فهرست مطالب
فصلنامه سیاست علم و فناوری
پیاپی 4 (زمستان 1387)
- تاریخ انتشار: 1387/11/22
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 1-10
تعیین اولویت‌های تحقیقاتی در سطح ملی، بخشی و بنگاهی، ضرورتی است که در دهه‌های اخیر بیش‌تر به آن توجه شده است. تاکنون روش‌های مختلفی در این خصوص توسعه داده شده است که به‌طور عمده با رویکردهای عددی و به صورت کمی انجام پذیرفته و بعضی اوقات نتایج صحیحی به همراه نداشته است. در این راستا، ترکیبی از روش های کمی و کیفی تعیین اولویت تاحدی این ضعف را پوشش داده و برای شرایط مختلف، پاسخ‌های مناسبی ارایه کرده است. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش انتخاب فناوری‌های کلیدی، روشی برای تعیین اولویت‌های تحقیقاتی در سطح بخش ارایه و سپس از آن در تعیین اولویت‌های تحقیقاتی غشا در صنعت گاز کشور استفاده شود.
کلیدواژگان: فناوری غشا، اولویت بندی تحقیق و توسعه، روش فناوری های کلیدی -
صفحه 1
-
صفحات 11-19
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مقالات منتشر شده نویسندگان ایرانی در مجلات ISI و در طول سالهای 1989 تا 2005 از نظر میزان همکاری در تالیف مقالات و تاثیر آن بر میزان استناد به این مقالات انجام شده است. در این پژوهش از روش کتابخانه‌ای و تحلیل استنادی و برای گردآوری اطلاعات کتاب‌شناختی مقالات نیز از پایگاه اطلاعاتی Web of Science و برای تحلیل آماری از آزمون‌های تحلیل واریانس، آزمون تعقیبی دانکن و همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در 2/88 درصد مقالات از نویسنده همکار وجود داشته است. لازم به ذکر است که بین وجود نویسنده همکار و میزان استناد به مقالات، همبستگی مستقیم و معنا‌دار وجود دارد. تحلیل یافته‌ها، معنا‌داری تفاوت بین میزان استناد به مقالات در حوزه‌های پنج‌گانه موضوعی (علوم پایه، پزشکی، فنی و مهندسی، کشاورزی و انسانی) را نیز اثبات کرد.
کلیدواژگان: هم تالیفی، مقالات ایرانی، مجلات ISI، حوزه های موضوعی -
صفحات 21-36
مطالعه و بررسی برای شناسایی مسایل کلیدی مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی نزدیک به سه دهه است که در بسیاری از کشورها و نواحی دنیا انجام می‌شود، به طوری که اخیرا مطالعات و تحقیقات روز افزونی در این خصوص در نواحی مختلف جهان انجام شده است. هدف این پژوهش، شناسایی متغیرها و عوامل موثر بر مسایل کلیدی حوزه مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی1 در ایران می‌باشد. به این منظور، پس از مطالعه منابع و بررسی تحقیقاتی که در این حوزه در نقاط مختلف دنیا انجام شده بود، به شناسایی مسایل کلیدی مطرح در مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی سازمان‌های ایران پرداخته شد که با نظر خبرگان، این حوزه در ایران تکمیل شد و همچنین عوامل موثر بر این مسایل در دو سطح متغیرهای محیطی و سازمانی مورد شناسایی قرار گرفت. سپس مدلی مفهومی از عوامل موثر بر مسایل کلیدی سیستم‌های اطلاعاتی ارایه شد. بر این اساس پرسش‌نامه‌‌ای تهیه شد که بخش اول آن به منظور شناسایی مسایل کلیدی مطرح در مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی کشور و بخش دوم آن نیز برای آزمون مدل عوامل موثر بر مسایل شناسایی شده طراحی شد. در بخش پایانی این مقاله نیز بر اساس تجزیه و تحلیل‌های انجام گرفته، مدل نهایی ارایه شده است که به‌این ترتیب تلاش می‌شود تا نتایج به‌دست آمده درخصوص مسایل کلیدی و عوامل موثر بر مسایل کلیدی مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی در ایران با توجه به سطح اهمیت با نگرشی راهبردی در سازمان‌های کشور توصیف و پیشنهاد شود.
