فهرست مطالب

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی - پیاپی 21 (پاییز 1388)

فصلنامه روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی
پیاپی 21 (پاییز 1388)

  • 78 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1388/11/20
  • تعداد عناوین: 12
|
  • مقاله
  • کارینه طهماسیان، آسیه اناری، سمیرا کرملو، مهدیه شفیعی تبار صفحه 7
    بیماری مزمن، نه تنها نوجوانان را در معرض خطر اختلالهایی مانند افسردگی قرار می دهد بلکه ممکن است به طردشدگی آنها از سوی همسالان نیز منجر شود. این پژوهش افسردگی و طردشدگی از سوی همسالان را در نوجوانان دارای بیماری مزمن با نوجوانان سالم مقایسه کرد. نمونه ای متشکل از 33 نوجوان بیمار مزمن و 33 نوجوان سالم از دبیرستانهای شهر تهران به روش نمونه برداری چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه طردشدگی از سوی همسالان (طهماسیان، 1384) و فهرست افسردگی کودک (کوواکس، 1992) پاسخ دادند. نتایج، همبستگی مثبت و معنادار بین افسردگی و طردشدگی از سوی همسالان (41/0=r، 001/0P<) را نشان دادند. میانگین نمره های افسردگی و طردشدگی از سوی همسالان در بیماران مزمن بالاتر از دانش آموزان سالم بود (001/0P<). افسردگی پسران و دختران دارای بیماری مزمن، با یکدیگر تفاوت نداشت. در حالی که پسران بیمار مزمن در مقایسه با دختران، طردشدگی بیشتری از سوی همسالان را گزارش کردند.
    کلیدواژگان: افسردگی، طردشدگی از سوی همسالان، بیماری مزمن، نوجوان
  • محمدعلی اصلانخانی، بهروز عبدلی، سیدحجت زمانی ثانی، زهرا فتحی رضایی صفحه 15
    نمونه ای از 163 معلول (53 ورزشکار پارالمپیکی، 50 ورزشکار ملی و 60 غیرورزشکار) پرسشنامه هوش هیجانی بار ان (1997) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان دادند که هر دو گروه ورزشکار نسبت به گروه غیرورزشکار دارای هوش هیجانی بالاتری بودند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری حاکی از نمره های بالاتر ورزشکاران پارالمپیکی در دو زیر مقیاس خودتحقق دهی و استقلال نسبت به ورزشکاران ملی بود. ورزشکاران در زیرمقیاسهای خودآگاهی، مسئولیت پذیری اجتماعی، روابط بین فردی، حل مسئله، تحمل تنیدگی و شادکامی نسبت به غیرورزشکاران نمره های بالاتری کسب کردند.
    کلیدواژگان: هوش هیجانی، پارالمپیک، ورزشکاران معلول
  • حمیدرضا عریضی، محسن گل پرور* صفحه 25

    در این پژوهش رگرسیون ریج و گام به گام در قلمرو روان شناسی صنعتی، که غالبا متغیرهای مستقل با هم همبسته هستند، مقایسه شد. از بین کارکنان مرد صنایع شهر اصفهان 329 نفر به دو پرسشنامه سبک رهبری مدیران (گرستنر و دی، 1994) و رضایت شغلی (برایفیلد و روث، 1995) پاسخ دادند. بر پایه نتایج رگرسیون گام به گام تنها عامل بررسی و رسیدگی به شکایتها، رضایت شغلی را پیش بینی کرد (84/0 =β و 05/0P<). اما نتایج رگرسیون ریج نشان داد که علاوه بر بررسی و رسیدگی شکایتها، اهمیت یادگیری و عدالت ادراک شده در رفتار سرپرست نیز می تواند رضایت شغلی را پیش بینی کند (به ترتیب 6/0=β، 05/0P<؛ 2/0=β، 05/0P<؛ 2/0=β، 01/0 P<). با آنکه واریانس تبیین شده براساس رگرسیون گام به گام (7/0=2R) بیشتر از رگرسیون ریج (6/0=2R) بود، اما به نظر می رسد در این روش به دلیل غلبه بر هم خطی چندگانه، نتایج واقع بینانه تر است.

