فهرست مطالب
مجله تولید گیاهان زراعی
سال سوم شماره 3 (پاییز 1389)
- تاریخ انتشار: 1389/09/01
- تعداد عناوین: 15
-
-
صفحه 1به منظور بررسی تاثیر فواصل بین ردیف و مدیریت بر جمعیت علف های هرز، عملکرد و اجزای عملکرد نخود، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان طی سال زراعی 86-1385 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل فاصله بین ردیف در چهار سطح 15، 20، 30 و 40 سانتی متر با تراکم ثابت50 بوته در متر مربع و مدیریت علف های هرز در پنج سطح شامل شاهد بدون کنترل، یک مرحله وجین دستی، دو مرحله وجین دستی، کاربرد پس رویشی علف کش پیریدیت و کاربرد پیش رویشی علف کش فومسافن بود. نتایج نشان داد که با افزایش فواصل ردیف کاشت، عملکرد بیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه نخود کاهش ولی ماده خشک علف های هرز افزایش یافت. در بین تیمارهای مدیریتی، کمترین ماده خشک علف های هرز به تیمارهای وجین و در مراتب بعدی، به کاربرد پس رویشی پیریدیت و پیش رویشی فومسافن مربوط بود. بیشترین عملکرد دانه (1058 کیلوگرم در هکتار) به تیمار دو مرحله وجین مربوط بود. بین علف کش فومسافن و علف کش رایج پیریدیت از نظر تولید ماده خشک علف های هرز تفاوت معنی داری وجود نداشت. اثرات گیاه سوزی روی نخود در نتیجه کاربرد پس رویشی پیریدیت و پیش رویشی فومسافن مشاهده نشد.
کلیدواژگان: حبوبات، تداخل علف هرز، تراکم گیاهی، علف کش -
صفحه 23درک واکنش جوانه زنی بذر ژنوتیپ های زراعی به دما از دیدگاه زراعی حائز اهمیت است. ژنوتیپ هایی که در دماهای پایین جوانه زنی خود را آغاز می کنند می توانند برای موقعیت هایی (مانند کشت های دیرهنگام پاییزه) مفید باشند که جوانه زنی با دماهای کم همزمان می گردد. از این رو، مطالعه حاضر به منظور یافتن دماهای کاردینال، بررسی واکنش به دما و دامنه بردباری دمایی جوانه زنی بذر 12 رقم از گندم های مورد استفاده در شمال کشور انجام شد. علاوه بر این، تاثیر هفت دمای ثابت بین 5 و 37 درجه سانتی گراد بر ویژگی های جوانه زنی این ارقام ارزیابی گردید. دمای پایه (Tb) ارقام گندم مورد مطالعه از 04/2 تا 9/2 درجه سانتی گراد، دمای مطلوب (To) از 81/31 تا 42/32 درجه سانتی گراد و دمای سقف (Tc) از 08/38 تا 08/42 درجه سانتی گراد متغیر بود. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین دماهای کاردینال ارقام مورد مطالعه وجود نداشته است. همچنین، تاثیر رقم بر دامنه بردباری دمایی جوانه زنی معنی دار نبود ولی از نظر دامنه بردباری دماهای بیشتر از مطلوب تفاوت های بیشتری نسبت به دماهای کمتر از مطلوب وجود داشت. به طور کلی، واکنش ارقام گندم به تغییرات دما در دامنه دماهای بالاتر از مطلوب بسیار بیشتر از دماهای کمتر از مطلوب بود. البته، فقط از نظر واکنش به دماهای کمتر از مطلوب بین ارقام اختلاف معنی دار وجود داشت. ویژگی های جوانه زنی شامل حداکثر جوانه زنی (Gmax)، زمان تا ده درصد جوانه زنی(D10)، یکنواختی جوانه زنی(GU) و سرعت جوانه زنی (GR) به طور معنی داری تحت تاثیر رقم، دما و اثرات متقابل آن ها قرار گرفتند که حاکی از واکنش متفاوت این ویژگی ها در ارقام مختلف به تغییرات دما می باشد. در ارقام مورد بررسی، بیشترینGmax در دماهای 13 و 20 درجه سانتی گراد، اما بیشترین GR در دمای 32 درجه سانتی گراد اتفاق افتاد. همچنین، کاهش D10با افزایش دما تا 25 یا 32 درجه سانتی گراد، ولی کاهش GU (یکنواخت تر شدن جوانه زنی) با افزایش دما تا 32 یا 34 درجه سانتی گراد مشاهده شد. نتایج آزمایش نشان داد که اختلاف Gmaxدر دمای 5 درجه سانتی گراد با دماهای بالاتر به مراتب کمتر از سه ویژگی دیگر بود. این به معنای امکان دستیابی به مقادیر بالای Gmax در دماهای نزدیک به دمای پایه علی رغم کاهش شدید GR و افزایش قابل توجه مقادیر D10 و GUدر شرایط عدم حضور آفات خاکزی می باشد.
کلیدواژگان: ارقام گندم، جوانه زنی بذر، دماهای کاردینال، واکنش به دما -
صفحه 43
به منظور بررسی تغییرات ضریب استهلاک نور و نسبت نور قرمزبه مادون قرمز در هیبریدهای آفتابگردان در شرایط تنش خشکی، در سال 1385 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج تعداد نه هیبرید آفتابگردان در سه آزمایش هر یک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مقایسه شدند. در آزمایش اول به عنوان شرایط آبیاری مناسب، زمان آبیاری کلیه کرت ها از زمان کاشت تا پایان دوره رشد گیاه بر اساس 60 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر تعیین شد. در دو آزمایش دوم و سوم که به ترتیب به عنوان شرایط تنش متوسط و شدید خشکی اجرا شد، آبیاری کلیه کرت های آزمایشی به ترتیب بر اساس 120 و 180 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس صورت گرفت. تفاوت میانگین شدت تشعشع خورشیدی و نسبت نور قرمز به نور مادون قرمز (نسبت طول موج 660 به 730 نانومتر) در کف جامعه گیاهی در مرحله پر شدن دانه، ضریب استهلاک نور، تعداد برگ فعال، وزن خشک کل تک گیاه در مرحله پر شدن دانه و عملکرد دانه در بین تیمارهای آبیاری معنی دار بود. تنش شدید خشکی سبب افزایش شدت تشعشع خورشیدی و نسبت نور قرمز به نور مادون قرمز در کف جامعه گیاهی به ترتیب به میزان 35 و 45 درصد شد، درحالی که باعث کاهش ضریب استهلاک نور از 95/0 در تیمار شاهد به 88/0 در تیمار تنش شدید خشکی گردید. نتایج کلی آزمایش نشان داد که در شرایط تنش خشکی هیبرید آلستار با شاخص سطح برگ و تعداد برگ فعال مناسب و ضریب استهلاک نور زیاد، بیشترین وزن خشک و عملکرد دانه را تولید کرد.