کلیدواژگان: رتبه بندی مسائل کلیدی، متغیرهای سازمانی، متغیرهای محیطی، مدیریت سیستم های اطلاعاتی -
صفحات 37-48
مستندات ثبت اختراع شامل اطلاعات کمیاب و نتایج پژوهش‌های کاربردی است. تحلیل اطلاعات ثبت اختراع سبب ایجاد بینش جدید درخصوص محیط تجاری و پژوهشی می‌شود. شناسایی کاربردهای تحلیل ثبت اختراع ضمن پاسخ‌دادن به بسیاری از نیازهای اطلاعاتی و کمک به تصمیم‌گیری در مراکز پژوهشی، سبب آشنایی و ترغیب پژوهشگران و مدیران برای استفاده از این ابزار جدید در موضوع پژوهش می‌گردد. هدف از این مقاله ارایه یک چارچوب مفهومی مناسب برای ارزیابی میزان استفاده از تحلیل ثبت اختراع در مراکز پژوهشی است. در این راستا تعیین کاربردهای تحلیل ثبت اختراع در مراکز پژوهشی به عنوان هدف دوم مطرح می‌باشد. این تحقیق از نوع کیفی است و نتایج آن از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، پرسش نامه ، مصاحبه با خبرگان (نیمه ساختاریافته)، مشارکت پژوهشگر در پژوهش و همچنین استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به‌دست آمده است. در پایان چارچوب مفهومی "سلسله مراتبی" به عنوان چارچوب ارزیابی برتر(مناسب) شناسایی و زیربخش‌‌های آن نیز تعیین شد. این ساختار به سه سطح کلان (راهبردی)، میانی (رقابتی) و عملیاتی (فنی) تقسیم‌بندی شده و در آن 75 کاربرد تحلیل ثبت اختراع در مراکز پژوهشی شناسایی و در دسته‌بندی‌های مختلف ارایه شده است.
کلیدواژگان: ثبت اختراع، تحلیل ثبت اختراع، مراکز پژوهشی -
صفحات 49-58
تحقیق حاضر به منظور به‌کارگیری روش‌های نقشه استراتژی و کارت امتیازی متوازن در مورد استراتژی فناوری در سطح ملی طراحی و اجرا شد که هدف از آن ارزیابی کارایی و اثربخشی برنامه ملی فناوری نانو ایران برای اطمینان از تکمیل زنجیره نوآوری نانو در چارچوب نظام ملی نوآوری بود. در این حالت وجوه کارت امتیازی متوازن در چارچوب نظام ملی نوآوری و بر اساس اهداف و کارکردهای آن تنظیم و سنجه‌های مورد نیاز تعریف شد. نتیجه جالب حاصل از ادغام مفاهیم نظام ملی نوآوری و کارت امتیازی متوازن استنباط آن بود که در پایین‌ترین سطح نقشه استراتژی باید سرمایه اجتماعی به عنوان زیرساخت نظام ملی نوآوری قرار گیرد و نظام ملی نوآوری نیز به نوبه خود زیرساخت توسعه اقتصادی است که در بالاترین سطح نقشه استراتژی قرار خواهد گرفت.
