فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات برنامه درسی
پیاپی 17 (تابستان 1389)
- بهای روی جلد: 6,000ريال
- تاریخ انتشار: 1389/06/01
- تعداد عناوین: 9
-
-
صفحه 1
-
صفحه 8هدف اصلی این مقاله «بررسی جایگاه مهارت های خودکفایی فردی در برنامه درسی دوره متوسطه حرفه ای دانش آموزان آهسته گام آموزش پذیر» می باشد. بدین منظور، به بررسی میزان توجه و عنایت عناصر برنامه درسی (هدف، محتوا، روش، زمان و ارزشیابی) به مهارت های خودکفایی فردی پرداخته شد. روش تحقیق مورد استفاده «زمینه یابی» بود. جامعه آماری شامل کلیه کارشناسان ستادی مربوط (45 نفر)، کلیه متخصصان برنامه ریزی درسی مربوط (100 نفر)، کلیه دبیران دوره متوسطه حرفه ای استان قزوین (120 نفر) و کلیه کارفرمایان افراد آهسته گام مشغول به کار در شهرستان قزوین (15 نفر) بودند. در این مطالعه تعداد 223 نفر از نمونه مذکور شرکت داشتند. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه ای 44 سؤالی جمع آوری و با استفاده از روش های آمار استنباطی (t تک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی LSD) تحلیل شد. بر اساس نتایج به دست آمده، دو گروه متخصصان و کارشناسان، برنامه درسی را دارای قابلیت بالایی برای افزایش مهارت های خودکفایی فردی دانش آموزان آهسته گام برای رسیدن به خودکفایی فردی قلمداد کرده اند؛ ولی دو گروه دبیران و کارفرمایان این برنامه ها را دارای قابلیت اندکی برای توسعه مهارت های ذکر شده در بین دانش آموزان آهسته گام دانسته اند. بدین ترتیب با توجه به تفاوت نظر دو گروه متخصصان برنامه ریزی درسی و کارشناسان ستادی با دبیران و کارفرمایان باید اذعان داشت که برنامه درسی موجود بیشر توسط کسانی حمایت می شود که در محیط واقعی اثرگذاری آن حضور ندارند و بنابراین این حمایت قابل دفاع نمی باشد و بازنگری و اصلاح این برنامه ضرورت دارد.
کلیدواژگان: خودکفایی فردی، مهارت آموزی، دوره متوسطه، آموزش حرفه ای، دانش آموز آهسته گام آموزش پذیر، برنامه ریزی درسی -
صفحه 39پرورش قوه فهم همواره یکی از غایات تعلیم و تربیت و هم چنین یکی از مباحث مشکل و مبهم برنامه ریزی درسی بوده است. با آن که مطالعات بسیاری بر روی پرورش قوه فهم صورت گرفته، اما هنوز سؤالات بسیاری در این حوزه مطرح است. پژوهش حاضر سعی می کند با استفاده از چارچوب پروژه «تدریس برای فهمیدن»، تاثیر اجرای برنامه درسی (تدریس) با هدف فهمیدن را به شیوه مرسوم اجرای برنامه درسی در مدارس بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر هنرستانی معین کند. در چارچوب مذکور چهار عنصر مهم مطرح است. اهداف فهمیدن، مباحث مولد، عملکردهای فهمیدن، ارزشیابی تکوینی.در انجام این پژوهش از روش شبه آزمایشی استفاده شد و دو گروه دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی در درس تاریخ هنر مورد بررسی قرار گرفتند. این دو گروه آموزش مبتنی بر «تدریس برای فهمیدن» و تدریس مرسوم هنرستان ها را تجربه کردند و میزان دانش، توانایی تحلیل و ماندگاری یادگیری آنان مورد آزمون قرار گرفت. بررسی داده های به دست آمده نشان داد که بین دو گروه آزمایش و شاهد در آزمون سنجش دانش تفاوت معناداری وجود ندارد، اما دانش آموزان گروه آزمایش در آزمون تحلیل و هم چنین ماندگاری ذهنی، عملکرد بهتری از خود نشان دادند. به عبارت دیگر آموزش مبتنی بر تدریس برای فهمیدن قادر است توانایی تحلیلی و ماندگاری ذهنی را بهبود بخشد، اما در سطح دانش همانند روش مرسوم آموزش عمل می کند.
