فهرست مطالب
نشریه مطالعات اسلام و روان شناسی
پیاپی 4 (بهار و تابستان 1388)
- تاریخ انتشار: 1388/11/15
- تعداد عناوین: 9
-
صفحه 7هدف این پژوهش، بررسی علل و زمینه های خشونت خانگی علیه زنان بود. بدین منظور، یک فراتحلیل نظری بر روی تعداد؟... مورد از پژوهشهای انجام شده قبلی اعم از داخل و خارج کشور انجام شد. یافته ها نشان داد که علل خشونت در سه دسته فردی، تعامل بین فردی و اجتماعی محدود می شود.
علل فردی، در جنبه های زیستی (مانند هورمن های مردانه و توان بدنی بالاتر مردان) و روانشناختی (مانند تندخویی، دمدمی مزاجی، بدگمانی، حالت انفعالی مردان همسر آزار،. ناکامی، ضعف اخلاقی، اعتیاد،) و علل تعامل میان فردی در جنبه هایی مانند جنسیت، اقتدارگرائی مردانه در خانواده، یادگیری اجتماعی، و مشکلات ارتباطی (مانند اسناد منفی، تعارض و بزهکاری) و علل اجتماعی در جنبه های اقتصادی (مانند بیکاری، مشاغل کارگری و درآمد کم) و فرهنگی (مانند پذیرش اجتماعی خشونت، پیشداوری نسبت به زنان و...)، مورد بحث قرار گرفت.
کلیدواژگان: خشونت خانگی، ضعف اخلاقی، عوامل تبادلی، اعتیاد، جنسیت، ویژگی های شخصیتی -
صفحه 43هدف، بررسی نقش جهت گیری مذهبی، پای بندی مذهبی و باورهای دنیای عادلانه توزیعی و رویه ای در سلامت عمومی دانشجویان از طریق مطالعات همبستگی (تحلیل مسیر) بود. جامعه آماری را دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان در ترم اول سال تحصیلی 87 – 86 تشکیل دادند. روش نمونه گیری به صورت چند مرحله ای بود و تعداد نمونه را 210 نفر از دانشجویان ترمهای مختلف تشکیل دادند. پرسشنامه های مورد استفاده در پژوهش شامل فرم کوتاه (12 سؤالی) GHQ، پرسشنامه 15 سؤالی پای بندی مذهبی، پرسشنامه 14 سؤالی جهت گیری درونی و بیرونی مذهبی و پرسشنامه باورهای دنیای عادلانه توزیعی و رویه ای (با 10 سؤال) بودند. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مبتنی بر رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند. شواهد حاصل از تحلیل همبستگی های ساده حاکی از آن بود که پای بندی مذهبی، جهت گیری مذهبی بیرونی – شخصی، باورهای دنیای عادلانه توزیعی و باورهای دنیای عادلانه رویه ای با سلامت عمومی دارای همبستگی معنادار هستند (05/0 P< یا 01/0 P<). اما تحلیل مسیر انجام شده حاکی از آن بود که فقط پای بندی مذهبی و باورهای دنیای عادلانه توزیعی قادر به تاثیر بر سلامت عمومی دانشجویان هستند. دو متغیر فوق قادر به تبیین 2/8 درصد از واریانس سلامت عمومی دانشجویان بودند.
کلیدواژگان: سلامت عمومی، پای بندی مذهبی، جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی، باورهای دنیای عادلانه توزیعی، باورهای دنیای عادلانه رویه ای، دانشجویان -
صفحه 65هدف، معرفی یک الگوی درمانی است. این الگو که درمان یکپارچه ی توحیدی نامیده می شود، درمانی چندوجهی و جامع است که برای درمان اختلالات خلقی و اضطرابی، اختلالات شخصیت، اختلال وابستگی به مواد و اختلال رفتارهای نابهنجار پیشنهاد می شود. در این شیوه تلاش می گردد با ادغام فنون مختلف روان درمانی در آموزه های توحیدی معنوی اسلام، ارزش هایی در فرد احیا گردند که توان یکپارچه سازی و انسجام بخشیدن به کل شخصیت فرد را داشته باشند.امروزه، جامعه ی اسلامی، به شدت، نیازمند یک نظام درمانی مبتنی بر آموزه های معنوی و دینی است؛ زیرا وقتی از یک سو، نظام درمانی با پیشینه ی فرهنگی، ارزش ها و باورهای مراجع هماهنگ باشد و از سوی دیگر تعالیم الهی و معنوی ادیان، به ویژه، مؤلفه ی اساسی توحید و ارتباط عمیق و صمیمانه با خداوند متعال با یافته های رویکردها و فنون مختلف روان درمانی ادغام گردند،کارآمدی و پایداری درمان افزایش چشمگیری خواهد یافت؛ زیرا عنصر توحید بیش از هر عامل دیگری توان انسجام بخشی و یکپارچه سازی شخصیت را دارد.
