فهرست مطالب

پژوهش های نوین روانشناختی - پیاپی 11 (پاییز 1387)

فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی
پیاپی 11 (پاییز 1387)

  • 160 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1387/09/20
  • تعداد عناوین: 7
|
  • تورج هاشمی، مجید محمودعلی لو، علی اقبالی صفحه 1
    هدف این تحقیق بررسی تآثیر آموزش خودآموزی کلامی بر علایم مرضی کودکان مبتلا به اختلال سلوک بود. به عبارتی دسترسی به این مساله که آیا آموزش خودآموزی کلامی می تواند در بهبود علایم مرضی کودکان مبتلا به اختلال سلوک تآثیر مثبتی داشته باشد یا خیر، هدفی بود که پژوهش به قصد دستیابی به آنها انجام پذیرفت. روش این پژوهش از نوع طرح نیمه تجربی (نیمه آزمایشی) بود که در آن نمونه ای شامل 20 نفر از دانش آموزان مبتلا به اختلال سلوک از مدارس شهر تبریز انتخاب و پس از جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. در فرایند طرح، گروه آزمایشی در مدت 10 جلسه تحت آموزش خودآموزی کلامی قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله ای در یافت نکرد. نتایج حاصل از روش تحلیل کوواریانس یک طرفه، نشان داد که گروه آزمایشی در پایان نسبت به گروه کنترل از بهبود قابل توجهی در علایم مرضی اختلال سلوک برخوردار است. به عبارت دیگر کاربرد و آموزش خودآموزی کلامی موجب بهبود معنی دار نشانه های مرضی دانش آموزان دارای اختلال سلوک شده بود.
    کلیدواژگان: علایم مرضی اختلال سلوک، خودآموزی کلامی
  • منصور بیرامی صفحه 19
    براساس پژوهش، هوش هیجانی، توانایی فرد را در مقابله با استرس ها و اقتضاهای محیطی افزایش می دهد (بار- اون، 1997). در این پژوهش به روش نیمه آزمایشی همراه با گروه کنترل، به تعداد 20 نفر از دانش آموزان دارای معدل تحصیلی پایین تر از 12، طی 10 جلسه مهارت های هوش هیجانی آموزش داده شد. با اسفاده از پرسشنامه های ASRI، خودکارآمدی شرز و GHQ به صورت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تاثیر آموزش هوش هیجانی بر قدرت ابراز وجود، خودکارآمدی و سلامت عمومی دانش-آموزان بررسی شد نتایج بیانگر تاثیر معنی-دار این آموزش ها بر متغیرهای وابسته بود.
    کلیدواژگان: هوش هیجانی، ابراز وجود، خودکارآمدی، سلامت روانی
  • ناصر صبحی قراملکی، سیدکاظم رسول زاده طباطبایی، پرویز آزادفلاح، علی فتحی آشتیانی صفحه 37
    در این پژوهش اثربخشی دو روش شناخت درمانی و آموزش مهارت های مطالعه در درمان دانشجویان مبتلا به اضطراب امتحان مورد مقایسه قرار گرفت. روش مطالعه در پژوهش حاضر آزمایشی بوده و جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه های شهر تهران بودند. نمونه پژوهش شامل 90 دانشجوی دختر مبتلا به اضطراب امتحان بودند که از طریق سیاهه اسپیلبرگر و مصاحبه بالینی شناسایی و سپس بطور تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. این آزمودنی ها در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل بطور تصادفی جایگزین شدند. سپس شناخت درمانی و آموزش مهارت های مطالعه به عنوان فنون مداخله ای به-کار بسته شدند (یک گروه شناخت درمانی، یک گروه آموزش مهارت های مطالعه را تجربه نمودند و گروه دیگر گروه کنترل را تشکیل دادند). نتایج تحلیل واریانس بر تفاضل نمرات پیش آزمون و پس آزمون نشان داد، بین گروه های آزمایشی و کنترل؛ در اضطراب امتحان تفاوت معنی داری وجود دارد. آزمون تعقیبی توکی نشان داد اضطراب امتحان در گروه های شناخت درمانی و آموزش مهارت های مطالعه در مقایسه با گروه کنترل بطور معنی داری کاهش یافته است. همچنین نتایج نشان داد شناخت درمانی در کاهش هر دو مولفه اضطراب امتحان موثر است؛ با این حال؛ بین این دو روش در کاهش نمرات مولفه نگرانی اضطراب امتحان تفاوتی مشاهده نگردید.
