فهرست مطالب

فصلنامه سلامت و محیط زیست
سال پنجم شماره 2 (پیاپی 16، تابستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/09/25
  • تعداد عناوین: 12
|
  • مقاله اصیل
  • فاطمه مومنی ها، رامین نبی زاده، محمدصادق حسنوند، امیرحسین محوی، کاظم ندافی صفحات 133-142
    زمینه و هدف
    دی اکسین ها و فوران ها ترکیباتی بسیار سمی و خطرناکند که از منابع طبیعی و فعالیت های انسان تولید می شوند. این ترکیبات به علت پایداری و نیمه عمر بالایی که دارند مدت زیادی در محیط باقی مانده و اثرات شدیدی بر محیط زیست و انسان ها برجای می گذارند. هدف از این مطالعه شناسایی منابع انتشار دی اکسین ها و فوران ها در ایران و تعیین سهم آنها در میزان سرانه انتشار است.
    روش بررسی
    در این مطالعه، ابتدا منابع انتشار دی اکسین ها و فوران ها شناسایی و سپس با مراجعه به سازمان های متولی، داده های مورد نیاز جهت برآورد میزان انتشار از طریق پرسش نامه های مربوطه جمع آوری شد. سپس با استفاده از فاکتورهای انتشار ارایه شده توسط برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، میزان انتشار هرکدام از منابع برآورد گردید. جهت آنالیز داده ها از نرم افزار Excel استفاده شد.
    یافته ها
    براساس نتایج حاصل میزان انتشار دی اکسین ها و فوران ها در ایران در سال 1388 برابر 1957 g TEQ/yr بوده که از این مقدار g TEQ 8/705 وارد هوا شده و g TEQ 2/643 آن به صورت خاکستر باقی می ماند.
    نتیجه گیری
    سرانه انتشار دی اکسین ها و فوران ها در ایران μg TEQ/capital 4/26 است و بیشترین میزان تولید در ایران مربوط به سوزاندن به طریقه روباز (g TEQ/yr 8/732) و تولید فلزات آهنی و غیرآهنی (g TEQ/yr 7/635) مانند مس، فولاد و آهن است
    کلیدواژگان: دیاکسین ها، فوران ها، منابع انتشار، ایران
  • امیر باقری، غلامرضا موسوی، علی علی خوانین صفحات 143-156
    زمینه و هدف
    فرمالدهید ماده ای سمی و برای سلامت انسان و محیط زیست خطرناک است. بنابراین فاضلاب های حاوی فرمالدهید قبل از تخلیه به محیط زیست باید به طور موثری تصفیه شوند. هدف از این تحقیق بررسی کارایی فرایند الکتروفنتون در پیش تصفیه فاضلاب صنعتی حاوی غلظت بالای فرمالدهید بوده است.
    روش بررسی
    اثر پارامترهای مهمی مانند pH، دانسیته جریان، دوز پراکسید هیدروژن و زمان واکنش در تجزیه فاضلاب فرمالدهیدی با غلظت 7500 میلی گرم بر لیتر در راهبری سیستم جریان بسته، مورد ارزیابی قرار گرفت. راکتور جریان بسته فرایند الکتروفنتون متشکل از استوانه شیشه ای مدور با قطر داخلی20/5 سانتی متر و ارتفاع 50/34 سانتی متر بوده است. حجم راکتور مورد استفاده نیز 500 میلی لیتر بود.
    یافته ها
    مطابق با نتایج آزمایشات بالاترین راندمان حذف فرمالدهید تحت شرایط قلیایی و در pH برابر با 10، در غلظت 10 میلی مول بر دقیقه پراکسید هیدروژن (min/10 mM H2O2) در شدت جریان 5/8 میلی آمپر بر سانتی متر مربع و در طی زمان واکنش نهایی 6 دقیقه به دست آمد. همچنین شرایط هوادهی در سلول فرایند الکتروفنتون سبب افزایش راندمان حذف فرمالدهید گردید. حذف کامل فرمالدهید در شرایط راهبری فوق به دست آمد.
    نتیجه گیری
    این مطالعه نشان داد که فرایند الکترو فنتون توانایی تصفیه فاضلاب حاوی فرمالدهید با غلظت بالا تا حد مناسب برای تصفیه نهایی در فرایند بیولوژیکی را دارد.
    کلیدواژگان: فاضلاب صنعتی، فرمالدهید، فرایند، الکتروفنتون
  • محمدرضا مسعودی نژاد، اکبر اسلامی، حامد محمدی، بهزاد رضایی فرد، غلامحسین جوشنی صفحات 157-166
    زمینه و هدف
    نیاز روزافزون به آب شرب، دانشمندان را به سمت استفاده از آب های شور سوق داده است؛ از طرفی فرایند های نمک زدایی موجود، بسیار هزینه بر هستند. آیروژل کربنی از انواع آیروژل های آلی است که با ساختار متخلخل منحصر به فرد خود، برای نمک زدایی مناسب است. پتانسیل پایین گرفتگی، تولید فاضلاب بسیار کم، احیای الکترواستاتیکی آیروژل ها و در نتیجه عدم نیاز به اسید و مصرف کم انرژی از جمله مزایای این تکنولوژی است.
    روش بررسی
    هدف از انجام این مطالعه که نوعی مطالعه تجربی تحلیلی است، بررسی نمک زدایی آب های شور و لب شور با استفاده از فناوری آیروژل کربنی و مقایسه آن با روش الکترولیز است. جامعه مورد بررسی، نمونه های سنتتیک آب نمک با استفاده از شاخص TDS و EC بودند. حداقل تعداد نمونه های سنتتیک 243 عدد در نظر گرفته شد. در این راستا ابتدا با پلیمریزاسیون ترکیبات رزورسینول و فرمالدهید در شرایط فشار هوای آزاد و سپس پیرولیز ترکیبات به دست آمده، مبادرت به ساخت صفحات آیروژل کربنی شد.
    یافته ها
    با ساخت دستگاه در مقیاس پایلوت، تاثیر پارامتر های مختلف، شامل غلظت نمک ورودی، شدت جریان، دبی، فاصله بین الکترودها و pH بر میزان جذب NaCl توسط الکترودهای آیروژل کربنی مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی با افزایش شدت جریان و غلظت NaCl در جریان ورودی میزان جذب افزایش یافته و با افزایش فاصله بین الکترودها، دبی و pH، میزان جذب کاهش می یافت.
    نتیجه گیری
    نتایج در بهترین شرایط نشان دهنده میزان جذب 4-10×43/1 مول از کلرید سدیم به ازای هر گرم از آیروژل کربنی بود که حاکی از مناسب و مقرون به صرفه بودن این روش است.
    کلیدواژگان: نمک زدایی، آیروژل کربنی، الکتروشیمی، عوامل شوری
  • عماد دهقانی فرد، احمد جنیدی جعفری، روشنک رضایی کلانتری، میترا غلامی، علی اسرافیلی صفحات 167-178
    زمینه و هدف
    آنیلین ماده ای است که در صنایع شیمیایی و در فرایندهای مختلفی استفاده می گردد و به دلیل اثرات منفی روی محیط، روش های مختلفی جهت حذف این ماده مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه، کارایی فرایند فتوکاتالیستی نانوذرات اکسید روی در حذف آنیلین از پساب سنتتیک مورد مطالعه قرار گرفت.
    روش بررسی
    راکتور فتوکاتالیستی از جنس پلکسی گلاس و به حجم 5 لیتر که لامپ فرابنفش (20w.) در مرکز آن (داخل غلاف کوارتزی) بوده و نانوذرات اکسیدروی (g/L 5/0-2/0) وارد پساب سنتتیک حاوی آلاینده آنیلین با غلظت ppm.052 می گردید. پس از طی زمان ماند30و90،60دقیقه، نمونه ها سانتریفوژ شده و محلول رویی توسط فیلتر μ.2/0 از جنس PTFE، فیلتر شد. جهت استخراج مواد آلی از نمونه و آنالیز آنها، از روش مایع مایع و دستگاه گازکروماتوگرافی استفاده گردید.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که فرایند فتوکاتالیستی اکسید روی می تواند به طور موثری، منجر به حذف آلاینده آنیلین از پساب گردد. راندمان حذف آنیلین در غلظت نانوذرات اکسیدروی برابر g/L 5/0 به مقدار کمتری نسبت به سایر غلظت ها افزایش نشان می داد و آزمون آماری (ANOVA) نشان از عدم وجود اختلاف معنادار بین راندمان حذف آنیلین در غلظت های مختلف نانوذرات داشت. در pH قلیایی، بیشترین راندمان حذف آنیلین در زمان ماند 90 دقیقه و غلظت نانوذرات g/L 5/0 به میزان 3/76% به دست آمد.
    نتیجه گیری
    در نهایت، می توان نتیجه گیری نمود که فرایند فتوکاتالیستی نانوذرات اکسیدروی برای حذف آلاینده آنیلین از پساب مناسب است.
    کلیدواژگان: آنیلین، نانوذرات اکسیدروی، پرتو فرابنفش، فرایند فتوکاتالیست
  • کاظم ندافی، مهران محمدیان فضلی، علیرضا مصداقی نیا، سیمین ناصری، مهناز مظاهری اسدی، مسعود یونسیان صفحات 179-188
    زمینه و هدف
    آلودگی زیست محیطی و مخاطرات بهداشتی مواد رنگی به طور گسترده ای توسط صنایع مختلف ایجاد می گردد. پایداری این مواد موجب می شود که روش های گوناگونی برای حذف آنها بررسی شود. کاربرد قارچ های ریسه سفید در این زمینه مورد توجه محققین قرار گرفته است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف استفاده از قارچ ریسه سفید گانودرمای ساکن شده در آلژینات سدیم برای حذف رنگ ریمازول برلیانت بلو رویال از محیط آبی انجام شده است.
    روش بررسی
    در این مطالعه تجربی، ابتدا شرایط حذف رنگ نسبت به فاکتورهای غذایی، محیطی و عملیاتی بهینه سازی گردید و سپس کارایی رنگ زدایی سلول های ساکن شده مورد بررسی قرار گرفت. طراحی آزمایش ها با روش فاکتوریل کسری دو سطحی و روش سطح پاسخ انجام شد و مدل آماری فرایند با کمک نرم افزار MiniTab برازش گردید.
    یافته ها
    نتایج تحقیق نشان داد که پارامترهای نوع و غلظت منبع کربن، دما و pH مهم ترین عوامل در حذف رنگ توسط قارچ گانودرما است. نتایج در شرایط بهینه منبع کربن (گلیسرول با غلظت 14/19 گرم در لیتر، دمای 27 درجه سلسیوس و مقدار pH اولیه محیط کشت معادل26/6، میزان حذفی برابر 3/95 درصد را نشان داد که نسبت به شرایط اولیه، 27/1 برابر افزایش کارایی داشته است.
    نتیجه گیری
    قارچ گانودرمای ساکن شده دارای پتانسیل مطلوبی جهت حذف رنگ از محیط آبی است ولی باید شرایط آن را نسبت به نوع آلاینده مورد بررسی و بهینه سازی قرار داد. کاربرد طراحی آزمایش ها به روش فاکتوریل کسری نیز به لحاظ روش طراحی تحقیق از الویت بالایی جهت کاهش تعداد آزمایش ها و صرفه جویی در منابع و نیز تحلیل آماری داده های آزمایشی برخوردار است. پیشنهاد می گردد از این پتانسیل ها در جهت کاهش هزینه های پالایش محیط کمک گرفته شود.
    کلیدواژگان: قارچ گانودرما، ساکن سازی سلولی، رنگ زدایی از پساب، طراحی آزمایش ها، فاکتوریل کسری
  • رامین نبی زاده نودهی، حسن اصلانی*، محمود محمود علی محمدی، رضا نعمتی، کاظم ندافی، مریم غنی صفحات 189-200
    زمینه و هدف

