فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های حسابداری مالی
سال دوم شماره 3 (پیاپی 5، پاییز 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/09/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • رضوان حجازی، سید احمد خلیفه سلطانی، زرافشان رحمانی صفحه 1
    هدف این پژوهش، آزمون تاثیر عوامل اقتصادی بر کیفیت حسابداری است. عوامل اقتصادی شامل رشد اقتصادی و آزادی اقتصادی است. کیفیت حسابداری به وسیله «عدم شفافیت سود» اندازه گیری می شود. عدم شفافیت سود دارای سه بخش گزارشگری جسورانه سود، زیان گریزی و هموار سازی سود است. به منظور اندازه گیری عدم شفافیت سود، داده های مربوط به اقلام تعهدی، سود و زیان خالص و جریان های نقدی عملیاتی همه شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای ده سال جمع آوری گردید. رشد اقتصادی از طریق رشد سرانه سالانه تولید ناخالص داخلی محاسبه گردید. برای آزادی اقتصادی نیز از داده های گزارش سالانه 2009 مؤسسه تحقیقاتی فریزر استفاده شد. برای آزمون عوامل تعیین کننده عدم شفافیت سود، مدل های رگرسیون با کنترل ایستایی (پایایی) سری ها، به کار گرفته شد. نتایج حاصله بیانگر این هستند که عدم شفافیت سود با رشد اقتصادی در سطح اطمینان 95 درصد رابطه مستقیم دارد، اما بین عدم شفافیت سود و آزادی اقتصادی رابطه معناداری مشاهده نگردید.
    کلیدواژگان: عدم شفافیت سود، رشد اقتصادی، آزادی اقتصادی، تئوری نمایندگی
  • علی رحمانی، فرهاد فلاح نژاد صفحه 17
    در این تحقیق، رابطه کیفیت اقلام تعهدی با هزینه سرمایه سهام عادی بررسی شده است. هزینه سرمایه سهام عادی به عنوان بخشی از هزینه سرمایه شرکت، بازده مورد انتظار دارندگان سهام عادی است. سهامداران عادی به علت پذیرش ریسک سرمایه گذاری، انتظار کسب بازده مناسب دارند. علاوه بر ریسک سرمایه گذاری، ریسک اطلاعاتی نیز از عواملی است که بر هزینه سرمایه تاثیر می گذارد. کیفیت اقلام تعهدی به عنوان یکی از مهمترین شاخص های ریسک اطلاعاتی، در تعیین هزینه سرمایه سهام عادی نقش مهمی دارد. بررسی رابطه کیفیت اقلام تعهدی و اجزای ذاتی و اختیاری آن با هزینه سرمایه سهام عادی، با استفاده از اطلاعات 107 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1379 تا 1387 گویای وجود رابطه معنادار بین کیفیت اقلام تعهدی و هزینه سرمایه سهام عادی است. بین جزء غیراختیاری اقلام تعهدی با هزینه سرمایه سهام عادی، نسبت به جز اختیاری آن رابطه قویتری وجود دارد.
    کلیدواژگان: کیفیت اقلام تعهدی، جزء غیراختیاری اقلام تعهدی، جزء اختیاری اقلام تعهدی، ریسک اطلاعاتی، هزینه سرمایه سهام عادی
  • حمید حقیقت، علی اکبر ایرانشاهی * صفحه 31

    پژوهشگرانی که واکنش بیش از اندازه سهامداران را مطالعه نموده اند، به این نتیجه رسیده اند که سرمایه گذاران نسبت به عملکرد مالی گذشته شرکت-ها واکنش بیش از اندازه نشان می دهند؛ به این معنی که سرمایه گذاران، سهام های با عملکرد گذشته خوب را بالاتر از ارزش ذاتی و سهام های با عملکرد مالی گذشته ضعیف را پایین تر از ارزش ذاتی، ارزش گذاری می کنند. بنابراین، پس از مدتی، وقتی سرمایه گذاران تشخیص دهند انتظارات قبلی آنها بجا نبوده، قیمت سهام به ارزش ذاتی و واقعی خود باز می گردد. پژوهش حاضر به بررسی واکنش بیش از اندازه سهامداران بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. در این بررسی، واکنش سرمایه گذاران نسبت به تغییرات اقلام تعهدی بررسی شده است. جامعه آماری تحقیق، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. دوره زمانی تحقیق 9 سال از سال 1378 تا 1386 است. برای آزمون فرضیه های تحقیق از دو روش رگرسیون و پرتفوی استفاده شده است. نتایج به دست آمده، حاکی است که در بازار سرمایه ایران، واکنش نادرست سرمایه گذاران نسبت به اقلام تعهدی وجود دارد، ولی پایداری اقلام تعهدی عامل گمراهی سرمایه گذاران نیست.

