فهرست مطالب

نشریه پژوهش های علوم و صنایع غذایی ایران
سال سوم شماره 1 (پیاپی 5، نیمه اول سال 1386)

  • تاریخ انتشار: 1386/03/11
  • تعداد عناوین: 8
|
  • شاکراردکانی صفحه 1
    یکی از راه های بالا بردن ارزش افزوده پسته، توجه به صنایع تبدیلی آن می باشد. تهیه کره پسته نیز در این راستا صورت می گیرد. کره پسته محصولی خمیری شکل است که مواد اصلی تشکیل دهنده آن مغز پسته بو داده آسیاب شده و شکر می باشد. هدف از این تحقیق، بررسی امکان استفاده از ارده و خمیره آفتابگردان در فرمول کره پسته بود. بدین منظور مقادیر 10 و 20 درصد خمیره حاصل از آفتابگردان و همچنین ارده درسه تکرار در فرمول کره پسته استفاده شد و کره پسته تولیدی از نظر طعم و مزه، بافت و رنگ مورد آزمون حسی قرار گرفت. نتایج حاصل بر اساس طرح کاملا تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن در سطح آماری 5 درصد (5%= α) استفاده شد. از نظر آزمون حسی تیمارهای 1، 2، 3 و 6 که به ترتیب تیمار شاهد و تیمارهای دارای 10 درصد خمیره آفتابگردان، دارای 20 درصد خمیره آفتابگردان، دارای 10 درصد خمیره آفتابگردان و 10 درصد ارده بوده اند امتیاز بالاتری را کسب کرده اند. با در نظر گرفتن آزمون حسی، ارزش غذایی و قیمت تمام شده محصول، تیمار 6 (دارای 10 درصد خمیره آفتابگردان و 10 درصد ارده) به عنوان بهترین تیمار انتخاب گردید.
    کلیدواژگان: کره پسته، آزمون حسی، فرمول، کنجد
  • عدالتیان، صداقت، شریف صفحه 2
    چکیدهپسته یکی از مهم ترین محصولات صادراتی ایران است. برای جلوگیری از تندی پسته و به منظور اطمینان از کیفیت خوب، پسته باید در یک زمان کوتاه برداشت شود و در مدت 24 ساعت برای خشک کردن آماده گردد. در این تحقیق پسته خام خشک و اریته اوحدی انتخاب گردید. سفتی یا سختی دستگاهی بافت پسته و ویژگی های حسی پسته شامل طعم، بافت و پذیرش کلی در سه نوع بسته بندی (هوای معمولی یا غلظت21% اکسیژن، خلاء و جاذب اکسیژن) در سه دمای 25، 35 و 55 درجه سانتی گراد در طی سه ماه زمان نگهداری با فواصل زمانی هر ماه یکبار، اندازه گیری شدند.
    نتایج تحقیق نشان داد در اندازه گیری دستگاهی بافت یا سفتی پسته، اثر درجه حرارت، زمان نگهداری و اثرات متقابل بسته بندی و درجه حرارت و اثر متقابل بسته بندی و زمان نگهداری معنی دار شد (01/0P<). اما در ارزیابی حسی، صفات حسی (طعم، بافت و پذیرش کلی) هیچکدام تحت تاثیر فاکتورهای فوق قرار نگرفتند و تاثیر فاکتوهای مذکور بر صفات حسی، معنی دار نبود. میان سفتی دستگاهی و سفتی حسی ارتباط و همبستگی بالایی وجود داشت.
    کلیدواژگان: بسته بندی، زمان نگهداری، خواص حسی و بافتی پسته
  • شمسی، محمودی*، جعفری، محمدی، هدایتی زاده صفحه 3

