فهرست مطالب

پژوهش های تولید گیاهی - سال بیست و چهارم شماره 3 (پاییز 1396)

فصلنامه پژوهش های تولید گیاهی
سال بیست و چهارم شماره 3 (پاییز 1396)

  • 162 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1396/09/30
  • تعداد عناوین: 10
|
  • اثر آب شور رقیق شده بر برخی خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی نهال انار رقم ملس یزدی
    ولی سلطانی *، اعظم جعفری، کاظم کمالی، محمدرضا وظیفه شناس صفحات 1-11
    سابقه و هدف
    انار (Punica granatum)، از محصولات باغی با خواص دارویی فراوان می باشد که با شرایط اقلیمی گرم و خشک سازگار است. هرچند این درخت میوه مقاوم به کم آبی بوده، اما آبیاری منظم در افزایش مقدار و کیفیت محصول آن نقش مهمی دارد. با توجه به کاهش منابع آبی غیرشور، افزایش منابع آبی شور، پساب تصفیه خانه ها با شوری کم، می توانند برای رقیق-کردن آب شور استفاده شوند. بدین منظور پژوهشی جهت بررسی اثر آب شور رقیق شده توسط پساب بر نهال یک ساله انار در مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت.
    مواد و روش ها
    این پژوهش با هدف بررسی تاثیر استفاده از این دو منبع آبی نامتعارف(آب شور و پساب) در آبیاری نهال یک ساله انار ، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار آبی در 3 تکرار به انجام گردید. سه ماه بعد از استقرار قلمه ها، دو نوع آب آبیاری در4 سطح شوری (شاهد=2/1، 4، 7 و 10 دسی زیمنس بر متر) با رقیق کردن آب شور توسط آب شهر (آب شور رقیق شده با آب غیرشور) و هم چنین رقیق کردن آب شور توسط پساب (آب شور رقیق شده با پساب) تهیه شد و در اردیبشت ماه اعمال گردید. پس از 4 ماه اعمال تیمار در انتهای آزمایش ارتفاع، اندازه تاج نهال، سطح برگ، تعداد برگ، سبزینگی، دما، نشت یونی، پرولین، قند محلول و محتوای نسبی آب برگ اندازه گیری شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه و مقایسه میانگین ها با روش LSD انجام گرفت.
    یافته ها
    نتایج نشان داد (در سطح اطمینان 5 درصد) که آب شور رقیق شده با پساب در مقایسه با آب شور رقیق شده با آب غیرشور تاثیر معنی داری بر ارتفاع، اندازه تاج نهال، سطح برگ، تعداد برگ و قند محلول نداشت. با افزایش سطح شوری آب آبیاری، در شرایط آزمایش، ارتفاع، اندازه تاج نهال، سطح برگ، تعداد برگ و قند محلول به ترتیب، 9/2، 3/6، 5/8، 10 و 2/1 درصد، بطور معنی داری کاهش یافت. سبزینگی، دما، نشت یونی و پرولین به ترتیب 3، 6/3، 8/11 و 5 درصد تحت تاثیر معنی دار شوری افزایش یافت. با افزایش سطح شوری آب آبیاری تا 4 دسی زیمنس بر متر سطح برگ کاهش معنی داری (3/15 درصد) نسبت به شاهد داشت اما در سطوح شوری بالاتر این کاهش کمتر بود (2/8 و 5 درصد). محتوای نسبی آب برگ (81%) نیز تحت تاثیر معنی دار افزایش سطح شوری و رقیق کردن آب شور با پساب قرار نگرفت.
    نتیجه گیری
    پساب تصفیه خانه یزد بر رشد رویشی انار اثر منفی نداشت، بنابراین می توان از آن برای رقیق سازی آب شور تا سطح 4 دسی زیمنس بر متر استفاده نمود و این دو منبع آبی نامتعارف برای آبیاری قلمه های انار در خزانه قابل توصیه است.
    کلیدواژگان: انار، رقم، پساب، پرولین، شوری
  • منوچهر شهبازی *، قربانعلی نعمت زاده، احد یامچی، ناصر باقرانی صفحات 11-24
    سابقه و هدف
    گل مغربی (Oenothera biennis L.) گیاه دارویی مناطق معتدله بوده و بذرهای آن حاوی 30-20 درصد روغن می باشد. جوانه زنی و استقرار گیاهچه از عوامل تعیین کننده عملکرد و زمان رسیدگی در گیاهان می باشند. توابع دمایی مختلفی برای توصیف واکنش جوانه زنی به دما وجود دارد که از میان آن ها سه تابع دوتکه ای، بتا و دندان مانند بیشتر از بقیه مورد استفاده قرارمی گیرند. اگرچه تاکنون مطالعات زیادی در زمینه تعیین دماهای کاردینال جوانه زنی و تعیین زمان حرارتی موردنیاز برای سبزشدن تحت تاثیر دما انجام شده است؛ اما اطلاعات زیادی در این زمینه، در مورد گیاه دارویی گل مغربی در ایران وجود ندارد. از این رو، پژوهش حاضر به منظور ارزیابی مدل های رگرسیون غیرخطی برای توصیف سرعت جوانه زنی بذرهای گل مغربی نسبت به دما و برآورد دماهای کاردینال جوانه زنی بذرهای این گیاه صورت گرفته است.
    مواد و روش ها
    این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در هشت دمای ثابت 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی گراد با چهار تکرار در آزمایشگاه شرکت آریا تیناژن گرگان انجام شد. تعداد 100 عدد بذر گل مغربی در پتری دیش های 9 سانتی متری حاوی دو لایه کاغذصافی واتمن شماره یک قرار داده شد و با پنج میلی لیتر آب مقطر مرطوب شدند. تعداد بذرهای جوانه زده هر 12 ساعت شمارش گردید. برای محاسبه حداکثر سرعت جوانه زنی، منحنی پیشرفت جوانه زنی تجمعی در مقابل زمان ترسیم و زمان لازم برای 50 درصد جوانه زنی با استفاده از معادله سیگموئیدی سه پارامتری برآورد گردید. برای تعیین دماهای کاردینال، داده های مربوط به حداکثر سرعت جوانه زنی به عنوان تابع متغیر در برابر درجه حرارت رسم و با استفاده از معادله های درجه دو، بتا چهارپارامتری، دوتکه ای و دندان مانند برازش داده شد. معیارهای انتخاب مدل برتر شامل جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین مطلق خطا (MAE)، ضریب تبیین تصحیح شده (adjusted R2) و معیار اطلاعات آکائیک و آکائیک تصحیح شده ( AIC و AICc) بودند.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که تاثیر دما بر درصد جوانه زنی و زمان رسیدن به 50 درصد جوانه زنی (سرعت جوانه زنی) درسطح پنج درصد معنی دار شد. مقایسه آماره های جذر میانگین مربعات خطا، ضریب تبیین تصحیح شده و معیار اطلاعات آکائیک تصحیح شده نشان داد که استفاده از تابع دندان مانند جهت توصیف واکنش جوانه زنی بذر گل مغربی در مقابل دما مناسب تر است. براین اساس، دماهای پایه، دامنه دماهای مطلوب و سقف موردنیاز برای جوانه زنی بذرهای گل مغربی به ترتیب 7/4، 3/24 تا 7/34 و 2/41 درجه سانتی گراد برآورد گردید. تخمین دماهای پایه و سقف بین مدل ها متفاوت نبود؛ ولی دمای مطلوب در مدل دوتکه ای بیش از سایرین برآورد شد.
