فصلنامه فرهنگ پویا
پیاپی 7 (اسفند 1386)

در تشکیل تار و پود روابط پا برجای مسلمانان با یکدیگر در سراسر جهان و تاسیس امت یک‌پارچه و متحد اسلام هیچ عاملی به اندازه انسجام اسلامی اهمیت و موضوعیت ندارد. تنها روابطی می‌تواند تکیه‌گاه مسلمانان از هر قشر و فرهنگ و مذهبی قرار گیرد که فارغ از تشریفات سیاسی و به‌ دور از هیاهوهای ساختگی براساس انسجام اسلامی شکل پذیرفته باشد. انسجام اسلامی در حقیقت روح هم‌گرایی، هم‌نوایی، هم‌دلی، هم‌اندیشی و همراهی را در کالبد جوامع اسلامی دمیده، به آن‌ها هویتی مستحکم می‌بخشد و زمینه‌ساز ایجاد دولت و امت اسلامی می‌گردد...

مگر مسلمانان جهان فاجعه قتل عام صدها عالم و هزاران زن و مرد فرقه‌های مسلمین را در طول حیات ننگین آل‌سعود و نیز جنایت قتل عام زایران خانه‌ خدا [کشتار دردناک حاجیان ایرانی در سال 1366ه‍ . ش] را فراموش می‌کنند؟!...

امریکا وهابیت را علیه وحدت مسلمین تجهیز کرده است. مردم را به دست‌هایی که امروز وحدت را می‏شکنند، توجه بدهید. با مردم هم صریح حرف بزنید...

نخستین اجلاس علمی فکری پویا با عنوان «وهابیت، مانع انسجام اسلامی» از مجموعه نشست‌های فرهنگی فصل‌نامه فرهنگ پویا همزمان با ورود بنیانگذار جمهوری اسلامی در 12 بهمن، در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) برگزار شد. در این جلسه که با استقبال بی‌نظیر جوانان دانشگاهی و حوزوی و با حضور اساتید حوزه و دانشگاه رو‌به‌رو شد، کارشناسان و صاحب‌نظران تاریخچه و عقاید و مجموع فعالیت‌های فرهنگی، علمی و سیاسی فرقه وهابیت را مورد بررسی قرار دادند. در این همایش نیم روزه، فیلم کوتاهی از جنایت‌های هولناک و دلخراش وهابیت در کشورهای اسلامی به نمایش درآمد که گوشه‌ای از هزاران هزار جنایت این فرقه به شمار می‌آید. آن‌چه در ادامه می‌آید، گزارش مکتوب میزگرد علمی اجلاس پویا است که توسط حجج اسلام یوسفی غروی، عباس جعفری و حسینی قزوینی برگزار شد...

در میان فرقه‌ها و نحله‌های موجود در دنیا کم نیستند آنانی که در آغاز راه، بوته خار و علف‌های هرزه‌ای بیش نبودند که بر سر راه هدایت امت‌ها سر برآورده بودند، اما غفلت و کاهلی دوراندیشان درد آشنای زمان و فرصت‌طلبی دون‌اندیشان، از این بوته خارهای کوچک، انبوهی متراکم و گسترده را فراهم آورد که اکنون در مسیر حرکت امت واحده پیامبر رحمت و مهر، سد راهی عظیم به شمار می‌آیند. این پدیده شوم جز در اثر ناآگاهی و غفلت و پیروی از نفس و ترس تحقق نیافته است. استعمارگران دون‌اندیش قرن‌هاست که با تقویت نادانی، غفلت، ترس و تبعیت از نفس، ریشه‌های این سد راه را تقویت می‌کنند. هوشیاری و بیداری اندیشمندان دنیای اسلام و حرکت به سمت تحقق آرمان دیرین پیامبر خدا (ص) با تکیه بر اشتراکات و دوری جستن از اختلاف و تفرقه، راه‌کارهای اصلی برای بی‌تاثیر ساختن تلاش مانع اصلی انسجام اسلامی، یعنی وهابیت است. آن‌چه در ادامه ملاحظه می‌کنید، سخنان ارزشمند حضرت استاد علامه محمدتقی مصباح یزدی در این باره است که در نخستین اجلاس علمی فکری پویا در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و در جمع جوانان مشتاق دانشگاهی و حوزوی بیان شده است. پای سخن حضرت استاد می‌نشینیم و از خرمن اندیشه ایشان بهره می‌جوییم...

