فهرست مطالب

اخلاق در علوم و فناوری - سال یازدهم شماره 2 (پیاپی 36، تابستان 1395)

فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری
سال یازدهم شماره 2 (پیاپی 36، تابستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/06/18
  • تعداد عناوین: 14
|
  • محمد خان احمدی، داریوش فرهود، بیژن رنجبر، مریم مالمیر صفحات 1-10
    زمینه
    همگرایی علوم و فناوری در جهت پاسخ گویی به مشکلات پیش روی انسان و تسریع فرایند پیشرفت بشریت پدید آمده است. پیشرفت های حاصل از چنین جریان هایی، موجب انقلاب در بنیان جامعه شده اند و چالش های جدیدی را پیش روی جامعه امروز قرار داده اند. یکی از مهم ترین این چالش ها در مبحث اخلاق نهفته است. پیشرفت در فناوری و به کارگیری آن در جامعه می بایست مبتنی بر اصول اخلاقی باشد تا در کنار افزایش رفاه و آسایش، انسانیت و حقوق افراد پایمال نگردد. از این روی نگارندگان مقاله حاضر بر آن شدند تا دیدگاه های اخلاقی موجود در همگرایی علوم و فناوری را مورد بحث قرار دهند.
    نتیجه گیری
    چهار اصل بنیادی اخلاق در تعامل با انسان و موجودات وجود دارد که پیشرفت های دانش و فناوری نیز باید به آنها توجه کنند: خودمختاری، عدالت، سودمندی و نازیانمندی. همچنین، در سطح هر فرهنگ اصول و سنت های خاصی حاکم است که باید نوآوری های فناوری و دانش با این اصول منطبق شوند. برای بررسی ابعاد اخلاقی در همگرایی دو دیدگاه مطرح است: دیدگاه مادی گرایان و دیدگاه اسلامی/ قرآنی، که با توجه به ویژگی های جامعه ایران، رویکرد اسلامی / قرآنی می بایست در همگرایی علوم و فناوری مورد توجه قرار گیرد.
    کلیدواژگان: اخلاق، همگرایی، علوم و فناوری
  • هادی خانیکی صفحات 11-18
    زمینه
    «ارتباط» مفهمومی فراتر از ابزارها و سازکارهایی فنی و زبانی است. بالاترین سطح «ارتباط» از طریق «گفت وگو» با «دیالوگ» انجام می گیرد که در آن مفهوم مشترکی توسط طرفین گفت وگو خلق می شود. گفت وگو در مثنوی فرایندی است که با به کارگرفتن رمز، تمثیل، قصه و طنز، تعریف می شود. در این فرایند، زبان هم ابزار ارتباطی و هم ضد ارتباطی به حساب می آید. ارتباط از نظر مولانا «مخاطب محور» و «چند معنایی» است که با تاکید بر «اخلاق» و فهم فرازبانی و فرامکانی شکل می گیرد. در این تحقیق با انتخاب «تم اندیشهء عرفانی»، مضمون گفت وگو در مثنوی با تاکید بر قصه ها، روایت ها و مفاهیم زبانی و اخلاقی دنبال شده است. هدف از این مقاله فهم اخلاق و زبان ارتباط و گفت وگو در دنیای پر راز و رمز اندیشه مولانا است.
    نتیجه گیری
    در اندیشهء ارتباطی مولانا بافت فرهنگی و اجتماعی بر امکان و یا امتناع ارتباط اثر می گذارند، بنابراین «گفت وگو» به صورت پدیده ای فراتر از قیود زبانی و صورت های ساختاری گاه با «زبان آوری» و گاه «در سکوت» شکل می گیرد. در واقع گفت وگو مقوله ای «چند معنایی، عارفانه و اخلاقی» است که حصول به آن مستلزم باور و عمل به «اخلاق گفت وگوست».
    کلیدواژگان: ارتباط، گفت وگو، دیالوگ، اخلاق گفت وگو، زبان عرفانی، مولانا
  • نازیلا دریایی صفحات 19-27
    زمینه
    واژه ها در عمق معانی شکل گرفته خود، واجد مفاهیمی جدی و دقیق برای انتقال به اذهان می باشند. از آن دست است واژه ذهن آشنا و دیرین سالی همچون فرهنگ و میراث فرهنگی. در نظر داشتن فرهنگ از شقوق مختلف، امر مهمی در بررسی سوابق هویت اخلاقی و شناختن اجتماع محسوب می شود. آن جنبه ای از فرهنگ که با میراث های معنوی اجتماع پیوند برقرار می کند، بحث مالکیت های معنوی میراث فرهنگی را مطرح می سازد که زیربنای اصلی آن، مباحث اخلاقی و اخلاق مندی های انسانی در سطوح بزرگ تری همچون مرزهای یک سرزمین را شکل می دهد. در مقاله حاضر سعی شده تا مباحث اخلاقی با حوزه میراث فرهنگی ایران در ارتباط با موضوع مالکیت معنوی و دانش سنتی فرهنگ و هنر ایرانی مورد بحث قرار بگیرد.