    استفاده از فاضلاب برای آبیاری محصولات کشاورزی باعث افزایش 40 الی 60 درصدی تولید برخی محصولات کشاورزی می شود. با این حال، این کار به به دلیل حضور بیش از حد عوامل بیماری زا، خطرات زیادی را برای سلامت انسان دارد. هدف اصلی این مطالعه بررسی امکان پذیری کاربرد واکنش گر فنتون و فنتون تغییر یافته با مس برای گندزدایی فاضلاب خام است.

    روش بررسی

    پس از انجام آزمایشات فیزیکوشیمیایی و بیولوژیکی اولیه در آزمایشگاه، عمل گندزدایی در هر فرایند در سه فاز متفاوت انجام پذیرفت. ابتدا هریک از مواد جداگانه و در دوزهای تعیین شده به فاضلاب افزوده شدند و سپس برای تعیین اثر سینرژیستی، هر یک از کاتالیست های آهن و مس با پراکسیدهیدروژن ترکیب شده و عمل گندزدایی انجام گردید. از روش آزمون مستقیم کلی فرم مدفوعی(استاندارد متد چاپ 2005) برای کشت میکروبی استفاده شد.

    یافته ها

    حداکثر تاثیر پراکسیدهیدروژن در از بین بردن باکتری های کلی فرم مدفوعی فاضلاب برابر 66/0 لگاریتم کاهش است. واکنش گر فنتون و واکنش گر فنتون تغییر یافته با مس افزایش قابل توجهی در کاهش تعداد باکتری ها نشان دادند. به طوری که فنتون و فنتون تغییر یافته با مس 1 و 2 میلی گرم در لیتر به ترتیب سبب 73/4، 28/3 و 88/4 لگاریتم کاهش گردیدند.

    نتیجه گیری

    استفاده از پراکسیدهیدروژن به عنوان عامل گندزدا کارایی چندانی در از بین بردن باکتری های کلی فرم مدفوعی نشان نداد. اما ترکیب آن با یون هایی مثل آهن و مس، کارایی آن در گندزدایی را بسیار افزایش داده و اثر سینرژیستی قابل توجهی در قدرت گندزدایی پراکسیدهیدروژن نشان داد. تا جایی که در حضور هر کدام از این کاتالیست ها، پراکسیدهیدروژن قادر است کلی فرم های مدفوعی فاضلاب را به حد استاندارد تعریف شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست برساند.