حجت الاسلام و المسلمین جعفر مرادی، متولد 1351، یکی از کارشناسان بحث فرقه‌ها و نحله‌های اسلام به شمار می‌آید. وی که بیش از 19 سال در حوزه علمیه مشهد به تحصیل، تدریس و تحقیق اشتغال داشته و در کنار آن علوم دانشگاهی را تا مقطع کارشناسی ارشد به پایان رسانده است، هم اکنون به عنوان مشاور اعتقادی در آستان قدس رضوی و عضو هیات علمی دفتر تبلیغات استان خراسان رضوی به فعالیت اشتغال دارد. علاوه بر آن، در شاخه‌های علوم اسلامی همچون کلام قدیم و جدید، کلام مقارن (بین مذاهب) و کلام تطبیقی (بین الادیان) در حوزه و دانشگاه مشغول به تدریس می‌باشد. از حجت الاسلام و المسلمین مرادی تاکنون ده‌ها مقاله و پژوهش منتشر شده است. در گفت‌و‌گوی پیش رو، وی به کارنامه سیاه وهابیت در تاریخ اسلام اشاره می‌کند و هیاهوی رسانه‌ای این فرقه دست ساخته استعمار را به عنوان راهکار اصلی برای فرار به جلو و پنهان نمودن جنایت‌های موجود در سابقه وهابیت برمی‌شمرد. پای گفت‌و‌گوی ایشان می‌نشینیم...

با مرور اندیشه وهابیان افراطی به ویژه موسس این مذهب، محمد بن عبدالوهاب، می‏توان به آسانی دریافت که بدفهمی و تفسیر به رای‏هایی که در حوزه توحید و واژگانی همچون شرک، عبادت و اله صورت گرفته، آنان را به ورطه تکفیر کشانیده است. این نوشتار، عهده‏دار نقد و بررسی - هر چند کوتاه - اندیشه محمدبن عبدالوهاب درخصوص توحید و شرک است...

جامعه‌ای رشدیافته و پویاست که از وحدت و انسجام درونی برخوردار باشد و در مقابل، جامعه‌ای را عقب مانده می‌دانیم که در آتش تفرقه می‌سوزد. رسول گرامی اسلام(ص) در روزهای پایانی عمر گرامی خویش از دغدغه‌ها و دل‌واپسی‌های بعد از خود می‌گوید و همگان را به همدلی و وحدت پیرامون محور «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی‌الامر منکم» فرا می‌خواند تا جامعه اسلامی به صورت یک جامعه پویا و زنده در میان جوامع انسانی سرافراز باشد...

کرمی که می‌خواست در پیله تفکر خود بیارامد تا به جهان حقیقت پر گشاید، نادانسته گرفتار تار عنکبوتی افراط شد و نه تنها پروانه نگردید تا شمع هدایت را طواف کند، بلکه در دام جهل خویش افتاد و با انکار پرواز، شب پرست شد! وهابیت همین است که گفتم و چه سخت می‌توان «خواب زده» را بیدار کرد! آن‌چه می‌آید، بازخوانی برخی آیات قرآنی و مقایسه آن با رفتار وهابیان است؛ باشد که تامل آورد...

فرقه ضاله وهابیت با اندیشه‌های انحرافی عده‌ای کج‌اندیش شناخته می‌شود که می‌کوشند تا با برداشت‌های سطحی از مفاهیم عمیق دینی، چهره‌ای خشن و کریه از دین ارایه کنند.وهابیان تحت تاثیر افکار نادرست ابن تیمیه و به دنبال او محمدبن عبد الوهاب، دیدگاه خاصی در میزان شرک و توحید دارند و بسیاری از اعمال مسلمین را شرک و عاملان به آن را مشرک می‌خوانند، و به تبع آن، خون و اموالشان را حلال می‌شمارند. در نوشتار ذیل عقاید و افکار وهابیون و ادله ارایه شده در رد آن را به اختصار بررسی می‌کنیم...