    نتیجه گیری
    رابطه اخلاق با مواریث فرهنگی هر ملتی رابطه ای چند سویه است که در این مقاله با تکیه بر بعد اخلاقی انتظارات جمعی برخورد با میراث فرهنگی و فعالیت های دولت در این مورد، بحث به دو حوزه مالکیت معنوی میراث فرهنگی و دانش سنتی داشته های هنری و فرهنگی ایرانیان کشیده شده است. عمر این دو شق مهم در حراست از میراث فرهنگی ایران، کوتاه است ولی از آنجا که آنها به نوعی از قوانین بین المللی و اخلاقی دفاع از علوم سنتی و هنرهای ملی سرزمین ها تبدیل شده اند، ناخودآگاه تمام ملل صاحب تمدن نیز برای ثبت و حفظ میراث فرهنگی خود به ناچار می بایست بدان ها تمسک جویند.
    کلیدواژگان: اخلاق، میراث فرهنگی، مالکیت معنوی، دانش سنتی
  • بعقوب نوروزی، نیره جعفری فر صفحات 29-38
    زمینه
    با توجه به پیشرفت های علمی صورت گرفته طی سال های اخیر حضور کتابداران در فضای مجازی به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است. اما با توجه به ماهیت متغیر و کمتر شناخته شده فضای مجازی در مباحث حوزه اخلاق حرفه ای در کتابداری و اطلاع رسانی، کمتر پژوهشی به صورت تخصصی وظایف اخلاقی کتابداران را در فضای مجازی مورد بحث قرار داده است. از این رو مقاله حاضر با بررسی ادبیات مربوطه، مسئولیت های اخلاقی کتابداران را در فضای مجازی مورد بحث قرار داده است.
    نتیجه گیری
    مرور مطالعات موجود نشان می دهد که امروزه اخلاق و فناوری به مثابه دو بال تکامل در کتابخانه های موجود در فضای مجازی هستند. این گونه کتابخانه ها که با عنوان کتابخانه دیجیتالی شناخته می شوند، به علت نو ظهور بودنشان، در مباحث حوزه اخلاق حرفه ای در کتابداری کمتر پژوهشی به صورت تخصصی آنها را مورد بحث قرار داده است. به همین خاطر این پژوهش با بررسی مسئولیت های اخلاقی کتابدارانی که در این کتابخانه ها به فعالیت مشغولند و با عنوان کتابدار دیجیتالی شناخته می شوند در سه سطح فردی، شغلی، و سازمانی سعی کرده است کتابداران دیجیتالی را در روند اخلاقی گرایی هر چه بیشتر مراکز خود یاری دهد و زمینه آشنایی با اخلاق فناوری اطلاعات را در این زمینه بیش از پیش فراهم کند.
    کلیدواژگان: مسئولیت اخلاقی، کتابداری، فضای مجازی
  • داود کیاکجوری، سید محمد میرتقیان رودسری صفحات 39-51
    زمینه
    اخلاق کاری مهم ترین عامل در موفقیت صنعت هتلداری می باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش نگرش عمومی به اخلاق در فعالیت حرفه ای کارکنان و نیز تاثیر عوامل جمعیت شناختی بر اخلاق کاری آنها در مجموعه هتل های پارسیان رامسر، صورت پذیرفته است.
    روش
    تحقیق حاضر از نوع کاربردی و توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق را کارکنان واحدهای پذیرش، صندوق، تشریفات و غذا و نوشابه، خانه داری، و حراست و انتظامات، به تعداد 105 نفر تشکیل دادند که از میان آنها 82 نفر با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها از طریق دو پرسشنامه استاندارد جمع آوری شدند. در تحلیل داده ها، از آزمون همبستگی اسپیرمن، تحلیل رگرسیون خطی، تحلیل عاملی تاییدی و آزمون های یومن ویتنی و کروسکال والیس استفاده گردید.
    یافته ها
    یافته های تحقیق نشان می دهد که بین متغیر های نگرش عمومی کارکنان به اخلاق و اخلاق کاری آنها و تمامی ابعاد آن همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین مشخص گردید که تفاوت معناداری میان عوامل جنسیت، گروه سنی و سطح تحصیلات با اخلاق کاری کارکنان وجود دارد.
    نتیجه گیری
    به طورکلی نگرش عمومی کارکنان به اخلاق بر فعالیت حرفه ای آنها در صنعت هتلداری تاثیرگذار می باشد؛ یعنی می توان از طریق درک نگرش عمومی به اخلاق، به پیش بینی و تبیین اخلاق حرفه ای و ابعاد آن پرداخت. همچنین با توجه به وجود تفاوت معنادار میان عوامل جنسیت، گروه سنی و سطح تحصیلات با اخلاق کاری، این موضوع باید برای مدیران هتل مهم تلقی شود که تمامی ویژگی های کارکنان خود را بشناسند و همین مقدار کم از انحراف های رفتار حرفه ای را به صفر برسانند.
    کلیدواژگان: اخلاق کاری کارکنان، صنعت هتلداری، فعالیت حرفه ای، نگرش عمومی به اخلاق
  • مهدی سلیمی صفحات 51-60
    زمینه
    کارایی اساتید یکی از ارکان اثربخشی دروس تربیت بدنی عمومی در دانشگاه هاست که این موضوع تحقق نمی یابد مگر اینکه اخلاق حرفه ای از جانب این اساتید به طور کامل مورد توجه قرار گیرد، لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی مولفه های اخلاق حرفه ای اساتید دروس تربیت بدنی عمومی بود.