کلیدواژگان: نظام ملی نوآوری، سرمایه اجتماعی، فناوری نانو، نقشه استراتژی، کارت امتیازی متوازن -
صفحات 59-72
مقاله حاضر کنکاشی در نسبت میان نظریه‌های توضیح دهنده فرایند خلق دانش و شرایط خاص اقتصاد ایران است. قسمت‌های آغاز مقاله به‌شکل تفصیلی به توصیف ویژگی‌های فرایندی تاریخی می‌پردازند که نظریه‌های تبیین‌کننده دانش از خلال آن فرایند در دنیای توسعه یافته نضج گرفته و مسیر تکاملی خویش را طی کرده‌اند. این توصیف تاریخی از طریق بررسی نقادانه نقاط ضعف و قوت رویکردهای گوناگون به فرایند خلق، توزیع و به‌کارگیری دانش به‌ویژه رویکردهای رایج کنونی، یعنی آن‌دسته از نظریات متاخر که بر نقش کشش بازار تاکید ویژه دارند - تکمیل می‌شود. مقاله سپس از طریق تحلیل ویژگی‌های ساختاری اقتصاد ایران "تناسب تبیینی" رویکردهای تقاضامحور و سیستمی در متن شرایط کشور را مورد تردید قرار داده است و در نهایت به اتخاذ نوعی رویکرد سیستمی، نه برای تبیین وضع موجود بلکه به‌عنوان چارچوبی برای حرکت به‌سمت وضع مطلوب فرامی‌خواند.
کلیدواژگان: نظریه تبیین کننده، عرضه محور، تقاضا محور، فرایند خلق دانش، اقتصاد رانتیه، کشش بازار -
صفحات 73-82
هدف از این پژوهش، تعیین میزان همکاریهای علمی بین ایران و کشورهای هم‌جوار در تالیف مشترک مقاله‌های منتشر‌شده مجلات ISI در سالهای 1990 2007 است. در این پژوهش از روش توصیفیتحلیلی با استفاده از ابزارهای علمسنجی استفاده شده است. شاخص تالیف مشترک برای سنجش میزان همکاری شده استفاده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بیش‌ترین همکاریهای علمی ایران در میان کشورهای هم‌جوار با کشورهای روسیه، ترکیه، و پاکستان است. بیش‌ترین همکاریها در حوزه‌های موضوعی فیزیک، زیستشناسی و شیمی صورت گرفته است. مقاله‌های مشترک در مجله‌هایی منتشر شدهاند که ضریب تاثیر بالایی دارند. میزان همکاریهای علمی در بازه زمانی پژوهش از سیر صعودی برخوردار است. دانشگاه‌های صنعتی شریف، شهید بهشتی و تهران از میان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور بیش‌ترین همکاری را با کشورهای مجاور هستند. میزان تولیدات علمی هر کشور با میزان همکاریهای علمی آن کشور از همبستگی بالایی برخوردار است. این پژوهش نشان می‌دهد که به نظر میرسد روابط سیاسی بین کشورها، در شکلگیری همکاریها موثر باشد؛ ولی علایق فرهنگی مشترک از قبیل دین و مذهب در شکلگیری همکاریها نقش قابل توجهی نداشته باشد، هرچند تاثیر زبان مشترک در شکلگیری همکاریها تا حدودی قابل مشاهده است.
کلیدواژگان: همکاری علمی، تالیف مشترک، علم سنجی
-
Priority Setting of R&D Issues - A Case Study of Membrane Technology in National Iranian Gas CompanyPages 1-10
Setting priorities in R&D issues at national, sector and firm level is a necessity that is considerably concerned during latest decades. Although various methods are developed for Priority setting, most of them are quantitative, somehow with the wrong results. To deal with the challenges, different combinations of qualitative and quantitative approaches are developed for various situations. In this paper, a new approach using critical technologies method is developed in the sector level and applied for prioritizing R&D issues of membrane technology in National Iranian Gas Industry (NIGC).
Keywords: Membrane Technology, R&D Priority Setting, Critical Technologies Method -
Page 1
-
Pages 11-19
This research using Document Study and Citation analysis methods aimed to investigate the situation of co-authorship among Iranian articles published in ISI journals (1989-2005). Web of Science (WoS) database have been used to collection data in use as well. To examine the hypothesis and address research questions, ANOVA, Duncan and Spearman tests was used. Findings showed. 88.2 percent of Iranian articles have enjoyed co-authorship, there is correlation between co-authorship and citation rate of articles and there is significant difference among five subject areas (Pure Sciences, Medical Sciences, engineering, agriculture and Humanities) respect to citation rate of the articles.