کلیدواژگان: وان درمانی، رویکرد یکپارچه نگر، روان درمانی دینی، یکپارچگی توحیدی، مشاوره ی اسلامی، روان درمانی معنوی -
صفحه 83
هدف، بررسی رابطه ی بین ویژ گی های شخصیتی با عمل به باورهای دینی بود. در قالب طرح پژوهشی از نوع همبستگی، 129 نفر (63 مرد و 66 زن) از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته ی روانشناسی دانشگاه های دولتی شهر تهران، با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار ها عبارت بودند از: 1) پرسشنامه شخصیتی نئو- اف اف آی (NEO-FFI). 2) مقیاس عمل به باورهای دینی (معبد). تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری انجام گرفت. نتایج، حاکی از آن بود که بین توافق گرایی و وجدان گرایی با عمل به باورهای دینی، ارتباط مثبت و معنی دار وجود دارد (01/0P<)، اما رابطه بین برونگرایی با عمل به باورهای دینی معنی دار نبود. همچنین، بین روان رنجوری و انعطاف پذیری با عمل به باورهای دینی، ارتباط منفی و معنی دار وجود دارد (01/0P<). نتایج تحلیل رگرسیون حاکی از آن بود که توافق گرایی 2/24 درصد، وجدان گرایی 8/2 درصد و انعطاف پذیری 1/11 درصد نمرات عمل به باورهای دینی را پیش بینی می کردند (05/0P<). با توجه به نقش دین در اعتلای شخصیت، اهمیت دادن به آن در حیطه های آموزش و درمان، می تواند منجر به سلامت شخصیتی شود.
کلیدواژگان: روان رنجوری، برون گرایی، انعطاف پذیری، توافق گرایی، وجدان گرایی، عمل به باورهای -
صفحه 97هدف اصلی این مقاله بررسی مقایسه ای هوش اخلاقی از نگاه بوربا (2005)، لنیک و کیل (2003) با دیدگاه قرآن کریم و ائمه معصومین(ع) بوده است. توجه به هوش اخلاقی که مرز بین نوع دوستی و خود پرستی است، یک ایده آسمانی است. رشد اخلاقی افراد با رفتارهایی که از خود نشان می دهند، رابطه مستقیم دارد. روش این مطالعه، بررسی مفهومی و نظری داده های متون دینی از جمله: قرآن، نهج البلاغه، تحف العقول، بحارالانوار، میزان الحکمه و غرر الحکم بود. نتایج این بررسی نشان داد که:1- از بین اصول عمومی هوش اخلاقی بوربا، (همدردی، هوشیاری، توجه و احترام، خود کنترلی، مهربانی، انصاف و صبر)، متون دینی به اصول هوشیاری، توجه و احترام، خود کنترلی، مهربانی و انصاف اهمیت بیشتری داده است.
2- از بین چهار اصل اختصاصی هوش اخلاقی توسط لنیک وکیل (درستکاری، مسئولیت پذیری، دلسوزی وبخشش)، سه اصل درستکاری، مسئولیت پذیری و بخشش بیشتر مورد توجه متون دینی قرار گرفته است.
