مجله تحقیق در علوم دندانپزشکی
سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 43، بهار 1394)

کاربرد ژل سفید کننده خانگی دندان با غلظت بالاتر موجب کاهش زمان استفاده روزانه این مواد می شود. این مطالعه در بخش ترمیمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1392 با هدف مقایسه اثربخشی و عوارض جانبی کاربرد غلظت های مختلف کارباماید پراکساید (CP) انجام شد.
در این مطالعه که به صورت کارآزمایی بالینی دوسوکورانجام شدتعداد 20 نفر از داوطلبان سفید کردن دندان انتخاب شدند و به صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. یک گروه به عنوان شاهد، ژل آگار با عصاره نعناع دریافت کردند. سه گروه دیگر غلظت های 10%، 22% و 35% کارباماید پراکساید را برای سفید کردن خانگی دندان دریافت کردند. رنگ دندان ها توسط اسپکتوفتومتر داخل دهانی قبل و بعد از ده مرتبه کاربرد مواد ثبت شد. همچنین تغییرات التهاب لثه نیز قبل و بعد از درمان ارزیابی شد و از بیماران درباره حساسیت دندانی و رضایت از درمان پرسیده شد. وداده ها توسط آزمون های آماریKruskal–Wallisو Wilcoxonآنالیز شدند.
تغییر رنگ دندان ها در گروه های مورد نسبت به گروه شاهد معنادار بود (0/000=P) اما بین غلظت های مختلف CP تفاوت معناداری وجود نداشت. به طوری که در گروه 10% با گروه 22% و 35% به ترتیب (0/148=P) و (0/979= P) و بین گروه 22% و35%، (0/518=P) بود. تغییرات MGI قبل و بعد از درمان تفاوت معناداری بین چهار گروه مورد مطالعه نداشت (0/83 =P). حساسیت دندانی در گروه شاهد در هیچ یک از نمونه ها مشاهده نشد و در گروه 10% CP و 22% و 35% به ترتیب در 40%، 10% و 10% نمونه ها حساسیت خفیف گزارش شد. با این حال این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود (0/07=P). بیمارانی که از غلظت های بیشتر (22% و 35%) استفاده کرده بودند با توجه به زمان به مراتب کوتاه تر کاربرد این مواد، رضایت بیشتری داشتند.
به نظر می رسد که تفاوتی بین اثربخشی و احتمال بروز عوارض جانبی بعد از کاربرد غلظت های مختلف CP وجود ندارد.

وقوع واکنش تهوع با شروع بعضی معاینات تشخیصی ویا درمانی دندانپزشکی مطرح است.با توجه به گزارشاتی از طب سنتی مبنی بر تاثیر طب فشاری و طب سوزنی بر میزان واکنش تهوع و در این تحقیق تاثیر طب فشاری بر روی افرادی که هنگام معاینه بالینی با استفاده از آبسلانگ دارای حالت تهوع بودند انجام گرفت.
تحقیق به روش کارآزمایی بالینی انجام گرفت جامعه مورد بررسی 75 نفر از کسانی بودند که در هنگام معاینه با آبسلانگ دارای واکنش تهوع بودند. میزان واکنش به وسیله استاندارد 20 گانه Glasscow Scale انجام گرفت. این بیماران به صورت تصادفی به سه گروه شاهد(بدون لمس)،گروه تجربی 1(با لمس ناحیه pulm pressure point) و گروه تجربی2(با لمس و فشردن ناحیه مذکور) تقسیم شدند و تغییرات رتبه واکنش در سه گروه با آزمون کروسکال والیس مورد قضاوت آماری قرار گرفتند.
میزان تغییرات رتبه واکنش در گروه شاهد 0/43 ±0/71 و در گروه تجربی 1 برابر 0/88 ±1/69 و در گروه تجربی 2 به میزان 1/9±3/9 بود. (0/01 >p) به نظر می رسد که طب سنتی لمس فشاری موجب کاهش واکنش تهوع می شود.

