فهرست مطالب

اعتیاد پژوهی - پیاپی 25 (بهار 1392)

فصلنامه اعتیاد پژوهی
پیاپی 25 (بهار 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/03/21
  • تعداد عناوین: 8
|
  • صفحه 7
  • محمدیاسین سیفی گندمانی، مجید صفاری نیا، سارا کلانتری میبدی صفحه 11
    هدف
    مواد مخدر و پیامدهای مصرف آن یکی از چالش های بزرگ جوامع امروزی است. از آنجا که خانواده و شیوه های فرزند پروری نتایج مهمی را در رشد روانی-اجتماعی فرزندان به بار می آورند، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سنخ شناسی فرزند پروری خانواده بر گرایش نوجوانان به مواد مخدر انجام شده است.
    روش
    به این منظور، 375 دانش آموز از بین دانش آموزان دبیرستان های دولتی عادی پسرانه شهرستان بروجن در سال تحصیلی 90-1389 به روش خوشه ایچندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه اصلاح شده شیوه های فرزندپروری شفر-که شیوه فرزندپروری پدر و مادر را به طور جداگانه می سنجد- و نیز پرسشنامه محقق ساخته ی گرایش به مصرف مواد مخدر را تکمیل کردند. سپس با ترکیب شیوه ی فرزندپروری پدر و مادر، سنخ فرزندپروری هر خانواده مشخص شد. به دلیل پایین نبودن فراوانی برخی سنخ های فرزندپروری، تنها 6 سنخ وارد تحلیل شده و نمرات گرایش به مواد مخدر در بین این سنخ ها به روش تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی شفه با هم مقایسه شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که داشتن پدر و مادری مقتدر بهترین نتیجه را برای فرزندان به دنبال دارد و کمترین گرایش به مواد را به دنبال داشته است و از سوی دیگر بیشترین گرایش به مواد مخدر در سنخ هایی دیده شده است که هردو والد سهل گیرند یا حداقل یک والد سهل گیر را در بر می گیرند.
    نتیجه گیری
    این یافته ها نشان دهنده ی اهمیت بالای کنترل والدینی در گرایش نوجوانان به مواد مخدر است.
    کلیدواژگان: سنخ شناسی، فرزندپروری، خانواده، گرایش به مواد مخدر، نوجوانان
  • علی فرنام صفحه 25
    هدف
    این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مدل ماتریسی در پیشگیری از بازگشت و افزایش مهارت های مقابله ای در افراد وابسته به مواد افیونی انجام شده است.
    روش
    در یک طرح شبه آزمایشی 23 نفر مراجع با تشخیص اختلال سوء مصرف مواد افیونی که دوره سم زدایی را با موفقیت به پایان رسانده بودند، با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایدر دو گروه آزمایشی(11 نفر) و گواه (12 نفر) انتخاب شدند. گروه آزمایشی32 جلسه (به مدت هشت هفته) تحت آموزش قرار گرفتند و گروه گواه در طول این مدت هیچ درمانی دریافت نکردند. آزمودنی های پژوهش توسط پرسشنامه مهارت های مقابله ای با سوءمصرف الکل (که برای سوء مصرف مواد نیز کارایی بالایی دارد) و نیز آزمایش مورفین پیش از شروع درمان، تصادفی در طی درمان، پس از درمان و پس از اتمام مرحله پیگیری سه ماهه، مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل کواریانس چند متغیری، تحلیل کواریانس تک متغیری و خی دو استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج آزمون های تحلیل کواریانس چند متغیری و تحلیل کواریانس تک متغیری نشان داد که تفاوت معنا داری بین دو گروه در افزایش مهارت های مقابله ای در مراحل پس آزمون و پیگیری وجود دارد. همچنین، نتایج آزمون خی دو نشان داد که تفاوت معنا داری بین فراوانی بازگشت در دو گروه وجود دارد.
    نتیجه گیری
    نتایج نشان داد که آموزش مدل ماتریسی در پیشگیری از بازگشت به اعتیاد و افزایش مهارت های مقابله ای موثر است.