    روش
    جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه اصفهان برابر با 12954 نفر بود که حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان برابر 375 نفر محاسبه و به صورت تصادفی گزینش گردیدند. پرسشنامه پژوهش به صورت محقق ساخته و براساس مطالعات کتابخانه ای و جمع بندی نظرات اساتید خبره برمبنای تکنیک دلفی طراحی گردید که روایی محتوی و صوری آن براساس نظرات اساتید و روایی سازه آن با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی تایید شد. همچنین آلفای کرونباخ 85/0 بیانگر پایایی مطلوب آن بود.
    یافته ها
    نتایج آزمون تی نشان داد که از 27 شاخص مورد مطالعه تنها میانگین شاخص امکان ایجاد ارتباط با استاد در مواقع لزوم خارج از کلاس، از مولفه ارتباط با دانشجو از سطح متوسط پایین تر بود. همچنین شاخص های مرتبط با هر مولفه با استفاده از آزمون فریدمن رتبه بندی شدند.
    نتیجه گیری
    استفاده از تمرینات و آزمون های مهارتی مناسب و استاندارد؛ جلوگیری از دل زدگی دانشجویان و علاقه مند نمودن آنها به ورزش؛ پرهیز از شوخی و طنزهای ناشایست؛ استفاده از ارزشیابی نسبی در مورد عملکرد مهارتی دانشجو؛ و فروتنی و پرهیز از تکبر و خودبرتربینی؛ از مهم ترین شاخص های اخلاق حرفه ای در اساتید تربیت بدنی عمومی است.
    کلیدواژگان: اخلاق حرفه ای، تربیت بدنی، مولفه های اخلاقی
  • فخرالسادات نصیری ولیک بنی، پرویز نویدی صفحات 61-68
    زمینه
    یکی از الزاماتی که امروزه برای سازمان ها حیاتی به نظر می رسد چابکی سازمانی است، که این مهم می تواند در پرتوی اخلاق حرفه ای و توانمندسازی شناختی توسعه یابد. با درک این مسئله پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین اخلاق حرفه ای و چابکی سازمانی با تاکید بر نقش میانجی توانمندسازی شناختی انجام شده است.
    روش
    روش تحقیق توصیفی و طرح پژوهشی همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان می باشد که از میان آنها 163 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم هر طبقه به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. در سطح توصیفی از آماره های نظیر میانگین، انحراف استاندارد، کجی و کشیدگی و در سطح استنباطی از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر بهره گرفته شد.
    یافته ها
    رابطه بین اخلاق حرفه ای و چابکی سازمانی مثبت و معنادار بود. رابطه بین اخلاق حرفه ای و توانمندسازی شناختی مثبت و معنادار بود. رابطه بین توانمندسازی شناختی و چابکی سازمانی مثبت و معنادار بود. رابطه بین اخلاق حرفه ای و چابکی سازمانی با نقش میانجی توانمندسازی شناختی مثبت و معنادار بود.
    نتیجه گیری
    در نتیجه برای افزایش چابکی سازمانی در دانشگاه ها می بایست به اخلاق حرفه ای و توانمندسازی شناختی اعضای هیئت علمی توجه کرد.
    کلیدواژگان: اخلاق حرفه ای، چابکی سازمانی، توانمندسازی شناختی
  • فرهاد شفیع پور مطلق صفحات 69-76
    زمینه
    اخلاق آموزشی مناسب اساتید در برخورد با دانشجویان، موجب نگرش مثبت آنها به موقعیت آموزشی به لحاظ عادلانه بودن و پیشرفت گرا بودن می شود. هدف تحقیق حاضر، تعیین رابطه بین عدالت آموزشی، و پویایی آموزشی با بهبود اخلاق آموزشی ادراک شده مبتنی بر واسطه گری صبر آموزشی بوده است.
    روش
    روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری مشتمل برتمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات(94-1393) به تعداد 1950 نفر بوده است. شیوه نمونه گیری، طبقه ای متناسب با حجم بوده که تعداد 321 نفر به طور تصادفی برای تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق چهار پرسشنامه بوده است: پرسشنامه محقق ساخته عدالت آموزشی، پرسشنامه محقق ساخته پویایی آموزشی، پرسشنامه صبر آموزشی و پرسشنامه محقق ساخته بهبود اخلاق آموزشی ادراک شده. با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و مدل معادله ساختاری، داده ها، تجزیه و تحلیل شده اند.
    یافته ها
    به طورکلی نتایج تحقیق نشان داد، بین عدالت آموزشی (توزیعی، تبادلی، رویه ای و اطلاعانی) و پویایی آموزشی (فناوری آموزشی و شیوه های یادگیری) و بهبود اخلاق آموزشی ادراک شده، در سطح 05/0 p<رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. صبر آموزشی، رابطه بین عدالت آموزشی و پویایی آموزشی را با بهبود اخلاق آموزشی ادراک شده، در سطح 05/0 p< میانجی گری می کند. همچنین، براساس یافته های تحقیق، مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بوده است.
