فهرست مطالب

نشریه زبان و زبان شناسی
پیاپی 16 (پاییز و زمستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1393/10/25
  • تعداد عناوین: 9
|
  • مرضیه بدیعی، امید طبیب زاده صفحات 1-14
    افزوده صفت به آن دسته از وابسته های صفت اطلاق می ظرفیتی این جزءیعنی جزو متمم های آن نیست. افزوده ها پس از بیرون آمدن آنها در ساخت های نحوی گوناگون، به آنها افزوده می شوند. هدف ما در مقاله حاضر ای براساس نظریه وابستگی به این سوالها پاسخ دهییا صفتهای فارسی نیز همچون افعال و اسمها دارای افزوده هایی هستند، و اگر هستند این افزودهدیگر ای افزوده های صفت به چه صورت هایی بیان می شوند و جایگاه آنها، نحوه توزیع آنها و جهت افزودگی و اتصال آنها به هسته چگونه است؟ در پایان به این نتیجه رسیدیی دارای دو دسته افزوده هستند به شرح زیر: 1. افزوده عام صفت، 2. افزوده خاص صفت. در این مقاله همچنی ای این افزودهید صفت و صفت صفت ظاهر میشوند. افزوده های خاص صفت نسبت به افزوده های عام صفت از میزان وابستگی بیشتری با هسته برخوردارند. به عبارتی دیگر، افزوده های خاص صفت تنها هسته گروه صفتی را توصیف می ی های عام،ی را توصیف می یگاه و توزیع آنها در ساخت گروه صفتی، هر دو نزدی ی روند، با ایی معمولا قبل از هسته، و افزوده خاص صفت معمولا بعد از هسته به ی رود.
    کلیدواژگان: دستور وابستگی، صفت، افزوده خاص صفت، افزوده عام صفت
  • سید محمد رضی نژاد صفحات 15-33
    توالی هماهنگ مدلی از نظریه بهینگی است، که اولین بار توسط پرینس و اسمولنسکیدر سال 1993 مطرح شد اما با توجه به اینکه در آن زمان رویکرد بهینگی استاندارد بسیار مورد توجه قرار گرفته بود، کنار گذاشته شد. این نظریه مجددا توسط مکارتیدر سال های 2002- 2000 مطرح شد(مکارتی،2010: 8). تفاوت اصلی این رویکرد با رویکرد بهینگی استاندارد در نحوه فعالیت بخش مولد است. در چارچوب رویکرد توالی هماهنگ، بخش مولد، در هر مرحله از فعالیت، یک و فقط یک تغییر در درون داد ایجاد می کند و بالطبع گزینه های حاصل در هر مرحله از فعالیت مولد، تغییرات اندکی را نسبت به شکل درون دادنشان می دهند و با هم شباهت زیادی دارند.در این مقاله سعی بر آن داری تحلیلداده حل اشتقاقبرون داد از درون داد، وهمچنین رتبه بندی محدودیت ها، دارد.
    کلیدواژگان: زبان ترکی آذربایجانی، رویکرد بهینگی استاندارد، رویکرد توالی هماهنگ، تابلوی پیشرفت هماهنگ
  • سیدمسعود علوی صفحات 35-55
    در مقاله حاضر سیر تطور گونه علمی زبان فارسی و رویه های اتخاذشده در واژه گزینی علمی در رشته های شیمی و مهندسی شیمی بررسی شده سازی گسترده، معیاری بودن، قیاس پذیری و دقت معنایی واژه ها، ویژگی های اصلی زبان های توانمند برای ارائه علم شناخته شده است و با نظری به برآیند تلاش هاییین زمینه انجام شده است، مییابی واژه سازان در پروراندن این ویژگی ها برای متن های علمی فارسی ارزیابی شده است. بر اساس نمونه های بررسی یب و تخصیص معنایی، روش های اصلی واژه سازی در این حوزه ها بوده سازی و تلفیق بسیار محدود بوده است. این موضوع معادل یابی را برای واژه هایی های مبدا از راه سرواژه سازی ساخته شده ه تخصیص معنایی مسئله ساز دانسته شده است. میزان حصول ویژگی های زبان مناسب متن های علمی، از نظر ساختواژه در این رشته یفی سنجیده شده است و ضمن ارائه شواهدی برای تحقق نسبی برخی از این ویژگی ها پیشنهادهایی برای برنامه ریزی زبانی در این رشته ها، جهت نزدیی به ویژگی هایه آنها ایجاد پایگاه داده هایی واژه ها و اصطلاحات علمی و وضع قراردادهایی در واژه گزینی علمی، علاوه بر قواعد ساخت واژه در زبان طبیعی فارسی، برای ی سازی و تدقیق واژگان علمی است.