    کلیدواژگان: مدل ماتریسی، مهارت های مقابله ای، پیشگیری از بازگشت، وابستگی به مواد
  • فرزانه رنجبر نوشری، مجید محمود علیلو، سامره اسدی مجره، یلدا قدرتی، سیده مهسا نجار مبارکی صفحه 39
    هدف
    هدف از پژوهش حاضر، مقایسه راهبرد های مقابله ای، کمال گرایی (مثبت و منفی) و خودکارآمدی در افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد و افراد بهنجار بود.
    روش
    در این بررسی علی-مقایسه ای، 200 نفر (100 فرد مبتلا به اختلال مصرف مواد و 100 فرد بهنجار) به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. سپس گروه ها از نظر ویژگی های جمعیت شناختی (سن، جنس، وضعیت تاهل و تحصیلات) همتاسازی شدند و پرسشنامه ی شیوه های مقابله ای لازاروس و فولکمن (1984)، مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی تری شورت و همکاران (1995)، مقیاس خودکارآمدی شوارتز و جروسلم (1981) را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    نتایج پژوهش نشان داد که بین راهبردهای مقابله با استرس دو گروه در زیرمقیاس های دوری جویی، خویشتن داری، مسئوولیت پذیری، گریز-اجتناب و حل مساله تفاوت معناداری وجود دارد. به علاوه، گروه مبتلا در مقیاس کمال گرایی مثبت، دارای نمره میانگین کمتر از گروه بهنجار بود. از نظر سطح خودکارآمدی نیز بین افراد مبتلا و بهنجار تفاوت معنی داری یافت شد که در این راستا، خودکارآمدی افراد بهنجار بالاتر بود.
    نتیجه گیری
    انتخاب سبک و الگوی مقابله ای نامناسب، انتظارات غیرواقع بینانه و بیش از حد از توانایی ها و سطوح پایین خودکارآمدی، عواملی هستند که می توانند منجر به گرایش افراد به مصرف بیشتر مواد و در نهایت اعتیاد گردند.
    کلیدواژگان: راهبرد مقابله، کمال گرایی، خودکارآمدی، مصرف مواد
  • فرزانه بهرامی، آمنه معاضدیان، سیدعلی حسینی المدنی صفحه 57
    هدف
    هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مهارت حل مساله و تصمیم گیری بر کاهش نگرش مثبت وابستگان به مواد افیونی مراجعه کننده به مراکز درمانی خودمعرف سازمان بهزیستی سنندج بود.
    روش
    تحقیق حاضر، نیمه تجربی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه مورد مطالعه، کلیه معتادین مراجعه کننده (500 نفر) به مراکز درمانی خود معرف شهرستان سنندج بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 60 نفر از آنها انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه نگرش سنج مواد برای سنجش اثرات، خطرات و تمایل به مصرف مواد استفاده شد. گروه آزمایش اول به مدت 10 جلسه 5/1 ساعتی آموزش مهارت حل مساله و گروه آزمایش دوم، نیز به مدت10 جلسه 5/1 ساعتی آموزش مهارت تصمیم گیری دریافت کردند. به گروه کنترل نیز هیچ گونه آموزشی داده نشد.
    یافته ها
    در پس آزمون برای گروه های آزمایشی، نگرش افراد معتاد نسبت به مواد مخدر که آموزش مهارت حل مساله و تصمیم گیری را دریافت کرده بودند به طور معنا داری پایین تر از میزان نگرش افراد معتاد در گروه کنترل بود. بین دو گروه آزمایشی تفاوت معناداری مشاهده نشد.
    نتیجه گیری
    یافته های این پژوهش موید آن است که آموزش مهارت حل مساله و مهارت تصمیم گیری بر کاهش نگرش افراد معتاد نسبت به اثرات، خطرات و تمایل به مصرف مواد مخدر تاثیر مثبت دارد.
    کلیدواژگان: نگرش، وابستگان به مواد افیونی، مهارت حل مساله، مهارت تصمیم گیری
  • نصرالله عرفانی، محمد پورسینا صفحه 73
    هدف
    هدف پژوهش مقایسه نیمرخ شخصیتی معتادان گمنام و غیر گمنام زندانی مرد بود.
