فهرست مطالب

پژوهش های نوین روانشناختی - پیاپی 50 (تابستان 1397)

فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی
پیاپی 50 (تابستان 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/06/03
  • تعداد عناوین: 10
|
  • عزتاللهاحمدی* صفحات 1-20
    زنان سرپرست خانواده در مقایسه با دیگر زنان بهعلت شرایط سخت زندگی، کیفیت زندگی پایینی دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی ذهن آگاهی به روش شناختی بر افزایش کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار سازمان بهزیستی طراحی شده است. تعداد 30 نفر به روش غیرتصادفی در دسترس (هدفمند) انتخاب و در دو گروه شاهد و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با گروه شاهد ، گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت آموزش ذهن آگاهی به روش شناختی رفتاری قرار گرفت، و در این مدت گروه شاهد مداخله ای را دریافت نکرد. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس کیفیت زندگی (SF-36) مورد ارزیابی قرار گرفتند و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس یکراهه تحلیل شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دوگروه در پیش آزمون تفاوت معنی داری وجود ندارد، اما آموزش ذهن آگاهی به روش شناختی رفتاری درگروه آزمایش، نمرات کیفیت زندگی را - به طورمعنی داری افزایش داد. برنامه آموزش ذهن آگاهی به روش شناختی رفتاری میتواند جزء - برنامه های مداخلاتی در سطوح جمعیت عمومی و گروه های هدف معرف با تحت پوشش سازمان بهزیستی قرارگیرد و از طریق افزایش کیفیت زندگی مشکلات این قشرآسیب پذیر را تخفیف دهد.
    کلیدواژگان: آموزش ذهن آگاهی، کیفیت زندگی، زنان سرپرست خانوار
  • فائزه ادیب نیا* ، عبدالجواد احمدی، سید علی محمد موسوی صفحات 21-43
    پژوهش حاضر با هدف پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان بر اساس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و باورهای فراشناختی انجام شد. پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه پژوهش دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اراک در سال تحصیلی دختر) بهروش نمونه 441 پسر و 459 نفر ( 599 بودند که تعداد 4951 -59 گیری تصادفی خوشه ایچندمرحله ، ای انتخاب شدند و به پرسشنامه راهبردهای تنظیمشناختی هیجان گارنفسکی کراج و اسپین هون، پرسشنامه فراشناخت ولز و کارترایت هاتن و مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانیزاده محمدی و احمدآبادی و حیدری پاسخ دادند. داده ها با آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گامبهگام تحلیل شدند. یافته های حاصل از همبستگی پیرسون نشان داد که در میان راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، راهبردهای ملامت خود، نشخوارگری، فاجعهسازی و ملامت دیگران با گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه مثبت و معنی داری دارند و راهبردهای پذیرش و تمرکز مجدد مثبت با گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه منفی و معنی داری دارند. در میان باورهای فراشناختی، باورهای اطمینان شناختی ضعیف، باورهای مثبت در مورد نگرانی، باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری افکار و نیاز به کنترل افکار با گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه مثبت و معنی داری دارند. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد خردهمقیاس های باورهای منفی در 52/6 مورد کنترلناپذیری افکار، اطمینان شناختی ضعیف، نشخوارگری و تمرکز مجدد مثبت درصد از واریانس گرایش به رفتارهای پرخطر را تبیین می کنند. با توجه به یافته ها می توان گفت باورهای فراشناختی و راهبردهای تنظیمشناختی هیجان پیشبینیکننده گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان هستند.
    کلیدواژگان: باورهای فراشناختی، رفتارهای پرخطر، نوجوانان، تنظیم شناختی هیجان
  • نسرین ارشدی *، سارا آزادی، سودابه بساک نژاد، کیومرث بشلیده، عبدالکاظم نیسی صفحات 45-65
    هدف این پژوهش بررسی اثربخشی یادگیری خودتنظیمی بر اساس الگوی پینتریچ برحل مسئله/برنامهریزی/سازماندهی و سازماندهی رفتاری-هیجانی دانشآموزان ابتدایی نارساخوان بود. روش پژوهش، نیمهتجربی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام دانشآموزان پسر ابتدایی دارای اختلال خواندن ناحیه یک تبریز در سال تحصیلی نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه 03 بود، که از بین آنها 59-59 آزمایش و کنترل جای گرفتند. برای جمعآوری داده های پژوهش از آزمون عصب- روانشناختی جلسه یک ساعته آموزش خودتنظیمی مبتنی 8 )استفاده شد. گروه آزمایش 4339( کانرز برالگوی پینتریچ را دریافت کرد؛ درحالیکه گروه کنترل مداخلهای را دریافت نکرد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که روش خودتنظیمی براساس الگوی پینتریچ تاثیر مثبتی بر حل مسئله/برنامهریزی/سازماندهی و سازماندهی رفتاری- هیجانی این دانشآموزان دارد. بر اساس این یافته ها میتوان نتیجه گرفت آموزش خودتنظیمی بهعنوان روشی موثر میتواند در بهبود کارکردهای اجرایی و در نهایت بهبود مشکلات یادگیری دانشآموزان دارای نارساخوانی استفاده گردد.
