فهرست مطالب

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی - پیاپی 18 (زمستان 1388)

فصلنامه روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی
پیاپی 18 (زمستان 1388)

  • 88 صفحه، بهای روی جلد: 7,500ريال
  • تاریخ انتشار: 1388/02/25
  • تعداد عناوین: 13
|
  • مقاله
  • پریرخ دادستان، سیده زهرا علی بخشی، شهلا پاکدامن صفحه 99
    مکانیزمهای دفاعی نمو نایافته در انواع اختلالهای شخصیت دیده می شوند. در این پژوهش، به بررسی میزان نمو نایافتگی و انواع مکانیزمهای دفاعی در طیف اختلال شخصیت خوددوستدار پرداخته شد. 263 دانشجو (156 دختر و 107 پسر) از مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند و به پرسشنامه سبک مکانیزم دفاعی (DSQ؛ اندروز، سینگ و باند، 1993 و دو مقیاس فهرست شخصیت خود دوستدار (NPI؛ راسکین و هال، 1979) و خوددوستداری آسیب پذیر (VNS؛ پیمنتل و دیگران، 2004)، به منظور متمایزکردن دو نوع خود دوستداری پنهان و آشکار پاسخ دادند. تحلیل یافته ها با استفاده از همبستگی بنیادی وجود رابطه بین نوع خوددوستداری و نحوه استفاده از مکانیزمهای دفاعی را مشخص کرد. تحلیل جزئی تر نیز نشان داد که رابطه خوددوستداری آسیب پذیر، با مکانیزمهای دفاعی نمو نایافته و مکانیزمهای دفاعی روان آزرده وار، مثبت و معنادار، رابطه خوددوستداری بزرگ منش با مکانیزمهای روانآزرده وار منفی و معنادار و با مکانیزمهای نمونایافته مثبت و معنادار بود. متمایزکردن خوددوستداری به دو بخش بزرگ منش و آسیب پذیر می تواند از اشتباه های تشخیصی پیشگیری کند و امکان به کار بردن روش های درمانگری مناسب را فراهم سازد.
    کلیدواژگان: خوددوستداری، خوددوستداری آسیب پذیر، خود دوستداری بزرگ منش، مکانیزمهای دفاعی، همبستگی بنیادی
  • آسیه اناری صفحه 111
    در این پژوهش اثربخشی نمایش درمانگری در کاهش احساس تنهایی و نارضایتی اجتماعی در کودکان بررسی شد. پس از انتخاب تصادفی یک مدرسه از مدارس ابتدایی شهر تهران، پرسشنامه احساس تنهایی و نارضایتی اجتماعی (LSDQ؛ کاسیدی و اشر، 1992) در پایه چهارم و پنجم (104 دانش آموز) به اجرا در آمد. 8 نفر از کودکانی که بالاترین نمره ها را در LSDQ به دست آورده بودند، به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شدند. آزمودنی ها به مدت 6 هفته، در 12 جلسه دو ساعته نمایش درمانگری شرکت کردند. در پایان جلسه های چهارم، هشتم و دوازدهم، LSDQ اجرا شد. نتایج تحلیل اندازه گیری های مکرر نشان دادند که نمره های احساس تنهایی و نارضایتی اجتماعی در پایان مداخله به طور معناداری کاهش یافتند. یافته های این پژوهش می توانند کاربردهای بالینی در پیشگیری و درمان احساس تنهایی و نارضایتی اجتماعی در کودکان داشته باشند.
    کلیدواژگان: نمایش درمانگری، احساس تنهایی، نارضایتی اجتماعی، کودکان
  • مهران آزادی صفحه 119
    در این پژوهش به مقایسه تاثیر دو روش تدریس بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دختر دارای سبک های شناختی متفاوت (وابسته به زمینه/ مستقل از زمینه) براساس یک طرح پژوهشی شبه آزمایشی پرداخته شد. در مرحله پیش آزمون 105 دانشجوی دختر (43 نفر درگروه آزمایشی و 62 نفر در گروه گواه) دانشگاه آزاد اسلامی، آزمون گروهی تصاویر پنهان ویتکین (ویتکین و دیگران، 1971) را به منظور ارزیابی سبک شناختی تکمیل کردند و به یک آزمون محقق ساخته پیشرفت تحصیلی در درس برنامه ریزی درسی پاسخ دادند تا قابلیت تفکیک شکل از زمینه و پیشرفت تحصیلی آزمودنی ها مشخص شود. گروه آزمایشی با روش حل مسئله و گروه گواه با روش سخنرانی در طول یک نیمسال تحصیلی آموزش دیدند. در مرحله پس آزمون همان آزمونها در هر دو گروه اجرا شد. یافته ها تاثیر مشابه روش های تدریس متفاوت (حل مسئله، سخنرانی) را بر نمره های سبک شناختی دانشجویان نشان دادند و مشخص کردند که روش حل مسئله بر پیشرفت تحصیلی گروه آزمایشی واجد سبک های متفاوت شناختی (وابسته و مستقل از زمینه) نیز موثر نیست.
