی 52 بیمار مبتلا به عفونت دوره لوزه انجام شد. 45 مورد آبسه دور لوزه داشتند. بعد از استخراج مشخصات بیماری و اقدامات انجام شده با مراجعه به منازل آنها میزان موارد عود، بستری شدن مجدد در بیمارستان، فاصله عود احتمالی و همچنین عمل جراحی تونسیلکتومی انتخابی مورد پرسش قرار گرفت و مورد معاینه نیز قرار گرفتند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
از 45 مورد آبسه دوره لوزه 8 مورد (17.7 درصد) عود داشتند که از این تعداد 6 مورد (13.3 درصد) یک بار و 2 مورد (4.4 درصد) دوبار عود داشتند. بیشترین میزان عود در بیمارانی که فقط تحت درمان طبی قرار گرفته بودند، مشاهده شد. بین روش درمان و بروز عود آبسه ارتباط معنی دار آماری مشاهده شد (P<0.05). همچنین بیشترین میزان بروز عود در سنین 29-20 سال بود. فراوانی نسبی آبسه دور لوزه در زنان 28.9 درصد و در مردان 71.1 درصد بود. بیشترین میزان بروز آبسه در زمستان و بهار بود. میزان بروز عود آبسه در مردان 15.6 درصد و در زنان 23 درصد تعیین گردید.
با توجه به شیوع قابل توجه عود در موارد آبسه دور لوزه انجام تونسیلکتومی به خصوص در سنین بالای بلوغ که احتمال عود زیادتر می شود، توصیه می گردد و در مواردی که تنها با درمان طبی، بیماری فروکش کرده است بایستی نسبت به انجام عمل تونسیلکتومی اهتمام بیشتری داشت.

گزارش شده است آلکالوییدهای بتاکربولینی دانه های گیاه اسپند، اثر تحریکی بر آزادسازی سروتونین و کاتکول آمین ها در نقاط مختلف مغزی دارند. علاوه بر این، یکی از مهم ترین اثرات فارماکولوژیک مشخص شده بتاکربولین ها، اثر مهاری برگشت پذیر بر MAO-A می باشد. این نتایج پیشنهاد می کند، بتاکربولین ها بتوانند حداقل بعضی از نشانه های افسردگی را تخفیف دهند. این مطالعه به منظور تعیین فعالیت ضدافسردگی بتاکربولین های هارمان، نورهارمان و هارمین انجام گردید.
همه آزمایش ها روی موش سفید آزمایشگاهی Swiss-Webster از جنس نر با محدوده وزنی 25 الی 30 گرم انجام گرفت. اثر ضدافسردگی بتاکربولین ها با استفاده از آزمون شنای اجباری ارزیابی شد. این آزمون به طور گسترده ای برای فعالیت ضدافسردگی داروها در مرحله پیش بالینی به کار گرفته می شود. در این آزمون، موش ها به داخل یک استوانه شیشه ای (ارتفاع 25 سانتی متر و قطر 12 سانتی متر) که تا ارتفاع 15 سانتی متری آن از آب 25±1 درجه سانتی گراد پر شده بود انداخته می شد. 30 دقیقه پس از تزریق بتاکربولین ها، موش ها به مدت 8 دقیقه در آزمون شنای اجباری مورد آزمایش قرار می گرفتند و زمان بی حرکتی آنها ثبت می گردید.
تزریق داخل صفاقی هارمان (5 الی 15 میلی گرم/ کیلوگرم)، نورهارمان (2.5 الی 10 میلی گرم/ کیلوگرم) و هارمین (5 الی 15 میلی گرم/ کیلوگرم) به طور معنی داری زمان بی حرکتی موش را در آزمون شنای اجباری کاهش داد. اثر مهاری هارمان، نورهارمان و هارمین توسط فلومازنیل (5 میلی گرم/ کیلوگرم) آنتاگونیزه شد ولی توسط رزرپین (5 میلی گرم/ کیلوگرم، داخل صفاقی، 18 ساعت قبل از آزمون) تحت تاثیر قرار نگرفت.
نتایج پیشنهاد می کند اثر ضدافسردگی هارمان، نورهارمان و هارمین ممکن است از طریق مکانیسم inverse agonist واسطه گری شود.