کلیدواژگان: آفتابگردان، تنش خشکی، دوره پر شدن دانه، ضریب استهلاک نور -
صفحه 63پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر آبیاری بر پروتئین، روغن و اسیدهای چرب در آفتابگردان، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1386 انجام شد. آبیاری در کرت های اصلی شامل شش سطح آبیاری کامل (شاهد)، کم آبیاری با عدم آبیاری در مرحله غنچه دهی، گلدهی، دانه بندی و مراحل غنچه دهی و دانه بندی همچنین گلدهی و دانه بندی بود. از چهار رقم آفتابگردان شامل آذرگل، آلستار، آلیسون و یوروفلور در کرت های فرعی استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد پروتئین از تیمارهای دارای کم آبیاری در دوره تشکیل دانه (2/23 درصد) به دست آمد. بیشترین درصد روغن در آبیاری کامل (9/40 درصد) حاصل شد که ازنظر آماری با درصد روغن در تیمار کم آبیاری در مرحله غنچه دهی (6/40 درصد) یکسان بود. کمترین درصد پروتئین (2/22 درصد) و روغن (5/38 درصد) نیز به ترتیب مربوط به تیمارهای آبیاری کامل و کم آبیاری در مراحل گلدهی و دانه بندی بود. رقم یوروفلور، درصد پروتئین (8/23 درصد) و روغن (8/41 درصد) بیشتری داشت. بیشترین عملکرد دانه از همه ارقام با آبیاری کامل و رقم یوروفلور با کم آبیاری در مرحله دانه بندی (4805 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. بیشترین عملکرد روغن متعلق به تیمارهای آبیاری کامل (1986 کیلوگرم درهکتار) و رقم یوروفلور (9/1707 کیلوگرم در هکتار) بود. تیمارهای دارای کم آبیاری در دوره تشگیل دانه دارای اولئیک اسید بیشتری نسبت به لینولئیک اسید بودند. رقم یوروفلور بیشترین اولئیک اسید (4/44 درصد) و نسبت اولئیک اسید به لینولئیک اسید (98/0) و همچنین کمترین لینولئیک اسید (1/45 درصد) و اسیدهای چرب اشباع (5/10 درصد) را داشت. در مجموع، کم آبیاری در مرحله دانه بندی، بالاترین کیفیت روغن را تولید کرد. رقم یوروفلور ضمن داشتن درصد پروتئین، درصد روغن و عملکرد روغن زیاد از کیفیت روغن بیشتری برخوردار بود.
کلیدواژگان: اسیدچرب، آفتابگردان، کم آبیاری، درصد روغن، عملکرد -
صفحه 81به منظور بررسی ترکیب پذیری و هتروزیس در شش رقم امیدبخش پنبه، تلاقی های یک طرفه به صورت دی آلل در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد انجام گرفت. والدین و هیبریدها (F1) در سال 1383 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه ترکیب پذیری صفات با استفاده از مدل 1 روش 2 گریفینگ و اهمیت نسبی اثرات افزایشی و غالبیت ژنها روی صفات با روش بیکر انجام پذیرفت. بر اساس نتایج حاصل، صفاتی چون عملکرد، وزن قوزه، تعداد شاخه رویا، طول شاخه زایای میانی و فاصله اولین گره از ساقه اصلی در سطح احتمال 1 درصد (01/0P≤) معنی دار شدند. میانگین مربعات GCA برای تمامی صفات در سطح آماری یک درصد و میانگین مربعات SCA برای وزن قوزه در سطح یک درصد و برای عملکرد وش و تعداد شاخه های رویا در سطح 5 درصد معنی دار شد. برای صفاتی چون طول شاخه زایای میانی و فاصله اولین گره از ساقه اصلی جزء افزایشی ژن و برای عملکرد، متوسط وزن قوزه و تعداد شاخه های رویا هر دو جزء افزایشی و غیرافزایشی ژن نقش دارند. در بین والدین ارقام تابلادیلا و شیرپان- 603 بیشترین ترکیب پذیری عمومی را برای عملکرد نشان دادند. بیشترین درصد هتروزیس برای عملکرد 6/23 درصد و برای وزن قوزه 8/15درصد برآورد شد، نتایج نشان داد تولید ارقام هیبرید جهت استفاده مؤثر از واریانس های ژنتیکی غیرافزایشی اهمیت دارد و دورگ هایی با هتروزیس بیشتر، برای تولید ارقام هیبرید پنبه مناسب هستند.
کلیدواژگان: پنبه، صفات کمی، هتروزیس، عمل ژن -
صفحه 95وجود بقایای گیاهی بر سطح خاک می تواند اثرات معنی داری بر رفتار و فعالیت علف کش داشته باشد. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 1387 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و دو فاکتور مقادیر مختلف پسماند سطحی گندم (صفر،1250، 2500 و 3750 کیلوگرم در هکتار) و غلظت های مختلف علف کش تریفلورالین که شامل دزهای 720، 1200 و 1680 گرم ماده مؤثره در هکتار به همراه شاهد (بدون مصرف علف کش) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار بقایای 2500 کیلوگرم در هکتار افزایش معنی داری بر صفات قطر طبق، درصد روغن، عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان به استثناء شاخص برداشت شده بود؛ این در حالی است که، در مقدار بقایای 3750 کیلوگرم در هکتار شاخص های اندازه گیری شده و همچنین کارایی علف کش کاهش یافته بود. در زمان برداشت نیز بیشترین عملکرد دانه در غلظت 1200 گرم ماده مؤثره در هکتار با مقدار پسماند 2500 کیلوگرم در هکتار دیده شد.
