فهرست مطالب

سفینه - پیاپی 25 (زمستان 1388)

نشریه سفینه
پیاپی 25 (زمستان 1388)

  • ویژه قرآن
  • تاریخ انتشار: 1388/10/11
  • تعداد عناوین: 11
|
  • صفحه 3
  • مقالات
  • منصور پهلوان، حامد شریعتی نیاسر صفحه 9
    این مقاله به نقد و بررسی اشکالات یک نویسنده یهودی بر باورهای شیعه امامیه درخصوص عصمت پیامبر و عدد ائمه علیهم السلام اختصاص دارد. به گمان وی، متون اولیه شیعه امامیه در گذر زمان مورد پالایش قرار گرفته و امروزه در معتقدات شیعه امامیه، اثری از آن مشاهده نمی شود. او در کتابی که درباره تفاسیر اولیه امامیه نوشته، با استناد به دو روایت برگرفته از تفاسیر قمی و عیاشی - که به ترتیب در مورد معراج پیامبرصلی الله علیه وآله و معنای تاویلی «سبع سنابل» سخن گفته اند و او آنها را دو روایت غیرعادی می نامد - نسبت به عصمت پیامبرصلی الله علیه وآله و نیز عدد ائمه علیهم السلام شبهه کرده است. در روایت اول ذیل آیه 94 سوره یونس، از وحی الاهی به پیامبرصلی الله علیه وآله در شب معراج در مورد مقامات امیرالمومنین علیه السلام و خطور عظمت آن مقام در نفس پیامبرصلی الله علیه وآله سخن به میان آمده که به گمان آن نویسنده بر حسادت پیامبر به امام علی علیه السلام، شک در این وحی و در نتیجه عدم عصمت ایشان دلالت دارد. در روایت دوم هم که هفت تن از فرزندان امام حسین علیه السلام بعنوان مصادیق سنبله ذکر شده است، نویسنده یاد شده مدعی است که این روایت برخلاف آنچه شیعه امروز به آن معتقد است، از حصر تعداد ائمه به هفت نفر و قائم بودن هفتمین آنها حکایت دارد.
    کلیدواژگان: تفسیر عیاشی، تفسیر قمی، پیامبرصلی الله علیه وآله، عصمت، امام، سبع سنابل، معراج، شیعه امامیه
  • آیت الله شیخ محمد سند ترجمه: فهیمه فهیمی‏پور صفحه 42
    آیت الله محمد هادی معرفت در کتاب «التفسیر الاثری الجامع»، برای تبیین مبنای خود در شیوه گزینش احادیث تفسیری، به ده حدیث از پیامبر و ائمه علیهم السلام استناد کرده که براساس آن،اقوال صحابه و تابعین، حجیت و اعتبار کامل دارند. نویسنده، این مقاله را در نقد و بررسی این نظریه نوشته و این احادیث را از دیدگاه سند و دلالت، بررسی و نقد می کند.
    کلیدواژگان: معرفت، محمد هادی، التفسیر الاثری، صحابه، تابعین، تفسیر ماثور
  • سید حسین محمد جعفری ترجمه: مینا اسکویی صفحه 75
    مسلمانان ادعا می کنند که مفاهیم اخلاقی قرآن، برای همه زمانها و همه مکانها و تمام جوامع، مفید است، در حالی که قرآن در زمان و بافتی خاص نازل شده است.
    نگارنده برای پیوند میان این دو گزاره، ارزش های اخلاقی را به دو گونه - اخلاق توصیفی و اخلاق عرفی - تقسیم می کند. وی کلمات اخلاقی ارزیابی کننده را»فرا زبان اخلاق«می نامد. نویسنده به عنوان نمونه، کلمه «عمل صالح» را بررسی می کند و جاودانگی آن را نشان می دهد.
    کلیدواژگان: قرآن، اخلاق، عمل صالح
  • محمد بیابانی اسکویی صفحه 88
    عالم ذر، از مسائلی است که در قرآن و روایات، درباره آن سخن رفته است و شناخت آن به فهم معنای توحید، کمک می رساند. در این گفتار، نظرات یازده تن از دانشمندان قرن پانزدهم هجری در این مورد، نقل و نقد و بررسی می شود. ازجمله: سید محمدحسین طباطبایی، میرزا حسنعلی مروارید، سید عبدالرسول جهرمی، عبدالله جوادی آملی، محمدتقی مصباح یزدی، ناصر مکارم شیرازی.
