فهرست مطالب

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی - پیاپی 7 (بهار 1385)

فصلنامه روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی
پیاپی 7 (بهار 1385)

  • 100 صفحه، بهای روی جلد: 7,500ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/07/11
  • تعداد عناوین: 12
|
  • مقاله
  • پریرخ دادستان، علی احمدی ازغندی، حمیدرضا حسن آبادی صفحه 171
    پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین تنیدگی والدینی و سلامت عمومی در مادران دارای فرزندان خردسال و آزمودن روی آورد ضربه گیر اشتغال در یک بافت پر تنیدگی حرفه ای (پرستاری) اجرا شد. بدین منظور گروه نمونه ای به حجم 140 نفر (70 پرستار، 70 خانه دار) از مادران شهر رشت با روش های نمونه گیری سهمیه ای (گروه پرستار) و در دسترس (گروه خانه دار) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شاخص تنیدگی والدینی (PSI)، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) و یک پرسشنامه حاوی گزاره هایی برای کنترل برخی از متغیرها بودند. آزمودنی ها در دو نوبت ابتدا به شاخص تنیدگی والدینی پاسخ دادند و سپس پرسشنامه سلامت عمومی را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که بین میزان سطوح تنیدگی والدینی دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد، اما تفاوت بین میزان سلامت عمومی دو گروه فقط در زیر مقیاس افسردگی معنادار است. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که اثر اصلی تنیدگی والدینی بر سلامت عمومی معنادار است. اشتغال در سلامت عمومی هیچ اثر معناداری ایجاد نمی کند در حالی که اثر متقابل بین اشتغال و تنیدگی والدینی بر سلامت عمومی معنادار است. بدین صورت که اشتغال اثر منفی تنیدگی والدینی بر سلامت مادر را تعدیل می کند. این یافته ها با توجیه اهمیت دوره خردسالی در تجربه تنیدگی مادران خانه دار، بر پیامدهای روانشناختی و جسمانی زیان آور این تنیدگی و ضرورت طرح برنامه های پیشگیرانه حمایتی تاکید می کنند و نقش تعدیل کننده اشتغال حتی در وضعیتهای تنیدگی زای حرفه ای مانند پرستاری را مورد تایید قرار می دهند.
    کلیدواژگان: تنیدگی والدینی، سلامت عمومی، مادر پرستار، مادر خانه دار، کودک خردسال
  • فاتح رحمانی صفحه 185
    در این پژوهش قابلیت شاخصهای شناختی رورشاخ در متمایز کردن مشکلات پردازش خبر در بیماران افسرده مورد بررسی قرار گرفت. 30 آزمودنی افسرده و 30 آزمودنی غیرافسرده با سنین و تحصیلات مشابه از طریق مصاحبه بالینی براساس ضوابط DSM-IV و پرسشنامه افسردگی بک انتخاب شدند. برای ارزشیابی نارساکنشی بازخوردها از مقیاس نارساکنشی بازخوردها (DAS) استفاده شد و ارزشیابی شاخص ادراکی تفکری و شاخصهای تفصیلی مربوط به پردازش خبر از طریق اجرای آزمون رورشاخ و نمره گذاری اکسنر صورت گرفت. نتایج نشان دادند که شاخص ادراکی تفکری برای تمایز مشکلات بیماران افسرده در پردازش خبر کفایت لازم را ندارد اما ترکیبی از برخی متغیرهای آن و شاخصهای شناختی رورشاخ برای چنین هدفی قابل استفاده است. بدین ترتیب شاخص جدیدی با نام «شاخص نارسایی پردازش خبر» (IPDI) به دست آمد.