    کلیدواژگان: سبک شناختی وابسته و مستقل از زمینه، روش تدریس، حل مسئله، سخنرانی، پیشرفت تحصیلی
  • محسن گل پرور، سرور خاکسار، فلور خیاطان صفحه 127
    هدف این پژوهش، پیش بینی ابعاد پرخاشگری از طریق باور به دنیای عادلانه و ناعادلانه بود. از جامعه 16 سال به بالای زن و مرد شهر اصفهان با استفاده از نمونه برداری چند مرحله ای تعداد 430 نفر زن و مرد انتخاب و به مقیاس باور به دنیای عادلانه (BJWS؛ رابین و پپلاو، 1975) و پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، ضریب همبستگی تفکیکی و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. نتایج نشان دادند که باور به دنیای عادلانه با خشم و خصومت به ترتیب رابطه منفی معنادار (166/0-=r و 118/0– =r) و باور به دنیای ناعادلانه نیز با دو متغیر خشم و خصومت رابطه منفی معنادار (097/0- = r و 156/0- = r) دارند. ضرایب همبستگی تفکیکی با کنترل خشم و خصومت نشان دادند که باور به دنیای عادلانه فقط با خشم (124/0- = r) و باور به دنیای ناعادلانه فقط با خصومت (125/0- = r) دارای رابطه منفی معنادار هستند. نتایج تحلیلهای رگرسیون گام به گام نیز نشان دادند که برای خشم به ترتیب باور به دنیای عادلانه و ناعادلانه و برای خصومت به ترتیب باور به دنیای ناعادلانه و عادلانه دارای توان پیش بینی معنادار هستند (01/0P <).
    کلیدواژگان: باور به دنیای عادلانه، باور به دنیای ناعادلانه، پرخاشگری، خشم، خصومت
  • فاطمه قره باغی، ماریا اگیلار وفایی صفحه 137
    هدف از اجرای این تحقیق، بررسی نقش واسطه ای و تعدیل کنندگی مزاج کودک در رابطه بین تعارض زناشویی با نشانه های عاطفی رفتاری، سلامت جسمانی و روانی اجتماعی کودک بود. 220 دختر و 193 پسر از جامعه دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر تهران با روش نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و مادران آنها به مقیاس خصومت آشکار اولری پورتر (OPS؛ پورتر و اولری، 1980)، پرسشنامه بازنگری شده مزاج اوایل نوجوانی (EATQ-R؛ پوتنام، الیس و روتبارت، 2001) و پرسشنامه سلامت کودک فرم والدین (CHQ-PF-28؛ لندگراف و آبتز، 1996) پاسخ دادند. مادران و معلمان نیز پرسشنامه توانایی ها و مشکلات (SDQ؛ گودمن، 1997) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که تعارض زناشویی و مزاج کودک پیش بینی کننده نشانه های آسیب شناختی روانی و سلامت کودک بودند. همبستگی مثبت بین تعارض زناشویی با مزاج منفی و همبستگی منفی بین تعارض زناشویی با مزاج مثبت کودک به دست آمد. نقش تعدیل کننده مزاج مثبت و توانایی مهار بالای کودک بر تعارض زناشویی و سلامت کودک و نقش واسطه ای مزاج کودک در رابطه بین تعارض زناشویی و نشانه های رفتاری کودک تایید شد. استلزامهای حاصل از نتایج پژوهش مورد بحث قرار گرفتند.
    کلیدواژگان: تعارض زناشویی، مزاج کودک، نشانه های آسیب شناختی روانی، سلامت
  • مجید صدوقی، ابوالقاسم نوری، محمدباقر کجباف، گودرز عکاشه، حسین مولوی صفحه 149
    نمونه این پژوهش 37 نفر از مبتلایان به سردرد تنشی مزمن بود که به تصادف از بین مراجعه کننده ها به مطبهای روان پزشکی و مغز و اعصاب شهرستان کاشان انتخاب و در دو گروه آزمایشی (17 نفر) و کنترل (20 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایشی دارودرمانگری همراه با آموزش تنش زدایی تدریجی و گروه کنترل فقط دارو درمانگری را دریافت کردند. آزمودنی ها روزنگار سردرد (بلانچارد، 1992) را که شامل فراوانی، شدت و طول مدت سردرد بود، به مدت یک هفته قبل و یک هفته بعد از مداخله، تکمیل کردند. تحلیل کوورایانس با حذف اثر پیش آزمون نشان داد که دارودرمانگری همراه با آموزش تنش زدایی تدریجی در مقایسه با دارودرمانگری به تنهایی در کاهش شاخصهای فراوانی، شدت و مدت سردرد، موثرتر و کارآمدتر است.