    کلیدواژگان: عالم ذر، توحید، طباطبایی، سید محمد حسین، مروارید، حسنعلی، جهرمی، سید عبدالرسول، جوادی آملی، عبدالله، مصباح یزدی، محمد تقی، مکارم شیرازی، ناصر
  • ترجمه: مینا اسکویی صفحه 112
    آیت الله شیخ محمدرضا جعفری ضمن ترجمه انگلیسی کتاب اصول کافی، تعلیقات ارزشمندی بر آن افزوده است. در این گفتار، تعلیقات نگارنده بر بخشی از یکی از ابواب کافی آمده است. نگارنده در این تعلیقات، درباره ام سلیم، زیدبن علی بن حسین علیهم السلام و فرزندش عیسی، اقدامات بنوالحسن در قرن دوم هجری (هشتم میلادی)، محمدبن عبدالله نفس زکیه و چند تن از بستگانش،نکات تاریخی مهمی بیان کرده است.
    کلیدواژگان: کافی، کتاب الحجظ، تاریخ شیعه، قرن دوم هجری)هشتم میلادی(، زید بن علی بن حسین، محمد بن عبدالله نفس زکیه، امامت، ضوابط آن
  • مصاحبه
  • مصاحبه علمی با آیت الله قرشی
    عباس نوری صفحه 135
  • گزارش و معرفی
  • ایمان نوربخش صفحه 139
    این گفتار، به نقد و بررسی قسمت هایی از بخش سوم کتاب «مکتب در فرآیند تکامل» نوشته دکتر سید حسین مدرسی طباطبایی می پردازد. محورهای اصلی بحث چنین است: نقدهایی بر نوع برداشت نویسنده کتاب از بحث غیبت حضرت مهدی علیه السلام، حدیث دوازده خلیفه و امام، استناد به پاره ای از رویدادهای جزئی و تعمیم آن به عنوان نظریه اکثریت جامعه شیعی.
    کلیدواژگان: غیبت امام مهدی علیه السلام، جانشینی پیامبرعلیه السلام، مکتب در فرآیند تکامل (کتاب)، مدرسی طباطبایی، سید حسین
  • نکته پژوهشی
  • مرتضی نادری صفحه 153
    نگارنده، با نظری به درون مایه کتاب احیاء علوم الدین نوشته ابوحامد غزالی (متوفی 505 هجری)، به شروط اعتبار حدیث می پردازد که غزالی در کتاب دیگر خود «المستصفی» بیان کرده است. آنگاه برخی از احادیث کتاب احیاء العلوم را بر آن اساس ارزیابی کرده و ضعف آن احادیث را نتیجه می گیرد. نگارنده، کلمات محدثان اهل تسنن - مانند ابن جوزی، زین الدین عراقی و جلال الدین سیوطی - در مورد اعتبار احادیث غزالی را نقل می کند و یکی از مبانی او - یعنی وجوب حسن ظن به تمام صحابه و اعتماد کامل به آنان - را نقد و بررسی می کند.
    کلیدواژگان: غزالی، ابوحامد، احیاء علوم الدین (کتاب)، المستصفی فی علم الاصول (کتاب)، حدیث، ارزیابی، احادیث کتاب احیاء العلوم، ارزیابی، صحابه، اعتماد بر کلام آنان
  • اسناد و متون
  • صفحه 166
    ابن عتائقی حلی (متوفی 786 هجری)، از دانشمندان قرن هشتم حله و صاحب آثار فراوانی است که بیشتر آنها تاکنون چاپ نشده است. یکی از آثار چاپ نشده او خلاصه ای است که از تفسیر علی بن ابراهیم قمی (دانشمند شیعی قرن چهارم هجری) فراهم آورده و نزدیک به یکصد و پنجاه مورد تعلیقه بر این تلخیص افزوده است. در این گفتار، 56 تعلیقه ابن عتائقی در مباحث تفسیری و 17 تعلیقه او در مباحث فقهی تفسیر قمی، براساس دو نسخه خطی از کتاب ابن عتائقی آمده است.
    کلیدواژگان: تفسیر علی بن ابراهیم قمی (کتاب)، قمی، علی بن ابراهیم (قرن چهارم)، شیعه، تفسیر ماثور، ابن عتائقی حلی، عبدالرحمان (قرن هشتم)، تفسیر قمی، مباحث تفسیری، تفسیرقمی، مباحث فقهی، فقه امامیه
  • صفحه 189
|
  • Mansoor Pahlavan, Hamed Shariati Niasar Page 9
    The present article scrutinizes an article, written by a Jewish, evaluating some part of shia Imamia beliefs on holy prophet's purity (Esmat) and the number of Infallible Imams.According to him, the first shia Imamia textbooks have undergone several changes passing through the time and no sign or trace of shia Imamia belief can be found in these textbooks now.Referring to a book written on first Imamia commentaries, by recoursing to two traditions adapted from Qhomi and Ayashi's commentaries - the first one is about Prophet's meraj and the later is on inferential meaning of Sab' Sanabol (the author calls them 2 strange / unusuall traditions)-He draws prophet's purity and the number of Imams under question.In first tradition under the verse of 94 of Yonus chapter, it has been talked about God's revelation to holy Prophet in meraj night (revelations regarding Imam Ali's place,...), according to this, the author linkes this to Prophet's jealousy to Imam Ali and Prophet's doubt in this revelation which lead to Prophet's lack of purity and chastity.In second tradition in which 7 offsprings of Imam Hussein has been mentioned as the meaning of "Model", the author claims this tradition is against whatever contemporary shia believe; this tradition limits the number of infallible Imams to 7 person and claims the 7th of them is Qaim.
