فهرست مطالب

عصر آدینه - پیاپی 23 (پاییز 1396)

فصلنامه عصر آدینه
پیاپی 23 (پاییز 1396)

  • بهای روی جلد: 295,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1398/02/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حسن دلبری صفحه 5
    هدف مقاله حاضر آن است تا ضمن گذری کوتاه بر درون مایه این نوع غزل، لایه ایدئولوژیک سبک را در سرود های شاعران باورمند معاصر بررسی کند. در این راستا، مسئله بنیادی مقاله، کیفیت و کمیت به کارگیری واژه های نشان دار غزل انتظار امروز و نقش آن در تفرد سبکی این نوع غزل می باشد. بدنه اصلی مقاله را که به صورت مطالعه موردی و کتابخانه ای انجام شد، پس از معرفی لایه ایدئولوژیک سبک، بررسی سروده های انتظار با تکیه بر ده مورد از پرکاربردترین واژه های نشان دار این حوزه تشکیل می دهد. بررسی این سروده ها از نظرگاه واژه های نشان دار در لایه ایدئولوژیک سبک، گویای این نکته است که شاعران غزل سرای باورمند به مسئله انتظار، با استخدام طیف خاصی از واژگان مشترک، علاوه بر بیان مفاهیم عقیدتی خود در این زمینه، در سطح واژگانی، موجب نوعی تفرد سبکی در این گونه ادبی شده اند.
    کلیدواژگان: سبک شناسی لایه ای، لایه ایدئولوژیک، ایدئولوژی، واژگان نشان دار، غزل انتظار معاصر
  • آذر اسدی کرم
  • آذر اسدی کرم صفحه 29
    رسانه های جدید دامنه انتخاب رسانه ای مخاطبان را بسیار وسیع می کنند و با اتکا به ظرفیت ها و ویژگی هایی نظیر برقراری ارتباط دوسویه، بازسازی واقعیات به صورت مجازی و استفاده از ظرفیت های چندرسانه ای بستر مناسبی برای طرح مفاهیم دینی و آموزشی است. مسئله اصلی در این مقاله شناخت ظرفیت های رسانه های مبتنی بر وب2 برای گسترش مفهوم مهدویت در زندگی روزمره کاربران رسانه های جدید است. شناخت این ظرفیت ها برای شکل گرفتن گفت و گو درباره مفهوم مهدویت در حوزه عمومی، که رسانه های جدید می تواند تبلوری از آن باشد، می تواند به درونی شدن این مفهوم در کاربران و پیوند ابعاد مختلف آن با زندگی روزمره افراد منجرشود.</p><p>در این مقاله رسانه های جدید به عنوان فرصتی تلقی شده که می تواند گفت و گو درباره مهدویت را از سطح نخبگان به ساحت های مختلف زندگی کابران ببرد. به همین منظور ابتدا مفهوم رسانه های جدید واکاوی شده و سپس استفاده از این فضا برای طرح مفاهیم دینی و مهدوی تبیین شده.
    کلیدواژگان: فضای مجازی، مهدویت، جامعه اطلاعاتی، رسانه های جدید، ارتباطات مشارکتی
  • علی یزدانی احمدآبادی صفحه 51
    ضرورت کاوش در موضوع هنر و نقش آن به عنوان یک مکانیزم در حوزه فرهنگ بر کسی پوشیده نیست. بسیاری از روان شناسان «انگیزش» را فرایندی می دانند که برانگیختگی، هدایت و احیای رفتار فرد و جامعه را رقم می زند. ازاین رو رفتار انسان ها از منظر روانی  و در همه قالب ها، تحت تاثیر نظام انگیزشی قرار گرفته است. </p><p>ایجاد انگیزه به عنوان عامل اساسی رفتار و حرکت اجتماعی و نقش هنر به عنوان یکی از عوامل ایجاد این انگیزه در گرایش جامعه به سوی بایسته های فرهنگ زمینه ساز تمدن اسلامی، مورد رصد و توجه این مقاله قرار گرفته است. این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی و با رویکرد دینی تلاش دارد تا با بیان نقطه و جهتی که این گفتمان باید متوجه آن شود، به این مسئله پاسخ دهد که هنر زمینه ساز  چه نقشی بر انگیزش دهی در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی دارد؟ این پژوهش نشان می دهد که هنر زمینه ساز در بخش فردی: «نقشی ارشادی در ترغیب به رشد و بلوغ فکری افراد» و «نقش تقویتی در درونی شدن ارزش ها و تقویت روحی افراد» و در بخش اجتماعی: «هماهنگی و موزون سازی اجتماعی»؛ «جابه جاسازی» و «سامان یابی سازوکارها و رویکردهای موثر در حوزه تمدن دینی از طرق: «الگو دهی جهت بهبود رفتاری» و «تولید امنیت اجتماعی شده» بیشترین و مهم ترین نقش را ایفاء می کند.
    کلیدواژگان: مهدویت، هنر، انگیزش، رفتار، زمینه سازی، فرهنگ و تمدن اسلامی
  • سید رضانقیب سادات صفحه 71
    انبوهی تولیدات سینمایی آخرالزمانی هالیوود، القای تفکر روبه زوال رفتن جهان به دلیل حضور کشورهایی که با تولید تسلیحات اتمی، تهدیدکننده اصلی بشریت اند؛ در کنار ضرورت نجات بشر با رسیدن به سرزمین موعود با تمسک به نمادهای نجات بخش تفکر کابالا، همه برای مقابله با اعتقادات دینی مورد توسعه توسط مکتب مبین اسلام و حرکت شیعی شکل داده شده از جانب جمهوری اسلامی ایران و روحیه انقلابی کشورهای تبعیت کننده از این ارزش ها است. نمایش مدعیان دروغین نجات بخش انسان و منجیانی که خود اهل تخریب و ریا هستند، تفکر مصلح را در نگاه مردم بسیار مخدوش، شکننده و مخرب جلوه می دهد. پژوهش حاضر به طرح مقوله منجی در فیلم های سینمایی هالیوودی می پردازد و ادعاهای منجیان غیرمصلح را برای نجات جهان با رویکردی صهیونیزم محور با عناصری از تفکر کابالا مورد ارزیابی قرار می دهد. روش پژوهش حاضر، روش تحلیل محتوی با دو تکنیک ارزیابی و مقوله ای است و واحد تحلیل در مطالعه فیلم های سینمایی، صحنه است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه تولیدات سینمایی منتشر شده با مضمون هالیوود است. روش نمونه گیری، روش تلفیقی یا ترکیبی است که با دو تکنیک، چندمرحله ای و هدفمند، اجرا شده است. ساختار فیلم های سینمایی تولید شده در هالیوود، در کنار قالب های پر جاذبه به همراه محتوایی علاقه مند به علائق انسانی، مخاطب این نوع از فیلم های سینمایی را با خود همراه نموده و به طور ضمنی، گرایش هایی مدافعه گرانه از صهیونیزم را در ایشان تقویت می نماید. منجی نمایش داده شده در این نوع از تولیدات، سیاستمدار، تخریب گر، غیرمصلح و ستیزه جویند.
    کلیدواژگان: منجی، مدعیان دروغین، فیلم های سینمایی، هالیوود، تحلیل محتوی، آخرالزمان
  • خدیجه کریمی، زینب کبیری، قربان فیاض صفحه 97