از جمله شایع ترین اختلالات روانپزشکی، بیماری های اضطرابی می باشد که در تمام سنین به ویژه سنین جوانی و میان سالی خود را نشان می دهد. بعضی از اقشار جامعه از جمله مراقبین پرواز برج های مراقبت فرودگاه به علل متعدد نسبت به این بیماری ها آسیب پذیر می باشند. هدف از انجام این مطالعه بررسی سطح اضطراب پرسنل برج مراقبت فرودگاه مهرآباد و تعیین رابطه بین متغیرهای مختلف مثل سن، سابقه کار، جنس و میزان تحصیلات، تاهل، مصرف سیگار، ورزش کردن، رضایت شغلی با سطح اضطراب می باشد.
این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد که به صورت مقطعی در بهار سال 1382 انجام شده است. جمعیت مورد مطالعه تمامی پرسنل (101 نفر) برج مراقبت پرواز فرودگاه مهرآباد تهران بودند که با استفاده از پرسشنامه استاندارد 33 سوالی اضطراب مورد مطالعه قرار گرفتند و رابطه اضطراب به عنوان یک متغیر وابسته به 8 متغیر مستقل ذکر شده، سنجیده شد.
در این جامعه آماری 22.8 درصد اضطراب ناچیز تا مرزی، 52.5 درصد اضطراب خفیف تا متوسط و 24.8 درصد اضطراب شدید تا بسیار شدید داشتند. ارتباط رضایت شغلی و سطح اضطراب از آماری معنی داری بوده است در صورتی که رابطه سابقه کار، سطح تحصیلات، سن، تاهل، سیگار، ورزش و سطح اضطراب از نظر آماری معنی دار نبود.
افزایش رضایت شغلی نقش مهمی در پیشگیری از اضطراب دارد و با توجه به این که عدم تمرکز ناشی از اضطراب در این شغل حساس، می تواند منشا حوادث ناگوار باشد، لذا پیشنهاد می شود که مسوولین مربوطه با انتخاب مناسب افراد و همچنین برقراری شرایط مناسب جهت ایجاد رضایت شغلی، گامی مهم در ارتقا سطح ایمنی پروازهای هوایی بردارند.

تولد پیش از موعد موجب افزایش بروز عوارض نوزادی از جمله نشانگان زجر تنفسی جنین (RDS) می گردد که از علل اصلی مرگ این نوزادان می باشد. هدف این مطالعه بررسی پیامد حاملگی و نیز اثر دگزامتازون در پیشگیری از بروز این نشانگان، در سنین حاملگی 37-34 هفته است.
این تحقیق به صورت کارآزمایی بالینی یک سوکور روی 100 زن باردار 37-34 هفته با شکایت درد زایمان یا پارگی مامبران در فاصله سال های 80-1378 انجام شد. مادران به دو دسته تقریبا مساوی گروه مورد و شاهد تقسیم شده و گروه مورد دگزامتازون 5 میلی گرم هر 6 ساعت تا زمان زایمان (حداکثر 4 دوز) دریافت کردند. داده ها توسط نرم افزار SPSS و با آزمون های تی و کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
میانگین وزنی نوزادان با تشخیص نشانگان زجر تنفسی??? ±? ???بود. 76 درصد مادران زایمان طبیعی داشتند. متوسط وزن نوزادان??? ±? ??? گرم و متوسط سن حاملگی 35.4 هفته بود. بین دریافت دگزامتازون و ابتلا به نشانگان زجر تنفسی، رابطه آماری معنی داری مشاهده نگردید و نوزادان هر دو گروه به طور مساوی دچار نشانگان زجر تنفسی گردیدند.
فراوانی ابتلا به نشانگان زجر تنفسی در 37-34 هفته، حدود 4 درصد بود که تجویز یک یا چند دوز دگزامتازون تاثیری در کاهش آن نداشت.