کلرهگزیدین تا کنون بعنوان استاندارد طلایی برای برداشت پلاک دندانی بروش شیمیایی شناخته شده. در این مطالعه اثرات آنتی پلاک دو دهانشویه Kin – Gingival ساخت کمپانی kin اسپانیا و دهانشویه Epimax ساخت شرکت عماد داروی ایران که هر دو حاوی مقادیر یکسان کلرهگزیدین % 0/12 و سدیم فلوراید %0/05 می باشند بررسی شده است.
در این پژوهش که از نوع کارآزمایی بالینی از نوع cross-over بود، تعداد 14 نفر انتخاب شدند و در دو گروه 7 نفری قرارگرفتند در طول تحقیق هیچ روش کنترل پلاک دیگری استفاده نشد. قبل از مصرف دهانشویه شاخص پلاک به حداقل رسید و نحوه استفاده دهانشویه آموزش داده شد. گروه اول ابتدا دهانشویه ایرانی بمدت یک هفته استفاده کردند و پس از 10 روز استراحت و به حداقل رساندن مجدد پلاک بمدت یک هفته از دهانشویه خارجی استفاده کردند. گروه دوم به همان شیوه ابتدا دهانشویه خارجی بعد دهانشویه ایرانی استفاده کردند. سپس نتایج پژوهش با استفاده از آزمون تی زوجی مورد ارزیابی قرارگرفت.
میانگین شاخص پلاک در کل دهان، فک پایین و ناحیه خلفی هنگام استفاده از دهان شویه خارجی به طور معناداری کمتر از دهان شویه ایرانی بود. (0/05>P) در فک بالا و ناحیه قدامی بین دو دهانشویه اختلاف معنادار وجود نداشت. (0/2>P) میانگین شاخص پلاک دهان شویه ایرانی بین فک بالا و پایین تفاوت معنادار نداشت (0/54= P) ولی در ناحیه قدامی به طور معناداری، کمتر از ناحیه خلفی بود(0/003= P) میانگین شاخص پلاک دهان شویه خارجی بین فک بالا و پایین تفاوت معنادار نداشت (0/32= P) ولی در ناحیه قدامی به طور معناداری کمتر از ناحیه خلفی بود. (0/002= p) دهانشویه خارجی نسبت به دهانشویه ایرانی، در خلف فک پایین اثر بهتری در برداشت پلاک داشت. هم دهانشویه ایرانی و هم خارجی اثر بهتری روی ناحیه قدامی نسبت به خلفی داشتند ولی هیچکدام از دو دهانشویه تفاوتی در اثرگذاری روی فک بالا و پایین نداشتند.

رستوریشن های تمام سرامیکی گاهی دچار آسیب می شوند و کامپوزیت از طریق باند با آن، می تواند عملکرد مجدد را بازگرداند. برای این منظور از اچ کننده هایی مانند اسید هیدروفلوریک(HF) و ژل فلوراید فسفاته اسیدی(APF)بیشتر استفاده می شود. ژل 1/23 درصدAPF برخلاف HF که می تواند تحریک بافتی ایجاد کند؛ برای مخاط دهان کاملا بی خطر است. این مطالعه با هدف بررسی استحکام باند برشی کامپوزیت روی سرامیک بعد از درمان توسط ژل APF در زمان های مختلف انجام شد.
در این مطالعه آزمایشگاهی 70 نمونه سرامیک لیتیوم دی سیلیکات (Empress 2) به قطر 16 و ضخامت 5/1 میلی مترساخته وآماده سازی و به 7 گروه 10 تایی تقسیم شدند. گروه اول: بدون هیچ درمانی بوده و گروه کنترل خوانده شد. گروه دوم:درمان با اسید هیدروفلوریک 9/6 درصد در مدت زمان 4 دقیقه؛ ودرگروه سوم تا هفتم درمان با ژل 1/23 درصد APF در مدت زمان های مختلف 6،4، 8، 10 و 12 دقیقه انجام و استحکام باند برشی هر نمونه مورد بررسی قرار گرفت. میانگین استحکام باند نمونه ها با استفاده از آنالیز های آماری واریانس یک طرفه (ANOVA و آزمون تعقیبی توکی(Tukey HSD) در نرم افزار آماری SPSS17 مورد بررسی قرار گرفت.
میانگین استحکام باند برشی در گروه دوم نسبت به سایر گروه ها به طور معنی داری بیشتر بود. که این مقدار، 14/11±41/01 مگاپاسکال بدست آمد. (0/0001 =P) در حالی که میانگین استحکام باند در سایر گروه ها اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند. (0/05

نتیجه گیری

به نظر می رسد برای باندینگ سرامیک لیتیوم دی سلیکات، اچینگ با ژل APF 1/23 درصد در دوره های زمانی مختلف جایگزین مناسبی نسبت به اچینگ HF نمی باشد.