کلیدواژگان: تدریس، فهمیدن، مباحث مولد، ارزشیابی تکوینی، برنامه درسی اجرا شده (آموزش)، برنامه درسی تجربه شده (عملکرد) -
صفحه 57به منظور کشف آثار برنامه درسی پنهان مدارس بر بازده های عاطفی یادگیری دانشآموزان دوره راهنمایی و ارائه مدلی در جهت طراحی محیط های آموزشی بهتر از روش پژوهش آمیخته یا ترکیبی بود. جامعه آماری مدارس دوره راهنمایی دخترانه منطقه 1 آموزش و پرورش شهر تهران، 9 مدرسه انتخاب و به مدت 8 ماه مورد مشاهده قرار گرفتند و داده های لازم با استفاده از ابزارهای گوناگون جمع آوری و با شیوه های متناسب آماری تحلیل شدند. نتایج رگرسیون چندگانه بین مؤلفه های برنامه درسی پنهان محیط اجتماعی و فیزیکی مدرسه با بازده های عاطفی یادگیری همبستگی چندگانه برابر با 93/0 را نشان داد، با توجه به ضریب تبیین نشان داده شد که 68/85 درصد بازده های عاطفی یادگیری دانش آموزان متاثر از برنامه درسی پنهان مدارس است. هم چنین، در اکثر مدارس و کلاس های درس مورد مشاهده، دانش آموزان تحت تاثیر آثار منفی و قصد نشده برنامه درسی پنهان قرار داشتند، که این آثار به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بازده های عاطفی یادگیری آن ها اثرات منفی و پایداری می گذاشت. به منظور کاهش آثار منفی این برنامه و طراحی محیط های آموزشی مطلوب تر مدلی طراحی و پیشنهاد شده است که شرح آن ارائه می شود.
کلیدواژگان: بازده های عاطفی یادگیری، ارائه مدل، برنامه درسی پنهان -
صفحه 86
کسب مهارت ها و شناخت، مستلزم رویارویی با تجارب یادگیری مناسب می باشد و اگر دانش آموز در معرض این تجارب قرار نگیرد هرگز نمی تواند مهارت ها و شناخت مورد نظر را کسب کند. در این مقاله با استناد به این دیدگاه که فقدان و نبود بعضی از تجارب می تواند به اندازه تجاربی که دانش آموزان کسب می کنند بر یادگیری تاثیر بگذارد. به مطالعه کاستی های برنامه درسی زبان انگلیسی دوره متوسطه با تاکید بر محتوا پرداخته شده و معیار آن برای کشف این کاستی ها رویکرد ارتباطی بوده است. با توجه به اهمیت معناداری فعالیت ها در رویکرد ارتباطی و هم چنین تقویت مهارت های زبان آموزی و توانش ارتباطی به عنوان هدف آموزش زبان در این رویکرد، سه مقوله هدف، چهار مهارت اصلی زبان آموزی و فعالیت های کتب درسی و هم چنین اصول و ویژگی های رویکرد ارتباطی مورد تحلیل و ارزیابی واقع شد.
نتایج این مطالعه نشان می دهد هدف از تالیف کتب درسی مربوطه آموزش اجزا و عناصر زبان می باشد و این کتب بر مبنای نظریه های ساختارگرا شکل گرفته است. در میان مهارت های چهارگانه زبان آموزی به مهارت نوشتن در قالب جمله بر اساس نکات دستوری مشخص شده بیشتر پرداخته شده و فعالیت ها غالبا با تاسی از روش های سنتی در قالب کاربردهای مکانیکی جمله ها و الگوهای زبانی می باشند در حالی که فعالیت های معنادار بر اساس بافت و متن معنادار تنظیم می شوند نه جمله های مجزا و پراکندهکلیدواژگان: برنامه درسی، کتب درسی زبان انگلیسی، رویکرد ارتباطی، تحلیل و ارزیابی -
صفحه 115ایرانیان، بدون توجه به مرزهای جغرافیایی، مقام انسان را والا و او را شایسته عروج به بلندترین مرتبه میدانستند. بدین سبب ساختند و تولید کردند و دستاوردهای خود را با سخاوت در اختیار همگان قرار دادند و علوم بسیاری را در جهان پایهریزی نمودند که بنیان محکمی برای رنسانس بینظیر غرب فراهم آورد. هدف این مقاله، بررسی اجمالی آن دوران، به منظور شناسایی ویژگی های آموزشی است که بسترساز چنین توفیق بینظیری در جهان شد؛ دورانی که در آن، آموزش ریاضی در عین محترم شمردن ریاضیات قومی و بومی، بر جهانی شدن تاکید داشت. همچنین، این بررسی کمک میکند تا با دقت بیشتری سنت آموزش ریاضی سده گذشته را که ویژگی های ریاضیات ایرانی/ اسلامی را نداشت و با فرهنگ بومی بیگانه بود و شاید بدین جهت ثمرات آن محدود بود، مورد بررسی کارشناسانه قرار گیرد. انتظار میرود که با نقد این دو دوره تاریخی، امکان تدوین یک برنامه درسی ریاضی فراهم شود که در عین جهانی بودن، فرهنگ بومی را محترم شمارد و امکان تبادل آن را با برنامه های درسی سایر کشورها ایجاد کند.
