فهرست مطالب

پژوهش در سلامت روانشناختی - سال سوم شماره 1 (بهار 1388)

فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی
سال سوم شماره 1 (بهار 1388)

  • تاریخ انتشار: 1387/12/21
  • تعداد عناوین: 7
|
  • رابطه بین رضایت از زندگی با کیفیت زندگی و بهزیستی ذهنی در معلمان شهر تهران
    محمدنقی فراهانی، شهرام محمدخانی، فرهاد جوکار صفحه 5
    این پژوهش به منظور بررسی رضایت از زندگی در معلمان شهر تهران با کیفیت زندگی، بهزیستی ذهنی و عزت نفس آنان انجام شده است. از طریق روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی نمونه ای به حجم500 نفر از معلمان تهرانی انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی، بهزیستی ذهنی به همراه پرسش هایی درباره ی وضعیت اقتصادی اجتماعی معلمان که در یک پرسشنامه ی متحدالشکل فراهم شده بود از طریق دو کارشناس ارشد آقا و خانم در نواحی مختلف آموزش و پرورش مورد آزمایش و بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد، رضایت از زندگی از طریق دو متغیر دیگر یعنی بهزیستی ذهنی و کیفیت زندگی قابل پیش بینی است. اگرچه تا اندازه ای رضایت از زندگی از طریق متغیرهای کیفیت زندگی همچون ملزومات زندگی، سلامت بدنی، روابط بین فردی و معنی دار بودن زندگی قابل تبیین است ولی به تنهایی برای یک پیش بینی قوی کافی نیست. رضایت از زندگی علاوه بر داشتن یک کیفیت زندگی مناسب، نیازمند بهزیستی ذهنی نیز می باشد. در تحقیق حاضر هنگامی که متغیرهای کیفیت زندگی با متغیر بهزیستی ذهنی در کنار هم قرار گرفتند درصد زیادی(41 %) از واریانس رضایت از زندگی را تبیین و پیش بینی می کردند.
    کلیدواژگان: رضایت از زندگی، سلامت روان شناختی، کیفیت زندگی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر استرس بر توجه انتخابی (متمرکز) بینایی با نگاه به عامل گشودگی نسبت به تجربه
    امیرمحمد شهسوارانی، سیدکاظم رسولزاده طباطبایی، حسن عشایری، کلثوم ستاری، مصطفی محمدی صفحه 15
    هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر استرس بر توجه انتخابی و متمرکز بینایی با نگاه به عامل شخصیتی گشودگی نسبت به تجربه بود. تعداد 60 نفر از دانشجویان پسر ساکن شهر تهران با میانگین سنی 26 سال و 7 ماه (دامنه سنی 21 تا 36 سال) پس از اعمال متغیرهای کنترل به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. از آزمودنی های گروه های آزمایشی پس از اعمال کاربست آزمایشی (انجام تکالیف استر س زای شناختی) آزمون سنجش توجه انتخابی (متمرکز) بینایی به عمل آمد. بر آزمودنی های گروه کنترل بدون اجرای تکالیف استرس زای شناختی آزمون سنجش توجه انتخابی (متمرکز) بینایی اجرا شد. خطاهای آزمودنی ها در تعداد (خطای شمارش) و طبقه بندی محرک ها (خطای طبقه بندی) به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدند. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از آزمون t برای دو گروه مستقل نشان داد که در سطح 0001/0 میانگین نمرات خطاهای شمارش و طبقه بندی آزمودنی های گروه آزمایش از گروه کنترل به طور معناداری بیشتر است. همچنین میانگین نمرات خطاهای شمارش و طبقه بندی گروه گشوده به طور معنادار بیشتر از گروه آزمایش (سطح اطمینان 01/0 و کمتر) شد و آزمون ANOVA نیز نتایج حاصله را تایید کرد. بخشی از نتایج پژوهش حاضر در پاره ای زمینه ها با پژوهش های موجود متفاوت است. این امر می تواند ناشی از اعمال متغیرهای کنترل نوروسایکالوژیک و تفاوت در جامعه های مورد بررسی باشد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که استرس توجه انتخابی (متمرکز) بینایی را کاهش می دهد و افراشتگی عامل گشودگی نسبت به تجربه در تشدید این امر نقش مهمی بر عهده دارد.