کلیدواژگان: لیتیوم دی سیلیکات، کامپوزیت رزین، فلوراید فسفاته اسیدی، استحکام برشی

در استفاده بالینی از داروهای شتشودهنده کانال، ماده ای که سمیت کمتر و کارآیی بیشتری دارد مطلوب تر است. بنابراین هدف مطالعه عبارت است از بررسی تاثیر اسانس آویشن شیرازی، کلرهگزیدین و هیپوکلریت سدیم بر انتروکوکوس فکالیس و کاندیدا آلبیکنسدر این مطالعه آزمایشگاهی 54 نمونه از میکروارگانیسمهای مورد مطالعه بر اساس روش کربی بائر بر روی محیط Muler Hinton Agar کشت سطحی داده شدند. دیسکهای کاغذی با غلظتهای اسانس آویشن شیرازی 100 میلی گرم بر میلی لیتر و 50 میلی گرم بر میلی لیتر و کلرهگزیدین 0/2 و 0/1 درصد و هیپوکلریت سدیم 1درصد آغشته شده و روی محیط کشت قرار داده شدند. 48 ساعت پس از کشت، هاله عدم رشد برحسب میلی متر اندازه گیری شد. داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS و بوسیله آزمونهای آماری ANOVA و Tukeyمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
در مورد انتروکوکوس فکالیس به ترتیب هیپوکلریت سدیم، کلرهگزیدین 0/2%، آویشن شیرازی 100 میلی گرم بر میلی لیتر و کلرهگزیدین 0/1% و اسانس آویشن شیرازی 50 میلی گرم بر میلی لیتر، بیشترین قطر هاله عدم رشد را داشتند که به ترتیب به میزان: (0/41±19/1)، (0/47±16/1)، (0/29±13/5)، (0/63±13/4) و (0/39±10/6) بود و اختلاف معنا داری بین گروه های مختلف و محلولهای مورد بررسی با منطقه مهار رشد باکتری دیده شد.(P=0.0001)به نظر می رسد، در مورد انتروکوکوس فکالیس بیشترین قدرت مهاری مربوط به هیپوکلریت سدیم بود، اما در مورد کاندیدا آلبیکنس غلظت 100 میلی گرم اسانس آویشن شیرازی دارای بیشترین قدرت مهاری بود.

با توجه به اینکه امروزه ظاهر افراد در روابط اجتماعی شان اهمیت بسزایی دارد، درمان های سفید کردن دندانها رو به افزایش است. این تحقیق با هدف مقایسه بین اثربخشی دو ماده کارباماید پراکساید ایرانی (کیمیا) با مشابه خارجی (Opalescence PF) بر روی میزان سفید کردن دندان های تغییر رنگ یافته اجرا گردید.
این تحقیق به صورت تجربی و آزمایشگاهی و بر روی 30 دندان انسایزر سانترال سالم خارج شده انجام شد. کانال دندانها به روش Step-Back آماده سازی و به روش لترال پر شد، سپس تا یک میلی متری زیر CEJ بوسیله سمان زینک فسفات کف بندی شد و پس از آن دندان ها به مدت 24 ساعت داخل محلول هیپوکلریت سدیم قرار داده شد. سپس بوسیله دستگاه سانتریفوژ و خون تازه، تغییر رنگ دندان ها انجام شد. نمونه ها در سه گروه ده تایی قرار گرفتند: گروه 1: گروه شاهد (پنبه آغشته به سرم) گروه 2: گروه کیمیا(کاربامید پراکساید 16%) گروه 3: گروه Opalescence PF (کاربامیدپراکساید 15%). ارزیابی تغییرات رنگ یکبار قبل و یکبار 7 روز پس از جایگذاری مواد سفید کننده انجام شد و میزان تغییرات رنگ توسط دوربین دیجیتال و نرم افزار فتوشاپ نگارش 8 بررسی شد و محاسبه آماری توسط آنالیز آماری SPSS و آزمون آماری T-test انجام شد.
میزان سفیدشدن دندانها در گروه کیمیا دارای افزایش معناداری بود. آزمون آماری، نشانگر تفاوت معنی داری بین گروه کنترل با گروه های کیمیا و Opalescence PF بود (0/001=P) و بین گروه های کیمیا و Opalescence PF نیز تفاوت معنی داری وجود داشت (0/038=P) بر اساس نتایج این مطالعه می توان این گونه نتیجه گیری کرد که ماده کیمیا نسبت به ماده Opalescence PF اثر بیشتری درسفید کردن دندانهای اندو شده دارد.

