فهرست مطالب

اندیشه های نوین تربیتی - سال هشتم شماره 1 (پیاپی 23، بهار 1391)

نشریه اندیشه های نوین تربیتی
سال هشتم شماره 1 (پیاپی 23، بهار 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/07/08
  • تعداد عناوین: 7
|
  • عباس ابوالقاسمی، محمد نظری، عادل زاهد، محمد نریمانی صفحه 9
    هدف این پژوهش بررسی نقش هیجانات خودآگاه و تعلل ورزی در پیش بینی عملکرد و اعتماد به نفس تحصیلی دانشجویان بود. نمونه آماری 365 دانشجوی کارشناسی بود که به صورت تصادفی ساده از دانشگاه محقق اردبیلی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه هیجانات خودآگاه، مقیاس تعلل ورزی و شاخص ارزیابی شخصی جمع آوری شد. یافته های پژوهش نشان داد شرم، گناه، برون سازی و غرور با عملکرد تحصیلی دانشجویان همبستگی معنا داری دارند. همچنین تعلل ورزی با اعتماد به نفس تحصیلی رابطه منفی معناداری داشت، اما بین بی تفاوتی و تعلل ورزی با عملکرد تحصیلی دانشجویان رابطه معناداری به دست نیامد. تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که هیجانات خودآگاه و تعلل ورزی حدود 9 درصد از عملکرد تحصیلی دانشجویان را تبیین می کنند، در صورتی که هیجانات خودآگاه و تعلل ورزی فقط 8 درصد از اعتماد به نفس تحصیلی دانشجویان را تبیین کردند. از یافته ها می توان برای راهنمایی دانشجویان در زمینه آموزش و خدمات مشاوره ای استفاده کرد.
    کلیدواژگان: هیجانات خودآگاه، تعلل ورزی، عملکرد تحصیلی، اعتماد به نفس تحصیلی
  • کامبیز پوشنه، علی اکبر خسروی، پریناز پورعلی صفحه 29
    هدف از این پژوهش، ارزشیابی میزان کیفیت برنامه های مراکز پیش دبستانی شهر تهران بود. در این پژوهش از روش آمیخته استفاده شد و با به کارگیری روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 40 مرکز پیش دبستانی شهر تهران انتخاب شدند. داده های پژوهش به روش های مصاحبه و مشاهده از محیط و فضای مراکز و کلاس های پیش دبستانی جمع آوری شد. یافته های پژوهش نشان داد تعامل مربیان با کودکان در مراکز پیش دبستانی کیفیت لازم را ندارند. تنها در بخشی از مراکز پیش دبستانی، نسبت مربی به کودک تناسب لازم را دارد و نیز نسبت تعداد کودکان به کلاس در نیمی از مراکز پیش دبستانی از تناسب لازم بهره مند بود. مربیان مراکز پیش دبستانی در حد متوسط از مهارت های مورد نیاز حرفه مربیگری بهره مند بودند و بیش از نیمی از مربیان مراکز، آموزش های لازم در حوزه تخصصی گذرانده اند. همچنین روش های یاددهی یادگیری مربیان در مراکز پیش دبستانی در حد متوسط کیفیت لازم را دارند. میان کودکان، مربیان و والدین در حد متوسط تعامل مناسب وجود داشت و کادر آموزشی مراکز به طور متوسط از ویژگی های مطلوب و کیفیت کاری بهره مند هستند. محیط فیزیکی مراکز پیش دبستانی از نظر سلامت و ایمنی کیفیت لازم را دارد.
