نشریه اندیشه های نوین تربیتی
سال نهم شماره 2 (پیاپی 28، تابستان 1392)

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تکیه گاه های شغلی اعضای هیات علمی دانشگاه ارومیه و رابطه آن با جامعه پذیری سازمانی انجام شد. با استفاده از روش توصیفی از نوع همبستگی، 86 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه با توجه به دانشکده محل خدمت به صورت طبقه ای متناسب با حجم هر یک از دانشکده ها به طور تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه استاندارد تکیه گاه های شغلی بر اساس مدل شاین و جامعه پذیری سازمانی بر اساس مدل تائورمینا استفاده شد. داده های پژوهش پس از جمع آوری بر اساس سوال های پژوهش و با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج گویای آن بود که: 1- اعضای هیات علمی دانشگاه تمامی ابعاد تکیه گاه های شغلی را دارند.2- بین شایستگی فنی- کارکردی، خودمختاری - استقلال، امنیت- ثبات، خلاقیت کارآفرینی، خدمت و از خود گذشتگی و ایثار، چالش محض و سبک زندگی با کل ابعاد جامعه پذیری سازمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.3 - تکیه گاه های شایستگی فنی- کارکردی، شایستگی مدیریت عمومی، خودمختاری- استقلال، امنیت- ثبات، خلاقیت کار آفرینی، خدمت و از خودگذشتگی و ایثار و چالش محض می توانند به طور مثبت و معنادار ابعاد جامعه پذیری سازمانی را پیش بینی کنند. بنابراین، تکیه گاه های شغلی اعضای هیات علمی می تواند در تسهیل جامعه پذیری آن ها اثر گذار باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده، هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز بود. بدین منظور160 دانش آموز دختر و پسر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه الگوهای ارتباطی خانواده، پرسشنامه هوش هیجانی و پرسشنامه خلاقیت هیجانی استفاده شد. نتایج تحلیل های آماری نشان داد رابطه معناداری بین ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده، هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی وجود دارد. چنانچه بین بعد گفت و شنود و هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی رابطه مثبت و معنا دار و بین بعد همنوایی و هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی رابطه منفی و معنا دار وجود دارد. همچنین نتیجه تحلیل رگرسیون نشان داد بعد گفت و شنود پیش بینی کننده مثبت و معنادار متغیرهای هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی است. همچنین تفاوت های جنسیتی حاکی از آن بود که میان دختران و پسران در متغیر های الگوهای ارتباطی خانواده، هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی تفاوت معنا داری وجود ندارد.

هدف از اجرای این پژوهش مقایسه کارایی دوره یادگیری ترکیبی با دوره های یادگیری الکترونیکی و حضوری در درس ریاضی در میان دانش آموزان دختر و پسر سال اول دبیرستان های شهرستان اردبیل بود. در این پژوهش از روش آزمایشی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان سال اول دبیرستان های استان اردبیل تشکیل می دادند که از میان آن ها150 نفر به عنوان نمونه آماری، به روش نمونه گیری خوشه ای، انتخاب شدند. دانش آموزان در این پژوهش در سه گروه با سه روش مختلف یادگیری یعنی دوره های یادگیری ترکیبی، حضوری و الکترونیکی در درس ریاضی آموزش دیدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته در درس ریاضی بود که به دو شیوه الکترونیکی و چاپی تهیه شده بود ضریب پایایی آلفای کرونباخ برای پرسشنامه مذکور 88 /. بود. داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس یک طرفه) تحلیل شد و نتایج نشان داد که میزان یادگیری دانش آموزانی که در دوره های ترکیبی درس ریاضی شرکت کرده بودند از دانش آموزانی که در دوره های صرفا الکترونیکی و صرفا حضوری در درس ریاضی شرکت کرده بودند بیشتر است.

