فهرست مطالب

مجله تنشهای محیطی در علوم زراعی
سال ششم شماره 1 (نیمه اول 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/05/15
  • تعداد عناوین: 9
|
  • تاثیر تنش کم آبی و پتاسیم بر عملکرد و راندمان مصرف آب سیب زمینی به روش آبیاری بارانی خطی (لاین سورس)
    علیرضا سبحانی، حسن حمیدی* صفحات 1-15
    به منظور بررسی اثرات تنش کم آبی و پتاسیم بر عملکرد و راندمان مصرف آب اقتصادی و بیولوژیک سیب زمینی رقم آئولا از روش آبیاری بارانی با مقادیر مختلف آب در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (مشهد) استفاده شد. در این تحقیق از طرح آماری اسپلیت بلوک بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. تیمار پتاسیم در عرض زمین عمود بر کرت های اصلی و به طور تصادفی و در سطوح صفر، 90، 180 و 270 کیلوگرم اکسید پتاسیم در هکتار به عنوان کرت اصلی و میزان آب دریافتی در فواصل 75/0، 75/3، 75/6، 75/9 و 75/12 متر از خط لوله آبیاری به ترتیب تحت عنوان تیمار بدون تنش، تنش بسیار ملایم، تنش ملایم، تنش شدید و تنش بسیار شدید به عنوان کرت فرعی قرار گرفتند. کلیه تیمارها و تکرارهای آزمایش هم در نیمه راست و هم در نیمه چپ خط لوله آبیاری به صورت سیستماتیک تکرار شدند، لذا نیمه سمت چپ و راست لوله آبیاری به عنوان کرت فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان دهنده افزایش عملکرد غده و عملکرد بیولوژیک در اثر مصرف پتاسیم و کاهش آنها در اثر فاصله گرفتن از خط لوله آبیاری بارانی می باشد. در سطوح بالای تنش کم آبی (تنش شدید)، عملکرد غده در سال اول و دوم به ترتیب 80 و 67/62 درصد نسبت به شاهد (بدون تنش) کاهش یافت. بالاترین عملکرد غده با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم در سال اول (15/24 تن در هکتار) و دوم (94/17 تن در هکتار) حاصل شد. در سطوح بالای تنش کم آبی، عملکرد بیولوژیک و راندمان مصرف آب اقتصادی کاهش ولی راندمان مصرف آب بیولوژیک افزایش یافت. همچنین راندمان مصرف آب (بیولوژیک و اقتصادی) در اثر مصرف بیشتر پتاسیم، مقدار بیشتری را نشان داد، به طوری که بالاترین راندمان مصرف آب بیولوژیک و اقتصادی در هر دو سال در شرایط استفاده از 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم مشاهده گردید. اثرات متقابل پتاسیم و تنش آب نیز بر روی عملکرد و راندمان مصرف آب اقتصادی و بیولوژیک در سال دوم معنی دار بود. با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم و شرایط آب کافی بیشترین عملکرد بدست آمد. بالاترین راندمان مصرف آب بیولوژیک با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم و تنش خیلی شدید حاصل شد.