چاپ کتاب‌های پیشوایان سلفیه و وهابیت مانند ابن‌تیمیه، ابن‌قیم، محمدبن عبدالوهاب و خاندان او و صدها کتاب و مجله دیگر در عربستان و خارج از آن، برضد تشیع، انقلاب اسلامی، رهبری و مردم ایران با به کارگیری جدیدترین فناوری تبلیغاتی و همچنین تربیت مبلغان وهابی و تامین هزینه‌های مالی آن‌ها، ساختن مساجد متعدد در سراسر جهان، کمک‌های بلاعوض و سرمایه‌گذاری‌های کلان در راه گسترش اسلام سعودی، گوشه‌ای از فعالیت‌های حاکمان وهابی به شمار می‌آید. خاندان آل‌سعود، که بیش از چهار هزار نفر هستند، عمده مشاغل و پست‌های کلیدی را در سراسر کشور پهناور عربستان در دست دارند. مذهب رسمی عربستان، سنی حنبلی است که بر اساس تعالیم محمدبن عبدالوهاب اداره می‌شود و اقلیتی (15 درصد) در منطقه شرقی، قطیف، احساء، دمام و ظهران شیعه هستند. خاندان محمدبن عبدالوهاب که به «آل‌الشیخ» معروف شده‌اند، پست‌های مهم افتا، ارشاد، تبلیغات، آموزش مذهب وهابیت و مانند آن را در دست دارند. این مقاله به ساختار مذهبی، فرهنگی و سیاسی عربستان سعودی و عملکرد آن در دوره‌های اخیر، پس از تاسیس کشور و استقرار قدرت وهابیان می‌پردازد...

دین و مذهب همواره عاملی سرنوشت ساز در تحولات کشورها بوده و جنبش‌های اجتماعی فراوانی به نام آن در سراسر جهان به ویژه ایران شکل گرفته است. در این میان، استفاده ازمذهب و علایق دینی مردم برای ایجاد تغییرات گسترده سیاسی و اجتماعی حکم شمشیر دو لبه را دارد؛ زیرا هم می‌تواند از جانب مصلحان دلسوز و صادق در جهت بهبود اوضاع به کار گرفته شود و هم می‌تواند ابزاری فریبنده در اختیار استعمارگران باشد تا در پوشش آن به اهداف خود جامه عمل بپوشانند. تاسیس فرقه ضاله بهاییت در سده اخیر نمونه ای کوچک از بازیچه قرار گرفتن دین به دست استعمارگران برای تحقق اهداف شومشان است. در نوشتار ذیل مروری گذرا بر فعالیت این فرقه استعمار ساخته از بدو پیدایش تا کنون خواهیم داشت...

همین‌طور بدون مقدمه که نمی‌شود وارد خانه کسی شوید. اول باید آشنا باشید، مدتی رفت و آمد کرده باشید و به قول معروف، چیزی داده و چیزی گرفته باشید تا معتمد اهل خانه شوید. می‌شود بدون مقدمه وارد خانه غریبه‌ای شوید و هوار نزنند که دزد به خانه‌مان زده است؟! آن‌هایی هم که دلشان به حالمان سوخته بود و می‌خواستند امام زمانی بفرستند و ملت را نجات دهند، این حرف‌ها را می‌دانستند. هر چه بود، زیر سر همین آخوندهای کراواتی مثل شیخ علی لنکرانی بود. بین خودمان باشد؛ تا توانستیم آیات قرآن را تاویل کردیم و فکر کردیم خیلی می‌دانیم! باب امام موعود شدیم، امام شدیم و حتی جای خدا را هم تصاحب کردیم، اصلا ما خودمان پدر خوانده بابیم...