    کلیدواژگان: برنامه درسی، پیش دبستانی، ارزشیابی
  • مهدی سبحانی نژاد، زهرا آب نیکی صفحه 59
    این پژوهش با هدف «شناسایی مولفه های مسئولیت پذیری اجتماعی در محتوای برنامه درسی دوره متوسطه نظری» به روش توصیفی از نوع تحلیل محتوی انجام شد. نمونه پژوهش، شامل ده کتاب سال سوم آموزش متوسطه در سال تحصیلی 1390-1389 بود. عمده ترین یافته های پژوهش عبارت بودند از: 1. انواع و ابعاد مسئولیت های اجتماعی قابل بررسی در محتوای برنامه درسی را می توان به هفت نوع و سه بعد تقسیم کرد که شامل مسئولیت های؛ دینی- اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، شهروندی- اجتماعی، زیست محیطی و سازمانی- شغلی در ابعاد سه گانه شناختی، عاطفی و عملکردی بود. 2. از مجموع 11387 مورد، عبارات و مضامین مندرج درکتاب های نمونه مورد بررسی دوره متوسطه نظری سال90- 1389، 546 فراوانی، یعنی 8/4 % به مولفه های مطرح در انواع و ابعاد سه گانه مسئولیت های اجتماعی توجه شد.3. بیشترین درصد عبارات و مضامین در کتاب های تحلیل شده به نسبت مجموع 11387مورد؛ درکتاب مطالعات اجتماعی با یک درصد و کمترین درصد نیز به همین نسبت، به کتاب روان شناسی، با 1/0 % اختصاص داشت و به نسبت مجموع 546 فراوانی، درکتاب های نمونه مورد بررسی نیز، کتاب مطالعات اجتماعی، با 3/20 % و کتاب روان شناسی، با 9/2 % به ترتیب بیشترین و کمترین درصد را به خود اختصاص داده اند.
    کلیدواژگان: مسئولیت پذیری اجتماعی، کتاب درسی، محتوا، تحلیل محتوا، نگرش
  • مجید صفاری نیا، مهتاب بازیاری میمند صفحه 107
    هدف از این پژوهش مقایسه تاب آوری هیجانی و اجتماعی کودکان در دو بافت منطقه ای متفاوت کشور و با توجه به نقش جنسیت بود. در این پ‍ژوهش 160 دانش آموز منطقه محروم و 320 دانش آموز منطقه غیرمحروم با استفاده از پرسشنامه تاب آوری هیجانی- اجتماعی مرل و روش آماری تحلیل واریانس یکراهه به همراه آزمون تعقیبی شفه مطالعه شدند. یافته های پژوهش نشان داد دانش آموزان مناطق غیرمحروم نسبت به دانش آموزان مناطق محروم در زیرمقیاس های تاب آوری هیجانی- اجتماعی نمره بالاتری به دست آوردند و این برتری در دختران بیشتر مشهود بود. در نتیجه محرومیت اقتصادی و اجتماعی می تواند بر کاهش تاب آوری(بالاخص در پسران) تاثیر به سزایی داشته باشد.
    کلیدواژگان: تاب آوری هیجانی، اجتماعی، مناطق غیرمحروم، مناطق محروم
  • دیبا سیف، رحمت الله مرزوقی صفحه 125
    هدف این پژوهش، تهیه مقیاسی برای اندازه گیری خودکفایتی دانش آموزان مقطع راهنمایی در علوم تجربی و تعیین اعتبار و پایایی آن بود. بدین منظور 319 دانش آموز سال سوم راهنمایی با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان آزمودنی های پژوهش انتخاب شدند. این مقیاس بر مبنای پیشنهادهای باندورا(2006) در خصوص سنجش خودکفایتی در حیطه های ویژه تحصیلی تهیه شد. یافته ها نشان داد این مقیاس از سه بعد خود کفایتی در حل مسائل علوم تجربی، در کاربرد علوم تجربی و در درس علوم تجربی تشکیل شده است. ضرایب همبستگی بین این ابعاد و نیز یکایک آن ها با نمره کل مقیاس حاکی از انسجام و روایی سازه ای مقیاس بود. وجود همبستگی مثبت بین ابعاد و کل مقیاس با نمره پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس علوم تجربی روایی ملاکی مقیاس را نیز تایید کرد. ضرایب آلفای کرونباخ برای ابعاد مقیاس از 88/0 تا 92/0 متغیر و ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 96/0 به دست آمد که نشانه همسانی درونی قوی و مستحکم آن بود. ضریب پایایی حاصل از بازآزمایی ابعاد مقیاس از 82/0 تا 86/0 متغیر و برای کل مقیاس برابر با 93/0 بود و ثبات زمانی نمرات آن را نشان داد. از یافته های دیگر این پژوهش تفوق دختران در ابعاد خودکفایتی در علوم تجربی بر پسران بود. با توجه به این که مقیاس خودکفایتی در علوم تجربی، مقیاس معتبری در فرهنگ ایرانی است می توان در پژوهش های روان شناختی و تربیتی، مطالعات برنامه درسی و نیز مراکز مشاوره و مدارس به کار گرفته شود.
