فهرست مطالب
نشریه زن در توسعه و سیاست
سال چهارم شماره 3 (پاییز 1385)
- تاریخ انتشار: 1385/08/12
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحه 5داستان شهر زنان از جمله حکایت های دو منظومه اسکندرنامه فردوسی و نظامی است. در اسکندرنامه فردوسی این شهر، شهر هروم نامیده شده است. ساکنان شهر هروم همه زنان اند . اسکندر که مشتاق سرزمین های تازه است قصد دیدار این شهر را می کند. در طی این داستان ما از چگونگی و چونی حکومت زنان بر این سرزمین آگاه می شویم. پس از فردوسی، نظامی در اسکندرنامه با طول و تفصیل بیشتری به این داستان می پردازد. پادشاه شهر زنان نظامی بانویی نوشابه نام است که خرد و زیبایی جان و تن را با هم جمع آورده است . ماجرای این داستان در شهر بردع یعنی وطن خود نظامی اتفاق می افتد که از این جهت شباهت آن به داستان خسرو و شیرین هم قابل توجه است. چرا که مهین بانو هم حاکم شهر ارمن است و اداره امور این شهر به تمامی در دست زنان است. شیرین شاهزاده ارمنی نیز از جمله این زنان است . شباهت این داستان ها با داستان های اساطیری زنان آمازون که زنانی بوده اند که بر شهر خود حکومت داشته اند و مردان را به سرزمین ایشان راه نبوده است و اینکه ناحیه مستقر ایشان با آنچه نظامی گزارش می کند راست می آید مورد توجه مقاله حاضر قرار می گیرد. دور از انتظار نیست که شاعران بزرگ افسانه سرای تاریخ ایران با در دست داشتن اطلاعاتی که ممکن است از اسکندرنامه های منثور به دست آورده باشند از داستان شهر زنان باخبر شده و آن را به نظم کشیده اند . نکته دیگر اینکه فمینیست های عصر حاضر هم با نوشتن داستان های یوتوپیایی شهر زنان رویکردی دوباره به این آرمان شهر داشته اند.
کلیدواژگان: آرمان شهر، اسکندرنامه فردوسی، اسکندرنامه نظامی، شهر زنان، زنان آمازون -
صفحه 31در این مقاله رابطه بین ساخت قدرت در خانواده و مشارکت اجتماعی افراد در بزرگسالی در میان نمونه ای391 نفری از افراد بالای 25 سال ساکن تهران بر اساس روش پیمایش مورد تحلیل قرار گرفته است. هدف اصلی این مطالعه بررسی این مساله است که چگونه افراد از طریق فرایند جامعه پذیری تبدیل به افراد بزرگسالی می شوند که مشارکت اجتماعی آنها می تواند به استمرار، اصلاح، تقویت و یا تغییر شکل جامعه مدنی کمک کند. رویکرد نظری پژوهش رویکرد تکوینی است که بر اساس آن شکل گیری مشارکت اجتماعی و تقویت جامعه مدنی متاثر از زمینه های تکوینی افراد است، جامعه مدنی توسط افرادی که در حال شکل دادن به هویت های مدنی خود هستند، ساخته می شود. متغیر ساخت قدرت در خانواده در قالب ساخت قدرت یک جانبه پدرمحور، یک جانبه مادرمحور، متقارن نسبی و متقارن همه جانبه که نشانگر طیفی است که در یک سوی آن استبداد و در طرف دیگر آن دمکراسی قرار دارد اندازه گیری شد. متغیر وابسته در قالب یک طبقه بندی سه گانه از مشارکت یعنی مشارکت با برد محدود، مشارکت با برد متوسط و مشارکت با برد گسترده مورد سنجش قرار گرفت. استنباط آماری از داده ها نشان می دهد خانواده نقش مهمی در ایجاد روحیه مشارکت جویی در افراد دارد. هر اندازه ساخت قدرت در خانواده برابرتر و مبتنی بر تصمیم گیری های مشارکتی باشد فرزندان در بزرگسالی به سمت مشارکت های با برد گسترده و با شعاع عمل بیشتر مانند عضویت در احزاب، تشکل ها و... گرایش پیدا می کنند. بنابراین به جهت اهمیت جایگاه خانواده در ایران ایجاد زمینه های رشد و تقویت خانواده دمکراتیک جهت ایجاد شهروندانی دمکرات و مشارکت جو بسیار ضروری و حائز اهمیت است. به نظر می رسد برنامه ریزی منسجم در این زمینه نتایج ماندگارتر و نهادینه تری نسبت به اتخاذ رویکردهای بالا به پایین (دمکراسی از بالا) در جامعه ایران داشته باشد.
