فهرست مطالب

مدیریت اطلاعات سلامت - سال ششم شماره 2 (پیاپی 12، پاییز و زمستان 1388)

نشریه مدیریت اطلاعات سلامت
سال ششم شماره 2 (پیاپی 12، پاییز و زمستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/12/15
  • تعداد عناوین: 9
|
  • مقالات تحقیقی
  • احمد رضا رئیسی، سکینه سقاییان نژاد اصفهانی، سعید کریمی، محمدحسین یارمحمدیان، اصغر احتشامی صفحه 83
    مقدمه
    مدیران و ارایه کنندگان خدمات سلامت جهت افزایش کارایی و اثر بخشی سازمان و پیشبرد اهداف آن باید شناخت کافی از نظام اطلاعات سلامت داشته باشند؛ چرا که پایه و اساس سیاست گذاری، برنامه ریزی و تصمیم گیری در سطوح مختلف مدیریتی، آمار و اطلاعات دقیق، صحیح، بهنگام و معتبر و تفسیر درست این اطلاعات می باشد. پژوهشگر در این پژوهش، سطح تکامل نظام اطلاعات سلامت شهرستان در استان اصفهان را بر اساس راهنمای سازمان جهانی سلامت ارزیابی نموده است.
    روش بررسی
    در این پژوهش کاربردی و توصیفی- مقطعی در سال 87-1386، که جامعه پژوهش جامعه پژوهش شبکه های بهداشتی درمانی (نظام های سلامت شهرستان) در استان اصفهان بود، شهرستان فلاورجان به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها، چک لیست محقق ساخته حاوی 334 موجودیت اطلاعاتی، بر اساس مولفه ها و موجودیت های اطلاعاتی راهنمای سازمان جهانی سلامت بود که روایی آن با نظر استادان صاحب نظر و پایایی آن با بازآزمایی کلیه مراکز مورد مطالعه به اثبات رسید (5/98 درصدCronbach’s Alfa =). داده های مطالعه با مراجعه مستقیم پژوهشگر در دو مرحله مجزا به 12 مرکز سلامت شهری، 8 مرکز سلامت روستایی و 1 مرکز سلامت شهرستان، در شهرستان فلاورجان، و مشاهده و مطالعه اسناد و مدارک و تکمیل چک لیست جمع آوری گردید و یافته ها با استفاده از آنالیز توصیفی نرم افزار 13SPSS و با اعمال ضریب وزن هر محور مورد ارزیابی قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین نمره سطح تکامل نظام اطلاعات سلامت شهرستان در استان اصفهان 75/35 درصد است. بیشترین میزان رعایت موجودیت های اطلاعاتی در نظام اطلاعات سلامت شهرستان مربوط به محور جمع آوری داده ها به میزان 70 درصد و کمترین میزان رعایت موجودیت های اطلاعاتی در این نظام مربوط به استفاده از اطلاعات در تصمیم گیری به میزان 10 درصد بود.
    نتیجه گیری
    ارزیابی نظام اطلاعات سلامت شهرستان، حوزه های بهبود و قابل ارتقا را مشخص نمود. مدیریت نظام سلامت جهت تصمیم گیری و سیاست گذاری اصولی و صحیح در نظام سلامت شهرستان، باید نسبت به بازسازی اساسی نظام اطلاعات سلامت شهرستان و تربیت مهارت های مدیریتی و اطلاعاتی مدیران نظام سلامت شهرستان، همت گمارد.
    کلیدواژگان: نظام های اطلاعات بیمارستانی، نظام های مدیریت اطلاعات، مدیریت اطلاعات، تصمیم گیری، سازمان جهانی بهداشت
  • عباس شیخ طاهری، مهرداد فرزندی پور صفحه 96
    مقدمه
    رضایت آگاهانه بیمار، اساس اخلاق پزشکی و صلاحیت بیمار، یکی از مهم ترین ابعاد رضایت آگاهانه است. این پژوهش با هدف بررسی صلاحیت بیماران و عملکرد واحد پذیرش در اخذ رضایت نامه معالجه و عمل جراحی در بیمارستان های آموزشی شهرستان کاشان انجام گردید.