    کلیدواژگان: آئولا، اکسید پتاسیم، راندمان مصرف آب اقتصادی، راندمان مصرف آب بیولوژیک، عملکرد بیولوژیک
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی اثر تنش خشکی و گونه های میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه، میزان کلروفیل و ترکیبات بیوشیمیایی آفتابگردان
    مصطفی حیدری*، وحید کرمی صفحات 17-26
    به منظور بررسی اثرات دو گونه قارچ میکوریزایی بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه، میزان کلروفیل، فلورسانس کلروفیل و مقادیر کربوهیدرات و پرولین در گیاه آفتابگردان (رقم آلستر) تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای تنش خشکی شامل 90 (شاهد)، 70 و 50 درصد رطوبت ظرفیت زراعی خاک مزرعه به عنوان عامل اصلی و دو گونه قارچ میکوریزایی شامل شاهد یا بدون تلقیح، Glumus mossea و Glumus etanicatum به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت داشت و سبب کاهش آنها گردید. میزان کاهش عملکرد دانه در بالاترین سطح خشکی نبست به تیمار شاهد معادل 07/15 درصد بود. استفاده از قارچ میکوریزایی هر چند سبب افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت شد، اما این افزایش از لحاظ آماری معنی دار نبود. تیمار خشکی سبب افزایش مقادیر کربوهیدرات و پرولین در برگهای گیاه گردید و به صورت معنی داری منجر به کاهش وزن طبق، قطر طبق، تعداد دانه پر در طبق و وزن هزار دانه شد. در این آزمایش استفاده از گونه های میکوریزایی تنها تاثیر معنی دار بر میزان پرولین موجود در برگ، قطر طبق، تعداد کل دانه ها در طبق و وزن هزار دانه داشت. اثر متقابل تنش خشکی و گونه های میکوریزایی نیز تنها بر وزن طبق و تعداد دانه-های پوک در طبق معنی دار بودند. در بالاترین سطح تنش خشکی، استفاده از گونه میکوریزایی Glumus mossea از بیشترین تاثیر بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه برخوردار بود.
    کلیدواژگان: تنظیم کننده های اسمزی، کم آبیاری، عملکرد کمی، فلورسانس کلروفیل
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی ویژگی های مورفوفیزیولوژیک و عملکرد دو رقم سورگوم علوفه ای، تحت تنش کم آبی و سطوح نیتروژن
    نغمه مقیمی، یحیی امام* صفحات 27-36
    به منظور بررسی صفات مورفوفیزیولوژیک و عملکرد دو رقم سورگوم علوفه ای، تحت تنش کم آبی و سطوح نیتروژن، پژوهشی مزرعه ای در سال 1390، در ایستگاه تحقیقات زراعی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه)، انجام شد، آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. تنش کم آبی به عنوان عامل اصلی (100، 75 و 50 درصد ظرفیت مزرعه)، سطوح کود نیتروژن به عنوان عامل فرعی (150، 300 و 450 کیلوگرم کود اوره در هکتار) و دو رقم سورگوم علوفه ای پگاه و KFS2 به عنوان عامل فرعی فرعی، در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که، تنش کم آبی باعث کاهش معنی دار سرعت رشد و شاخص سطح برگ در طول فصل رشد و در زمان برداشت، عملکرد علوفه تر و وزن علوفه خشک گردید. در مقابل، مصرف کود نیتروژن باعث افزایش معنی دار صفات مذکور گردید. بین دو رقم از نظر ویژگی های مورفولوژیک و برخی صفات مورد بررسی تفاوت هایی وجود داشت، به طوری که رقم پگاه از لحاظ سرعت رشد محصول، عملکرد علوفه تر و وزن علوفه خشک، برتری داشت، در حالی که رقم KFS2، شاخص سطح برگ بالاتری را نشان داد. نتایج همچنین حاکی از این بود که افزایش رطوبت و نیتروژن خاک، تاثیر قابل توجهی در افزایش تولید علوفه ی سورگوم در پی دارد؛ در مجموع، بهترین برهمکنش پیشنهادی برای مناطق مشابه با پژوهش حاضر، آبیاری کامل و تامین 300 کیلوگرم کود اوره در هکتار، در رقم پگاه، می باشد.
