فهرست مطالب

نشریه سفینه
پیاپی 43 (تابستان 1393)

  • ویژة پژوهش های فاطمی
  • تاریخ انتشار: 1393/05/29
  • تعداد عناوین: 11
|
  • صفحه 5
  • مقالات
  • محسن قاسم پور صفحه 8
    حدیث مشهور ثقلین می رساند که کلام معصوم مکمل ومفسر است. سخنان حضرت فاطمه در خطبه فدکیه مشمول همین حکم کلی است. توحید، نبوت، اوصاف و ویژگی های خود قرآن ودفاع از ولایت علی(ع) هر کدام به گونه ای در کلام حضرت بازتاب یافته و هماهنگ و همسو با کلام وحی ودر حکم تفسیر آن است. این مقاله آیات ناظر بر گفتار حضرت فاطمه را در ابعاد فوق الذکر مطرح کرده است. از رهگذر کار بست آیات شریفه قرآنی، از انحراف دینی، سیاسی و فرهنگی جامعه اسلامی پس از رحلت جانسوز پیامبر پرده برداری شده و در کلام ایشان با استفاده از وحی الهی تنبه و هشدار نسبت به مسئلویت های دینی، و ترغیب در شناخت آن وسرزنش در خصوص قصورهای این مسئولیت مورد تاکید قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: خطبه، فدکیه، حضرت فاطمه سلام الله علیها، تفسیر قرآن، ولایت
  • مجتبی نوروزی، مجید برادران صفحه 25
    به استناد بسیاری از آیات و روایات، اهل بیت: تنها کسانی هستند که پس از خدا و پیامبر اکرم6 آگاهی کامل به معارف قرآن، و مراد و مقصود آیات آن دارند، و سیره تفسیری آنان راهگشای مفسران می باشد.
    در این نوشتار، روش های تفسیری حضرت زهرا سلام الله علی ها با نگاهی کاربردی بررسی شده است. بر اساس این پژوهش، مهم ترین روش های تفسیری حضرت زهرا سلام الله علی ها عبارت است از: قرآن به قرآن، قرآن به سنت، قرآن به تاریخ و تفسیر کلامی. و گونه های تفسیری ایشان شامل تاویل، جری و تطبیق، تمثیل، تفسیر بر اساس دلالت التزامی آیه می باشد.
    کلیدواژگان: روایات تفسیری حضرت زهرا سلام الله علیها، روش های تفسیری، گونه های تفسیری
  • فرشته ندری ابیانه صفحه 45
    نگارنده ابتدا مروری بر درونمایه خطبه فدکیه در 34 عنوان آورده و سپس تحت چند عنوان به توضیح پرداخته، از جمله: معرفی گوینده خطبه، بحث فدک، معرفی بعضی از شنوندگان و احتجاج بر آنها. آنگاه این خطبه را با فن خطابه، احتجاج و استدلال در منطق تطبیق کرده است.
    کلیدواژگان: فدک، خطبه، خطابه، احتجاج، استدلال
  • فتحیه فتاحی زاده، فریده امینی صفحه 73
    خطبه فدکیه یکی از اسناد و مدارک تاریخی مهم مربوط به وقایع صدر اسلام، است که منجر به انزوای کامل امام علی(ع) از صحنه سیاسی اجتماعی جامعه گردید.
    حضرت زهرا سلام الله علی ها در خطبه فدکیه به بیان شاخصه های ائمه باطل، می پردازد. و به مردم همه اعصار خاطر نشان می کند که پیامد پیروی از ائمه باطل و سران کفر و نفاق چیزی جز گرفتار شدن به غضب الهی، خسران ابدی و آتش عذاب الهی نیست.