    کلیدواژگان: فاضلاب خام، گندزدایی، فنتون، پراکسیدهیدروژن، آهن، فنتون تغییر یافته با مس
  • محمد ملکوتیان، حسن ایزانلو، مریم مصرقانی، محمد مهدی محمد مهدی امام جمعه صفحات 201-210
    زمینه و هدف
    شیرابه حاصل از دفن مواد زاید جامد شهری فاضلابی قوی با مواد سمی خطرناک است و بایستی با انتخاب یک روش ساده، اقتصادی، سازگار با محیط زیست و ویژگی های شیرابه، تصفیه شود. هدف از این تحقیق تعیین کارایی فرایند انعقاد الکتریکی درحذف بار آلی شیرابه مراکز دفن مواد زاید جامد شهری شیرابه شهر قم بود.
    روش بررسی
    این مطالعه به صورت تجربی در مقیاس آزمایشگاهی و به صورت پایلوت در سیستم ناپیوسته در بازه زمانی بهار تا زمستان 1389 انجام شد. مخزنی با جنس پلکسی گلس به حجم موثر7/0 لیتر، حاوی 9 الکترود صفحه ای آلومینیومی به یک منبع تغذیه جریان مستقیم (10 تا 60 ولت، 1 تا 5 آمپر) متصل شد. نمونه ها هر 10 دقیقه از میانه راکتور جهت اندازه گیری CODو TSS جمع آوری و طبق روش آمده در کتاب استانداردمتد مورد آزمایش قرار گرفت. تاثیر شدت جریان الکتریکی (52.08، 69.44 mA/cm2)، زمان واکنش (10تا 60 دقیقه)، پتانسیل الکتریکی (10تا 60 ولت) به عنوان عوامل تاثیرگذار بر بازده فرایند، مورد مطالعه قرار گرفت.
    یافته ها
    راندمان حذف COD در پتانسیل الکتریکی 60 ولت، مدت زمان 60 دقیقه، دانسیته جریان mA/cm2 08/52 و 44/69 به ترتیب برابر با 7/48 % و 4/77 % بود. راندمان حذف TSS در پتانسیل الکتریکی 60 ولت، مدت زمان 60 دقیقه و دانسیته جریان mA/cm2 44/69 برابر با 1/72 % بود.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج حاصل از تحقیق بهترین راندمان حذف COD پس از یک ساعت زمان تماس در پتانسیل الکتریکی 60 ولت و دانسیته جریان mA/cm2 44/69، 4/77 % بود. میزان انرژی الکتریکی مصرفی در این حالت kWh/kg 26/431 بود. این مطالعه نشان داد فرایند انعقاد الکتریکی روشی موثر برای کاهش میزان COD شیرابه جایگاه دفن مواد زاید شهری است.
    کلیدواژگان: بارآلی، COD، تصفیه شیرابه
  • ادریس بذرافشان، احمد جنیدی جعفری، فردوس کرد مصطفی پور، حامد بیگلری صفحات 211-224
    زمینه و هدف
    در فرایند سالم سازی آب شرب، اسید هیومیک موجود در منابع آب آشامیدنی با ماده گندزدای کلر واکنش داده و فرآورده های جانبی گندزدایی جهش زا، ناقص الخلقه زا و سرطان زا نظیر تری هالومتان ها و هالو استیک اسیدها را تشکیل می دهند. با توجه به این مهم در این مطالعه کارایی حذف اسید هیومیک از نمونه های آبی توسط فرایند انعقاد الکتریکی توام با افزایش هیدروژن پراکسید (ایجاد فرایند فنتون) مورد بررسی قرار گرفت.
    روش بررسی
    مطالعه حاضر در شرایط آزمایشگاهی و در یک ظرف بوکال پوشیده از فویل آلومینیومی با حجم موثر یک لیتر و تجهیز شده با الکترودهای آهنی و متصل به یک منبع تغذیه با اختلاف پتانسیل الکتریکی10 ولت به روش دو قطبی، انجام پذیرفت. ابتدا مخزن با محلول آبی حاوی غلظت20 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک پر شد و در ادامه اثر متغیرهای pH 3، 5، 7و 8، هدایت الکتریکی حاصل از افزودن 1، 5/1، 2 و 3 گرم در لیتر کلرید پتاسیم، افزایش مستقیم50 میلی لیتر هیدروژن پراکسید 30% در زمان های واکنش 5، 15، 30، 45و 60 دقیقه، بر حذف اسید هیومیک از نمونه های آبی توسط فرایندهای فوق با استفاده از روش سنجش پارامتر جانشین کربن آلی توسط دستگاه TOC آنالایزر، مشخص شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که راندمان کل حذف اسید هیومیک در 01=pH. مساوی 5، 3 گرم بر لیتر کلرید پتاسیم و زمان واکنش 60 دقیقه حدود 97% و از این مقدار 1/92 درصد سهم اثر فرایند انعقاد الکتریکی و 9/7 درصد سهم اثر فرایند فنتون است. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش pH و هدایت الکتریکی به ترتیب راندمان حذف کاهش و افزایش می یابد.
    نتیجه گیری
    ترکیب فرایند انعقاد الکتریکی با ماده هیدروژن پراکسید می تواند به عنوان روشی کارآمد جهت حذف اسید هیومیک از نمونه های آبی استفاده گردد.
    کلیدواژگان: اسید هیومیک، الکتروکواگولاسیون، فنتون، پراکسید هیدروژن
  • محمود علی محمدی، ابراهیم مولایی آقایی، رامین نبی زاده، غلامرضا جاهد، ساسان رضایی، اکبر گلدسته، شاهرخ نظم آرا، حسن اصلانی صفحات 225-234
    زمینه و هدف
    فلزات سنگین از جمله آنتیموان و کبالت به عنوان دو عامل آلاینده در برخی شرایط از ظروف پلی اتیلن ترفتالات (PET) وارد آب می شوند. بنابراین اندازه گیری آنها در شرایط مختلف نگه داری مورد توجه قرار گرفت.
    روش بررسی
    5 تیمار دمایی زمانی بر روی 5 نمونه آب انجام گرفت و شرایط انبارش به صورت زیر تعریف شد: در دمای محیط بیرون و تابش نور خورشید، دمای اتاق و 0C 40 در زمان های مختلف برای هشت هفته، دمای0C 65 تا شش هفته و دمای 0C 80 تا هفت روز. اندازه گیری با روش ICP-AES و آنالیز نتایج با نرم افزار SPSS انجام گرفت.
    یافته ها
    غلظت آنتیموان با افزایش زمان انبارش در همه شرایط دمایی و در تمام نمونه ها افزایش یافت که البته نسبت افزایش در نمونه ها متفاوت بود. در محیط بیرون، دمای اتاق و 0C 40 افزایش غلظت آنتیموان تا زمان آخر نگه داری پایین تر از حد مجاز بود. اما در دماهای0C 65 و0C 80 با افزایش زمان مطالعه، میزان آنتیموان از حد مجاز بیشتر شد و به طور مثال اختلاف میان نمونه 4 و 5 معنادار بود ((P≤0/05. غلظت کبالت نیز در ابتدا و در طول مطالعه بسیار پایین و کمتر از حد تشخیص دستگاه بود.
    نتیجه گیری
    با افزایش زمان و دما، میزان نشت آنتیموان به داخل آب زیاد می شود. همچنین تابش نور موثر است اما تاثیر دما در این مطالعه قابل توجه نبود و در این بررسی نوع ظرف از نظر شفاف یا رنگی بودن تاثیر معناداری بر میزان نفوذ آنتیموان نداشت (P>0/05).
    کلیدواژگان: آب های بطری شده، آنتیموان، کبالت، بطری های PET