    کلیدواژگان: سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ، عملکرد علوفه خشک، سرعت رشد نسبی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثرمحلول پاشی نانو اکسید روی بر عملکرد و راندمان مصرف آب ارزن دم روباهی در شرایط تنش خشکی
    ناهید داودی*، محمد جواد ثقه الاسلامی، سید غلامرضا موسوی، علی آذری نصرآباد صفحات 37-46
    با توجه به نقش عنصر روی در گیاه، وجود مقدار کافی از این عنصر در شرایط تنش کم آبی در تنظیم سازگاری به این تنش موثر است. از سوی دیگر اخیرا کاربرد نانو کودها به عنوان راهکاری در جهت کاهش مصرف مواد شیمیایی در سیستم های زراعی مطرح شده است. به منظور مقایسه اثر محلول پاشی اکسید روی معمولی و نانو برعملکرد، اجزای عملکرد، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب ارزن دم روباهی در شرایط تنش خشکی، آزمایشی مزرعه ای به صورت طرح کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به اجرا درآمد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل تیمار آبیاری در دو سطح (50 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی و تیمارهای محلول پاشی روی به صورت اکسید روی معمولی در سه سطح (3/0، 6/0 و 2/1 درصد) و نانو اکسید روی در سه سطح (1/0، 05/0 و 025/0 درصد) به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادکه تنش خشکی باعث کاهش تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و در نهایت عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب گردید. مقایسات میانگین نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از طریق تیمار آبیاری مطلوب (100% نیاز آبی) با مصرف کود اکسید روی معمولی با غلظت 6/0 درصدحاصل شد، در حالی که اثر محلول پاشی با اکسید روی معمولی و نانواکسید روی بر هیچ یک از صفات معنی دار نبود.
    کلیدواژگان: تنش کم آبی، نانوکود، شاخص برداشت، نیاز آبی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی برخی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی و ارتباط آنها با عملکرد و اجزای آن در ارقام پیشرفته گندم نان در شرایط تنش کم آبی پس از گرده افشانی
    مجید عبدلی*، محسن سعیدی، سعید جلالی هنرمند، سیروس منصوری فر، محمد اقبال قبادی صفحات 47-63

    مطالعه صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی می توانند به شناخت راهکارهایی برای انتخاب ارقام متحمل و افزایش عملکرد در شرایط متنوع محیطی از جمله شرایط تنش خشکی کمک کنند. به همین منظور، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با نه رقم در شرایط مطلوب و تنش کم آبی پس از گرده افشانی و با سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجراء شد. نتایج به دست آمده نشان دادند که تحت شرایط تنش کم آبی پس از گرده افشانی، عملکرد دانه، بیوماس و وزن هزار دانه نسبت به شرایط شاهد کاهش معنی دار یافت ولی سایر اجزای عملکرد تغییر معنی دار نداشتند. ارقام سیوند و DN-11 بیشترین عملکرد دانه را در شرایط تنش کم آبی و کنترل نسبت به سایر ارقام مورد بررسی داشتند. کمترین کاهش عملکرد دانه در شرایط تنش کم آبی مربوط به رقم چمران بود. ارقام از نظر کلیه صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نیز تفاوت معنی دار داشتند. در شرایط تنش کم آبی غلظت پروتئین های محلول، محتوی کلروفیل a و b، نسبت کلروفیل a/b و شاخص سبزینگی به طور معنی دار کاهش یافت. علی رغم کاهش کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II، محتوای آب نسبی و غلظت کربوهیدرات های محلول برگ پرچم در شرایط تنش کم آبی اختلاف معنی داری با شرایط کنترل نداشتند.

    کلیدواژگان: گندم، تنش خشکی، عملکرد دانه، محتوای آب نسبی، کارایی فتوشیمیایی فتوسیستمII
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر تلقیح بذر با باکتری های افزاینده رشد (PGPR) بر عملکرد، سرعت و طول دوره پرشدن دانه گندم در سطوح مختلف شوری خاک
    مینا حق بهاری، رئوف سید شریفی* صفحات 65-75
    به منظور بررسی تاثیر تلقیح بذر با باکتری های محرک رشد ((PGPR بر عملکرد، سرعت و طول دوره پر شدن دانه گندم در سطوح مختلف شوری خاک، آزمایشی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 1390 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل چهار سطح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، اعمال شوری های 15، 30 و 60 میلی مولار در خاک با استفاده از نمک NaCl) و چهار سطح تلقیح بذر با PGPR (عدم پیش تیمار به عنوان شاهد، پیش تیمار با ازتو باکتر کروکوکوم استرین 5، آزوسپریلوم لیپوفروم استرین OF، سودوموناس استرین 186) بودند. نتایج نشان داد با افزایش شوری عملکرد، طول دوره پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه گندم کاهش یافت و عکس این حالت در تلقیح بذر با PGPR بود. از یک مدل خطی دو تکه ای برای کمی کردن شاخص های مربوط به پر شدن دانه استفاده گردید. سطوح مختلف شوری و تلقیح بذر با PGPR تمامی پارامترهای مربط به پر شدن دانه را به طور معنی داری متاثر نمود. مقایسه میانگین ها نشان داد بالاترین عملکرد، اجزای عملکرد، طول دوره پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه در پیش تیمار بذر با آزوسپریلوم در حالت عدم اعمال شوری و کمترین آنها در عدم پیش تیمار بذر با باکتری های محرک رشد در بالاترین سطح شوری به دست آمد. به نظر می رسد به منظور افزایش عملکرد و طول دوره پر شدن دانه در شرایط شوری می توان پیشنهاد کرد که تلقیح بذر گندم با آزوسپریلوم به کار برده شود.