    کلیدواژگان: خودکفایتی، درس علوم تجربی، مقیاس
  • طیبه ماهروزاده*، منصوره عباسی صفحه 147

    هدف از این پژوهش، تبیین مبانی فلسفی مدرسه زندگی، ویژگی ها و چگونگی تحقق آن است. دیوئی با انتقاد از مدارس سنتی، به تاسیس مدرسه آزمایشگاهی یا مدرسه زندگی اقدام کرد. شعار مدرسه زندگی، آموختن برای زیستن از طریق عمل است. در نظر او مدرسه خود زندگی است و نه آماده شدن برای زندگی. تعلیم و تربیت به منزله رشد و متضمن تجربه است. یادگیری باید با توجه به علائق، رغبت ها و تفاوت های فردی کودکان انجام شود. در مدرسه زندگی هدف ها از پیش تعیین نمی شود، بلکه بنا به موقعیت و در حین عمل ظهور می یابد. محتوا نیز از پیش تعیین نمی شود، محتوای درسی و موقعیت های تربیتی به نحوی تدارک دیده می شود که به پرورش مهارت های اجتماعی، مهارت حل مساله، قوه خلاقیت و تفکر انتقادی منجر شود. درچنین مدرسه ای محیط شاد و سازنده است. روش تدریس بر فعالیت شاگرد مبتنی است. نقش معلم مدیریت کلاس درس نیست، بلکه معلم راهنما وهدایت کننده یادگیری و شاگرد، محور جریان تربیتی است. روش پژوهش توصیفی– تحلیلی بود. بر اساس یافته های پ‍‍ژوهش می توان از جنبه های مورد تایید مدرسه زندگی در جهت ایجاد تغییرات سودمند در نظام آموزش و پرورش به ویژه نظام مدرسی، بهره گرفت.

    کلیدواژگان: مدرسه زندگی، هدف ها، محتوا، روش ها، معلم
  • مرتضی منادی صفحه 171
    این پژوهش در صدد فهم این نکته بود که چگونه فرد یا افراد جامعه رفتارها یا کنش های روزمره خود را در زمینه ای تغییر می دهند. به عبارتی، چه می شود که برای مثال معتاد یا معتادان پس از سال ها مصرف مواد مخدر آن را رها کرده و به زندگی طبیعی به مانند دیگران باز می گردند. به این دلیل هدف پژوهش حاضر بررسی این فرایند با روشی کیفی به کمک مصاحبه های عمیق با تعداد معدودی معتاد است. پس از تحلیل محتوای مصاحبه ها این نتیجه به دست آمد که هم معتاد شدن و هم ترک آن طی یک فرایندی و مراحلی با نقطه عطفی در هر دو حالت رخ می دهد. همان طور که شرایطی در شکل گیری اعتیاد نقش دارند، شرایطی نیز در ترک آن سهیم هستند.
    کلیدواژگان: رفتار اجتماعی، ضمیر، عادت واره، اعتیاد به مواد مخدر
|
  • Abass Abolghasemi, Mohammad Nazari, Adel Zahed, Mohammad Narimani Page 9
    TO explore the relationship between self-conscious emotions, procrastination, and academic self-confidence and achievement, a sample of 365 undergraduates was randomly selected from among all students of one university. Analysis of the data collected using a questionnaire, showed that academic achievement has a significant correlation with shame, guilt, and selfishness. A negative correlation was seen between procrastination and academic self-confidence. Close to 9% of the variance in academic achievement is explained by self-conscious emotions, whereas the procrastination factor, along selfconscious emotions account for only 8% of academic selfconfidence. The results can be used in counseling students.