  • نیما رستم پور، تینوش الماسی، معصومه رستم پور، خاطره عربیان، احمدرضا کرمی صفحات 235-244
    زمینه و هدف
    اثرات بیولوژیکی پرتوهای غیریونیزان بر بدن موجودات زنده از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. وسایل و تجهیزات پزشکی که با ولتاژ بالا کار می کنند از منابع مهم تولید میدان های الکترومغناطیسی هستند که این میدان ها از عوامل زیان آور محیط کار در بخش های بیمارستانی که از تجهیزات ولتاژ بالا (High voltage) استفاده می کنند، به شمار می روند. بنابراین هدف اصلی از انجام این مطالعه، تعیین میزان شدت میدان های الکترومغناطیسی در اطراف منابع ولتاژ بالای موجود در بخش های رادیولوژی بیمارستان های علوم پزشکی همدان است.
    روش بررسی
    این مطالعه یک بررسی مقطعی(Cross-sectional) بوده و در آن میزان شدت میدان های الکترومغناطیسی در اطراف منابع ولتاژ بالای موجود در بخش های بیمارستانی همدان مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه با استفاده از دستگاه کالیبره شده تسلامتر HI-3603، میزان شدت میدان های الکترومغناطیسی در اطراف منابع ولتاژ بالای موجود در بخش های رادیولوژی در سطح بیمارستان های علوم پزشکی واقع در شهر همدان مورد مطالعه قرار گرفتند. این اندازه گیری ها در فاصله های cm 25، m 5/0، m 1، m 5/1 و m 3 از منبع ولتاژ بالا صورت گرفت.
    یافته ها
    بیشترین شدت میدان های مغناطیسی و الکتریکی در اطراف سیستم های ولتاژ بالا در مراکز مورد مطالعه و در فاصله های کمتر از 1 متر از سیستم ولتاژ بالا به ترتیب 738/5±625/29 میلی گاوس و V/m 92/0±17/25 اندازه گیری شد که کمتر از مقادیر توصیه شده توسط ICNIRP برای تابش گیری شغلی و حتی تابش گیری افراد عادی است. بیشترین شدت میدان های مغناطیسی و الکتریکی در اطراف سیستم های ولتاژ بالا در محل قرارگیری تکنسین تصویربرداری در هر یک از سیستم های موجود 004/0±05/3 میلی گاوس و V/m 05/0±/128 بود که کمتر از مقادیر توصیه شده توسط ICNIRP برای تابش گیری شغلی و حتی تابش گیری افراد عادی است.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه، به نظر نمی رسد تابش گیری پرسنل شاغل در مراکز رادیولوژی به مقادیر بیش از حد مجاز تابش گیری شغلی برسد، بنابراین در خصوص تابش گیری بیش از حد تابش های غیریونیزان در پرتوکاران نگرانی وجود ندارد. توصیه می شود به منظور مطالعه جامع در این زمینه مقایسه شدت میدان های الکتریکی و مغناطیسی در سیستم های ژنراتور با مارک های مختلف انجام شود.
    کلیدواژگان: میدان الکتریکی، میدان مغناطیسی، تجهیزات ولتاژ بالا، تسلامتر
  • فریده گلبابایی، محمدرضا منظم اسماعیل پور، رسول همت جو، پروین نصیری، غلامرضا پوریعقوب، مصطفی حسینی صفحات 245-252
    زمینه و هدف
    استرس گرمایی در بسیاری از صنایع از جمله صنایع پتروشیمی و فولاد یک خطر جدی برای سلامتی و ایمنی کارگران به شمار می آید. ارزیابی استرس گرمایی نه تنها از نظر پیشگیری از بیماری های ناشی از مواجهه با گرما، بلکه از نظر عملکرد و ایمنی کارگران در محیط کار نیز مهم است. شاخص هایی که هم اکنون برای ارزیابی استرس گرمایی مورد استفاده قرار می گیرند بسیار زیاد بوده و انتخاب یک شاخص مناسب برای محدوده وسیعی از شرایط آب و هوایی سخت است. هدف از انجام این مطالعه ارایه یک شاخص بهینه بر اساس پارامترهای فیزیولوژیکی بدن افراد در صنعت پتروشیمی است.
    روش بررسی
    این مطالعه در یک صنعت پتروشیمی واقع در عسلویه صورت پذیرفت و 21 نفر کارگر مرد وارد مطالعه و بر اساس سازش یا عدم سازش فرد با گرما تقسیم بندی شدند. پارامترهای فیزیولوژیکی شامل ضربان قلب و فشار خون سیستولیک و دیاستولیک، دمای پوست و دمای دهانی افراد طی دو هفته در طول روز کاری اندازه گیری شد. هم زمان با اندازه گیری پارامترهای فیزیولوژیکی، پارامترهای شرایط جوی لازم برای محاسبه شاخص دمای تر گوی سان ((WBGT) Wet Bulb Globe Temperature)، مقدار عرق مورد نیاز ((SWreq)Required Sweat Rate) و شاخص احساس ناراحتی (Discomfort Index (DI)) اندازه گیری شد.
    یافته ها
    میانگین شاخص های محاسبه شده برای افراد هر دو گروه سازش یافته و سازش نیافته در سایت کار به طور معنی داری بالاتر از سایت پذیرش بود (p>0/05). همچنین میانگین پارامترهای فیزیولوژیکی افراد هر دو گروه در سایت کار بیشتر از سایت پذیرش بود (p>0/05).در مورد ضریب همبستگی بین شاخص های محاسبه شده با پارمترهای فیزیولوژیکی شاخص WBGT با ضربان قلب، فشار سیتولیک و دیلستولیک خون و دمای پوست به ترتیب 731/0، 451/0، 375/0 و695/0 بیشترین ضریب هم بستگی را دارا بود و شاخص DI به ترتیب 725/0، 446/0، 352/0 و 689/0 بود و SWreq با دمای عمقی بدن با مقدار ضریب همبستگی 766/0 بیشترین رابطه را داشت.
    نتیجه گیری
    یافته های این مطالعه ارتباط معنی داری را بین شاخص های محاسبه شده و پارامترهای فیزیولوژیکی را در سایت کار و پذیرش را نشان می دهد که نتایج مطالعات قبلی را تایید می کند. در این مطاله شاخص بهینه با توجه به مطالعات گذشته بر اساس ضربان قلب بررسی و چنین نتیجه گیری شد که شاخص WBGT بیشترین ضریب هم بستگی را با ضربان قلب داراست. این مطالعه پیشنهاد می کند که برای ارزیابی استرس گرمایی با چنین شرایط آب و هوایی شاخص WBGT بهینه ترین شاخص کاربردی است.
    کلیدواژگان: WBGT، شاخص استرس گرمایی، پاسخ های فیزییولوژیکی
  • علی خوانین، رمضان میرزایی، مریم صفاری، اردلان سلیمانیان صفحه 253
    زمینه و هدف
    رانندگان اتوبوس های شهری در طول رانندگی به طور دایم در معرض ارتعاش تمام بدن هستند، این مساله می تواند منجر به اختلالات سیستم های اسکلتی عضلانی، عصبی مرکزی و گردش خون شود و بیماری های شغلی ناشی از ارتعاش را ایجاد نماید. هدف از این مطالعه بررسی توصیفی تحلیلی مواجهه رانندگان اتوبوس های شهری تهران با ارتعاش تمام بدن بوده است.
    روش بررسی