    نتیجه گیری
    جوانه زنی بذرهای گل مغربی از تابع دندان مانند تبعیت می کند و این نشان می دهد که بذرهای قادر هستند در بازه وسیعی از دماها قدرت جوانه زنی خود را حفظ نماید. در شرایط زراعی، کشت گل مغربی در پاییز و بهار امکان پذیر است و این موضوع با رفتار اکولوژیکی این گیاه در طبیعت نیز مطابقت دارد.
    کلیدواژگان: مدل، کمی سازی، دمای پایه
  • ارزیابی همزیستی سه گونه ی قارچ میکوریزا بر ویژگی های بیوشیمیایی چمن های اگروپیرون (Agropyron elongatum) و پوآی چند ساله (Poa pratensis) تحت تنش خشکی
    حامد اشراف، هدایت زکی زاده *، سید محمدرضا احتشامی، محمدحسن بیگلویی صفحات 27-46
    سابقه و هدف
    چمن ها مهمترین گیاهان پوششی با قدرت پا خوری بالا هستند که به ندرت می توان جایگزینی برای آن ها در فضای سبز پیدا کرد. محدودیت منابع آب آبیاری یکی از چالش های اصلی در مدیریت چمن ها بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک است. یکی از راه های کاهش اثرات سوء تنش خشکی، همزیستی قارچ میکوریزا با ریشه ی گیاه است.
    مواد و روش ها
    به منظور ارزیابی اثر همزیستی سه گونه قارچ میکوریزا (clarum Glomus، Glomus fasiculatum، mosseae Glomus و بدون کاربرد قارچ) و تنش خشکی (با سه سطح رطوبتی 80 ، 55 و 30 درصد ظرفیت زراعی) بر ویژگی های بیوشیمیایی چمن های پوآی چندساله (Poa pratensis) و اگروپیرون (Agropyron elongatum)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی سال های 94- 1393 در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده ی علوم کشاورزی دانشگاه گیلان انجام شد. چمن ها 60 روز پس از کاشت تحت تنش خشکی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، کاتالاز و میزان مالون دی آلدهید، پرولین و پروتئین کل برگ و درصد کلنی سازی ریشه بود.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که بیشترین درصد کلنی سازی ریشه را چمن اگروپیرون با گونه ی گلوموس موسه آو کمترین درصد را پوآی چندساله با گونه ی گلوموس کلاروم داشتند. تنش خشکی درصد کلنی سازی گونه ی گلوموس موسه آرا با هر دو گونه ی چمن کاهش ولی درصد کلنی سازی گونه های گلوموس کلاروم و گلوموس فسیکولاتوم را با ریشه ی چمن اگروپیرون و پوآی چند ساله افزایش داد. تنش خشکی سبب افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، میزان پرولین، مالون دی آلدهید و پروتئین کل برگ چمن های مورد آزمایش گردید. قارچ میکوریزا بویژه در شرایط تنش خشکی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان میزان پرولین و پروتئین را افزایش ولی میزان مالون-دی آلدهید را کاهش داد. بین گونه های قارچ و گونه های چمن به لحاظ تاثیر بر صفات ذکر شده اختلاف معنی دار مشاهده گردید، به-طوری که در چمن اگروپیرون، گونه گلوموس موسه آو در چمن پو آی چندساله، گونه گلوموس کلاروم سبب بیشترین فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز گردیدند. در بالاترین سطح تنش خشکی چمن های همزیست با گلوموس موسه آبیشترین فعالیت پراکسیداز را داشتند ولی در تنش ملایم، بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز در برگ چمن های همزیست با قارچ گلوموس فسیکولاتوم مشاهده شد. در شرایط تنش ملایم چمن های اگروپیرون همزیست با قارچ گلوموس موسه آبیشترین فعالیت کاتالاز را دارا بودند در حالی که در بالاترین سطح تنش بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز در برگ چمن های همزیست با قارچ گلوموس فسیکولاتوم مشاهده گردید ولی در چمن پوآی-چندساله در هر دو شرایط تنش شدید و ملایم بیشترین فعالیت کاتالاز مربوط به چمن هایی بود که با قارچ میکوریزا تلقیح نشده بودند. گونه ی گلوموس موسه آسبب گردید که میزان پرولین برگ چمن در بالاترین سطح تنش خشکی (30 درصد ظرفیت زراعی) بیش از 130 درصد نسبت به شرایط بدون قارچ افزایش ولی میزان مالون دی آلدهید بیش از 32 درصد کاهش یابد و در تنش متوسط این نسبت به ترتیب70 درصد افزایش و 25 درصد کاهش بود.
    نتیجه گیری
    تاثیر گونه های قارچ میکوریزا بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در برگ چمن های مورد مطالعه تحت تنش خشکی متفاوت بود ولی در مجموع میکوریزا توانست با افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و میزان پرولین، سبب کاهش میزان پراکسیداسیون لیپید غشاء سلول های برگ چمن های مورد مطالعه گردد. که از این نظر گونه ی گلوموس موسه آموثرتر بود.
    کلیدواژگان: آسکوربات پراکسیداز، پرولین، پروتئین، کاتالاز، مالون دی آلدهید
  • اثر دما، رطوبت و مدت دوره استراحت پیاز بر رشد رویشی و زایشی گل مریم (.Polianthes tuberosa L)
    علیرضا لادن مقدم * صفحات 47-56
    سابقه و هدف
    شرایط انبارداری در دوره استراحت پیاز ممکن است رشد رویشی و زایشی گیاه را تحت تاثیر قرار دهد. نتایج مطالعات گذشته نشان می دهد که دمای بین 20 تا 25 درجه سانتی گراد در دوره های 4 تا 8 هفته ای شرایط مطلوبی برای انبارداری پیاز گل مریم (.Polianthes tuberosa L) است، اما در خصوص میزان رطوبت مناسب و اثر تعاملی آن با عوامل دما و مدت دوره استراحت پیاز اطلاعات جامعی در دسترس نیست. براین اساس، هدف پژوهش حاضر به تعیین اثر عوامل دما، رطوبت و مدت دوره استراحت پیاز بر رشد رویشی و زایشی گل مریم رقم دابل اختصاص یافت.