کلیدواژگان: مالچ، درصد روغن، علف کش های خاک مصرف، آفتابگردان، عملکرد -
صفحه 107به منظور بررسی اهمیت فتوسنتز و تعرق سنبله در تعیین اندازه مخزن دانه جو، آزمایشی گلدانی در فضای باز گلخانه غلات دانشکده کشاورزی کرج در فاصله زمانی دیماه 1384 و خرداد 1385 انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل در سه تکرار و چهار گلدان در هر واحد آزمایشی طراحی شد. عامل های مورد بررسی عبارت بودند از چهار رقم جو شش ردیفه به نامهای M80-7، بدون پوشش، ریحان و والفجر و تیمارها عبارت بودند از شاهد، حذف فتوسنتز سنبله و حذف فتوسنتز + کاهش شدت تعرق سنبله که در زمان ظهور سنبله در هر رقم اعمال شدند. نتایج نشان داد که تیمار حذف فتوسنتز سنبله در رقمهای M80-7 و بدون پوشش و تیمار کاهش تعرق سنبله در رقمهای ریحان و والفجر وزن دانه و سنبله را کاهش دادند. وجود همبستگی مثبت بین وزن سنبله و وزن هزار دانه نشان داد که اثر تیمارها بر کاهش اندازه مخزن از طریق کاهش میانگین وزن دانه بوده است. همچنین درصد پروتئین دانه افزایش یافت اما محتوای پروتئین سنبله تغییری پیدا نکرد. همبستگی منفی بین وزن هزار دانه و درصد پروتئین دانه نشان داد که تیمارهای آزمایش اثری بر تجمع پروتئین دانه نداشته اند و تغییرات محتوای پروتئین دانه ناشی از تغییر تجمع نشاسته در آن بوده است. از سوی دیگر با اینکه کاهش تعرق سنبله سبب کاهش معنیدار وزن سنبله و وزن هزار دانه رقم های ریحان و والفجر شد اما وزن ساقه تغییری نکرد. این امر نشان داد که تغییرات انتقال مجدد نتوانسته است اثر کاهش شدت تعرق را، که شاید به سبب کاهش ورود سیتوکینین به دانه ها باشد، جبران کند. به نظر می رسد فتوسنتز و تعرق سنبله به ترتیب از طریق تامین ماده پرورده و تنظیم میزان ورود سیتوکینین به دانه ها نقش مهمی در تعیین اندازه نهایی مخزن دانه دارد.
کلیدواژگان: جو، سنبله، فتوسنتز، تعرق، مخزن -
صفحه 125تناوب زراعی بر میزان جذب نیتروژن توسط گیاهان زراعی و کارآیی مصرف کودهای نیتروژنه تاثیرگذار است، بنابراین انتخاب یک نظام تناوبی با کارآیی بالای نیتروژن در کاهش مصرف انرژی و افزایش سطح پایداری بوم نظام های زراعی موثر است. این آزمایش با هدف تعیین مدیریت مناسب مصرف کود نیتروژنه و بقایای گیاهی در سیستم تناوب کاشت گندم با محصولات دیگر در شرایط اقلیم معتدل سرد خراسان رضوی (جلگه رخ) در طی دو سال زراعی 87- 1385 اجرا شد. این آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تناوب زراعی به عنوان عامل اصلی در پنج سطح (1- گندم: گندم 2- سیب زمینی: گندم 3- ذرت سیلویی: گندم 4- شبدر برسیم: گندم 5- چغندرقند: گندم) و کود نیتروژنه برای تمامی گیاهان پیش کاشت گندم به عنوان عامل فرعی در چهار سطح (1- بدون مصرف کود 2- مصرف کود 50 درصد کمتر از میزان مطلوب 3- مصرف کود به میزان مطلوب 4- مصرف کود 50 درصد بیشتر از میزان مطلوب) و برگشت بقایای محصول پیش کاشت گندم به خاک به عنوان عامل فرعی فرعی با دو سطح (1- بدون برگشت بقایای گیاهی 2- برگشت 50 درصد بقایای به جا مانده از محصول پیش کاشت) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد کارآیی مصرف، کارآیی جذب و کارآیی بهره وری نیتروژن در میان تناوب های زراعی متفاوت بود و تحت تاثیر مقادیر متفاوت کود نیتروژن مصرفی قرار گرفت، در حالی که برگشت بقایای محصول پیش کاشت گندم تاثیر معنی داری بر کارآیی مصرف نیتروژن نداشت. بیشترین و کمترین کارآیی مصرف نیتروژن به ترتیب در تناوب ذرت: گندم و گندم: گندم مشاهده شد و بالا بودن کارآیی مصرف نیتروژن در تناوب ذرت: گندم ناشی از کارآیی بهره وری بالای نیتروژن در این تناوب بود. نتایج آزمایش نشان داد که بالا بودن کارآیی بهره وری نیتروژن در تناوب ذرت: گندم ناشی از برتری نسبت نیتروژن محصول اقتصادی به کل نیتروژن جذب شده در این تناوب نسبت به سایر تناوب ها می باشد. با افزایش سطح مصرف نیتروژن در تمامی تناوب های زراعی شاخص های کارآیی نیتروژن کاهش یافت. از آنجا که عملکرد کل تناوب ذرت:گندم در شرایط مصرف نیتروژن در حد توصیه و بیشتر از توصیه اختلاف معنی داری نداشت، تناوب ذرت گندم با مصرف نیتروژن در حد توصیه کودی برای ذرت به سبب عملکرد اقتصادی و کارآیی مصرف نیتروژن بالا، مناسب تر از سایر تناوب ها ارزیابی شد.