    کلیدواژگان: توجه بینایی انتخابی (توجه متمرکز بینایی)، استرس، گشودگی نسبت به تجربه (انعطاف پذیری)
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • خودکار آمدی اداره شده، راهبردهای شناختی مقابله و استرس تحصیلی
    فرشته چراغی، مهدی دستا، رقیه قربانی، افسانه عبیدی زادگان، مهدی عرب زاده صفحه 29
    این مطالعه با هدف ارزیابی اثر مستقیم و غیر مستقیم خودکارآمدی ادراک شده از طریق راهبردهای شناختی مقابله ای بر استرس تحصیلی دانشجویان انجام شد. داده ها از 435 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی از هفت گروه آموزشی در سال تحصیلی 1388 گردآوری شد. از دو ابزار پرسشنامه استرس تحصیلی ادراک شده و خودکارآمدی تحصیلی (زاژاکووا و همکاران 2005) و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (گرانفسکی و همکاران، 2001) استفاده گردید. در تحلیل داده ها روش تحلیل مولفه های اصلی، تحلیل عامل تاییدی و مدل معادلات ساختاری بر پایه نرم افزار لیزرل برای ارزیابی مدل ساختاری بکار رفت. مدل ارزیابی شده از شاخص های برازندگی خوبی برخوردار بود. بر اساس نتایج، متغیر نهفته خودکارآمدی ادراک شده به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق راهبردهای مقابله شناختی انطباقی و غیر انطباقی بر استرس تحصیلی اثرگذار است. بر این اساس افراد با خودکارآمدی ادراک شده بالا تمایل دارند تا از راهبردهای مقابله انطباقی بهره و در نتیجه میزان استرس تحصیلی کمتری را تجربه می کنند.
    کلیدواژگان: خودکارآمدی ادراک شده، راهبردهای شناختی مقابله، استرس تحصیلی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی نقش ویژگی های شغلی، خستگی و کیفیت خواب در رفتار رانندگی و ایجاد حوادث جاده ای
    غلامرضا بردبار، مجید نجاتیان صفحه 41
    هدف وهش حاضر‍‍، دست یابی به برخی اطلاعات اساسی در مورد وابستگی میان خواب آلودگی و بروز تصادفات رانندگی و همچنین کمی سازی میزان این ارتباط با ویژگی های شخصی و متغیرهای محسوس افراد است.
    روش این تحقیق از نوع زمینه یابی و نوع تحلیل به صورت توصیفی است. جامعه ی مورد بررسی در این پژوهش شامل کلیه رانندگان مرد در سطح شهرستان مشهد در مقطع زمانی 30/11/87 لغایت 30/6/88 که حداقل سه سال از دریافت گواهینامه رانندگی آن ها سپری شده می باشد. تعداد 400 نفر از رانندگان مرد در سطح شهر به صورت نمونه گیری ساده تصادفی، انتخاب و با استفاده از روش جمع آوری اطلاعات به کمک پرسشنامه، مورد بررسی قرار گرفتند.
    یافته ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس و آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که ارتباط معنی داری بین احتمال خواب آلودگی پشت فرمان خودرو با متغیرهای محسوس وجود داشته و این متغیرها به طور غیرمستقیم میزان خواب آلودگی فرد را به عنوان یک عامل در رانندگی پرخطر، بیان می کنند.
    شواهد مستقیمی که از تجزیه و تحلیل داده ها به دست آمد، نشان می دهد که خواب آلودگی در بعضی رانندگان عامل بسیار مهمی در شکل گیری تصادفات است. نقش رانندگان خودروهای اداری/شرکتی در میزان تصادفات، روشن و برجسته است، و احتمال احساس خواب آلودگی پشت فرمان خودرو در آن ها بیشتر بوده و به همان نسبت فراوانی تصادفات نیز در آن ها بالاتر خواهد بود.