سل هنوز یکی از مهم ترین علل مرگ و میر در دنیا است. میزان بروز آن در دو دهه اخیر در کشورهای پیشرفته افزایش یافته و در کشورهای در حال توسعه نیز همچنان میزان بروز و شیوع بالایی دارد. این افزایش شامل موارد سل خارج ریه نیز می شود. این مطالعه برای بررسی نوع بافت مبتلا به سل خارج ریه در 14 سال گذشته در بیمارستان شهید بهشتی بابل انجام شد.
موارد تشخیص داده شده سل خارج ریه و پلور در بخش آسیب شناسی بیمارستان شهید بهشتی بابل طی 14 سال (82-69) مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به سن، جنس و بافت یا عضو مبتلا از بایگانی استخراج گردیده و در جدول مناسب طبقه بندی شد.
در طی 14 سال کلا 82 مورد سل خارج ریه و پلور تشخیص داده شد که 44 نفر مرد و 38 نفر زن بودند. کمترین سن ابتلا 8 ماه و بیشترین 79 سال بود. بیشترین موارد لنفادنیت سلی (45 مورد) بود. بقیه شامل: نسج نرم 14 و استخوان 4، روده 3 و اندومتر و پوست و بیضه و اپیدیدیم هر یک 2 مورد و تخمدان، پروستات، کلیه، سینوویوم، معده، پاروتید، لوزه و حنجره هر کدام یک مورد بودند. تشخیص با دیدن باسیل اسیدفاست در رنگ آمیزی زیل نلسون در برش بافتی و سپس پاسخ بالینی به درمان ضد سل صورت گرفت.
هر چند در این مطالعه بیشترین موارد سل خارج ریه و پلور در عقده لنفاوی بود، اما موارد ابتلای اعضای دیگر که درگیری آنها با سل نادر است، این ضرورت را ایجاب می کند که در تشخیص بالینی بیماران با علایم غیر معمول احتمال وجود این بیماری نیز در نظر گرفته شود و اقدامات تشخیصی مناسب و درمان به موقع انجام گیرد.

وجود اضطراب و کم جرات بودن منجر به اختلال در عملکرد تحصیلی، تخریب توانایی های هوشی و یادگیری، کاهش تفکر انتزاعی و رکود استعدادها شده و همچنین با ایجاد معضلات اقتصادی، آثار زیانباری برای فرد، خانواده و اجتماع به بار خواهد آورد. روش های درمانی متعددی نظیر درمان های دارویی و غیردارویی جهت رفع اضطراب و افزایش جرات ورزی پیشنهاد شده است که یکی از درمان های غیردارویی (رفتاردرمانی)، آموزش قاطعیت می باشد. لذا با توجه به نتایج متناقض پژوهش های انجام شده در زمینه آموزش قاطعیت، تحقیقی در این زمینه طراحی و به اجرا در آمد.
در یک مطالعه کارآزمایی عرصه ای با گروه شاهد، ابتدا پرسشنامه های اضطراب آشکار و پنهان اسپیلبرگر و جرات ورزی گمبریل ریچی را بین کلیه دانشجویان پرستاری دانشکده پرستاری و مامائی نسیبه ساری با روش سرشماری توزیع کرده و تعداد 60 تن از دانشجویانی که شدت اضطراب آنها در حد متوسط تا شدید و از لحاظ جرات ورزی ضعیف بودند را پس از همسان شدن بر اساس جنس، میزان علاقمندی به رشته تحصیلی، وجود یا عدم وجود استرس در یک ماه اخیر و میزان اضطراب و جرات ورزی انتخاب، سپس به طور تصادفی به دو گروه مورد و شاهد 30 نفره تقسیم شدند. جهت گروه مورد در طی 6 هفته از قرار هفته ای یک جلسه به مدت 1.5 ساعت آموزش قاطعیت اجرا و برای گروه شاهد هیچ گونه آموزشی در نظر گرفته نشد. در پایان میزان اضطراب و جرات ورزی دانشجویان پرستاری دو گروه مورد و شاهد با استفاده از آزمون های آماری تی زوج مورد سنجش و مقایسه قرار گرفت.
آزمون آماری تی زوج بیانگر آن است که کاهش میزان اضطراب آشکار و پنهان دانشجویان پرستاری در گروه مورد قبل و بعد از آموزش قاطعیت معنی دار بوده است P<0.05) و 4.97 t= اضطراب آشکار، 7.68 t= اضطراب پنهان(. همچنین براساس آزمون آماری تی زوج افزایش میزان جرات ورزی در گروه مورد قبل و بعد از آموزش قاطعیت نسبت به گروه شاهد معنی دار بوده است P<0.05) و 9.93-(t=. با توجه به این که بالا بودن اضطراب و کاهش جرات ورزی بر عملکرد شغلی، تحصیلی و کارایی فردی تاثیر سو دارد و با عنایت به موثر بودن روش آموزش قاطعیت در کاهش اضطراب و افزایش جرات ورزی، پیشنهاد می شود که از آموزش قاطعیت به عنوان یک روش غیر دارویی جهت کاهش اضطراب و افزایش جرات ورزی دانشجویان پرستاری استفاده شود.