    نتیجه گیری
    رفتار عادلانه اساتید در خصوص اجرای قوانین و مقرارت آموزشی، داشتن ارتباط و تعامل برابر و یکسان، ارائه دانش و اطلاعات علمی به صورت یکسان به همه دانشجویان در روحیه و انگیزه یادگیری دانشجویان تاثیر به سزایی دارد.
    کلیدواژگان: عدالت آموزشی، پویایی آموزشی، اخلاق آموزشی ادراک شده
  • کیومرث احمدی، عادل فاطمی، امید لطفی صفحات 77-84
    زمینه
    با توجه به اینکه ماهیت تعاملات رهبر با زیردستان و فضای اخلاقی حاکم بر سازمان می توانند بر کم و کیف بروندادهای سازمانی اثرگذار باشند، لذا هدف از پژوهش حاضر، تحلیل روابط بین رهبری امنیت مدار، فضای اخلاقی و اعتماد سازمانی بوده است.
    روش
    این پژوهش به روش توصیفی - همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان بانک های کشاورزی و صادرات شهر سنندج بود (250 نفر). با استناد به جدول کرجسی و مورگان، نمونه ای به حجم 152 نفر، به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند که از این تعداد، 110 پرسشنامه کامل بازگردانده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه رهبری امنیت مدار، پرسشنامه فضای اخلاقی، پرسشنامه اعتماد سازمانی بود که روایی آن ها با استناد به نظر متخصصان و پایایی آن ها از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون ساده و چندگانه، و تحلیل مسیر استفاده شد.
    یافته ها
    بین رهبری امنیت مدار با فضای اخلاقی و اعتماد سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. رابطه بین فضای اخلاقی و اعتماد سازمانی، مثبت و معنادار بود. متغیر فضای اخلاقی می توانست نقش میانجی را در ارتباط بین برخی از ابعاد رهبری امنیت مدار و اعتماد سازمانی ایفا نماید.
    نتیجه گیری
    بر مبنای یافته های پژوهش، مدیران بانک ها می توانند از طریق رفتارهایی همچون پذیرش زیردستان، استفاده از انگیزش درونی و نشان دادن پتانسیل های کارکنان به آن ها، زمینه را برای بهبود فضای اخلاقی سازمان و به تبع آن، ارتقای اعتماد سازمانی فراهم آورند.
    کلیدواژگان: رهبری امنیت مدار، فضای اخلاقی، اعتماد سازمانی
  • فریدون احمدی، حسن الوداری، ناصر توره، مرتضی مرادی صفحات 85-94
    زمینه
    یکی از عوامل مهم در توسعه شهروندی شرکتی در درون شرکت، رعایت اخلاق کسب وکار است که عوامل مختلفی بر آن تاثیرگذارند. هدف این مقاله تبیین رابطه اخلاق کسب وکار کارکنان در شرکت های تعاونی تولیدی استان کردستان با شهروند شرکتی است که در این میان به نقش متغیرهای میانجی گر مسئولیت اجتماعی و حکمرانی شرکتی اشاره خواهد شد.
    روش
    مطالعه حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان شرکت های تعاونی استان کردستان بود که از میان آنها تعداد 152 نفر به شیوه تصادفی ساده به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. برای گردآوری داده های از پرسشنامه استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی، از آماراستنباطی ( تحلیل مسیر) با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد: متغیر اخلاق کسب وکار با شهروندی شرکتی رابطه مستقیم و معنادار دارد . همچنین، اخلاق کسب وکار از طریق متغیرهای میانجی گر با شهروندی شرکتی رابطه غیر مستقیم و معنادار دارد .
    نتیجه گیری
    براساس تحلیل داده ها، میزان پایبندی قوی شرکت ها به رعایت اصول اخلاق کسب وکار خود در قبال افراد جامعه باعث شده است تا رفتار شهروندی شرکتی آنان وضعیت مناسبی داشته باشد. بنابراین، تدوین منشور شهروند شرکتی برپایه اخلاق کسب وکار بستر لازم برای کسب اعتبار، مزیت رقابتی و افزایش بهره وری شرکت ها را فراهم می نماید.
    کلیدواژگان: شهروند شرکتی، اخلاق کسب وکار، مسئولیت اجتماعی، حکمرانی شرکتی
  • زهره حسین پور محمد آبادی، محمد علی نادی صفحات 95-104
    زمینه
    فرهنگ اخلاقی سازمانی پیش بینی کننده تصمیم های اخلاقی است. پژوهش حاضر باهدف رابطه بین فرهنگ اخلاقی سازمانی و تصمیم های اخلاقی مدیران و کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان انجام شد.
    روش
    روش پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری، تمامی مدیران و کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان در سال 1392 بود که از میان آن نمونه ای با حجم 118 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه فرهنگ اخلاقی سازمانی و مدیریت تاثیر بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار و آمار استنباطی شامل رگرسیون چندگانه خطی همزمان، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس چند متغیره(مانوا) تجزیه وتحلیل شد.
