فهرست مطالب

نشریه روانشناسی و علوم تربیتی
سال سی و پنجم شماره 1 (بهار و تابستان 1384)

  • تاریخ انتشار: 1384/04/10
  • تعداد عناوین: 11
|
  • خسرو باقری صفحه 1
    ریچارد رورتی به منزله مهم ترین نو عمل گرایی که آراء وی جنبه های تربیتی نیز دارد شناخت شده است در عرصه دیدگاه های فلسفه رورتی مفهوم عینیت و دیدگاه باز نمود گرای مرتبط با آن را مورد انتقاد قرارد داده است در عوض او بر آن است که همبستگی اجتماعی جایگزینی برای عینیت است چنانکه خصیصه احتمالی زبان جایگزینی برای بازنمود گرایی است رورتی با تاکیدی که بر روابط اجتماعی دارد به خصیصه احتمالی در جامعه اخلاق و نیز خود معتقد می شود طعن گرایی به معنای تردید و تربیت او دو مرحله متمایز در نظر می گیرد که در آنها ورود به دانشگاه مرزی اساسی است طبق نظر وی اصول تربیتی قبل از ورود به دانشگاه معطوف به جامعه پذیری است در حالی که پس از ورود به دانشگاه تالکید بر تفرد است به موازات این نظر رورتی بر آن است که نوعی تبادین میان این دو دسته از اصول تربیتی وجود دارد در اینجا استدلال شده است که تقابل مورد نظر رورتی میان عینیت و همبستگی اجتماعی امری ضروری نیست بنابراین همه نتایج مترتب بر این ادعا نیز باید مورد تجدید نظر قرار گیرند به علاوه دیدگاه تربیتی رورتی منجر به برچیدن مرزهای میان تربیت و تلقین می شود که دیدگاهی قابل دفاع نیست سرانجام علیه نظر رورتی استدلال شده است که جامعه پذیری و تفرد تداخل هایی دارند و اندیشه تبادین دارای ضعف هایی اساسی است
    کلیدواژگان: تعلیم و تربیت، ریچاردفلسفه، رورتی، نوعمل گرایی
  • محمدرضا شرفی صفحه 29
    در حال حاضر یکی از دشوارترین پرسش های و معضلات فلسفی معنای زندگی است بررسی منظرهای متنوع فلسفی بیانگر این واقعیت است که فصل مشترک غالب آنها ابهام زدایی از معنای زندگی و تاکید بر هویت متعادل و متوازن است از منظر روانشناسی نیز با رویکرد های متفاوتی در باب معنا و بعضا خودشکوفایی آدمی است یکی از رویکردهای غالب و مطرح در حوزه روان درمانی دیدگاه فرانکل است این دیدگاه که امروزه به نام مکتب سوم روان درمانی و اصطلاحا لوگوتراپی یا معنا درمانی موسوم است فرانکل با تجربیات برگرفته از جنگ جهانی دوم معتقد شد که با تحقق معنا حیات آدمی جلوه خاصی می یابد و همه چیز در پرتو آن قابل پذیرش و تحمل خواهد بود توجه او بعد ها به معنای غایی حیات معطوف شد و آن را پدیده ای وکرای درک آدمی تلقی کرد او در فرازهای دیگری به تبیین نسبت میان معنای غایی و دین پرداخت و دین را تحقق خواست معنای غایی در زندگی نامید وی تجلی رابطه انسان با خدا را در راز و نیاز با او یا اصطلاحا تک گویی صمیمانه مشاهده و تبیین می کند ولی در عین حال بر این نکته پای می فشارد که انسان می تواند از خدا سخن بگوید اما می تواند با خدا بگوید می تواند دعا کند هدف این مقاله تبیین رویکرد معنای غایی و تاثیر آن در حیات آدمی است در پایان مقاله به رویکرد دین به ویژه اسلام در خصوص معنا و مفهوم زندگی خواهیم پرداخت
    کلیدواژگان: تک گویی، زندگی، فراآسیب، فرانیاز، فلسفه یگانه سازندگی، معناجویی، معنا درمانی