    روش بررسی
    در این پژوهش توصیفی مقطعی، 300 بیمار (رضایت دهنده) بخش جراحی از بیمارستان های آموزشی شهر کاشان در سال 1386 به صورت تصادفی ساده و با توجه به برنامه زمانی پذیرش بیماران جراحی وارد مطالعه شدند. جهت بررسی صلاحیت بیماران برای امضای فرم رضایت نامه جراحی و عملکرد واحد پذیرش از چک لیست استفاده شد. روایی چک لیست توسط متخصصان مربوط تایید شد. یافته ها با نرم افزار SPSS تحلیل شد.
    یافته ها
    80 درصد بیماران صلاحیت لازم جهت امضای فرم رضایت نامه را در زمان پذیرش داشتند، در حالی که هنگام گرفتن رضایت فقط 55 درصد از آنان، خودشان رضایت داده بودند. علاوه بر این 6/3 درصد از بیمارانی که رضایت دادند، خودشان صلاحیت لازم برای دادن رضایت را نداشتند. 3/59 درصد اشخاص ثالث از نظر نسبت با بیمار، صلاحیت رضایت دادن نداشتند. به اکثر رضایت دهندگان فرصت مطالعه فرم رضایت نامه داده نشده بود (3/75 درصد)، برای مطالعه فرم تشویق نشده بودند (7/98 درصد) و در هیچ موردی نسبت شخص رضایت دهنده با بیمار کنترل نشده بود.
    نتیجه گیری
    عملکرد واحدهای پذیرش نسبت به اخذ رضایت از افراد از لحاظ نسبت قانونی (شخص ثالث) و داشتن صلاحیت با دقت صحت کامل انجام نمی شود. شفاف شدن قوانین مربوط برای کارکنان، افزایش دقت و توجه آنان و همچنین توضیح دادن فرم های رضایت نامه برای بیماران توصیه می شود
    کلیدواژگان: رضایت بیمار، جراحی، پذیرش بیمار، بیمارستان های آموزشی
  • پوران رئیسی، امیر اشکان نصیری پور، سمیه حسام صفحه 105
    مقدمه
    امروزه با وجود زیر سوال بودن اثر بخشی مدل های مختلف کیفیت، مساله کیفیت در سازمان های بهداشتی و درمانی بیش از هر زمان دیگر اهمیت یافته است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی عملکرد الگوی مدیریت کیفیت فراگیر (استاندارد 2000: 9001 ISO) در بیمارستان های سازمان تامین اجتماعی استان تهران بود.
    روش بررسی
    این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی مقطعی بوده، به شیوه کاربردی در سال 1385 اجرا شد. محیط پژوهش شامل بیمارستان های تامین اجتماعی البرز، شهدای پانزده خرداد، شهریار و میلاد بود. داده ها با برگزاری جلسات بارش افکار با مدیران و ناظران بهبود کیفیت و صاحبان فرایندها، گردآوری و نتایج با استفاده از نرم افزار Excel تحلیل شد.
    یافته ها
    پس از استقرار الگوی مدیریت کیفیت فراگیر (2000: 9001 ISO) میزان پیشرفت و بهبود فرایندها در زمینه منابع انسانی، رضایت مشتریان، عملیات اجرایی مهم (عملکرد خاص سازمان)، الزامات شرکت های طرف قرارداد، امور مالی و بازار به ترتیب 24/61 درصد، 41/60 درصد، 91/57 درصد، 31/50 درصد و 82/45 درصد و میانگین درصد امتیازات چهار بیمارستان 13/55 درصد بود.