دندان های پرمولر دوم مندیبل دارای طیف گسترده ای از گوناگونی و تنوع در آناتومی می باشند. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی و مقایسه ساختار کانال و ریشه دندان های پرمولر دوم مندیبل چپ و راست با استفاده از تصویربرداری CBCT بود.
در این مطالعه توصیفی 457 تصویر CBCT شامل پرمولر دوم مندیبل سمت چپ و راست انسان مورد ارزیابی قرار گرفت. تصاویر در هر سه پلن فضایی مورد ارزیابی قرار گرفته و تفاوت تعداد کانال و ریشه از نظر آماری مقایسه وگزارش شد. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون Chi- Square انجام شده و 04 / 0 > p معنی دار تلقی شد.
از 457 دندان پرمولر دوم مورد بررسی در سمت چپ و راست به ترتیب، 3 / 94 درصد یک ریشه، 7 / 5 درصد دو ریشه و 6 / 95 درصد یک ریشه و 4 / 4 درصد دو ریشه داشتند. در بررسی تعداد کانال در سمت چپ و راست به ترتیب 9 / 77 درصد ی ک کانال، 1 / 22 درصد دو کانال و 4 / 83 درصد یک کانال و 6 / 16 درصد دو کانال داشتند. از نظر تعداد ریشه بین پرمولر دوم مند یبل سمت چپ و راست اختلاف آماری معنی داری مشاهده نگردید (364 / 0 = P)، ولی از لحاظ تعداد کانال اختلاف آمار ی معن ی داری بین دو سمت چپ و راست مشاهده گردید. (036 / 0 = P).
به نظر می رسد تعداد کانال ها در دندان های پرمولر دوم مندیبل در سمت راست و چپ در نژاد ایرانی متفاوت است.

ریشه های فرعی، شامل اختلالات تکاملی هستند که می توانند هر دندانی را تحت تاثیر قرار دهند. شیوع آنها در حدود 0/68 درصد گزارش شده است و بیشتر کانین ها و پرمولرهای فک پایین و مولرهای هر دو فک متاثر می شوند، در حالیکه دندان های انسیزور دایمی فک پایین به ندرت توسط آنومالی های تاج و ریشه تحت تاثیر قرار می گیرند.
گزارش مورد: آقای 17 ساله با شکایت نامرتبی دندان ها به بخش ارتودنسی، واحد دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مراجعه کرد. در معاینه اولیه در مخاط لینگوال دندان لترال سمت راست فک پایین، یک برجستگی با قوام سخت لمس شد. از بیمار رادیوگرافی های پری اپیکال و پانورامیک تهیه شد. در این رادیوگرافی ها یک رادیو اپسیته غیر معمول، چسبیده به ریشه دندان مورد نظر، مشاهده گردید. با بررسی بیشتر توسط CBCT وجود ریشه اضافی در سمت لینگوال این دندان محرز شد. این ریشه از ناحیه سرویکال به ریشه اصلی چسبیده بود. از آنجا که بیمار به علت وجود دندان شیری overretained ونیز spacing در فک بالا کاندید درمان ارتودنسی بوده و وجود ریشه اضافی، حرکت دندان مورد نطر را مشکل و مخاطره آمیز می نمود با در نظر گرفتن تدابیر لازم، ریشه اضافی از طریق جراحی خارج شد. در ادامه و با بررسی قابلیت حرکت دندان مذکور، بیمار تحت درمان ارتودنسی قرار گرفت.
تنوع مورفولوژیک ساختار دندانهای انسیزور فک پایین شایع نیست. حضور این آنومالی ها مشکلاتی برای درمان دندان، اعم از درمان اندو، ترمیمی، پروتز و ارتودنسی ایجاد می کند. دقت در تشخیص این موارد از طریق معاینه کلینیکی و رادیوگرافی بسیار مهم است، ضمن اینکه طرح درمان خاصی بر اساس نیاز بیمار باید طراحی گردد.

میواپی تلیوما تومور خوش خیم ونادر غدد بزاقی می باشد که کمتر از 1% نئوپلاسمهای غدد بزاقی را تشکیل می دهد. این تومور عمدتا درغده پاروتید ایجاد می شود و در غدد بزاقی فرعی دهان با شیوع کمتری مشاهده می شود. در این مقاله به یک مورد میواپی تلیوما که در ناحیه غدد بزاقی فرعی کام ایجاد شده است به همراه خصوصیات کلینیکی، هیستوپاتولوژیکی وتشخیصهای افتراقی احتمالی اشاره می شود.