    یافته ها
    یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بعد اول و سوم فرهنگ اخلاقی سازمانی و مقیاس کل با بعد قضاوت نسبی اخلاقی (48/0r=، 46/0r=، 51/0r=)، بعد اول و سوم فرهنگ اخلاقی سازمانی و مقیاس کل با بعد قضاوت مطلق اخلاقی (45/0r=، 39/0r=، 44/0r=) رابطه معنادار داشت و بعد دوم فرهنگ اخلاقی سازمانی با بعد قضاوت نسبی اخلاقی و بعد قضاوت مطلق اخلاقی رابطه معنادار نداشت. بعد اول فرهنگ اخلاقی سازمانی از توان پیش بینی ابعاد تصمیم های اخلاقی برخوردار بود (05/0≥p و42/0=ß ). بین ابعاد تصمیم های اخلاقی مدیران و کارکنان برحسب متغیرهای جمعیت شناختی تفاوت معنادار به دست نیامد.
    نتیجه گیری
    نتایج این پژوهش حاکی از آن است که فرهنگ اخلاقی سازمانی عاملی موثر بر تصمیم های اخلاقی است. بنابراین هر چه به اصلاح و تقویت شاخص های فرهنگ اخلاقی سازمانی توجه بیشتری مبذول گردد تصمیم های اخلاقی جایگاه بهتری در سازمان می یابد.
    کلیدواژگان: تصمیم های اخلاقی، فرهنگ اخلاقی سازمانی، هنجارهای اخلاقی
  • محمود رضا اسماعیلی، صمد رحیمی اقدم صفحات 105-112
    زمینه
    جست وجوی راه هایی برای افزایش کارایی و به کارگیری حداکثر توانایی های کارکنان در جهت تحقق هدف های سازمانی یکی از موضوعات و دغدغه های همیشگی مدیران و صاحب نظران علم مدیریت بوده است. هدف این پژوهش، تبیین چارچوب علمی و کاربردی برای بهبود عملکرد کارکنان دانشگاه تبریز مبتنی بر معنویت محیط کاری است.
    روش
    پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع پژوهش های توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان دانشگاه تبریز به تعداد 820 نفر است؛ که با استفاده از فرمول کوکران، در سطح اطمینان 95 درصد، 260 پرسشنامه به روش نمونه گیری تصادفی ساده گردآوری شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است و داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    یافته ها نشان داد، معنویت محیط کاری با ضریب استاندارد 75/0 و معناداری 69/5 با عملکرد رفتاری و نیز با ضریب استاندارد 21/0 و معناداری 30/2 با عملکرد فرایندی رابطه دارد.
    نتیجه گیری
    نتایج نشان می دهد معنویت محیط کاری نقش مثبتی در بهبود عملکرد کارکنان دانشگاه تبریز ایفا می کند.
    کلیدواژگان: اخلاق، معنویت، معنویت محیط کاری، عملکرد
  • یحیی حساس یگانه، حمید خادم، زهرا مرویان حسینی صفحات 113-122
    زمینه
    بحث اخلاق و رفتارهای اخلاقی از دیدگاه پست مدرن (به خصوص در حوزه مالی) مبحث جدیدی بوده که در سال های اخیر در موضوعات رفتاری مطرح شده است. موضوع اصلی این پژوهش بررسی تفاوت های بین ذهنیت (اعتقادات) و عمل حسابرسان براساس دیدگاه اخلاقی پست مدرن فوکو می باشد.
    روش
    پژوهش حاضر، کاربردی از نوع پس رویدادی است. به منظور انجام این مطالعه نمونه ای به حجم 214 نفر از افراد شاغل در حرفه حسابرسی و دانشجویان حسابرسی (به عنوان نمونه کنترلی) به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. ابزار اندازه گیری این تحقیق، پرسشنامه استاندارد بوده است که دارای دو محور کلی بررسی ذهنیت و عمل حسابرسان می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های زوجی و مقایسه میانگین دو جامعه استفاده شده است.
    یافته ها
    یافته های پژوهش نشان داد بین ذهنیت حسابرسان به مباحث اخلاقی و انجام آن در عمل تفاوت معناداری وجود داشته که امتیازات اخلاقی اعمال پایین تر از ذهنیت بوده است. همچنین آیین رفتار حرفه ای نتوانسته به طور کامل به رفتار حسابرسان شاغل در حرفه جهت داده و آن را بهبود بدهد.
    نتیجه گیری
    وجود تفاوت معنادار بین ذهنیت و عمل حسابرسان مبین خلاء بوجود آمده ناشی از اعتقاد به مباحث اخلاقی در ذهنیت افراد و توانایی استفاده از آن در عمل را نشان می دهد. از طرف دیگر توسعه آیین رفتار حرفه ای و قوانین و مقررات بدون توجه به رشد اخلاقی حسابرسان هرچند لازم است ولی کافی نمی باشد.
    کلیدواژگان: اخلاق حسابرسان، آیین رفتار حرفه ای، حقیقت گویی، ذهنیت
  • نفیسه رضوی زاده، علی اکبر نونهال نهر صفحات 123-135
    زمینه
    در موسسه ها آنچه می دانند (سرمایه فکری) بیش از آنچه دارند (سرمایه مادی) اهمیت دارد؛ همچنین، امروزه موسسه های حسابرسی به صورت فزاینده درگیر معمای اخلاقی می باشند، یعنی شرایطی که باید بار دیگر کارهای خلاف و درست را تعریف کرد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر برآیندهای محیطی بر رفتار اخلاقی حسابرسان برحسب میزان سرمایه فکری شان است.