    کلیدواژگان: واکنش سرمایه گذاران، اقلام تعهدی، پایداری، اقلام تعهدی خلاف قاعده
  • غلامرضا کرمی، حامد عمرانی صفحه 49
    هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر چرخه عمر شرکت بر میزان مربوط بودن معیارهای ریسک و عملکرد است. در این تحقیق، بازده سهام به عنوان متغیر وابسته و معیارهای ریسک و عملکرد به عنوان متغیرهای توضیحی در نظر گرفته شده تا میزان مربوط بودن معیارهای مزبور با در نظرگرفتن متغیر تعدیل کننده چرخه عمر شرکت بررسی گردد. نخست نمونه آماری با استفاده از متغیرهای رشد فروش، نسبت سود تقسیمی و مخارج سرمایه ای به شرکت های در مرحله رشد، بلوغ و افول تفکیک شده، سپس با استفاده از معادلات رگرسیونی چند متغیره و آزمون آماری وونگ فرضیات تحقیق بررسی شده اند. نتایج حاصل از بررسی 518 سال- شرکت طی سال های 1380 الی 1386 نشان می دهد که میزان مربوط بودن معیارهای ریسک و عملکرد و نیز توان توضیحی افزاینده معیارهای ریسک در مراحل مختلف چرخه عمر(رشد، بلوغ، افول) تفاوت معناداری با یکدیگر دارند. نتایج حاصل از آزمون آماری وونگ نشان می دهد که توان توضیحی افزاینده معیارهای ریسک در مرحله رشد، دارای بیشترین مقدار و در مرحله بلوغ دارای کمترین مقدار است.
    کلیدواژگان: چرخه عمر شرکت، معیارهای ریسک، معیارهای عملکرد، توان توضیحی افزاینده، میزان مربوط بودن
  • جعفر باباجانی، مجید عبدی صفحه 65
    در این پژوهش، رابطه بین حاکمیت شرکتی و سود مشمول مالیات ارزیابی شده است. این ارزیابی از طریق بررسی رابطه بین برخی از معیارهای مهم حاکمیت شرکتی شامل درصد اعضای غیرموظف در ترکیب هیات مدیره، نقش ترکیبی مدیرعامل(دو گانگی وظایف مدیرعامل) و سهامداران نهادی با درصد اختلاف بین سود مشمول مالیات ابرازی و قطعی صورت گرفته است. این موضوع با استفاده از داده های استخراج شده از اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان بورس اوراق بهادار تهران و پرونده های مالیاتی 82 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است. فرضیه های تحقیق با استفاده از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه، آزمون t برای یک میانگین و تحلیل رگرسیون آزمون شده است. نتایج تحقیق، بیانگر عدم تفاوت معنادار بین میانگین درصد اختلاف سود مشمول مالیات ابرازی و قطعی در گروه شرکت هایی که معیارهای حاکمیت شرکتی را دارا هستند، با گروه شرکت هایی که معیارهای حاکمیت شرکتی را دارا نیستند، بوده است. این در حالی است که در هر دو گروه شرکت ها، درصد اختلاف بین سود مشمول مالیات ابرازی و قطعی معنادار بوده است.