    روش
    جامعه آماری این پژوهش معتادان گمنام و غیر گمنام مرد زندان های استان همدان در سال 1391 بودند که تعداد آنها 3130 نفر شامل 627 نفر گمنام و 2503 نفر غیر گمنام بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 310 نفر تعیین شد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند و به فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی شخصیتی نئو پاسخ دادند. داده ها با استفاده از توزیع فراوانی و درصد، شاخص های آمار توصیفی و آزمون آماری تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد بین نیمرخ ویژگی های شخصیتی معتادان گمنام و غیر گمنام زندانی مرد تفاوت معنا داری مشاهده شد. به گونه ای که میانگین نمره ویژگی شخصیتی روان نژندی معتادان گمنام از غیر گمنام کمتر بود، اما میانگین نمره ویژگی شخصیتی برون گرایی معتادان گمنام از غیر گمنام بیشتر بود.
    نتیجه گیری
    می توان نتیجه گیری کرد معتادان مردی که در مجمع های معتادان گمنام شرکت می کنند، در مقایسه با معتادانی که در این جلسات شرکت نمی کنند، دارای ویژگی های شخصیتی متفاوتی هستند.
    کلیدواژگان: معتاد، معتادان گمنام، ویژگی های شخصیتی، زندانی مرد
  • روح الله حدادی، حمیدرضا فتحی ناز، مهدی کریمی، سعید اکبری، نفیسه سلطانی نژاد صفحه 89
    هدف
    هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی داروهای ریسپریدون و فلوکستین در ترکیب با گروه درمانی کنترل تکانه، بر بهبود تکانشگری و لغزش معتادان کراک هرویین تحت درمان نگهدارنده با متادون بود.
    روش
    در یک پژوهش نیمه آزمایشی 39 نفر از معتادان به کراک از بین تمامی معتادانی که دریکی از مراکز درمان نگهدارنده درسطح شهر تهران، خدمات درمانی دریافت میکردند، انتخاب شده و به طور تصادفی در سه گروه (13 نفره) گمارده شدند. کاربندی گروه ها به این ترتیب بود که گروه اول از (ریسپریدون 1 میلی گرم روزانه-گروه درمانی کنترل تکانه، 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان نگهدارنده با متادون) گروه دوم از (فلوکستین 20 میلی گرم روزانه-گروه درمانی کنترل تکانه، 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان نگهدارنده با متادون) و گروه سوم نیز از (گروه درمانی کنترل تکانه، 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان نگهدارنده با متادون) بهره می بردند. همه شرکت کنندگان در پژوهش در مرحله پیش از مداخله و بلافاصله پس از اتمام آن و 2 ماه مرحله پیگیری، مقیاس تکانشگری بارت را تکمیل کردند. از نظر مرفین و محرک، ادرار مورد بررسی قرارگرفت. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل واریانس(مانکووا) استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که نمرات تکانشگری در پس آزمون اما نه پیگیری کاهش داشته و این کاهش بین گروه دوم با دو گروه دیگر، به لحاظ آماری معنادار بوده است. یافته ها همچنین نشان دادند که میزان لغزش بین گروه ها تفاوت معنا داری، در هیچ مرحله ای نداشتند.
    نتیجه گیری
    ترکیب فلوکستین با متادون و گروه درمانی کنترل تکانه، در مقایسه با دو مداخله دیگر، اثربخشی بیشتری بر کاهش تکانشگری اما نه لغزش بیماران کراک، در کوتاه مدت دارد
  • فرهاد اصغری، عزت الله کردمیرزا، لیلا احمدی صفحه 103
    هدف
    هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین نگرش مذهبی، منبع کنترل و گرایش به سوءمصرف مواد بوده است.
    روش
    روش این پژوهش همبستگی است و برای انجام تحقیق340 نفر از دانشجویان دانشگاه گیلان از طریق جدول مورگان و با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های گرایش مذهبی آلپورت، منبع کنترل راتر و آمادگی اعتیاد زرگر استفاده شد.
    یافته ها
    بین نگرش مذهبی، منبع کنترل و گرایش به سوءمصرف مواد رابطه معناداری به دست آمد، به طوری که توانستند به عنوان پیش بینی کننده های معنادار وارد معادله رگرسیون شوند. همچنین، رابطه معناداری بین نوع نگرش مذهبی و منبع کنترل به دست آمد. در مجموع، نتایج حکایت از آن داشت که افراد دارای نگرش مذهبی درونی بیشتر منبع کنترل درونی و گرایش کمتر به سوءمصرف مواد دارند وکسانی که گرایش مذهبی بیرونی دارند، منبع کنترل بیرونی و گرایش بیشتر به سوءمصرف مواد دارند.