  • Ayatullah Sheikh Mohammad Sanad Page 42
    Ayatullah Mohammad Hadi Marefat in "Al-Tafsir Al-Asari Al-Jame'" book, to explain his approach in selecting commentry - bound - traditions, refers to 10 Hadith (traditions) from holy prophet and infallible Imams. The author gives full creat to the sayings of Sahabe and Tabein.The present article aims at reviewing the mentioned theory based on document and reasons point of view.
  • Prof. Sayyid Hussein Muhammad Jafari Page 75
    Muslims belive that the ethical concept of the Quran is meant for people of all time and place though it has been sent to Prophet in Arabic language and in particular milieu.To link these two aspects (Quran's claim regarding its universality and its Arabic - language and era-bound aspect), the author divides ethical values into two categories: descriptive and normative ethics.He also called the evaluative ethical words as ethical metalanguage. To clarify his ideas on this categorization, he explaines "Amal-Saleh" (Good deeds) according to these categorization and illustrates its everlasting nature.
  • Mohammad Biabani Oskouei Page 88
    Zar world is of the issues mentioned in Quran and traditions, knowing it can help us to better understanding of Unity of God (Tohid).In this essay, ideas and saying of 11 scholars of 15th (A.H) century are reviewed such as: Sayyed Mohammad Hussein Tabatabaee, Mirza Hasanali Morvarid, Sayyed Abdolrasool Jahromi, Abdullah Javadi Amooli, Mohammadtaghi Mesbah Yazdi, Naser Makarem Shirazi.
  • Mina Oskouei Page 112
    Ayatullah sheikh Mohammadreza Jafari while translating Asul Al-kafi, adds several valuable commentaries to it.The present article includes one part of his commentaries on one of the chapters of Al-kafi.Ayatullah Jafari in his commentaries mentioned some important historical facts on umma' salim, Zeid Ibn Ali Ibn Hussein (p.b.u.h.) and his son "Isa", actions of Bano Al-Hasan in second century (A.H.), Mohammad Ibn Abdullah,...
  • Iman Norbakhsh Page 139
    The present article reviews some parts of the third chaptor of the book "Crisis and Consolidation in the Formative Period of Shiite Islam: Abu Jafar ibn Riba Al-Razi and His conribution to Imamite Shiite Thought" written by Sayyed Hussein Modarresi Tabatabaee.The main arguments of this reviewing sessions are as follows: Reviewing over the type of inferential the author of the book made from the discussion over Absence of Imam Mahdi (p.b.u.h.), traditions of 12th caliphs and Imam, recoursing to parts of trivial events and generalizing them to "Majority shia society theory".
  • Morteza Naderi Page 153
    The author, referring to the content of Ghazzali's book to give credit to "Ehya al-oloom al-Din", explains the conditions necessary for Hadith, montioned by Ghazzali in one of his books "Al-Mostasfa".In second step, he reviewes some of the traditions (Hadith) Ehya al-oloom and depict their shortcommings.Naderi quotes sayings of sunni tradition narrators (such as Ibn Jozi, Zein al-din Araghi, and Jala al-din Siyoti) about authenticity of Ghazzali's traditions and scrutinizes one of his basic principles (i.e. the necessity and obligatory aspect of having good idea to all sahaba and full - trust on them).
  • Page 166
    Ibn Ataefi Helli (death 786 A.H.) - 8th century scholar from Helle - Wrote quite a few number of books, most of them unpublished. one of his unpublished works is a summary of commentaries of Ali Ibn Ibrahim Qumi (shia scholar of 4th century A.H.); He added about 150 explanatory remarks to this summary.In this essay, 56 explanatory remarks of Ibn Ataeghi on the subject of conmentary-bound arguments and 17 explanatory remarks of him on fighhi-bound arguments of Qumi's commentary (based on 2 scribed versions of Ibn Ataeghi's book) has been included.