    نتیجه گیری
    بیمارستان های مورد مطالعه با به کارگیری الگوی مدیریت فراگیر (2000: 9001 ISO) به نتایج مثبتی در زمینه بهبود فرایندها دست یافته اند، اما موفقیت های کسب شده پایین تر از حد مطلوب خود می باشد و لازم است جهت کسب موفقیت بیشتر، سازمان ها بهبود مستمر فرایندها را در زمینه امور مالی و بازاریابی و ارتباط با شرکت های تامین کننده طرف قرارداد با جدیت دنبال نمایند
    کلیدواژگان: مدیریت کیفیت جامع، تامین اجتماعی، بیمارستان ها
  • علی محمدپور، یوسف مهدی پور، افسانه کریمی، علی راهداری صفحه 113
    مقدمه
    با توجه به نقش آموزش بیمار و خانواده در فرایند مراقبت بیمار، کمیسیون مشترک اعتباربخشی مراکز بهداشتی و درمانی آمریکا در برنامه اعتباربخشی بیمارستانی خود، استانداردهای آموزش بیمار و خانواده را تدوین کرده است. از طرفی تحقیقات انجام شده حاکی است که استانداردهای بیمارستانی وزارت بهداشت ایران چندان کامل و جامع نیست. با این اوصاف با انجام یک مطالعه توصیفی– تطبیقی بر آن شدیم تا از وضعیت استانداردهای آموزش بیمار و خانواده وزارت بهداشت آگاه شویم.
    روش بررسی
    در این مطالعه توصیفی – تطبیقی در سال 1386 استانداردهای بیمارستانی (فرم استاندارد اجرایی ارزشیابی شماره ب) مربوط به آموزش بیمار وزارت بهداشت ایران (4 گزاره) با استانداردهای آموزش بیمار و خانواده کمیسیون مشترک اعتباربخشی مراکز بهداشتی – درمانی آمریکا (کمیسیون مشترک) (10 گزاره) مقایسه شد. روش گردآوری داده ها، استفاده از اطلاعات موجود و ابزار مورد استفاده چک لیستی بود که بر اساس استانداردهای آموزش بیمار و خانواده کمیسیون مشترک تهیه شد. تحلیل داده ها با استفاده از جداول تطبیقی و روش های آمار توصیفی انجام گرفت.
    یافته ها
    میزان تطابق استانداردهای بیمارستانی وزارت بهداشت با استانداردهای آموزش بیمار و خانواده کمیسیون مشترک به میزان 40 درصد تطابق نسبی و 60 درصد عدم تطابق بود.
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته های این مطالعه، می توان گفت که آموزش بیمار و خانواده هیچ جایگاهی در استانداردهای بیمارستانی وزارت بهداشت ندارد. بنابراین تدوین استانداردهای آموزش بیمار و خانواده باید مورد توجه قرار گیرد.
    کلیدواژگان: استانداردهای مرجع، آموزش بیماران، بهداشت و تندرستی
  • مینا افشار، امیر حسین عبدالمجید، فرشید دانش صفحه 123
    مقدمه
    مجلات علمی یکی از مهم ترین ابزارهای اطلاع رسانی و رشد دانش در هر رشته به شمار می آید. یکی از راه های تشخیص جایگاه یک مقاله، استناد علمی به آن است که مهم ترین معیار برای ارزیابی یک اثر علمی، میزان استناد به آن است. هدف از این مطالعه تعیین میزان استنادات و مشارکت گروهی نویسندگان مقالات مجله پژوهش در علوم پزشکی از ابتدای سال 1379 تا پایان 1382 بوده است.
    روش بررسی
    این مطالعه از نوع توصیفی بود که از روش تحلیل استنادی برای انجام آن استفاده شد. بدین منظور اطلاعات توسط چک لیست گردآوری و سپس با استفاده از قانون Bradford و ضریب همکاری گروهی نویسندگان، نتایج به دست آمد و با نرم افزار SPSS تحلیل گردید.
    یافته ها
    در مجموع 386 مقاله از 21 مجله تولید شده بررسی گردید که در کل دارای 4915 استناد بود. متوسط تعداد استناد برای هر مقاله 73/12 استناد و بیشترین تعداد مقاله مربوط به سال 1382 بود. در رابطه با میزان مشارکت، بیشترین مقالات سه نویسنده داشت. میانگین ضریب همکاری در حد متوسط قرار داشت. از میان انواع منابع، نشریات با 75/69 درصد بیشترین استفاده را داشتند.