    کلیدواژگان: واژه گزینی درون متنی، زبان علم، برنامه ریزی زبانی
  • اسفندیار طاهری صفحات 57-70
    لری بویراحمدی از گویش های جنوب غربی اییاری و لری لرستانی سه گونه اصلی از گویش های لرییل می دهند. بویراحمدی ساخت های متنوع و جالبی برای معرفه ین مقاله ساخت های معرفه ساز در لری بویراحمدی بررسی شده و با برابر آنها در دیگر گونه های لری و نیز برخی از گویش های ایرانی، به ویژه گویش های حوزهی از این ساخت ها را دارند، مقایسه شده است. داده های بویراحمدی این تحقیق به صورت ضبط گفتار و ثبت آوانگاری گفتار دوازده نفر از گویشوران بویراحمدی از شهرستان مارگون و روستاهاییلویه و بویراحمد در تابستان 1387 گردآوری شده است. نتایج نشان می لری بویراحمدی چهار ساخت مختلف معرفه ساز دارد: پسوندهاییه دار [–ku:] و [–u:]یبی از صفت های اشاره [u:] «آن» و [i:] «این» به همراه پسوندهاییه دار [–vo]، [–yo] و [–ho] برای معرفه ی روند. یه دار [–i:] نیز برای معرفه ی قیدهای زمان استفاده می شود.
    کلیدواژگان: معرفه، اسم، لری بویراحمدی، گویش های لری
  • فردوس آقاگل زاده، هدیه حقیقی صفحات 71-93
    مقاله حاضر با هدف ارزیابی دیدگاه تئون آدریانوس وندایینه به یری ترتیب طبیعی درسازمان بندی متن و به منظور شناخت و چگونگییین منظور دست نوشته هاییه پنجم ابتدایی در دو منطقه یی، گردآوری، بررسی و تحلیل شده اند. نتیجه این بررسی نشان میدهدیه پنجم ابتدایی در شهر تهران از دیدگاه وندای بندی دست نوشته های خود استفاده می ی شده در این دی های «شامل - مشمول» و «بزرگ -» به ترتیب بیشتریین بسامد وقوع را در نوشته های آنها دارند. علاوه بر این، به یری گسترده و محدود برخی ها تبیین شناختی دارد.
    کلیدواژگان: سازمان بندی متن، دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی، ترتیب طبیعی، طرح واره
  • رضا غفارثمر، الهام یزدان مهر صفحات 95-114
    هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل سن، جنسیت، سطح تحصیلی و سطح اقتصادی/ اجتماعی گوینده و نیز درجه رسمیت موقعیت گفتمان بر بیان آینده در گفتار فارسی است. بدین منظور داده های لازم جهت تحقیق به صورتیادداشت های میدانی از گفت و گوی روزمره افراد گردآورییان گر آینده بود جمع آوریی و تحلی شوندگان برآمد ایشان زمان آینده را در گفت وگوهای روزمره خود به نه گونه واژگانی- نحوی ابراز می داشتند: حال استمراری، حال ساده، خواه(د) + فعل، می خواه(م) + فعل، مضارع التزامی، گذشته ساده، دار(یم) + فعل، قراره + التزامی، دار(م) می رو(م) + فعل. نتاییین گونه واژگانی- نحوی بیان آینده در گفتار مشاهده شوندگان بود و بییان آینده را به خود اختصاص می داد. اییه گروه ها اعم از سن، جنسیت، تحصیلات و سطح اقتصادی/ اجتماعی به عنوان الگوی غالب شناخته شد. میی واژگانی- نحوی دیگرنیز در هر گروه اجتماعی و زیرگروه های آن محاسبه و مقایسه گردید.
    کلیدواژگان: تغییر واژگانی، نحوی، زمان آینده، عوامل اجتماعی
  • شهرام نقشبندی، سعید راه انداز صفحات 115-136
    یی از مسائلی ی آذری بر سر آن اختلاف نظر دارند، تعداد همخوان های این زبان است. اجزای همخوانی مسئله ساز در تحلیل ها عبارتند از [Ρ]، [γ]، [] و []. نگارندگان با ارائه داده هایی از دو گونه تبریزی و گوگانی و تحلیل آنها بر اساس انگاره واج شناسی زایشیین اختلاف نظر در سایر پژوهش ها به این دلییین هویت واجی همخوان هاییی (مجموعه هایینه) بوده است و معیار پیش بینی پذیری و گرایش های همگانی نظام های آوایی را در نظر نگرفته اند. داده های این پژوهش به دو شیوه گردآوری شده اند: یی در محیط طبیعی ادای پاره گفتار و دیگری به شیوه هدایی گفتارهایبه اعتقاد نگارندگان پژوهش حاضر، گونه های مورد مطالعه، بیست ویی دارند. به ای[Ρ] و [γ] واج گونه هایی از واج // محسوب می شوند، // واجی دییع ناقص دارد و فقط در آغازه هجا نمود آوایی دارد، و [] واج گونه ای از همخوان انسدای- سایشی /δζ/یانه هجا نمود آوایی می یابد. همچنین، ییش قوی به نرم شدگی در پایانه هجا در این گونه ها مشاهده می شود.
    کلیدواژگان: واج، واج گونه، واج شناسی زایشی، ترکی آذری
|
  • Marzieh Badii, Omid Tabibzadeh Pages 1-14
    The adjuncts of an adjective are part of its dependents which are not involved in its valency. Such adjuncts therefore are different from the complements of that adjective. In this paper we are dealing with these differences based on Dependency Grammar. We refer then to two different kinds of adjective adjuncts، i. e. general adjuncts and specific ones، and define all their possible distributions in different adjective phrases.