    مواد و روش ها
    طرح پژوهش از نوع فاکتوریل سه عاملی 3 دما (15، 20 و 25 درجه سانتی گراد)، 2 رطوبت (50 و 75 درصد) و 2 دوره استراحت (4 و 8 هفته) بود که در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار روی گل مریم رقم دابل در سال 1394 اجرا شد و شاخص های رشد رویشی و زایشی متشکل از زمان جوانه زنی، زمان ظهور ساقه گل دهنده، زمان باز شدن اولین گلچه، زمان برداشت، درصد جوانه زنی، تعداد برگ، تعداد، قطر و طول ساقه گل دهنده، تعداد گلچه، قطر اولین گلچه و طول گل آذین اندازه گیری شد. داده های حاصله با استفاده از تحلیل واریانس عاملی و آزمون چند دامنه دانکن در سطح اطمینان 95 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

    یافته ها
    نتایج پژوهش حاضر نشان داد که اثر اصلی دما بر تمامی شاخص های رشد رویشی و زایشی اعم از زمان جوانه زنی، زمان ظهور ساقه گل دهنده، زمان باز شدن اولین گلچه، زمان برداشت، درصد جوانه زنی، تعداد برگ، تعداد، قطر و طول ساقه گل دهنده، تعداد گلچه، قطر اولین گلچه و طول گل آذین از لحاظ آماری معنادار بود، اما اثر اصلی رطوبت تنها بر تعداد و قطر ساقه گل دهنده و اثر اصلی دوره استراحت بر زمان جوانه زنی، درصد جوانه زنی، تعداد برگ، تعداد، قطر و طول ساقه گل دهنده، قطر اولین گلچه و طول گل آذین از لحاظ آماری معنی دار بود. همچنین، اثر متقابل دما، رطوبت و دوره استراحت بر تمامی شاخص های رشد رویشی و زایشی از لحاظ آماری معنی دار بود. آزمون های تعقبی نشان داد که شاخص های رشد رویشی و زایشی در تیمار دمای 25 درجه سانتی گراد با رطوبت 75 درصد به مدت 4 و 8 هفته نسبت به سایر تیمارها در سطوح بهتری قرار دارند، اما تیمار 8 هفته شرایط کلی مطلوب تری در مقایسه با تیمار 4 هفته ایجاد می کند.

    نتیجه گیری کلی: دمای 25 درجه سانتی گراد با رطوبت 75 درصد به مدت 8 هفته شرایط مطلوبی برای تسریع جوانه زنی و گلدهی و افزایش رشد رویشی و زایشی ایجاد می کند که برای انبارداری پیاز گل مریم پیشنهاد می شود.
    کلیدواژگان: جوانه زنی، دما، رطوبت، رقم دابل، گلدهی
  • حسین گرگینی شبانکاره *، سارا خراسانی نژاد صفحات 55-70
    سابقه و هدف
    خشکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان در سرتاسر جهان و شایع ترین تنش محیطی است. امروزه کاربرد تنظیم کننده های رشد به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنش های مختلف مطرح شده است. سدیم نیتروپروساید از جمله این مواد می باشد که موجب مقاومت گیاه به تنش های محیطی زیستی (زنده) و غیرزیستی (غیر زنده) می شود. مرزه گیاهی یکساله از خانواده نعناعیان می باشد. بدلیل خواص آنتی اکسیدانی بالا و وجود ترکیبات پلی فنلی فراوان در این گیاه ارزشمند، آزمایشی با هدف بررسی اثر رژیم های آبیاری و کاربرد سدیم نیتروپروساید ( SNP) بر برخی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی مرزه انجام شد.
    مواد و روش ها
    این آزمایش در سال زراعی 95-94 با آرایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های تصادفی، در سه تکرار به صورت گلدانی انجام شد. تیمارهای آزمایش در چهار سطح رژیم های آبیاری شامل مقادیر 40، 60، 80 و 100 درصد ظرفیت زراعی و سه سطح سدیم نیتروپروساید شامل صفر، 50 و 100 میلی مولار لحاظ گردید. صفات مورد ارزیابی عبارت از پرولین، محتوای نسبی آب برگ، درصد اسانس، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل کل، کلروفیل a، b و کل بودند. پس از عملیات کاشت، برداشت و اندازه گیری عملکرد رشد، کلروفیل به روش آرنون، پرولین به روش بیتز، فنل کل به وسیله و روش فولین سیوکالتو و اسانس به کمک دستگاه کلونجر و روش تقطیر با آب اندازه گیری شد.
    یافته ها
    افزایش سطوح رژیم آبیاری سبب کاهش معنی دار کلروفیل a، b و کل گردید. همچنین اثر رژیم آبیاری در بالاترین سطح منجر به کاهش 8/18 درصدی محتوای نسبی آب برگ نسبت به شاهد گردید. میزان پرولین، درصد اسانس، فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل در اثر رژیم آبیاری افزایش یافت و در کمترین مقدار آبیاری در ظرفیت زراعی (40 درصد ظرفیت زراعی) با 41/1، 63/0، 07/20 و 02/0 درصد افزایش به ترتیب برای میزان پرولین، درصد اسانس، فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل، به حداکثر خود رسیدند. تیمار SNP نیز بر تمامی صفات مورد بررسی اثر معنی داری داشت و این تاثیر در 100 میلی مولار به حداکثر خود رسید. اثر متقابل رژیم آبیاری و SNP به جز برای صفات وزن تازه و خشک گیاه و فنل کل برای سایر صفات مورد بررسی معنی دار بود. در شرایط رژیم آبیاری، محلول پاشی با 100 میلی مولار SNP موجب افزایش 23/1، 24/0 و 48/4 درصدی به ترتیب در صفات پرولین، درصد اسانس و فعالیت آنتی اکسیدانی نسبت به عدم محلول پاشی گردید.
    نتیجه گیری
    نتایج این مطالعه نشان داد که اعمال رژیم های آبیاری به طور معنی داری میزان کلروفیل a، b و کل و درصد محتوای آب نسبی برگ گیاه را کاهش داد. در مقابل میزان پرولین، درصد اسانس، فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل افزایش یافت. با این حال تیمار سدیم نیتروپروساید از گیاهان مرزه در برابر تنش خشکی محافظت کرد و باعث کاهش خسارات ناشی از تنش خشکی گردید. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد می توان اعمال سدیم نیتروپروساید را به صورت محلول پاشی جهت کاهش اثرات سوء رژیم های آبیاری توصیه کرد.