    نتیجه گیری
    نگاهی کلی به مقالات و استنادهای مجله پژوهش در علوم پزشکی نشان داد که نویسندگان مقالات مجله پژوهش در علوم پزشکی نسبت به سایر محققان تحقیقات گذشته در یک حد میانه برای تدوین مقالات خود به منابع، استناد کرده اند و به انجام کارهای گروهی نیز گرایش داشته اند. همچنین استنادهای تعلق گرفته به نشریات در مقالات تالیفی مورد بررسی نشریات از مدل قاعده Bradford تبعیت می کردند.
    کلیدواژگان: نشریات ادواری، استناد، مقاله
  • حسن صیامیان، آزیتا بالاغفاری، کبری علیگلبندی، معصومه باقری، افسانه شهرابی، محمد خادملو، فرشته رستمی صفحه 133
    مقدمه
    با توجه به روند روزافزون کاربرد رایانه در آموزش، استفاده از رایانه در محیط های آموزشی غیر قابل اجتناب شده، نقش مهم و فزاینده ای را در امر آموزش پزشکی ایفا می کنند. پژوهش حاضر به منظور تعیین میزان مهارت، نگرش و عملکرد اعضای هیات علمی در مورد کاربرد رایانه و اینترنت در فعالیت های آموزشی و پژوهشی انجام شده است.
    روش بررسی
    مطالعه حاضر به صورت توصیفی– مقطعی بر روی تعداد 124 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، که جامعه تحقیق را تشکیل می دادند، در سالهای 85-1384 صورت گرفت. از پرسش نامه برای جمع آوری اطلاعات در سه حیطه مهارت، نگرش و عملکرد استفاده شد. پرسش نامه دارای روایی صوری و محتوایی بود. داده های به دست آمده توسط نرم افزار 15SPSS و با استفاده از آمار توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) جهت بررسی رابطه نگرش و مهارت تجزیه و تحلیل گردید.
    یافته ها
    29 درصد جامعه مورد مطالعه در سطح مهارت عالی، 7/38 درصد در سطح خوب، 3/15 درصد در سطح متوسط و 3/11 درصد در سطح مهارت ضعیف قرار داشتند. 9/58 درصد از اعضای هیات علمی نگرش عالی و 6/26 درصد نگرش خوب داشتند. 9/41 درصد اعضای هیات علمی به طور متوسط در هفته بین 15-10 ساعت از رایانه و 9/33 درصد به طور متوسط در ماه بیش از 60 ساعت از اینترنت بهره می گرفتند. با استفاده از آزمون Spearman بین مهارت و نگرش همبستگی معنی داری وجود داشت (2/0 = r، 04/0 = P).
    نتیجه گیری
    اکثریت اعضای هیات علمی نسبت به کاربرد رایانه و اینترنت در آموزش پزشکی نگرش مثبت داشتند، ولی تعدادی از آن ها از دانش و مهارت کافی برخوردار نبودند. بنابراین لازم است تدابیری برای ارتقای مهارت و عملکرد اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در راستای استفاده بهینه از رایانه و اینترنت در امر آموزش و پژوهش اتخاذ گردد.
    کلیدواژگان: اینترنت، دانشگاه ها، آموزش پزشکی، نگرش
  • بیتا مسگرپور، آرش اعتمادی، اکبر فتوحی، عباس کبریایی زاده، مسعود یونسیان صفحه 141
    مقدمه
    با توجه به نقش اساسی داروها در سلامت جامعه، تحقیقات علوم دارویی جایگاه ویژه ای در نظام ملی پژوهش سلامت کشورها دارد. از طرف دیگر، سیاست گزاری و برنامه ریزی برای فعالیت های پژوهشی آتی، نیازمند ارزیابی توصیفی و نقد تولید علم در دهه های گذشته است. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی روند تحقیقات علوم دارویی ایرانی منتشر شده در نشریات بین المللی و مقایسه آن با سایر کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی از طریق تحلیل علم سنجی در طی سال های 1996 لغایت 2006 میلادی بود.
    روش بررسی
    پژوهش حاضر یک مطالعه بوم شناختی و ابزار مطالعه، پایگاه های داده ای ISI: Web of Science، Scopus و International Pharmaceutical Abstract (IPA) بود. مستندات نمایه شده در حیطه موضوعی علوم دارویی (داروسازی، فارماکولوژی، سم شناسی و شیمی دارویی) طی 11 سال (2006-1996 میلادی) برای ایران و 13 کشور منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی در این سه پایگاه مورد جستجو قرار گرفته، از نظر کمی اندازه گیری و تحلیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از دو نرم افزار Excel و SPSS انجام گرفت.