    کلیدواژگان: حضرت زهرا سلام الله علیها، خطبه فدکیه، ائمه باطل، نفاق، کفر
  • راحله کاردوانی، نهله غروی نایینی صفحه 98
    «حماسه سیاسی» ترکیبی مبین حضور و نقش آفرینی آگاهانه و موثر در عرصه سیاست در اوضاع و شرایط خاص تاریخی، اجتماعی و فرهنگی بوده و دارای مولفه ها و مصادیق متفاوتی در هر عصر و زمان است. سیره حضرت زهراسلام الله علی ها به ویژه خطاباتشان پس از ارتحال پیامبر سلام الله علی ها را می توان یک دستور العمل عقیدتی، کلامی و سیاسی دانست که حکایت از بینش توحیدی و سیاسی زهرای مرضیه سلام الله علی ها دارد. ایشان بارزترین مرجع رسیدگی به امور در دوران بحران سیاسی پس از رحلت پدر بود و شاید بتوان مهمترین رکن حیات ایشان را از جهات متفاوت، حماسه آفرینی های حضرتش در عرصه سیاست و دفاع از اسلام دانست.
    کلیدواژگان: سیره حضرت زهراسلام الله علیها، حماسه سیاسی، ولایت، الگوی امامت
  • احمدعلی خائف الهی، محمد خجسته صفحه 115
    جوامع کنونی با آسیب های اجتماعی بسیاری مواجه هستند، که از بین آنها می توان فمنیسم رامنشاء بسیاری از مشکلات فرهنگی و اجتماعی جامعه دینی عنوان نمود. زیر سوال بردن نظام ارزشی جامعه و معرفی ثروت، شهرت و استقلال فردی افراطی، بعنوان ارزش جدید توسط جنبش مذکور، جامعه دینی را با چالش های بسیار جدی مواجه کرده است. بدون شک احیاء رفتارهای ارزشی و دینی جامعه، بدون شناخت و ترویج سنت وسیره زندگی حضرت فاطمه سلام الله علی ها، به عنوان بارزترین مصداق اهل بیت: امکان پذیر نمی باشد.
    در این مقاله، شیوه های برون رفت از آسیب های اجتماعی در قالب نظریه مدیریتی «احیاء رفتارهای ارزشی» مورد بررسی قرارگرفته است، بدین ترتیب که در مرحله اول از مدل مذکور، آگاهی بخشی جامعه از آثار مخرب معضل اجتماعی، مورد تاکید قرار گرفته و در مرحله بعدی، آن بخشی از مسائل اعتقادی و ثمرات علمی رفتارها و سیره حضرت فاطمه سلام الله علی ها که کاربردی شده است، در اختیار آحاد جامعه قرار می گیرد، به گونه ای که بطور کلی سیره آن حضرت در امور فرهنگی، اجتماعی و سیاسی برای همه افراد جامعه به صورت اسوه و الگو معرفی گردد. در مرحله سوم طوری برنامه ریزی می شود که عمل به رفتارهای الگوی معرفی شده در بین افراد جامعه نهادینه گردد. و در مرحله آخر، به منظور تثبیت و نگهداری رفتارهای احیا شده، از افرادی که رفتار و سیره آن حضرت را در مدارس، دانشگاه ها، محل کار و جامعه به عرصه ظهور می گذارند، تقدیر به عمل می آید.
    کلیدواژگان: فاطمه زهرا سلام الله علیها، فمینیسم، تربیت دینی
  • قاسم بستانی، نصره باجی صفحه 130
    از جمله موضوعاتی که پس از رحلت پیامبر6 رخ داد، مسئله نفاق و منافقان در جامعه اسلامی بود که باعث شد در جامعه اسلامی تازه تاسیس، تاخت و تاز کنند و در نهایت موجب پریشانی اوضاع جامعه و مسلمانان شدند. اما موضع فاطمه سلام الله علی ها در این خصوص چه بوده است؟ آیا ایشان ساکت از کنار اختلافات گذشت یا آن که به مسلمانان عواقب تلخ این اوضاع را گوشزد کرد.
    در این مقاله سعی می شود ابعاد فعالیت ها و اقدامات مختلف حضرت فاطمه سلام الله علی ها در این زمینه ترسیم شود.
