فهرست مطالب

فصلنامه روان شناسی بالینی
پیاپی 1 (بهار 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/03/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقاله پژوهشی
  • بررسی ساختار عاملی تاییدی، اعتبار و روایی مقیاس خودگزارشی مشکلات رفتاری نوجوانان ایشنباخ (YSR): دوقلوهای همسان و ناهمسان
    مجتبی حبیبی عسگر آباد، محمد علی بشارت، زهرا فدایی، محمود نجفی صفحه 1
    مقدمه
    هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس مشکلات رفتاری ایشنباخYSR در نوجوانان دختر و پسر 18-11 ساله دو قلوی همسان و ناهمسان بود.
    روش
    بدین منظور 236 جفت دوقلو (266 دوقلوی همسان و 206 دوقلوی ناهمسان شامل 259 دختر و 213 پسر) از طریق فراخوان انجمن دوقلوهای ایران با نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و مقیاسYSR را تکمیل کردند. جهت بررسی ساختار عاملی تاییدی این نمونه از روش برآورد کمترین مقدار مجذورات وزن دار(WLS) با استفاده از بسته های سوال اجرا شد و برای ارزیابی کفایت برازش مدل با داده ها از شاخص های NNFI، RMR، RMSEA، CFI، AGFI، GFI، ECVI، X2، X2/df، Dc2 استفاده گردید.
    یافته ها
    یافته های پژوهشی حاکی از آن بود که مدل هشت عاملی متمایل مقیاس YSR با داده ها برازش رضایت بخش دارد. اعتبار آزمون به طور مجزا برای دو قلوهای همسان و ناهمسان و دختر و پسر به روش آلفای کرونباخ، بازآزمائی و همسانی بین ارزیابی کنندگان محاسبه شد. ضرایب به دست آمده برای اعتبار مقیاس رضایت بخش بودند. برای بررسی روائی آزمون از روائی وابسته به سازه با پرسشنامه شخصیتی نوجوانان آیسنک (JEPQ) استفاده گردید. ضرایب همبستگی خرده مقیاسهای دو آزمون، روایی وابسته به سازه مقیاس خود گزارشی مشکلات رفتاری ایشنباخYSR را تایید کردند.
    نتیجه گیری
    نتایج حاکی از آن بود که ساختار عاملی تاییدی و اعتبار و روایی این ابزار برای کاربردهای پژوهشی و تشخیص های بالینی در حد قابل قبول است.
  • تعیین نشانه های ترسیم خود در نقاشی سه گروه از کودکان دارای مشکلات درونی سازی شده، برونی سازی شده و بهنجار
    مونا مرادی مطلق، علیرضا عابدین، محمود حیدری صفحه 2
    مقدمه
    پژوهش حاضر با هدف تعیین نشانه های»ترسیم خود«در نقاشی سه گروه از کودکان دارای مشکلات درونی سازی شده، برونی سازی شده و بهنجار به اجرا درآمده است.
    روش
    برای شناسایی 30 دانش آموز درونی سازی شده، 30 دانش آموز برونی سازی شده و 30 دانش آموز بهنجار، با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند، تعداد 4000 فرم سیاهه رفتاری کودک در 34 دبستان منطقه شش آموزش و پرورش شهر تهران توزیع گشت و از میان فرم های تکمیل شده 90 n= دانش آموز دختر و پسر انتخاب شدند. آزمون»ترسیم خود«بصورت انفرادی بر روی گروه های نمونه به اجرا درآمد و نقاشی های جمع آوری شده بر اساس جدولی متشکل از 150 نشانه ترسیمی مورد تفسیر قرار گرفت.
    یافته ها
    آزمون خی دو نشان داد که فراوانی ترسیم 11 نشانه ازجمله: ترسیم در پایین صفحه یا در حاشیه آن، عدم ترسیم موها، ترسیم تنه به شکل مربع-مستطیل و غیره در کودکان درونی سازی شده و 11 نشانه از جمله: ترسیم سر بزرگ، ارزنده سازی موها، ترسیم دست ها به شکل کمان رو به پایین و غیره در کودکان برونی سازی شده بطور معنادار بالا بوده است.
