فهرست مطالب

اقتصاد و تجارت نوین - سال سوم شماره 1 (پیاپی 9، تابستان 1386)

نشریه اقتصاد و تجارت نوین
سال سوم شماره 1 (پیاپی 9، تابستان 1386)

  • 210 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1386/05/09
  • تعداد عناوین: 9
|
  • اسناد تجاری الکترونیکی
    سیامک قاجار قیونلو صفحات 1-32
    به طور کلی، سند تجاری جایگزین مناسبی برای پرداخت و تحصیل اعتبار بین تجار محسوب می شود. از این وسیله نیز می توان در معاملات تجارت الکترونیکی استفاده فراوان برد، مشروط بر اینکه در مبادلات این نوع اسناد، امنیت کامل حفظ شود. تجهیز نظام قانونی کشور با پدیده اسناد تجاری الکترونیکی منجر به نظم و دقت مبادله ای این اسناد شده و صدمات فعلی ناشی از سوءاستفاده از این جایگزین سودمند را تا اندازه زیادی کاهش خواهد داد. در این سیستم، واسط الکترونیکی جایگزین واسط کاغذ شده و خصوصیات سند کاغذی با منطق مخصوص فضای الکترونیکی بازسازی می شود. از آنجا که سند تجاری الکترونیکی محتوای بازسازی شده سند تجاری کاغذی است، نیازی به تاسیس جدید نیست و تنها کافی است با فنون رمزنگاری پیشرفته مانند امضا دیجیتال مبتنی بر زیرساخت کلید عمومی، یک سند اصیل و امضاشده به وجود آید؛ و چنانچه دستاوردهای فنی بشر موفق به ایجاد خصوصیات منحصربه فرد اسناد تجاری در قالب الکترونیکی شود، می توان این سازوکار را در قانون جدید تجارت وارد ساخت. در این مقاله ضمن بیان مختصر تاریخچه اسناد تجاری الکترونیکی، دستاوردهای جدید فنی در ایجاد این اسناد و نظام تقنینی آن در زمینه بانکداری الکترونیکی با توجه به مقررات جدید پیش نویس لایحه اصلاح قانون تجارت، بررسی خواهد شد
    کلیدواژگان: امضا دیجیتال، اسناد تجاری الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تجارت بین الملل، سرریز دانش و بهره وری کل عوامل تولید در ایران
    داود بهبودی، سیاب ممی پور صفحات 33-55
    نظریه های اخیر رشد اقتصادی نشان دادند که گسترش تجارت بین الملل، نه تنها سطح بهره وری، بلکه نرخ رشد بهره وری را نیز در کشورهای در حال توسعه افزایش می دهد. هدف این مطالعه بررسی اثرهای سرریز دانش ناشی از تجارت بین الملل روی بهره وری کل عوامل تولید در ایران است که به تفکیک بخش های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تابلویی طی دوره 1375-1384 مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از رابطه مثبت و معنا دار هزینه های تحقیق و توسعه داخلی و واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای با بهره وری کل عوامل تولید است؛ همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی نیز از عوامل موثر دیگر در ارتقای بهره وری عوامل تولید هستند.
    کلیدواژگان: تجارت بین الملل، بهره ولی کل عوامل تولید، سرریز دانش، داده های تابلویی، ایران
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • راهبرد قیمت گذاری الکترونیکی
    شهریار عزیزی صفحات 56-83
    در این تحقیق فرآیند قیمت گذاری الکترونیکی در شرکت های ایرانی فعال در حوزه خرده فروشی اینترنتی مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها و پاسخ به پرسش های تحقیق از آزمون های تی استیودنت تک نمونه ای و تحلیل واریانس فریدمن استفاده شد.
    نتایج نشان داد که سود بلندمدت و بقا جزء اهداف اول فروشگاه های اینترنتی قرار دارند. یافته ها تایید می کند که تقاضا در بازار اینترنتی افزایش یافته و افزایش زمان فروش و فروش متقاطع موجب افزایش تقاضا در بازار اینترنتی می شود. در بازار اینترنتی هزینه تبلیغات و هزینه های سربار بیشترین کاهش را دارد. نتایج آزمون ها حاکی از آن است که کسب اطلاعات رقابتی برای قیمت گذاری در بازار اینترنتی تسهیل می شود. یافته های تحقیق همچنین نشان می دهد که راهبردهای قیمت گذاری الکترونیکی به ترتیب اولویت کاربرد عبارتند از: هزینه محور، ارزش محور و رقیب محور.