    کلیدواژگان: آزتوباکتر، آزوسپریلوم، سودوموناس، مدل های خطی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی برخی ژنوتیپ های گندم تحت تنش شوری در شرایط مزرعه
    محمدحسین صابری*، اشکبوس امینی، علیرضا صمدزاده، حمید تجلی صفحات 77-85
    به منظور ارزیابی لاین های امیدبخش گندم و برخی صفات زراعی در شرایط تنش شوری، تعداد 17 لاین حاصل از برنامه به نژادی همراه با شاهدهای متحمل به شوری بم، ارگ و کویر در یک طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به مدت دو سال زراعی 89-88 و 90- 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند با هدایت الکتریکی آب آبیاری و عصاره اشباع خاک به ترتیب 93/8 و 81/10 دسی زیمنس بر متر اجرا شد. برای اعمال تنش شوری تا مرحله 2 تا 3 برگی و استقرار کامل گیاه از آب معمولی و سپس تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی از آب آبیاری با هدایت الکتریکی93/8 دسی زیمنس بر متر استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب دوساله نشان داد ارقام و لاین ها از نظر تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، ارتفاع گیاه، طول پدانکل، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در سطح یک درصد دارای اختلاف معنی دار می باشند. در این آزمایش در بین اجزای عملکرد وزن دانه نقش بیش تری در عملکرد دانه در شرایط تنش شوری داشت. نتایج همبستگی صفات نشان داد که بین عملکرد دانه با صفات طول سنبله (*48/0= r) و وزن هزار دانه (*42/0= r) همبستگی مثبت و با صفت تعداد روز تا سنبله دهی همبستگی منفی وجود دارد. دسته بندی ژنوتیپ ها بر اساس تجزیه کلاستر به روش ward، ژنوتیپ ها را در سه گروه متحمل، نیمه متحمل و حساس قرارداد. لاین های شماره 8، 9، 16 و 17 به ترتیب با 27/5، 22/5، 03/5 و 09/5 تن در هکتار دارای بیش ترین عملکرد دانه و برتر از شاهدهای آزمایش در گروه ژنوتیپ های متحمل قرار گرفتند که از این لاین ها پس از معرفی می توان در شرایط تنش شوری آب و خاک و اصلاح برای تولید ارقام متحمل به تنش شوری استفاده نمود.
    کلیدواژگان: گندم نان، سازگاری، لاین های امیدبخش، عملکرد دانه، تجزیه کلاستر
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • گزارش علمی کوتاه
  • مطالعه واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد ژنوتیپ های خارجی و داخلی برنج به تنش شوری
    عباس بیابانی*، حسین صبوری، موسی الرضا وفایی تبار صفحات 87-90
    این مطالعه با استفاده از بذور دو ژنوتیپ برنج (Oryza sativa) داخلی به نام های گیل و دم سیاه و دو ژنوتیپ برنج خارجی به نام های IR54447-3B-10-2 و IR58443-6B-10-3 در 4 سطح شوری (کنترل و شوری های 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سال 1389 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. بعد از این که بذور در شرایط آزمایشگاه جوانه دار شدند، بر اساس دستورالعمل ارزیابی ژنوتیپ های برنج برای تنش شوری در مرحله رویشی موسسه بین المللی تحقیقات برنج کشت شده و واکنش آن ها نسبت به تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. وزن کاه، وزن کل خوشه، وزن کل بوته، ارتفاع، طول خوشه اصلی، طول و عرض برگ پرچمی ثبت شدند. اثر شوری، ژنوتیپ و اثر متقابل آن ها بر کلیه صفات مورد اندازه گیری بسیار معنی دار بود. در بین ارقام به جز بومی دم سیاه تفاوت معنی داری از نظر وزن کل خوشه معنی داری مشاهده نشد. اثر تیمار شوری بر صفات وزن کاه و وزن کل خوشه روند مشابه ای داشت.