    کلیدواژگان: شکوفایی، امیدواری، خودکارآمدی، خوش بینی، تاب آوری
  • علی اقبالی *، اکبر مقنی صفحات 67-85
    هدف این پژوهش بررسی اثربخشی یادگیری خودتنظیمی بر اساس الگوی پینتریچ برحل مسئله/برنامه ریزی/سازماندهی و سازماندهی رفتاری-هیجانی دانشآموزان ابتدایی نارساخوان بود. روش پژوهش، نیمهتجربی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام دانشآموزان پسر ابتدایی دارای اختلال خواندن ناحیه یک تبریز در سال تحصیلی نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه 03 بود، که از بین آنها 59-59 آزمایش و کنترل جای گرفتند. برای جمعآوری داده های پژوهش از آزمون عصب- روانشناختی جلسه یک ساعته آموزش خودتنظیمی مبتنی 8 )استفاده شد. گروه آزمایش 4339 (کانرز برالگوی پینتریچ را دریافت کرد؛ درحالیکه گروه کنترل مداخلهای را دریافت نکرد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که روش خودتنظیمی براساس الگوی پینتریچ تاثیر مثبتی بر حل مسئله/برنامه ریزی/سازماندهی و سازماندهی رفتاری- هیجانی این دانشآموزان دارد. بر اساس این یافته ها میتوان نتیجه گرفت آموزش خودتنظیمی بهعنوان روشی موثر میتواند در بهبود  کارکردهای اجرایی و در نهایت بهبود مشکلات یادگیری دانشآموزان دارای نارساخوانی استفاده گردد.
    کلیدواژگان: یادگیری خودتنظیمی مبتنی بر مدل پینتریچ، حل مسئله - برنامه ریزی - سازماندهی، سازماندهی رفتاری هیجانی، اختلال خواندن
  • جعفر بهادری* ، جواد مصرآبادی صفحات 87-110
    هدف پژوهش حاضر بررسی نقش درگیری تحصیلی، ارزیابی شناختی و خودپنداره تحصیلی در هیجانهای تحصیلی مثبت و منفی دانشآموزان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانشآموزان پسر دوره متوسطه شهر تبریز در سال تشکیل میدادند که مشغول به تحصیل بودند. برای انتخاب نمونه از میان 5961-69تحصیلی نفر 999 جامعه آماری، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشهای، نمونهای به حجم انتخاب شدند. بهمنظور جمعآوری داده ها از پرسشنامه درگیری تحصیلی زرنگ، ارزیابی شناختی پنتریج و دگروت، خودپنداره تحصیلی یس یسن چن و هیجانهای تحصیلی مثبت و منفی پکران استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که درگیری تحصیلی، ارزیابی شناختی و خودپنداره تحصیلی با هیجانهای تحصیلی مثبت رابطه مثبت و معنادار و با هیجانهای تحصیلی منفی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای خودکارآمدی و خودپنداره عمومی قادر به پیش بینی هیجان های تحصیلی مثبت و متغیرهای ارزیابی شناختی، درگیری تحصیلی و خودپنداره تحصیلی قادر به پیشبینی هیجانهای تحصیلی منفی در دانشآموزان هستند. بنابراین نتایج نشان دادند که درگیری تحصیلی، ارزیابی شناختی و خودپنداره تحصیلی نقش مهمی در تبیین هیجانهای تحصیلی دانشآموزان دارند.
