فهرست مطالب

مدیریت آب - سال چهارم شماره 1 (پیاپی 8، بهار 1394)

نشریه مدیریت آب
سال چهارم شماره 1 (پیاپی 8، بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/03/25
  • تعداد عناوین: 4
|
  • گام های اجرایی نو (نرم افزاری) در مدیریت آب
  • غلامرضا سلطانی* صفحه 3
    حفاظت از منابع آب با روش های جلوگیری قانونی نمی تواند موفق باشد. شایسته است از یک سو قوانین و مسایل حقوقی را اصلاح کرد و سیاست های مناسب و درست را تدوین کرد و از سوی دیگر با پیاده کردن سیاست هایی که به افزایش انگیزه بهره برداران کمک می کند زمینه را برای حفاظت از منابع آب با کمک تشکل های کشاورزی فراهم کرد. روی انگیزه ها باید بیش از گذشته توجه کنیم و مواردی را که لازم است بهره برداران تشویق شوند به سمت حفاظت از منابع آب بروند شناسایی و پیاده سازی کرد. در حدود 45 سال اخیر در کشور، هیچ اقدام مناسب و فراگیری برای نجات آبخوان ها که به صورت انگیزشی باشد انجام نشده است. در ادامه به دو نمونه تجربه عملیاتی در ایالت کالیفرنیا و حوزه رود اردن اشاره شده است.
    کلیدواژگان: آبخوان، منابع آب زیرزمینی، حفاظت، سیاست های انگیزشی، کالیفرنیا، حوزه رود اردن
  • نوشتار آب
  • سید احمد خاتون آبادی*، لطف الله ضیایی صفحه 13
    در این نوشتار نشان داده خواهد شد که دو سیاست کلی و جاری در کشور در ارتباط با آب که عبارتند از:الف-سیاست پرداخت یارانه به حامل های انرژی در بخش کشاورزی؛ب-سیاست توسعه روش های آبیاری نوین (تحت فشار)؛خود عامل تشدید و تداوم بحران آب زیرزمینی در کشور هستند و با تکیه بر مبانی کارشناسی نشان داده خواهد شد تا زمانی که سیاست های جاری کشور مورد تجدید نظر جدی قرار نگیرند، تلاش ها و برنامه ریزی های در دست انجام مسوولان کشور برای مقابله با بحران آب زیرزمینی بی نتیجه خواهد بود. در این نوشتار همچنین با نقد نگرش عمومی و رایج مبنی بر اینکه برداشت های غیر مجاز از منابع آب زیرزمینی علت بروز بحران است، ضمن باز تعریف برداشت مجاز و غیر مجاز و با در نظر گرفتن توان اکولوژیک دشت ها، نشان داده خواهد شد حتی با حذف کامل برداشت هایی که با تعریف قراردادی موجود غیرمجاز نامیده می شوند هم روند تخریب و نابودی آبخوان ها متوقف نمی شود و با شتاب کمتر، تداوم خواهد یافت.
    کلیدواژگان: بحران آب، آبیاری نوین، یارانه، ارزیابی سیاست ها، هشدار
  • حمید شفیعی زاده* صفحه 29
    در این پژوهش با استفاده از روش کیفی مردم نگاری، روند توسعه ی روستایی و کشاورزی سردارآباد، یکی از روستاهای شهرستان کبودرآهنگ استان همدان، در چند دهه ی اخیر، مورد بررسی قرار گرفته که بر اساس نتایج به دست آمده، عواملی مانند بهره برداری بی رویه از منابع آب و خاک و توسعه ی سریع و بدون برنامه ریزی با دیدگاهی غیرسیستمی باعث شده است که توسعه ی این روستا سیر نزولی داشته و خسارات جبران ناپذیری به زیرساخت های طبیعی روستا وارد آید. با توجه به یافته های پژوهش پیشنهاد شده است با استفاده از ظرفیت های موجود، بالاخص تعاونی تولید و نیز تجربه ی گذشته، برنامه ای برای توسعه ی دوباره این روستا طراحی گردد.