بیماری های قلبی و عروقی، مهم ترین علت مرگ و میر در بیماران همودیالیزی محسوب می شود. امروزه گزارشاتی وجود دارد که نشان می دهد کاهش غلظت کارنیتین در بافت ها سبب تشدید نارسایی قلبی در بیمارانی که به طور مرتب همودیالیز می شوند، می گردد. این مطالعه به منظور تعیین اثر کارنیتین خوراکی بر عملکرد قلبی بیماران همودیالیزی بیمارستان های فاطمه الزهرا (س) و امام خمینی ساری و بیمارستان ولیعصر قائم شهر در سال 1382 انجام شد.
در این مطالعه، 20 بیمار که حداقل 3 ماه هفته ای سه نوبت تحت همودیالیز بوده اند و نارسایی قلبی داشته اند، انتخاب شده و پس از همسان سازی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. به گروه مورد قرص کارنیتین با دوز 1 گرم روزانه و به گروه شاهد پلاسبو تجویز شد. قبل از مطالعه و سپس 3 و 6 ماه پس از تجویز دارو، میزان کسر خروجی (E.F) و قطر پایان دیاستولی بطن چپ (LVEDD) بیماران با اکوکاردیوگرافی تعیین شد. نسبت قطر قلبی به قفسه سینه در گرافی سینه اندازه گیری شد و به طور هم زمان سطح هموگلوبین، کلسترول و تری گلیسرید پلاسما نیز تعیین گردید.
شش ماه پس از درمان با کارنیتین1gr/day، نسبت به گروه شاهد، هیچ گونه بهبود معنی داری در میزان کسر خروجی و قطر پایان دیاستولی بطن چپ و سطح لیپیدهای سرمی در بیماران مشاهده نگردید. در گروه مورد تنها میانگین درصد کسر خروجی بطن چپ به روش حجمی در ابتدای مطالعه و پس از 6 ماه تفاوت معنی داری داشته است. با این وجود، کارنیتین باعث بهبودی معنی داری بر آنمی در این بیماران گردید. (P<0.05).
کارنیتین روی عملکرد قلبی و لیپیدها اثر معنی داری ندارد ولی در بهبود آنمی این بیماران موثر است.

کمبود ید با طیف وسیعی از اختلالات دوران بارداری از جمله گواتر، سقط، هیپوتیروئیدی همراه است و غربالگری برای هیپوتیروئیدی در سنین باروری قبل یا بلافاصله پس از بارداری می بایست انجام شود. با گذشت یک دهه از مصرف همگانی نمک یددار در کشور ما، بررسی حاضر به منظور ارزیابی ید و پایش برنامه کشوری با تعیین میزان ید ادرار در زنان باردار و ارزیابی میزان TSH خون انجام شده است.
این مطالعه از آذر تا اسفند ماه 1382 روی 97 زن باردار سالم مراجعه کننده به مرکز آموزشی- درمانی دزیانی گرگان انجام شده است. از هر زن باردار 2 سی سی ادرار به منظور تعیین ید ادرار و 2 سی سی خون برای تعیین TSH سرم گرفته شد. ید ادرار به روش هضم اسید و TSH سرم به روش الیزا (ELISA) اندازه گیری شد.
از میان 97 زن باردار مورد مطالعه 86 نفر (89 درصد) دارای ید ادراری طبیعی و 11 نفر (11 درصد) مبتلا به کمبود ید بودند که 9 نفر (82 درصد) از آنها مبتلا به کمبود ید خفیف و 2 نفر (18 درصد) با ید ادراریmg/dl 5-2 مبتلا به کمبود متوسط ید بودند. هیچ یک از زنان باردار ید ادرار کمتر ازm g/dl 2 نداشتند و مبتلا به کمبود ید شدید نبودند. در این مطالعه 90 نفر (92.8 درصد) در محدوده TSH طبیعیm iu/dl 4-0.3 و 7 نفر (7.2 درصد) در محدوده بیش از آن قرار داشتند. هیچ یک از افراد TSH کمتر ازm iu/dl 0.3 نداشتند. بین سطح ید ادراری با سن، وزن، قد، تعداد دفعات بارداری، درجه گواتر، درآمد ماهانه خانواده و سن حاملگی ارتباط معنی داری یافت نشد. میانگین ید ادرار در این مطالعهm g/dl 25.8 برآورد گردید.
براساس مقدار ید ادرار، گرگان منطقه عاری از کمبود ید می باشد و میانگین آن بسیار بالاست. بنابراین ارزیابی میزان مصرف ید برای جلوگیری از مصرف زیاد آن در منطقه ضروری به نظر می رسد. از طرفی به دلیل عوارض کمبود ید و مشاهده مواردی از آن به خصوص در تریمستر اول در این مطالعه، بهتر است زنان سنین باروری قبل از بارداری یا بلافاصله پس از باردار شدن از نظر میزان ید ادرار مورد بررسی قرار گیرند.

