فهرست مطالب

فصلنامه روان شناسی بالینی
سال دوم شماره 1 (پیاپی 5، بهار 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/04/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • کوروش محمدی، احمد برجعلی، حسین اسکندری، علی دلاور صفحات 1-8
    مقدمه
    این پژوهش با هدف بررسی کارایی بالینی پرسشنامه افسردگی کودکان CDI در تشخیص اختلال افسردگی کودکان و نوجوانان انجام شد.
    روش
    در یک طرح توصیفی 38 مراجع پسر که با تشخیص اختلال افسردگی طبق ملاک های DSM-IV-TR در مراکز مشاوره آموزش و پرورش شهر بندرعباس پذیرفته شده بودند همراه با 208 دانش آموز پسر که به صورت تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شده بودند، پرسشنامه افسردگی کودکان را تکمیل کردند. جهت تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، رگرسیون لجستیک و تحلیل ROC استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج تحلیل رگرسیون لجستیک نشان داد که نمره کل CDI، قابلیت پیش بینی اختلال افسردگی را دارا می باشد، نتایج تحلیل ROC نشان داد که بهترین نقطه برش برای نمونه های ایرانی نمره 22 می باشد که دارای حساسیت 92/0 و ویژگی 91/0 می باشد.
    نتیجه گیری
    نتایج، از کارایی بالینی پرسشنامه افسردگی کودکان به عنوان یک ابزار غربالگری حمایت می کند.
    کلیدواژگان: پرسشنامه افسردگی کودکان، نقطه برش، حساسیت، ویژگی
  • محمدعلی بشارت، صدیقه زرپور، هادی بهرامی احسان، رضا رستمی، محمد جواد میردامادی صفحات 9-16
    مقدمه

    متغیرهای روان شناختی نقشی تعیین کننده در پدیدآیی و تداوم بیماری های جسمانی دارند. نشانگان روده تحریک پذیر (IBS)، به عنوان یکی از شایع ترین اختلال های معدی- روده ای، چه رابطه ای با متغیر های روان شناختی دارد؟ هدف اصلی این پژوهش، در امتداد بررسی و شناسایی دقیق تر این رابطه، مقایسه ویژگی های شخصیتی افراد مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر و افراد غیر مبتلا بود.

    روش

    ویژگی های شخصیتی مورد بررسی در این پژوهش، به عنوان متغیرهای روان شناختی، شامل نوروزگرایی، برون گرایی، تجربه پذیری، همسازی، وظیفه شناسی و تاب آوری بودند. به این منظور یک گروه آزمودنی بیمار به تعداد 60 نفر (26 مرد و 34 زن) و یک گروه آزمودنی غیر بیمار به تعداد 104 نفر (38 مرد و66 زن) در این پژوهش شرکت کردند. مقیاس شخصیتی NEO-FFI و مقیاس تاب آوری کانر- دیویدسون (CD-RTSC) در مورد شرکت کننده ها اجرا شد. برای تحلیل داده های پژوهش، از شاخص ها و روش های آماری شامل میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج پژوهش نشان داد که افراد مبتلا به IBS در مقایسه با افراد غیر مبتلا دارای نوروزگرایی بیشتر و برون گرایی و وظیفه شناسی کمتری هستند. در مقیاس های تجربه پذیری و همسازی و متغیر تاب آوری بین دو گروه تفاوت معنا داری مشاهده نشد.

    نتیجه گیری

    بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که متغیرهای شخصیتی می توانند ابتلاء به نشانگان روده تحریک پذیر را تا حدودی پیش بینی کنند.