    کلیدواژگان: دم سیاه، وزن کل خوشه، وزن کاه، طول و عرض برگ پرچم
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی اثر شوری بر جوانه زنی بذر استبرق (Calotropi procera L.)
    نازیلا خائف*، فاطمه انجوی موسوی، رفعت سادات بدیهی صفحات 91-95
    گونه استبرق (Calotropis procer) یک درختچه دائمی سازگار با مناطق خشک است که به طور وسیعی در عملیات احیاء مناطق بیابانی مورد استفاده قرار می گیرد. بذر استبرق در شرایط طبیعی از جوانه زنی کمی برخوردار است. جوانه زنی بذر و استقرار گیاهچه یک مرحله بحرانی برای بقای گیاه می باشد. به منظور بررسی تاثیر عامل شوری بر جوانه زنی بذر استبرق، آزمایش جوانه زنی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل درچهار تکرار انجام شد، که در آن عامل شوری (دو نمک کلرید سدیم و کلرید کلسیم به نسبت 5 به 1) در پنج سطح (صفر، 01/0-، 05/0-، 1/0 -، 15/0- مگا پاسکال) بود و در سطوح بدون پیش تیمار و با پیش تیمار آزمایش گردید. شوری (کلرید سدیم) تاثیر بسیار معنی داری بر درصد جوانه زنی داشت. با افزایش شوری، درصد و سرعت جوانه زنی و طول گیاهچه کاهش یافت. درصد جوانه زنی بذر استبرق در سطح شاهد بدون نمک 99 درصد و در سطح شوری 01/0- مگا پاسکال 80 درصد و در سطح شوری 05/0- مگا پاسکال 55 درصد بود و با افزایش نمک به تدریج درسطح شوری 1/0- و 15/0- مگا پاسکال به صفر رسید. پیش تیمار با کلرید سدیم و کلرید کلسیم (1/0- مگا پاسکال) در مدت چهار روز تاثیر بسیار معنی داری بر درصد جوانه زنی داشت. پیش تیمار مخصوصا در 05/0- مگاپاسکال سرعت جوانه زنی و طول گیاهچه را افزایش داد، اما با کاهش پتانسیل اسمزی کلیه صفات جوانه زنی کاهش یافت.
    کلیدواژگان: کلرید سدیم، کلرید کلسیم، پیش تیمار، وزن خشک گیاهچه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Effects of water deficit stress and potassium on yield and water use efficiency of potato by line source sprinkler irrigation
    Sobhani, A.R., H. Hamidi* Pages 1-15
    In order to study the effect of water deficit and potassium fertilizer on the yield and water use efficiency (economic and biologic) a split block experiment based on RCBD was conducted with three replications using line-source sprinkler irrigation in Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research Center. Potassium levels including 0, 90, 180, and 270 kg K2O ha-1 were considered as main plots. Water deficit levels including 0.75m (control), 3.75m (very light), 6.75m (light), 9.75m (severe deficit), and 12.75m (very severe deficit) from the line source were considered as sub plots. These factors were investigated in a special line-source statistical design with three replications (in right and left of line-source), so that the right or left direction of the line source was assigned as the sub-sub plots. Results showed increased tuber yield and biological yield of potato through application of potassium, whereas increasing the distance from the line source decreased these traits. Under very severe stress conditions (12.75m from the line source), the tuber yield was 80% and 62.67% lower than the control at the first and second year of the study, respectively. The highest economical water use efficiency (EWUE), biological water use efficiency (BWUE) and tuber yield resulted from 270 kg K2O ha-1. Interaction effects of potassium and water amounts on yield, EWUE and BWUE were significant in the second year. The greatest yield was obtained from 270 kg K2O ha-1 and control treatment (sufficient water) and the highest BWUE was observed using 270 kg K2O ha-1 and severe deficit.