    کلیدواژگان: پرولین، تنش کم آبی، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل کل، محلول پاشی
  • سید علی محمد مدرس ثانوی *، ابوالفضل باغبانی آرانی، مسعود مشهدی اکبر بوجار، علی مختصی بیدگلی صفحات 71-87
    سابقه و هدف
    تنش کم آبی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک به شمار می رود. علاوه بر تغییرات فیزیولوژیک ناشی از بروز تنش، خسارت فزاینده عوامل اکسنده نیز موجب محدودیت رشد و تولید می گردد. گیاهان در مقابله با تنش کم آبی به تجمع اسمولیت هایی مثل پرولین، گلایسین بتائین و قندهای محلول و افزایش ترکیبات آنتی اکسیدانتی (آنزیمی مثل سوپر اکسید دسموتاز، کاتالاز و غیر آنزیمی مثل کارتنوئیدها و آنتوسیانین ها) می پردازند. به منظور بررسی اثرات تنش کم آبی، کود نیتروژن و زئولیت بر برخی صفات فیزیولوژیک، عملکرد بیولوژیک و تریگونلین شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) این پژوهش انجام شد.
    مواد و روش ها
    آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال های 1393 و 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل پنج رژیم آبیاری (بدون تنش در مرحله رویشی و زایشی با مقدار آب قابل استفاده گیاه در سطح 60 % ظرفیت زراعی؛ تنش خفیف و آبیاری در سطح 40 % ظرفیت زراعی به ترتیب در مراحل رویشی و زایشی؛ تنش شدید و آبیاری در سطح 20 % ظرفیت زراعی به ترتیب در مراحل رویشی و زایشی) به عنوان عامل اصلی و ترکیب فاکتوریلی از سه تیمار کودی بر اساس نیتروژن مورد نیاز گیاه (شاهد، ورمی کمپوست به میزان 7/2 تن در هکتار و اوره به میزان 11 کیلوگرم در هکتار) و دو مقدار زئولیت (صفر و نه تن در هکتار) به عنوان عامل فرعی بودند. در این آزمایش صفات فیزیولوژیک گیاه شنبلیله اندازه گیری شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که اثر رژیم آبیاری بر تمام صفات مورد مطالعه معنی دار گردید، و تنش کم آبی (40 % و 20 % ظرفیت زراعی) در هر دو سال باعث افزایش میزان تجمع پرولین، گلایسین بتائین، کربوهیدرات محلول، مالون دی آلدهید، آنزیم سوپر اکسیددسموتاز، کاتالاز، کارتنوئید، آنتوسیانین برگ و همچنین باعث کاهش سبزینگی برگ (اسپاد)، عملکرد بیولوژیک و تریگونلین دانه شنبلیله گردید. بالا رفتن فعالیت دو آنزیم سوپر اکسیددسموتاز، کاتالاز و کارتنوئید و آنتوسیانین به نوعی بیانگر فعال شدن هر دو سیستم آنزیمی و غیرآنزیمی آنتی اکسیدانتی در شنبلیله جهت مقابله با تولید رادیکال های آزاد اکسیژن در تنش کم آبی می باشد. همچنین افزایش میزان ترکیبات پرولین، گلایسین بتائین و کربوهیدرات محلول در برگ ها در جهت تنظیم اسمزی و ایجاد شرایط مناسب برای جذب آب از محیط خاک موثر می باشد. با افزایش شدت تنش (20 % ظرفیت زراعی) از میزان کربوهیدرات محلول برگ، عملکرد بیولوژیک و تریگونلین کاسته شد. در هر دو سال به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار عملکرد بیولوژیک و عملکرد تریگونلین در تیمار بدون تنش کم آبی با کود ورمی کمپوست و تیمار تنش شدید کم آبی (20 % ظرفیت زراعی) در مرحله زایشی بدون مصرف کود به دست آمد. همچنین در هر دو سال از نظر عملکرد تریگونلین اختلاف آماری معنی داری بین تیمار تنش خفیف کم آبی در مرحله رویشی (40 % ظرفیت زراعی) با تیمار شاهد (بدون تنش کم آبی) مشاهده نشد.
    نتیجه گیری
    هر چند با کاهش آب مصرفی از عملکرد بیولوژیک و تریگونلین گیاه شنبلیله کاسته شد، اما در سال 1394 با بکارگیری کود ورمی کمپوست به ترتیب 14 و 44 درصد از بروز اثرات سوء تنش کم آبی شدید در مرحله زایشی(20 % ظرفیت زراعی) بر عملکرد بیولوژیک و تریگونلین تولیدی این گیاه کاست، به طوری که کمترین مقدار مالون دی آلدهید (به عنوان شاخص پراکسیداسیون غشا و آسیب به غشا) با ( 8 میکرو مول بر گرم) و بیشترین ظرفیت کل آنتی اکسیدانی با (6/4 میلی گرم)، عملکرد بیولوژیک و تریگونلین را تیمار شاهد (60 % ظرفیت زراعی) تولید نمود.
    کلیدواژگان: اوره، تنش کم آبی، زئولیت، عملکرد تریگونلین، ورمی کمپوست
  • بررسی تنوع ژنتیکی برخی ارقام پابلند گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) برپایه صفات ریخت شناختی در شرایط خرم آباد
    شیرین تقی پور، عبدالله احتشام نیا * صفحات 95-107
    سابقه و هدف
    علی رغم تحقیقات گسترده ای که در زمینه اصلاح گیاهان زینتی با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیک، بیوشیمیایی و مولکولی انجام شده است، اما در مورد گل داوودی تنها چند گزارش در زمینه بررسی تنوع ژنتیکی با نشانگرهای مورفولوژیک و مولکولی ارائه شده است. بنابراین نیاز به شناسایی بیشتر ژرم پلاسم گل داوودی به ویژه در ارقام و نمونه های موجود در ایران حائز اهمیت است. این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 15 رقم گل داوودی بر اساس صفات ریخت شناختی و انتخاب ارقام سازگار با منطقه خرم آباد انجام شد.
    مواد و
    روش
    این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان به اجرا درآمد. صفات کمی شامل ارتفاع ساقه، طول دمبرگ، طول برگ، عرض برگ، تعداد شاخه های جانبی گیاه، نسبت طول به عرض برگ، قطر غنچه، قطر دیسک، تاریخ گلدهی، تعداد گلچه زبانه، قطر شاخه، تعداد گل، نسبت طول برگ به طول دمبرگ و غیره با توجه به دیسکریپتور مربوطه اندازه گیری شدند. تمامی صفات در مرحله باز شدن کامل اولین گل اندازه گیری و جهت ارزیابی ویژگی های برگ از 10 برگ بالغ میانی در هر بوته استفاده شد.
