نشریه فناوری نانو
پیاپی 146 (آذر 1388)

ستاد فناوری نانو در روزهای 13 تا 17 آبان ماه 1388 جشنواره فناوری نانو را در تهران برگزار نمود. این رویداد مورد بازدید بیش از 20هزار نفر از فعالان و علاقمندان به فناوری نانو قرار گرفت.

افزایش سرمایه گذاری زمانی اتفاق می افتد که احتمال موفقیت سرمایه گذاری افزایش یابد. هم اکنون علاقه سرمایه گذاران به حوزه نانو به این دلیل نیست که نانو یک طبقه خاص سرمایه گذاری است، بلکه به این دلیل است که نانو یکی از فناوری های نوظهوری است که سایر طبقات فناوری مانند فناوری پاک یا الکترونیک را تحت تاثیر قرار می دهد. مساله ای که سرمایه گذاری را تحت تاثیر قرار می دهد، خاص فناوری نانو نیست. مهم ترین مساله در بحث سرمایه گذاری در تمام زمینه ها، پورتفوی شرکت هایی است که قادرند در مقابل رکود اقتصادی کنونی دنیا دوام بیاورند. این گزارش به طور خاص بر تامین مالی سرمایه گذاری خطرپذیر در زمینه فناوری نانو تمرکز کرده و بنابراین سرمایه گذاری صنعتی در فعالیت های تحقیقاتی مشترک یا داخلی را دربر نمی گیرد. از نظر این گزارش، تعریف شرکت فناوری نانو عبارت است از شرکتی که فناوری آن دربرگیرنده فعالیت در مقیاس اتمی، مولکولی و ماکرومولکولی است. ارزیابی کمی اندازه بازار، نرخ رشد و سهم بازار فعلی محصولات مبتنی بر فناوری نانو با استفاده از منابع داده های خارجی مانند ارائه کنندگان تحقیقات بازار، گروه های صنعتی و متخصصان فردی انجام شده است.

همکاری بین یک دانشگاه مطرح چین و یکی از بزرگ ترین شرکت های صنعتی دنیا موجب ورود گستره ای از مواد و قطعات مبتنی بر نانولوله به بازار شده است. مرکز تحقیقات فناوری نانوی سینگهوا – فاکسکون ( TFNRC ) در چین از بسیاری جهات منحصربه فرد است. این مرکز که در محوطه دانشگاه مشهور سینگهوا در پکن قرار دارد، با سرمایه گذاری صددرصدی یکی از بزرگ ترین شرکت های صنعتی دنیا (یعنی گروه فناوری فاکسکون) بنیانگذاری شده و توجه ویژه ای به نانولوله های کربنی و نانومواد مربوطه دارد. تعجبی ندارد که این مرکز توجه بالایی به کاربردهای این مواد دارد، اما در عین حال تحقیقات بنیادی قابل ملاحظه ای نیز روی رشد و فرآوری نانولوله ها انجام می دهد.

طی دهه های متمادی، تفاوت های میان علوم تجربی و علوم انسانی در محافل علمی مورد مناظره قرار گرفته است. در این مقاله کریس تومی- استاد دانشگاه کالیفرنیا - بررسی می کند که چگونه فناوری نانو به این ماجرا مرتبط می شود و اصلا چگونه ماهیت علم به خودی خود یک موضوع تحقیق موجه برای محققان علوم انسانی و علوم اجتماعی است.

شرکت آبراکسیس بایوساینس شرکتی است که در حوزه زیست داروها فعالیت می کند. اولین محصول تایید شده نانویی به وسیله ی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان سرطان سینه که به مرحله متاستاز رسیده با نام تجاری آبراکسین در سال 2005 به وسیله ی این شرکت به دنیا معرفی گردید. اولین خبر در مورد این دارو در اواخر سال 2004 منجر به افزایش 50 درصدی ارزش سهام این شرکت شد.

شمار رو به رشدی از دانشمندان در صدد بهره گیری از توانایی خودآرایی DNA در ساخت نانوماشین ها و نانوساختارهای متنوع هستند.

فناوری نانو یکی از جدیدترین حوزه های فناوری در دنیا است که مورد توجه اکثر کشورها است. امروزه با گسترش این فناوری، به ویژه در زمینه علوم پزشکی و دارو رسانی، کاربردهای زیادی برای این فناوری مشاهده می شود. در روش های نوین دارورسانی، با توجه به اینکه سلول های خاصی از بدن نیازمند فرآورده دارویی خاصی است، دارو به طور موثر و با یک روند مشخص به سمت آن سلول جهت گیری کرده، برای مدت معینی به محل نیاز تحویل داده می شود. در شیوه های نوین درمانی، یکی از اهدف مهم، درمان ژنتیکی سرطان است. ژن درمانی وارد ساختن ژن سالم و یا تعمیر شده DNA به جای ژن معیوب است. مهمترین مرحله در این خصوص، انتقال DNA به سلول هدف و هسته آن است که این از طریق حامل های مختلف صورت می پذیرد. این گونه تحولات در علوم پزشکی و داروسازی بنیادی و زیر بنایی است و سنتز درختسان ها (Dendrimers) به کارگیری ساختار جدیدی از ماکرومولکول ها برای تحقق این تحول است.

امروزه فناوری نانو به عنوان رویکردی بین رشته ای، شامل رشته هایی چون علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زیست شناسی و غیره، با اقبال بسیار خوبی مواجه شده است و این رویکرد به صورت چشم گیری در حال رشد و شکوفایی است. نانوچاه پیمایی نیز به عنوان زمینه ای بین رشته ای از جدیدترین دستاوردهای فناوری نانو در زمینه مهندسی نفت است، که در آن، از نانوربات ها برای انجام عملیات چاه پیمایی استفاده می شود. در این مقاله مباحث مختلف نانوچاه پیمایی، مزایا، معایب و چالش های آن مورد بحث قرار گرفته است. به جرات می توان گفت در نانوچاه پیمایی زمینه ای بس گسترده برای طرح ایده های جدید و البته کاربردی وجود دارد که با توجه به پتانسیل های نرم افزاری و سخت افزاری موجود در زمینه فناوری نانو و مهندسی نفت، آینده ای روشن را در این زمینه می توان متصور شد.