انسجام اسلامی، موضوعی است که پیشینه‌ای به درازای عمر «امت» دارد. از همان روز که قرآن کریم، این امت را «امت واحد» نامید و محور این وحدت را در شعار «من خدای شما هستم» مطرح ساخت و از همان روز که پیامبر اعظم(ص) گروه‌های پراکنده مردمی را بر محور خداپرستی گرد هم آورد و نام «امت مسلمان» بر آن نهاد و همه را به صراط مستقیم الهی رهنمون شد، نخستین تلاش‌ها برای انسجام اسلامی و اتحاد ملت خودنمایی کرد. دعوت پیامبر (ص) از همان آغاز با «گذشت» و «آینده‌نگری» همزاد بود، خواه آن روز که حضرت علی (ع) به رغم یقین به این‌که او خود محور آسیای خلافت است، خاموش نشست و قیامی برای دفاع از حق خویش به راه نینداخت، بلکه در مقام مشورت با خلیفه وقت به خیرخواهی او پرداخت و وی را هنگام جنگ قادسیه اندرز داد که «چونان محور آسیاب، جامعه را به گردش درآور و با کمک مردم جنگ را اداره کن»؛ و خواه امروز که دلاورمردانی امت را به انسجام و اتحاد می‌خوانند و جان بر راه احیای «امت واحد» می‌گذارند. در این میان، به رغم ضرورت «وحدت و انسجام اسلامی» و تلاش‌هایی که در این راه صورت پذیرفته، برخی از همان دیرباز سنگ‌هایی بر این راه افکنده‌اند و هنوز نیز می‌افکنند...

خیلی وقت‌ها چینش و کنار هم گذاردن وقایع تاریخی می‌تواند گزاره‌های جامعه‌شناسانه و مردم‌شناسانه ارایه دهد؛ گزاره‌هایی که شاید قطعیت نداشته باشند اما در درجه بالایی از گمان قرار دارند. دیدن جریانی واحد در سیر تاریخی یک ملت و در فراز و فرود روزگار، چیزی نیست که به آسانی بتوان آن را اتفاقی دانست. این قلم خواسته است با واکاوی تاریخی فرهنگی دو جامعه عربستان و ایران اشاره‌ای گذرا به زمینه‌های شکل‌گیری دو فرقه وهابیت و بهاییت داشته باشد...

تبلیغ وهابیت در کشورهای اسلامی مساله‌ای جدی است. این فرقه، غیر از انحراف‌های اساسی، ابزاری در دست استعمارگران و سیاست‌های شیطانی امریکا و انگلستان است و یکی از عوامل اصلی ایجاد اختلاف بین مسلمانان محسوب می‌شود. در مقاله ذیل، این موضوع را بررسی می‌کنیم. ایجاد تفرقه در دنیای اسلام، خواست استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا است و در اثر وجود اختلاف‌ها و تشدید آن، دشمنان اسلام و مسلمانان بیش‌ترین بهره‌برداری را از ذخایر مادی و معنوی کشورهای اسلامی کرده‌اند...

پایه‌های سست وهابیت بنا نهاده شده تا بنیادهای استوار اعتقادی اسلام را ریشه‌کن سازد؛ گواه این ادعا آن است که مقتولان به دست وهابیون، تنها مسلمانانی موحد هستند که به یگانگی حق شهادت می‌دهند و محمد(ص) را پیامبر او می‌دانند و فقط به این گناه کشته می‌شوند که به مذهب اختراعی محمد بن عبدالوهاب تن نداده‌اند. این شیوه تندروهایی به ظاهر مسلمان است که در برابر جنایت‌های صهیونیست‌ها در فلسطین و لبنان سکوت اختیار کرده‌اند و در عوض مسلمانان را به جرم زیارت قبر پیامبر اسلام (ص) و توسل به اهل بیتش، سر از تن جدا می‌کنند. قتل، غارت، هتک حرمت و شرارت‌های این فرقه ضاله سال‌هاست سایه به سایه مسلمانان را تعقیب می‌کند و با حمایت آل‌سعود، در جهان ریشه می‌دواند. نوشتار زیر نیم نگاهی است به گوشه‌ای از جنایت‌های این فرقه در قبال مسلمین و به ویژه شیعیان...