    کلیدواژگان: قیمت گذاری الکترونیکی، راهبردها، تقاضا، هزینه، رقبا
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مزیت نسبی در صنعت پتروشیمی ایران
    فرهاد دژپسند، ابوذر سالاری صفحات 84-111
    یکی از شاخص های رشد و توسعه یافتگی هر کشوری درجه پیشرفت صنعتی آن کشور است. بنابراین بررسی و تحلیل مزیت های نسبی این بخش از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. به ویژه با توجه به فراوانی دو منبع ارزشمند نفت و گاز در ایران، صنایع مبتنی بر نفت و گاز مانند پتروشیمی حایز اهمیت بیشتری هستند، به همین دلیل محاسبه و اندازه گیری مزیت نسبی این نوع محصولات ضروری است. چرا که کشف مزیت های نسبی تولید و استفاده از آنها، نه تنها تنوع صادرات و ترکیب آن، بلکه شکل تخصیص منابع کشور و الگوی تولید و مصرف را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. در این مقاله مزیت نسبی محصولات منتخب صادراتی پتروشیمی برای سال های 1374-1384 با استفاده از معیار کاربردی مزیت نسبی آشکار شده اندازه گیری می شود.
    براساس نتایج حاصله صنعت پتروشیمی ایران در صورتی که در محاسبات، کل صادرات کالاها و خدمات جهان و ایران در نظر گرفته شود در تمام دوره مورد بررسی در تجارت بین المللی دارای مزیت نسبی نبوده، به عبارت دیگر صنعت پتروشیمی کشور جایگاه مناسبی نداشته، هر چند روند تغییرات مزیت نسبی در مورد این صنعت صعودی است. از طرفی، اگر در محاسبات فقط صادرات غیرنفتی ایران و جهان مورد استفاده قرار گیرد؛ ایران در تمام دوره مورد بررسی در تجارت بین المللی از مزیت نسبی برخوردار است و روند تغییرات مزیت نسبی در این صورت صعودی نیز است. محاسبات نشان می دهد 20 محصول اصلی صنعت پتروشیمی با در نظر گرفتن کل صادرات کالاها و خدمات ایران و جهان در برخی از سال ها دارای مزیت نسبی بوده و در برخی سال ها فاقد مزیت نسبی بوده است.
    کلیدواژگان: تجارت خارجی، مزیت نسبی، صنعت پتروشیمی، مزیت نسبی آشکار شده
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در کاهش فقر
    نصرت عباس زاده، سعید الهی صفحات 112-142
    ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، اشتیاق وصف ناپذیری در خصوص جنبه های نوین توسعه برای اقتصادهای فقیر ایجاد کرده است. امروزه بسیاری بر این باورند که تکنولوژی (فناوری)های جدید می تواند مسیر سریع تری را برای بهبود معیشت و کیفیت زندگی نسبت به تلاش هایی که در صنعتی شدن مرسوم بود، فراهم کند. این مقاله به دنبال بررسی موضوعات مرتبط با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم ICT بر فقر است.
    بدین ترتیب مقاله حاضر با استفاده از داده های آماری کشورهای در حال توسعه در دوره 2000 – 2005 که از پایگاه آماری بانک جهانی استخراج شده است و با به کارگیری تکنیک داده های پنل، سعی در بررسی این اثر دارد. در این میان شاخص های مطرح در زمینه ICT شامل تعداد مشترکان تلفن ثابت و همراه، سهم مخارج ICT از تولید ناخالص داخلی و تعداد کاربران اینترنتی به عنوان متغیرهای توضیحی و شاخص فقر انسانی به عنوان متغیر وابسته مدل انتخاب شده است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که رابطه منفی و معنا داری بین شاخص های ICT و شاخص فقر وجود دارد.
    کلیدواژگان: قفر انسانی، فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، داده های پنل، کشورهای در حال توسعه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر هوشمندی رقابتی بر سازمان های تجاری کوچک و متوسط در حال تغییر
    حسین وظیفه دوست، فاطمه قاسمی صفحات 143-161
    هدف ادبیات غنی در تحول مدیریت از جمله زیرشاخه هایی همچون مهندسی مجدد فرآیند تجاری، مدیریت کیفیت فراگیر و بهبود محصول به طور مستقیم و غیرمستقیم این است که بیان کنند هوش استراتژیک(راهبردی) پیش نیازی برای تحول بوده و پشتیبانی نظام های اطلاعاتی اثربخش، نیاز حیاتی برای اجرای این تحولات به شمار می آیند. در حالی که این دو فرضیه اهمیت بسیار زیادی دارند، متون موجود هیچ شواهد و قرائنی برای تقویت این فرضیه ها در خود ندارند.
