فهرست مطالب

فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران
سال چهلم شماره 3 (پاییز 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/08/11
  • تعداد عناوین: 16
|
  • حبیب الله سلامی، وحیده انصاری صفحه 1
    کاهش بیکاری و نابرابری در توزیع درآمد به عنوان دو هدف عمده در برنامه های توسعه مورد توجه قرار گرفته اند. در این مطالعه سعی شده است نقش بخش کشاورزی در دستیابی به این دو هدف ارزیابی شود. به این منظور ماتریس حسابداری اجتماعی ایران بر مبنای آخرین جدول داده- ستانده ایران در سال 1380 تدوین شده و با محاسبه ضرایب فزاینده نیروی کار و درآمد در چارچوب این ماتریس و سپس تجزیه این ضرایب به روش تحلیل ساختاری مسیر، به بررسی نقش بخش کشاورزی در ایجاد اشتغال و کاهش نابرابری در توزیع درآمد پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که زیربخش های کشاورزی دارای پتانسیل بالایی در ایجاد اشتغال در کوتاه مدت هستند. همچنین توسعه این زیر بخش ها ضمن آنکه موجبات افزایش قابل توجه درآمد خانوارها را فراهم می کند، از جهت ایجاد درآمد برای گروه های کم و متوسط درآمد روستایی و کاهش شکاف درآمدی نیز دارای اولویت می باشد. در این میان توسعه تولید محصولات باغی و گل و محصولات زراعی دارای اهمیت بیشتری است. به ویژه آنکه آثار توسعه این دو زیربخش بر درآمد خانوارهای روستایی در مدت زمان کمتری ظاهر می گردد.
    کلیدواژگان: بخش کشاورزی، ضرایب فزاینده، توزیع درآمد، تحلیل ساختاری مسیر، ماتریس حسابداری اجتماعی، ایران، اشتغال
  • بررسی حاشیه بازاریابی شیر پاستوریزه در ایران
    سید صفدر حسینی، آذر حسینی، ژیلا دانشور صفحه 7
    اهداف این مطالعه شامل دو بخش می باشند: 1) تعیین الگوی مناسب برای توضیح حاشیه بازاریابی شیر پاستوریزه از سر مزرعه تا خرده فروشی در شش استان عمده تولیدکننده شیر(تهران، خراسان، اصفهان، مازندران، آذربایجان شرقی و فارس) با بهره گیری از داده های ماهانه طی سال های 1379-1385. 2) تعیین عواملی که به طور معنی دار بر حاشیه بازاریابی شیر پاستوریزه در شش استان مورد مطالعه تاثیرگذارند. سپس، با استفاده از آزمون های آکاییک و شوارتز، الگوی مارک آپ برای این تحلیل انتخاب شد. نتایج نشان داد که حاشیه بازاریابی شیر پاستوریزه بیشتر به قیمت خرده فروشی بستگی دارد تا هزینه های بازاریابی.نتایج نشان داد که حاشیه بازاریابی شیر پاستوریزه بیشتر به قیمت خرده فروشی بستگی دارد تا هزینه های بازاریابی.
    کلیدواژگان: شیر پاستوریزه، الگوی حاشیه نسبی، ایران، الگوی مارک آپ، حاشیه بازاریابی
  • فاطمه ارتیاعی، محمد چیذری، احمد محسنی صفحه 31
    جوانان به عنوان سازندگان جامعه فردا، در توسعه پایدار نقش دارند. آنان مهارتها، دانش و نگرشهایی که برای پذیرفتن نقش فعال در اجتماع مورد نیاز است را کسب کرده و توسعه می دهند؛ بدین معنی که آنان نیروهای فعال در توسعه جوامع هستند. مطالعه حاضر به منظور بررسی عوامل مؤثر پیرامون مشارکت جوانان روستایی شهرستان کرمانشاه در توسعه کشاورزی و برنامه های ترویجی ارائه گردیده است. این تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی می باشد که با استفاده از فن پیمایش انجام شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه جوانان روستایی شهرستان کرمانشاه است که 175 نفر از آنان به روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه است که روایی محتوایی آن با کسب نظرات متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی به دست آمد. آزمون مقدماتی برای به دست آوردن پایایی پرسشنامه انجام گرفت و ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه 84/0 به دست آمد. یافته های تحقیق نشان دادکه مشارکت بیشتر جوانان در سطح متوسطی قرار دارد. بر اساس نتایج یافته ها ارتباط معنی داری بر اساس ضریب همبستگی پیرسون بین ویژگی های ارتباطی، میزان اراضی زراعی (سطح معنی داری001/0) و میزان واحد های دامی (سطح معنی داری 01/0) با مشارکت در توسعه کشاورزی و برنامه های ترویجی وجود دارد.