    روش
    روش پژوهش حاضر، از دید هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش اجراء از نوع پژوهش های زمینه یابی است. جامعه آماری؛ تمامی اعضاء شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشد. از میان جامعه آماری 142 نفر به عنوان نمونه پژوهش با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه بوده و داده های به دست آمده با استفاده از آزمون مقایسه میانگین ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    یافته ها نشان داد: برآیندهای تصمیم و هم نیت مدیران بر حساسیت اخلاقی حسابرسان دارای سرمایه فکری بالا ، برآیندهای تصمیم بر قضاوت اخلاقی حسابرسان دارای سرمایه فکری بالا تاثیر داشته است. در نهایت، با وجود برآیندهای تصمیم و نیت مدیران، سرمایه فکری حسابرس بر انتخاب مجازات علیه سایر حسابرسان تاثیر نداشته است.
    نتیجه گیری
    برآیندهای محیط حسابرسی بر رفتارهای اخلاقی (به غیر از انتخاب مجازات علیه سایر حسابرسانی که دچار قصور در وظایف محول شان شده اند) حسابرسان دارای سرمایه فکری بالا تاثیر داشته است. همچنین جامعه حسابداران رسمی ایران و موسسه های حسابرسی می توانند ارتقاء سطح سرمایه فکری را در برنامه ریزی های خود در اولویت قرار دهند.
    کلیدواژگان: سرمایه فکری، برآیندهای محیطی، رفتار اخلاقی
|
  • Pages 1-10
    Background
    Convergence of science and technology has emerged toward response to increasing problems and accelerating the process of progress. Advances of growing convergence lead to a revolution in the society and it is caused new challenges. Ethics is one of the highlighted challenges. Advances in technology and its using by society should be based on code of ethics. Therefore, the aim of this study was to review the theories of ethics in convergence of science and technology.
    Conclusion
    There are four fundamental principles for ethics in interaction with human beings and creatures that should be regarded in convergence of science and technologies: autonomy, justice, beneficence and non-maleficence. Also, there are specific principles and traditions in each culture that they should be matched with innovations of science and technologies. There are two main perspectives in consideration of ethics in convergence: Materialistic perspective and Islamic/ Qurani Perspective. According to the specific traits of Iranian society, perspective of Islamic/ Qurani should be proper considered.
    Keywords: Ethics, Convergence, Science, Technology
  • Pages 11-18
    Background
    "communication" is a concept beyond technical and linguistic tools and mechanisms. The highest level of "communication" is conducted through "conversation" or "dialogue" where a common concept is created by the parties involved in the conversation. Conversation in Masnavi is a process which is defined by applying codes, analogies, stories and humor. In this process, language is considered both as a communication and an anti-communication tool. Communication, in Rumi’s view, is "audience-oriented" and "polysemous" and is formed by an emphasis on "morality" and extra-linguistic and extra-physical understanding. After selecting a "mystical thought theme" in the research, the conversation content in Masnavi was pursued with an emphasis on tales, stories, and linguistic and ethical concepts.
    Conclusion
    In Rumi’s communicative thought, cultural and social context impacts on the possibility or the impossibility of communication and therefore "conversation" takes shape as a phenomenon beyond language restrictions and structural constraints, sometimes with "eloquence" and sometimes "in silence". In fact, dialogue is a "polysemous, spiritual and moral" category and to be achieved it requires believing in and exercising the ethics of conversation.
    Keywords: Communication, Ethics of Conversation, Mystical Language, Rumi
  • Pages 19-27
    Background
    The depths of words itself stand to convey serious and exact concepts and meaning to the minds of human. Culture and cultural heritage are two long and familiar words to our mind. By considering culture in all fields, an important role of knowing ethical characteristics documents and recognizing the whole society will be gathered. Intellectual property is the main aspect of culture with conjunction of spiritual heritage of society. The fundamental structure of cultural heritage consists of ethical discussion and human ethics and behaviors in larger level such as the realms of territory. In this article the related ethical subjects with Iranian cultural heritage by focusing on intellectual property and traditional knowledge are followed.
    Conclusion
    The relation between ethics and cultural heritage is multi faces. In this article with emphasizing on ethical features of encountering cultural heritage and governmental activities, two domains of intellectual property and traditional knowledge have been appeared. The age of functional aspects of these two in our country are short. But, since they were transmitted to international and ethical principles for defending traditional sciences and arts of different parts of the world, all nations who have civilization and cultural heritage must obey from those rules to defend, protect and register their arts and cultural heritage.
    Keywords: Ethics, Intellectual Property, Cultural Heritage, Traditional Knowledge
  • Pages 29-38
    Background
    According to scientific progress that has been made in recent years, presence of the librarians in cyberspace is inevitable. But given the changing nature of cyberspace and the lesser known issues in the field of library and information professional ethics, less specialized research, especially is discussed the librarians ethics roles in cyberspace. So, this paper discusses the ethical responsibilities of librarians in the cyberspace.