    کلیدواژگان: نشانگان روده تحریک پذیر، شخصیت، مدل پنج عاملی، تاب آوری
  • حسین قمری گیوی، سجاد بشرپور صفحات 17-25
    مقدمه
    پژوهش حاضر با هدف مقایسه پردازش حسی و معنایی اطلاعات در 3 گروه بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا، افسردگی اساسی و گروه افراد بهنجار انجام گرفت.
    روش
    روش پژوهش حاضر، علی– مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی و اختلال افسردگی بستری در بیمارستان های شهرستان اردبیل تشکیل داد. تعداد 30 نفر مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی و تعداد 30 نفر مبتلا به اختلال افسردگی به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان گروه های مورد مطالعه و تعداد 30 نفر نیز به همین روش از بین جامعه افراد بهنجار به عنوان گروه مقایسه انتخاب شدند. در نهایت 4 نفر از گروه اسکیزوفرنی و 2 نفر از گروه افسرده از شرکت در مطالعه خودداری کردند یعنی در کل 54 نفر در این پژوهش شرکت کردند. پس از تشخیص روان پزشک، هر سه گروه با استفاده از پرسشامه های نیمرخ حسی بزرگسال و آزمون افتراق معنایی آزگود ارزیابی شدند و برای تحلیل داده ها از آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج حاصل نشان داد که در مؤلفه های ثبت پایین و حساسیت حسی و اجتناب از احساس، بین سه گروه تفاوت وجود معنی وجود دارد ولی در مؤلفه جستجوی احساس تفاوت آماری معنی داری بین سه گروه وجود نداشت. در ارتباط با پردازش معنایی نیز، در مؤلفه های ارزیابی، توانایی و فعالیت در سطح بین سه گروه تفاوت وجود داشت ولی در مؤلفه خطر تفاوت آماری معنی داری بین سه گروه وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    در مقایسه با گروه سالم افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و افسردگی اساسی اطلاعات حسی را کمتر ثبت نموده و حساسیت بیشتری به آنها نشان داده و سعی می کنند از اطلاعات حسی اجتناب کنند. همچنین این افراد اطلاعات را به طور منفی ارزیابی نموده و آنها را با قدرت و فعالیت بیشتری پردازش می کنند.
    کلیدواژگان: پردازش حسی، پردازش معنایی، اسکیزوفرنی، افسردگی اساسی
  • نعمت ستوده اصل، حمید طاهر نشاط دوست، مهرداد کلانتری، هوشنگ طالبی، علیرضا خسروی صفحات 27-34
    مقدمه
    فشارخون اساسی، سومین علت مرگ و میر و یکی از مهم ترین علل اصلی ناتوانی مزمن در دنیا است که با سیر مزمن و پیشرونده خود می تواند کیفیت زندگی بیماران را در ابعاد مختلف خود تحت تاثیر قرار دهد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه دو روش دارو درمانی و امید درمانی بر بهبود ابعاد کیفیت زندگی بیماران مبتلا به فشارخون اساسی بود.
    روش
    مطالعه حاضر یک طرح شبه آزمایشی می باشد که از آذر ماه 1387 تا شهریور ماه 1388 در مرکز قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد. تعداد40 نفر از بیماران مبتلا فشارخون اساسی به صورت گمارش تصادفی در دو گروه دارو درمانی (شاهد) و امید درمانی (مورد) قرار داده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این مطالعه، پرسشنامه دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت زندگی از نوع فرم کوتاه بود. پرسشنامه در سه مرحله قبل، بعد و سه ماه پس از مداخله (مرحله پیگیری)، در دو گروه مورد استفاده و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    نتایج نشان داد، امید درمانی بیش از درمان دارویی باعث بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به فشارخون اساسی شد و اثرات درمان پس از سه ماه از پایان مداخله هنوز برقرار بود.
    نتیجه گیری
    امید درمانی می تواند در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به فشارخون اساسی مؤثر باشد. با توجه به نتایح این تحقیق، استفاده از رویکرد تیمی و لزوم همکاری متخصصان قلب و روان شناسان به منظور ارتقای کیفیت زندگی بیماران مبتلا به فشارخون اساسی پیشنهاد می گردد.
    کلیدواژگان: امید درمانی، دارو درمانی، کیفیت زندگی، فشارخون اساسی
  • زینب خانجانی، فاطمه هداوندخانی، سید نوید حججی صفحات 41-50
    مقدمه
    مطالعات نشان داده اند اضطراب و افسردگی مادران در ابتلای فرزندان به اختلالات درونی سازی نقش دارند. هدف از این مطالعه بررسی رابطه افسردگی و اضطراب مادر با اختلالات درونی سازی در دختران نوجوان می باشد.