    کلیدواژگان: توسعه روستایی، مردم نگاری، خشکسالی، سردارآباد
  • داریوش مختاری* صفحه 59
    از آنجا که راهکارهای موجود (گسترش آبیاری نوین، الگوهای کشت سازگار با کم آبی، ساخت سردخانه در مبادی تولید و...) برای رویارویی با بحران منابع آب در حوزه عمل دستگاه های اجرایی آب و خاک به طور تقریبی شناخته شده است، تمرکز این نوشته بر بازشناسی بن بست های اجرای آن راهکارها و همینطور نحوه اجرای درست راهکارها با محوریت حفاظت از آبخوان های کشور است. این نوشته از دو بخش تشکیل شده است که در آغاز، پیش بینی اجمالی وضعیت کشور از ناحیه بحران کم آبی انجام گرفته و در بخش دوم آسیب شناسی و بازشناسی راهکارها با برشمردن شماری از آن راهکارها ارایه می شود.
    کلیدواژگان: آسیب شناسی، راهکارها، خشکسالی، تجارت آب مجازی، الگوی کشت، کم آبی، سردخانه، نظام بهره برداری
|
  • Gholamreza Soltani* Page 3
    Groundwater conversation cannot be achieved only by regulaton or command and control approach. In many cases institutional reforms and economic incentives approaches may be more cost-effective approach to encoarage water users in saving water use. Participation of water users in groundwater management programs is an essential aspect of sustainable groundwater use in water scarce regions. Howevere, my experience in about 45 years in Iran indicates that lack of an appropriate policy to provide incentives for water users participation in groundwater management an conservation is among the main causes of groundwater depletion in Iran. Some relevant examples of successful institutional reforms in California and Jordan river Valley are mentioned in supporting this approach.
    Keywords: Incentive policies California, the Jordan River, grounwater resources
  • Sayyed Ahmad Khatoonabadi*, Lotfollah Ziaee Page 13
    The article will be show that two current policies in relation to water resource that are a): policy of paying subsidies to the agricultural sector and b): development of modern irrigation methods (under pressure), Would be increase country's water crisis and Based on the principles of expertise will be shown until the current policies not to be revised, seriously, then efforts and programs for encounter with water crisis will be futile. In this article, also with criticizing of public attitudes that say: "water crisis due to illegal withdrawal", whit redefining legal and illegal withdrawal and consider ecological potential of plains, will be show that even with removal of illegal withdrawals, aquifer Destruction not stop and Continued with Grab less.
    Keywords: Water Crisis, new irrigation, subsidies, legal, illegal withdrawal, evaluation of policies, warning
  • Hamid Shfeezadeh* Page 29
    In this research, using qualitative ethnographic methods, proceeding of rural and agricultural development in vilage Sardarabad (in Kabudarahang region in Hamedan province), in the last few dicad be evaluated. On the basis of the obtained results, Factors such as indiscriminate exploitation of water and soil resources and the fast and unplanned village development with a unsystematic attitude has caused irreparable damage to natural structure into the village.According to the research findings, were be suggested that with use of existing capacities, especially, rural production cooperative and last experiences, develop programs redesigned to this village.
    Keywords: rural development, ethnographic, drought, Sardarabad village
  • Dariush Mokhtari* Page 59
    Because of existing solutions (development of under pressure irrigation systems, planting patterns consistent with dehydration, Refrigerator construction in production centers, etc.) for encounter with the crisis of water resources, are known approximately, so that, the focus of this article is recognation of the deadlocks and accurate achievement of solutions whith emphasis on protection of country aquifer. This article consists of two parts: first, short forcasting of drought condition of country and secondary, Pathology and recognition of solutions with enumerate some of solutions.
    Keywords: Pathology, solutions, drought, virtual water trade, crop pattern, exploitation system