    یافته ها
    بر اساس تجزیه واریانس داده ها اکثر صفات مورد بررسی در ارقام دارای تفاوت معنی دار (01/0 (P≤ بودند. نتایج همبستگی نشان داد که بین صفت تعداد گل در بوته با صفات تعداد شاخه فرعی، قطر شاخه اصلی و گستردگی بوته همبستگی مثبت و معنی-داری وجود دارد. هم چنین بالاترین همبستگی منفی و معنی دار (82/0-=r) بین نسبت طول به عرض برگ و سطح برگ مشاهده گردید. بر پایه ی نتایج به دست آمده از تجزیه به مولفه ها، شش مولفه اصلی و مستقل با مقادیر ویژه بزرگ تر از یک در مجموع توانستند 5/82 درصد از واریانس کل را توجیه کنند. مولفه اول، 4/27 درصد از واریانس کل را توجیه نمود. تجزیه خوشه ایارقام در فاصله اقلیدسی 24/63-، به دو گروه اصلی تقسیم بندی شدند. ارقام ʼدیلاʻ، ʼافشانʻ، ʼالیکاʻو ʼیاسمینʻ در گروه اول از لحاظ صفات برگی بیشترین تشابه را با هم داشتند. ارقام ʼاورانʻ، ʼتابان3ʻو نادیا2ʻ با بیشترین ارتفاع شاخه از بقیه ارقام متمابز شدند.
    نتیجه گیری کلی: بر اساس نتایج در بین صفات مورد مطالعه اندازه برگ، طول دمبرگ و شاخه، تعداد انشعاب و تعداد گل در بوته مهم ترین صفات برای تشخیص تنوع ارقام داوودی بودند. با به کار گیری برخی از ارقام متعلق به کلاستر اول با تعداد گل زیاد و ارقام موجود در کلاستر دوم با ارتفاع شاخه بیشتر به عنوان والد می توان چرخه جدیدی از به نژادی گل داوودی را آغاز نمود.
    کلیدواژگان: تجزیه خوشه ای، صفات مورفولوژیک، گل داوودی
  • الهام مردانلو، مسعود(اشکبوس) دهداری *، اسد معصومی اصل، امین میرشکاری صفحات 103-116
    سابقه و هدف
    سیاه دانه یکی از گیاهان دارویی مهم و ارزشمندی است که علاوه بر خودرو بودن این گیاه، به سبب کاربرد فراوان آن در صنایع داروسازی، در نقاط مختلف ایران به میزان فراوانی کشت می شود اما عوامل محدودکننده محیطی می توانند تاثیر نامطلوبی بر رشد و تولید آن داشته باشند. خشکی یکی از مهمترین بازدارنده های تولید گیاهان در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک دنیا و ایران است. تولید و پتانسیل سیاه دانه نیز تحت تاثیر تنش کم آبی قرار می گیرد. به همین دلیل این مطالعه با هدف بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد ده توده سیاه دانه به تنش کم آبی اجرا گردید.
    مواد و روش ها
    پژوهش حاضر در سال زراعی 1392 در شهرستان آباده واقع در استان فارس در قالب اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اصلی در دو سطح شامل تنش کم آبی و عدم تنش کم آبی و عامل فرعی ده توده سیاه دانه بودند. تنش کم آبی از مرحله گیاهچه ای تا آخر فصل رشد اعمال گردید. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: ارتفاع بوته، تعداد شاخه های فرعی، تعداد فولیکول در بوته، تعداد دانه در فولیکول، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن، میزان پرولین، قندهای محلول و میزان پتاسیم. آمار توصیفی برای کلیه صفات و شاخص تحمل به تنش برای عملکردهای دانه و روغن محاسبه شدند.
    یافته ها
    نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر آبیاری برای کلیه صفات معنی دار گردید و اثر ژنوتیپ برای صفات تعداد فولیکول در بوته، عملکرد بذر، درصد روغن، میزان پرولین و قندهای محلول غیر معنی دار و برای بقیه صفات معنی دار بود. برهمکنش آبیاری و ژنوتیپ نیز برای اکثر صفات به جزء برای عملکرد دانه، عملکرد روغن و میزان پرولین معنی دار بود. در شرایط تنش کم آبی توده اراک از نظر صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در فولیکول، تعداد دانه در بوته و میزان پتاسیم، بالاترین مقادیر را داشت. گروه بندی توده ها براساس نمودار سه بعدی شاخص تحمل به تنش و عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش نشان داد که توده اراک در شرایط تنش از نظر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و توده هند از نظر عملکرد روغن نسبت به سایر ارقام برتر بودند. نتایج حاصل از شدت تنش نشان داد که صفات پرولین و تعداد شاخه های فرعی با مقدار 59/0 بیشترین تاثیر را از تنش کم آبی پذیرفتند.
    نتیجه گیری
    براساس نتایج حاصل از این مطالعه تمام ویژگی های مورفوفیزیولوژی اندازه گیری شده سیاه دانه تحت تاثیر کم آبی قرار گرفتند. تنوع کافی از نظر برخی ویژگی های مهم مثل درصد روغن و تحمل به کم آبی در بین ژنوتیپ های سیاه دانه وجود دارد. از اینرو می توان با توجه به نتایج این مطالعه اقدام به کشت ژنوتیپ های متحمل به کم آبی در مناطقی که احتمال کم آبی وجود دارد نمود و در برنامه های اصلاحی جهت بهبود تحمل به کم آبی از آن ها استفاده نمود.
    کلیدواژگان: تنوع ژنتیکی، درصد روغن، شاخص تحمل به تنش، عملکرد
  • بررسی تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی درگونه های مختلف خرگوشک (Verbascum sp.) در استان آذربایجان غربی
    سونیا امینی، عباس حسنی *، ابوالفضل علیرضالو، رامین ملکی صفحات 123-142
    سابقه و هدف
    گل ماهور یا خرگوشک (Verbascum sp.) گیاهی علفی، دوساله، دارویی و متعلق به تیره گل میمون (Scrophulariaceae) می باشد. از گل های این گیاه به عنوان یک داروی گیاهی باارزش برای درمان التهاب، آسم، سرفه و همچنین درمان ناراحتی های دستگاه تنفسی استفاده می شود. در این تحقیق تنوع ژنتیکی گونه های مختلف خرگوشک جمع آوری شده از مناطق مختلف استان آذربایجان غربی بر اساس برخی نشانگرهای مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی در راستای اهلی سازی این گیاه ارزشمند مورد بررسی قرار گرفت.
    مواد و روش ها
    مناطق مختلف استان آذربایجان غربی به عنوان خاستگاه بسیاری از گونه های دارویی خرگوشک در ایران، برای جمع-آوری نمونه های گیاهی و انجام آزمایشات انتخاب شد. به منظور ارزیابی تنوع مورفولوژیکی گونه های مختلف خرگوشک در فصل گلدهی کامل گیاه، 12 صفت کیفی و همچنین 20 صفت کمی مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از شناسایی گونه ها، عصاره گیری از نمونه-های گل و برگ به روش اولتراسونیک انجام گرفت. تنوع فیتوشیمیایی گونه های مختلف خرگوشک نیز بر اساس محتوای فنل کل (روش فولین سیوکالتو) و فعالیت آنتی اکسیدانی (روش DPPH)، به طور جداگانه در اندام های گل و برگ ارزیابی گردید.