    کلیدواژگان: سردرد تنشی مزمن، آموزش تنش زدایی تدریجی، درمانگری ترکیبی
  • رستم علی نیا کرویی، یارعلی دوستی، غلامرضا دهشیری، محمدحسن حیدری صفحه 159
    نمونه ای از 108 زن و 97 مرد (میانگین سنی: 27 سال، انحراف استاندارد: 5 سال) دانشجو که با روش نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سبک های شوخ طبعی (مارتین و دیگران، 2003)، مقیاس هوش هیجانی (شات و دیگران، 1998)، مقیاس رضایتمندی از زندگی (دینر و دیگران، 1985) و مقیاس عاطفه مثبت و منفی (مروزک و کولارز، 1998) پاسخ دادند. نتایج همبستگی و تحلیل واریانس چند متغیری نشان دادند که سبک های شوخ طبعی پیوندجویانه و خودارزنده سازانه با رضایتمندی از زندگی، عاطفه مثبت و هوش هیجانی رابطه مثبت معنادار و با عاطفه منفی رابطه منفی معنادار دارند. سبک های شوخ طبعی پرخاشگرایانه و خود تحقیرگرایانه با رضایتمندی از زندگی، عاطفه مثبت و هوش هیجانی رابطه منفی معنادار و با عاطفه منفی رابطه مثبت معنادار دارند. همچنین مردان در مقایسه با زنان بیشتر از سبک های شوخ طبعی سازش نایافته (پرخاشگرایانه و خودتحقیرگرایانه) استفاده کردند. یافته ها بر نقش موثر سبک های شوخ طبعی سازش یافته (پیوندجویانه و خودارزنده سازانه) بر هوش هیجانی و بهزیستی فاعلی تاکید داشتند.
    کلیدواژگان: سبک های شوخ طبعی، بهزیستی فاعلی، عاطفه مثبت و منفی، هوش هیجانی، دانشجویان
  • مروری بر پژوهشها
  • چکیده پژوهشهای روان شناسی
  • روان شناسی تحولی
    زهره صیادپور صفحه 173
  • بررسی کتاب
  • محمدتقی دلخموش صفحه 175
  • معرفی پایگاه های اطلاعاتی
  • اخبار
|
  • Parirokh Dadsetan , Seyyede Zahra Ali Bakhshi, Shahla Pakdaman Page 99
    Immature defense mechanisms are often implicated in various personality disorders. This study investi- gated degrees of immaturity and types of defense mecha- nisms in a range of narcissistic personality disorders. 263 graduate and undergraduate students (156 female, 107 male) completed the Defense Style Questionnaire (DSQ, Andrews, Sing & Bond, 1993), Narcissistic Personality Inventory (NPI, Raskin & Hall, 1979), and Vulnerable Narcissistic Scale (VNS, Pimentel et al., 2004) in order to make distinction between 2 types of covert and overt narcissism. Analysis of findings showed: 1) vulnerable narcissism or covert type of narcissism was positively correlated to immature (such as devaluation) and neurotic defense mechanisms (such as pseudo-altruism), 2) grandiose narcissism or overt type of narcissism was negatively correlated with neurotic defense mechanisms and positively with immature defense mecha- nisms, 3) distinguishing between grandiose and vulnerable narcissism can prevent diagnostic mistakes. The implica- tions of this distinction in the therapeutic process of such personality disorders are also discussed.
  • Asieh Anari Page 111
    The effectiveness of drama therapy in reducing lone- liness and social dissatisfaction among children was investigated. An elementary school in Tehran, Iran, was randomly selected and the Loneliness and Social Dissatis- faction Questionnaire (LSCD; Cassidy & Asher, 1992) was administered to fourth and fifth graders (N = 104). Among those who completed the questionnaire, eight children re- ceiving the highest scores on the LSDQ were selected as the sample. For six weeks, the sample group received tw- ice per week two hour sessions of drama therapy. LSDQ was administered again after sessions of four, eight, and twelve. Results of repeated measures analysis showed that loneliness and social dissatisfaction scores had signifi- cantly decreased by the end of the intervention period. The implications of findings in prevention and treatment of loneliness and social dissatisfaction in children are discussed.