    کلیدواژگان: پردازش خبر، شاخص ادراکی، تفکری، افسردگی
  • احمد علی پور صفحه 197
    هدف پژوهش حاضر بررسی قابلیت اعتماد و اعتبار آزمون دست برتری چاپمن در دانش آموزان راهنمایی بود. بدین منظور 1000 دانش آموز (441 پسر، 559 دختر) کلاس اول تا سوم راهنمایی با میانگین سنی 13 سال و 5 ماه و انحراف استاندارد 1 سال و دو ماه که در سال تحصیلی 84-83 در منطقه 5 آموزش و پرورش تهران در مدارس عادی به تحصیل اشتغال داشتند، از بین 6 مدرسه راهنمایی (سه مدرسه دخترانه و سه مدرسه پسرانه) به صورت تصادفی خوشه ایانتخاب شدند. برای سنجش دست برتری از پرسشنامه چاپمن و چاپمن (1987) استفاده شد. از 13 ماده پرسشنامه سه ماده حذف شدند و آلفای کرونباخ پرسشنامه 94/0، همبستگی دو نیمه آن 94/0 و قابلیت اعتماد بازآزمایی آن 92/0 به دست آمد. برای بررسی اعتبار از دو روش استفاده شد. همه دانش آموزانی که بر اساس نتایج آزمون راست برتر و چپ برتر تشخیص داده شدند، خود را راست برتر و چپ برتر می دانستند. تحلیل عوامل نیز نشان داد که این آزمون تنها یک عامل دارد که 43/68 درصد واریانس را تبیین می کند و همه مواد پرسشنامه این عامل را می سنجد. نتیجه کلی نشان داد که پرسشنامه دست برتری چاپمن و چاپمن به منظور متمایز کردن برتری جانبی دانش آموزان راهنمایی از قابلیت اعتماد و اعتبار مناسبی برخوردار است.
    کلیدواژگان: دست برتری، چپ برتری، راست برتری، برتری جانبی، تسلط نیمکره ای
  • یونس غلامی، محمدکریم خداپناهی، عباس رحیمی نژاد، محمود حیدری صفحه 207
    در پژوهش حاضر، انگیزش پیشرفت و خودپنداشت دانش آموزان پایه هشتم کشورهای مختلف و رابطه آن با پیشرفت در درس علوم در تکرار سومین مطالعه بین المللی ریاضیات و علوم (تیمز آر) بررسی شد. جامعه مورد بررسی (همان جامعه آزمون تیمز آر) 38 کشور شرکت کننده در آزمون تیمز آر 1999 و نمونه آماری 187000 دانش آموز پایه هشتم در مقطع راهنمایی بوده است که با روش نمونه گیری خوشه ایدو مرحله ای از بین دانش آموزان هر کشور توسط مؤسسه بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی انتخاب شد. داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه 146 سؤال علوم و پرسشنامه فردی دانش آموز در تمامی کشورها توسط آموزش و پرورش هر کشور به دست آمد و در دسامبر 2000 در اختیار عموم قرار گرفت که پژوهش حاضر نیز از آن استفاده کرده است. برای تجزیه و تحلیل آماری پژوهش از تحلیل واریانس یکراهه، تحلیل واریانس رتبه ای کروسکال والیس و آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج پژوهش، تفاوت معنادار بین انتظار برای ادامه تحصیل و خودپنداشت با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را نشان داد ولی بین بازخورد، علاقه و ادراک دانش آموزان از اهمیت علوم، زمان مطالعه خارج از خانه و جنس دانش آموز با پیشرفت در این زمینه تفاوت معناداری مشاهده نشد.