    یافته ها
    در مجموع 11 سال اخیر، کشور ایران از نظر تعداد اسناد علوم دارویی نمایه شده در بین کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی در هر سه پایگاه داده ای WOS، Scopus و IPA رتبه دوم را پس از کشور مصر دارد. تحلیل روند مستندات علوم دارویی پایگاه های مذکور در طی این سال ها بیانگر آن است که در سال های 2004 تا 2006، رتبه ایران در دو پایگاه WOS و Scopus به مقام اول ارتقا یافته و این موضوع در سال های 2005 و 2006 در پایگاه IPA نیز صادق است. رتبه بندی تعداد تطبیق یافته اسناد علوم دارویی کشورهای مورد مطالعه بر اساس درآمد ناخالص ملی (GDP) و جمعیت هر کشور، بیانگر رتبه چهارم ایران در پایگاه داده ای Scopus و IPA و رتبه پنجم در پایگاه داده ای WOS است.
    نتیجه گیری
    در سال های اخیر کشور ایران از نظر تولید مطلق علوم دارویی در بین کشورهای مورد مطالعه توانسته است به رتبه اول دست یابد. حفظ این مقام در سال های آینده، نیازمند برنامه ریزی و توجه کافی به بهره برداری از پتانسیل دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی در حوزه علوم دارویی و علوم بین رشته ای است.
    کلیدواژگان: داروسازی، شیمی دارویی، داروشناسی، پایگاه های اطلاعاتی
  • مسعود فردوسی، رضا دهنویی، فرزاد فرجی خیاوی، محمد حسین صفحه 152
    مقدمه
    از جمله تغییراتی که پس از اصلاح ساختار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این وزراتخانه شکل گرفت، ایجاد دفاتر تحقیقات کاربردی در حوزه های مختلف ستادی بود. این پژوهش پس از محاسبه دقیق تعداد طرح های انجام شده در هر یک از دفاتر حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع به بررسی نتایج هر طرح به طور جداگانه پرداخت و میزان و قابلیت بهره گیری از آن ها را برآورد نمود.
    روش بررسی
    در این مطالعه توصیفی- مقطعی و گذشته نگر، 23 طرح پژوهشی که در حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی از شهریور سال 1378 تا شهریور 1383 به انجام رسیده بود با روش نمونه گیری سرشماری و ابزار جمع آوری، فرم جمع آوری اطلاعات بررسی شد. این طرح در چهار مرحله انجام شد: در مرحله اول، اطلاعات دموگرافیک طرح ها به صورت یک پرسش نامه غیر حضوری تکمیل گردید. در مرحله دوم، گزارش نهایی طرح ها توسط تیم تحقیق مورد مطالعه قرار گرفت و بر اساس آن اهداف اختصاصی و دستاوردهای اصلی استخراج شد و به صورت جدولی منظم درآمد. در مرحله سوم، مصاحبه ای با کاربران اصلی طرح ها صورت گرفت و نتایج به صورت سه جدول جداگانه (میزان بهره گیری، قابلیت بهره گیری و موانع بهره گیری) تنظیم گردید. در مرحله چهارم، با توجه به یافته ها و اظهارات کاربران، راه کارهای عبور از موانع، تدوین و تشریح شد. یافته ها به کمک محاسبات ساده ریاضی تحلیل شد.
    یافته ها
    16 طرح از کل طرح های انجام شده در حوزه معاونت به صورت فراخوان عمومی، 6 طرح به صورت فراخوان محدود و یک طرح نیز بدون فراخوان سفارش داده شده اند.
    نتیجه گیری
    در مجموع طرح های بررسی شده، میزان بهره گیری از طرح ها مطابق با درجه «کم» بوده است، در حالی که طرح ها تا درجه «زیاد» قابلیت بهره گیری داشته اند. به طور کلی می توان گفت که در بهره گیری از نتایج طرح ها، 38 درصد از موانع به موانع مدیریتی اختصاص دارد و 62 درصد از موانع در حوزه مسایل اجرایی جای می گیرد.