کلیدواژگان: خانواده دمکراتیک، رویکرد تکوینی، ساخت قدرت در خانواده، مشارکت اجتماعی -
صفحه 61این مقاله برآمده از پژوهشی است که هدف آن، شناسایی تفاوت های جنسیتی در سبک های هویت، تعهد هویت و کیفیت دوستی دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهر تهران است. به این منظور 400 دانش آموز دختر و پسر به صورت تصادفی از مناطق نوزده گانه آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند. برای بررسی سبک های هویت و تعهد هویت از پرسشنامه سبک های هویت (ISI) برزونسکی (1990 و 1989) که توسط وایت و همکاران (1998) مورد تجدید نظر قرار گرفته (ISI-6G)، استفاده گردید. همچنین پرسشنامه کیفیت دوستی (حجازی و ظهره وند،1380) برای بررسی کیفیت دوستی مورد استفاده قرار گرفت. تقابل دوستی، از طریق «گروه سنجی» محاسبه گردید. نتایج نشان داد که دختران در استفاده از سبک هویت اطلاعاتی بر پسران پیشی می گیرند. لیکن دختران و پسران در استفاده از سبک هویت هنجاری و سبک هویت مغشوش/ اجتنابی و تعهد هویت، تفاوت معناداری نشان ندادند. همچنین در ارتباط با مولفه های کیفیت دوستی، دختران به صورت معناداری در صمیمیت و افشای خود و تقابل دوستی بر پسران برتری دارند. در مولفه های مجاورت و وفاداری و اعتماد، تفاوت معناداری بین دو جنس مشاهده نشد.
کلیدواژگان: تعهد، سبک های هویت، کیفیت دوستی -
صفحه 77اندیشمندان هنگام توجه به توانمندی های مدیریتی زنان در بیرون از منزل، از یک سو، به ورود طیف گسترده ای از زنان در نیروی کار و از سوی دیگر به تبعیض علیه زنان در اشغال پست های مدیریتی و موقعیت های قدرتمند سازمانی اشاره می نمایند. اگر چه اشتغال زنان در سازمان های کار بیرون از منزل را می توان به عنوان مدرک وقوع تغییر در نظر گرفت، ولی ایجاد فرصت هایی که آنها بتوانند قابلیت های مدیریتی خود را به نمایش بگذارند از اهمیت ویژه ای برخوردار است و این امر نیازمند شناسایی و ارزیابی توانمندی های مدیریتی زنان است. در این پژوهش توانمندی مدیریتی زنان با روش کمی و کیفی در میان 172 نفر از زنان آموزش و پرورش، دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز که مشاغل مدیریتی را تجربه نموده اند، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. در روش کمی از شاخص های برقراری ارتباط اجتماعی، اعتماد به نفس و خلاقیت استفاده شده است. در روش کیفی تفسیر زنان مورد مطالعه از ویژگی های مدیران زن توانمند، راه های رسیدن به این ویژگی های مدیریتی، ملاک های ارزیابی مدیر توانمند و شیوه های مساله یابی و حل مساله مورد توجه قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اگر چه زنان مورد مطالعه از توانمندی مدیریتی نسبتا بالائی (با توجه به ارزیابی خود ایشان) برخوردارند ولی بستر سازمانی و اجتماعی مناسب جهت توانمندسازی زنان به اندازه کافی وجود نداشته و دگرگونی و تحول در ساختار مدیریتی سازمان ها به نفع زنان به کندی انجام می شود.