  • پروین جعفر نژاد، ولی الله فرزاد، علیرضا مرادی، امید شکری صفحه 51
    هدف پژوهش حاضر مطالعه رابطه بین پنج عامل بزرگ شخصیت سبک های مقابله با تنیدگی و سلامت روانی است فرم خلاصه شده پرسشنامه پنج عامل پرسشنامه مقابله با موقعیتهای تندیگی زا و پرسشنامه سلامت عمومی در مورد نمونه ای تصادفی از 235 آزمودنی اجرا شد و روابط صفات شخصیتی سبک های مقابله ای و سلامت روانی به کمک همبستگی و تحلیل رگرسیون مطالعه گردید نتایج نشان داد که 1) میان عامل های روان رنجور خویی پذیرش و برون گرایی با سلامت روانی رابطه معنی دار وجود دارد 2) میان سبک مقابله ای مسئله مدار و هیجان مدار با سلامت روانی رابطه معنی دار وجود دارد در حالیکه میان سبک مقابله ای اجتنابی و سلامت روانی رابطه ای وجود ندارد 3) میان عامل های پذیرش وظیفه شناسی برونگرایی و سازگاری با سبک مقابله ای مسئله مدار ربطه مثبت معنی دار وجود دارد و 4) از متغیر سبک های مقابله ای دو سطح و از متغیر پنج عامل شخصیت تنها یک سطح در پیش بینی متغیر سلامت روانی سهیم هستند در نهایت پژوهش نشان می دهد که صفات شخصیتی و سبک های مقابله ای آزمودنی ها بطور معنی داری با سلامت روانی آنها ارتباط می یابد.
    کلیدواژگان: سبک های مقابله ای، سلامت روانی، صفات شخصیت
  • مریم ناخدا، عباس حری، نوروز علی کرمدوست صفحه 75
    هدف این تحقیق کوششی برای تعیین میزان همبستگی عوامل فردی با کاربرد فن آوری اطلاعات توسط کتابداران کتابخانه های دانشگاه تهران است روش پژوهش پیمایشی است و برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است جامعه مورد مطاله را 153 نفر از کتابداران کتابخانه مرکزی و کتابخانه مرکزی و کتابخانه های دانشکده های دانشگاه تهران تشکیل می دهند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که میان متغیرهای مسئولیت سازمانی میزان تحصیلات میزان آشنایی با زبان انگلیسی دسترسی به فن آوری اطلاعات تجربه در زمینه فن آوری اطلاعات آموزش در فن آوری اطلاعات و مشارکت کتابداران در پروژه های کاربرد فن آوری اطلاعات در کتابخانه و کاربرد فن آوری اطلاعات همبستگی مثبت معنا داری وجود دارد با فراهم کردن فرصت های آموزشی مساوی برای گروه های مختلف کارکنان در زمینه فن آوری اطلاعات می توان شرایط بهبود عملکرد کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی را به وجود آورد.
    کلیدواژگان: دانشگاه تهران، عوامل فردی، فن آوری اطلاعات، کتابخانه های دانشگاهی
  • نرگس نشاط صفحه 107
    اطلاعات و اطلاع رسانی از جمله مباحثی است که با نشانه شناسی و معنا شناسی ارتباط می یابد معنا شناسی نیز به عنوان مطالعهای کاملا رفتاری در ابعاد اجتماعی زبان تمرکز می یابد از آنجا که علم اطلاع رسانی با انتقال اطلاعات جامعه زبانی شبکه های ارتباطی مفاد و محتوای متن و تعاملات انسانی سر و کار دارد مقله حاضر بر آن است تا با استفاده از نظریات و رویکرد های موجود اطلاعات را از لحاظ معنایی و نیز نحوه انتقال آن را در هر یک از موارد پیشگفته مورد بررسی قرار دهد.