    Keywords: Aola, Potassium oxide (K2O), Economical water use efficiency (EWUE), Biological water use efficiency (BWUE), Biological yield
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effects of water stress and different mycorrhiza species on grain yield, yield components, chlorophyll content and biochemical components of sunflower
    Heidarim.*, V. Karami Pages 17-26
    To evaluate the effects of water stress and two kinds of mycorhiza species on grain yield, yield components, chlorophyll content, chlorophyll fluorescence, proline and carbohydrate concentration in sunflower (Helliantus annus Var. Alster), a field experimental as a split plot design was conducted with three replications in 2011 at the Research Farm of the University of Zabol. Water stress treatments included 90 (control), 70 and 50 percent of the field capacity as the main plot and two different mycorrhiza species, including Glumus mossea and Glumus etanicatum and also a control or without any inoculation as sub plots. Results showed that water stress significantly decreased grain yield, biological yield and harvest index. The grain yield reduction was about 15.07% at the highest level of water stress in comparison with the control. However application of mycorhiza increased grain yield, biological yield and harvest index, but it had not significant effects on them. Water stress increased soluble carbohydrate and proline content in leaves, whereas significantly reduced head weight, head diameter, grains per head No. and 1000-seed weight. Using strains of mycorhiza in this study only had significant effects on proline content, head diameter, grains per head No. and 1000-seed weight. Interaction between water stress and strains of mycorhiza had only an impact on head weight and number of grains per head. So that, at the highest levels of water stress, the application of Glumus mosseahad had the highest influence on sunflower yield and yield components.
    Keywords: Osmotic adjustments, Deficit irrigation, Quantitative performance, Chlorophyll fluorescence
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Evaluation of morpho-physiological traits and yield of two forage sorghum cultivars under water stress and nitrogen levels
    Moghimin., Y. Emam* Pages 27-36
    In order to evaluate the effect of water stress and nitrogen levels on yield and morpho-physiological traits of two forage sorghum cultivars, a field experiment was conducted at the College of Agriculture, Shiraz University, during spring and summer 2011. The experiment was carried out as a split-split plot design based on RCBD with 3 replications. 100, 75 and 50% FC were considered as main plots, whereas nitrogen levels (150, 300 and 450 kg urea.ha-1) and forage cultivars (Pegah and KFS2) were considered as sub- and sub-sub plots. Results showed that water stress significantly reduced crop growth rate (CGR) and leaf area index (LAI) over the growing season, while decreased forage dry weight and yield at harvest time. Nitrogen fertilizer application significantly enhanced the above traits. Two sorghum cultivars showed significant differences in terms of morphological characters and some measured traits. So that Pegah cultivar was found superior as far as CGR, forage dry weight and forage yield were concerned, while, KFS2 cultivar showed higher LAI. Results also indicated that increasing soil moisture and nitrogen levels can have considerable effect on forage yield improvement. In general, Pegah cultivar and the interaction of 300 kg urea per ha. and 100% FC, achieved the greatest forage yield and could be recommended as the best treatment for similar agro-climatic conditions.