    پارامترهای مربوط به ارتعاش تمام بدن مانند شتاب ریشه مجموع مربعات، شتاب معادل کلی، میزان دوز ارتعاش و فاکتور قله به صورت مجزا در سه جهت (Y، ZوX) در 80 اتوبوس در 5 نوع مختلف که به صورت تصادفی انتخاب گردیده بودند اندازه گیری شد و نتایج به دست آمده با استاندارد 2631ISO مقایسه شد و در نهایت زمان مجاز رانندگی برای اتوبوس های مختلف محاسبه گردید.
    یافته ها
    شتاب ریشه میانگین مربعات وزن یافته فرکانسی در محورهای X،Y در تمامی اتوبوس ها در زیر ناحیه هشدار سلامتی و در محور z در ناحیه هشدار سلامتی است و شتاب معادل کلی در اتوبوس نوع ایکاروس در بالاتر از ناحیه هشدار سلامتی و در بقیه اتوبوس ها در ناحیه هشدار سلامتی مطابق با استاندارد ISO 2631 است، میزان دوز ارتعاش (VDV) کمتر از 5/8 و فاکتور قله (CF) کمتر از9 بوده و در تمامی اتوبوس ها کمتر از حدود مجاز پیشنهادی استاندارد ISO 2631 است. همچنین زمان مجازرانندگی کمتراز 8 ساعت در روز تخمین زده شد و به ترتیب اتوبوس های ایکاروس بیشترین و اتوبوس های مان کمترین میزان شتاب ارتعاش، فاکتور قله و میزان دوز ارتعاش را به خود اختصاص دادند.
    نتیجه گیری
    باتوجه به نتایج امکان ایجاد خطرات بالقوه بهداشتی دررانندگان اتوبوس ها وجود دارد بنابراین توصیه می شود موارد مدیریت های ایمنی و بهداشتی در خرید اتوبوس های جدید، کاهش ساعات کاری و افزایش زمان استراحت در برنامه ریزی نحوه کار رانندگان مدنظر قرار گیرد.
    کلیدواژگان: رانندگان اتوبوس، فاکتور قله، میزان دوز ارتعاش، ارتعاش تمام بدن
|
  • Amir Hossein Mahvi Pages 133-142
    Background And Objective
    Dioxins and Furans are dangerous and highly toxic compounds entering to the environment from natural and manmade sources. Having high stability and half-life, these compounds remain for a long period in the medium and bring about severe effects on human beings and the environment. The aim of this study was to identify dioxins and furans emission sources in Iran and to estimate their contribution in emission rate. ‌
    Materials And Methods
    First, we identified the emission sources of dioxins and furans and then necessary data was gathered by referring to the authorized organizations and filling the prepared UNEP questionnaires. We used Excel software to analyze the data collected.
    Results
    According to the results obtained, total dioxins and furan emission in Iran in 2010, was 1957 g TEQ/yr; out of this amount, 705.8 g TEQ is emitted to the atmosphere and 643.2 g TEQ is residual ash. Therefore, dioxins and furans emission rate was 26.4 µg TEQ/capita in Iran. The most rates of emissions were associated with uncontrolled open burning (732.8 g TEQ/yr) and ferrous and nonferrous metal production (635.7 g TEQ/yr) such as cupper, iron, and steel.‌
    Conclusion
    Our findings showed that the emission rate of Dioxins and Furans is much higher in Iran compared with other countries and appropriate management strategies are required to control these dangerous pollutants.
    Keywords: Dioxins, Furans, Emission sources, Iran
  • Gholamreza Moussavi Pages 143-156
    Background And Objectives
    Formaldehyde is a toxic substance and harmful to human beings and the environmental health. Therefore، the effluents containing formaldehyde have to be efficiently treated before discharging into the environment. This study was aimed at investigating the efficiency of Electro-Fenton (EF) Process in pre-treating industrial wastewater containing high concentrations of formaldehyde.
    Materials And Methods
    The effect of the important operational variables including pH، current density، H2O2 dosage، and reaction time were evaluated on the degradation of 7500 mg/L formaldehyde using batch tests. The EFP batch reactor was consisted of a cylindrical glass column with 5. 20 cm in internal diameter and 34. 50 cm in height. Working volume of the reactor was 500 mL.
    Results
    The maximum formaldehyde removal was obtained at alkaline pH of 10، H2O2 concentration of 10 mM/min، current intensity 8. 5 mA/cm2، and the reaction time of 6 minute. Furthermore، aerating the EFP cell could enhance the formaldehyde removal. Complete removal of formaldehyde was obtained under the abovementioned operational conditions.
    Conclusion
    This study demonstrated that the EFP is capable of reducing high concentration of formaldehyde (7500 mg/l) to the level suitable for biological post-treatment.
    Keywords: Industrial wastewater, Formaldehyde, Process, Electro, Fenton
  • Hamed Mohammadi Pages 157-166
    Background And Objectives
    The increasing demand for drinking water has led scientists to the use of saline waters، but existing desalinating processes are very expensive. carbon aerogel is a type of organic aerogel that is suitable for desalination owing to its unique porous structure. Low potential of fouling and deposits، very low wastewater production، electrostatic regeneration of aerogels and، in turn، no need to acid consumption، and lower power consumption are some of this technology benefits.
    Materials And Method