کلیدواژگان: هوش اخلاقی، درستکاری، مسئولیت پذیری، دلسوزی، بخشش -
صفحه 119
هدف پژوهش حاضر، تحلیلی بر تصویرسازی ذهنی از خداوند در نوجوانان و جوانان بزهکار بود. روش، پژوهش توصیفی- پس رویدادی و جامعه آماری، شامل کلیه نوجوانان و جوانان بزهکار 15 تا 20 سال مستقر در زندان اصفهان طی سالهای 87-1386 بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 66 نفر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه 21 سوالی محقق ساخته بود که پایایی محاسبه شده آن 86/0 بود. داده های حاصل از ابزار اندازه گیری بوسیله روش آماری t تک متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد: میانگین حاصله در خصوص سه مولفه وجود خداوند، علم خداوند و نامرئی بودن خداوند بزرگتر از میانگین فرضی یا سطح متوسط(2) در حالی که میانگین حاصله در خصوص چهار مولفه قدرت خداوند، عدالت خداوند، دلبستگی به خداوند و پاداش خداوند کوچکتر از میانگین فرضی یا سطح متوسط(2) بود.
کلیدواژگان: تصویرسازی ذهنی، خدا، نوجوانان و جوانان بزهکار، اصفهان -
صفحه 129مطالعه «روان شناسی صفات» و «اخلاق» به روشنی تشابهی را بین مبانی آنها درباره شخصیت به ذهن متبادر می سازد. ذهنیت اقتباس نظریه صفات از اندیشه های اخلاقی ساده ترین فرضیه ممکن در این زمینه است. در مقاله حاضر، به بررسی ریشه های روان شناسی صفات در اخلاق پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا رویکرد صفات در موضوع شخصیت مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با مهم ترین نظریه های اخلاقی یعنی نظریه افلاطون، ارسطو، ابن سینا، فیض کاشانی، نراقی غزالی و دیگران این بحث را پی گرفته ایم. شواهد نشان می دهد که تبیین شخصیت بر اساس صفات یک رویکرد غالب در حوزه اخلاق بوده و طی سالها این روند ادامه یافته است. به خصوص همگرایی و تشابهات زیادی بین نظریه صفات و دیدگاه غزالی به چشم می خورد. یافته های پژوهش نشان داد که روش کار غزالی در توصیف شخصیت و طبقه بندی افراد بر مبنای یک نوع «تحلیل عاملی ساده» بوده است. بنا بر این می توان گفت روان شناسی صفات اگرچه به طور عمده در دهه های 1940 تا 1970 و با کارهای آلپورت، کتل و آیسنگ رسمیت یافت، اما منشا بررسی صفات به دانشمندان اخلاق از جمله افلاطون، ارسطو، بوعلی سینا، ابن مسکویه، نراقی و غزالی بر می گردد.
کلیدواژگان: روان شناسی صفات، اخلاق، روان شناسی اسلامی، رابطه روان شناسی و اخلاق -
صفحه 155
-
صفحه 3
-
Page 7The aim of this research is to study the causes and grounds of domestic violence against women. Thus, a theoretical meta-analysis was performed on several previous Iranian and other research works. The results show that the causes of violence against women are restricted to personal, interpersonal, and social categories.The personal causes can be biological (such as male hormones and physical ability) or psychological (such as suspicion, immorality and addiction). The interpersonal causes include various factors such as gender, social learning and relational problems (such as conflict and felony). The social causes include economic (unemployment, low income) and cultural (social acceptance of violence, prejudgments about women) factors, which will be discussed in detail.
-
Page 43The purpose of this research is analysis of the role of religious orientation, religiosity, and distributive and procedural just world beliefs of students by correlational studies. The statistical population includes the freshman students of the College of Psychology and Education of Azad University, Khorasgan branch, in 1386-1387 academic year. The multi-phase sampling included a sample of 210 students in different terms. The survey includes a short, 12-question, GHQ form; a 15-question questionnaire on religiosity; a 14- question questionnaire on intrinsic and extrinsic religious orientation; and a 10-question questionnaire on distributive and procedural just world beliefs. The resulting data was analyzed using the Pearson's correlation coefficient and regression analysis. The analysis of simple correlations show that religiosity, extrinsic-intrinsic religious orientation and distributive and procedural just world beliefs have a meaningful correlation with general health (P<0/01 or P<0/05).However, the analysis shows that only religiosity and distributive just world beliefs can affect general health of students. The two aforementioned variables can explain 8.2 percent of general student health variance.