کلیدواژگان: تناوب زراعی، گندم، کارآیی مصرف نیتروژن، برگشت بقایا -
صفحه 143چکیده اصلاح و بهبود تحمل گندم به تنش های محیطی از جمله مهمترین هدف های اساسی اصلاح نباتات است و در بین تنش ها، تنش رطوبتی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده در تولید پایدار گندم به شمار می رود. به منظور بررسی تحمل به تنش رطوبتی ژنوتیپ های مختلف گندم، شاخص های تحمل 24 ژنوتیپ گندم نان، تحت شرایط بدون تنش رطوبتی، تنش رطوبتی بعد از گرده افشانی و تنش رطوبتی قبل از گرده افشانی در سه آزمایش جدا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی آلاروق اردبیل مورد مقایسه قرار گرفتند. در ارزیابی تحمل و حساسیت ژنوتیپ های مورد مطالعه به تنش رطوبتی از شاخص های SSI (شاخص حساسیت به تنش)، MP (میانگین حسابی محصول دهی)، TOL (شاخص تحمل)، GMP (میانگین هندسی محصول دهی)، STI (شاخص تحمل به تنش)، K1STI (STIتعدیل شده برای شرایط بدون تنش رطوبتی) و K2STI (STI تعدیل شده برای شرایط تنش رطوبتی) استفاده شد. ژنوتیپ های شماره 15 و 21 در کلیه شرایط آبیاری، عملکرد دانه بالاتر از میانگین داشتند. این دو ژنوتیپ با بالاترین مقدار STI، در نمودار بای پلات در ناحیه با پتانسیل تولید بالا و حساسیت به خشکی پایین قرار گرفتند. در مجموع در هر دو شرایط تنش رطوبتی ژنوتیپ شماره 15 با توجه به TOL و STI (درتنش رطوبتی قبل از گرده افشانی به ترتیب با 11/2 و 05/1 در تنش رطوبتی بعد از گرده افشانی به ترتیب با81/0 و 28/1) از تحمل به تنش و عملکرد بالایی برخودار بود. نتایج حاصله از نمودار چند متغیره بای پلات و همبستگی شاخص ها با عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی نشان داد، شاخص های MP، GMP و STI نسبت به سایر شاخص ها در پیش بینی عملکرد از اهمیت بالائی برخوردار می باشند و با این شاخص ها می توان ژنوتیپ های متحمل را بهتر گزینش نمود. همچنین شاخص های K1STI و K2STI همراه با شاخص STI از شاخص های مهم انتخاب رقم برای شرایط مناسب و تنش می باشندکلیدواژگان: گندم، شاخص مقاومت به خشکی، بای پلات
-
صفحه 163توزیع شیره پرورده بین مخزن ها یکی از مهمترین فرایندهای فیزیولوژیک مرتبط با تشکیل عملکرد در گیاهان زراعی می باشد که تحت تاثیر تنش خشکی قرار می گیرد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد زایشی بر درصد توزیع مواد فتوسنتزی بین اندام های مختلف ارقام تجاری کلزا آزمایشی در قالب کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی شامل تنش خشکی در مراحل مختلف زایشی و عامل فرعی شامل 14 رقم کلزای بهاره و پائیزه بود. تنش خشکی در مرحله گلدهی به صورت قطع آبیاری در این مرحله تا رسیدن پتانسیل آب خاک به 5/1- مگاپاسکال و آبیاری مجدد پس از آن و تنش در مرحله پرشدن دانه ها به صورت قطع کامل آبیاری از این مرحله تا پایان برداشت محصول به همراه یک تیمار شاهد اعمال گردید. پس از رسیدن کامل و برداشت بوته ها، اندازه گیری صفات عملکرد دانه، وزن خشک تک بوته، درصد وزن خشک خورجین، برگ، ساقه و ریشه انجام شد. نتایج این بررسی نشان داد که تنش خشکی هم در مرحله گلدهی و هم در مرحله پر شدن دانه ها تاثیر بسزایی بر توزیع مواد فتوسنتزی بین اندام های مختلف گیاهی داشت طوری که تنش در مرحله گلدهی سبب افزایش درصد وزن خشک برگ، ساقه و ریشه و کاهش وزن خشک خورجین یا به عبارتی غلبه درصد تسهیم مواد به اندام های رویشی نسبت به اندام های زایشی گردید و از این رو منجر به کاهش2/51 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط آبیاری معمول(شاهد) شد. تنش در مرحله پر شدن دانه ها با انتقال مجدد مواد موجود در برگ ها به سایر اندام ها سبب کاهش وزن خشک برگ و افزایش وزن خشک خورجین گردید اما این افزایش در حدی نبود که سبب افزایش معنی دار عملکرد دانه گردد. در بین ارقام مورد بررسی، ارقام اپرا، هایولا 308، هایولا420، پی.اف و زرفام که قبل از مرحله گلدهی وزن خشک تک بوته بالا و درصد تسهیم نسبتا متعادلی بین اندام ها داشتند پس از رسیدگی کامل در شرایط آبیاری معمول با تسهیم بیشتر درصد مواد فتوسنتزی به خورجین ها، عملکرد دانه بالایی را به خود اختصاص دادند. در این مطالعه اثر متقابل آبیاری و رقم بر روی توزیع مواد فتوسنتزی معنی دار نشد و تمامی ارقام با یک روند مشابهی تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند.
کلیدواژگان: کلزا، گلدهی، پرشدن دانه ها و تسهیم مواد فتوسنتزی -
صفحه 179به منظور بررسی سازگاری و پایداری عملکرد ارقام و لاین های گندم نان در مناطق گرم و خشک کشور، تعداد 20 لاین و رقم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به همراه شاهد (رقم چمران) در چهار ایستگاه تحقیقاتی (اهواز، دزفول، داراب و خرم آباد) و در طی سال های 1382 تا 1384 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر عملکرد دانه در سال ها و مکان های مختلف تفاوت معنی داری داشتند. بر اساس نتایج آزمون یکنواختی واریانس اشتباهات آزمایشی، تجزیه واریانس مرکب ژنوتیپ ها در سال ها و مکان های مختلف انجام و نتایج به دست آمده نشان داد که اثر مکان و سال در سطح احتمال 5 درصد و اثر متقابل سال×مکان×ژنوتیپ در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. در مجموع و بر اساس نتایج تجزیه پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ ها بر پایه روش های غیر پارامتری روش رگرسیونی ابرهارت و راسل، روش اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا، روش گزینش همزمان، روش AMMI و SHMM ژنوتیپ های 1، 2 و 7 جزء لاین های پایدار تشخیص داده شدند.