    In this experimental- analytical study، the purpose was survey of saline and brackish water desalination using carbon aerogel technology and its comparison with electrolysis. The community studied was synthetic salt water samples، using of TDS and EC indicators. The minimum synthetic samples were 243. In this regard، after polymerization of Resorsinol and Formaldehyde compounds under ambient pressure conditions and then its pyrolysis، we fabricated plates of carbon aerogel.
    Result
    With manufacturing in the pilot-scale، the effect of different parameters، including input salt concentration، current، water flow، distance of between electrodes and pH، on NaCl sorption amount of carbon aerogel electrodes were studied. Generally، adsorption amount increased with increasing of current and NaCl concentration and decreased with increasing of distance electrodes، flow and pH.
    Results
    Fabricating reactor at pilot-scale، we studied the effect of different parameters، including input salt concentration، current، water flow، intra-distance of electrodes، and pH on the NaCl sorption using carbon aerogel electrodes. Generally، adsorption capacity increased with increasing of current and NaCl concentration in the inlet flow، and it decreased with increasing intra-distance of electrodes، flow، and pH.
    Conclusion
    Under the most optimal conditions، our results showed that the NaCl adsorption rate on carbon aerogel electrodes was about 1. 43×10-4 M NaCl per g of carbon aerogels indicating its cost-effectiveness.
    Keywords: Desalinating, Carbon aerogel, Electrochemistry, Salinity causes
  • Ahmad Jonidi Jafari Pages 167-178
    Background And Objectives
    Aniline has been used in different processes of chemical industries، however due to its side effects on the environment، several methods have been considered for its removal. In this study، we evaluated the performance of photocatalytic process using ZnO nanoparticles (nZnO) and ultraviolet (UV) irradiation for removal of Aniline from a synthetic effluent.
    Materials And Methods
    A 5L photocatalytic reactor made from Plexiglas، which the UV lamp (20w) installed in the center of that (inside a quartz jacket)، was designed and nZnO (0. 2-0. 5 g/l) was being added into synthetic effluent with Aniline concentration of 250 ppm. After retention times of 30، 60، and 90 min، samples were centrifuged and supernatant was filtered using a 0. 2 µ PTFE filter. The liquid-liquid method and Gas Chromatography instrument was used for extraction and analysis respectively.
    Results
    Results showed that the photocatalytic process of nZnO+UV could effectively remove Aniline from effluent. Increasing trend in the removal efficiency of Aniline using nZnO = 0. 5 g/l was slower in comparison with other nZnO concentrations and the ANOVA analysis shows no significant difference between removal efficiency of Aniline in different concentrations of nZnO. The most removal efficiency of Aniline (76. 3%) was observed in alkaline pH، retention time of 90 min and nZnO of 0. 5 g/l.
    Conclusion
    It could be concluded that the photocatalytic process of nZnO+UV could be suitable technique for Aniline removal from effluents.
    Keywords: Aniline, ZnO nanoparticles, Ultraviolet radiation, Photocatalytic processes
  • Mehran Mohammadian Fazli Pages 179-188
    Background And Objectives
    Environmental pollution and health risks of dyestuffs extensively are caused by many industries. Nonbiodegradability of dyes is important so that different methods are studied for removing them. The use of white rot fungi is promising technique in this regard. Therefore, objective of this work is to investigate Rimazol Brilliant Blue Royal decolorization by immobilized Ganoderma sp. in sodium alginate from aqueous solution.
    Material And Methods
    This is an experimental study. First, the nutritional, environmental, and operational conditions of decolorization process were optimized. Then, efficiency of immobilized fungal cells was investigated. Experimental designs were provided using fractional factorial methods and quadratic model was fitted on decolorization data by MiniTab software.
    Results
    Our findings showed that type and concentration of carbon source, temperature, and pH were the most important factors affecting decolorization and statistically significant. Optimal conditions to 95.3 percent color removal were: glycerol as carbon source at 19.14 g/L; temperature, 27 oC and initial pH, 6.26. Moreover, decolorization efficiency increased from 75 percent up to 95 percent by improving process and fungal immobilization.
    Conclusion
    Ganoderma fungus has suitable potential to decolorization. Besides, optimization and cell immobilization can improve its capability. Application of experimental design to research methodology is important because of decreasing in experiments and saving resources. It is suggested to use these potentials in environmental pollution control.
    Keywords: Ganoderma sp., Cell immobilization, Effluent decolorization, Experimental design, Fractional factorial
  • Hassan Aslani Pages 189-200
    Background And Objectives

