نشریه پژوهش ادبیات معاصر جهان
پیاپی 42 (زمستان 1386)

پژوهش حاضر در ابتدا سعی بر آن دارد که به بررسی نقش هوش چندگانه معلمان زبان انگلیسی در موفقیت آنان در تدریس بپردازد. سپس، رابطه بین جنسیت و نوع هوش های مؤثر در موفقیت معلمان را در تدریس بررسی می کند. بدین منظور، 93 نفر از معلمان زبان انگلیسی دبیرستان های مختلف شهر مشهد انتخاب شدند. در پایان سال تحصیلی، از معلمان خواسته شد که به سؤالات پرسشنامه هوش چندگانه (پرسشنامه میداس) پاسخ دهند. بطور همزمان، پرسشنامه «معلم آرمانی از دیدگاه دانش آموزان» به دانش آموزان این معلمان داده شد (2287. (N=پس از بررسی تحلیل عاملی، پرسشنامه ترجمه شده عملکرد معلم را بر اساس پنج عامل– توانایی های تدریس، شخصیت، نظم و ترتیب، برنامه های تکمیلی، و زندگی اجتماعی و علمی- توسط دانش آموزان مورد ارزیابی قرار داد. نتایج به دست آمده از تحلیل آماری همبستگی و آزمون تی بر روی داده های تحقیق نشان داد که بین موفقیت معلمان زبان انگلیسی در تدریس و هوش های زبانی، اجتماعی، و موسقیایی آنان رابطه معناداری وجود دارد، اما ارتباط بین موفقیت معلمان و دیگر هوش های آنان معنادار نیست. علاوه بر این، یافته های تحقیق نشان داد که بین جنسیت و هوش چندگانه معلمان از نقطه نظر موفقیت آنان در تدریس، تفاوت معناداری وجود ندارد. در پایان پیشنهادهایی برای تدریس و یادگیری زبان انگلیسی ارائه گردید.

بسیاری از نویسندگان فرانسوی و غیر فرانسوی، متاثر از نوشته های گوستاوفلوبر بوده اند. از آن جمله می توان از برخی نویسندگان انگلیسی زبان که جیمز جویس نیز یکی از آنهاست، نام برد. ولی تاثیر فلوبر، بیش از همه در دوبلینی های جویس به چشم می خورد، اثری که در نوع خود شاهکاری ادبی- اجتماعی است. سبک این اثر، خلق شخصیت های ضد قهرمانی و نگاه ریزبین و موشکافانه نویسنده برگرفته از الگوی مادام بوواری و شیوه خاص فلوبر در تصویرسازی است، بدین گونه که خواننده در برابر سلسله ای از تصاویری قرار می گیرد که مجموعه آنها مفهوم پر از راز و رمز داستان را به وجود می آورد. حال باید دید این تصویرپردازی چگونه از رمان فلوبر به داستان های پراکنده جیمز جویس منتقل می شود و بووارسیم حضور خود را چگونه در این داستان های پراکنده دوبلینی ها جلوه گر می سازد.

در این مقاله در صدد آنیم که با استفاده از شواهدی حاصل از اصل اول نظریه مرجع گزینی نشان دهیم که آگاهی از آن به عنوان اصلی از اصول جهانی دستور زبان به طور ناخودآگاه در نزد فارسی زبانان یادگیرنده انگلیسی به عنوان زبان دوم وجود دارد. پیش بینی این فرضیه آن است که یادگیرندگان زبان دوم، محدودیت هایی را که در تعریف حوزه مرجع گزینی ضمایر ارجاعی وجود دارد می دانند. در صورتی که این دانش از دستور زبان اول و تجربه زبان دوم به دست نیامده باشد فرضیه تحقیق تایید می شود. به عبارتی، چنانچه آزمودنی ها با موفقیت بالایی به آزمون های مربوط پاسخ دهند، می توان نتیجه گیری کرد که این اصل بهنگام یادگیری زبان دوم، در دسترس یادگیرندگان قرار دارد. این فرضیه توسط 20 دانشجوی دوره کارشناسی زبان انگلیسی که زبان مادری آنها فارسی است آزموده شد. نتایج حاصل حاکی از تایید فرضیه فوق می باشد، که این خود مؤید فرضیه دسترسی مستقیم فلین (1987) است. پایگاه نظری این تحقیق نظریه زایشی چامسکی است و به دلیل آشنایی بیشتر مخاطبان این مقاله با مفاهیم موجود در کتاب خطابه هایی در باب حاکمیت و مرجع گزینی از مفاهیم این نظریه به جای آراء جدیدتر موجود در برنامه کمینگی (چامسکی 1995) استفاده می کنیم، که البته در نتایج این تحقیق تاثیری نخواهد داشت.