    چکیدهایران بزرگترین تولید کننده و صادرکننده پسته در دنیا می باشد. تولید سالانه این محصول در ایران، به طور متوسط طی پانزده سال اخیر، 232 هزار تن می باشد که تقریبا 5/52 درصد کل تولید دنیا را به خود اختصاص داده است. فرآوری مناسب پسته، پس از برداشت تا عرضه آن به بازار، تاثیر زیادی در حفظ کیفیت، ارزش غذایی، خصوصیات ظاهری و در نتیجه، میزان بازار پسندی این محصول دارد. در این راستا انجام هر گونه پژوهش تحقیقی و کاربردی، جهت فرآوری مناسب این محصول، بطور مستقیم و یا غیر مستقیم تاثیر بسزایی در توسعه فناوری در این بخش و به تبع آن در افزایش درآمد کشاورزان پسته کار و نهایتا افزایش در آمد ناخالص ملی در بخش کشاورزی خواهد داشت.
    در این تحقیق، شیوه های مختلف فرآوری پسته طی سال های گذشته و سال های اخیر مورد مطالعه قرار گرفته و به دنبال آن طرحی نو و مناسب از یک دستگاه چند منظوره، جهت انجام چندین مرحله از فرآوری پسته ارائه شده است. مراحل قابل انجام در این طرح شامل، پوست کنی، شستشو، خشک کردن و تغذیه تک دانه ای پسته برای درجه بندی ارائه شده است. از خصوصیات مهم این دستگاه می توان به، ساده بودن مکانیزم آن، عدم استفاده از قطعات پیچیده، قابلیت بالای اتوماسیون، استفاده راحت، تعمیر آسان و بخصوص قیمت تمام شده پایین برای ساخت آن، اشاره کرد.

    کلیدواژگان: پسته، فرآوری، ماشین پوست کن، شستشو و خشک کردن، طراحی
  • منحنی های هم دمای دفعی رطوبت در فرایند خشک کردن پسته
    گازر صفحه 4
    چکیده:پسته یکی از مهمترین محصولات باغی کشور است که ارزش اقتصادی بالا و صادرات آن بر اهمیت فرآوری و بسته بندی این محصول می افزاید. یکی از مراحل مهم در فرآوری پسته مرحله خشک کردن محصول و رساندن رطوبت به محدوده مجاز نگهداری 4 تا 6 درصدبر پایه خشک می باشد. برای طراحی بهینه یک سیستم خشک کن و کنترل خشک کردن مناسب این محصول نیاز به آگاهی از رفتار محصول در شرایط مختلف رطوبتی و دمایی در محیط می باشد که این امر با استفاده از منحنی های هم دمایی میسر خواهد شد. در این تحقیق برای بدست آوردن رطوبت تعادلی پسته در دماهای خشک کردن، منحنی های هم دمای دفعی برای دو رقم از پسته های خندان ایران به نامهای کله قوچی و فندقی، در دماهای 45، 60، 75 و oC90 بدست آمدند. برای این منظور از روش استاتیک و محلول نمکهای اشباع استفاده شد. پس از آن داده ها با مدلهای مرسوم در منحنی های هم دمایی دانه های کشاورزی برازش شده و ضرایب مربوطه تعیین گردیدند. نتایج بدست آمده نشان می دهند که مقدار رطوبت تعادلی در هر دو رقم با افزایش دما کاهش می یابد. همچنین در بین مدلهای بکار رفته در تحقیق، مدل اسمیت دارای برازشی مناسب و کاربری مناسبی نسبت به سایر مدلها بود.
    کلیدواژگان: منحنی های هم دمایی، رطوبت تعادلی، خشک کردن پسته
  • محمودی، خضابی، جعفری صفحه 5
    چکیدهپسته یکی از محصولات مهم و استراتژیک کشورمان می باشد که سالانه وقت و هزینه های زیادی صرف فرآوری آن می شود. از این رو انجام پژوهش های علمی و کاربردی در زمینه توان مصرفی فرآیندهای مختلف فرآوری پسته، می تواند در کاهش انرژی مصرفی و در نهایت هزینه های مربوط به فرآوری آن، نفش مهمی ایفا کند.
    بنا به مطالعات انجام شده، فرآیند پوست کنی پسته نسبت به سایر مراحل فرآوری این محصول، نیاز به توان و انرژی بیشتری دارد و چون سیر پیشرفت و تکامل ماشین های پوست کنی پسته به سمت استفاده از مکانیزم قفسه های مشبک ساینده پیش می رود در این تحقیق سعی بر محاسبه توان مصرفی، تحلیل سینتیکی و تعیین ضریب ایمنی ماشین پوست کنی پسته از نوع دو قفسه ای ساینده شده است.
    طبق نتایج بدست آمده از این پژوهش، ماکزیمم توان مصرفی برای پوست کن پسته نوع دو قفسه ای ساینده طراحی شده توسط محمودی و همکاران در سال 1386، 8/41 کیلووات و ضریب ایمنی آن، 1/ 2 بدست آمد.
    کلیدواژگان: پسته، ماشین پوست کنی، محاسبه توان، ضریب ایمنی
  • احمد بهارلویی، محمود امید، حجت احمدی، شاهین رفیعی صفحه 6