Keywords: co-authorship, Iranian articles, ISI journals, Subject areas -
Pages 21-36
Near 3 decades, identifying and investigating the key issues of information systems management was a major concern of many countries. But there are a few researches about identifying major variables that affects the key issues in the IS management field. In the other side there are not any researches in the national level about variables affecting the key issues in Iran. Therefore in this paper, after identifying the key issues of IS management in the literature, based on expert opinions the major variables that affect the key issues was identified. Finally the importance of the affecting variables was determined using post hoc Bonferroni test, and depicted in a schematic model.
Keywords: Key issues Ranking, Organizational variables, Environmental variable, IS management -
Pages 37-48
Patent documentations include the rare information and the results of applied researches. The analysis of the patent information establishes a new insight about the research and business environment. The recognition of the patent analysis applications not only responds to many information needs and contributes to decision making in research centers, but also makes the researchers and managers familiar with and encouraged to the use of this new tool in research. Presenting a suitable conceptual framework to evaluate the rate of patent analysis usage in research centers is the object of this article. Another object, in this respect, is to determine the applications of the patent analysis. This is a qualitative research, and its results obtained by library studies, questionnaire, interview with the experts (semi-structured), researcher's contribution in research, and also by using the AHP technique. Finally, the hierarchical conceptual framework is recognized as a supreme (suitable) one and its sub-sections are determined. This structure is divided to macro (strategic), intermediate (competitive) and operational (technical) levels. Seventy five patent analysis applications in research centers are recognized in this structure and are presented in different classifications.
Keywords: Patent, Patent Analysis, Reserch Centers -
Pages 49-58
This research has designed and conducted to adapting Strategy Map and Balanced Scorecard techniques in the case of national technology strategy for evaluating the progress of National Iranian Nanotechnology Initiative (NINI). While conducting research, it realized that the layers of Strategy Map are in high accordance with National Innovation System (NIS) levels. Therefore, these two mentioned approaches combined by survey of experts. Integrating two approaches concluded us placing "Social Capital" at the bottom layer of the Strategy Map as the NIS infrastructure and economic development at its top layer as the NIS obtained.
Keywords: National Innovation System, Social Capital, Nanotechnology, Strategy Map, Balanced Scorecard -
Pages 59-72
This research has designed and conducted to adapting Strategy Map and Balanced Scorecard techniques in the case of national technology strategy for evaluating the progress of National Iranian Nanotechnology Initiative (NINI). While conducting research, it realized that the layers of Strategy Map are in high accordance with National Innovation System (NIS) levels. Therefore, these two mentioned approaches combined by survey of experts. Integrating two approaches concluded us placing "Social Capital" at the bottom layer of the Strategy Map as the NIS infrastructure and economic development at its top layer as the NIS obtained.
Keywords: explaining theory, supply-centered, demand-centered, the processes of knowledge creation, rantier economy, market pull -
Pages 73-82
The purpose of this study is to explore the scientific collaborations between Iran and its neighbor countries from 1990 to 2007, describing the need and importance of collaboration in scientific research. Scientific research collaboration as an important component of the research process is an essential factor in the development of science and research, especially in developing countries. This study analyzes 'co-authorship' as the most common indicator for assessing scientific collaborations. For this study, papers co-authored and published by researchers affiliated with institutions from Iran and its neighbor countries are considered. ISI Web of Science was the main source of data collection. The findings show that Iran has the highest number of co-authorships with Russia, Turkey, and Pakistan, respectively, in physics, chemistry, and biology. Although, common language and culture may have significant impact on scientific collaborations, they are not the only factor. This study shows that political relations between countries may be have a direct impact on scientific collaborations. It is also shown that there is a significant correlation between scientific research productivity of a country and its scientific collaborations with other countries.
Keywords: Scientific, collaboration, co-authorship, Scientometrics
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.