    نتیجه گیری
    نشانه ها بیانگر نمادهای ناارزنده سازی خود، پایین بودن اعتماد به نفس و بازداری در گروه درونی سازی شده و نمادهای ارزنده سازی خود و تمرکز بر خویشتن در گروه برونی سازی شده است.
  • مریم حناساب زاده اصفهانی، رخساره یکه یزدان دوست، بنفشه غرایی، علی اصغر نژاد فرید صفحه 35
    مقدمه
    هدف این پژوهش، تهیه ی یک راهنمای درمانی فشرده و کوتاه مدت بر اساس شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، برای استفاده در مبتلایان به اختلال افسردگی مهاد با افکار خود کشی و بررسی مقدماتی کارآیی آن بود.
    روش
    راهنمای درمانی حاضر، با در نظر گرفتن اصول بالینی کاربردی در تهیه ی راهنمای درمانی برای مداخلات روان شناسی و مشاوره تهیه، و پس از بررسی مطالعات نظام دار بازنگری در حیطه ی کارآمدی درمان های شناختی – رفتاری بر افسردگی و خودکشی استفاده شده است. این راهنما برای نخستین بار روی یک بیمار افسرده دارای افکار خودکشی اجرا، و نتایج در چارچوب گزارش موردی ارزیابی گردید. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه ی افسردگی بک- ویرایش دوم (BDI-II) و مقیاس بک برای افکار خودکشی BSSI)) و همچنین دو فرم جداگانه ی محقق ساخته بود.
    یافته ها
    نتایج نشان داد، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اساس راهنمای درمانی حاضر، موجب کاهش معنادار افسردگی (10نمره) ونیز افکار خودکشی (4نمره) در بیمار گردیده است. به علاوه این نتایج در دو نوبت پیگیری 3 ماهه (در مجموع 6ماه) دوام داشت.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج پژوهش، می توان نتیجه گرفت که راهنمای درمانی تهیه شده، در کاهش افسردگی و افکار خودکشی بیماران افسرده موثر بوده است.
  • ساناز کبیرنژاد، مجید محمود علیلو، تورج هاشمی نصرت آبادی صفحه 47
    مقدمه
    پژوهش حاضر، به منظوربررسی تغییرات شاخص های پردازش هیجانی مبتنی برشناخت واره های مزاحم نگرانی، کمال گرایی ونوع اختلال انجام شده است.
    روش
    آزمودنی های پژوهش 45 نفر از بیماران مرد و زن مبتلا به اختلال وسواس وارسی، شستشو و اضطراب فراگیر بودند، که در یک پژوهش شبه آزمایشی با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شده بودند. پس از مصاحبه بالینی و تهیه سلسله مراتب اضطراب، رویارویی انجام گرفت و در دو مرحله میزان اضطراب و تپش قلب بیماران سنجیده شد. برای بررسی شناخت واره های مزاحم از پرسشنامه افکار ناکارآمد و نگرانی استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون آماری رگرسیون تحلیل گردید.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که نگرانی،کمال گرایی و نوع اختلال سهم قابل توجهی درپیش بینی تغییرات شاخص های پردازش هیجانی (ضربان قلب و تشویش) دارند.
    نتیجه گیری
    این مطالعه نشان داد که در موقعیتهای رویارویی، نگرانی وکمال گرایی در گروه های مورد مطالعه مانع پردازش هیجانی می شود و ممکن است به دلیل عدم وقوع پردازش هیجانی، رویارویی در بیمارانی که نگرانی و کمال گرایی دارند موثر واقع نشود.