    به منظور پیش بینی محتوای رطوبتی پسته رقم اکبری به کمک شبکه عصبی مصنوعی، آزمایشاتی در پنج سطح دمایی از 40 تا 80 درجه سانتی گراد، چهار سرعت جریان هوای ورودی بین 5/0 تا 2 متر بر ثانیه و در سه تکرار (جمعا 60 سری) در یک خشک کن لایه نازک انجام شد. رطوبت اولیه پسته در آغاز آزمایش ها 30 درصد بر پایه خشک بود. پس از انجام آزمایش ها داده ها به محیط شبکه عصبی مصنوعی منتقل شدند. به منظور توسعه مدلهای شبکه عصبی مصنوعی ابتدا داده ها به سه بخش آموزشی (70 درصد)، اعتبارسنجی (10 درصد) و آزمون (20 درصد) تقسیم شدند. شبکه ها با ساختار پرسپترون چند لایه به صورت دو، سه و چهارلایه آموزش داده شدند. معیار انتخاب بهترین شبکه بیشترین ضریب تبیین و کمترین مقدار متوسط مربع خطا (MSE) بود. در پیش بینی محتوای رطوبتی پسته رقم اکبری شبکه سه لایه با ساختار 1-5-8-3 بهترین نتیجه را داد. این شبکه در لایه پنهان اول 8 نرون و در لایه پنهان دوم 5 نرون دارد. مقادیر ضریب تبیین و MSE آن به ترتیب 9989/0 و می باشد. از نتایج تحقیق می توان در طراحی خشک کن های صنعتی بهره گرفت.