    کلیدواژگان: حاکمیت شرکتی، اعضای غیرموظف هیات مدیره، سهامداران نهادی، نقش ترکیبی مدیر عامل، سود مشمول مالیات ابرازی، سود مشمول مالیات قطعی
  • احمد خدامی پور، رضا پوراحمد صفحه 87
    هدف این پژوهش، ارزیابی توانایی اقلام تعهدی، سود عملیاتی و جریان های نقدی عملیاتی در پیش بینی جریان های نقدی عملیاتی، با در نظر گرفتن وقفه های زمانی خاص است. روش مورد استفاده در این تحقیق، از نوع همبستگی است و با انتخاب نمونه از جامعه آماری تحقیق انجام شده است. دوره زمانی این تحقیق، از ابتدای سال 1382 تا پایان سال 1387 و جامعه آماری تحقیق، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق نشان می دهد که بین جریان های نقدی عملیاتی آتی و سود عملیاتی رابطه معناداری وجود دارد و وقفه زمانی سه ساله، این رابطه را در بالاترین اندازه، نسبت به سایر وقفه های زمانی و سال جاری نشان می دهد. علاوه بر این، یافته های تحقیق گویای آن است که بین جریان های نقدی عملیاتی آتی و جریان های نقدی عملیاتی دوره های فعلی و گذشته، رابطه معناداری وجود دارد و این رابطه در سال جاری، نسبت به وقفه های زمانی در بالاترین اندازه قرار می گیرد. همچنین، نتایج نشان می دهد که بین جریان های نقدی عملیاتی آتی و اقلام تعهدی، رابطه معناداری وجود دارد و وقفه زمانی دو ساله، این رابطه را در بالاترین اندازه نسبت به سایر وقفه های زمانی و سال جاری نشان می دهد.
    کلیدواژگان: جریان های نقدی عملیاتی، سود عملیاتی، اقلام تعهدی، متغیر های مالی، وقفه های زمانی
  • مهدی مرادزاده فرد، نرگس رضاپور، حجت الله فرزانی صفحه 101
    با توجه به اهمیت روزافزون نقدشوندگی، شناخت در مورد عوامل موثر بر آن می تواند در بهبود آن یاری بخش باشد. تحقیق حاضر برای گردآوری شواهدی در ارتباط با نقش مدیریت اقلام تعهدی در نقد شوندگی سهام شرکت، صورت پذیرفته است. در این تحقیق، با استفاده از مدل تعدیل شده جونز، سطح مدیریت اقلام تعهدی شرکت ها تعیین و پس از مشاهده اثر متغیرهای کنترل، تاثیر آن بر پنج متغیر نقدشوندگی برای75 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1383 الی 1387 بررسی شده است. برای آزمون فرضیه ها پژوهش از رگرسیون مقطعی چندگانه استفاده شده است. به طور کلی، نتایج پژوهش بیانگر آن است که مدیریت اقلام تعهدی بر نقدشوندگی سهام شرکت ها تاثیر منفی و معنادار دارد؛ به طوری که مدیریت سود بیشتر، موجب بروز عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه های معاملاتی بالاتر می شود؛ در این حالت، تمایل معامله گران بدون اطلاع، به مبادله سهام شرکت، به شدت کاهش یافته و نقدشوندگی سهام شرکت پایین می آید.
    کلیدواژگان: مدیریت اقلام تعهدی، نقدشوندگی سهام، عدم تقارن اطلاعاتی، هزینه معاملاتی
|
  • R. Hejazi, S.A.Khalifeh Soltani, Z. Rahmani Page 1
    The purpose of this study is to test the effect of economic factors on accounting quality. Economic factors include economic growth and economic freedom. Accounting quality is expressed by earnings opacity. Three dimensions of earnings opacity are earnings aggressiveness, loss avoidance, and earnings smoothing. To measure earnings opacity, manufacturing listed firmۥs total accruals, earnings, and operating cash flow for ten years is used. Economic growth is measured as the annual growth of GDP per capita. For, Economic Freedom variable we use, the 2009 Annual Report of Fraser Institute. To test the economics determinants of earnings opacity, we have regressed economic factors against opacity measures. The result show earnings opacity is positively related to economic growth. But, level of economic freedom is not significantly related to earnings opacity.