در پژوهش حاضر اثربخشی راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اضطراب امتحان و عزت نفس دانش آموزان پسر پایه سوم راهنمایی بررسی شد. روش پژوهش از نوع آزمایشی، و طرح پژوهش پیش آزمون _ پس آزمون دو گروهی بود. جامعه آماری 2610 دانش آموز پسر سال سوم راهنمایی شهرستان قدس، در سال تحصیلی 91-1390، بودند که از میان آن ها 60 نفر در قالب دو گروه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، آزمون اضطراب امتحان عبدالقاسمی (TAI) و عزت نفس کوپر اسمیت بود. ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون اضطراب امتحان و عزت نفس گرفته شد، سپس برای گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه 50 دقیقه ای آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی انجام شد و پس از اتمام جلسات آموزش، از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. داده های حاصل از اجرای پیش آزمون و پس آزمون، با استفاده از آزمون تی مستقل تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد، آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان(001/0 P<) و افزایش عزت نفس(05/0 P<) دانش آموزان موثر بوده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تعیین شاخص های یادگیری کتاب های آموزشی گروه های مطالعاتی پیگیر سواد بود. بدین منظور از تکنیک تجزیه و تحلیل کمی کتب علمی بهره گرفته شد. بدین منظور سه کتاب آموزشی، یک کتاب چاپ نشده و دو کتاب چاپ شده، به عنوان نمونه برگزیده شد. قسمت های محتوا و متن، تصاویر، سوال های آخر، خلاصه و فعالیت های پیشنهاد شده برای اجرای فراگیران تجزیه و تحلیل شدند. فعالیت های یادگیری دانش آموز محور و معلم محور این اجزاء در هر سه کتاب با شاخص های یادگیری مبنا و حد مطلوب آن ها مقایسه شد. با توجه به نتایج شاخص یادگیری محتوا و متن هر سه کتاب در حد انتظار و شیوه تدوین آن ها به صورت غیرفعال انجام شده بود. شاخص یادگیری اشکال و تصاویر کتاب «آشنایی با زندگی گیاهان» در حد انتظار و شیوه تدوین آن فعال و شاخص یادگیری اشکال و تصاویر «کتاب حقایقی برای زندگی» کمتر از حد انتظار و شیوه تدوین آن غیرفعال بود. شاخص یادگیری سوال های آخر کتاب های مذکور در حد انتظار و شیوه تدوین آن ها به صورت فعال بود. شاخص یادگیری خلاصه هر سه کتاب مذکور کمتر از حد انتظار و غیرفعال شناخته شد. شاخص یادگیری فعالیت های پیشنهاد شده برای اجرا به وسیله دانش آموزان در کتاب «آشنایی با زندگی گیاهان» کمتر از حد انتظار، شیوه تدوین آن غیر فعال و در کتاب «حقایقی برای زندگی» در حد انتظار و شیوه تدوین آن فعال بود و سایر اجزای کتاب اصول تغذیه(میوه ها و فایده های آن) چون تولید نشده بود شاخص یادگیری آن محاسبه نشد. با توجه به نتایج، به تحلیل محتوای کتاب های آموزشی باید هم قبل از چاپ و هم بعد از چاپ توجه و دامنه مطلوب شاخص های یادگیری این گونه کتاب ها مشخص شود. بدین معنی که چنانچه کتاب دارای شاخص یادگیری(ضریب درگیری) پایین چاپ نشده باشد، به گونه ای اصلاح شود تا شاخص یادگیری آن در دامنه مطلوب قرار گیرد و اگر چاپ شده باشد برای تقویت و بهبود شاخص یادگیری آن از معلمان و مدرسان خواسته شود تا در طرح درس خود آن را به گونه ای تنظیم کنند که شاخص یادگیری(ضریب درگیری) سوادآموزان افزایش یابد و شرکت فعال تری در کلاس درس داشته باشند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه علی بین کمرویی و تنهایی با میانجیگری عزت نفس و سبک های شوخ طبعی (خودارزنده سازانه و پیوندجویانه) بود. نمونه پژوهش 150 دانش آموز دختر دبیرستانی را شامل می شد که در دبیرستان های شهرستان نجف آباد مشغول به تحصیل بودند و به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری متغیرهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک های شوخ طبعی مارتین و همکاران (HSQ)، مقیاس عزت نفس روزنبرگ (RSES)، مقیاس تنهایی راسل (UCLA) و پرسشنامه کمرویی استنفورد (SSI) بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم الگوی پیشنهادی پژوهش، به ترتیب با استفاده از روش های تحلیل مسیر و بوت استرپ انجام شد. یافته ها نشان داد که عزت نفس و سبک های شوخ طبعی میانجی ارتباط بین کمرویی و تنهایی است. در پایان می توان نتیجه گرفت که افراد کمرو با بالا بردن عزت نفس و به کارگیری سبک های شوخ طبعی پیوندجویانه و خودارزنده سازانه در روابط میان فردی خویش، می توانند در جامعه و در بین همسالان خود بیشتر حضور یابند و بدین گونه ارزیابی های مثبت از خود را افزایش داده و در نهایت از تنهایی خود بکاهند.

هدف از این پژوهش مقایسه ارزیابی والدین از عملکرد کارکنان مدارس دولتی با غیردولتی بر اساس ابعاد مشتری محوری بود. این پژوهش کاربردی و علی مقایسه ای بود و والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد و نمونه گیری به شیوه خوشه ایدو مرحله ای انجام شد؛ منطقه 6 آموزش و پرورش شهر تهران به عنوان خوشه مناطق و از مدارس منطقه 6، یک مدرسه دولتی و یک مدرسه غیردولتی دخترانه مقطع ابتدایی به عنوان خوشه مدارس انتخاب شد. 250 نفر از والدین دانش آموزان به عنوان مشتریان بیرونی مدارس به پرسشنامه ها پاسخ دادند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل سروکوال بود. برای تحلیل داده ها از آزمون t مستقل دو گروهی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مدارس غیردولتی در مشتری محوری(ابعاد فیزیکی، اطمینان پذیری، مسئولیت پذیری، ضمانت و تضمین، همدلی و انتقاد پذیری) مشتری محورتر از مدارس دولتی بودند.