    کلیدواژگان: اضطراب امتحان، مولفه نگرانی، مولفه هیجان پذیری، شناخت درمانی، آموزش مهارت های مطالعه
  • علی محمدزاده صفحه 61
    مطالعه اسکیزوتایپی در جمعیت عمومی فرستی ویژه برای بررسی شاخص های زیستی، شناختی و اجتماعی آسیب پذیری به اسکیزوفرنیا بدون اثرات مغشوش کنندگی ناشی از موسسه ای شدن، مداخلات دارویی و نشانه های روان گسستگی شدید فراهم می آورد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر برخی از مولفه های جمعیت شناختی از قبیل تحصیلات والدین، تعداد اعضای خانواده، تاهل، سن و ترتیب تولد بر شخصیت اسکیزوتایپی می-باشد. بدین منظور نمونه ای به حجم 749 نفر (380 نفرگروه مذکر و 369 نفر گروه مونث) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایاز دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز انتخاب و با مقیاس شخصیت اسکیزوتایپی (STA) مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند که صفات شبه روان گسستگی اسکیزوتایپی در بین فرزندان متعلق به والدین با تحصیلات پایین، خانواده-های پر جمعیت و فرزندان آخر خانواده بیشتر دیده می شود. همچنین، سن و تاهل با اسکیزوتایپی رابطه ای نشان ندادند. این یافته ها در ارتباط با پژوهش های قبلی و نیز در ارتباط با ویژگی های جمعیت شناختی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا به بحث گذاشته شدند. بنابراین، شناسایی تفاوت های جمعیت شناختی در شیوع اسکیزوتایپی در جمعیت عمومی در تشخیص عواملی که سیر و سبب شناسی آن را تحت تاثیر قرار می دهند، کمک کننده می باشد.
    کلیدواژگان: اسکیزوتایپی، اسکیزوفرنیا، خانواده، والدین، ترتیب تولد، عوامل جمعیت شناختی، طبقه اجتماعی
  • علیرضا مرادی، فرشته چراغی، محمدنقی فراهانی صفحه 77
    هدف
    هدف این پژوهش مطالعه اثر اضطراب صفت بر تکالیفی است که به عنصر واج شناختی و دیداری - فضایی حافظه فعال مربوط می شود تا نظریه کارآمدی پردازش آیزنک و کالو (PET) که بیان می کند «عناصر واج شناختی و اجرایی مرکزی حافظه فعال در فهم ارتباط میان اضطراب و عملکرد اهمیت دارند» را مورد آزمون قرار دهد.
    روش
    160 نفر از دانشجویان سال اول دانشگاه، بخش صفت سیاهه اضطراب حالت - صفت اسپیلبرگر را تکمیل و از بین آنها 25 درصد بالای توزیع (24 نفر) و 25 درصد پایین توزیع (24 نفر) به عنوان افراد با اضطراب صفت بالا و اضطراب صفت پایین انتخاب شدند. هر دو گروه در معرض برنامه تهدید خود قرار گرفتند و براساس نحوه ارائه تکالیف (کلامی- دیداری/ دیداری- کلامی) در 4 گروه بطور تصادفی جایگزین شدند و دو تکلیف حافظه فعال به آنها ارائه شد. تعداد پاسخ های صحیح به-عنوان نتیجه عملکرد و زمان و میزان تلاش ذهنی صرف شده برای انجام تکلیف به عنوان شاخص کارآمدی پردازش در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس دو راهه تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج حاکی از اثرگذاری اضطراب صفت بر میزان تلاش ذهنی، زمان صرف شده و تعداد پاسخ های صحیح در تکلیف کلامی و بر میزان زمان صرف شده در تکلیف دیداری بود. اثر تعاملی اضطراب و نحوه ارائه تکلیف تنها بر میزان زمان صرف شده در تکلیف دیداری مشاهده شد.
    نتیجه گیری
    یافته ها نشان می-دهد که اضطراب، عملکرد و کارآمدی پردازش را در تکلیف کلامی بیشتر از تکلیف دیداری کاهش داد. همچنین کارآمدی پردازش گروه دارای اضطراب بالا زمانی که تکلیف دیداری را به عنوان تکلیف دوم دریافت کرد کاهش یافت.