    کلیدواژگان: سبک رهبری، رضایت شغلی، رگرسیون ریج، رگرسیون گام به گام
  • فرحناز نورمحمدی، فاطمه عطایی صفحه 35
    هشت ماه پس از زلزله ویرانگر بم، به منظور بررسی شیوع اختلال تنیدگی پس ضربه ای، مقیاس پیامد رویداد (هورویتز و دیگران، 1979) با هدف اندازه گیری دو نوع پاسخهای تسخیر و اجتناب، به 129 زن و 45 مرد که به طور تصافی انتخاب شده بودند، ارائه شد. نتایج نشان دادند که به طور متوسط 7/93 درصد بازماندگان از اختلال شدید تنیدگی پس ضربه ای رنج می بردند و پاسخهای تسخیر را بیشتر از پاسخهای اجتناب نشان می دهند. بین زنان و مردان در میزان شیوع نشانگان اختلال تنیدگی پس ضربه ای و پاسخهای تسخیر و اجتناب تفاوت معنادار وجود نداشت. نتایج براساس نظریه نگهداری منابع و تفاوتهای فرهنگی تفسیر شدند.
    کلیدواژگان: اختلال تنیدگی پس ضربه ای، زلزله بم، مقیاس پیامد رویداد، جنس
  • امیمه محسن علیق، ماریا آگیلار وفایی، کاظم رسول زاده طباطبایی صفحه 47
    با هدف بررسی تفاوت ضرایب همبستگی درونی بین سه مؤلفه مقابله پیشگیرانه، مسند مهارگری و بازخورد نسبت به جهان، 172 (50 پسر و 122 دختر) دانشجوی ایرانی و 146 (66 پسر و 80 دختر) دانشجوی لبنانی به سه مقیاس ویژگی های رفتاری صلاحیت روانی اجتماعی تایلر (1978)، مقیاس مسند مهارگری درونی و بیرونی راتر (1967) و مقیاس اعتماد (راتر، 1966) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند در نمونه لبنانی با افزایش مسند مهارگری بیرونی و بازخورد مثبت تر نسبت به جهان، مقابله پیشگیرانه کاهش یافت؛ در حالی که در نمونه ایرانی بالا بودن مهارگری بیرونی، با کاهش مقابله پیشگیرانه همراه بود. رابطه مسند مهارگری بیرونی با بازخورد مثبت نسبت به جهان در هر دو گروه غیر معنادار بود اما این ضریب در گروه ایرانی به گونه معناداری بزرگتر از گروه لبنانی به دست آمد. وجود تفاوت بین ساختارهای اجتماعی و سیاسی دو کشور به عنوان یکی از دلایل عمده این یافته ها مورد بحث قرار گرفت.
    کلیدواژگان: بررسی بین فرهنگی، الگوی صلاحیت روانی اجتماعی تایلر، مسند مهارگری، مقابله پیشگیرانه، بازخورد نسبت به جهان، دانشجویان ایرانی و لبنانی
  • انوشه امین زاده، زهره سرمد صفحه 55
    یک نمونه 120 نفری از دانش آموزان رشته ریاضی سال دوم دبیرستان به دو سؤال مربوط به مدت زمان انجام تکلیف و درصد تکلیف ریاضی انجام شده از پرسشنامه فرایند تکلیف مدرسه (کوپر و دیگران، 1999) به عنوان متغیرهای پیش بین، پاسخ دادند. پیشرفت تحصیلی بر پایه معدل دو امتحان پایانی ریاضی اندازه گیری شد. نتایج رگرسیون سلسله مراتبی نشان دادند که جنس دانش آموزان و درصد تکلیف ریاضی انجام شده، تغییرات پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند اما میزان تحصیلات مادر و جنس دانش آموزان در رابطه بین پیشرفت تحصیلی و دو شاخص انجام تکلیف مدرسه نقش تعدیل کننده نداشتند.
    کلیدواژگان: تکلیف مدرسه، پیشرفت تحصیلی، سطح تحصیلات مادر، جنس دانش آموز
  • فریده سادات حسینی، مرتضی لطیفیان صفحه 61
    هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه پنج عامل بزرگ شخصیت و نیاز به شناخت بود. بدین منظور 191 دانشجو (109 دختر و 82 پسر) از دانشگاه های مختلف شیراز به پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت (گلدبرگ، 1999) و مقیاس نیاز به شناخت (کاسیوپا، پتی و کائو، 1984) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که نیاز به شناخت با گشودگی نسبت به تجربه، وظیفه شناسی و برون گردی، ارتباط مثبت، با نورزگرایی ارتباط منفی دارد و با مقبولیت رابطه ای ندارد. اما فقط گشودگی نسبت به تجربه توانست نیاز به شناخت را پیش بینی کند (18/0 = 2r). استلزامهای پژوهشی درباره نیاز به شناخت به بحث گذاشته شد.
    کلیدواژگان: مدل پنج عامل بزرگ شخصیت، نیاز به شناخت، دانشجویان
  • مروری بر پژوهشها
  • محترم نعمت طاوسی صفحه 69
  • چکیده پژوهشهای روان شناختی
  • بررسی کتاب
  • محمدتقی دلخموش صفحه 74
  • معرفی پایگاه های اطلاعاتی
|
  • Karineh Tahmasian , Asieh Anari, Samira Karamlo, Mahdieh Shafiee Tabar Page 7
    hronic illness can put adolescents at risk of such dis- orders as depression, which may lead to rejection by peers. This study compared depression and peer rejection in chronically ill and in healthy adolescents. 33 chronical- ly ill and 33 healthy students from Tehran's high schools were selected by multistage sampling method. Participants completed the Peer Rejection Questionnaire (Tah- massian, 2005) and Child Depression Inventory (Kovacs, 1992). Results demonstrated a singnificant correlation between dep- ression and peer rejection (r=0.41, P=0.001). The chronic patient's averages of depression and peer rejection were higher than that of healthy students (P=0.001). There was no gender difference in depression among chronically ill stu- dents. However, chronically ill boys reported more peer re- jection than girls.
  • Mohammad A. Aslankhani , Behrouz Abdoli , Seied Hojjat Zamani Sani, Zahra Fathi Rezaie Page 15
    amples of 163 disabled men (53 paralympics ath- letes, 50 athletes and 60 non-athletes) completed the Bar-On (1997) Emotional Intelligence Questionnaire. The results of ANOVA showed both groups of athletes had hi- gher levels of emotional intelligence than non-athletes. MANOVA revealed that paralympics athletes had higher sco- res in self-actualization and independency subscales than disabled athletes. The athletes scored higher in self-awa- reness, social responsibility, interpersonal relationships, problem solving, stress tolerance and happiness subscales than non-athletes
  • Hamid R. Oreizie , Mohsen Golparvar Page 25