  • عیسی جعفری، فرامرز سهرابی، فرهاد جمهری، محمود نجفی صفحه 57
    مقدمه
    یکی از موضوعاتی که ذهن محققان را در حیطه روانشناسی سلامت به خود مشغول کرده است بررسی ویژگی های شخصیتی افراد مبتلا به بیماری سرطان است. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای تیپ شخصیتی C، منبع کنترل و سخت رویی در بیماران مبتلا به سرطان و افراد عادی می پردازد.
    روش
    بدین منظور، 60 نفر از مراجعه کنندگان به بیمارستان امام خمینی تهران (انستیتو کانسر تهران) با استفاده از نمونه گیری در دسترس و 60 نفر از کارکنان اداری دانشگاه به روش تصادفی انتخاب گردید و آزمونهای تیپ شخصیتی C، سخت رویی و منبع کنترل روی بر روی آنها اجرا شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که تیپ شخصیت C و منبع کنترل در زنان و مردان مبتلا به سرطان بالا بوده و میزان سخت رویی در این افراد پایین است.
    نتیجه گیری
    یافته ها بیانگر آن است که افراد مبتلا به سرطان در مقایسه با افراد عادی از تیپ شخصیتی C، منبع کنترل بیرونی بالاتر و سخت رویی پایین تری برخوردارند.
  • مریم قربانی، مختار ملک پور، حمید طاهر نشاط دوست، حسین مولوی صفحه 67
    مقدمه
    هدف پژوهش حاضر مقایسه ی نقص نگهداری توجه در بیماران اسکیزوفرنیای پارانوئید، اسکیزوفرنیای آشفته و افراد بهنجار است.
    روش
    تعداد 20n=| بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی پارانوئید،20n=| بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی آشفته از بیمارستان های فیض و اصفهان به روش نمونه گیری دردسترس و 20n=| نفراز افراد بهنجارازدانشگاه اصفهان به روش تصادفی انتخاب شدند. برای بررسی نگهداری توجه دراین بیماران،شکل کامپیوتری آزمون نگهداری توجه (CPT) اجرا شد.
    یافته ها
    نقص توجه در بیماران اسکیزوفرنی شدیدتراز افراد بهنجار بود. مقایسه دو گروه بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا نیز نشان داد که گروه اسکیزوفرنی آشفته در مقایسه با گروه پارانوئید ضعیف تر عمل کردند.
    نتیجه گیری
    نارسایی های شناختی در بیماران اسکیزوفرنی عمیق ترازافراد بهنجارمی باشد.همچنین بیماران آشفته نقایص شناختی بسیار جدی تری در مقایسه با بیماران پارانوئید نشان می دهند.
  • محمدحسن افضلی، علی فتحی آشتیانی، پرویز آزاد فلاح صفحه 79
    مقدمه
    این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه مکانیزمها و سبک های دفاعی افراد مبتلا به اختلال وسواس- بی اختیاری (OCD)، اختلال اضطراب تعمیم یافته(GAD) و اختلال هراس اجتماعی(SP) انجام پذیرفته است.
    روش
    نمونه این پژوهش متشکل از افراد مبتلا به اختلال- وسواس بی اختیاری (30 نفر)، اختلال اضطراب تعمیم یافته (30 نفر)، اختلال هراس اجتماعی(30 نفر) و افراد غیر مبتلا(30 نفر) است که توسط روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده جهت سنجش مکانیزمهای دفاعی پرسشنامه سبک های دفاعی (DSQ-40) می باشد. مکانیزمها و سبک های دفاعی گروه های مبتلا با گروه بهنجار و الگوی مکانیزمهای دفاعی هر چهار گروه با استفاده از روش های آماری مقایسه میانگین ها، و تحلیل واریانس یک راهه و آزمون های تعقیبی با یکدیگر مقایسه شدند.