    کلیدواژگان: پسته رقم اکبری، خشک کن لایه نازک، محتوای رطوبتی، شبکه عصبی مصنوعی، مدلسازی
  • راه های کنترل قارچ آسپرژیلوس فلاووس مهمترین عامل تولید آفلاتوکسین در پسته به منظور افزایش صادرات این محصول
    صارمی، اخوت، صارمی صفحه 7
    اصولا درختان پسته در مناطقی مورد کشت قرار می گیرند که از نظر عوامل مهم اکولوژیکی مانند حرارت و رطوبت، مطلوب فعالیت قارچ آسپرژیلوس فلاووس می باشد. از طرفی میوه پسته حاوی موادی است که نه تنها فعالیت قارچ را بیشتر می کند بلکه شرایط را برای تولید متابولیت ثانویه یعنی افلاتوکسین فراهم می نماید. با توجه به زیان های فراوان افلاتوکسین و تاثیر زیاد آن در کاهش صادرات محصولات پسته ایجاد می کند، لذا جلوگیری از آلودگی پسته به این قارچ ضرورت می یابد. طبیعتا باید از راه های متعددی مانع توسعه این قارچ در باغهای پسته و آلودگی ناشی شد. با اطلاع از بیولوژی و اکولوژی این قارچ و تحقیقات انجام شده راه های زیر کمک زیادی به کاهش جمعیت این قارچ و کنترل نسبی آن در پسته خواهد نمود. استفاده از سموم قارچ کش، استفاده از روش کنترل بیولوژیک مانند مخمر پیشیا آنومالا برای کنترل آسپرژیلوس فلاووس، توسعه کشت ارقام مناسب پسته، از بین بردن بقایای آلوده در زیر درختان پسته و تنظیم روش های علمی در برداشت، جمع آوری و بسته بندی محصول، کمک فراوانی در کاهش آلودگی خواهد کرد.
    کلیدواژگان: پسته، کنترل، آسپرژیلوس فلاووس، افلاتوکسین
  • استخراج سیال تحت فشار روغن پسته با استفاده از یک استخراج کننده سیال
    قاضی عسگر، شیبانی صفحه 8
    در این مقاله استخراج روغن پسته با روش سیال تحت فشار٬ در دستگاه استخراج با سیال فوق بحرانی معرفی شده است. با اصلاح دستگاه مذکور حلال مایع و گاز دی اکسید کربن بطور متناوب به داخل سیستم پمپ می شوند. نتایج آزمایشات نشان می دهد که راندمان استخراج روغن پسته مستقل از فشار می باشد. راندمان استخراج با اضافه کردن خرده شیشه به نمونه٬ بیشتر از 15% افزایش یافته و همچنین تکرارپذیری (انحراف استاندارد نسبی) از 4% به 1% بهبود می یابد. علاوه بر این میزان مصرف حلال برای استخراج روغن در اثر استفاده از خرده شیشه کاهش می یابد. اثر متغیرهای (دما٬ زمان و در صد خرده شیشه) با استفاده از روش طراحی فاکتوریال اپتیمم و مدلی برای پیش گوئی راندمان استخراج در شرایط متفاوت ارائه گردید. روغن پسته حاصل از روش استخراج با سیال تحت فشار از لحاظ راندمان استخراج (6/52%) و ترکیب اسیدهای چرب با روش سوکسله قابل مقایسه می باشد. برای استخراج روغن پسته با روش سیال تحت فشار٬ اتانول و هگزان نرمال بعنوان حلال مورد استفاده قرار گرفتند که راندمان استخراج با اتانول حدود یک سوم (18%) راندمان با هگزان نرمال گردید
|
  • A. Sakerardakani Page 1
    Pistachio processing is one of the ways to increase the value added of pistachio. Production of pistachio butter is for this purpose. Pistachio butter is a paste form product that contain mainly milled, roasted pistachio kernel with sugar. The aim of this investigation is to produce pistachio butter using sunflower and sesame pastes. For this purpose, pistachio butter was formulated using sunflower and sesame pastes in two levels (10 and 20%). Rheological and organoleptic tests (from flavor, texture and color point of view) performed on the end products. The results were statistically analyzed by completely randomized Design and comparison between the means via Duncan's range test (5% level). The result of organoleptic test showed that the treatments 1, 2, 3 and 6 had higher scores. On the basis of organoleptic test, nutrition value as well as price product, suitable pistachio butter treatment was treatment 6. This formula contains 10% sunflower paste and 10% sesame paste.
  • M. R. Edalatian, N. Sedaghat, A. Sharif Page 2
    Pistachio nut is one of the most important export crops in Iran. For prevention of rancidity and to ensure good quality, pistachio must be harvested in a short time and be prepared for drying in 24h.The Ohadi variety of Iranian raw dry pistachio nuts was selected for the experiments. Instrumental hardness and Sensory characteristics of pistachio nuts such as: flavor, texture and total acceptance were measured in 3 types of packaging (normal air or %21 02, Vacuum and Oxygen Scavenger), 3 different temperatures (25,35 and 55) during 3 month storage.Results showed that the effect of temperature, time storage and interaction effects of packaging and temperature, packaging and time storage on instrumental hardness were significant (P
  • M. Shamsi, E. Mahmoodi, A. Jafari, A. Mohammadi, M. Hedayatizadeh Page 3