کلیدواژگان: پایداری، سازگاری، عملکرد دانه، گندم نان، مناطق گرم و خشک جنوب -
صفحه 201در سال های اخیر توجه به مسائل زیست محیطی افزایش یافته است. ارزیابی چرخه حیاتی (LCA) عبارت از روشی است که در آن کلیه اثرات زیست محیطی مرتبط با یک محصول در کل چرخه حیاتی آن ارزیابی می شود. هدف از این تحقیق معرفی روش LCA و استفاده از آن در ارزیابی اثرات زیست محیطی تولید گندم در گرگان و مقایسه آن با اروپا بود. بدین منظور ابتدا داده های مختلف مزرعه ای جمع آوری شدند. سپس کلیه مواد و منابع محیطی و تکنولوژی مورد استفاده و میزان انتشار مواد مختلف به محیط ز یست به ازای تولید یک تن گندم برآورد (صورت برداری) شدند. سرانجام، تاثیر این مواد در قالب تعدادی شاخص های زیست محیطی کمی شدند. نتایج نشان داد که تولید گندم در گرگان دارای اثرات زیست محیطی قابل توجهی از نظر تخلیه انرژی غیرتجدیدشونده، گرمایش جهانی، یوتریفیکاسیون، اکسیداسیون فتوشیمیایی، اسیدی شدن و تخلیه اوزون می باشد و از این نظر فاصله معنی داری با کشورهای اروپایی (حد مطلوب) وجود دارد.
کلیدواژگان: گندم، اثرات زیست محیطی، ارزیابی چرخه حیاتی - گزارش کوتاه علمی
-
صفحه 219به منظور درک بهتر تغییر الگوی رفتاری آنزیم های آنتی اکسیدان، میزان پروتئین محلول و اثرات آنها بر میزان مرگ سلولی با افزایش سن برگ، رقم P1252 گندم دوروم به شکل هیدروپونیک کشت شد. دو ماه پس از رشد گیاهچه ها، نمونه های برگی با سن متفاوت تهیه و فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، اسکوربات پراکسیداز و گایاکول پراکسیداز، همچنین پروتئین محلول کل و مرگ سلولی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش سن برگ فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز کل کاهش یافت. در بین ایزوزیم های آن، با افزایش سن برگ تنها فعالیت Cu/Zn-SOD کاهش معنی داری نشان داد. با مسن تر شدن برگ فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز به طور معنی داری کاهش یافت. در حالی که کاهش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز معنی دار نبود. با افزایش سن برگ میزان پروتئین محلول برگ افت نمود. کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، تجمع اکسیدان ها را در سلول سبب شده و به دلیل افزایش اختلالات متابولیسمی مرگ سلولی با افزایش سن برگ افزایش قابل ملاحظه ای نشان داد.
کلیدواژگان: آنتی اکسیدان و مرگ سلولی، سن برگ، گندم دوروم -
صفحه 229تاریخ کشت و تراکم گیاهی از عوامل مهم تعیین کننده عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی می باشند. به منظور بررسی اثر تاریخ و تراکم کشت بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چشمبلبلی، آزمایشی در تابستان سال 1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز اجرا شد. آزمایش به صورت طرح کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عوامل آزمایشی شامل چهار تاریخ کشت (17 خرداد، 1 تیر، 16 تیر و 31 تیر) در کرت های اصلی و چهار فاصله روی ردیف کشت (10، 15، 20 و 25 سانتی متر) در کرت های فرعی بودند. نتایج نشان داد که تاریخ کشت اثر معنی داری بر تمام صفات دارد، ولی فاصله ردیف اثر معنی دار بر صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و عملکرد دانه داشته، در حالی که این تاثیر بر صفات وزن هزار دانه و شاخص برداشت معنی دار نبود. اثر متقابل تاریخ کشت و فاصله روی ردیف فقط بر صفت عملکرد دانه معنی دار شد. همچنین مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که به طورکلی با تاخیر در کشت و افزایش فاصله روی ردیف، عملکرد دانه کاهش یافت.
کلیدواژگان: لوبیا چشم بلبلی، تاریخ کشت، فاصله روی ردیف، عملکرد دانه -
صفحه 239وجود تنوع ژنتیکی برای تداوم و پیشرفت برنامه های به نژادی گیاهان زراعی و افزایش کارایی انتخاب ضروری است. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و تخمین بهره ژنتیکی ناشی از انتخاب در یک جمعیت گندم شامل 9 رقم و 36 نتاج حاصل از تلاقی آنها از طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال 1379 استفاده گردید. محاسبه ضریب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برای صفاتی نظیر عملکرد دانه (به ترتیب6/24% و 7/21%)، تعداد دانه در سنبله (6/19% و 19%)، وزن دانه در سنبله (6/19% و 6/19%) و عملکرد بیولوژیک (6/18% و 5/16%) نشان داد که تنوع زیادی برای این صفات در مقایسه با صفاتی مانند روز تا سنبله دهی، روز تا رسیدگی، طول سنبله اصلی تعداد سنبلچه در سنبله و عرض برگ پرچم در ژنوتیپ های مورد بررسی وجود دارد. اگرچه برآوردهای وراثت پذیری عمومی برای بیشتر صفات بالا بود ولی بیشترین برآورد وراثت پذیری خصوصی به تعداد دانه در سنبله (79%)، طول سنبله اصلی (62%)، وزن هزاردانه (58%) و تعداد سنبلچه در سنبله (57%) تعلق داشت. به دلیل برآورد بسیار پایین وراثت پذیری خصوصی عملکرد دانه (18%) بهره ژنتیکی ناشی از انتخاب برای این صفت (12/9%) در مقایسه با اجزای عملکرد نسبتا اندک بود. بهره ژنتیکی تعداد دانه در سنبله (3/32%)، وزن هزاردانه (3/14%)، وزن دانه در سنبله (9/12%) بیشتر از سایر صفات بود. بطورکلی نتایج نشان داد که می توان از ژنوتیپ های برتر از نظر تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه برای بهبود عملکرد در برنامه های به نژادی گندم استفاده نمود.