    Keywords: Crop growth rate, Leaf area index, Dry forage yield, Relative growth rate
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The effect of foliar application of nano-zinc oxide on yield and water use efficiency of foxtail millet in drought stress conditions
    Davoodyn.*, M.J. Seghatoleslami, S.Gh. Mousavi, A. Azari Nasrabad Pages 37-46
    In order to study the effect of nano- zinc oxide and drought stress on yield, yield components and water use efficiency (WUE) of foxtail millet, a split-plot experiment was done based on RCBD with three replications in 2012 at Research Farm of Islamic Azad University, Birjand branch. Irrigation treatments including optimal irrigation (%100 of plant water-requirement) and drought stress (%50 plant water-requirement) were considered as main-plots. Zinc foliar application treatment as ZnO with concentration of (3000, 6000 and 12000 ppm) and nano ZnO (250, 500 and 1000 ppm) were considered as sub-plots. Results showed that drought stress declined panicle number per unit area, seed number per panicle, 1000- seed weight, seed yield, harvest index, and water-use efficiency. The greatest seed yield was achieved using optimal irrigation treatment (%100 water-requirement) and zinc oxide fertilizer with the concentration of 6000 ppm. On the other hand, the effect of zinc oxide foliar application (typical and nano) was non-significant on all studied characteristics.
    Keywords: Deficit irrigation, Nano fertilizer, Harvest index, Water requirement
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Evaluation of some physiological and biochemical traits and their relationships with yield and its components in some improved wheat cultivars under post-anthesis water deficit
    Abdolim.*, M. Saeidi, S. Jalali Honarmand, S. Mansourifar, M. Eghbal, Ghobadi Pages 47-63

    Evaluation of the physiological and biochemical traits can help to identify strategies for selection of resistant cultivars and increased crop yield production under diverse environmental conditions such as drought stress conditions. To this end, an experiment was laid out in a split–plot arranged as a randomized complete blocks design with nine cultivars, two levels of water regimes and three replications during 2010-2011 seasons at the Research Farm of Razi University of Kermanshah. The results showed that post-anthesis water deficit significantly decreased grain yield, biomass and grain weight and had not significant effect on other yield components. In well watered and water deficiency stress, Sivand and DN-11 had the greatest grain yield, respectively. Chamran cultivar showed the lowest grain yield under post-anthesis water deficiency stress. Post-anthesis water deficiency stress significantly decreased leaf soluble proteins concentration, chlorophyll a, b and a/b ratio and greenness index. Despite the reduction of photochemical efficiency of photosystem II, relative water content and stem’s soluble sugar concentration under post-anthesis water deficiency stress, these reductions were not significant.

    Keywords: Wheat, Water deficiency, Grain yield, Relative water content, Photochemical efficiency of photosystem II
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Influence of seed inoculation with plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on yield, grain filling rate and period of wheat in different levels of soil salinity
    Hagh Baharim., R. Seyed Sharifi* Pages 65-75
    In order to investigate the influence of seed inoculation with plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on yield, grain filling rate and period of wheat at different levels of soil salinity, a factorial experiment based on randomized complete block design was conducted with three replications at Research Greenhouse of Faculty of Agriculture, University of Mohaghegh Ardabili in 2012. Experimental factors included soil salinity using Nacl at four levels (0, 15, 30 and 60 Mm) and seed inoculation with PGPR at four levels (no inoculation as control, seed inoculation with Azotobacter chroococcum strain 5, Azospirillum lipoferum strain OF, Pseudomonas strain 186). Results showed that increasing soil salinity reduced crop yield, maximum kernel weight and grain filling period, whereas opposite results were observed where seeds were inoculated using PGPR. A two part liner model was used to quantify the grain filling indices. Various levels of salinity and seed inoculation with PGPR significantly affected all grain filling parameters. Comparison of the means showed that the maximum grain weight; grain filling period, yield and yield components were obtained where seeds were inoculated with PGPR under no salinity stress, while minimum of these indices were observed at the highest salinity level and no inoculation. It seems that inoculation of wheat seeds with Azospirillum can be suggested as a promising strategy to increase crop yield and grain filling period under saline conditions.