    یافته ها
    بررسی های آماری نشان داد که گروه های مبتلا نسبت به گروه غیر مبتلا از سبک های دفاعی رشد نایافته و روان آزرده به صورت معنا داری بیشتر استفاده می کنند و مشخص شد که میان گروه ها در استفاده برخی از مکانیزمهای دفاعی تفاوت معنا دار وجود دارد. به علاوه مشخص گردید که مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال وسواس- بی اختیاری در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی گذار به عمل، تشکل واکنشی و ابطال است به همین ترتیب مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال اضطراب تعمیم یافته در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی فرافکنی، آرمانی سازی، جسمی سازی و استفاده کمتر آنها از مکانیزم های دفاعی طنز و فرونشانی است و مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال هراس اجتماعی در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی فرافکنی، آرمانی سازی، جسمی سازی و پرخاشگری منفعلانه و استفاده کمتر آنها از مکانیزم دفاعی فرونشانی است.
    نتیجه گیری
    مطالعه کنونی اهمیت بررسی مکانیزمهای دفاعی را چه در گستره بهنجار و چه در گستره بالینی جهت تشخیص و درمان اختلالات اضطرابی نمایان می سازد. یافته های این پژوهش به طور کلی با یافته های سایر مطالعات قابل مقایسه هستند، با این حال انجام پژوهش در زمینه مکانیزمهای دفاعی در ایران نیازمند توجه بیشتری است.
|
  • Confirmatory Factorial Structure, reliability and validity of the Achenbach Youth Self-Report Scale (YSR): Monozygotic and Dyzigotic twins
    Page 1
    Introduction
    The aim of this study was to examine confirmatory factor structure, reliability and validity of the Achenbach Youth Self-Report Scale (YSR) for a group of 11 to 18 years old monozygotic (MZ) and dizygotic (DZ) youth twins.
    Method
    n=236 pair of twins (133 MZ, 103 DZ, 259 girls, and 213 boys) were selected through announcement of the Iranian Association of Twins and completed the YSR scales. To investigate confirmatory factor structure of the data WLS estimation method was applied using Item parceling procedure. For evaluating adequacy and Goodness of fitness of the model NNFI, RMR, RMSEA, CFI, AGFI, GFI, ECVI, X2, X2/doff, 2 indices were computed. Optimal levels of test-retest reliability, internal consistency and inter-rater reliability scores were estimated for the YSR scale.
    Results
    Findings supported the goodness of fitness of eight-factor oblique factor structure of the YSR. Construct-related validity of the scale was calculated according to correlation coefficients between the scores on the YSR and three subscales scores of the Junior Essence Personality Questionnaire (JEPQ).
    Conclusions
    Results supported the confirmatory factor structure, reliability and validity of the YSR for research and clinical diagnostic applications.
  • The assessment of the distinctive indicators in "Self-Figure Drawings" of three groups of children with internalizing problems, Externalizing Problems, and Normal Children
    Page 2
    Introduction
    The purpose of present project was to examine the distinctive indicators in Self-Figure drawings in three groups of children with internalizing problems, those with externalizing problems, and the normal children.
    Method
    A total of 4000 Child Behavior Checklist were administered in 34 boys and girls elementary schools in six different Tehran school districts. Using a purposeful sampling method n= 90 students (30 in each group) were selected and Individual Self-Figure drawings were collected and interpreted using the indicators chart.
    Results
    A Chi square analysis reflected significant differences between three groups. The internalizing group showed the higher rate for 11indicators such as: drawing by the edge or down the page, drawing no hair, drawing the trunk in the shape of a square, while The externalizing group showed the higher rate for 11 indicators such as: drawing big head, accentuated hair, arms like arrows and downward.
    Conclusions
    The observed indicators in internalizing group corresponds low self-steam and inhibition, whereas those of externalizing group corresponds self-valuation and centralization of self
  • Page 35
    Introduction
    The aim of this research was to provide a concise short-term treatment protocol based on MBCT for use with the major depressive disordered patients who have suicidal thought.
    Method
    The treatment protocol was designed according to essentials of clinical applicability for counseling and psychological interventions. Systematic meta analytic studies and efficacy of cognitive-behavioral therapies on depression and suicide were reviewed. Provided manual was administered on a depressed patient who had suicidal thoughts and the results were assessed in a form of case report for the first time. Instruments were included BDI II, BSSI and 2 researcher made inventories.