وندهای منفی ساز از جمله عناصر زبانی اند که در نظام واژه سازی کاربردی گسترده دارند. نقش و نوع هر یک از این وندها از سایرین متفاوتند. برای مثال وند? ?- در ترکیب با ضمایر و قیود، جملات بدون شخص می سازد که در آن از شکل مصدری فعل استفاده می شود، در حالی که جزء? ?- در ترکیب با ضمایر و قیود، جملات فاعلی می آفریند. تفاوت معنایی حاصله از اتصال پیشوندهای منفی ساز مختلف به ریشه یکسان و ترکیب پذیری هر یک از کلمات ایجاد شده با کلمات مشخص، از دیگر ویژگی های وندهای منفی ساز است.

مجاز به معنای به کارگیری کلمه و کلام در معنای غیرحقیقی، از جمله مقولاتی است که در زبان و ادبیات همه ملل دیده می شود؛ اما تمامی شیوه های به کارگیری واژه و سخن که در یک زبان و ادبیات به عنوان مجاز تلقی می گردند، در زبان و ادبیات دیگر الزاما به عنوان مجاز شناخته نمی شوند و در مواردی میان مجاز های شناخته شده نیز شباهت ها و تفاوت هایی وجود دارد. در زبان و ادبیات آلمانی? ? گونه مجاز تمیز داده می شود: استعاره، مجاز مرسل [کیفی]، مجاز مرسل علی، مجاز مرسل کمی، دگرگویی، دگرگویی خاص و عام، وارونه گویی، بزرگ نمایی، کوچک نمایی، تاکید [روی معنای نهفته]؛ درحالیکه در زبان و ادبیات فارسی از 2 تا? مجاز: تشبیه، استعاره، مجاز مرسل، کنایه سخن گفته می شود. در این مقاله به بررسی مجازها در زبان و ادبیات آلمانی و فارسی پرداخته می شود که در حقیقت به شکلی نیز بررسی مجاز ها در زبان و ادبیات مغرب زمین و مشرق زمین خواهد بود.

تئاتر خیابانی یکی از اشکال نمایشی است که کمتر در جامعه ما و حتی در میان هنرمندان مورد توجه واقع شده است. این نمایش که غالبا در فضای باز انجام می شود، به واسطه صمیمیت حاکم بر فضای آن، و نیز به خاطر بیان دردهای اجتماعی، می تواند در جامعه مؤثر واقع شود. تئاتر خیابانی کارکردی دوگانه دارد، نخست، کارکرد جشنواره ای آن است که به صورت نمایش های دسته جمعی و کارناوالهای شادی برگزار می شود و سبب ایجاد همدلی در میان شهروندان می شود؛ اما کارکرد دیگر آن، اجرای نمایش هایی است که دارای ویژگی های اعتراض آمیز و عصیانگرانه ای است، که بیانگر تناقض های فرهنگی و یا کاستی های اجتماعی است. در این مقاله، ضمن شناسایی رویکردهای گوناگون موجود در عرصه این گونه نمایش، به بررسی ویژگی ها و دغدغه های موجود در آن می پردازیم، و راهبردهای لازم را برای رسیدن به قابلیت های مؤثر آفرینش هنری بررسی می کنیم.