    کلیدواژگان: فاطمه سلام الله علیها، جامعه اسلامی، نفاق
  • علی فلاح رفیع صفحه 144
    حضرت زهراء سلام الله علی ها همچون دیگر معصومین: مظهر اتم و اکمل خداوند در عالم وجوداند. شناخت ما از آن حضرت وابسته به ابزار شناخت ماست. اما ابزار شناخت آدمی توان احاطه بر همه ی ابعاد وجودی و کمالات ایشان را ندارد، لذا شناخت وی از سوی ما آدمیان نیز محدود خواهد بود. بنابراین اولا شناخت حضرت زهراء سلام الله علی ها ممکن است و نه ناممکن. ثانیا شناخت ما کامل نیست؛ چراکه متکی به استعداد و توانایی قوای ادراکی محدود ماست. ثالثا این شناخت محدود نیز می تواند افزایش یابد؛ یعنی شناختی است دارای مراتب که به معرفت نظری و عملی افراد و برخورداری و عدم برخورداری آنها از تجربه های دینی- عرفانی و قرب و بعد قلبی وابسته است. رابعا فضایل وجودی آن حضرت در مراحل مختلف هستی بویژه در مرحله این جهانی، از جمله برخورداری از مقام عصمت کبری، برای انتفاع انسانها در همه دوره های حیات بوده است.
    کلیدواژگان: حضرت زهراء سلام الله علیها، ابعاد وجودی، ضرورت الگوگیری، خلقت نوری، عصمت کبری، مصحف، تحدث ملائکه، شفاعت
  • برتری حضرت زهرا بر تمام زنان / عبدالعزیز بن محمد صدیق غماری مغربی شافعی (1338 - 1418)
    سید حسن حسینی آل مجدد ترجمه: عبدالحسین طالعی صفحه 162
    نویسنده که از محدثان بزرگ اهل تسنن در سالهای اخیر است، در این گفتار به نقد کلام ابوبکر ابن عربی معافری در کتاب عارضه الاحوذی بشرح جامع الترمذی می پردازد. معافری در آن کتاب، ضمن بحث در مورد روایات فضائل حضرت فاطمه، افضلیت آن حضرت را رد کرده و عایشه را از او برتر دانسته است.
    غماری بر اساس احادیث صحیح و ادله عقلی و نیز به کمک سخنان شارحان سنی به ویژه ابن حجر عسقلانی در فتح الباری، ابوجعفر طحاوی در مشکل الآثار، و بدرالدین زرکشی در الاجابه، دیدگاه خود را تایید کرده و برتری فاطمه زهرا علی ها السلام بر تمام بانوان را ثابت می کند.
    کلیدواژگان: فاطمه زهرا، افضلیت، عایشه، معافری، ابوبکر، عارضه الاحوذی (کتاب)، عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری (کتاب)، حدیث، درایه
  • چکیده
  • ترجمه: تحسین بدری صفحه 181
|
  • Mohsen Ghasempoor Page 8
    the famous tradition of Saghalain is a proof on this claim that the words of infallibles can interpret Quran and are its complementary and the sermon of Hazrat Zahra about Fadak is a good example of this. The Unity of God, Prophethood, the attributes of Quran, and defending Ali’s vilayat have been included in her sermon in one way or the other. They are all compatible with the Revelation of God, the verses of holy Quran; in fact, they are an interpretation of them. The present study aims at introducing those verses, which are referred to in her speech. By her sermon, she could reveal that distortion, which happened in terms of religious issues, political issues and cultural issues in Islamic society after the demise of the holy Prophet. She reminded people of their duties, encouraged them to know their responsibilities, and blamed people’s not fulfilling their responsibilities.
  • Mojtaba Norouzi, Majid Baradaran Page 25
    according to lots of holy verses and traditions Ahlul Bayt are those who have comprehensive knowledge about Quran’s meaning and intention, and their way of interpretation is a guideline for Quran’s commentators. In this study, the author had a practical- oriented way to review the methods of Hazrat Zahra in interpreting Quran. according to this study, the main methods of her are as the following: Quran with Quran, Quran with Lifestyle of Prophet, with history, and Killam’s interpretation. The typology of her interpretation includes "Tavil, Jare and Tatbigh,…".
  • Fereshte Nadri Abyane Page 45
    the author opens the present article with a review over the theme of the sermon about Fadak under 34 titles; then she explained some of these titles such as introduction of the sermon speaker, the issue of Fadak, introduction of some of the audiences, and bringing reasons and arguments. Finally, she compered this sermon with the oratory, reasoning and arguments in logics.