    کلیدواژگان: اضطراب صفت، نحوه ارایه تکلیف، کارآمدی پردازش، حلقه واج شناختی، صفحه ثبت اطلاعات دیداری، فضایی
  • فرزانه میکائیلی منیع، زهرا مددی امام زاده صفحه 99
    هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش هیجانی-اجتماعی و سازگاری اجتماعی در دانشجویانی که بدلیل عدم رعایت قوانین دانشگاه حکم انضباطی دریافت کرده بودند و مقایسه آن با دانشجویان بدون حکم است. برای دستیابی به این مهم، کلیه دانشجویانی که در سال های تحصیلی 85-84 و 86-85 از کمیته انضباطی حکم گرفته و حکم مورد نظر درباره آنها اجرا شده بود، به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. طی این مدت 135 نفر حکم انضباطی گرفته و تخلف آنان محرز شده بود. بخشی از این گروه بدلیل تعلیق از تحصیل و عدم دسترسی به آنها، عدم تمایل به شرکت در پژوهش و فارغ التحصیلی از دانشگاه حذف شدند. براین اساس کل نمونه دارای حکم انضباطی مطالعه شده 53 نفر (28 نفر مذکر و 26 نفر مونث) بود. با هدف مقایسه، 53 نفر از دانشجویانی که تخلفی نداشتند به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند و کل نمونه به 106 نفر رسید. دو گروه از نظر جنس، سن، سال ورود به دانشگاه، مقطع و رشته تحصیلی و محل سکونت (بومی و غیربومی بودن) همتا گردیدند. از آزمون هوش هیجانی-اجتماعی بار-آن و سازگاری اجتماعی بل جهت سنجش متغیرها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دادند بین سازگاری اجتماعی دانشجویان دارای حکم و بدون آن تفاوت معنی دار وجود داشته و گروه دوم سازگارتر هستند (0/01>P). در زمینه هوش هیجانی-اجتماعی دانشجویان بدون حکم انضباطی از مهارت مدیریت تنش، سازگاری و خلق کلی بهتری در قیاس با دانشجویان دریافت کننده حکم انضباطی برخوردار بودند (0/01>P). علاوه بر این، بررسی رابطه هوش هیجانی-اجتماعی با سازگاری اجتماعی حاکی از وجود رابطه معنی دار بین آنها در تمام مولفه ها بود. در نهایت، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام از میان مولفه های هوش هیجانی-اجتماعی سه مولفه خلق کلی، مهارت های درون فردی و سازگاری و همچنین داشتن حکم انضباطی به شکل معنی داری قادر به پیش بینی سازگاری اجتماعی بودند (0/001>P).
    کلیدواژگان: هوش هیجانی، اجتماعی، سازگاری اجتماعی، تخلف انضباطی
  • زهرا هاشمی، محمد خیر صفحه 123
    فهم ارتباط میان شناخت، فراشناخت، عواطف، انگیزش و فرآیندهای انگیزش درونی از مسائل مطرح در روانشناسی تربیتی است. به اعتقاد برخی از محققین عواطف به عنوان فرآیندی پویا در هر لحظه شناخت، احساس، و فرآیندهای انگیزشی را ترکیب و آنها را با فرآیندهای یادگیری یکی می نماید. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد مختلف فراشناخت عاطفی بر روی جهت گیری هدف می باشد. آزمودنی های پژوهش شامل 167 نفر دختر و پسر دانشگاه شیراز بوده که به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. برای سنجش ابعاد فراشناخت عاطفی از پرسشنامه فراشناخت ولز (1995) و جهت سنجش جهت گیری هدف نیز از پرسشنامه جهت گیری هدف الیوت و مک گریگور (2001) استفاده شد. روائی پرسشنامه ها از طریق تحلیل عاملی و پایائی نیز با استفاده از ضرائب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهد که بعد باور های منفی درباره کنترل پذیری تفکر و خطرات مربوط به نگرانی پیش بینی کننده هدف عملکرد-اجتنابی می باشد. همچنین بعد فرایندهای شناختی پیش-بینی کننده هدف تسلط-رویکردی بوده و بعد باورهای مثبت درباره نگرانی پیش بینی کننده اهداف عملکرد- اجتنابی و عملکرد-رویکردی می-باشد. بعد نیاز به کنترل افکار نیز پیش بینی-کننده هدف تسلط-اجتنابی است.
    کلیدواژگان: فراشناخت عاطفی، جهت گیری هدف
|
  • T. Hashemi, M. M.Aliloo, A. Eghbali Page 1
    Along to investigate the effect of verbal self-instruction on symptoms of children with conduct disorder, 20 students withconduct disorder were selected randomly from Tabriz schools and assigned in two experimental and control groups.Then experimental group received independent variable (verbalinstruction has significant effect on reduction of symptoms. Results showed that verbal-instruction has significant effect on reduction of symptoms.
  • M. Bayrami Page 19
    The research shows that that an emotional intelligence increases individual's capabilities against stress and any other environmental factors (Bar-on-1997). Subexpremental method was used in this study. Forty poor students were placed in two equal experimental and control group, (their GPA was below 12). The educational intervention involved 10 sessions of teaching emotional intelligence skills. Self-efficacy and general health of the students were surveyed by using ASRI questionnaire, Shirzs, self-efficacy, and GHQ as pre-test and post-test with considering the effect of emotional intelligence on the power of assertiveness.