    کلیدواژگان: طرح پژوهش، وزارت بهداشت، نتایج تحقیق و توسعه
  • مقاله کوتاه
  • آذر کبیرزاده، علیرضا رستمیان، بنیامین محسنی ساروی، علی اصغر حق پرست، اسماعیل رضازاده صفحه 162
    یکی از روش های انتقال دانش، ثبت اقدامات در قالب روند مستند سازی به صورت الکترونیکی یا کاغذی می باشد. برای پایش میزان درخواست خون، مقادیر مصرف، واکنش ها و موارد عدم مصرف پس از انجام آزمون های سازگاری، وجود فرمی با قابلیت گزارش دهی آماری و پوشش دادن نقصهای فرم موجود ضروری می نمود. بنابراین با رعایت مواردی مانند گزارش های مورد تقاضا، حمایت از مستند سازان در مواجهه با مراجع قانونی و... این فرم با توجه به اصول علمی طراحی فرم، در نظر گرفتن قالب رایج فرم های کشور ایران که مصوب وزارت بهداشت می باشد و همچنین توجه به دستورالعمل های سازمان جهانی بهداشت طراحی گردید.
    کلیدواژگان: کنترل فرم ها و مدارک، انتقال خون، خون
|
  • Ahmad Reza Raeisi, Sakineh Saghaeiannejad Isfahani, Saeed Karimi, Mohammad Hosein Yarmohammadian, Asghar Ehteshami Page 83
    Introduction
    Since, accurate, appropriate, precise, timely, valid information, and valid interpretation of information is required and the basis for policy and decision making and planning in various levels of the organization management, this study was conducted to evaluate the district health information system evolution in Isfahan province according to World Health Organization framework.
    Methods
    This research was an applied, descriptive cross-sectional study, in which a total of twelve urban and eight rural facilities, and one district health center at Falavarjan district were surveyed by using a questionnaire with 334 items. Content validity was confirmed. The reliability of the questionnaire was confirmed with a Cronbach's alpha of 0.99. Obtained data were analyzed with SPSS software and descriptive statistics were used to examine measures of central tendencies.
    Results
    The mean score of evaluation of district health information system framework was 35.75 percent. The maximum score of compliance with district health information system belonged to the data collection process (70 percent). The minimum score of compliance with district health information system belonged to information based decision making process (10 percent).
    Conclusion
    The results showed that information entities of the district health information system in Isfahan province are not in compliance with WHO framework. Consequently, it seems that health system managers engaged with underlying policy and decision making processes at district health systems should try to restructure and decentralize district health information system and develop training management programs for their managers
  • Abbas Sheikhtaheri, Mehrdad Farzandipour Page 96
    Introduction
    Patients’ decision-making and legal capacity are major factors of informed consent considered as a basis of medical ethics. This study aimed to determine the undergoing surgery inpatients capacity to sign the consent form and admission clerks’ performance in taking the form in teaching hospitals in Kashan.
    Methods
    In this cross sectional study, 300 random inpatients and admission clerks in 3 hospitals were observed through a checklist to determine the patients’ legal capacity to sign the consent form and admission clerks’ performance. We analyzed the data through SPSS software with χ2 test.
    Results
    Only 55% patients singed themselves the consent form, however, 80% patients could sign it legally. In addition, 3.6% patients who signed the consent were not allowed to sign it. In addition, 59.3% surrogates were not allowed to sign the consent form. Admission clerks did not encourage 98.7% patients (surrogates) to read the consent form; also staffs did not give any opportunity to 75.3% patients (surrogates) for reading the form. Admission staffs did not control the legal relationship of surrogates who signed the consent form.
    Conclusion
    Explaining the consent form to patients (surrogates) and more attention to legal capacity of consenter, also, documenting the policy to taking the consent form seems to be necessary
  • Pouran Raeissi, Amir Ashkan Nasiripour, Somaye Hesam Page 105
    Introduction
    Today the issue of quality improvement in health care organizations has become more important than before, but the effectiveness of various quality management models remains questionable. The purpose of the present study was to evaluate the performance of the Total Quality Management model (ISO 9001: 2000) implemented in Social Security Organization's hospitals in Tehran province.