  • Fathiye Fattahi Zade, Faride Amini Page 73
    the sermon of hazrat Zahra about Fadak is one of the significant and historical documents of the early time of Islam, which resulted in the isolation of Imam Ali from political and social arena. Hazrat Zahra introduced the characteristics of false rulers in her sermon about Fadak, asserting that the consequences of following false leaders, the infidel rulers, and the hypocrite chiefs is nothing but suffering from God’s Anger, everlasting loss, and the Fire of God’s Torture.
  • Rahele Kardavani, Nahla Gharavi Naeeni Page 98
    the political activity asserts the wise, influential presence and actions of a person in political arena in different historical, social and cultural conditions; it has different components and various examples in different times and periods. The life of hazrat Zahra, especially her sermons after the death of Prophet are regarded as a practical religious and political guideline which assert the great understanding of Zahra(S.A.) regarding knowing God and political situations. She was the high source of answering political issues after the demise of the holy Prophet; it can be claimed the most important aspect of her life was her political role in defending Islam.
  • Ahmad Ali Khaefullahi, Muhammad Khojaste Page 115
    societies, nowadays, are facing various social harms, amongst them feminism can be regarded as the cause of lots of religious and social problems in religious societies; Doubting the value system of society, introducing wealth, fame, or extreme individualism as new values by feminism make great challenges for religious-oriented societies. Doubtlessly, revitalizing the religious values of societies is not possible without knowing and advertising the life style of Hazrat Zahra as the best role model. In the present article, the solution of these social harms has been reviewed in the form of management theory of “revitalizing the valued behavior”. In first level of the mentioned model, the emphasis is on informing part of society of devastating dangers of social harms; in next level, society should be provided with those aspects of Hazrat Zahra’s life style which had been put into practice, in a way that her lifestyle in terms of cultural, political or social issues can be a role model. In the third level, the best attempt should be done to internalize the mentioned values. And in the last level, to fix and save the internalized values, those who manifest these values in schools, universities, or workplaces and in general in societies should be appreciated.
  • Ghasem Bostani, Nosre Baji Page 130
    one of the issues happened after the demise of the holy Prophet was hypocrisy and hypocrites; they spread in newborn society of that time, and eventually caused turbulence in society. But what was the stance of Fatima? Did she remain quite, ignoring these hypocrisy or stand up for right, reminding people of the end of this hypocrisy? The present study aims at picturing various aspects and measures of Hazrat Zahra concerning mentioned problem.
  • Dr.Ali Fallah Rafi Page 144
    hazrat Zahra like other infallibles was a good sign of God in the world. The extent of knowing her depends on our instruments we use to know her. But our tools are not capable of reaching a comprehensive recognition. In this way, our recognition would be a limited recognition. Therefore, recognizing her is a possible thing to do not an impossible thing; and our recognition is not a comprehensive recognition; because it is based on our limited talents and abilities. And also this limited recognition can be expanded. It means this recognition has different levels which depends on people' knowledge, and their religious experiences. In addition to that, her special attributes such as infallibility is for all people to use it regardless of time and place.
  • The superiority of hazrat Zahra to all women / Abdul Aziz Seddiq Ghamari Maghrebi Shafe'ee ( 1418-1338)
    Researcher: Seyyed Hassan Houseini Ale Mojaddad, Translator: Abdul Husain Taleee Page 162
    the author who is one of the greatest Sunnite narrators of traditions in recent years, reviewed the remarks of AbuBakr ibn Arabi Ma’aferi mentioned in Areza Al-Hauzi be sharh jame Al-termizi. Ma’a refi in that book, along with a discussion on the thraditions about virtues of hazrat Zahra, refused her superiority and knew Aisha superior than her. Ghamari according to the authentic traditions, and logical reasons and also by the help of Sunnite commentators specially ibn Hojr Asghani in Fathul Bari, Abu Jafar Tahavi in Moshkel al-Asar, and Badr al-Din in Ijaba, proved his opinion and declared the superiority on Fatima over all women.