در بیماران مشکوک به آپاندیسیت حاد عمل جراحی آپاندکتومی به صورت شایع انجام می شود. تعداد بیمارانی که دارای آپاندیس طبیعی می باشند نسبتا بالا (30-15 درصد) بوده و نیاز به بررسی های دقیق تری جهت کاهش این مشکل می باشد. تعدادی از مطالعات بالا بودن میزان CRP سرم در بیماران مبتلا به آپاندیسیت حاد را نشان داده اند. این مطالعه به منظور تعیین ارزش اندازه گیری CRP سرم و شمارش گلبول سفید در تشخیص بیماران مشکوک به آپاندیسیت حاد در بیمارستان امام رضا (عج) مشهد انجام شد.
از 100 بیمار بستری شده (بیماران مورد مطالعه) در بخش جراحی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد قبل از ورود به اتاق عمل نمونه خون جهت شمارش گلبول سفید و اندازه گیری CRP گرفته شده و سپس تمام نمونه های آپاندیس جهت بررسی آسیب شناسی فرستاده شده و آنها را در دو گروه مثبت و منفی از نظر آپاندیسیت حاد طبقه بندی نمودیم. سپس ارتباط بین یافته های آسیب شناسی آپاندیس، CRP و WBC را بررسی نمودیم.
در 82 بیماری که از نظر آسیب شناسی آپاندیسیت حاد داشتند به صورت قابل ملاحظه ای شمارش گلبول سفید و میزان CRP بالا بوده است (P<0.05). در 16 بیمار از 18 بیماری که آپاندیست حاد نداشتند در حد طبیعی بود. حساسیت و اختصاصیت این آزمون به ترتیب 92.6 درصد و 88.8 درصد بود.
سرم CRP در حد طبیعی در مواردی که مشکوک به آپاندیسیت حاد هستیم، تقریبا در ارتباط نزدیک با آپاندیس طبیعی می باشد و لذا به تعویق انداختن عمل جراحی جهت بررسی بیشتر این دسته از بیماران سبب کاهش تعداد آپاندکتومی های غیر ضروری می شود.

احتمال مرگ ناشی از یک بیماری در کودکان مبتلا به سو تغذیه خفیف دو برابر بیشتر از کودکان طبیعی است و ژیاردیا یکی از شایع ترین انگل های رودهای انسان به خصوص اطفال است که در ایجاد سو تغذیه نقش دارد. زیرا تراکم ژیاردیا در روده ایجاد سو جذب مواد غذایی کرده و به سلول های مخاط دئودنوم و ژژونوم آسیب وارد می نماید و سبب اختلال در جذب مواد مختلف به خصوص آهن و روی می شود. هدف از این تحقیق بررسی غلظت سرمی آهن و روی افراد مبتلا به ژیاردیازیس در کودکان زیر 12 سال مراجعه کننده به بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی مازندران است.
در یک مطالعه مورد- شاهدی، با انجام روش های مستقیم و فرمالین اتر، مدفوع 100 کودک زیر 12 سال مبتلا به ژیاردیا که به هیچ بیماری و عفونت دیگری مبتلا نبودند (مورد) و 100 کودک که از نظر کلینیکی و آزمایشگاهی سالم بوده اند (شاهد)، انتخاب شدند. کلیه کودکان مورد شاهد از نظر سن، جنس، قد و وزن و محل سکونت همسان سازی شدند. از هر فرد 5 سی سی خون در لوله خشک گرفته شد و سپس بلافاصله بعد از سانتریفوژ سرم آن جدا و سپس فریز شد و پرسشنامه های مربوط به وضعیت جسمانی و علایم بالینی هر کودک نیز تکمیل گردید. غلظت روی و آهن سرم به روش جذب اتمی توسط دستگاه جذب اتمی مدل (5AS) در شیلات مازندران اندازه گیری شد.
میانگین سطح سرمی آهن در گروه موردmg/dl 25 67± و در گروه شاهد میانگین غلظت سرمی آهنmg/dl 23 ± 77، میانگین سطح سرمی روی در گروه مورد mg/dl 20 ± 64 و در گروه شاهد میانگین غلظت سرمی رویmg/dl 23 96± می باشد. طبق آزمون تی مقدار Z محاسبه شد. در اندازه گیری آهن 3.6 و در اندازه گیری روی 10.86 بود. این مقادیر مشخص می کند که از نظر آماری اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد ببین گروه مورد و شاهد در مقدار این دو عنصر وجود دارد و این اختلاف در میزان آهن بسیار چشمگیر است.
میزان روی و آهن سرم کودکان زیر 12 سال مبتلا به ژیاردیا کمتر از کودکان سالم از نظر ژیاردیا در این تحقیق می باشد. لذا به منظور جلوگیری از بروز عوارض ناشی از کمبود روی و آهن در ژیاردیازیس، تشخیص و درمان به موقع که از اهمیت قابل توجهی برخوردار است، پیشنهاد می گردد.