  • A. Rahmani, F. Fallahnezhad Page 17
    This paper examines the relation between accruals quality and the cost of common stock. Cost of common stock as part of a company’s cost of capital is common stockholders’ expected return. As common stockholders take investment risk, they expect an appropriate return. Information risk, besides investment risk, may affect cost of capital. Accruals quality, as one of the most important indicators of information risk, has a major role on determination of cost of common stocks. Review of the relation between accruals quality as well as its discretionary and nondiscretionary components and cost of common stocks, using information of 107 listed companies over the years 2000 to 2008, indicates a significant relation between accruals quality and cost of common stocks. There is a stronger relation between a nondiscretionary component of accruals and cost of common stocks than that between a discretionary component and cost of common stocks.
  • H. Haghighat, A. A. Iranshahi Page 31

    Studies investigating the market overreaction argue that investors overreaction to past financial performance drive stocks with high historical financial measures above their fundamental values. On the other hand price of stocks with poor past financial performance are pushed below their fundamental value. Subsequently, when investors realize that their previous expectations have not corrected, stock price of these firms revert to their fundamental values. The current study investigates overreaction of stockholders in the Tehran stock exchange (TSE). We examine the impact of reaction investors to change the accruals. Time frame of present study is nine years that is a period of 1999 to 2007. Testing method in this study is portfolio and regression test. The results indicate that investors in the Tehran stock exchange over react to the accruals and there is accrual anomaly in the market, but the accruals persistence is not a factor to mislead the investors.

  • Gh. Reza Karami, H. Omrani Page 49
    The main goal of this paper is to investigate life cycle effect on the value relevance of risk measures and performance measures. To test the research hypotheses, first, sample firms were classified into three life-cycle stages (Growth, Mature and Decline). Then, using regression models and Vuong's Z-statistic the hypotheses were tested. In this study, the financial data of 74 firms which are listed in Tehran’s Stock Exchange (TSE) for the period of 2001 to 2007 (518 firm-years) are tested. The results show that in different life cycle stages the value relevance of risk measures and performance measures and the incremental explanatory power of risk measures have significant difference. Moreover, the results of Vuong's Z-statistic show that in growth stage the incremental explanatory power of risk measures is significantly higher than other stages, and in mature stage the opposite is true.
  • J. Babajani, M. Abdi Page 65
    The main purpose of this research is to test the relationship between corporate governance and taxable profit. For this purpose the relations between some important factors of the corporate governance including the percentage of the outside member of the board of directors, CEO duality role and institutional investors with other factors such as declared and final tax assessment are studied. The data used in this study is based on information published by Tehran Stock Exchange (TSE) and also the tax document of 82 companies listed in TSE. The hypotheses of the research are tested using two sample T-test, one sample T-test and regression analysis. The results of the research show that corporate governance had no effect on declared or final tax assessment, although for the two groups of companies with and without corporate governance structure, the difference between declared and final tax assessment was significant.
  • A. Khodami Pour, R. Pourahmad Page 87
    The goal of this study is to appraise the ability of earning, operating cash flows and accruals in predicting future operating cash flows with respect to special time lags. The research period is from 2004 to 2009, and our sample include companies listed in Tehran Stock Exchange. The regression results of the research hypotheses show that there is a significant relationship between future operating cash flows and earning, and three years lags show the highest relationship in relation to other lags and current year. Also, results reveal that, there is a significant relationship between future operating cash flows and, current and past operating cash flows, and current year shows the highest relationship in relation to all the lags. Furthermore, The results indicate that there is a significant relationship between future operating cash flows and accruals, and two years lags show the highest relationship in relation to other time lags and current year.
  • M. Moradzadehfard, N. Rezapour, H. Farzani Page 101
    Regarding the increasing importance of liquidity, getting knowledge about the factors which can have effects on it, can be helpful to make it improved. This study offers evidences about the role of the accrual management in the stock liquidity. In this research, we adopted the modified Jones model to measure accrual management. We investigated the influence of accrual management on five liquidity measures, after observing the effects of control variables. Considering sampling limitations, we tested 75 corporations, from 1383 to 1387 (355 observations). We utilized cross-sectional multivariable regression to test our research hypotheses. The results indicate that accrual management has a significant negative effect on stock liquidity. Higher earning management causes higher information asymmetry and transaction costs, so the willingness of uninformed traders decreases and the stock liquidity falls.