    نتیجه گیری
    منبع کنترل و جهت گیری مذهبی نقش مهمی در گرایش به سوءمصرف مواد دارند.
    کلیدواژگان: گرایش به سوء مصرف مواد، منبع کنترل، نگرش مذهبی
|
  • Seifi, G. M.Y., Saffariniam., Kalantari Page 11
    Aim
    Narcotics and consequences of their consumers is one of the basic challenges of modern societies. Since family and parenting styles have an important impact on children's psycho social development, the present study investigated the effects of typology of family parenting on drug tendency in adolescent.
    Method
    To do so, a sample of 375 male students was selected of Borujen public high school students in 1389-1390 academic years by multistage cluster random sampling. Sheffer Parenting styles questionnaire and investigator made questionnaire of tendency to drug were completed by selected sample. Typology of family parenting styles was extracted by combining parental and maternal parenting styles. Because of low frequency of some kind of parenting styles, only 6 parenting styles were entered in the analysis and adolescents’ anxiety and depression were compared in various styles by running of Analysis of Variance (ANOVA), and Scheffe Follow up test.
    Results
    Analysis of data demonstrated that adolescents achieve the most positive outcomes and the least tendency to drugs, when both of parents are authoritative. Also, the greatest tendency has been seen in adolescents with two indulgent parents or at least one indulgent parent
    Discussion
    These findings indicate the importance of parental control on adolescent's attitudes to drug.
  • Farnam, A Page 25
    Aim
    The aim of this study was to determine the effectiveness of Matrix model in relapse prevention and enhancement of coping skills in participants with opiate substance dependency.
    Method
    In a semi-experimental study, 23 participants with diagnosis of opiate dependency who successfully detoxified, selected by cluster random sampling and they were divided into two experimental and control groups. The experimental group received 32 sessions of Matrix model training and the control group did not receive any treatment. All subjects were assessed by alcohol abuse coping response inventory (AACRI) and Morphine test before treatment, randomly during treatment, after treatment, and after 3-months follow up stage.
    Results
    The results showed that experimental and control groups had a significant differed in relapse rates. In addition, Analysis of Covariance (ANCOVA) showed a significant difference between two groups in coping skills enhancement at periods of post test and follow up.
    Conclusion
    With consideration of the results of the present study indicated that matrix model is effective in relapse prevention and coping skills enhancement in people with opiate substance dependency.
    Keywords: Matrix Model, Coping Skills, Relapse Prevention, Substance Dependency
  • Ranjbar, N. F., Alilo, M. M., Asadi , Ghodratyy., Najar M. Page 39
    Aim
    The aim of the present study was to compare the coping strategies, perfectionism (positive and negative) and self-efficacy in individuals with substance use disorder and normal individuals
    Method
    In this casual-comparative study, 200 persons (100 individuals with substance use disorder and 100 normal individuals) were selected by cluster random sampling. The groups were matched with consideration of demographic characteristics (age, gender, marital status and education) and they completed the Lazarus and Folkman coping strategies inventory (1984), Terry-Short perfectionism scale (1995) and Schwartz and Jerusalem general self-efficacy questionnaire (1981).
    Results
    Findings of the study showed that the two groups had significant differences on subscales of coping strategies namely: avoidance, self-control, responsibility, avoidance-escape and problem solving. In addition, substance abuse group had also lower scores on the positive perfectionism in comparison of normal group. A significant difference on the level of self-efficacy was observed between the two groups, in this regard, self-efficacy in normal group was more than substance abuse group.
    Conclusion
    The selection of improper coping style, unrealistic and excessive expectations about the abilities and low levels of self-efficacy are factors that can lead to more substance abuse and finally addiction.
    Keywords: Coping Strategy, Perfectionism, Self, Efficacy, Substance Use
  • Bahramif., Moazediana., Hosseini, A. A. Page 57
    Aim
    The purpose of this study was to examine the effect of the training of problem-solving and decision-making skills on the reduction of addicts’ positive attitudes to narcotics
    Method
    The design of this study was experimental design namely: pre and post test with control group. The population included all addicts referring to Sanandaj self-report centers (500 addicts). By random sampling, 60 addicts were selected and completed the attitude questionnaire to narcotics use. Each of experimental groups was under problem-solving and decision-making skills training for ten 90 minute sessions. No training given to control group.