    Methods
    This was a descriptive and cross-sectional study implementing applied manner. Data were collected in brain storming committee of quality managers and experts and were analyzed with inferential statistics.
    Results
    After implementation of ISO 9001: 2000 standards in the investigated hospitals, the rate of improvement on human resource affairs, customer satisfaction, important administrative activities, and relationship with suppliers, finance, and marketing processes were as follows: 61.24%, 60.41%, 57.91%, 50.31%, and 45.8% respectively. The average rate of improvement for all of the hospitals together over the five stated dimensions was 55.13%.
    Conclusion
    Implementation of ISO 9001: 2000 standards promoted a lot of the organizational processes in the investigated hospitals. However, the rate of success is far from the ideal level and it is highly recommended that the investigated hospitals put more time and attention on continues improvement of the processes in their organizations specially on the financing and marketing procedures and relationship with suppliers companies.
  • Ali Mohammadpor, Yosef Mehdipour, Afsaneh Karimi, Ali Rahdari Page 113
    Introduction
    According to role of patient and family education in the process of patient care, Joint Commission on Accreditation of Healthcare Organizations (JCAHO) has considered the patient and family education standards in the hospital accreditation program; on the otherwise conducted researches show that the Iran Ministry of Health and Medical Education (MOHME) hospital standards are not complete. We conducted this study to be aware of MOHME patient and family education standards.
    Methods
    In this descriptive - comparative study the joint commission patient and family education standards (10 statements) were compared with hospital standards of Iran Health Ministry (4 statements). Using available information through internet, e-mail and referrals to related references was the method of data gathering. Data gathering was carried out through checklist, on the basis of patient and family education standards. Data analysis was done through descriptive statistical methods.
    Results
    The comparative rate of the Health Ministry’s hospital standards with joint commission patient and family education standards were 0% completely, 40 % partially and 60 % with out adaptability.
    Conclusion
    Findings showed that there was a gap in Iran Ministry of Health and Medical Education hospital standards for patient and family education. Then compiling of patient and family education standards is essential.
  • Mina Afshar, Amir Hussein Abdulmajid, Farshid Danesh Page 123
    Introduction
    Information has a big portion in the success of every research system. Although journals are the main resources for researchers, the increasing price and number of them have made difficult duties for libraries in providing information needs.
    Methods
    In this descriptive survey, data gathered using a check list and results were found with Bradford's law and collaboration rate formula. SPSS software was used to analyze data.
    Results
    386 articles from 21 journals had 4915 citations; the mean for every article was 12.73. The most number of articles were on 2003. 29.53% of articles had 3 authors. Author's collaboration rate was 0.45, which means an average rate. The most cited journals were determined. Periodicals had the most use with 69.75%. Half life of books was 7.7 years, journals 6 years and dissertations 5.2 years. 90.4 of citations were ton English sources.
    Conclusion
    Results showed that authors of articles in Journal of Research in Medical Sciences had the average number of collaboration rate and tend to teamwork. Also citations to periodicals follow Bradford's law.
  • Hasan Siamian, Azita Balaghafari, Kobra Aligolbandi, Mahsoume Bagheri, Afsaneh Shahrabi, Mohammad Khademloo, Fereshte Rostami Page 133
    Introduction
    Use of the internet to retrieve health information is increasingly common. The present study aimed to determine the ratio of attitude, skill and performance of faculty members in using computer and internet in research and educational affairs at Mazandaran University of Medical Sciences.
    Methods
    In this cross-sectional study, an expert-reviewed and pilot-tested questionnaire, in 3 dimensions of attitude, skill, and usage, was used to collect data from 124 faculty members coming from five faculties of Mazandaran University of Medical Sciences. Data were analyzed by SPSS software using Spearman correlation test, central and scattered indices.
    Results
    Most of study population (38.7%) was in good skill level, 15.3% in average, 11.3% in weak, and 29% in excellent skill level. 58.9% of faculty members had excellent attitude and 26.6% good attitude about using internet and computer in medical education. About performance, 41.9% used computer 10-15 hours per week and in average, 33.9% used internet more than 60 hours per month.