    کلیدواژگان: هیجان های تحصیلی، درگیری تحصیلی، ارزیابی شناختی، خودپنداره تحصیلی
  • اسماعیل سلیمانی *، رسول حشمتی، آذر عباداله زاده صفحات 111-136
    هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی گروهی حل مسئله شناختی- اجتماعی بر تکانشوری و خودکنترلی دانشآموزان زورگو بود. این پژوهش از نوع آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون -49 با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش آموزان زورگو در سال تحصیلی دانش آموز به روش نمونه گیری خوشهایی 13 در مدارس شهرستان مشگین شهر بودند که 3141 چندمرحله ایی از میان جامعه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس تجدیدنظر پرسشنامه تکانشوری و پرسشنامه خودکنترلی استفاده گردید. گروه ، شده زورگویی الویوس جلسه تحت آموزش قرار گرفته و در طی این جلسات به گروه کنترل هیچ نوع 8 آزمایش در آموزشی داده نشد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد بین دانش آموزان زورگو گروه آزمایش و گروه کنترل در تکانشوری و خودکنترلی تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر میانگین مولفه های تکانشوری و خودکنترلی گروه آزمایش بعد از آموزش حل مسئله شناختی- اجتماعی متفاوت است. این نتایج حاکی است که آموزش حل مسئله شناختی- اجتماعی میتواند تکانشوری و خود کنترلی دانش آموزان زورگو را تعدیل نماید.
    کلیدواژگان: حل مسئله شناختی اجتماعی، تکانشوری، خودکنترلی، زورگویی
  • حسین قره بیگلو صفحات 137-151
    این پژوهش با هدف تعیین رابطه فرسودگی شغلی با عملکرد فردی کارکنان دانشگاه های آزاد انجام پذیرفت. در راستای طرح پژوهشی توصیفی- همبستگی از جامعه کارکنان 31منطقه نفر به شیوه خوشهای چندمرحله ای انتخاب و با 183 تعداد 31 دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه استفاده از پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ و پرسشنامه عملکرد فردی نسبت به اندازه  گیری متغیرها اقدام شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل رگرسیون نشان داد که بین فرسودگی شغلی و عملکرد فردی کارکنان رابطه منفی و معنی دار وجود دارد. علاوه بر این، تحلیل ها نشان داد که مولفه های خستگی هیجانی، مسخ شخصیت و احساس کفایت قادرند تغییرات عملکرد فردی کارکنان را به طور معنی دار تبیین کنند. مبتنی بر یافته ها میتوان بیان داشت که عملکرد فردی کارکنان از عوامل انگیزشی و سرشتی تاثیر پذیرفته و بهبود عملکرد فردی از طریق عوامل انگیزش و هیجانی میتواند بهره وری کارکنان را تحت تاثیر قرار دهد.
    کلیدواژگان: فرسودگی شغلی، مسخ شخصیت، عملکرد فردی، خستگی هیجانی
  • سیدولیاللهموسوی* ، آمنه پورشریف، سجاد رضایی، رضا قاسمی جوبنه صفحات 153-173
    هدف از پژوهش حاضر تدوین الگوی ساختاری-جنسیتی برای بررسی روابط بین معنا در زندگی دانشجوی متاهل 084 ، با صمیمیت و سازگاری زناشویی بود. در یک طرح توصیفی-مقطعی دانشگاه به شیوه نمونه 4950-59 های شهر تهران در سال تحصیلی گیری هدفمند انتخاب شدند و به پرسشنامه معنا در زندگی استیگر، مقیاس صمیمیت زناشویی تامپسون و واکر و پرسشنامه سازگاری زناشویی لاک و والاس پاسخ دادند. داده های جمعآوری شده با استفاده از نرمافزارهای و بهشیوه معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین معنا lisrel و spss در زندگی (وجود معنا و جستجوی معنا) با صمیمیت زناشویی و سازگاری زناشویی رابطه مستقیم ). بین P<4/44 ( ). همبستگی بین وجود معنا و جستجوی معنا مثبت بود P<4/44 (وجود دارد.) همچنین P<4/44 صمیمت زناشویی و سازگاری زناشویی نیز همبستگی مثبت بهدست آمد (بین معنا در زندگی (وجود معنا و جستجوی معنا) ، صمیمیت زناشویی و سازگاری زناشویی در زنان و مردان روابط ساختاری کافی بهدست آمد اما این الگوی روابط ساختاری در گروه زنان از برازش مطلوب ،AGFI=4/54 ،GFI=4/52 ،RMSEA=4/40 تری برخوردار بود ( ). این یافته NFI=4/50 ،CFI=4/59 ها تلویحا پیشنهاد می کند مداخلات معنابخشی زندگی بهویژه در جامعه زنان به پیامدهای زناشویی بهتری ختم می شود. معنا در زندگی، سازگاری زناشویی، صمیمیت زناشویی. خانواده