کلیدواژگان: فرهنگ، سنت ریاضی ایرانیان، سنت آموزش ریاضی ایرانیان، ریاضیات ایرانی، اسلامی، برنامه درسی ریاضی، نهضت ترجمه، سنت نقد -
صفحه 129عملکرد مدیران آموزشی که بر تحول عواطف و ارزش های دانش آموزان اثرگذار است، می تواند به عنوان مؤلفه ای از برنامه درسی پنهان مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق که با هدف بررسی نقش برنامه ریزی مدیران آموزشی بر تحول نظام ارزشی دانش آموزان انجام شده، نظریه گریوز مبنای مطالعه تحول نظام ارزشی قرار گرفته است. رویکرد این مطالعه، کیفی بوده که از طریق بررسی موردی و با حضوری سه ماهه در محیط دبیرستانی دخترانه در شهر مشهد انجام شده است. جمع آوری داده ها از طریق مشاهده فضای فیزیکی مدرسه و کلاس های درس، تعاملات اجتماعی و بین فردی میان مدیر، معاونین و دانش آموزان، مصاحبه نیمه سازمان یافته با مدیر و معاونین و دانش آموزان، بررسی گزارش های مکتوب از فعالیت های قبلی و مصاحبه روایتی با دانش آموزان مشارکت کننده انجام شده است. برای تضمین اعتبار داده ها، از روش های سه سویه سازی و انسجام ساختاری، بررسی مجدد توسط مشارکت کننده ها، کدگذاری مجدد توسط داور دوم و فنون شبه آماری استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که عملکرد برنامه ریزی مدیران آموزشی، منجر به تثبیت نظام ارزشی دانش آموزان در سطوح اول تا چهارم نظریه گریوز شده و پرورش مخاطبان برای ورود به سطوحی از نظام ارزشی مبتنی بر معنویت، یکپارچگی، جامعه محوری و تدبیرمحوری عقیم مانده است.
کلیدواژگان: نظام ارزشی، برنامه درسی پنهان، برنامه ریزی، مدیر آموزشی، نظام ارزشی گریوز -
طراحی الگوی مناسب ارزشیابی پیشرفت تحصیلی رشته های گروه هنر آموزش فنی و حرفه ای بر اساس مطالعه تطبیقیصفحه 153تحقیق حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی مناسب ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رشته های گروه هنر آموزش های فنی و حرفه ای و به روش پیمایشی انجام گرفته است. برای گردآوری داده های تحقیق از ابزار مصاحبه سازمان یافته استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان هنر هنرستان های فنی وحرفه ای و کارودانش شهر تهران و متخصصان آموزش هنر در سطح دانشگاه های شهر تهران می شود. برای تحلیل داده های تحقیق از روش تحلیل کیفی استفاده شده است. یافته های تحقیق بر اساس سؤالات پژوهش به شرح زیر می باشند: با توجه به مطالعه ادبیات و پیشینه موجود درباره ارزشیابی پیشرفت تحصیلی رشته های هنر و بررسی وضعیت موجود ارزشیابی پیشرفت تحصیلی این حوزه در جهان و ایران الگوی مزبور شامل مؤلفه های زیر طراحی و پس از اصلاحات مورد نظر پاسخگویان، نهایی شده است: مبانی (فلسفی و علمی)؛ اصول (ارزشیابی همه جوانب وجودی شاگرد، پیوستگی برنامه درسی، تدریس یادگیری و ارزشیابی، فرایندمداری، تنوع روش ها و ابزارهای ارزشیابی، مداومت و عینیت)؛ اهداف (بهبود مداوم فرایند یاددهی و یادگیری، تلاش برای مشخص کردن قابلیت های هنری شاگردان در ابعاد شناختی عاطفی و مهارتی و ایجاد زمینه های لازم برای استفاده از ابزارهای گوناگون در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رشته های هنر)؛ رویکردها (عینیت گرا، ذهنیت گرا و ترکیبی) و روش ها (پورت فولیو، ژوژمان، خود- ارزشیابی، آزمون های عملکردی و آزمون های مداد کاغذی). بر اساس ادبیات و پیشینه تحقیق، برای هریک از ابعاد سه گانه فوق، مجموعه ای از نشانگرهای تدوین و پس از اخذ نظرات پاسخگویان و انجام اصلاحات لازم، تعداد 30 نشانگر (12 نشانگر در بعد شناختی، 9 نشانگر در بعد عاطفی و 9 نشانگر در بعد مهارتی) به صورت نهایی ارائه شد.