    Conclusion
    The literature showed that the ethic and technology are necessary for development of digital libraries. Therefore, digital librarians for successful interact in the virtual environment should be able to use ethic elements such as personal ethical responsibility, job ethical responsibilities, and library ethical responsibilities.
    Keywords: Ethical Responsibility, Library, Cyberspace
  • Pages 39-51
    Background
    Work ethic is the most important factor in success of the hotel industry. This paper is aims to investigate the role of general attitude to ethics in professional activities of employees and as well as the effect of demographic factors on their work ethics in Persian hotels complex of Ramsar.
    Method
    This paper is applied descriptive-survey research. The populations of this study consist of reception staff, cashiers, food and beverage department, housekeepers, and security guards that they are 105 subjects. Among all, 82 participants were selected with use of Cochran formula. Data were collected through two standard questionnaires. Data were analyzed by SPSS software, and to determine goodness of the research model, Lisrel software and Confirmatory factor analysis were used.
    Results
    The results showed that between employees’ general attitude to ethics and work ethics of hotel employees and its entire dimension is positive and significant relation. Moreover, it was found that, there are significant differences between the factors of gender, age and education level with the work ethic and the ethic of employees.
    Conclusion
    Generally, employees’ general attitude to ethics effect on their profession activities, it means that manager of the complex can through understanding of general attitude to ethics, forecast employees professional activities and behaviors. Also, given that there are significant differences between the factors of gender, age and education level with the work ethic and the ethic of employees, this point should be important for managers of hotel that know about all of employees characteristics to reduce to zero, Deviance of professional Activities.
    Keywords: Employees Work Ethics, Hospitality Industry, Professional Activities, General Attitude to Ethic
  • Pages 51-60
    Background
    One of the most efficient elements of general physical education lessons in colleges is teachers` efficacy, and this will not come true unless they pay enough attention to professional ethics. So, the purpose of the present study was to investigate professional ethics elements of general physical education teachers.
    Method
    population of study consists of all students in University of Isfahan (n=12954) that 375 were selected based on Curgesy and Morgan table and randomly. The questionnaire was designed based on library studies and conclusion of expert professors’ opinions by Delphi Technique. Face and content reliability of questionnaire and its validity were approved by professors` comments and exploratory factor analysis, respectively. Moreover, Cronbach alpha of 0.85 showed desirable stability.
    Results
    Results of study showed that from 27 indices of study, just the average index of opportunity to communicate with the teacher in compare with communication with students’ element, was lower than moderate. Moreover, indices related to every element were classified using Friedman test.
    Conclusion
    Using proper and standard trainings, making students interested in sports, avoiding inappropriate jokes, using relative assessment of student’s skill performance and humility are the most important professional ethics` elements in general physical education teachers.
    Keywords: Professional Ethics, Physical Education, Ethics Elements
  • Pages 61-68
    Background
    One of the requirements which nowadays look vital for organizational is organizational agility that can in light of professional ethics and cognitive empowerment can be developed. By understanding these issues, present study aims to evaluate the relationship between professional ethics on organizational agility with the role of empowerment cognitive as mediator.
    Method
    The current research method is descriptive-correlation. Population of study includes all faculty members of Hamadan Medical Science University. Among all, 163 subjects were selected by stratified random sampling. Data were gathered through three questionnaires. Data were analyzed using statistical software LISREL and SPSS.
    Results
    Relationship between professional ethics and organizational agility is positive and significant. Relationship between professional ethics and cognitive empowerment is positive and significant. The direct effect cognitive empowerment on organizational agility is positive and significant. Relationship between of professional ethics and organizational agility with role of mediator cognitive empowerment was positive and significant.
    Conclusion
    As a result, for increasing organizational agility in universities, attention to professional ethics and empowerment of faculty members should be focused.
    Keywords: Professional Ethics, Organizational Agility, Cognitive Empowerment
  • Pages 69-76
    Background
    Faculty members’ appropriate educational ethic with students lead to positive approach in them about educational situation in consider with justice and progressive. The purpose of this research was to determine the relationship between educational justices and educational dynamic with improvement of perceived educational ethic based upon mediation of education patience
    Method
    Methodology of research was descriptive-correlation. Population of study includes all of Mahallat Branchs’ students (2013-2014) (N=1950). Sample of study were selected by stratified random method (n=321). Instruments of research consist of four questionnaires: the questionnaire of educational justice that made by researcher, the questionnaire of educational dynamic that made by researcher, Improved questionnaire of educational patience, the perceived improvement of educational ethic that made by researcher. Data were analyzed by Pearson correlation test, structural equation modeling.
    Results
    The results revealed that there were significance and positive relationship between educational justice (distributive, interactional, procedure, and informational) and educational dynamic (educational technology and learning styles) with improvement of perceived educational ethic (p
    Conclusion
    The justice behavior of faculty members has significant impact on motivation and ability of students.
    Keywords: Educational Justice, Educational Dynamic, Perceived Educational Ethics
  • Pages 77-84
    Background
    While the nature of the leader’s interactions with subordinates and the ethical climate of organization affect on and organizational outcomes, the aim of this study was to analyze the relationships between secure based leadership, organizational trust and ethical climate.