    در دنیای مدرن امروز رسانه ها ابزاری قدرتمند برای رسیدن به اهداف جهانی محسوب می شود. رسانه ی تصویری که پیام را بهتر و با کیفیت تر می تواند انتقال بدهد بیشتر مورد توجه بوده و مورد استفاده قرار می گیرد. از آن جایی که کشورهای غربی تسلط رسانه ای بهتری را در دست دارند؛ سال هاست در سوژه های فیلم هالیوود که مخاطبین جهانی دارد، به موضوعاتی همچون آخرالزمان گرایی، پایان دنیا، جنگ ملت ها و مهدویت ستیزی پرداخته اند که هدف از این عملکرد رسانه ای جز سلطه گری و نشان دادن ابر قدرت بودن خود به جهانیان چیز دیگر نمی تواند باشد. در این مقاله ابتدا اجمالا اندیشه ی ناب مهدوی شیعی معرفی شده است سپس ابعاد و موضوعات مختلف مباحث مهدویت و آخرالزمان گرایی که هالیوود به آن پرداخته است بررسی گردیده است. در مقابل آن به عملکرد رسانه ای اسلامی در باب معرفی اندیشه ی ناب مهدویت نیز اشاره شده است و در پایان راه کارها و پیشنهادات عملی برای رسانه های اسلامی در گسترش و معرفی مبانی فکری مهدوی شیعی و جلوگیری از برداشت های انحرافی از آن، ارائه گردیده است.

    کلیدواژگان: رسانه های غربی، برداشت انحرافی، مهدویت، هالیوود
  • جمیله زارعی، نجمه نظری صفحه 117
    از درون مایه های اصلی شعر انتظار، تقابل خیر و شر، آرمان و واقعیت، و پیروزی حق بر باطل است؛ از این رو انواع تقابل های دوگانه را به عنوان یک مشخصه ی سبکی در این سروده ها می توان بررسی کرد. تقابل های دوگانه از مهم ترین رویکردها در ساختارگرایی است که در فهم نظام تفکر انسان و اندیشه ی حاکم بر اثر، نقشی بنیادین ایفا می کند. در شعر انتظار، به دلیل بحث از ارزش ها و ضدارزش ها، تقابل ها سلسله مراتبی و پلکانی هستند؛ بدین معنی که همواره یک جزء، برتر از جزء دیگر پنداشته می شود. در شعر معاصر، ورود مضامین انقلابی و حماسی و موضوعاتی چون نبرد خیر و شر و دادخواهی و ظلم ستیزی موجب شد کاربرد تقابل های دوگانه در شعر انتظار افزایش یابد. انواع این تقابل ها را در چند دسته ی کلی می توان بررسی کرد:1. حضور و غیبت (مستوری/ پیدایی، یعقوب/ یوسف و... )؛ 2. حق و باطل (فرعون/ موسی، سلیمان/ دیو و...)؛ 3. نور و ظلمت (آفتاب، ماه، ستاره و.../ شب و سایه)؛ 4. عدل و ظلم؛ 5. آرمان شهر و ضد آرمان شهر (حال/ آینده، هست ها/ بایدها و...)؛ 6. نقصان و تکامل (عصیان و گناه/ توبه...). در مقاله ی حاضر، مفاهیم فوق در شعر انتظار، به شیوه ی توصیفی _ تحلیلی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: تقابل های دوگانه، حضرت مهدی، موعود، منجی، شعر انتظار