  • Mehran Azadi Page 119
    this research compared the effects of two teaching methods on the academic achievement of female stu- dents with different cognitive styles (field dependent/fie- ld independent). Based on a Quasi experimental design, 105 students from Islamic Azad University, responded to Wit- kin's Group Embedded Figures Test (witkin et al, 1971) and a researcher-devised test that measures the participant's discrimination between the figure, and background and their academic achievement. During the academic semesrer following the administration of the questionnaires, the sa- me course was taught to experimental group (n=43) by pro- blem solving method and the control group (n=62) was taught by lecturing. In the post-test, the same tests were a- gain administered to both groups. Findings showed the si- milar effects of different teaching methods on student's cog- nitive style scores, and suggested that problem solving me- thod did not influence the academic achievement of expe- rimental group with different cognitive styles (field depen- dent/independent).
  • Mohsen Golparvar Sarvar Khaksar, Flor Khayatan Page 127
    the Rubin and Peplau’s (1975) Belief in a Just World Scale (BJWS), and Buss & Perry’s (1992) Aggre- ssion Questionnaire were used to estimate the correlations between dimensions of aggression (anger and hostility) and belief in a just and an unjust world. Using multistage ran- dom method of sampling, 430 persons above age 16 in the city of Esfehan were selected as participants and comple- ted the questionnaires. Analysis of data showed that anger and hostility were negatively correlated with belief in a just world (r=-0.17, and -0.12, P<0.01) and with belief in an unjust world (r = -0.10 and -0.16, P<0.01) respectively. Partial correlations, controlling for anger and hostility, in- dicated that belief in a just world has a significant nega- tive relationship with anger (r=-0.12, P<0.01). Belief in an unjust world also was negatively correlated with hostili- ty (r=-0.13, P<0.01). Analysis of regression demonstarted that belief in a just and an unjust world can predict anger, and belief in an unjust and just world can predict hostility (p<0.01).
  • Fatemeh Gharehbaghy Maria, A. Vafaie Page 137
    This study examined the mediating and moderating role of child temperament in the relationship between marital conflict and the child's affective-behaviorals symp- toms, physical and psychosocial health. 220 female and 193 male elementary school students (fifth grade) were se- lected using stratified random sampling. Their mother were administered the OLeary-Porter Overt Hostitility Scale (Porter & OLeary, 1980), the Early Adolescent Tempera- ment Questionnaire-Revised (Putnam, Ellis & Rothbart, 2001), and the Child Health Questionnaire-Parent Form (Landgraf & Abetz, 1996). In addition, mothers and teach- ers of the students completed the Strengths and Difficul- ties Questionnaire (Goodman, 1997). Regression analysis of data indicated that marital conflict and child temperment were predictors of child psychopathological symptoms and health. Marital conflict was positively correlated with ne- gative temperament, and negatively correlated with posi- tive temperament. The moderating role of child's positive temperaament and effortful control in marital conflict and child health was posited, as well as the mediating effect of child temperament in the relation between marital confict and child behavioral symptoms. The implications based on the research findings are discussed.
  • Majid Sadoughi , Abolghasem Nouri , Mohammad B. Kajbaf , Goodarz Akkashe , Hossein Molavi Page 149
    The effectiveness of progressive relaxation training in reducing Chronic Tension Headache (CTH) was assessed in the present research. A sample of 37 CTH patients who had been referred to psychiatric or neurology clinics in Kashan randomly selected through 3 mounts and were put into an experimental group (n=17) and a control group (n=20). The experimental group received medica- tion and progressive relaxation training. The control group received only medication. All participants for one week prior to intervention and one week after intervention com- pleted the headache diary including its frequency, rate of intensity and duration. An analysis of covariance showed that medication accompanied by progressive relaxation trai- ning led to a lower frequency, intensity, and duration of hea- daches than did the use of medication alone.
  • Rostam Alinia Karou-Ei, Yar Ali Doosti , Gholam R. Dehshiri, Mohammad H. Heidari Page 159
    Asample of 108 female (age mean= 25, SD= 3.5) and 97 male (age mean= 27, SD= 5.1) students selected by multistage random sampling, responded to the Humor Styles Questionnaires (Martin et al, 2003), Satisfaction with Life Scale (Diener et al, 1985), Positive and Negative Affect Scale (Mroczek & Kolarz, 1998) and the Emotional Intelligence Scale (Schutte et al, 1998). Results indicated that the affiliative and self-enhancing humor styles were negatively correlated with negative affect, and positively correlated with life satisfaction, positive affect, and emo- tional intelligence. Aggressive and self-defeating humor styles were positively correlated with negative affect, and negatively correlated with life satisfaction, positive affect, and emotional intelligence. Males used more maladaptive (aggressive and self-defeating) humor styles than did fe- males. Findings emphasize the positive correlation between- adaptive (affiliative and self-enhancing) humor styles and emotional intelligence and subjective well-being.