اندیشه وهابیگری در ابتدای پیدایش خود، ماهیتی غیر ایدیولوژیک داشت؛ اما عبدالعزیز موسس خاندان سعودی کوشید تا وهابیت و اندیشه آن را به ایدیولوژی نظام حاکم تبدیل کند. او را از این جهت، باید لنین وهابیت دانست. ایدیولوژیزه شدن وهابیت در زمان وی تکمیل و تثبیت شد. با وجود این، وهابیگری از دهه 80 ظهور جدی‌تری پیدا کرد. این موضوع تحت تاثیر عوامل متعدد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شکل گرفت. تحولات اجتماعی و دینی در خود عربستان، تحولات در جهان اسلام و در درون وهابیت، پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اشغال افغانستان توسط شوروی و تحولات پاکستان از جمله این عوامل بودند...

گویا چشم فرو بستن بر تفاوت‌های آشکار آموزه‌های اسلامی و آن‌چه روح و تعالیم مسیحیت خوانده می‌شود، به سنتی تاریخی در میان نظریه‌پردازان و اندیشمندان غربی و مقلدان ایشان در دیگر سوی کره خاکی تبدیل شده است. چه آن‌که در صحنه صحنه رویارویی غرب با اسلام و مسلمانان، تصویری از این تلقی کودکانه را می‌توان یافت...

فرقه بهاییت از سال 1260 قمری توسط علی محمد باب که خود را «باب»‌امام زمان(عج) و وسیله تماس مردم با آن حضرت معرفی می‌کرد، به وجود آمد. وی به سبب عقاید کفرآمیزش در سال 1266 به دست امیر کبیر کشته شد. پس از او، دو برادر مدعی جانشینی وی شدند و بدین ترتیب، میان پیروان این فرقه اختلاف افتاد. گروهی پیرو «صبح ازل» (بابی‌ها) و عده‌ای پیرو برادر دیگر، «بهاء ا...» (بهایی‌ها)‌ شدند و در اثر درگیری بین آن‌ها تعدادی بسیاری جان خود را از دست دادند. دولت عثمانی برای پایان دادن به درگیری‌ها، بهاء‌ا... و طرفدارانش را به «عکا» در فلسطین اشغالی و صبح ازل و یارانش را به قبرس تبعید کرد. از آن جا که بهاییان در مسایلی چون اسلام ستیزی دارای هدف مشترک با صهیونیست‌ها بودند، پس از تشکیل رژیم غاصب اسراییل و راه اندازی تشکیلات مرکزی این فرقه در شهر حیفا، به طور کامل در خدمت این رژیم قرار گرفته و فعالیت آن‌ها براساس خواسته‌های صهیونیست‌ها تنظیم شد. در نوشتار ذیل می‌کوشیم، برخی از زوایای پیدا و پنهان روابط متقابل این دو پدیده جعلی را بررسی کنیم...

به رسمیت شناخته شدن بهاییت از سوی رژیم صهیونیستی و حمایت بی‌دریغ برای تبلیغ آن از سوی این رژیم که بر اساس آموزه‌های تلمود و تورات تحریف شده، یهودیت را آیین برتر می‌پندارد، موضوعی است که به سادگی نمی‌توان از آن چشم پوشید. برقراری رابطه صمیمانه این فرقه با صهیونیست‌هایی که زمین را میراث بنی اسراییل و خود را وارثان سیاست و حاکمان اقتصاد جهانی می‌دانند، گامی برای تحقق اهداف صهیونیسم است. در این مقاله نویسنده می‌کوشد تا با بررسی روابط به ظاهر دو سویه اسراییل بهاییت، سهم این فرقه را در پیشبرد اهداف صهیونیسم تبیین کند...