    Keywords: Persian adjectives, adjective valency, adjective adjuncts, general, specific adjuncts
  • Seyed Mohammad Razinejad Pages 15-33
    Harmonic serialism (HS) was first mentioned by Prince and Smolensky (1993)، but it was not pursued and was rejected in favor of the standard OT. HS was reopened by McCarthy (2000). In standard OT، GEN can make many changes at once when it produces a candidate. In HS، GEN is limited to making just one change at a time. HS’s candidate sets are less diverse than standard OT’s. In HS the path to optimality is longer and more gradual. The optimal candidate chosen by EVAL is the input to another pass through GEN، which generates a set of candidates that go to EVAL، and so on. By applying HS theory to Azarbayjan Turkish، we can see why making the specified change in each step is better than doing nothing at all and also we can follow steps of derivations from input to optimal output easily.
    Keywords: Azarbayjani Turkis, harmonic serialism, harmonic improvement tableau, standard optimality
  • Seyed Masoud Alavi Pages 35-55
    This paper deals with the evolution of scientific register of Persian and the policies taken in developing terminology of chemistry and chemical engineering. Some of common morphological and vocabulary characteristics of the languages most widely used in scientific discourse are considered as the required characteristics of a well-equipped scientific register; These characteristics include high capacity of terminologization، corpus standardization، structural and elemental comparability of terms and precision. In order to evaluate the extent of realization of these characteristics، word-formation processes used in terminology of these fields are studied and it is concluded that derivation، compounding and meaning specification are commonly used word formation processes. Blending and acronym are rarely used and some deficiencies in scientific register are attributed to this issue. It is discussed that characteristics of a well-equipped language were partly realized in Persian scientific register and suggestions are given to enhance the aforementioned characteristics in Persian scientific terminology.
    Keywords: language planning, scientific language, in, text word formation
  • Esfandiar Taheri Pages 57-70
    Boirahmadi is one of the so called Southwestern Iranian dialects and together with Bakhtiyari and Lorestani constitute the Lori dialects. This dialect has interesting structures for definiteness. This paper deals with definiteness in this dialect، and its counterpart in other Lori dialects، as well as some Iranian dialects of Zagros group which share some definiteness structures. The data for this study was collected by the author، in the summer of 2008، from the town of Mârgūn and its surrounding villages in Kohgiluye and Boirahmad state. In Boirahmadi dialect، definiteness is marked by stressed suffixes: –kū and –ū; a combination of demonstrative adjective ī ‘this’ and ū ‘that’ with stressed suffixes: –vo، –yo، and –ho; and stressed suffix –ī for some definite adverb of time.
    Keywords: definiteness, noun, Lori, Boirahmadi
  • Ferdows Aghagolzadeh, Hedieh Haghighi Pages 71-93
    The present research tries to illustrate the quality of children''s cognitive–linguistic skills. It also evaluates their linguistic productions cognitively، with respect to the normal ordering in their texts. To do so، the Van Dijk''s approach about organization of texts has been considered. This research has been done in a descriptive- analytic method. The results show that the students use the normal ordering of Van Dijk’s approach in their narratives. In addition، the most and the least normal ordering parameters، used by the students، are “including-included” and “large-small” respectively. High frequency and low frequency usage of these parameters have cognitive explanations.
    Keywords: text organization, normal ordering, Schema
  • Reza Ghafar Samar, Elham Yazdanmehr Pages 95-114
    The present research aims to investigate the role of speakers’ gender، age، educational status، socio-economic status and formality level of context in expressing future in their speech. The linguistic variable targeted was expression of future time. Speakers were found to use nine morpho-syntactic variants to express future، including: Present progressive، simple present، KHA: H (AD) + verb، MIKHA: (M) + verb، ELTEZAMI present، DARI: (M) + verb، GHARARE + ELTEZAMI present، Simple past and DAR (AM) MIR (AM) + verb. Results indicated that present progressive was the most frequent form of expressing future (over sixty-four percent). The frequency of occurrence and percentage of use of the other eight variants were also estimated and reported in each social group in the natural، every day speech of Persian speakers.
    Keywords: morpho, syntactic variation, futurity, social factors
  • Shahram Naghshbandi, Saeed Rahandaz Pages 115-136
    One of the issues that the researchers of Azari language do not agree on، is the number of the consonants. The range of variation is from 20 to 24 consonants. The problematic segments in those analyses are: [Ρ]، [γ]، [ɟ] and []. Taking into consideration both predictability and universal tendencies، we believe that Azari has 21 consonants in which [γ] and [Ρ] are the allophones of velar plosive //; /ɟ/ is another phoneme with incomplete distribution which appears only in the onset، and finally [] is an allophone of the affricate /δζ/ in the coda.
    Keywords: phoneme, allophone, generative phonology, Azari Turkish
  • Hengameh Salehi Pages 151-159