کلیدواژگان: اعتماد به نفس، توانمندی مدیریتی، جنسیت، خلاقیت -
صفحه 97هدف از این تحقیق شناسایی دانش بومی جنسیتی است، به عبارت دیگر قرار است به این پرسش پاسخ داده شود که آیا دانش کشاورزی زنان با مردان متفاوت است؟ بدین منظور با استفاده از تحقیقات میدانی و تکنیک های ‹ ارزیابی مشارکتی روستایی›، کتابخانه ای و اسنادی تعداد150 خانوار از 22 روستای شهرستان نیشابور به صورت تصادفی ساده انتخاب و زنان روستایی نمونه در تابستان 1382 مورد مصاحبه و پرسشگری قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که اولا زنان روستایی نمونه از دانش کشاورزی خوبی برخوردارند و دیگر آن که با استفاده از آزمون فریدمن و با ضریب اطمینان بالای 99% تایید گردید که میزان دانش کشاورزی آنان در مراحل مختلف تولید متفاوت است. به طور مشخص تر نتایج نشان داد که بیشترین دانش آنان در مرحله کاشت محصول و به ویژه در کشتهای معیشتی و کمترین دانش آنها به روش های شیمیایی مبارزه با آفات زراعی مربوط می شود.
کلیدواژگان: جنسیت، دانش کشاورزی بومی، زنان روستایی نیشابور -
صفحه 131
داعیه این مقاله این است که تغییرات اجتماعی-فرهنگی در ایران معاصر متاثر از متغیر جنس است و بخش عظیمی از این تاثیر را با مشاهده علمی چگونگی افزایش فعالیت های علمی دختران و زنان در کشور می توان نشان داد. با وجود اهمیت ترکیب جنسی دانشجویان و شکل گیری نیروهای جدید علمی توجه چندانی به این تغییرات در برنامه ریزی ها نمی شود. این مقاله برای روشن کردن تاثیر متغیر جنس در تغییرات اجتماعی-فرهنگی ابتدا از نتایج کاربرد روش مطالعه پیمایشی برای جمع آوری داده های 16539 دانشجو از 35 دانشگاه کشور استفاده می کند و سپس برای نشان دادن تغییرات اجتماعی-فرهنگی ضمن استفاده از نظریه «روابط ترکیبی شیوه های فرهنگی»، از نتایج پیمایش دوم در میان 1200 نمونه در شهر تهران استفاده می کند. همچنین، از ابزار تحلیل آماری استفاده شده تا نشان داده شود که تفاوت در اخذ نمره در میان دانشجویان، معنی دار است و تصادفی نیست. این مطالعه در قالب یک طرح پژوهشی اما با دو پژوهش پیمایشی که اهداف روش شناسی یکسان داشتند، انجام شده است. یافته های این دو مطالعه عبارتند از: 1- نمراتی که دانشجویان در دروس مختلف می گیرند بر اساس متغیر جنس تغییر می کند و میانگین نمره دختران دانشجو در مقایسه با پسران بالاتر است؛ 2- تفاوت دختران و پسران دانشجو در اخذ نمرات، ابزار یا شاخص مناسبی برای ارزیابی جهت گیری تغییرات اجتماعی و فرهنگی ایران معاصر است؛ 3- این جهت گیری، ابزار مناسبی برای فهم تغییرات نیروی انسانی آینده و اشتغال در ایران است.