امام خمینی (ره): «اسلام و مذهب مقدس جعفری سدی است در مقابل اجانب و عمال دست نشانده آن‌ها... قرن‌هاست که با نیرنگ‌های مختلف برای شکستن این سد نقشه می‌کشند. گاهی از راه مسلط کردن عمال خبیث خود بر کشورهای اسلامی و گاهی از راه ایجاد مذاهب باطله و ترویج بابیت و بهاییت و وهابیت... با زنده بودن این مکتب بزرگ هرگز اجانب غارتگر به آرزوی غیر انسانی خود نمی‌رسند، ناگزیر هستند مذهب مقدس تشیع و روحانیت را که پاسداران آن هستند، به هر وسیله تضعیف کنند و بکوبند.» استعمارگران با تجربه‌ای که از جنبش‌های ضد استعماری در ایران به دست آوردند، بر آن شدند تا پایه‌های اعتقادی مذهب تشیع را مورد تردید و تزلزل قرار دهند؛ بر این اساس مرامی را بدعت گذاشتند که بعدها به نام بهاییت مشهور شد. بهایی‌گری به صورت یک جنبش اجتماعی در قرن سیزدهم هجری (نوزده میلادی) در ایران پا به عرصه وجود گذاشت. این جنبش با حمایت بیگانگان در مقابل فرهنگ اصیل ملی اسلامی قرار گرفت و به صورت ابزاری در دست استعمارگران برای مقابله با پایه‌های اعتقادی مردم مسلمان این سامان به کار رفت. گسترش نفوذ استعمار در ایران و افزایش تماس ایرانیان با فرهنگ اروپایی در کنار استبداد شاهان زمینه را برای ظهور حرکت‌های جدید اجتماعی فراهم کرد. در این شرایط، بهاییت به عنوان نگرشی همچون نگرش‌های وارداتی سکولار در ایران ظاهر شد و در مقابل حرکت‌های احیاگر سنت‌های ملی – دینی ایستاد. این فرقه با هدف قرار دادن مهم‌ترین اصول اعتقادی تشیع هرگونه تحرک مذهبی و سیاسی را زیر سوال برد و درست به همین دلیل بود که در عصر پهلوی دوم، رژیم شاه دست بهاییان را در همه زمینه‌ها باز گذاشت تا اندیشه مبارزه‌های مذهبی را که امام خمینی (ره) سمبل آن شناخته شده بود، از میان بردارد...

بهایی‌گری در قرن سیزدهم هجری (نوزدهم میلادی) در ایران پا به عرصه وجود گذاشت و به عنوان حرکتی علیه سنت‌های دینی و اجتماعی حاکم بر جامعه به حیات خویش ادامه داد. بروز این جنبش در ایران زمانی بود که پس از جنگ‌های این کشور و روس، به علت افزایش تماس با فرهنگ اروپایی، نوگرایی افکار بسیاری از متفکران و نیز عوام را به خود مشغول کرده و در نتیجه مخالفت با سنت‌های نادرستی مانند استبداد شاهان، زمینه برای ظهور حرکت‌های اجتماعی فراهم شده بود. در چنین اوضاعی جنبش‌های اصلاحی چندی در ایران شکل گرفتند و برخی به فکر تغییر فرهنگ ملی حاکم و ایجاد نوآوری‌های مذهبی افتادند. در نتیجه این تفکر، فرقه‌هایی چون شیخیه و بهاییه در کنار مکاتب سکولار ظاهر شدند و همواره در مقابل حرکت‌های احیاگر سنت‌های ملی – دینی ایستادند و حرکت‌های سنت‌شکن را تایید کردند...

پس از مرگ عباس افندی (عبدالبها) در دوم ذیقعده 1309 (1921 م)، شوقی افندی 27 نفر از بزرگان بهایی را به منظور حفاظت و تبلیغ امر بهاء الله با عنوان «ایادی امر الله» انتخاب کرد. شوقی افندی بر خلاف وصایای عباس افندی جانشینی برای خود معین نکرد و در نتیجه پس از مرگ وی بین بهاییان کشمکشی شدید به وجود آمد. بسیاری از احباب، باب ولایت امرالله را مسدود دانستند و سال 1342 ه. ش در لندن کنفرانسی از روسای بهایی در محل تشکیل دادند و نه نفر از اعضای بیت العدل موعود را انتخاب کردند...