زایمان فرایندی توام با درد است و یکی از وظایف ماما کاستن از شدت درد بیمار می باشد. در این راستا کاهش طول مراحل زایمانی همواره مورد توجه قرار گرفته است و برای دستیابی به این هدف داروهایی جهت کاهش طول مراحل زایمان مورد استفاده قرار می گیرد که بعضا اثرات آنها هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف این پژوهش بررسی اثرات سه داروی رایج در بخش زایمان یعنی هیوسین، آتروپین و پرومتازین بر طول مراحل زایمان و سرعت پیشرفت زایمان می باشد.
براساس یک مطالعه نیمه تجربی، طول مدت زایمان و سرعت پیشرفت زایمان و مدت مراحل زایمان در 120 زن چندزا با سابقه زایمان طبیعی که یکی از سه داروی مذکور را دریافت کرده بودند و همچنین 40 زنی که هیچ دارویی دریافت نکرده بودند، مورد مقایسه قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های آماری کای اسکوئر، آنالیز واریانس و آزمون کروسکال والیس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد که میانگین سرعت کوتاه شدگی گردن رحم و میانگین سرعت نزول سر در لگن در چهار گروه مورد بررسی تفاوت معنی داری ندارد. ولی میانگین سرعت اتساع گردن رحم در چهار گروه مورد بررسی تفاوت معنی داری نشان می دهد (P<0.05). میانگین سرعت اتساع گردن رحم در زنانی که دارو دریافت نموده بودند، کمتر از میانگین سرعت اتساع گردن رحم در گروهی بود که هیچ دارویی دریافت نکرده بودند. میانگین مدت مرحله اول زایمان نیز در چهار گروه مورد بررسی تفاوت معنی داری نشان داد (P<0.05). در این مورد نیز میانگین مدت مرحله اول زایمان در زنان دریافت کننده دارو طولانی تر از گروهی بود که هیچ دارویی دریافت نکرده بودند. میانگین مدت مرحله دوم زایمان و مدت مرحله سوم زایمان در چهار گروه اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشت.
تجویز این داروها موجب کاهش سرعت پیشرفت زایمان و افزایش طول مرحله اول زایمان می گردد. لذا کاربرد آنها موجب به تاخیر انداختن زایمان، به هدر دادن دارو و تحمیل عوارض جانبی این داروها به بیمار می باشد.