    تحقیق حاضر برای نخستین بار در ایران تلاش دارد تا به بررسی تاثیر هوشمندی رقابتی با پشتوانه نظام های اطلاعاتی بر سازمان های تجاری کوچک و متوسط در حال تغییر بپردازد که در این باره تمامی سازمان ها و موسسات کوچک و متوسط که در بخش تولیدی و یا خدماتی قرار می گیرند، می توانند از نتایج این تحقیق استفاده کنند. با آنکه نمونه مورد آزمایش اندازه نسبتا کوچکی دارد اما نتایج به دست آمده از این پژوهش، شواهد روشنی دال بر اهمیت اطلاعات رقابتی و بهره مندی از پشتیبانی نظام های اطلاعاتی در سازمان های کوچک و متوسط بازرگانی در حال تغییر ارائه کرد. مواردی که در ارزیابی بافت های مهم از آنها استفاده شد دیدگاه بیشتری نسبت به این موضوع ایجاد کرد که مدیران چگونه باید هوش رقابتی را با پشتیبانی مدیریت سیستم های اطلاعاتی جهت بهبود کسب وکار به دست آورند.
    کلیدواژگان: راهبردهای رقابتی، سیستم های اطلاعاتی، مدیریت استراتژیک، تغییر سازمانی، موسسات کوچک و متوسط
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارائه تکنیک برای ارزیابی عملکرد زنجیره های تامین با رویکرد فازی و کاربرد آن در شرکت های عمل آوری میگو در استان بوشهر
    علی بیات، عیسی نخعی، ابوذر غلامعلی زاده صفحات 162-192
    امروزه مدیریت زنجیره تامین موضوعی استراتژیک(راهبردی) برای یکپارچه سازی و هماهنگی عملکرد سازمان هایی است که در صنایع مختلف درگیرند و به صورت ارائه محصول یا خدمت به مشتری (مصرف کننده نهایی) تولید ارزش می کنند. هدف این تحقیق، ارائه یک تکنیک جهت ارزیابی عملکرد زنجیره های تامین و تعیین عوامل موثر بر آن است. به این منظور براساس مدل کارت امتیازی متوازن شاخص های عملکردی زنجیره های تامین استخراج شده و سپس تکنیک 6 مرحله ای برای ارزیابی عملکرد زنجیره های تامین با منطق فازی (تکنیک پیشنهادی) ارائه می گردد. در این مقاله علاوه بر کمی نمودن ترم های زبانی با استفاده از خواص مجموعه های فازی، روشی جهت ارزیابی عملکرد زنجیره های تامین، شناسایی و اولویت بندی عامل های کلیدی و موثر در افزایش عملکرد ارائه و برای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین شرکت های عمل آوری میگو در استان بوشهر پیاده سازی و اجرا شد. نتایج حاصل از پیاده سازی تکنیک پیشنهادی، ترسیم اندازه عملکرد سه زنجیره تامین مورد بررسی براساس چهار مولفه مالی، رشد و یادگیری، مشتری و بازار و فرآیندهای درون سازمانی بر روی یک نمودار چهار وجهی است.
    کلیدواژگان: ارزیابی عملکرد، مدیریت زنجیره تامین، کارت امتیازی متوازن، رویکرد فازی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نمایه دوسالانه فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین
    ابراهیم ناصح لطف آبادی صفحه 193
    مشاهده متن زبان: فارسی
  • چکیده انگلیسی
    صفحه 1
    زبان: انگلیسی
|
  • Commercial Electronic Instruments
    Siamak Ghajar Ghionloo Pages 1-32
    This paper surveys major issues arising from technical analysis of commercial papers in the electronic format. It begins with the discussion of commercial papers, and then addresses three main topics that correspond to the major divisions of technical solutions in producing electronic commercial papers. These divisions include definition of electronic document (such as interrelation between written, signed and original document and the connections between legal arrangements and corresponding topics in evidence theory), formation of electronic commercial papers (including the procedural mechanics, and the rules that govern the production of electronic commercial papers), and objection to commercial papers (such as forged documents and human mistakes, and the legal remedies that follow from breach of law). In each section, we provide a precise insight to legal and technical rules such as Electronic Commerce Act (ratified in 2003 by the Iranian parliament) and newly drafted provisions on electronic commercial papers.
    Keywords: Commercial Electronic Instruments, Electronic Devices, Iran
    Abstract View Paper Original: Persian
  • International Trade, Knowledge Spillover and Total Factor Productivity in Iran
    Davoud Behboudi, Siab Mamipour Pages 33-55
    Recent theories of economic growth indicate that international trade improves not only the level of total factor productivity but also it enhances the growth rate of total factor productivity. More specifically, Developing countries grow by expanding its trade with developed countries.The purpose of this paper is to investigate knowledge spillover effect through international trade. Panel data approach is employed to model major sectors of the Iranian economy and estimate empirical relationship among variables included in the model using the data over the period 1996-2005.The findings of the study show that domestic research and development (R&D) and sectoral imports increase total factor productivity in Iran. Moreover, the foreign direct investment (FDI) and human capital have positive and significant effect on total factor productivity.