آن راننده کرد زبان شافعی مذهب وقتی فهمید از مشهد آمده ایم، بغض گلویش را گرفت و گفت: «خیلی وقت است که قصد زیارت کرده ام اما مشکل دارم. دعا کنید مشکلم حل شود. باور کنید تا حالا سه بار ایشان را در خواب دیده ام و مرا دعوت کرده اند...» آری! اهل سنت ایران و البته بسیاری از مناطق دیگر، ارادت بسیاری به اهل بیت پیامبر(ص) دارند و این شناخت، واقعیتی است که باید به‌عنوان بخشی مهم در بررسی فعالیت‌های وهابیت و تاثیرات آنان بر اهل سنت مورد توجه قرار گیرد. به نمونه‌های دیگر توجه کنید...

ماه محرم و مراسم عزاداری ابا عبد الله الحسین (ع) که می‌تواند نمادی از شکوه و عظمت شیفتگان اهل بیت (ع) باشد، با ندانم‌کاری‌ و خرافه‌گرایی‌های برخی عزاداران، به مستمسکی برای توهین و تمسخر شیعیان تبدیل می‌شود!...

کشف حجاب از زنان مسلمان و انهدام وجدان مشترک اسلامی، واقعیت تردیدناپذیر تاریخی است که از دیرباز مورد توجه جدی استعمار جهانی بوده است. از سال‌های دور کوشش‌های فراوانی شده است تا زمینه‌های روانی، فرهنگی و اجتماعی گریز از ارزش‌های اسلامی ایجاد شود. پیدایش مسلک بابیگری در ایران نیز همین مقصود را تعقیب می‌کند. این نوشتار شخصیت زنان بهایی را که زمینه‌ساز و مجری توطیه کشف حجاب در ایران بودند، مورد بررسی قرار می‌دهد...

پیشوایان فرقه وهابیت، با جعل حدیث و یا برداشت‌های انحرافی از احادیث پیامبر گرامی اسلام (ص) احکامی را جعل و به جامعه وهابیت القا کرده‌اند که با احکام حقیقی اسلام فرسنگ‌ها فاصله دارد. نمونه‌ای از این سوء برداشت‌ها، مربوط به احکام پیرامون زنان و ممنوعیت‌های ایجاد شده برای این قشر از سوی شیوخ وهابی‌ است؛ ممنوعیت‌هایی ساختگی که زندگی خالی از رضایت و لذت را برای زنان رقم زده‌اند؛ اما این سکوت ناپایدار، مدتی است درهم شکسته و از گوشه و کنار جهان، فریاد اعتراض زنان وهابی به زندگی خفقان‌بارشان به گوش می‌رسد. نوشتار زیر گویای اعتراض‌های این قشر ستم دیده است...

انگشت اشاره‌ام را بالا می‌برم: من داوطلبم که برای تو نامه‌ای بنویسم,تویی که در کنارت رو به کعبه- این مایه قوام حیات بشر- چند نوبت فریضه گزاردیم. ظاهرا شبیه هم,بعد با هم طواف کردیم. پشت مقام خلیل دو غزل نیاز خواندیم. رفتیم برای این‌که سعی کنیم مثل هاجر تمام فاصله‌ها را برای رسیدن به سرچشمه خورشید بدویم. برای تو می‌نویسم تا واژه‌ها با نیروی ماورایی‌شان پلی شوند بین عقل و وجدان ما,من,تو. من با تشیع مظلومم و تو با وهابیت مجهولت! این نامه را که نوشتم,خواهم فرستاد به نشانی تمام اندیشه‌هایی که تشنه جرعه‌ای حرف حساب‌اند,حرفی که ردخور نداشته باشد,حق باشد,حقی اصیل و بی‌خدشه!...