    کلیدواژگان: تصادفات جاده ای، رانندگان شخصی، رانندگان اداری، شرکتی، خواب آلودگی، شاخص اندازه گیری گرایش به خواب آلودگی در طول روز (ESS)، متغیرهای محسوس
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی رابطه دو سوگرایی و کنترل هیجانی مادران با اضطراب فرزندان متبلا به سرطان و نقش تعدیل کنندگی جنس
    شیدا دیبایی، مسعود جانبزرگی، مسعود عارف نظر صفحه 55
    پژوهش حاضر به بررسی ارتباط دوسوگرایی و کنترل هیجانی مادران و اضطراب کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان و نقش تعدیل کنندگی جنس کودکان پرداخته است.
    این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی است و جامعه مورد نظر شامل کودکان و نوجوانان 8 تا 17 ساله مبتلا به سرطان می باشد (بستری و غیر بستری) که به بیمارستان های تخصصی کودکان (6 بیمارستان) در شهر تهران، از آبان 87 تا خرداد 88 مراجعه نموده اند و همگی در مرحله فعال درمانی قرار داشتند. روش نمونه گیری بر اساس نمونه در دسترس است که تعداد 102 کودک و نوجوان (56 پسر و 46 دختر) و مادرهایشان حاضر به همکاری شدند. در این پژوهش از «پرسشنامه کنترل هیجانی» و «پرسشنامه دو سوگرایی در ابرازگری هیجانی» برای مادران و «مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان و نوجوانان» برای کودکان و نوجوانان، استفاده شده است.
    تحلیل داده ها نشان داد، کودکانی که مادرانشان دو سوگرایی هیجانی بیشتری داشتند، اضطراب بیشتری نشان دادند. اما رابطه معناداری بین کنترل هیجانی مادر و اضطراب کودک مشاهده نشد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که دو سوگرایی و کنترل هیجانی مادر تغییرات اضطراب کودک را تبیین نمی کنند؛ اما جنس کودک مبتلا به سرطان در رابطه بین اضطراب کودک و دوسوگرایی و کنترل هیجانی مادر نقش تعدیل کننده دارد. به نظر می رسد، جنس کودک در رابطه دو سوگرایی و کنترل هیجانی مادر با اضطراب کودک، در کمیت و کیفیت حمایت عاطفی که کودک درک می کند، اثر می گذارد و این احتمالا منجر به نوع سازگاری کودک با سرطان و اضطراب زیاد یا کم می شود.
    کلیدواژگان: کودکان و نوجوانان، سرطان، اضطراب، کنترل هیجانی، دو سوگرایی، ابرازگری هیجانی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی تاثیر خانواده درمانی کوتاه مدت ستیر بر الگوهای ارتباطی زوج ها
    مسعود اسدی، علی محمدنظری، باقر ثنایی صفحه 65
    پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیرخانواده درمانی کوتاه مدت ستیر بر الگو های ارتباطی زوج ها انجام گرفت. روش پژوهش نیمه تجربی و در قالب یک طرح آمیخته انجام شد. جامعه آماری پژوهش متشکل از کلیه ی زوج های داوطلب شهر قزوین بود. نمونه پژوهش شامل 16 زوج (8 زوج گروه آزمایش و 8 زوج گروه کنترل) بودند که به روش نمونه گیری داوطلب با جایگزینی تصادفی انتخاب شدند. پس از ریزش اولیه 6 زوج در گروه آزمایش و 6 زوج در گروه کنترل تا پایان پژوهش حضور داشتند. گروه آزمایش در 6 جلسه خانواده درمانی کوتاه مدت ستیر شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل تحت هیچ مداخله ای قرار نگرفت. ابزار پژوهش «پرسشنامه الگو های ارتباطی (CPQ) کریستنسن و سالاوی (1984)» بود که زوج های هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری، آن را تکمیل کردند. نتایج تحلیل کواریانس عاملی نشان داد که بین گروه آزمایش و گروه کنترل در الگو های ارتباطی سازنده متقابل و اجتناب متقابل در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود ندارد (P>0/05)، اما در الگوی های ارتباط توقع/کناره گیر و توقع مرد/کناره گیر زن بین گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معناداری وجود دارد (P<0/05).