    The greatest pistachio producer and exporter country in the word is Iran. In the last fifteen years, the average production of this commodity was 232000 tons per year, which it is almost 52.5% of the total world production. Fine processing, post processing and transporting of pistachio, have great effects on improving quality, applied value, physical properties and finally marketing of this product. In this study, various methods of pistachio processing in recent years have been carefully investigated and after that, new suitable and multipurpose machine for pistachio processing, have been designed. This new multipurpose machine has capability of adjustable skin removing, cleaning, drying, and feeding individual pistachio for sorting. Some of the advantages of this new machine are simple mechanism; avoid using any complex parts, capability of automation, simple usage, simple maintenance and finally low cost of the machine.

  • Desorption Isotherm curves in drying process of pistachio nuts
    H. R. Gazor Page 4
    Pistachio is one of the most important horticultural products in Iran and its processing and packaging has main role for exportation. Drying is very important step in pistachio processing. In this step kernel moisture content is decreased to 4-6 percent (d.b.), which suitable for storage condition. Equilibrium moisture content (EMC) has important effect on drying time and kernel quality. In this research, pistachio moisture desorption isotherms were obtained at drying temperatures (45, 60, 75 and 90 ºC) for two varieties of split Iranian pistachio: Kalehghouchi and Fandoghi. For this purpose, static method and saturated salts were used. Data were evaluated by several isotherm models used for agricultural grains.The experimental results showed that for each variety, EMC values reduced by increasing temperature.At different temperatures, Smith model gave good fitness for the data compared to the other models. Increasing temperature caused to reduce mono layer moisture content in pistachio. Also in this research, regression equations were obtained for estimation of mono layer moisture content at 45- 90ºC for each variety.
  • E. Mahmoodi, K. Khazabi, A. Jafari Page 5
    Pistachio is one of the strategic products of our country, Iran, which takes a lot of time yearly to be processed, So doing scientific and applicable researches about it's power demand through the different process stages, can play an important role in power demand and expense decreases.Based on the achievements of researchers, pistachio peeling stage takes the highest amount of energy compared to other stages and due to the orientation of pistachio peeler development toward the corrosive cage types, in this study we have tried to calculate the power demand and focus on kinetic analysis and safety factor determination of a two-corrosive-cage pistachio peeler.According to the achieved results, this type of pistachio peeler has the maximum power demand of 41.8 KW and the 2.1 safety factor.
  • Ahmad Baharlooei, Mahmood Omid, Hojat Ahmadi, Shahin Rafiei Page 6

    In order to predict moisture content of pistachio nuts (Akbari variety) using artificial neural network (ANN) method, experiments were performed at five drying air temperatures (ranging 40 to 80 oC) and four input air flow velocities (ranging from 0.5 to 2 m/s) with triplicates in a thin layer dryer. Initial moisture content of all samples were held at bout 30 % d.b. The data obtained from the experiments were transferred to artificial neural network(ANN) medium. In order to develop neural network firstly experimental data were randomly divided into three sets of training (70%), validating (10%) and testing 20% models. In order to develop ANN models, we used multilayer perception (MLP) with back-propagation with momentum algorithm. MLP models trained as two, three and four layers. The highest coefficient of determination (R2) and lowest mean squared error (MSE) were considered as the criterion for selecting the best network. The network having three layers with a topology of 3-8-5-1 had the best results in predicting the moisture content of pistachio nuts. This network has two hidden layers with 8 neurons in the first hidden layer and 5 neurons in the second hidden layer. For this network, R2 and MSE were 0.9989 and 4.2E-6, respectively. The methodology and results of this research can used/adapted for design the industrial dryer.