    کلیدواژگان: اطلاعات، اطلاع رسانی، زبان، معنا شناسی، هرمنوتیک
  • الهه محمد اسماعیل صفحه 121
    هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه شانزده تیپ شخصیتی دانشجویان ایرانی و هندی است بدین منظور تعداد 800 دانشجوی سال آخر رشته های علوم انسانی و علوم پایه 400 دانشجوی دختر و پسر ایرانی و 400 دانشجوی دختر و پسر هندی از 6 دانشگاه شهر تهران و 6 کالج شهر پونا (هند) به شیوه خوشه ایانتخاب شده مورد آزمون قرار گرفتند ابزار پژوهش سنخ نمای مایرز بریگز (MBTI) بود که در مورد دانشجویان به اجرا در امد نتایج نشان داد که دانشجویان ایرانی وهندی در ابعاد شخصیتی شهودی حسی فکری احساسی با هم تفاوت معنی دار دارند و همچنین دانشجویان دختر و پسر نیز این تفاوت را نشان دادند ولی در ابعاد برونگرایی درونگرایی قضاوتی درکی تفاوت معنی دار نداشتند تیپ شخصیتی دانشجویان ایرانی بیشتر برونگرای حسی فکری است در حالیکه دانشجویان هندی بیشتر برونگرای حسی احساسی و شهودی احساسی هستند و همچنین از نظر درون گرای حسی احساسی و درون گرای شهودی احساسی محسوب می شوند.
    کلیدواژگان: ایران، دانشجویان، دانشگاه تهران، شخصیت، هند
  • محمود قنادان صفحه 135
    مفاهیم پول شویی روش ها و تکنیک ها و مراحل کار تاریخچه و سیر تحول و نحوه برخورد و کوشش های انجام شده برای جلوگیری در سطح ملی و بین المللی و نیز برخی توصیه های کنوانسیون های وین استراسبورگ سن پیترز بورگ پالرمو و امریکا موضوع این بررسی است در این نوشته به برخی فعالیت های UNODC. FATF وسازمان ضد پول شویی جهانی سازمان ملل متحد در مورد موسسات پول شویی مافیایی توصیه نامه ها و اشکالات هماهنگی در سطوح بین المللی اشاره شده و انگیزه و وسعت کار شاخص های آماری برخی تحولات جهانی در سال های اخیر مورد بحث قرار گرفته است اشاره و تاکید بر نحوه انجام پول شویی و جمع آوری مشخصات بسیاری از پایگاه های اینترنتی فعال مبارزه با پول شویی و برنامه های آتی پول شویی و بالاخره توجه به راه حل های برخاسته از تعلیم و تربیت و تاکید بر نظرات برخی اقتصاددانن تعلیم و تربیت خصوصا سرمایه گذاری در سرمایه انسانی موضوع بحث های پایانی این مقاله را تشکیل می دهد
    کلیدواژگان: اقتصاد، اقتصاد زیر زمینی، پول شویی، تعلیم و تربیت، جرائم اقتصادی، کلاهبرداری های بین المللی
  • صدرالدین ستاری، مظفر الدین واعظی صفحه 163
    تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان مهارت های مدیران از نظر معلمان و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستان های پسرانه دولتی شهر تهران انجام شده است جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق معلمان و دانش آموزان سال سوم رشته علوم تجربی دبیرستان های پسرانه دولتی شهر تهران است که با روش نمونه گیری چند مرحله ای از جامعه معلمان 146 نفر انتخاب شده و داده های مورد نیاز برای بررسی مهارت های مدیران جمع آوری گردیده است همچنین برای متغیر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان میانگین معدل های 3135 نفر دانش آموز مدارس مورد مطالعه جمع آوری گردیده است نتایج نشان می دهد که اکثر مدیران مدارس از نظر معلمان دارای مهارت های مدیریتی در حد زیاد هستند و همچنین بین مهارت های مدیران و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه معنی داری مشاهده نگردید.