    یافته ها
    بر اساس ارزیابی نمونه های جمع آوری شده از مناطق مختلف، 9 گونه V. erianthum)، V. songaricum، V. speciosum، V. szovitsianum، V. stachydiforme، V. sinuatum، V. haussknechtianum، V. cheirantifolium و (V. saccatum شناسایی گردید. نتایج نشان داد که نوع گونه تاثیر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد بر صفات ارتفاع گیاه، طول گل آذین، تعداد گل در هر دسته، تعداد ساقه گلدهنده، طول برگ های قاعده ای، طول و عرض کپسول دارد. همچنین بین گونه های مورد مطالعه از نظر نسبت طول به عرض برگ های ساقه ای و طول کاسه گل تفاوت معنی داری در سطح احتمال 5 درصد وجود داشت. بررسی نتایج داده های فیتوشیمیایی نیز نشان داد که نوع گونه و اندام تاثیر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد بر میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه دارویی خرگوشک داشت. بیشترین میزان فنل کل (83/32 میلی گرم اسید گالیک بر گرم وزن خشک) و فعالیت آنتی اکسیدانی (02/85 درصد) در برگ های گونه V. sinuatum مشاهده شد. همچنین بر اساس تجزیه به مولفه های اصلی و دندروگرام صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی برای گونه های خرگوشک، گونه های مورد مطالعه به چهار گروه اصلی تقسیم شدند. در گروه اول گونه V. sinuatum قرار گرفت که دارای بالاترین میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی برگ، ارتفاع گیاه، تعداد گل در هر دسته، تعداد انشعابات شاخه گلدهنده و عرض برگ های قاعده ای بود. سایر گونه ها V. szovitsianum) و (V. haussknechtianum، V. stachydiforme، (V. songaricum، V. saccatum و (V. speciosum و V. erianthum) و (V. cheirantifolium به ترتیب در گروه های دوم، سوم و چهارم قرار گرفتند.
    نتیجه گیری
    یافته های این تحقیق نشان داد که تنوع وسیعی از گونه های خرگوشک در استان آذربایجان غربی وجود دارد. گونه V. sinuatum دارای خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی منحصر به فردی است که می توان از آن در جهت برنامه های اصلاحی و تولید اقتصادی استفاده نمود.
    کلیدواژگان: تنوع ژنتیکی، خرگوشک، گیاهان دارویی، مواد ثانویه، مورفولوژی
  • معصومه امانی *، جمالعلی الفتی صفحات 137-141
|
  • Effect of diluted saline water on some vegetative and physiological triats of pomegranate rooted cutting cv. Malas-e Yazdi
    Vali Soltani * Pages 1-11
  • Manouchehr Shahbazi *, Ghorbanali Nematzadeh, Ahad Yamchi, Naser Bagherani Pages 11-24
    Background And Objectives
    Evening primrose (Oenothera biennis L.) is medicinal plant of moderate region and its seed containing about 20 to 30 percent of oil. Germination of seed and establishment of seedling are determining factors of crop production ripening time. Models apply for predicting of cumulative germination response and can estimate the cardinal temperatures too. Numerous thermal functions can describe germination response to temperature, amongst them segmented, beta and dent-like functions are most popular. Although many investigations have conducted to determine cardinal temperatures of germination and required thermal time of emergence, there is no sufficient information about evening primrose in Iran from this regard. This investigation has conducted in order to evaluate non-linear regression models to describe the evening primrose seed germination rate response to temperature and estimate its seed germination cardinal temperatures.
    Materials And Methods
    Experiment conducted as Completely Randomized Design (CRD) with four replications at ARYA TINA GENE® Co. laboratory. Evening primrose seeds were placed at eight constant temperatures regimes involves 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35 and 40 °C. One hundred evening primrose seeds were placed at 9 cm. petri dishes containing two Whatman No. 1 filter papers and drained with 5 ml. distilled water. Germinated seeds were counted at 12 hr. intervals. To obtain maximum germination rate, cumulative germination progress curve were plotted versus time and the time required to 50 percentile germination estimated using 3 parameters sigmoidal function. Cardinal temperature of germination described using quadratic, four parameters beta, segmented and dent-like functions. The best fitted model selected according to Root Mean Square Error (RMSE), Mean Absolute Error (MAE), adjusted Regression coefficient (adj. R2) values and Akaike Information Criteria (AIC and AICc) indices.
    Results
    Results showed that temperature effects on germination percentile and time to reach 50 % germination (germination rate) were significant at 5% error level. Comparison of RMSE, MAE, adjusted R2 and AICc criteria improved that evening primrose seed germination response to temperature has the best fitting to dent-like function. According to dent-like model, the base, lower and upper range and ceiling temperatures were 4.7, 24.3 to 34.7 and 41.2 °C, respectively. There were no different estimation of base and ceiling temperatures between models. However, segmented model have overestimated optimum temperature among models.
    Conclusion
    Evening primrose seed germination followed by dent-like function clear that seeds are able to germinate at a wide range of temperatures. In cultural circumstances, cultivation of evening primrose is possible at autumn or spring which is completely confirmed with behavior of the plant in natural stands.
    Keywords: base temperature, model, quantifying
  • Evalution the symbiosis of three mycorrhizae fungi species on biochemical characteristics of Kentucky bluegrass (Poa pratensis) and Agropyron (Agropyron elongatum) turfgrasses under drought stress conditions
    Hedayat Zakizadeh * Pages 27-46
    Background And Objectives
    Turfgrasses are the most important ground covers with high dining leg strength that rarely replacement can be found for them in landscape. Limitation of water resources especially in arid and semi-arid regions is one of the main challenges in turf management. Mycorrhizae symbiosis with plants is one of the ways to reduce the adverse effects of drought stress.
    Materials And Methods
    In order to investigate the effects of three species of mycorrhizae fungi (G. clarum, G. fasiculatum, G. mosseae and Non fungi) and drought stress (80, 55 and 30 percent of field capacity) on the biochemical characteristics of turfgrass species, Poa pratensis and Agropyron elongatum, a factorial experiment based on randomized complete block design was carried out in the greenhouse of the Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan in 2015. Following the establishment of turfgrass that lasted about 60 days, drought stress was applied. The traits of ascorbate peroxidase (APX), peroxidase (POD) and catalase (CAT) activity and malondialdehyde, proline, total protein of leaves and root colonization percent were studied.
    Results
    According to the results Agropyron showed the highest root colonization with G. mosseae while Poa showed the lowest colonization with G. clarum. Drought stress reduced the root colonization of Agropyron and poa with G. mosseae but increased the root colonization of them with G. clarum and G. fasiculatum. Drought stress increased the activities of antioxidant enzymes, proline, malondialdehyde and total protein in the leaves of studied grasses. Mycorrhizal fungi, especially under drought stress increase the activity of antioxidant enzymes and proline content, but decreased the malondialdehyde content. There were significant differences between fungi species and grass species in terms of impact on the above mentioned traits. So that Agropyron with G. mosseae but Poa with G. clarum showed the highest leaf APX activity. In the highest level of stress grasses symbiotic with G. mosseae had the highest POD activity while under mild stress condition highest enzyme activity was observed in leaves of grasses symbiotic with G. fasiculatum. Grass response to mycorrhizal fungi species at different levels of drought stress on CAT activity was different. In moderate stress conditions Agropyron symbiotic with G. mosseae had a highest CAT activity, while in the highest level of stress Agropyron symbiotic with G. fasiculatum had a highest enzyme activity but in Poa in both moderate and severe stress the highest enzyme activity was related to grasses that had not been inoculated with mycorrhizae fungi. G. mosseae caused the proline content of grass leaves at the highest level of drought stress more than 130 percent compared to without mycorrhizae situation increased, but malondialdehyde more than 32 percent decreased. In moderate stress this rate was respectively 70 percent increase and 25 percent decrease.