    Method
    This study was descriptive - correlation. Statistical population includes all bank employee's of Saderat and Keshavarzi in Sanandaj city (250 people), among all of employees, 110 subjects were selected as sample, randomly. Data were gathered by three questionnaires: Secure Base Leadership Questionnaire, Organizational Trust Questionnaire and Ethical Climate Questionnaire. Data were analyzed by Pearson correlation test, simple and multiple regression and path analysis.
    Results
    There was a significant positive correlation between secure based leadership with ethical climate and organizational trust. There was a significant positive correlation between ethical climate and organizational trust. Ethical climate has the role of mediator in relationship between some dimensions of secure based leadership and organizational trust.
    Conclusion
    Based on the findings, Banks administrators can improve ethical leadership and organizational trust by acceptance of subordinates, the use of intrinsic motivation, and showing the potential of employees.
    Keywords: Secure Based Leadership, Ethical Climate, Organizational Trust
  • Pages 85-94
    Background
    One of the most important factors in improving corporate citizenship is business ethics that several factors might affect on it. This article aims to explain the relationship between business ethics and corporate citizenship in regard to the role of social responsibility and corporate governance as mediators
    Method
    The method of study was correlation. Population of study includes all staffs of corporate company in Kurdistan province. Among all, 152 staffs were selected by simple random method as sample of study. Data were gathered by questionnaire. Data were analyzed by descriptive statistics, inferential statistics and path analysis model in LISREL software.
    Results
    The results of this study showed that business ethics directly and indirectly has significant relationship with corporate citizenship as well as business ethics indirectly have meaningful relationship with corporate citizenship through intermediary variables.
    Conclusion
    According to the data analysis, the strong adherence to the principles of ethical business in the population has led to the proper condition in their corporate citizenship. Formation of a Code of corporate citizenship based on business ethics provide necessary conditions for obtaining credit, competitive advantage and increase the productivity of the companies.
    Keywords: Corporate Citizenship, Business Ethics, Social Responsibility, Corporate Governanc
  • Pages 105-112
    Background
    Seeking solutions for enhance of efficiency and employing maximum capabilities of the staffs to substantiate the organizational goals is one of the challenges of the managers and scholars of management. The aim of this research is to define practical and scientific framework for improvement of the performance of thestaffs in University of Tabriz based on workplace spirituality.
    Method
    The present research is applied descriptive-correlation.The statistical population of this research consisted of 820 employees of University of Tabriz. Among all, 260 participants were selected randomly. The data were collected by questionnaire and analyzed by using structural equations modeling.
    Results
    The results showed that workplace spirituality with standard coefficient (0.75) and significance (5.69) has a positive relationship with performance.
    Conclusion
    It can be concluded that workplace spirituality plays a positive role in improvement of the performance of the staffs in University of Tabriz.
    Keywords: Ethics Spirituality, Workplace Spirituality, Performance
  • Pages 113-122
    Background
    The moral and ethical behavior from postmodern prospect (especially in financial area) is a new issue which is presented in behavioral context recently. The main issue of this study is the differences between auditors’ beliefs and practices based on the postmodern ethical prospect (Foucault).
    Method
    The present study is classified under causal-comparative, ex post facto researches. To conduct this study, 214 subjects of all employed auditors and auditing students (as a control sample) were chosen using random stratified sampling. The questionnaire of this research was standard questionnaire. This has two main orientations investigating the beliefs and practices. Data were analyzed by paired test & equality of two means tests.
    Results
    The findings showed that there are significant differences between the beliefs of auditors to ethical issues and doing it in practice, that practice’ morality rates to beliefs is lower. Code of ethics cannot guide and improve auditor’s behavior pretty well.
    Conclusion
    There are significant difference between auditors’ believes and practice. On the other hand, development of code of ethics, rules and regulations regardless to auditors’ ethical development though is necessary but not enough.
    Keywords: Auditor's Ethics, Code of Ethics, Truth, Belief
  • Pages 123-135
    Background
    In institutes, what is known (intellectual capital) is great importance than what is possessed (physical capital). Today auditing institutes are increasingly involved in an ethical dilemma, i.e. the conditions that misdeed and right acts should be defined once again. Hence, the aim of this study was to study the effect of environment consequences on auditors’ ethical behavior based on their amount of intellectual capital.
    Method
    The method of this study is practical survey. Statistical population includes all of employed members in auditing institutes of Iranian association of certified public accountants. Among all, 142 subjects were chosen using Morgan table. The study tool was questionnaire and gained data were analyzed using average comparison test.
    Results
    Research findings suggested that decision consequences and also managers’ intention effect on auditors’ ethical sensitivity with high intellectual capital and on auditors’ ethical judgment. Finally, despite decision consequences and managers’ intents, auditors’ intellectual capital doesn’t effect on punishment against other auditors.
    Conclusion
    Audit environment consequences effect on ethical behaviors (other than choosing punishment against other auditors that trouble shortcoming in their duties) with high intellectual capital. Also, Iranian association of certified public accountants and auditing institutes can give priority to intellectual capital increase level in their planning
    Keywords: Intellectual Capital, Environment Consequence, Ethical Behavior