    Results
    Results indicated that short-term treatment protocol based on MBCT has decreased depression (10 scores) and suicidal thoughts (4 scores) in the depressed patients. Follow-up study were also showed a 6 months stability for the treatment effects.
    Conclusions
    The provided treatment manual could be effective in decreasing depression and suicidal thoughts of depressed patients.
  • Page 47
    Introduction
    The aim of this study was to predict the changes of emotional processing indicators based on worry dysfunctional cognitions, perfectionism and disorder types.
    Method
    Subjects of the study were n=45 patients (male and female) with obsessive compulsive (checking and washing) and anxiety disorder who were selected by available sampling method. After clinical interview and providing the anxiety hierarchy, an exposure made and subjective distress and heart beat of patients were recorded in 2 sessions. For examining the dysfunctional cognitions, dysfunctional attitude scale and AHWAZ worry inventory was used.
    Results
    Findings showed that worry and perfectionism significantly were predicted emotional processing indicators.
    Conclusions
    worry and perfectionism are obstacles for emotional processing in the exposure Situations. No emotional processing might be responsible for inefficiency of exposure for the patients with worry and perfectionism
  • Page 57
    Introduction
    one of the important topic in the field of health psychology is the personality characteristics of individuals suffering from cancer. The present research aims at comparing type C personality, locus of control, and hardiness in patients suffering from cancer and healthy people.
    Method
    60 patients from Tehran institute of cancer (Tehran Imam Khomeini hospital) AND 60 normal individuals from university staff members were selected using intact sampling and random sampling methods respectively. The type C personality, locus of control and hardiness tests were administrated.
    Results
    Significantly higher Type C personality and Locus of control scores, as well as lower level of hardiness were found for women and men with cancer disease.
    Conclusions
    Patients with cancer disease tend to show a type C personality character, an external locus of control and a lower hardiness than normal people.
  • Page 67
    Introduction
    The aim of this study was to compare the extent of sustain attention deficits between patients with paranoid schizophrenia, disorganized schizophrenia and normal individuals.
    Method
    Participants were n=20 patients with paranoid schizophrenia, n=20 patients with disorganized schizophrenia (who were selected from the Feiz and Esfahan hospital using available sampling method) as well as n=20 normal persons (who were randomly selected from Esfahan university). The computerized Continuous Performance Test (CPT) were performed by all 60 participants.
    Results
    Results showed a significant lower CPT performance for schizophrenic patients than normal persons. Disorganized schizophrenics showed significant lower CPT performance than paranoids as well.
    Conclusions
    Sustain attention in schizophrenic patients is lower than normal persons and in disorganized schizophrenics is lower than paranoids. That is, the disorganized schizophrenic patients suffer from more cognitive deficits compared to the other groups.
  • Page 79
    Introduction
    This study was aimed to determine and compare the defense mechanisms and styles in obsessive-compulsive disorder, generalized anxiety disorder and social phobia in 4 groups (including OCD, GAD, Social phobia and healthy subjects).
    Method
    Each group comprising 30 subjects were assessed by Defensive style Questionnaire (DSQ-40). The defense mechanisms and styles of patients were compared to normal group and evaluated.
    Results
    Statistical analysis showed that patient's defense mechanisms and styles differed significantly from normal group. Clinical groups used more Immature and Neurotic defenses. In comparison to healthy group, OCD subjects exhibited more Neurotic and Immature style. In details, they used the acting out, reaction formation and undoing defenses more than normal group; likewise GAD group used projection, idealization, somatization and less humor and suppression. SP used more projection, idealization, somatization and passive aggression and less suppression.
    Conclusions
    The results of present study clarified the importance of research on defense mechanisms in both normal and clinical span in order to diagnose and treat the anxiety disorders; also suggest that these findings are comparable with other studies; however studying on defense mechanisms needs further investigations in Iran.