    کلیدواژگان: انگیزش پیشرفت، خودپنداشت، پیشرفت تحصیلی، علوم، دانش آموز پایه هشتم، تیمز، آر
  • امید شکری، پروین کدیور، ولی الله فرزاد، علی اکبر سنگری، زیبا غنایی صفحه 219
    هدف این تحقیق، بررسی نقش رگه های شخصیت و سبک های تفکر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان بود. در نمونه ای متشکل از 419 آزمودنی (214 پسر و 205 دختر) فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی و پرسشنامه سبک های تفکر اجرا شد. همچنین برای متغیر پیشرفت تحصیلی دانشجویان، میانگین کل نمره های آنها از طریق دانشگاه مورد مطالعه، جمع آوری شد. با استفاده از تحلیل مسیر، آثار مستقیم و غیرمستقیم رگه های شخصیت بر سبک های تفکر و پیشرفت تحصیلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که گشودگی بر سبک تفکر قضایی، کلی، آزاد اندیش و محافظه کار؛ روان آزرده واری بر سبک تفکر اجرایی، جزیی و محافظه کار؛ وظیفه شناسی بر سبک تفکر قانونی و سلسله مراتبی؛ برون گرایی بر سبک تفکر کلی، آزاد اندیش، سلسله مراتبی و بیرونی دارای اثری مثبت و معنادار بودند (تنها اثر عامل گشودگی بر سبک تفکر محافظه کار منفی و معنادار بدست آمد). اثر غیرمستقیم عامل گشودگی از طریق سبک تفکر قضایی؛ عامل روان آزرده واری از طریق سبک تفکر اجرایی؛ عامل وظیفه شناسی از طریق سبک تفکر قانونی؛ عامل گشودگی و برون گرایی از طریق سبک تفکر کلی و آزادمنشانه؛ عامل روان آزرده واری و گشودگی از طریق سبک تفکر محافظه کاری؛ عامل درون گرایی و وظیفه شناسی از طریق سبک تفکر سلسله مراتبی؛ عامل برون گرایی از طریق سبک تفکر بیرونی بر پیشرفت تحصیلی اثری معنا دار نشان دادند. در مجموع نتایج پژوهش حاضر مؤید این است که توجه به نقش عوامل درون فردی رگه های شخصیت و سبک های تفکر در مطالعه پیشرفت تحصیلی ضروری است. پیامدهای کاربردی یافته ها برای معلمان بحث شده است.
    کلیدواژگان: رگه های شخصیت، سبک های تفکر، پیشرفت تحصیلی
  • معرفی یک پژوهش
  • چکیده پژوهشهای روانشناختی
  • زهره صیادپور صفحه 239
  • بررسی کتاب
  • محمد تقی دلخموش صفحه 243
  • معرفی پایگاه های اطلاعاتی
  • اخبار
  • مقاله
  • مری هیگسان، ماریا کسینتی، ایون فانگ، روی لوب، تدکوآن، هند صب، ماریا صبری صفحه 262
    هدف این پژوهش، فراهم کردن یک فرایند برگردان مفهومی مواد روانی تربیتی برای خانواده های واجد پیشینه های مختلف فرهنگی بود. افراد مبتلا به بیماری های وخیم روانی و خانواده آنها از جامعه مهاجران عرب و چینی زبان، به عنوان گروه های نمونه انتخاب شدند. سپس یک برنامه روانی تربیتی متداول همراه با دفترچه راهنمای آن که برای خانواده های انگلیسی زبان تدارک شده بود با هدفهای این پژوهش منطبق شد. ترجمه مفهومی اطلاعات به زبانهای عربی و چینی توسط متخصصان بهداشت روانی دو زبانه در خلال اجرای برنامه های «چند خانواری» و فعالیتهای متداول بالینی به شرکت کنندگان آموزش داده شد. پس از اتمام برنامه، خانواده هایی که در آموزشهای «چند خانواری» شرکت کرده بودند کاهش فشار ناشی از مراقبت از خویشاوند بیمار خود را گزارش دادند. تایید این یافته ها مستلزم تکرار پژوهش با نمونه های گسترده تری است.
    کلیدواژگان: برگردان مفهومی، مواد روانی تربیتی، برنامه چند خانواری، بیمای روانی وخیم
|
  • Parirokh Dadsetan , Ali Ahmadi Azghandi, Hamid Reza Hassanabadi Page 171
    his study aimed at testing a) the relationship between parenting stress and general health among the mothers with young children b) the employment buffer approach in a stressful professional context (e.g., nursing). 70 nurses and 70 housewives who were selected randomly among mothers in the city of Rasht, responded to the Parenting Stress Index (PSI) and then completed the General Health Questionnaire (GHQ) and a questionnaire including the statements for controlling some variables. There was a significant difference between parenting stress levels of both groups, but the difference between general health rates of both groups was not significant. However, the difference between the groups in depression sub-scale was significant. Analysis of multiple regression indicated that the main effect of parenting stress and the interaction effect of employment and parenting stress on general health were significant. But, the employment did not have a significant effect on general health. Results showed that employment, even in such stressful profession as nursing, moderates the negative effect of parenting stress on mothers’ health. Findings explain the harmful psychological and physical consequences of parenting stress and the importance of the stress experienced by mothers of young children. Findings also emphasize a need for planning supportive and preventive programs for mothers who experience job stress.