  • N. Sobhi Gharamaleki, K. Rasoolzade Tabatabayee, P. Azad Fallah, Fathi Ashtiyani Page 37
    This research compared the efficacy of cognitive therapy and study skills training in the treatment of students with test anxiety. The method of this study was experimental and the target population was undergraduate students of Tehran universities. The sample consisted of 90 female students randomly selected from the subjects who werediagnosed with test anxiety by TAI and psychological interview. Subjects were assigned randomly to 2 experimental and one control groups. The cognitive therapy and study skills training were used as interventional techniques.A one way analysis of variance showed significant differences between experimental and control groups in test anxiety variable. Tuky test demonstrated that cognitive therapy and study skills training techniques were effective in reducing test anxiety. Also resultsshowed that cognitive therapy was effective in reducing both components of test anxiety. In addition, cognitive therapy was found to be more effective than study skills training in reducing worry component; however, the two methods did not differ in reducing the emotional component of the test anxiety.
  • A. Mohammadzadeh Page 61
    Research on schizotypal personality in the general population may provide a particular opportunity to study the biological, cognitive and social markers of vulnerability to schizophrenia without the confounding effects of long term hospitalization,medication and severe psychotic symptoms. The aim of this study was to evaluate the relationship between the some sociocultural background of the origin and the schizotypalpersonality features. A group of 749 normal participants (380 male and 369 female from colleges of Shiraz University) took part in this research. Participants answered to schizotypal personality scale (STA). Results suggested that subjects withlower parental educations, high member families and later born children, in contrast to comparison subjects, had significantly increased schizotypy scores. With respect to age and marriage status, the results showed the effects of these factors are neglectable. These findings are discussed with reference to studies investigating demographic correlates of schizotypy as well as schizophrenia. Furthermore, characterizing differencesin the epidemiology of schizotypy between populations may help generate factors that could influence its cause and course.
  • A.R. Moradi, F. Cheraghi, M.N. Farahani Page 77
    Objective
    This study investigated the effect of trait anxiety on tasks tapping the phonological and visuo-spatial components of working memory. It was designed to test Eysenck and Calvo,s processing efficiency theory (PET) which suggests that the phonological and executive components of WM may be important in understanding the relationship between performance and anxiety.
    Method
    A sample of first year college students (n=160) completed the trait measure of the Spielberger State-Trait Anxiety.After scoring 24 subject belonging to the. /25 of upper distribution and 24 subjects from the. /25 0f lower distribution were selected. Both group exposure to self-threat instruction and based on tasks presentation (visualverbal/ verbal-visual) randomly assigned to four group. They performed two WM tasks. Measurement of accurate responses were taken as an indicator of performance outcome or effectiveness. Time taken to complete tasks and a subjective rating of mental effort were taken as measurements of processingefficiency. Data were analyzed using two way ANOVA.
    Results
    Analyses explored the effect of trait anxiety on time, effort mental, and accurate responses in verbal task and effect of anxiety on time in visuals task. There was only significant interaction effect of trait anxiety and sequence of tasks presentation on time in visuals task.
    Conclusion
    the results suggested that anxiety reduced performance and processing efficiency in verbal task rather than visual task. Processing efficiency was lower when the high anxietygroup performed the visual task as second task.
  • F. Michaeli Manee, Z. Madadi Emamzadeh Page 99
    The present study has been conducted to investigated emotional-social intelligence and social adjustment in students who have violated University rules (with disciplinarycommandment) in Urmia University and compare with nonviolating (without disciplinary commandment) students. The sample of study comprised of 53 violating and 53non-violating student. Bell social adjustment scale and BarOn Emotional Quotient-Inventory (EQ-i) were used. Findings showed significant differences in social adjustment between violating students and non-violating ones so that the mean scores of adjustment were greater in non-violating students. Non-violating students EQ scores were statistically meaningfully greater in terms of adaptability, stress management and general mood. The relationship between emotional-social intelligence and social adjustment was significant. Finally, stepwise regression indicated that three factor of general mood, interpersonal skills,adaptability and violating have predictive power for social adjustment.
  • Z. Hashemi, M. Khayyer Page 123
    One of the salient subjects in educational psychology is the understanding of the relationship between cognition, metacognition, emotion, motivation and motivational processes. Most of the investigators believe that emotion is a continuous dynamical process composing cognition, feeling and motivational processes and integrates them with the learning processes. In this line, the purpose of this research was to investigate the relationship between metacognition and goal orientation. Participants in this researchincluded 167 (female and male) students of Shiraz University were selected through cluster random sampling. The metacognition questionnaire (MCQ-30) (Wells, 1995) and goal orientation (Elliot & Mcgerigor, 2001) were used. Factor analysis method was used toverify the validity, and the Cronbach alpha was calculated to determine the reliability of the questionnaires. The resulting coefficients confirm the reliability of the scales. Results of multipleregression showed that the negative beliefs about the controllability ofthoughts and corresponding danger predicates the avoidanceperformance orientation. Also the meta-cognitive processes were found to be predictor of the approach-mastery orientation and the positive belief about worry showed to be predictor of the approachperformance orientation. The negative beliefs about thoughts ingeneral are predictor of the avoidance-mastery orientation too.