    روش
    در این مطالعه که از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی است، 108 دانش آموز دختر عادی، در دامنه سنی 11 تا 16 سال با میانگین و انحراف استاندارد 26/13 (92/0) از تبریز شرکت کردند. مادران به مقیاس علائم مرضی کودکان (CSI-4) و مقیاس DASS-42 پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از آزمون t مستقل، تحلیل رگرسیون خطی چندگانه و مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد.
    یافته ها
    اضطراب و افسردگی مادر پیش بینی کننده قوی اختلالات درونی سازی در دختران نوجوان بود. عامل اضطراب مادر (377/0=β) در مقایسه با افسردگی مادر (243/0=β) سهم بیشتری در پیش بینی اختلالات درونی سازی دختران نوجوان داشت. مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که بین افسردگی مادر با اختلالات درونی سازی دختران نوجوان (49/0=R)، همچنین بین اضطراب مادر و اختلالات درونی سازی دختران نوجوان (53/0=R) رابطه علی معنادار وجود دارد.
    نتیجه گیری
    افسردگی و اضطراب مادر می تواند علت ابتلای دختران نوجوان به اختلالات درونی سازی باشد. نتایج این پژوهش در پیشگیری و درمان اختلالات درونی سازی دختران نوجوان کاربرد دارد.
    کلیدواژگان: اختلالات درونی سازی، اضطراب و افسردگی مادر، دختران نوجوان
  • مژده خداپناه، علیرضا مرادی، سیمین وثوق، مژگان خداپناه صفحات 51-58
    مقدمه
    پژوهش حاضر، با هدف بررسی عملکرد افراد چاق و بیماران چاق درمان شده در کارکردهای اجرایی انجام شد.
    روش
    در این مطالعه سه گروه، شامل گروه چاق (30 نفر با BMI مساوی یا بزرگترkg/m2 30)، گروه درمان شده (30 نفر که از طریق رژیم غذایی وزن خود را کاهش داده اند)، 30 نفر افراد عادی (بدون داشتن سابقه چاقی و یا هر گونه مشکلات روان پزشکی)، شرکت کردند. همه شرکت کنندگان، زن بوده و از سطح شهر تهران انتخاب شدند. سه گروه از نظر سن و میزان تحصیلات همتا شدند. ابزار پژوهش شامل سیاهه افسردگی بک، سیاهه اضطراب حالت- صفت اسپیلبرگر، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین و تکلیف استروپ بود.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که در آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین، گروه چاق و گروه درمان شده در مقایسه با گروه بهنجار، دارای عملکرد ضعیف تری بودند. در تکلیف استروپ نیز، گروه چاق و درمان شده نسبت به گروه بهنجار، ضعیف تر عمل کردند.
    نتیجه گیری
    نتایج این پژوهش با یافته های قبلی همخوانی دارد و نشان می دهد افراد مبتلا به چاقی، از مشکلات شناختی آشکاری رنج می برند.
    کلیدواژگان: چاقی، کارکردهای اجرایی، افسردگی و اضطراب
|
  • K. Mohammadi, A. Borjali, H. Eskandari, A. Delavar Pages 1-8
    Introduction
    This study examined the clinical effectiveness of the Children’s Depression Inventory for diagnosing depression disorder of children and adolescents.
    Method
    In a descriptive study, 38 students (male) with diagnosis of major depressive disorder according to DSM-IV-TR in Counseling Centers of Bandar Abbas Education and 208 students (male) of guidance and high schools that had been selected using multi-stage cluster sampling completed the CDI. Data were analyzed using descriptive methods, logistic regression and ROC analysis.
    Results
    Results from logistic regression indicated that the CDI total score is predictive of a depressive disorder. Roc analysis results showed that cutoff score of 22 has an optimal relation between sensitivity 0,92and specificity 0.91and it is the best cutoff score for Iranian sample.
    Conclusion
    Results provide support for the usefulness of clinical effectiveness of the CDI as a screening tool for detecting depressive disorder in children and adolescents
  • M. A. Besharat, S. Zarpour, H. Bahrami-Ehsan, R. Rostami, M. J. Mirdamadi Pages 9-16
    Introduction