    his research compared the usage of stepwise and ridge regression models in the field of industrial psy- chology when independent variables are correlated. Three hundred twenty nine randomly chosen industrial men per- sonnels of Isfahan completed the Manager’s Leadership Style Questionnaire (Gerstner & Day, 1994) and the Job Satisfacation Questionnaire (Brayfield & Rothe, 1951). Ac- cording to the results of stepwise regression analysis, the managers’ emphasis on the “grievance investigation” was the only factor that predicted job satisfaction among person- nels (β= 0.84, P<0.05). However, the results of ridge regrs- sion analysis demonstrated that besides grievance investi- gation, learning significance and perceived organizational justice also predicted job satisfaction (respectively β=0.6, P<0.05; β=0.2, P<0.05; β=0.2, P<0.01). Although the ex- plained vairance based on stepwise regression (R2=0.7) is more than that based on the ridge regression (R2 =0.6), the results derived from this method seems to be more realis- tic because of accounting the multiple collinearity.

  • Farahnaz Noormohammadi, Fatemeh Ataei Page 35
    ight months after the destructive earthquake in Bam, the Impact of Event Scale (Horowitz et al., 1979) was given to a random selection of 129 women and 45 men, who had survived the disaster in order to assess the PTSD’s prevalence and two kinds of responses including intrusion and avoidance. Results indicated that, on average, 93.7% of the survivors suffered form PTSD with a high level of se- verity and showed the intrusion responses more than avoi- dance ones. There were no gender differences among parti- cipants in the prevalence of symptoms of PTSD and in avoi- dance and intrusion responses. The results were interpreted based on the Conservation of Resources theory and cultural differences.
  • Oumaima Mohsen Olleik, Maria A. Vafaie , Kazem Rassoulzadeh Tabatabai Page 47
    n order to assess differences in intercorrelation coef- ficients among the three components of proactive co- ping, external locus of control, and attitude towards the world 172 Iranian students (50 male, 122 female) and 146 Lebanese students (66 male, 80 female) responded to the Psychosocial Competence Scale (Tyler, 1978), Rotter ’s In- ternal and External Locus of Control Scale (Rotter, 1966) and Rotter Trust Scale (1967). Findings revealed that in the Lebanese sample, with the rise in external locus of control and a more positive attitude towards the world, proactive coping decreased whereas in the Iranian sample higher ex- ternal locus of control was coupled with lower proactive coping. The relationship between external locus of control and attitude towards the world was insignificant in both groups but this coefficient was significantly larger for the Iranian group. Differences in social and political structur- es of the two countries are discussed as the main reason be- hind these findings.
  • Anoshe Aminzadeh, Zohre Sarmad Page 55
    he sample of 120 sophomore high school students majoring in mathematics answered two items of the Homework Process Inventory (Cooper et al, 1999) about the amount of time students spent on homework and the percentages of math homework completed, as predictors. Aca- demic achievement was measured based on averages on two mathematics final exams. Results of hierarchical regre- ssion analysis showed that student's gender and the percen- tages of math homework done accounted for changes in aca- demic achievement. However, mother's level of education and student's gender did not modify the relationship bet- ween academic achivement and the two homework indi- cators.
  • Faridehsadat Hosseini, Morteza Latifian Page 61
    he goal of the present study was to examine the relationship between personality characteristics and a need for cognition. A sample of 109 female and 82 male studensts from various universities in Shiraz completed the Big Five Personality Factors Questionnaire (Goldberg, 1999) and the Need for Cognition Scale (Cacioppo, Petty, Kao, 1984). Finding demonstrated that the need for cogni- tion is correlated positively with openness to experience, conscientiousness and extraversion and negatively with neuroticism and no correlation with agreeableness. But just the openness to experience could predict the need for cog- nition (r2=0.18). The implications of the research about the need for cognition are discussed.