    Conclusion
    According to positive attitude of the faculty members to computer and internet in medical education and lack of enough knowledge and skill, it is necessary to think about promoting their skills and performances for optimal use of computer and internet in research and educational affairs. It is recommended to provide educational workshops based on needs due to knowledge, skill and science for faculty members of Mazandaran University of Medical Sciences, so they can gain from computer an internet facilities and electronic databases.
  • Bita Mesgarpour, Arash Etemadi, Akbar Fotouhi, Abbas Kebriaeezadeh, Masoud Younesian Page 141
    Introduction
    The purpose of this study was to evaluate the Iranian trend of research in pharmaceutical sciences published in international publication and to compare it with that in other countries in the Middle East and North Africa in 1996-2006 through scientometrics methods.
    Methods
    In this ecological study, the data were extracted from ISI: Web of Science, Scopus and International Pharmaceutical Abstract (IPA) databases. The indexed documents of authors from Iran as well as 13 other regional and North African countries in mentioned databases in the fields relevant to pharmaceutical sciences including pharmacy, pharmacology, toxicology and medicinal chemistry in the last 11 years (1996-2006) were retrieved and quantitatively analyzed.
    Results
    Analysis of indexed pharmaceutical documents from the Middle East and North African countries (1996-2006) showed that Iran ranks second in the ISI/WOS, Scopus and IPA. However, Iran has achieved the first rank in the WOS and Scopus in the years 2004-2006 and in IPA in the last two years (2005-2006). Ranking of normalized indexed pharmaceutical documents based on GDP and population showed Iran fell to the forth rank in Scopus and IPA and the fifth in WOS.
    Conclusion
    Iran has managed to stand on the first place of science production within the field of pharmaceutical sciences among Middle East and North Africa in the last 11 years. Maintenance of the acquired rank requires planning and paying enough attention to utilization of research potentials of universities and research centers within the field of pharmaceutical sciences and the interdisciplinary sciences.
  • Masoud Ferdosi, Reza Dehnavieh, Farzad Faraji, Mohammad Hosein Yarmohammadian, Soudabeh Vatankhah Page 152
    Introduction
    The main purpose of this project was exactly identification of the applied researches done by different offices of the Iranian Ministry of Health, Remedies and Medical Education in the deputy between September of 1998 to September of 2003, considering their results and the degree of utilization by the users.
    Methods
    This project had 4 steps. The 1st step was a questionnaire for identifying some demographic data. Study of research final reports was the 2nd step, gathering special goals and tangible products. In the 3rd one, an interview was made with the researches main users. The last step was to analyze the findings and to emphasize on systematic obstacles with relevant suggestions.
    Results
    For total of 23 researches, about 4’620’350’000 Rials paid. For 16 researches a public announcement have done, the reminders had restrict announces. Among the researchers, 17 were selected by their proposals, but 6 ones just by their Cerculem Vitaes. Only the degrees of 17 researchers were relevant to the research subjects.
    Conclusion
    The sum of all researches done in this period, the utilization capability was “High”, but the utilization indeed was “Low”. About 38% of them were faced with some managerial obstacles and 62% had some kinds of operational ones. According to the results, choosing better subjects, documenting the main goals of the research, selecting the researchers based on their experiences and their proposals, attention to operational agenda, stability of policies, and higher administration commitment are useful suggestions for removing the obstacles.
  • Azar Kabirzadeh, Alireza Rostamian, Benyamin Mohsenisaravi, Ali Asghar Haghparast, Esmail Rezazadeh Page 162
    One of the methods for knowledge transferring is documentation of procedures done in a documentary process, whether in a paper or electronic format. For creation reporting process of monitoring the rate of blood request, uses, and reactions, also unused blood after cross matching test, a form with the ability to drive statistical reports, covering deficiencies of current form, was needed. So according to needed reports, protecting documentary in a medico legal aspect, a form was designed regarding scientific rules, current Iranian format, and WHO regulations. Of course every topic has capacity for discussion and designer will appreciate all criticism ideas.