    Keywords: International Trade, Total Factor Productivity, Knowledge Spillover, Panel Data, Iran
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Electronic Pricing Strategy
    Pages 56-83
    This paper aims to investigate the process of Iranian e-Retailers e-Pricing. Statistical tests such as one sample t-test and Friedman analysis of variance were used to test the hypotheses. The results confirm that long run profit and surveillance are among the top priorities of the Iranian e-Retailers. The analysis indicates that the demand in electronic market is increased because of occurring cross-selling and the long term sales. Moreover, the findings reveal that e-Advertising expenditures and overhead costs are decreased in e-Market. The results of the statistical tests also indicate that gathering competitive information is facilitated for e-Pricing. Freidman test shows that the priority of e-Pricing strategies is cost-oriented, value-oriented and competition oriented.
    Keywords: e, Pricing, Demand, Cost, Competition, Strategy
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Comparative Advantage in the Iran's Petrochemical Industry
    Farhad Dejpasand, Abozar Salari Pages 84-111
    Getting a comparative advantage in production and exportation is one of the effective factors in determining the proper strategies for every country. Many indices and criteria are introduced to measure the comparative advantage. The objective of this article is to investigate comparative advantage of Iran's Petrochemical Industry during 1374-84 using various comparative advantage indices introduced by Balasa and Vollrath. The findings of this study reveal that although Iran has a comparative advantage in producing some of the products in this industry, but considering the value of the total exports of goods and services of the economy and the world, it seems that there is no comparative advantage in this industry. However, if the value of the total non-oil exports of Iran and the world is considered, the results confirm that there is a comparative advantage in this industry.
    Keywords: Revealed Comparative Advantage, Balassa Index, Vollrath Index, Petrochemical Industry, Iran
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Impact of Information and Communication Technology on Poverty Alleviation
    Pages 112-142
    Emergence of Information and Communication Technologies (ICTs) has generated new enthusiasms about development prospects for poor countries. Many scholars believe that new technologies can provide a faster route to better living standards and improve the quality of life than the one afforded by the standard process of industrialization. Therefore, It can be considered that Information and knowledge are critical components of poverty alleviation strategies. This paper attempts to evaluate direct, indirect, and economic impacts of ICTs on the poverty alleviation, A sample of developing countries are selected whose are directly used ICTs to alleviate poverty. Panel data technique are used for selected developing countries using the data over the 2000-2005 period, Three ITC measures are considered to test the effects of ICT on the poverty alleviation. They comprise ICT expenditure (% of GDP), Internet users and Telephone mainlines & Mobile phone subscribers. Results of this paper reveal that there is a negative and significant relationship between ICT indices and human poverty index.
    Keywords: Human Poverty, Information, Communication Technology (ICT), Panel Data, Developing Countries
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Impact of Competitive Intelligence in Changing Small and Medium Business Organizations
    Pages 143-161
    The voluminous body of literature on the management of change, including sub-areas such as Business Process Reengineering (BPR), Total Quality Management (TQM), and product improvement, implicitly or explicitly propose that company strategic intelligence is a pre-requisite for change, and that effective information systems (IS) support is a critical requirement for implementing change. This paper aims to examine the effect of competitive intelligence on changing small and medium business organizations in Iran. A field test of how effectively small and medium business organizations are identifying strategic problems and opportunities, how effectively they implement business change, and use IS technology to do so, was undertaken to empirically test their relationships. The result provides clear evidence about the importance of competitive intelligence and IS support for effectively implementing change in small and medium business organizations.
    Keywords: Competitive Strategy, Information Systems, Strategic Management, Organizational Change, Medium, Small Firms
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Introducing New Method for Performance Evaluation of Supply Chain Using Fuzzy Approach: Case Study of Shrimp Breeding Companies in Bushehr Province
    Ali Bayat, Issa Nakhaei, Abozar Gholamalizadeh Pages 162-192
    Nowadays, supply chain management (SCM) is a strategic topic for integrating and coordinating the organizations which create the value for customers by offering goods and services. The major purpose of SCM is to gain customer satisfaction. Thus, each organization engaging in SCM should identify its competitiveness by using the convenience techniques or models to achieve the maximum customer satisfaction. The main goal of this paper is to introduce a new method for evaluating supply chain performance using Fuzzy approach. To do this, we extract the performance metrics based on BSC model. Then, a six-step approach is presented to evaluate the performance of the supply chain. In the process of supply chain performance measurement, most of the data used are qualitative. Since the qualitative data are ambiguous, the qualitative data are transformed into quantity forms using the fuzzy collections. This includes the identification and prioritization of the key factors which improve the performance of organizations. In order to test the new model, it is implemented in Shrimp breeding companies in Bushehr province.
    Keywords: Performance Evaluation, Supply Chain Management, Balanced Scorecard, Fuzzy Approach
    Abstract View Paper Original: Persian