    Conclusion
    The effect of mycorrhizal fungi species on the activity of antioxidant enzymes in leaves of studied turfgrasses under drought stress was different However, in general, mycorrhiza symbiosis with increases of antioxidant activity and proline could reduce the amount of lipid peroxidation in leaves of studied turfgrasses. In this regards the G. mosseae was more effective.
    Keywords: Ascorbate peroxidase, Catalase, Proline, Protein, Malondialdehyde
  • Effect of Temperature, Humidity, and Bulb's Rest Period Duration on Vegetative and Reproductive Growth in Tuberose (Polianthes tuberosa L.)
    Alireza Ladan Moghaddam * Pages 47-56
    Background And Objectives
    Storage condition in the bulb’s rest period may influence on vegetative and reproductive growth of plant. Results of previous studies show that temperature between 20 to 25°C lasting for 4 to 8 weeks are proper condition for storage of tuberose bulbs (Polianthes tuberosa L.), but there is no comprehensive information available regarding proper level of humidity and its interaction effect with temperature and bulb’s rest period duration. Based on this, the aim of current study was allocated to determine the effect of temperature, humidity, and bulb’s rest period duration on vegetative and reproductive growth in tuberose.
    Materials And Methods
    Design of the study was three factorial 3 temperature (15, 20, and 25°C), 2 humidity (50 and 75%), and 2 rest period (4 and 8 weeks) which was conducted in adaption to randomized complete block design with four repetitions on the tuberose double cultivar in 2015, and indicators of vegetative and reproductive growth including time of germination, spike emergence, first floret, and harvest, germination percentage, leaf numbers, numbers, diameter, and length of inflorescence spike, numbers and diameter of floret and inflorescence length were measured. Resulted data were analyzed using factorial analysis of variance (ANOVA) and Duncan's multiple rang test.
    Results
    The results of current study showed that the main effect of temperature on all indicators of vegetative and reproductive growth including time of germination, spike emergence, first floret, and harvest, germination percentage, leaf numbers, numbers, diameter, and length of inflorescence spike, numbers and diameter of floret and inflorescence length is statistically significant, but the main effect of humidity only on numbers and diameter of inflorescence spike, and main effect of rest period on time of germination, germination percentage, leaf numbers, numbers, diameter, and length of inflorescence spike, diameter of first floret and inflorescence length are statistically significant. Also, interaction effects of temperature, humidity, and bulb’s rest period duration on all indicators of vegetative and reproductive growth were statistically significant. Follow-up tests showed that indicators of the vegetative and reproductive growth in the treatment of 25°C temperature with 75% humidity lasting for 4 and 8 weeks compared to other treatments are placed in better levels, but 8 weeks treatment creates better general condition compared to 8 weeks treatment.
    Conclusion
    The temperature of 25°C with 75% humidity lasting for 8 weeks creates better condition for acceleration of germination and flowering, and for increase of vegetative and reproductive growth which is proposed for tuberose bulbs storage.
    Keywords: Double Cultivar, Flowering, Germination, Humidity, Temperature
  • Pages 71-87
    Background And Objectives
    Water deficit stress is first limitation that cause crops yield reduction in dried and semi-dried regions. In addition to the physiological changes that occurs due to water deficiency in plants, oxidative damage is also an important factor limiting plant growth and production. Plants adopt to cope with water deficit stress to accumulate osmolytes such as proline, glycine betaine and soluble sugar and increased antioxidant compounds (enzymatic such as superoxide dismutase, catalase and non-enzymatic such as carotenoids and anthocyanins against oxidative stress. This study was designed to investigate the effects of deficit stress, nitrogen fertilizer and zeolite on some physiological traits, biological and Trigonelline yield in fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.).
    Materials And Methods
    A split factorial experiment was laid out in a randomized complete block design with three replications in the research field of Tarbiat Modares University in 2014 and 2015. Five irrigation regimes (unstress at vegetative and reproductive stages, Irrigation at 60% FC; mild stress and irrigation at 40% FC during the vegetative and reproductive stages respectively; severe stress irrigation at 20% FC during the vegetative and reproductive stages respectively) were randomized to the main plots. Subplots were 6 treatments in number and consisted of a factorial combination of three nitrogen fertilization (untreated plots, vermicompost fertilizer at a rate of 2.7 ton ha-1 and nitrogen chemical fertilizer at a rate of 11 kg ha-1) and two zeolite rates, (0, 9 ton ha-1). Physiological traits of fenugreek were measured.
    Results
    The results showed that irrigation regime had a significant effect on all traits. And water deficit stress in both years resulted in increased levels of proline, glycine betaine, soluble carbohydrates, malondialdehyde, superoxide dismutase, catalase, carotenoids and anthocyanin and also reduces leaves greenness (SPAD), biological and grain trigonelline yield in fenugreek. Increase in the activity of two enzymes superoxide dismutase, catalase, and carotenoids and anthocyanin to sort of indicate activation of both enzymatic and non enzymatic antioxidant system to deal with oxygen free radical production in fenugreek under water deficit stress. It also increases the amount of compounds proline, glycine betaine and soluble carbohydrates in the leaves is effective in osmotic adjustment and create good conditions for absorbing water from the soil. With increasing severe stress decreased the amount of soluble carbohydrates, biological and grain trigonelline yield in fenugreek. The highest and lowest biological and trigoneline yield was obtained in full irrigation and vermicompost fertilizer treatment and severe water deficit stress in reproductive stage (20% FC) and no fertilizer treatment in both years. Also significant statistical difference was observed in trigoneline yield between mild water deficit stresses in vegetative stage treatment (40% FC) with control treatment (full irrigation) in both years.
    Conclusion
    Based on the results in this study, it can be concluded that although the reduction in water consumption was reduced biological and trigonelline yield in fenugreek, But by using vermicompost fertilizer to some extent reduce (14% and 46%) the adverse effects of sever water deficit stress in during reproduction on biological and trigonelline yield in this plant in 2015, respectively. So that produced the least malondialdehyde content (as a marker of lipid peroxidation and membrane damage) with (8 µmol g-1) and the highest total antioxidant capacity (4/6 mg protein), biological and grain trigonelline yield in control treatment (60% FC).