    کلیدواژگان: تهران (شهر)، دانش آموزان، دوره متوسطه، مهارت ادراکی، مهارت انسانی، مهارت فنی پیشرفت تحصیلی، مهارت مدیران
  • معصومه صمدی، محمد مزیدی صفحه 177
    مولفه های یاد دهی یادگیری یکی از مولفه های اساسی نظام تعلیم و تربیت است عناصر اساسی این مولفه عبارت از معلم و فراگیر است مطالعه متون مربوط به این مولفه نشان می دهد که همواره سوالات اساسی در این زمینه در درجه اول از سوی فلاسفه مطرح شده است علی رغم مطالعه های نظری و کاربردی در حوزه فرایند یاد دهی یادگیری هنوز هم یکی از مشکلات اساسی نظام های آموزشی معطوف به نقش معلم و فراگیر در این فرایند است چرایی وجود چنین مشکل یوجه مسئله خیر مقاله حاضر است مکاتب فلسفی بزرگ که از قرن بیستم به بعد در این حوزه جهت گیری های نظام آموزشی را تحت تاثیر قرار داده اند عبارتند از تجربه گرایی منطقی و عمل گرایی علی رغم این که هر یک از دو رویکرد مذکور واجد دلالت های تربیتی هسعتند به نظر می رسد که نظام های آموزشی به منظور کاستن از مشکلات خود در این زمینه به توجه همزمان به هر دو رویکرد نیازمندند.
    کلیدواژگان: یاددهی، یادگیری، تجربه گرایی منطقی، عمل گرایی، معلم و فراگیر
  • حمیدرضا رشیدی، سید ابراهیم میرشاه جعفری، مصطفی شریف خلیفه سلطانی صفحه 199
    هدف از انجام این پژوهش بررسی روند برنامه ریزی فعالتی های فرهنگی دانشگاه های دولتی اصفهان طی برنامه دوم و وسم توسعه کشور است برای دستیابی به این هدف تلاش گردید تا پژوهش امکان دستیابی به چهار هدف جزیی را فراهم آورد که شامل بررسی مولفه های برنامه ریزی شاخص های کمی و کیفی شاخص ها و الگوهای برنامه ریزی و نهایت تفاوت عمکلرد مجریان فعالیت های فرهنگی در دانشگاه های دولتی اصفهان طی برنامه دوم و سوم توسعه کشور بوده است رونش انجام این پژوهش پیمایشی است نتایج به دست آمده بیانگر آن است که میان مولفه های شاخص های کیفی در برنامه ریزی فعالتی های فرهنگی طی برنامه دوم و سوم توسعه تفاوکت چندانی وجود ندارد ولی در خصوص شاخص های کمی میان دو برنامه تفاوت اساسی مشاهده می شود میان عملکرد مجریان فرهنگی در برنامه دوم نیز تفاوت چندانی وجود ندارد ولی در برنامه سوم بیشترین تفاوت میان عملکرد اداره کل امور فرهنگی و جهاد دانشگاهی با مجریان دیگر فعالیت های فرهنگی مشا هده می شود.
    کلیدواژگان: اصفهان، برنامه دوم توسعه، برنامه ریزی، برنامه سوم توسعه، دانشگاه های دولتی، فعالیت فرهنگی
  • سیده زهرا قیامی صفحه 221
    درچند سال اخیر پژوهشگران کاربرد نظریه دلبستگی را در مطالعه جنبه های مختلف زندگی اجتماعی بزرگسالی از جمله مذهب و پدیده های مربوط به آن آغاز کرده اند در پژوهشی که به منظور بررسی رابطه سبک های دلبستگی با مقابله مذهبی تدارک دیده شد تعدادی از دانشجویان دانشگاه تهران (112= n) پرسشنامه دلبستگی بزرگسال و مقیاس مقابله مذهبی را تکمیل کردند براساس نتایج به دست امده از میان سبک های دلبستگی (ایمن - اجتنابی و دوسوگرا) تنها سبک دلبستگی دو سروگرا توانایی پیش بینی سبک مقابله مثبت را داشت و رابطه همبستگی منفی میان دو متغیر معنی دار بود.
    کلیدواژگان: دانشجویان، دانشگاه تهران، دلبستگی، مقابله مذهبی