سال های بسیاری است که در برنامه ریزی آموزشی به تفاوت های فردی توجه شده است. یکی از شاخصه های تفاوت های فردی، سبک های یادگیری است. کارشناسان آموزش زبان انگلیسی، مانند سایر دست اندرکاران تعلیم و تربیت، می توانند با کشف سبک های یادگیری، برنامه آموزشی مناسبی را طراحی کنند. البته تولید ابزار پایا (reliable) و معتبر (valid) مسئله ای مهم در سنجش سبک های یادگیری فراگیران زبان انگلیسی (به عنوان زبان خارجی) است. در این مقاله نتایج اجرای دو پرسشنامه سبک های یادگیری موسوم به پرسشنامه برتری سبک های یادگیری ادراکی رید(Reid) و نشانگر سبک های یادگیری وینترگرست و دی کاپیوا (Wintergerst and DeCapua) گزارش می شود. پرسشنامه اول در سال 1987 تولید شده است و به اختصار PLSPQ نامیده می شود و پرسشنامه دوم در سال 2002 تولید شده است که به اختصار LSI خوانده می شود. هر دو پرسشنامه در اصل برای کسانی تدوین شده اند که انگلیسی زبان دوم آنهاست. نتایج این تحقیق – که با روش آماری تحلیل عامل تاییدی (confirmatory factor analysis) و آلفای کرانباخ(Cronbach’s alpha) بررسی شده است– نشان داد که PLSPQ روایی سازه ندارد و نیز پایایی آن از حد معمول کمتر است. اما LSI از حیث روایی سازه و پایایی قابل قبول است. از آن جایی که تعداد سؤالات LSI از PLSPQ کمتر است، می توان گفت که از نظر عملی (practicality) از PLSPQ بهتر است. بنابراین، می توان گفت که LSI بهتر از PLSPQ سبک های یادگیری را می سنجد. اهل فن می دانند که کمتر پرسشنامه یا آزمونی پیدا می شود که همه جوانب یک سازه را در بر گیرد. برای نمونه در پرسشنامه LSI به «شیوه استدلال» (استقراء/قیاس) توجه نشده است. از این رو پیشنهاد می شود، سؤالاتی برای سنجش این سازه به این پرسشنامه اضافه شود تا به غنای آن افزوده شود.

نظام های ترجمه ماشینی برتر دنیا قادرند کتابی هزار صفحه ای را در کمتر از 2 دقیقه ترجمه کنند، کاری که مترجم زبده و حرفه ای حداقل یک سال وقت روی آن صرف می کند. منتقدان، به کیفیت ترجمه این نظام ها ایراداتی دارند، با این حال روند ترجمه ماشینی به سرعت رو به رشد است و باید به یاد داشت، ترجمه در نوع سنتی (انسانی) نیز رشد خود را در طی قرن ها به دست آورده است و اکنون نیز این گونه ترجمه ها بدون نقص نیستند. ترجمه های قدیمی اکثرا بسیار بد ترجمه شده اند و نقد و نظارت و کنترل نیز در کار نبود. فردی مثل ابوعلی سینا 40 بار کتاب مابعدالطبیعه ارسطو را خوانده و نفهمیده بود و این علتش بدی ترجمه بوده است. در این مقاله، عملکرد نظام های ترجمه ماشینی برتر روسی و غربی با هم مقایسه شده اند، تا علل برتری و نقاط ضعف آن ها نسبت به یکدیگر مشخص شوند. در مواردی این ترجمه ها با ترجمه های انسانی مقایسه شده است. همچنین تلاش شده پس از شناسایی علل اساسی غیر کارآمد بودن نظام های ترجمه ماشینی، راهکارهای ارتقاء بهبود کیفیت ترجمه به طور مسند ارائه شود.