    Keywords: self, conscious emotions, procrastination, academic achievement, self, confidence
  • Kambiz Pushaneh, Ali Akbar Khosravi, Parinaz Purali Page 29
    To evaluate the conditions governing the Pre-Schools in Tehran, a sample of 40 such educational centers was randomly selected from among all Pre-Schools in different districts of Tehran. The teachers and administrators, along with parents, were interviewed and the center's physical conditions observed using two specially constructed instruments. The analysis of the collected data show that the quality of teachers-children interaction is not of the desired quality, just as the ratio of children to teacher was inadequate in many of the observed centers. The teachers were not highly skilled in teaching pre-school children and only half of them had passed courses in this area. The methods they used were of medium quality, just as was the interactions between children, teachers, and parents. The physical conditions were sound in terms of student's health and security.
    Keywords: Pre, School curriculum, evaluation
  • Mehdi Sobhaninejad, Zahra Abniki Page 59
    To identify social responsibility indicators within the Iranian high school curriculum, the contents of a sample of ten text books used in the junior year were analyzed. The results show that 7 types, of social responsibility,each with three cognitive, affective, and behavioral dimensions, are addressed which included socio-religious, cultural, political, economic, civic, environmental, and organizational responsibilities and covered 4.8% of the total content. The Social Studies textbook had the most number of indicators (relative frequency of 1%) and the least relative frequency was in Psychology textbook with 0.1%.
    Keywords: social responsibility, textbook, content, content analysis, attitude
  • Majid Saffarinya, Mahtab Bazyari Meimand Page 107
    To compare the extent to which children living in deprived and privileged areas havesocial and emotionalresilience, two samples of 160 children from deprived areas and 320 children from privileged areas of the country were given Merle's questionnaire. Analysis of variance on the collected data yielded the following
    Results
    students living in privileged areas, especially girls, are more resilient than their deprived counterparts. Hence, socio-economic deprivation can lead to lesser resilience especially among the boys.
    Keywords: socio, emotional resilience, deprived areas, privileged areas
  • Diba Seif, Rahmat Allah Marzooghi Page 125
    Based on Bandura's suggestions on how to measure selfefficacy in different academic areas, a special scale for self-efficacy in science was constructed in order to measure this construct in Guidance school students in Iran. To validate this instrument, a sample of 319 juniors was purposefully selected to which the constructed measure was administered. The instrument consists of three subareas of efficacy in problem solving, science use, and science class. The validity of the instrument was measured to be adequate through the correlation between its scores and student's academic achievement scores. Its internal consistency was measured to be in the range of 0.88 to 0.96. The reliability of the scale was measured through test-retest procedure to be from 0.82 to 0.93. Considering the fact that this instrument was developed within the local setting, one can use it in all Iranian educational and psychological studies.
    Keywords: self, efficacy, experimental science course, scale development
  • Tayebeh Mahroozade, Mansoureh Abbasi Page 147

    If school is where one learns, then life is the biggest school of all. In Dewey's view one learns through living in order to live, and school is the life itself, not a place to get ready for life. The goal of this literature review has been to help with the identification of necessary changes within the educational system and especially in school settings. To this end, it is necessary to point out that schools need to pay attention to the needs, individual differences, and interests of the learners. The educational content should be selected in such a way that would help with the development of social skills, problem solving skills, creativity, and critical thinking skills. The atmosphere should be happy and constructive wherein active learning and teaching methods are used and teachers are more of a guide than a class manager.

    Keywords: life school, goals, content, methods, teacher
  • Morteza Monadi Page 171
    To understand the way by which people in general, and addicts in particular, go about changing their daily habits even after years of being habituated or addicted, a limited number of addicts were interviewed. The content analysis of the responses revealed that both becoming an addict and abandoning addiction have processes of their own and go through stages in which different factors are of different degrees of influence.
    Keywords: social behavior, drug addiction, conscience, habitus