پره اکلامپسی یکی از شایع ترین عوارض دوران حاملگی است که در 5 تا 7 درصد حاملگی ها دیده می شود. این عوارض ممکن است با مشکلات شدید مادری- جنینی و حتی مرگ همراه باشد. به همین دلیل یافتن شیوه ای که تشخیص سریع تر این عوارض را امکان پذیر نماید، می تواند اهمیت ویژه ای در پیشگیری و یا به حداقل رساندن اثرات سو آن بر مادر و جنین داشته باشد. این مطالعه به منظور تعیین رابطه دفع پروتئین 24 ساعته ادراری نسبت به پروتئین به کراتی نین در ادرار زنان پره اکلامپتیک در مرکز آموزشی- درمانی دزیانی گرگان انجام شد.
از 60 زن مشکوک به پره اکلامپسی بستری در مرکز آموزشی- درمانی دزیانی گرگان جمع آوری ادرار 24 ساعته برای تعیین میزان پروتئین دفع شده و یک نمونه تصادفی ادرار برای تعیین نسبت پروتئین به کراتی نین دفع شده تهیه و به آزمایشگاه ارسال شد. نتایج آزمایشات همراه با یافته های دموگرافیک در پرسشنامه ای ثبت گردید. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS-11.5 و آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و همچنین از مدل رگرسیون خطی استفاده شد.
بین نسبت پروتئین به کراتی نین نمونه تصادفی ادرار و میزان پروتئین دفع شده در ادرار 24 ساعته همبستگی مستقیم معنی داری وجود دارد (p<0.05، r=0.75) به علاوه بیشترین حساسیت، ویژگی و ارزش اخباری مثبت و منفی نسبت پروتئین به کراتی نین به عنوان روش جایگزینی سنجش پروتئین ادرار 24 ساعته زمانی است که این نسبت بزرگتر یا مساوی 0.5 باشد.
با توجه به یافته های پژوهش و اهمیت زمان تشخیص پره اکلامپسی در پیشگیری از عوارض جدی این عارضه توصیه می شود در شرایط اورژانس از آزمون نسبت پروتئین به کراتی نین به عنوان جایگزین تست سنجش پروتئین ادرار 24 ساعته استفاده شود.

بیماری kikuchi-Fujimoto یک لنف آدنیت نکروزانت خوش خیم با سیر خودمحدود شونده می باشد که در خانم های جوان با علائم تب و لنف آدنوپاتی گردنی و افزایش سدیمانتاسیون و ایجاد لکوپنی در خون محیطی تظاهر می کند. در این گزارش دو بیمار زن معرفی می گردند. بیمار اول خانمی 31 ساله با علائم بالینی تب، بزرگی یک طرفه گره های لنفاوی گردن و کاهش وزن از 20 روز قبل بوده است. از نظر پاراکلینیک mm/hr 50=ESR، gr/dr 10=Hb و شمارش گویچه های سفید برابر /m l 5300 بود. برای بیمار آسپیراسیون، بیوپسی مغز استخوان و بیوپسی گره لنفی انجام که تشخیص هیستوپاتولوژی لنف آدنیت نکروزانت (kikuchi) گزارش شد. بیمار دوم خانمی 35 ساله با توده دردناک گردن (پشت عضله استرنوکلوئید ماستوئید) از 1.5 ماه قبل همراه با تب و لرز بود. از نظر پاراکلینیکmm/hr 2=ESR،ml /5500=WBC و CRP++ بود. نتیجه بیوپسی از توده گردنی ساختمان عقده لنفی با تشخیص هیستوپاتولوژی لنف آدنیت نکروزانت)بیماری(kikuchi بود. بنابراین بیماری kikuchi را باید به عنوان یکی از تشخیص های افتراقی مهم در بیماران جوان به خصوص خانم ها که با لنف آدنوپاتی گردن و تب (F.u.o) مراجعه می نمایند، در نظر داشت.

بیمار دختر 13 ساله ای است که دو هفته بعد از تزریق واکسن سرخک – سرخجه دچار کاهش شدید بینایی دو طرفه شد و به منظور بررسی در مرکز آموزشی – درمانی پنجم آذر گرگان بستری گردید. سابقه بیماری قبلی وجود نداشت و در خانواده نیز سابقه بیماری خاصی گزارش نشده بود. واکسیناسیون وی طبق برنامه کشوری واکسیناسیون انجام شده بود. معاینه اولیه کاهش شدید دید چشم راست در حد درک نور و در چشم چپ به میزان فقط تشخیص حرکات دست وجود داشت. معاینه ته چشم التهاب دو طرفه سر عصب اپتیک را نشان می داد. ویزینگ دوطرفه ریوی نیز در سمع ریه به گوش می رسید. سی تی اسکن مغز و MRI طبیعی بود. عکس سینه و اسمیر و کشت خلط هم نکته پاتولوژیکی نداشت. با پالس ترابی با متیل پردنیزولون بینایی چشم راست به حد 2 متر شمارش انگشتان و دید چشم چپ به 6.10 رسید و با پیگیری سه ماهه بعد از درمان هم دید هر دو چشم در همین حد باقی مانده بود. علت گزارش این بیمار نادر بودن عوارض عصبی به ویژه نوریت اپتیک دوطرفه به دنبال تزریق واکسن سرخجه و سرخک می باشد.