کلیدواژگان: گندم، تنوع ژنتیکی، بهره ژنتیکی
-
Page 1In order to evalution effect of row space and weed management on weed population, chickpea yield and yield components, a factorial experiment based on RCBD with three replications was conducted at field research of Agriculture college of Lorestan university in cropping season of 2006-2007. In this research experimental factors were chickpea row spaces with four levels (15, 20, 30 and 40 cm with fixed density 50 bush/m2) and weed management in 5 levels (weedy control, single and double weeding, pyridate post-emergence application and Fomesafen pre-emergence application). Results showed that with increase of planting row distance, biological, grain yield and yield components of chickpea reduced, but weed biomass enhanced. The lowest weed biomass belonged toweeding treatments, pyridate applied post-emergence and fomesafen applied preemergence, respectively. Also, the highest grain yield (1058 kg/ha) belonged todouble stage weeding. Fomesafen applied pre-emergence and current herbicide(pyridate applied post-emergence) had not significant difference in relation to weedbiomass. Fomesafen applied pre-emergence had not unacceptable phytotoxiceffects on chickpea.
-
Page 23Understanding the seed germination response of cultivated genotypes to temperatureis important, agronomically. The genotypes that germinate in lower temperaturescould be useful for situations (such as late winter plantings) where temperatures are lowin germination stage. Therefore, this experiment was conducted to study the cardinaltemperatures, response to sub- or supra-optimal temperatures and thermal tolerance ofseed germination in 12 wheat cultivars from the north of Iran. The effects of sevenconstant temperatures between 5 and 34 °C on the seed germination characteristicswere also evaluated. The base (Tb), optimum (To) and maximum or ceiling (Tc)temperatures for germination changed from 2.04 to 2.9°C, 31.81 to 32.42°C and 38.08to 42.08°C, respectively. The analysis of variance revealed no significant differencesbetween cultivars for cardinal temperatures. The effect of cultivar on thermal tolerancewas not also significant, but differences between cultivars for thermal tolerance insupra-optimal temperatures were more than sub-optimal temperatures. Generally, allcultivars were more responsive to supra-optimal temperatures than sub-optimaltemperatures. In the other hand, the slope of regression line of germination rate (GR)versus supra-optimal temperatures was more than that of sub-optimal temperatures. Thedifference between cultivars was significant in response to sub-optimal temperatures,only. The effect of cultivar, temperature and their interactions on germinationcharacteristics including maximum germination (Gmax), time to 10% germination (D10),germination uniformity (GU) and germination rate were significant (p= 0.01),statistically. The evaluated cultivars showed the greatest Gmax in 13 or 20, but the greatestGR in 32°C. Also, D10 and GU decreased as temperature increased to 25 or 32 and 32 or34°C, respectively. The results showed that the difference between 5°C and highertemperatures for Gmax was very less than GR, D10 and GU. This means high Gmax can beobtained in temperatures near to Tb under without soilborn pests conditions.
-
Page 43
In order to study of the radiation interception and red to far red light ratio variations in sunflower hybrids under drought stress, Nine sunflower hybrids in three separate experiments were compared as randomized complete block designs with three replications at the Research Station of Seed and Plant Improvement Institute in Karaj in 2006. First experiment (control) was irrigated based on 60 millimeter evaporation from evaporation pan. The second and third experiments were irrigated at 120 and 180 millimeter evaporation from class A evaporation pan, respectively (medium and sever drought stresses, respectively). Average of solar radiation intensity and red to far red light ratio in bottom canopy, Solar radiation interception, number of active leaves, total dry weight per plant at seed filling stage and seed yield showed significant difference among irrigation treatments. The intensity of drought stress increased the solar at the bottom of canopy and red to far red ratio by 35 and 45 percentages, whereas caused to decrease the radiation interception of control treatment as 0.95 to 0.88 in sever drought stress. Results indicated that Allstar hybrid with appropriate leaf area index (LAI) and number ofactive leaves and maximum radiation interception produced the highest dry weightand seed yield, in drought stress conditions.Keywords: Sunflower; Drought stress; Seed filling stage; Solar radiation interception
-
Page 63In order to study the effect of irrigation on fatty acid composition, oil and protein content of sunflower cultivars included Azargol, Allstar, Alison and Euroflor, an experiment was conducted at Experimental Field of the Agricultural Faculty of Bu-Ali Sina University in 2007. Treatments were arranged on split plot based on randomized complete block with three replications. The irrigation treatments were full irrigation, deficit irrigation by withholding irrigation at heading, flowering, seed filling, at heading and seed filling and at flowering and seed filling stages. The results indicated that the highest protein percent was obtained from deficit irrigation treatments at seed filling period (23.2%). Thehighest oil percent (40.9%) was obtained from full irrigation treatment same with deficit irrigation at heading stage (40.6%). The lowest protein (22.2%) and oil (38.5%) were obtained from full irrigation and water deficit at flowering and grain filling, respectively. The highest protein (23.8%) and oil (41.8%) were observed at Euroflor. The highest seed yield (4805 kg ha-1) was obtained from all cultivars at full irrigation and Euroflor at water deficit on seed filling stage. Full irrigation (1985.8 kg ha-1) and Euroflor cv. (1707.9 kg ha-1) have the highest oil yield. Deficit irrigation treatments at seed filling period have the highest oleic acid to linoleic acid ratio. Euroflor cv. had the highest oleic acid content (44.4%) and oleic to linoleic acid ratio (0.98) and had the lowest linoleic acid content (45.1%) and saturated fatty acids (10.5%). At all deficit irrigation at seed filling period produced the highest oil quality. The highest seed protein and oil percent and oil yield andquality belonged to Euroflor.