    Keywords: Azotobacter, Azospirillum, Pseudomonas, Linear models
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Evaluation of some wheat genotypes under salinity stress in field conditions
    Saberi, M.H.*, A. Amini, A. Samadzadeh, H.Tajalli Pages 77-85
    To evaluate the salt tolerance characteristics of 17 newly modified wheat lines, a field experiment was conducted as a randomized complete block design at the Research Farm of Birjand Agricultural Faculty from 2009 to 2011, with the EC of irrigation water and soil saturated paste extract of 8.93 and 10.81 dS.m-1, respectively. The treatments included the 17 new wheat lines plus three salt tolerant cultivars (Kavir, Arg, Bam) as check treatments with three replications. The treatments were irrigated with low saline water at early stages of growth (2-3 leaves) to provide a better establishment and then were treated using the high saline water (8.93 dS.m-1) till the end of the crop physiological maturity growth stage. Composite analysis of variance showed that cultivars and lines were significantly different (p<0.01) in regard to days to heading (DHE), days to maturity (DMA), plant height (PLH), peduncle length, seed weight and grain yield. Correlation analysis showed significant positive relations between grain yield and thousand kernel weight (TKW) (r = 0.42*) as well as spike length (r = 0.48*), while there was a negative relationship with DHE. Amongst yield components, grain weight showed a higher role in grain yield (YLD) under salinity stress compared with other traits. Cluster analysis classified the genotypes into three categories (tolerant, moderate and sensitive). Under the imposed salinity situation, analysis showed that the lines 8, 9, 16, 17 had the highest yields of 5.27, 5.22, 5.03 and 5.09 tons per hectare, respectively, which were even greater than the performance of tolerant cultivars. Results of this study highlight that under current situation of the study area, the above selected lines are nominated as salt tolerant lines suitable for wheat mass grain production as well as wheat breeding programs.
    Keywords: Bread wheat, adaptation, Promising lines, Grain yield, Cluster analysis
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Evaluation of yield and yield components of exotic and native rice cultivars to salinity stress
    Biabania.*, H. Sabouri, M. Vafaie, Tabar Pages 87-90
    This study was carried out as a factorial experiment based on CRD using two native (Gil and Domseiah) and two exotic cultivars (IR58443-6B-10-3 and IR54447-3B-10-2) under three salinity stress levels (0= check and 4, 8 and 12 dSm/m NaCl salinity) at Gonbad Kavoos Agriculture Faculty. Seeds were germinated in laboratory and then cultivated in the pot and evaluated for growth reaction to salinity during vegetative stage, according to instructions of IRRI. The recorded traits were comprised of straw weight, whole panicle weight, total plant weight, flag leaf length and width, height and main panicle length. The salinity, cultivar and interaction effects were significant on all measured traits. Among all cultivars, Domsiah was the only cultivar which showed significant difference with check cultivar in view of total panicle weight. The effect of salinity on both traits of straw weight and total panicle weight showed similar trends.
    Keywords: Domseiah, Whole panicle weight, Straw weight, Width, length of flag leaf
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The effects of salt stress on germination of Calotropis procera L. seeds
    Khaefn.*, F. Enjavie Mosavie, R. Alsadat Badihie Pages 91-95
    Calotropis procera L. is a perennial shrub adapted to arid regions which is extensively used for deserting recovery operations. Calotropis procera seed shows low germination under natural conditions. Germination and seedling establishment stages are critical phases for plant survival. In order to examine the salinity effect on Calotropis procera seed germination, a factorial experiment based on randomized complete block design was conducted with four replications. Salinity factor (NaCl and CaCl2 with the ratio of 5 to 1) had five levels:. 0, -0.01, -0.05, -0.1, and -0.15 MPa, which were examined as priming or without priming pretretments. Salinity (NaCl) had significant effects on germination percentage. Increasing salinity decreased germination percentage as well as germination rate and seedling length. Calotropis procera seed germination percentage was 99, 80, 55% in salinity levels of 0, -0.01 and -0.05 MPa, respectively, while it became zero with increasing salinity at -0.1 and -0.15 MPa. Priming with NaCl and CaCl2 (-0.1 MPa) for four days had significant effects (P < 0.01) on the germination percentage. Priming improved the seedling characteristics in all samples, especially in -0.05 Mpa, whereas a reduction was observed in all germination traits with decreasing osmotic potential.
    Keywords: NaCl, CaCl2, Priming, Seedling dry weight
    Abstract View Paper Original: Persian