کلیدواژگان: ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، قابلیت هنری، آموزش فنی وحرفه ای، الگو، نشانگر، تطبیق -
صفحه 177
-
Page 8This study examined the place of individual self-sufficiency skills at vocational secondary schools for students with special needs. The main question addressed here was the extent of attention paid to individual self-sufficiency skills in the curriculum. A sample of 223 of vocational curriculum experts and teachers as well as employers participated in this survey study. For data gathering respondents completed a 24-itme questionnaire. Results indicated that experts assumed the curriculum of high capability for enhancing individual self-sufficiency skills among students whereas teachers and employers had an opposite view. Therefore، it was concluded that the curriculum needs substantial revision in order to incorporate the views of educators and employers and enrich job related skills among students.
-
Page 39Cognitive development has always been an ultimate purpose yet sophisticated and perplexing issue in education. Despite numerous studies on cognitive development there are still so many questions to be addressed. Guided by Zero Project at Harvard University، this study examined impact of curriculum on cognitive development at girl’s high schools. In so doing four factors were considered including goals، issues، performance، and formative evaluation. In this quasi-experimental study، two groups of Art History students as experimental and control groups were involved and their knowledge، analytical ability، and learning sustainability were examined. Results showed no difference in knowledge between control and experimental groups. However، in terms of analytical ability and learning sustainability the experimental group had a better performance
-
Page 57To develop a model for designing better instructional settings، this study examined hidden curriculum involved in affective learning outcomes of students at middle schools. Mixed methods were used for data collection and analysis. A sample of 9 middle schools in Tehran was approached and observed for 8 months. Different ways of collecting data were used including 1) a questionnaire developed by the researchers; 2) observation forms 3) semi-structured interviews and 4) informal communications. Multiple regression analysis showed that hidden curriculum account for 85. 68% of variance of affective learning outcomes. Analysis of qualitative data showed that most schools and classrooms in question were subject to negative and unintended effects of the hidden curriculum. To overcome these effects، development of a model for designing desirable instructional settings was discussed in terms of philosophical foundations، underpinning variables، dimensions، objectives، principles، procedure and evaluation system. Finally، some practical suggestions were made on the basis of educational psychology.
-
Page 86
Knowledge and skills acquisition require adequate learning experiences. Based on Eizner''s view this study investigated shortcomings of English courses at secondary schools. To this end a communicative approach was adopted with emphasis on content. Given the importance of activities in communicative approach and reinforcement of language skills and communicative competence، three dimensions of goals، four basic language skills، and English textbooks were analyzed. Results indicated that main goal pursued in the textbook was language components based on the structuralist perspective. Writing skills with emphasis on grammatical precision received more attention compared to others، following traditional stylistic sophistication and mechanistic applications and models.
-
Page 115Iranian people regardless of geographical borders have appreciated the high esteem of human beings and their competence for ascending toward excellence. They worked hard، generously provided their findings for all and established many sciences in the world that served as the basis for the Renaissance. The purpose of this paper was an overview of that era in order to explore educational features which resulted in such an unprecedented success. In that era، globalization of mathematics education was emphasized along with appreciation of local endeavors in mathematics. Likewise، this study may be considered as a precise investigation into mathematics education in recent century marked with lack of congruence with Iranian-Islamic features and local context. It is hoped that this critical analysis would provide an opportunity for developing an adequate mathematics curriculum congruent with globalization، local culture and interaction with other subject matters.
-
Page 129Performance of educational administrators will affect development of emotions and values of students. This could be considered as one factor with regard to hidden curriculum. This research study aimed to examine the role of principals on the value system of students based on the Graves'' model. Using a qualitative approach، this case study was conducted in a girl’s high school in Mashhad، Iran. Data were collected through semi-structured interviews and observation of physical arrangement، social and interpersonal interactions between principal، vice-principals، and students، as well as narratives and student portfolios. Accreditation was carried out using triangulation، re-evaluation، and recoding. Results indicated that involvement of principals in planning would result in substantiating value system of students at levels one to four according to the Graves model whereas participants failed to reach levels of spirituality، congruence، rationality، concern for society
-
Page 153The purpose of this study was development and accreditation of a model for assessment of Arts students at vocational high schools. Structured interviews were used for data collection. Statistical population included all Arts teachers at vocational high schools as well as academics with relevant expertise in Tehran. Data were analyzed using qualitative methods. The first research question focused on a proper model for educational assessment. Review of literature helped develop a model with the following: 1) philosophical basis 2) principles 3) goals 4) approaches and 5) methods. The second to fourth questions addressed the indicators of art potentials of students in cognitive، emotional and skills dimensions. Finally، 30 indicators were suggested on the basis of responses of participants and relevant literature.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.