-
Page 81In order to study of combining ability and heterosis in cotton (Gossypium hirsutum L.), six hopeful genotypes were crossed in a half-diallel scheme at Gonbad Research Station. Fifteen F1 hybrids along with six parents were grown in randomized complete block design with 3 replications, in 2004. Combining ability estimates were calculated according to method 2, model 1 of Griffing (1956a,b). Relative importance of general combining ability (gca) and specific combining ability (sca) was estimated by the Baker (1978) ratio. Analysis of variance showed that differences due to genotypes were significant for yield, boll weight, monopodial branches number, middle sympodial branches length and nodedistance from main stem (P≤0.01). The mean of squares due to gca effect weresignificant (P≤0.01) for all studied traits, and variances due to sca effect were significant for yield, boll weight and monopodial branches number. The results suggested that variation for number of monopodial branches, sympodial branches length and the distance between the first node on sympodial from the main stem, could be attributed to additive gene effects, whereas non additive gene effect accounts for seed cotton yield and boll weight is controlled by both additive and non additive gene effects. Among parents, tabladila and shirpan-603 had the highest GCA for seed cotton yield (P≤0.05). The highest heterosis for yield and boll weight was 23.6 and 15.8 percent, respectively. The results indicated the importance of heterosis breeding for effective utilization of non-additive genetic variance. The combinations with higher heterosis are sufficient for hybridproduction in cotton breeding program.
-
Page 95Leaving crop residues on the soil surface may significantly affect the behavior and activity of herbicides. In order to study the effect of wheat residue and different rates of trifluralin (%48 EC) herbicide on the yield and oil content of sunflower (Helianthus annuus) a field experiment was done in Agricultural Research Station, The University of Birjand in summer 2008. Experimental design was randomized complete block design with three replications that arranged as factorial. Factors were included wheat residue rates with 4 levels (0, 1250, 2500 and 3750 kg ha-1) and trifluralin (%48 EC) rates with 4 levels (720, 1200, 1680 g ai.ha-1 and control (herbicide free)). Result showed that using 2500 kg.ha-1 wheat residue increased head diameter, oil content, yield and yield components expect harvest index significantly; whereas, decreasing of measured indices were observed at residue rate of 3750 kg ha-1. The highest seed yield obtained from 1200 g ai ha-1 and residue rate of 2500 kg ha-1 residue treatment.
-
Page 107In order to investigate the contribution of ear photosynthesis and cytokinin in determining grain sink size, a pot study was conducted during January to June 2005in Cereal Glasshouse of Faculty of Agriculture of Karaj, Iran. Experiment was conducted in a complete randomized design with a factorial arrangement of two factors, three replications and four pots in each plot. Factors included cultivar in four levels and treatments in three levels. Cultivars were: M80-7, Hull-less, Reihan and Walfajr. Treatments were control, removal of ear photosynthesis and removal of ear photosynthesis plus reducing ear transpiration. All treatments were made immediately after ear emergence. Results indicated that ear and 1000- grain weights were reduced by removal of ear photosynthesis in M80-7 and Hill-less and by reducing of ear transpiration in Reihan and Walfajr. Positive correlation between ear and 1000-grain weight suggested that treatments affected sink size via reduction in mean grain weight. Also, treatments increased protein concentration but had no effect on ear protein content. Since there was a negative correlation between 1000-grain weight and grain protein concentration, it was concluded that increased grain protein concentration was a consequence of decreased starch accumulation in grains. On the other hand, reduced ear transpiration did not induce any changes in stem mass; therefore stem remobilization did not compensate for reduction in final grain yield. It seems that ear photosynthesis and transpiration have significant role in determining sink size by providing photoassimilates andregulating cytokinin flux to developing kernels.
-
Page 125Crop rotation affect on crop nitrogen uptake and nitrogen use efficiency (NUE). Crop rotations with high NUE decrease energy use and increase level of sustainability in agro ecosystems. The objectives of this research were to determine the suitable double cropping system for enhancing NUE and evaluate the effects of crop rotation, N fertilizer rate and return of crop residue on NUE. This study was conducted under cold temperate climate condition in Khorasan-Razavi during 2006-2008 growing seasons. A randomized complete block design in split-split plot arrangement with three replicates was used. Main plots were crop rotation with five different rotations (wheat:wheat, potato:wheat, silage corn:wheat, clover:wheat and sugar beet:wheat) and sub plots were N fertilizer rates in preceding crop with four levels (without N (Control), 50% lower than optimum N rate, optimum N rate and 50% more than optimum rate). The sub-sub plots were preceding crop residue return with two levels including no residue return (Control) and 50% return of crop residue. Results showed that nitrogen use efficiency, nitrogen uptake efficiency and nitrogen utilization efficiency were significantly affected by crop rotation and Nfertilizer rates. The highest and lowest NUE recorded for Corn: wheat and wheat:wheat rotations, respectively. The highly NUE in the corn: wheat rotation is due to the higher NUtE in this rotation. NUE indices in all crop rotations reduced with increasing N fertilizer rate. NUE in potato:wheat rotation showed highest response to N fertilizer rate. Return of crop residue had no significant effect on NUE indices.