    کلیدواژگان: معنا در زندگی، سازگاری زناشویی، صمیمیت زناشویی
  • فرزانه میکائیلی منیع* ، کریم بابایی نادینلویی، عزت الله احمدی، علی عیسی زادگان، مجید صفاری نیا صفحات 175-197
    هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی های روانسنجی آزمون ذهن خوانی صوتی- تصویری کمبریج بود که برای سنجش هیجانات پیچیده تدوین شده است. مطالعه مقطعی حاضر از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری این مطالعه را کلیه دوقلوهای ثبت شده در انجمن دوقلوها و چندقلوهای دوقلو به طور نمونه گیری تصادفی 611 تشکیل دادند. از این جامعه آماری 6931تهران در سال خوشهای انتخاب شدند. آزمون های ذهنخوانی از روی چشمها و آزمون ذهنخوانی صوتی- تصویری کمبریج برای ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت. در بررسی خصوصیات روانسنجی، از تحلیل عاملی اکتشافی برای بررسی روایی، از همبستگی پیرسون برای بررسی روایی همزمان و از آزمون تی مستقل برای بررسی روایی افتراقی بین دو جنس استفاده شد. همچنین برای بررسی پایایی از همسانی درونی گویه ها و محاسبه آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد آزمون از روایی خوبی برخوردار است، آزمون همبستگی معناداری با آزمون ذهن خوانی از روی چشمها داشت، زنان نمرات بالاتری در مقیاس ذهنخوانی صوتی- تصویری کمبریج کسب کردند. همچنین آلفای کرونباخ برای آزمون ذهن خوانی دیداری صوتی- تصویری کمبریج برای به دست آمد. نیز تحلیل عاملی اکتشافی یک 1/339 و برای صوتی 1/242 زیر مولفه تصویری عامل اصلی از آزمون به دست داد. میتوان گفت که آزمون ذهن خوانی از طریق صوتی و تصویری ابزاری قابل اعتماد و روا برای تشخیص هیجانات پیچیده در فرهنگ ایرانی میباشد.
    کلیدواژگان: ویژگی های روان سنجی، هیجانات پیچیده، دانشجویان
  • ابوالقاسم یعقوبی* ، حسین نادری پور، حسین محققی، مسیب یارمحمدی واصل صفحات 199-224
    پژوهش حاضر با هدف مقایسه بهزیستی روان شناختی، نیاز به شناخت، ذهن آگاهی و سرمایه های روانشناختی در دانشجویان دارای پیشرفت تحصیلی پایین، متوسط و بالا انجام گرفت. روش پژوهش علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا در سال نفر دارای پیشرفت 15 دانشجو (462 بود. آزمودنی های پژوهش شامل 6931 -6931 تحصیلی نفر دارای پیشرفت تحصیلی بالا) 85 نفر دارای پیشرفت تحصیلی متوسط و 85 تحصیلی پایین، بوده اند که به روش نمونه گیری خوشهای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های مقیاس ذهن آگاهی براون و ریان، مقیاس نیاز به شناخت کاسیوپو، پتی، کائو، پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف و پرسشنامه سرمایه های روانشناختی لوتانز بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون توکی استفاده شده است. یافته ها )، نیاز به شناخت P>0/006 (نشان دادند که بین سه گروه در متغیرهای بهزیستی روانشناختی) تفاوت معناداری P>0/006 ( ) و سرمایه های روانشناختی P>0/006 ( ) ، ذهن آگاهی P>0/006 (وجود دارد، به طوری که میانگین نمرات دانشجویان دارای پیشرفت تحصیلی بالا در بهزیستی روانشناختی، نیاز به شناخت، ذهن آگاهی و سرمایه های روانشناختی از میانگین نمرات دانشجویان دارای پیشرفت تحصیلی متوسط و پایین بیشتر بوده است. همچنین میانگین نمرات دانشجویان نیاز به شناخت، ذهن آگاهی و ، دارای پیشرفت تحصیلی متوسط در بهزیستیروانشناختی سرمایه های روانشناختی از میانگین نمرات دانشجویان دارای پیشرفت تحصیلی پایین بیشتر بوده اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که مدنظر قراردادن بهزیستی روانشناختی، نیاز به شناخت، ذهن آگاهی و سرمایه های روانشناختی در دانشجویان میتواند زمینه ساز ارتقای پیشرفت تحصیلی آنان شود.
    کلیدواژگان: پیشرفت تحصیلی، بهزیستی روانشناختی، نیاز به شناخت، ذهن آگاهی، سرمایه های روانشناختی
|