    Irrigation of agricultural crops using wastewater will increase، in some cases، their growth by 40 to 60 percent. However، this has a high risks for human health because of the presence of higher number of pathogenic organisms. The main purpose of this study was to investigate the feasibility use of Fenton and modified Fenton with copper for the disinfection of raw wastewater.

    Materials And Methods

    After primarily laboratory physicochemical and biological analysis، the disinfection process was performed in three different phases in each process. First، the disinfectants were injected separately، then we performed disinfection using Fe++ and cu++ ions combined with hydrogen peroxide in order to determine synergistic effect of each catalyst. Direct method was used for fecal coliforms counting.

    Results

    Hydrogen peroxide maximum efficiency for inactivation of fecal coliforms was only 0. 66log inactivation. Fenton and modified Fenton with copper ions showed a remarkable effect on the bacterial inactivation so that Fenton and modified Fenton with 1 and 2 mg/l of Cu++ inactivated coliforms by 4. 73، 3. 28، and 4. 88 log respectively.

    Conclusion

    Application of HP alone for the disinfection of raw wastewater is not practicable due to low observed efficiency. However، its combination with ions such as Fe++ and Cu++ increases HP performance in disinfection and has a notable synergistic effect on HP disinfection power، where، in the presence of each catalyst، hydrogen peroxide can reduce the fecal coliforms of raw wastewater to meet the Iranian Environmental Protection Agency Standards.