    Results
    After training, two experimental groups significantly had lower levels of positive attitude to narcotics use. No difference was observed between two experimental groups.
    Conclusion
    The results of this study indicated that the training of problem-solving and decision-making skills can reduce the addicts’ positive attitudes to narcotics.
    Keywords: Attitude, Narcotic Addicts, Problem, Solving Skill, Decision, Making Skill
  • Erfanin., Poursina, M. Page 73
    Aim
    This study compared the personality profiles of inmate anonymous and non-anonymous male addicts.
    Method
    The participants of study were anonymous and non-anonymous male addicts of the prisons of the Hamadan province in 1391. The population was 3130 addicts, including 627 anonymous and 2503 non-anonymous addicts. The 310 addicts were selected by stratified random sampling; the sample size was determined by Cochran formula.The short-form NEO Five Factor personality questionnaire administered among selected sample. Data analyzed by descriptive statistic as frequency and percentage, also, inferential statistic as multivariate analysis of variance was run.
    Results
    The results showed that personality profiles of anonymous and non-anonymous addicts were significantly different. That is, mean score of neuroticism in anonymous addicts was less than non anonymous. Also, mean score of extraversion was higher in anonymous addicts.
    Conclusion
    It can be concluded that the anonymous male addicts are differ with non-anonymous male addicts in personality traits.
    Keywords: Addict, Anonymous Addicts, Personality Traits, Male Prisoner
  • Hadadir., Fathinaz, H. R., Karimim., Akbaris., Soltannejad, N. Page 89
    Aim
    The aim of the study was to compare the effectiveness of Risperidone and Fluoxetine in combination with impulse control group therapy on improving of impulsivity, and relapse in heroin crack addicts under methadone maintenance therapy.
    Method
    In a semi-experimental study, 39 heroin crack addicts who were under Methadone maintenance treatment selected of addiction withdrawal centers in Tehran. The selected sample was randomly assigned to three groups. First group was under (Risperidone 1 mg daily, impulse control group therapy for 8 sessions of 90 minutes, and methadone maintenance treatment), the second group was under (Fluoxetine 20 mg daily, impulse control group therapy for 8 sessions of 90 minutes, and methadone maintenance therapy), and the third group was under (impulse control group therapy for 8 sessions of 90 minutes, and methadone maintenance therapy). All participants completed the Barratt impulsivity scale (BIS-11) before and immediately after the end of intervention and follow up. Also, Morphine and stimulating drugs in urine were analyzed.
    Results
    The results showed that total impulsivity scores was decreased in post-test but not in follow up. That is, impulsivity decreased in both experimental groups. Results also showed that relapse rate was not significantly differed
    Conclusion
    The combination of Fluoxetine with Methadone maintenance therapy and impulse control group therapy, was the most effective treatment on reduction of impulsivity, but not on relapse rate, in heroin crack abusers, in the short term.
    Keywords: Risperidone, Fluoxetine, Impulse Control Group Therapy, Impulsivity, Relapse, Maintenance Treatment
  • Asgharif., Kurdmirza, N. E., Ahmadi, L Page 103
    Aim
    The purpose of this study was the study of relationship between religious attitudes, locus of control and tendency to substance abuse among students of Guilan University.
    Method
    The research design was correlational design. For this purpose, 340 university students of Guilan University selected through Morgan table by cluster randome sampling. Allport religious orientation, Ratter locus of control and addiction potential scale administered among selected sample.
    Results
    The results showed significant relationship between religious attitude, locus of control and tendency to substance abuse. That is religious attitude, locus of control entered in regression model as significant predictors. Also there was significant relationship between religious attitude, and locus of control. Altogheder, results showed that people with internal religious attitude have internal locus of control and lower tendency to substance abuse. Also, people with external religious attitude have external locus of control and higher tendency to substance abuse.
    Conclusion
    According to the results, we can conclude that religious attitude and locus of control play important role on tendency to substance abuse.
    Keywords: Tendency to Substance Abuse, Locus of Control, Religious Attitude