    کلیدواژگان: خانواده درمانی کوتاه مدت ستیر، الگو های ارتباطی، زوج ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی روایی و پایایی پرسشنامه قدردانی در دانش آموزان دبیرستانی
    امیر قمرانی، محمد باقر کجباف، حمیدرضا عریضی، شعله امیری صفحه 77
    هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی پرسشنامه قدردانی – فرم شش سوالی GQ-6)مک کالوک و همکاران، 2002) در گروهی از دانش آموزان دبیرستانی (100 دختر و 100 پسر) شهر بیرجند بود. برای بررسی روایی پرسشنامه از روش های روایی محتوا، همبستگی گویه ها با نمره کل (تحلیل مواد)، روایی همگرا و تحلیل عوامل استفاده شد. پایایی پرسشنامه یاد شده بوسیله روش های دو باره سنجی (باز آزمایی)، آلفای کرونباخ و پایایی تنصیفی بررسی گردید. یافته ها نشان داد که تحلیل مواد، روایی همگرا، همسانی درونی، پایایی دو باره سنجی و پایایی تنصیفی پرسشنامه در دانش آموزان دبیرستانی رضایت بخش بود. همچنین تحلیل عوامل حکایت از وجود یک عامل عمومی داشت. در مجموع، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که پرسشنامه قدردانی از خصوصیات روان سنجی رضایت بخشی برای استفاده در دانش آموزان ایرانی برخوردار می باشد.
    کلیدواژگان: قدردانی، روایی، پایایی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • The relationship between life satisfaction with quality of life and subjecting wellbeing in Tehran teachears
    Mohammad Naghy Farahani, Shahram Mohammadkhani, Farhad Jokar Page 5
    This research has conducted to search life satisfaction with quality of life, subjective well being in Tehranteachers.500 teachers through clustering sampling completed three questionnaires (Quality of Life Inventory, Subjective Well Being scales)and a SES questionnaire. Results showed that the life satisfaction is predicted by subjective well being and quality of life. Although the life satisfaction is predicted by sub scales of quality of life such as life equipments, physical health, interpersonal behavior, and meaning of life, but also it is not a strong relationship. For having a strong relationship, variables such as subjective well being must be added to this relationship. In this research, quality of life, subjective well being predicted 41 percent of variance of life satisfaction.
    Keywords: Life Satisfaction, Subjective Well Being, Quality of life
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Effect of Stress on Selective (Focused) Visual Attention according to Openness to Experience
    Amir Mohammad Shahsavarani, S. Kazem RasoolzadÉ Tabatabaei, Hassan Ashayeri, Kolsoom Sattari, Mostafa Mohammadi Page 15
    The purpose of the present study was to investigate the effects of stress on visual selective (focused) attention according to openness to experience. Sixty 21-36 year-old male students (M= 26.7) were selected and placed in 3 groups (Original, O & Control) using random multi-stage sampling. The Original and O groups’ subjects administered the cognitive stressor tasks and then their selective (focused) visual attention was measured in term of errors in counting and errors in classification. In control group only selective (focused) visual attention was assessed. Neuropsychological variables were also assessed as control variables. The Original group subjects showed significantly more scores in both counting and classification errors (p<0.0001) and O group showed significantly more scores in both errors than the Original (p<0.01). The results reveal that stress has negative effects on selective (focused) visual attention. These findings are not consistent with other related research that is discussed regarding to considerations of openness to experience and neuropsychological control variables.
    Keywords: Visual Selective Attention, Visual Focused Attention, Stress, Openness to experience
    Abstract View Paper Original: Persian
  • perceived self- efficacy, cognitive coping strategies and academic stress
    Fereshte Cheraghi, Mahdi Dasta, Roghaye Ghorbani, Afsane Abidizadegan, Mahdi Arabzade Page 29
    The purpose of this study was to evaluate the direct and indirect effect of perceived self- efficacy on academic stress through cognitive coping strategies. Data were collected from 435 medical science students of Shiraz University, from seven educational groups in 2009 which were selected via cluster sampling. In this study two questionnaires were used: Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (Garnefski, 2001) and self- efficacy and stress Questionnaire (Zajacova, 2005). Data were analyzed using principal component analysis, confirmatory factor analysis and structural equation modeling. Measured model enjoyed adequate fit indexes. On the basis of the results, self – efficacy latent variable directly and indirectly affects academic stress through maladaptive and adaptive cognitive coping strategies. People with high perceived self- efficacy tend to use adaptive coping strategies and experience lower academic stress.