    Keywords: Raw wastewater, Disinfection, Fenton, Hydrogen peroxide, Iron, Modified Fenton with copper
  • Mohammad Malakootian Pages 201-210
    Background And Objectives
    leachate from municipal solid waste landfill is a strong sewage having hazardous toxic substances. It should be treated by choosing a simple، economical، and eco-friendly method. The aim of this study is reduction of COD from the Qom City landfill leachate using electrocoagulation process.
    Materials And Methods
    The experimental study was carried out at bench scale using a batch reactor during 2010. We used a Plexiglas reactor having 0. 7 liter capacity، containing nine plate aluminum electrodes connected to a DC power supply (10-60V، 1-5A). Samples were collected in the middle of cell at regular (every 10 minutes) time intervals. The concentration of COD was determined using a COD analyzer. The effects of different parameters including current density (52. 08، 69. 44 mA/cm2)، electrolyte time (10، 20،30،40،50 and 60 min)، and voltage range (10، 20، 30، 40، 50 and 60 volt) were investigated.
    Results
    For a voltage of 60 V and electrolysis time 60 min، the COD removal efficiency was increased from 48. 7% for 52. 08 mA/cm2 to 77. 4% for 69. 44 mA/cm2. The highest TSS removal efficiency was obtained at the largest current input when the voltage and electrolysis time were kept at 60V and 60 min respectively.
    Conclusion
    The results showed that the highest COD removal efficiency (77. 4%) was obtained when the current density was 69. 44 Ma/cm2 and the voltage and electrolysis time were kept at 60V and 60 min respectively. Power consumption for this removal level was measured to be 431. 26 kWh per kg COD removal. The results obtained revealed that the electrocoagulation technology is an effective treatment process for landfill leachate.
    Keywords: Electrochemical, COD, TSS, Electrocoagulation, Treatment leachate, Solid waste
  • Hamed Biglari Pages 211-224
    Background And Objectives
    Presence of humic acids in water resources is important because it is a precursor to disinfection by-products (DBPs) and affects many treatment processes. In this study، we investigated the performance of electrocoagulation process duad with hydrogen peroxide (creating Fenton process) in removal of humic acids (HA) from aqueous environment.
    Materials And Methods
    The experiments were performed using a 1 L bipolar batch reactor (covered with the aluminum foil) equipped with iron electrodes and connected to electric source having electrical potential 10 V in bipolar mode. First، reactor was filled up using aqueous solution containing 20 mg/L HA. Later، several working parameters، such as initial pH (3، 5، 7، and 8)، electrical conductivity produced from adding 1، 1. 5، 2 and 3 g/l KCl and reaction time were studied to achieve the highest humic acid removal capacity. To follow the progress of the treatment، hydrogen peroxide (50 mg/l) was added to reactor and then samples of 10 ml were taken at 5، 15، 30، 45، and 60 min and then filtered (0. 45 μ) to eliminate sludge formed during electrolysis. Finally، humic acid and iron concentration was measured using TOC analyzer and atomic absorption method respectively.
    Results
    Results of this study showed that the most effective removal capacities of humic acid (97. 19%) could be achieved when the pH was kept 5 (KCl 3g/l and reaction time 60 min). The share of Fenton and electrocoagulation process was %7. 9 and %92. 1 respectively. In addition، our results indicated that the removal efficiency of humic acid with increase of pH and electrical conductivity parameters decreases and increases respectively.
    Conclusion
    It can be concluded that the Fenton process duad with electrocoagulation process has the potential to be utilized for cost-effective removal of humic acid from aqueous environments.
    Keywords: Humic acid, Electrocoagulation, Fenton, Hydrogen Peroxide
  • Ebrahim Aghaee Molaee Pages 225-234
    Background And Objectives
    Heavy metals including antimony and cobalt as two contaminant factors leach from polyethylene terephthalate packages into water under some conditions. Therefore، their detection was concerned at different storage conditions.
    Materials And Methods
    Five time-temperature treatments were carried out for 5 water samples. Storage conditions were defined as following: at outdoor and sunlight ambient temperature، room temperature، and at 40˚C at different intervals for 8 weeks، at 65˚C for 6 weeks and 80˚C for 7 days. Detection was performed by ICP-AES method and the data analysis was processed by SPSS software.
    Results
    Antimony concentration increased by storage time at all temperatures and for all samples، however enhancing proportion was different in samples. At outdoor، 40˚C and room temperature، concentration increase was below the MCL by the end of storage period. But at 65˚C and 85˚C، antimony concentration exceeded MCL by study time and the difference between samples 4 and 5، for example، was significant (p≤0. 05). Cobalt concentration at the beginning and during the study was also too less and lower than the detection limit.
    Conclusion
    By increasing temperature and time، leaching of antimony into water increases. Moreover، sunlight has effect but not noticeable at the temperature of present study. In this study، blue or clear packaging had no significant effect on antimony leakage (P>0. 05).
    Keywords: Bottled water, Antimony, Cobalt, PET bottles
  • Nima Rostampour Pages 235-244
    Background And Objectives
    Biological effects of non-ionizing radiation on the body of living organisms have been studied by researchers in recent years. High Voltage medical equipments are one of the sources generating electromagnetic fields. The electromagnetic field intensity of the medical equipment installed at Hamadan hospitals and the potential hazards were investigated. The main purpose of this study was to determine the intensity of the electromagnetic field around high voltage power supplies in radiology ward of the Hamadan hospitals.
    Materials And Methods
    This was a cross-sectional study and we investigated the electromagnetic fields intensity around high voltage power supplies at Hamadan hospital wards. All measurements were performed using a calibrated Tesla-meter (HI-3603). The measurements were conducted at a range of distances varying from 25 cm to 3 m around the supporting high voltage power supply.
    Results
    We found that the maximum intensity of the magnetic and electric fields at a distance of less than 1 m around the high voltage power supply was 29. 625±5. 738 mGauss and 25. 17±0. 92 V/m respectively، which is less than the safe amounts recommended by the ICNIRP for occupational exposure (5000 mG and 10000 V/m) and even for public exposure (1000 mG and and 5000 V/m). The minimum intensity of EM fields for a less than 3 m distance was found to be 0. 1±0. 005 mGauss، which relates to a CT-scanner system installed at Farshchian hospital. Among the whole equipments evaluated in the current survey، the most intense magnetic and electric field was found to be for imaging technician office، which was 3. 050±0. 004 mGauss and 128. 88±0. 05 V/m respectively; it is lower than the tolerances recommended by the ICNIRP.
    Conclusion
    According to our results، it seems that the EM field occupational exposure for radiation workers working at Hamadan hospitals does not exceed the tolerances recommended by the ICNIRP. Therefore، we did not find any issue related to the over-irradiation of non-ionizing among the radiologists studied. It is recommended that different brands of generators to be used in order to conduct a detailed and comprehensive study to compare the intensity of the electrical and magnetic fields.
    Keywords: Electric field, Magnetic field, High voltage equipments, Tesla meter
  • Rasoul Hemmatjou Pages 245-252
    Background And Objectives
    Heat stress is considered as a serious threat to the health and safety of workers in many industries، including petrochemical and steel. Assessment of the heat stress is important from the disease prevention point of view and also for the safety and performance of workers at workplace. Although there are many indices to evaluate the heat stress، it is hard to select an applicable index for a wide range of weather conditions. The purpose of the study was to develop an optimal index based on physiological parameters in a petrochemical industry.
    Materials And Methods
    The study was conducted in a petrochemical industry located in Assaluyeh (south of Iran). Twenty one healthy young men at different levels of fitness and heat acclimation volunteered to participate in the study. Physiological parameters including heart rate، systolic and diastolic blood pressure، skin temperature and oral temperature were measured during the working day over two consecutive weeks. Simultaneously، we measured the climatic parameters required to calculate the wet bulb globe temperature (WBGT)، required sweat rate (SWreq)، and the discomfort index (DI) indices.
    Results
    All the measurements took place on 2 sites: Kar (working place) and Paziresh (resting room). Our results showed that the mean values of indices and physiological parameters in Kar for both acclimated and unacclimated groups were significantly higher than Paziresh (P<0. 05). There was the strongest linear correlation between WBGT and heart rate (0. 731)، systolic blood pressure (0. 695) and diastolic blood pressure (0. 375) and skin temperature (0. 451) respectively. The amounts of DI were 0. 725، 0. 446، 0. 352، and 0. 689 respectively. But the strongest linear relationship existed between SWreq and deep body temperature (0. 766).
    Conclusion
    There were significant differences in the present indices and physiological parameters of Kar and Paziresh، confirming the previous studies findings. Finally، WBGT was considered optimal index and the results revealed the almost perfect linear correlation between WBGT and heart rate. We propose WBGT can be the most applicable index for evaluating heat stress in this climate.
    Keywords: WBGT, Heat stress index, Physiological parameters