    Keywords: trigonelline yield, Urea, vermicompost, Water deficit stress, zeolite
  • Evaluation Genetic Diversity of some Tall Chrysanthemum (Chrysanthemum morifolium Ramat.) using Morphological Traits in Khorramabad conditions
    Pages 95-107
    Background And Objectives
    In the field of ornamental plants breeding, extensive research has been carried out using morphological, biochemical and molecular markers, but only a few reports have been presented in the field of genetic diversity of Chrysanthemums by morphological and molecular markers. Therefore is important for further identification of germplasm and cultivars of Chrysanthemums in Iran. This study was conducted to evaluate the genetic diversity of 15 cultivars of Chrysanthemums based on morphological characteristics and selection of compatible cultivar with Khorramabad region.
    Materials And Methods
    This experiment was carried out in a randomized complete block design with three replications at the Agricultural Research Station of Lorestan University. quantitative trait such as stem height, petiole length, leaf length, leaf width, number of lateral branches of the plant, leaf to width ratio, bud diameter, the diameter of the disc, flowering date, number of florets tab, branch diameter, number of flowers, leaf length to petiole length ratio, and etc. were measured according to the relevant Descriptor. All characters of the flower measured in the full opening of the first flowers and were used 10 mature leaves in the middle of each plant for evaluation the characteristics leaves.
    Result
    Based on variance analysis of the data, most the traits examined in cultivars were significant differences (P≤0.01). Results showed that the correlation between the number of flowers with the number of lateral branches, and main branch diameter with the extent of plant there was a significant and positive correlation. The most significant and negative correlation (r = -0.82) was observed between length / width of leaf with leaf area. Based on the results obtained from principal components analysis, the six main and independent components with Eigen values than greater one could justify 82.5 percent of the total variation. The first component, Justified 27.4 percent of the total variation. Cluster analysis cultivars in Euclidean distance of 63.24, were categorized into two main groups. The cultivars "Dila", "Afshan", "Elika" and "Yasamin" in the first group In terms of leaf characteristics have most similar together of leaf traits were most similar. The cultivars "Oran", "Taban3" and "Nadia2" were separated, from the rest cultivars with the highest height branch
    Conclusion
    Based on the results leaf size, petiole length, branches length, number of branches and number of flowers in plant traits were most important to recognize the diversity of cultivars of Chrysanthemum. With using some cultivars belonging to the first cluster with large flowers and cultivars in the second cluster with a height of more branches as a parent can be began a new cycle of Chrysanthemum breeding program.
    Keywords: Cluster Analysis, Morphological characteristics, Chrysanthemum
  • Pages 103-116
    Background And Objectives
    Increasing consumer demand for medicinal plants needs to develop agro-management and planning correctly. Black cumin is one of the important and valuable medicinal plants and, due to its frequent application in the pharmaceutical industry, is cultivated in different parts of Iran but, limiting environmental factors have a negative impact on its growth and production. Drought is one of the main inhibitors for crop production in Iran and many arid and semi-arid regions. Production and potential yield of black cumin also can affect by drought stress. There are not many reports available about drought tolerance of black cumin. Therefore, this research focused on response of 10 black cumin genotypes to water-stress condition.
    Materials And Methods
    In order to study the effects of drought stress on morpho-physiological traits including oil and grain yield of black cumin an investigation was carried out in Abadeh (city of Fars province) in 2014. The experimental design was split plot based on complete randomized block design with three replications. Water-stress and well-water conditions as main factor and 10 black cumin genotypes were used as sub-factor. Application of drought stress was seedling to ripening stages. Plant height, number of lateral branches, number of follicles per plant, number of seeds per follicle, number of seeds per plant, 1000 grain weight, grain yield, oil content, oil yield, proline content, total soluble sugars and potassium content of black cumin genotypes were measured in both stress and non-stress conditions. Descriptive statistic parameters for all the above measured traits and stress tolerance index (STI) for oil and grain yield were calculated. Data subjected to analysis of variance and means comparison using SAS and Excel soft wares.
    Results
    Analysis of variance showed that the effect of drought stress for all the measured traits, genotype effect for the most of traits except for the number of follicles per plant, grain yield, oil content percentage, proline and total soluble sugars contents, and interaction between drought and genotype for all traits except for grain yield, oil yield, and proline content were significant. Arak genotype had the highest values for plant height, seed number per follicle, number of seeds per plant and potassium content in water-stress condition. Classification of genotypes using three-dimensional plots of stress tolerance index, stress and non-stress oil and grain yields showed that Arak and Indian were tolerant genotypes for grain and oil yields respectively. Stress intensity results indicated that proline content and number of lateral branches (SI=0.59) more affected by drought stress.
    Conclusion
    Morpho-physiological traits of black cumin affected by drought stress. There is enough genetic diversity for drought tolerance among black cumin genotypes. So, based on these results improvement of drought tolerance of black cumin is possible. These results can be used in breeding programs to improving drought tolerance of black cumin.
    Keywords: Genetic diversity, Oil content, Stress tolerance index, Yield
  • Investigation of genetic diversity among Verbascum species in West Azerbaijan province by morphological and phytochemical markers
    Soniya Amini, Abbas Hassani *, Abolfazl Alirezalu, Ramin Maleki Pages 123-142
    Background And Objectives
    Mullein (Verbascum sp.) is a biennial herbaceous member of the Scrophulariaceae family. Verbascum flowers are highly valued herbal drugs used in the treatment of inflammation, asthma, spasmodic coughs and other respiratory tract diseases. In this study, preliminary evaluation of morphological and phytochemical diversity of different Mullein species from West Azerbaijan province for its domestication was investigated.
    Materials And Methods
    West Azerbaijan as the centers of origin for many species of Mullein in Iran was selected for sampling. For assessment of morphological diversity, different species of Mullein were evaluated in full flowering stage based on 12 qualitative and 20 quantitative morphological traits. After species identification, leaf and flower samples were extracted using ultrasonic device. For evaluation of phytochemical diversity among different species of Mullein, total phenolic content and antioxidant capacity of leaves and flowers were determined using Folin–Ciocalteu assay and DPPH method, respectively.
    Results
    Based on the evaluation of collected samples from different regions 9 species (V. erianthum, V. songaricum, V. speciosum, V. szovitsianum, V. stachydiforme, V. sinuatum, V. haussknechtianum,V. cherirantifolium and V. saccatum) were identified. The results showed that species has significant effect on the plant height, inflorescence length, number of flowers per bunch, number of flowering stems, basal leaves length and length and width of capsule (p
    Conclusion
    The findings of this study showed that there is a wide diversity of Mullein species in West Azerbaijan province. V. sinuatum has unique morphological and phytochemical traits that can be used for breeding strategies and economic production.
    Keywords: Genetic diversity, Medicinal plants, Morphology, Mullein (Verbascum sp.), Secondary metabolites
  • Masoumeh Amani *, Jamalali Olfati Pages 137-141