    Keywords: perceived self, efficacy, cognitive coping strategies, Academic Stress
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The role of job characteristics, tiredness And Sleeping quality in driving behavior and road accidents
    Gholamreza Bordbar, Majid Nedjatiyan Page 41
    The main objective of this research is to obtain some basic information about the relationship between sleepiness and accidents. It also aims to quantify the effects of personal characteristics and exposure variables on the probability of falling asleep at the wheel. The population of the study is all the male car drivers in the city of Mashhad between 30/11/87 till 30/8/88 of those who have passed at least three years of the time they got their driver’s license on this period. The number of samples is 400 car drivers, by simple random sampling method and Data collected by using questionnaire. Analysis of the data by using analysis of variance (ANOVA) and correlation test (Pierson) showed that there is a significant relationship between sleeping probability and exposure variables. These variables indirectly express the level of sleepiness of an individual, as a factor in risky driving. The finding of the final results showed that sleepiness is an important factor of many accidents for some drivers. The rule of company car drivers in accidents are very clear and obvious and also, the probability of feeling close to falling asleep at the wheel of this group is high, and consequently the accident frequency rate of them is higher than the others.
    Keywords: Road accidents, Private car drivers, Company car drivers, Sleepiness, Epworth sleepiness scale (ESS), Exposure variables
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The relation between emotional ambivalence and emotional control in mothers and anxiety in children with cancer and the modifying role of children's sex
    Sheyda Dibaei, Masood Janbozorghi, Masood Arefnazar Page 55
    This study examined the role of emotional ambivalence and control of mothersin anxiety of children and adolescents with cancer. The population of this study was 8 to 17 years old children and adolescents with cancer under active treatment who were in pediatric hospital (inpatient or outpatient) in Tehran. The sample is 102 children and adolescents with cancer (56 boys and 46 girls) and their mothers. Emotional Control Questionnaire (ECQ) and Ambivalence over Emotional Expression (AEQ) for mothers and Revised Children's Manifest Anxiety Scale (RCMAS) for sick children were used. Data analyses revealed that children whose mothers were high in emotional ambivalence reported higher level of anxiety. But significant relation between emotional control of mothers and children’s anxiety were not found. Also, result of hierarchical regression analysis showed that mother’s emotional ambivalence and control do not account any changes in children’s anxiety. However, child’s gender modifies the relationship between mother’s emotional ambivalence and control. It seems child’s sex in the relationship between mother’s emotional ambivalence and control, and child’s anxiety, may contribute to perceived social support which can lead type of adjustment with cancer and high or low anxiety.
    Keywords: Children, adolescent with cancer, Anxiety, emotional control, ambivalence over emotional expressiveness
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Effectiveness of Satir Brief Family Therapy On The Couple Communication Patterns
    Masoud Asadi, Ali Mohammad Nazari, Bagher Sanai Page 65
    The purpose of the present study was to investigate the Satir Brief Family Therapy On The Couple Communication Patterns.The research procedure was quasi-experimental with mixed design. The population of the study was volunteer couples in Gazvin city. The sample group consisted of 16 couples (8 couples in control group and 8 couples in te experimental group) that were randomly assigned into experimental and control groups. After drop out 6 couples took part as the experimental and 6 couples as the control group. The experimental group participated in 6 session of Satir Brief family therapy, while the control group was not received any treatment. "Christensen and Sullaway (1984) Communication Pattern Questionnaire (CPQ)" used as pretest, posttest and follow up measure. The Factorial Analysis of Covariance revealed that there is no significant difference between groups in Mutual Constructive of communication pattern and Mutual avoidance of communication pattern (P>0/05), but there is a significant difference between groups Withdrawal /demand of communication pattern and demand male/withdrawal female of communication pattern (P<0/05).
    Keywords: Satir Brief Family Therapy, Communication Patterns, Couples
    Abstract View Paper Original: Persian