حقیقت همچون جویباری زلال که از سرچشمه هستی حیات گرفته، راه خود را در میان سنگلاخ‌های توهم و شبهه و دشمنی می‌گشاید و در قلوب تشنگان حق نفوذ می‌کند. این همان حقیقتی است که امام رضا(ع) به آن اشاره دارد: «ان الناس لو علموا محاسن کلامنا لاتبعونا» (اگر مردم زیبایی‌های کلام ما را دریابند، از آن پیروی می‌کنند)؛حق نیازی به پوشش و آرایش برای جلب نگاه مردمان ندارد بلکه خود از چنان زیبایی و جلوه ای برخوردار است که به آرامی در دل‌ها  و جان‌ها نفوذ می‌کند. در مقابل، این باطل است که باید چهره کریه خود را در پرده ای از  آرایش بپوشاند تا موفق به جلب نگاه ها، آرا و عقاید شود. مکاتب و آیین‌های باطل برای حضور در عرصه جوامع انسانی چاره ای جز این ندارند که باطن باطل و ناخوشایند خود را در پوششی از زیبایی‌های غیرواقعی قرار دهند تا شاید زمانی هرچند کوتاه انسان‌ها را به سمت خویش بکشانند. بهاییت نیز همچون دیگر عقاید باطل از این قاعده مستثنا نیست. از زمانی که بهاییت در ایران پایه گذاری شد، تمام تلاش خود را متمرکز کرد تا خود را  آیین صلح جو و آزادی طلب در جهان معرفی و افکار جهانیان را به سمت خویش معطوف کند. رهبران بهاییت در این راه، از استفاده از هیچ یک از ابزار و ترفندهای تبلیغاتی فروگذار نکردند. در این میان، رسانه‌ها و به ویژه رسانه‌های تصویری نقش چشمگیری در زیبا نشان دادن چهره بهاییت برعهده داشتند. در مدت زمان کوتاهی، فیلم‌ها و مستندهای بسیاری درباره بهاییت ساخته شد که هر یک به گونه‌ای نکاتی را درباره این آیین و متدینان به آن برای جهانیان مطرح می‌کرد. فیلم «بهاییت در حیاط خلوت من» نیز یکی از این تلاش‌ها محسوب می‌شود که در این مقاله، گزارشی از آن را می‌خوانید...

«بندر حیفا» مهم‌‌ترین شاهرگ اقتصادی اسراییل و کوتاه‌ترین مسیر به سوی خزانه‌های این رژیم است. این بندر که علاوه بر موقعیت جغرافیایی، از لحاظ نظامی و اقتصادی نیز چهره‌ای جهانی یافته، به دلیل وجود مکان‌های گردشگری در آن هم اهمیت چشمگیری دارد. اما در این میان، معبد بهاییان با تمام جاذبه‌های توریستی و جهانگردی، موقعیتی منحصر به فرد را در قلب حیفا به وجود آورده است. این مقاله بر آن است تا جایگاه این معبد را از لحاظ اقتصادی و جغرافیایی در مهم‌ترین بندر تجاری اسراییل مورد بررسی قرار دهد...

وهابیت
1. «سرگذشت وهابیت (در آغاز پیدایش)»
ترجمه‌ابراهیم وحدی دامغانی
گلستان کوثر، تهران، 1376.
2. «تاریخ وهابیان»
ایوب صبری، ترجمه علی اکبر مهدی‌پور...

اول: هنگامی در میان تحریریه سخن از موضوع این شماره از نشریه به میان آمد که ماه‌های پایانی سال انسجام اسلامی و اتحاد ملی پیش رو بودند. موضوعی این‌چنینی که در آن موانع اصلی انسجام اسلامی مورد بررسی قرار می‌گرفت، باید تا اندازه‌ای دقیق و با ظرافت طرح می‌شد که خود، عامل و تهدیدی برای انسجام و اتحاد نگردد. از همین رو بود که دوستان تحریریه پویا عزم خود را جزم نمودند و در مدت زمانی کوتاه و با همه سختی ها و کاستی‌ها موضوع «وهابیت و بهاییت» را به عنوان دو مانع اصلی انسجام اسلامی و اتحاد ملی مطرح ساختند. براساس پیشینه‌ای نه چندان دور از سلسله بحث‌های فکری علمی نشریه پویا که برای نویسندگان و محققان جوان دانشگاه و حوزه برگزار می‌شد...