    Psychological variables have a crucial role in genesis and perpetuation of physical diseases. What is the relation between the Irritable Bowel Syndrome (IBS) as a prevalent gastrointestinal disorder and psychological variables? The aim of this study was to compare the personality characteristics of patients with IBS and healthy individuals.

    Method

    The personality characteristics that have examined in this study included neuroticism, extraversion, openness, agreeableness, conscientiousness and resilience. Sixty patients with IBS (26 men, 34 women) and 104 healthy participants (38 men, 66 women) were included in this study. All the participants were asked to complete the NEO Personality Inventory (NEO-FFI) and the Conner-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Analysis of the data involved both descriptive and inferential statistics including means, standard deviations and multivariate analysis of variance.

    Results

    The results revealed that patients with IBS have more neuroticism and less extraversion and conscientiousness in comparison with the healthy individuals. The results of this study did not show a significant difference in openness and agreeableness dimensions as well as resilience between patients with IBS and the healthy individuals.

    Conclusion

    It can be concluded that personality variables can partly predict infection to IBS.

  • H. Gamari-Give, S. Basharpoor Pages 17-25
    Introduction
    The purpose of this study was to compare sensory and semantic information processing in three groups of patient with Schizophrenia and Major Depression and Normal Individuals.
    Method
    The method of present study was Causal-Comparative. Statistical Society of this research was comprised of whole patient with Schizophrenia and Major Depression who were bedridden at Mental Hospitals of Ardabil city. 30 people of each Schizophrenia and Major Depression group were selected randomly along with 30 people of Normal Individuals as experimental group. After psychiatric diagnosis, three groups were tested by adult sensory profile and Azgood deferential test. Data were analyzed by one way ANOVA and Scheffe test.
    Results
    The results showed that there is significant difference between three groups in low registration, sensory sensitivity and sensation avoiding but no significant differences between groups in sensation seeking. In relation to semantic processing, there is significant difference between three groups in appraisal, potency and activity components but nothing in danger component.
    Conclusion
    In comparison with normal group, patient with schizophrenia and major depression disorders registered lower sensory information and try to avoid them. These patients also appraised the information in a negative way and process them with great potency and activity.
  • N. Sotodeh-Asl, H. T. Neshat-Dust, M. Kalantari, H. Talebi, A.R. Khosravi Pages 27-34
    Introduction
    Essential Hypertension is the third cause of death and one of the most important causes of chronic disability in the world that its course can be chronic and progressive quality of life of patients in different aspects of their affect. The purpose of present study is to determine the effect of Hope Therapy and Drug Therapy on improvement of Quality of Life in the patients with Essential Hypertension.
    Method
    The present research is a quasi-experimental study that performed in Heart center of Medical University of Isfahan between April 2007 and April 2008. 40 Patients with Essential Hypertension were assigned in 2 groups as experimental group who received Hope Therapy and control group with Drug Therapy. Data were collected in this study by demographic questionnaire and short form of quality of life questionnaire. Questionnaire were completed by both groups in three stages before, after and three months after the intervention (follow-up phase) then analyzed.
    Results
    Results showed that Hope Therapy was more effective than Drug Therapy on improvement of Quality of Life in the patients with Essential Hypertension in post test and follow-up phase.
    Conclusion
    Hope Therapy is effective on improvement of Quality of Life in the patients with Essential Hypertension. The results suggest a team work approach consist of Psychologists and Heart Professional can be useful for treatment of Quality of Life in the patients with Essential Hypertension.
  • M. Khodapanah, A.R. Moradi, S. Vosough, M. Khodapanah Pages 51-58
    Introduction
    The main aim of the current study was to investigate the performance of the obese individuals comparing with the normal subjects and those who recovered by diet regime on the executive function.
    Method
    Three groups of women subjects from Tehran city including obesity group (N= 30, BMI ≥30 kg/m2), recovered obesity group (N=30, has reduced their weight by diet), and normal control group (N=30, without any history of obesity and psychological problems) who were matched by age and level of education were participated at this study. The instruments were included Wisconsin Cart Sorting Test (WCST), Stroop task, Beck Depression Inventory (BDI) and State – Trait Anxiety Inventory.
    Results
    The results showed that obese group and recovered group performed worse than normal group on Wisconsin Cart Sorting Test (WCST) and Stroop task.
    Conclusion
    The results are consisting with the previous findings and also indicated that the obese patients suffer from cognitive problems.