-
Page 143Breeding for environmental stress is one of the most important goals in plant breeding. Among stresses, drought stress has high influencing on limitation of wheat production. So, in order to find the best drought tolerant genotypes, 24 genotypes were planted in three separate experiments in Ardebil: one with optimum irrigation (control), another with water stress at pre-anthesis stage and the other with water stress at post-anthesis stage. RBCD experiment design with four replications was used. Stress Susceptibility Index (SSI), Mean Productivity (MP), Tolerance (TOL), Geometric Mean Productivity (GMP), Stress Tolerance Index (STI), Modified Stress Tolerance Index for optimum condition (K1STI) and Modified Stress Tolerance Index for water stress condition (K2STI) indices were used to evaluate susceptibility and tolerance of the genotypes. Results showed that, genotypes number 15 and 21 had higher grain yield than mean in all irrigation conditions. These genotypes had the highest STI and located at part of high yield potential and low sensitivity to drought in the biplot. According to TOL and STI, genotype number 15 had the highest water stress tolerant and highest yield in all studied conditions. Also, results of biplot analysis and correlation drought tolerant indices with YS and YP showed that STI, GMP and MP were the best indices for yield predicting. K1STI and K2STI along with STI were important indices to select genotype for control and stress conditions
-
Page 163Partitioning of photoassimilates between the sinks is one of the most important physiological processes related to the yield of crops which are affected by drought stress. Therefore, the effect of drought stress in flowering and grain filling stages, on the percentage partitioning of photoassimilates among different organs was studied in 14 rapeseed cultivars in a split plot experiment based on completely randomized block design with 3 replications. Main plot included 3 regimes of irrigation and sub plot included 14 cultivars of rapeseed. Drought stress was imposed at two stages of flowering and grain filling stages by stopping irrigation. In the former treatment plots were rewatered when soil water potential reached -1.5 Mpa and in the latter plots were not ireirrigated until maturity. Seed yield, dry weight per plant, percentage dry weight of pod, leaf, stem and root measured after ripening and harvest. The results showed that drought stress at flowering and grain filling stages play an important influence in the partitioning of photoassimilates among different plant organs so that the stress at flowering stage decreased seed yield by 51 percent through increasing dry weight percent of leaf, stem and root or in other words percentage partitioning of photoassimilates to growing organs were more than reproductive organs. Drought stress in seed filling increased somewhatseed yield through remobilization of photoassimilates in leaves to other organs However, this increase didn’t make significant changes on the yield. Among the cultivars studied, opera, Hayola308, Hayola420, P.F and Zarfam that before of flowering stage have high dry weight per plant and equal partitioning among organs, after ripening in normal condition have high seed yield by partitioning of photoassimilates to pods. In this study interaction of irrigation and cultivar on the partitioning of photoassimilates was not significant So that all cultivars with a similar process were affected by drought stress.
-
Page 179In order to determine yield stability and evaluation of genotype × environment interaction, 20 spring bread wheat promising lines and varieties were studied in arandomized complete block design with three replications in four warm and drystations (Ahwaz, Dezful, Darab, & khorramabad) during 2002-2004. Chamrancultivar was a check in two years trial. The results revealed that the grain yield ofgenotypes were different in studied environments. Combined analysis resultsconfirmed that the effects of location and year, and the interaction of location ×year×genotype were significant statistically in 5% and 1% levels respectively.Stability analysis for grain yield of genotypes based on Eberhart and Ressel linearregression coefficient, Wrick’s ecovalence, Shukla’s stability variance, Index forsimultaneous selection, non-parametric statistic method (mean rank of yield,standard deviation of rank of yield, and yield index ratio), AMMI and SHMMmodels, revealed that the genotypes No. 1, 7 and 2 were the most stable genotypes.
-
Page 201Environmental issues have attracted many concerns in recent years. Life cycle assessment (LCA) is a method that evaluates all environmental effects of a product during its life cycle. The objective of this study was to introduce LCA [to Persian researchers] and to use it in assessment of environmental impact of wheat production in Gorgan, NE Iran compared to European counties. First, data were gathered regarding materials and processes in wheat production, the inventory analysis. Then, all resources and emissions per each ton of wheat grain were quantified. Finally, the impact of the emissions and resource usage were aggregated into some indicators. The results indicated that wheat production in Gorgan has important environmental impacts regarding depletion of non-renewable energy sources, global warming, eutrophication, photochemical oxidation,acidification and ozone layer depletion. There is a significant gap between Gorganand European countries (optimum situation) that should be considered.
-
Page 219A hydroponics study was carried out in order to understand the behavior ofantioxidant enzymes, soluble protein content and its effect on cell death in differentold leaves of durum wheat. Two month after planting, the different old leaves weresampled and the activity of super oxide dismutase (SOD), catalase, ascorbatperoxidase and guaiacol peroxidase were measured. Furthermore, the rate of celldeath and total protein content were analyzed. In old leaves, SOD activity wasdiminished and amongst its isozimes, Cu/Zn-SOD was the one demonstrating asignificant reduction in activity. Catalase and ascorbat peroxidase decreased in oldleaves significantly, but reduction in Glutathione peroxidase activity was nosignificant. In general, aging caused reduction in soluble protein content.Accumulations of oxidative factors were seen by reduction of antioxidant enzymesactivity. Subsequent, metabolic malfunctions led to higher cell death rate as leaveswere aged.
-
Page 229Sowing date and plant density are important factors in grain yield of cow pea. Inorder to study effect of sowing date and plant density on yield and yieldcomponents of cow pea, an experiment was conducted in research farm of RaminUniversity of Agricultural and Natural Resources in 2008. The experimental designwas split plots in randomized complete design with four replications. Theexperimental factors were sowing date (7 Jun., 22 Jun., 7 Jul. and 22 Jul.) in mainplots and inter row spacing (10, 15, 20 and 25 cm) in sub plots. The results showedthat sowing date had significant effect on all of traits, in the other hands, inter rowspacing had significant effect on number of pods in plant, number of grains in podand grain yield, but had not significant effect on 1000 grain weight and harvestindex. Interaction effect of sowing date and inter row spacing was significant onlyfor grain yield. Also, comparison of means showed that with delay in sowing dateand increase of inter row spacing, decreased the grain yield.
-
Page 239Genetic variation is necessary factor for continued breeding and increasinggenetic gain from selection in crop plants. To evaluate genetic variation andgenetic gain from selection in bread wheat, 45 genotypes consisting of 9 cultivarsand their 36 crosses were grown in a randomized complete block design with threereplications in research farm of Isfahan University of Technology. The phenotypicand genotypic coefficients of variation for grain yield (24.6% and 21.7%,respectively), grain number per main spike (19.6% and 19%), grain weight perspike (19.6% and 19.6%) and biological yield (18.6% and 16.5%) indicated thatthere is a great degree of variation for these traits in this study. The highest narrowsense heritabilities were belonged to grain number per spike (79%), spike length(62%), 1000 grains weight (58%) and spikeletes per spike (57%). Due tomagnitude of heritability of grain yield (18%), its genetic gain (9.12%) wasrelatively low compared with other traits. The genetic gain for grain number perspike (32.3%), 1000 grain weight (14.3%), and grain weight per spike (12.9%) waslarger than other evaluated traits. In general, selection of superior genotypes basedon grain number per spike and thousand grains weight could improve grain yield inbreeding programs of wheat.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.