کلیدواژگان: تغییرات ارزشی، فرهنگی، روابط ترکیبی شیوه های فرهنگی، عملکرد علمی، نسل
-
Page 5
-
Page 31Social participation has a critical effect on quality of life in any society. In this paper, we try to evaluate eventual relationships between the structure of power in family and quality and quantity of social participation. The main objective is to measure the correlation between the type of socialization in the family of orientation (origin), and the type of social participation and its scope. The principal approach is to take into consideration the genesis of participation in the process of decision making at home, and its continuation in the society as a whole. According to this approach, configuration of social participation and strengthening of civil society is influenced by developmental grounds of individuals; civil society is constructed by persons who are forming their civic identities. Methodology used is inferential statistics and survey. The study is carried out in Tehran in 2004 and 391 adults living in Tehran is included in this study. The research illustrates clearly the effect of structure of power in family on social participation among the adults. For Those adult whose family is democratic and egalitarian, the scope of social participation was considerable. People from these families will participate, in adulthood, in the destiny of society as a whole (unions, parties, political organizations…); they are true citizen of their society.Keywords: developmental approach, family power structure, democratic family, social participation with limited range, participation with medium range, participation with wide range
-
Page 61The purpose of this study is to identify the gender differences in identity styles, commitment and quality of friendship. For this reason, 400 high school students from 19 educational regions in Tehran (males –females) are chosen randomly. Three scales are administrated: identity style inventory-six grade (White et al, 1998), quality of friendship (Hejazi, Zohrevand, 1380) and Socio-metric questioner. The results show that: -females use informational identity style more than males; -there is no significant gender difference in normative, diffuse/avoidant, and commitment identity styles; -females are higher than males in intimacy, self-disclosure, and reciprocity friendship; -there is not a gender difference in proximity, trust, and royalty.
-
Page 77On discussion about managerial ability of women outside home, social scientists refer to the wide range of women in labor force on one hand and to the discrimination against women on the other. Although women occupation is considered as an evidence of change, but providing opportunities for them in order to fulfill their abilities is of primer significance. This requires identification and evaluation of women managerial ability. Our case study consists of 172 women working in ministry of education, Shiraz University and Shiraz medical science university who experienced managerial position. In the research, the women’s managerial ability was examined and evaluated by quantitative and qualitative method. In quantitative method, the indicators of the social communication, self –esteem, and creativity were employed. In qualitative method, women’s interpretation about the characteristics of women managerial ability, the way to obtain those characters, evaluative criteria of women managerial ability and methods of problem finding and problem solving were considered. The findings represents that although the women are enjoying almost high managerial ability but the social and organizational context is not sufficient enough for their empowerment and the change in managerial structure of organizations in the benefit of women is very slow.
-
Page 97Indigenous Knowledge (IK) is important for every nation and consequently for the whole world. from scientific and cultural view point. Previously IK did not have a good status and it was in a ‘backward’ state during 19th century, but in 20th century due to bio-environmental problems caused by inopportune use of modern technology in developing countries, the scholars directed their attention to IK. In this process Gender IK was dealt with as necessity, because the GIK make the rural development more effective. In this paper my aim is to identify GIK, while acknowledging that the rural women IK is different with men’s one. The methods of data gathering include documentary and library Sources, Internet and Field study. In Field study, the different “PRA” Techniques are used. For this purpose 150 women from 22 Nieshabour villages are chosen by simple random and are interviewed. The result of the research shows (with 95% confidents) that the women in this area are very rich in agriculture IK. Most of their IK is in plantation particularly in mixed and livelihood crops, while they have less IK in identifying the modern methods of pest control. But the men have high rank AIK in commercial and mono-cultivation.
-
Page 131
The main problem that this paper addresses concerns the socio-cultural changes in contemporary Iran that are claimed to be determined by the variable of sex and that a large part of this effect can be observed in the growing scientific activities of female students. Despite the importance of gender composite of the students and the formation of new scientific forces and the consequent effect of it in developmental planning of the country, little if any attention has been paid to these changes. The paper uses the results of a survey research in which 16539 students from 35 national universities in Iran were surveyed in 2001-2002 to show the differential performance of female and male students. In order to show the socio-cultural changes that support the above changes, the paper uses the articulation of cultural modes theory while using the data gathered from a survey research among 1200 samples in the city of Tehran. In addition, a statistical analysis is used to indicate that the difference between male and female students in obtaining differential grades is statistically meaningful and is not accidental. This paper uses the results of two surveys that were done within one package of research project. The findings are discussed as follows: 1- Obtaining differential grades among university students depends upon the variable of sex. The mean grade obtained by female students is higher than the grades obtained by male students. 2- Obtaining grades by male and female students is a valid index that can be used to evaluate the direction of socio-cultural changes in contemporary Iran, 3- Studying the elements of this direction is a powerful tool for understanding the changes in future of human resources and the situation occupation in Iran.
Keywords: articulation, cultural modes, scientific performance, generation, social value changes
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.