  • Fateh Rahmani Page 185
    his study aimed to evaluate the efficiency of the Rorschach cognitive indices in distinguishing the information processing deficiencies in depressed patients. Clinical interviews based on DSM-IV criteria for depre- ssion and Beck Depression Inventory were conducted to select 30 depressed and 30 non-depressed female partici- pants in the same age group and educational level. The Dysfunctional Attitudes Scale (DAS) was run to evaluate the dysfunctional attitudes. The Rorschach test was run and scored using the Exner’s Comprehensive System (1990) to evaluate the Perceptual-Thinking Index (PTI) and the cogni- tive components of participants. The results indicated that the Rorschach’s Perceptual-Thinking Index is not efficient enough to dis-tinguish the patient’s deficiencies in informa- tion processing; but a combination of several variables of PTI along with other comprehensive cognitive indices of the Rorschach can be useful. This study led to the deve- lopment of a new index called “Information Processing Deficiency Index (IPDI).
  • Ahmad Alipour Page 197
    n order to study the reliability and validity of the Chapman’s Handedness Inventory (CHI) among junior high school students, 441 male and 559 female 6-8 graders from junior high-schools of Tehran district completed the Handedness Questionnaire of Chapman and Chapman (1987). Data showed that the Cronbach’s alpha, correlation between the two halves, and retest reliability were respectively 0.94, 0.94 and 0.92. The validity analysis revealed that all the students who according to CHI were categorized as left-handed and right-handed recognized themselves as left-handed and right-handed. Factor analysis suggested a factor which accounted for 68.43% of the total variance; all the items were loaded in this factor. In sum CHI has a good validity and reliability for distinguishing lateralization among Iranian high-school students.
  • Younes Gholami, Mohammad, K. Khodapanahi , Abbas Rahiminezhad, Ph, Mahmoud Heidari Page 207
    his research compared the relationships between achievement motivation, self concept, and achie- vement in science among students of 38 countries, as presented in the Third International Studies of Science and Math (TIMSS-R). The sample was 187000 eighth graders of the countries that participated in the 1999 TIMSS test, randomly selected by the International Institute for Academic Achievement Evaluation. The material included a Science Questionnaire, consisting of 146 items, and an individual questionnaire and both were administered by the ministries of education of the related countries. The results were published in year 2000 and later used in this study. The results of ANOVA, Kruskal-Wallis, and inde- pendent t-test showed a significant difference between students’ self concept, expectations about continuing their education, and academic achievement. But, there was no significant difference between the students’ attitudes, interests, perceptions regarding the importance of science, time spent out of home to learn the material, gender, and achievement in science.
  • Omid Shokri, Parvin Kadivar , Valiollah Farzad , Ali Akbar Sangari, Ziba Ghana-Ei Page 219
    his research aimed at examining the role of personality traits and thinking styles in the academic achievement of university students. 214 male and 205 female students completed the short version of the Five Factor Inventory and Thinking Styles Inventory. Grade Point Averages (GPA) of the parti- cipants were used as indicators of academic achievement. The path analysis was conducted to test the direct and indirect effects of personality traits on thinking styles and academic achievement. The results showed the significant positive effects of openness on judicial, global, liberal and conservative thinking styles, neuroticism on executive, local and conservative thinking styles, conscientiousness on legislative and hierarchical thinking styles, and extro- version on global liberal, hierarchical and external thinking styles. But openness had a significant negative effect on conservative thinking style. Indirect effects of the following factors on the academic achievement were also signifi- cant: openness through judicial thinking style, neuroticism through executive thinking style, conscientiousness through legislative thinking style, openness and extroversion through global and liberal thinking styles, neuroticism and openness through conservative thinking style, extrove- rsion and conscientiousness through hierarchical thinking style, and extroversion through external thinking style. In general, the results of this research emphasize the necessity of considering the role or personality traits and thinking styles in academic achievement of students. The implications for instructors are discussed.