-
Page 65The purpose of this research is to introduce a therapy model. This model, called monotheist integrated therapy, is a multimodal and comprehensive therapy that is suggested for curing anxiety disorder, personality disorder, drug dependence disorder, and misbehavior disorder. In this model, different psychotherapy techniques in monotheist-spiritual teachings of Islam are manipulated to nurture certain values in a person that can build his personality. Today, the Islamic society needs a therapy system based on psychological and religious teachings. That is because, when the therapy system is coordinated with the cultural background, values, and beliefs of one from one side, and the divine teachings of religions, especially monotheism and deep and sincere connection with God, from the other side, and is used along with different approaches of psychotherapy, the effectiveness of therapy will dramatically increase. That is because monotheism is the most influential factor on the cohesiveness and integration of one's personality.
-
Page 83
Personality characteristics are factors that have a great impact on the type of human relations and social interactions. Also, religion is the fact that has always been with mankind and constructs the foundation of his life. The purpose of this study was to determine the relationship between personality characteristics and acting to religious beliefs. Therefore, in the format of a correlational research design, 129 subjects (63 males and 66 females) were selected among undergraduate psychology students of Tehran public universities, using cluster random sampling. All subjects responded to items of NEO-FFI personality inventory and Mabad Scale. The results were analyzed by Pearson's correlation coefficient and multiple regression. The results of this study showed that there was a significant positive relation between agreeableness and conscientiousness with acting to religious beliefs (P<0.01). But the relation between extraversion and acting to religious beliefs were not significant. There was also a significant negative correlation between openness to experience and neuroticism with acting to religious beliefs (P<0.05). The results revealed that agreeableness, conscientiousness and openness to experience significantly predicted 24.2%, 2.8% and 11.1% of acting to religious beliefs, respectively (P<0.05). Considering the role of religion in psychological studies, emphasizing this fact in the field of teaching and training could significantly enhance the standards of mental health in society.
-
Page 97The main purpose of this article is a comparative analysis of moral intelligence in the view of Borba (2005) and Lennick and Kiel (2003) with the view of Quran and Imams. Moral development of people is directly related to their behavior. This study performs a conceptual and theoretical analysis of religious texts such as: Quran, Nahjul Balagheh, Tohaful Oghoul, Baharul Anvar, Mizanul Hekmeh, and Ghorarul Hekam. The results show that:1. Among the general principles of moral intelligence of Borba (empathy, consciousness, attention and respect, self-control, kindness, fairness, and tolerance), religious texts stress consciousness, attention and respect, self-control, kindness, and fairness. 2. Among the four specific principles of moral intelligence of Lennick and Kiel (right-doing, sense of responsibility, kindness, and mercy), religious texts concentrate on right-doing, sense of responsibility, and mercy.
-
Page 119
The research analyzes the mental picture of God in juvenile and youth felons. The research method is descriptive and the statistical population includes all juvenile and youth felons between the age of 15 and 20, who resided in Isfahan jail in years 1386-87. By simple random sampling, 66 students were picked and studied. The researcher designed a 21-qestion questionnaire with a validity of 0.86. The data was studied by the t-test statistical method.The resulting average of the three factors God's existence, God's knowledge, God's invisibility was greater than the assumed average. On the other hand, the resulting average of the four factors God's power, God's justice, loving God, and God's reward was lower than the assumed average.
-
Page 129The study of traits psychology and ethics reveal a similarity of their bases about personality. The simplest hypothesis is the derivation of traits theory from ethics. In this article, the basis of traits psychology in ethics is analyzed. In this way, the approach of traits in personality is studied. Then, the most important ethical theories such as Plato’s, Aristotle’s, Avicenna’s, Feiz Kashani’s, Naraghi’s, Ghazali’s and others’ are discussed. The observations show that explanation of personality based on traits has been a dominant approach in the field of ethics, for many years. Especially, considerable conversion and similarity exists between the traits theory and Ghazali’s view. The research findings show that Ghazali’s approach to personality description and people’s categorization has been based on a simple subjective analysis. Thus, it can be said that eventhough traits psychology has been popular in 1940’s to 70’s with the works of Allport and Cattel, but the basis of traits analysis returns to ethical scholars such as Plato, Aristotle, Avicenna, Ibn Moskevayh, Naraghi and Ghazali.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.