    کلیدواژگان: ویژگی های ارتباطی، مشارکت، توسعه، جوانان روستایی، ویژگی های اقتصادی
  • زهره منجم زاده، مسعود برادران صفحه 39
    تحقیقات متعددی این واقعیت را به اثبات رسانیده اند که تصور کارکنان از کیفیت زندگی کاری عملکرد آنان را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. لذا هر گونه تلاشی جهت بهبود این تصور، می تواند در نهایت عملکرد کارکنان را بهبود بخشد. با عنایت به این واقعیت، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شده است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و جامعه آماری آن را 175 نفر از کارکنان دانشگاه تشکیل میدهند که نمونه ای به حجم 100 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده از این جامعه انتخاب و داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه گردآوری شده و از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بخش توصیفی نشان داد که از میان مؤلفه های کیفیت زندگی کاری، مؤلفه بهره مندی از محیط کاری ایمن و از میان مؤلفه های سنجش عملکرد، مؤلفه توانایی بیشترین اهمیت را به خود اختصاص دادند. در بخش تحلیلی، نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که متغیرهای سطح تحصیلات و جنسیت دارای رابطه معنی داری با عملکرد می باشند. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که حدود 54 درصد از تغییرات میزان عملکرد کارکنان از طریق متغیرهای قانون گرایی، اعتماد مافوق به کارکنان، پرداخت منصفانه حقوق و خدمات رفاهی قابل تبیین و پیش بینی است.
    کلیدواژگان: کیفیت زندگی کاری، نیروی انسانی، رضایت شغلی، عملکرد، نیاز
  • ناصر زمانی میاندشتی، ایرج ملک محمدی صفحه 49
    تحقیق، ترویج و آموزش مهمترین عوامل توسعه منابع انسانی در هر بخش و از جمله در بخش کشاورزی می باشند. طرح های انتقال یافته های تحقیقاتی (طرح ها و پروژه های تحقیقی-تطبیقی، تحقیقی-ترویجی و تسریع انتقال یافته های تحقیقاتی) که با هدف تولید، انطباق و انتشار فناوری های جدید میان کشاورزان انجام می شوند، از جمله زیرنظام های نظام دانش و اطلاعات کشاورزی می باشند که بهبود سطوح مختلف توسعه منابع انسانی در کشاورزان را نیز مد نظر دارند. تحقیق حاضر که با هدف رتبه بندی عوامل موثر بر اثربخشی طرح های انتقال یافته های تحقیقاتی در توسعه منابع انسانی بخش کشاورزی استان فارس انجام شد، از لحاظ هدف کاربردی و بر حسب روش و چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز توصیفی بود. جامعه آماری تحقیق، 53 نفر برگزارکنندگان طرح های انتقال یافته ها در سال زراعی 86-1385 بودند که همگی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها پرسشنامه طراحی گردید، که گویه های آن بر اساس عوامل موثر معرفی شده توسط صاحبنظران مختلف و نیز نظرات طراحان و مجریان طرح های مذکور طراحی شدند. روایی صوری پرسشنامه با کمک صاحبنظران و پایایی آن از طریق اجرای پیش آزمون و با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (94/0=?) بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSSwin11.5 استفاده شد. برای توصیف داده ها از آمار توصیفی مناسب شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرات، و برای آزمون اختلاف میانگین پاسخ گروه های مختلف پاسخگویان از آزمون کروسکال والیس استفاده شد. انگیزه و علاقه و نیز مشارکت فعال برگزارکنندگان، تامین صحیح نقدینگی مورد نیاز طرح ها و وجود خط مشی ها و سیاستهای حمایت کننده برای ادامه بکارگیری فناوری ها توسط کشاورزان از جمله عوامل مهم تاثیرگذار بر طرح ها بودند که حضورشان در طرح ها ضعیف بود و بر این اساس پیشنهادهایی ارائه گردید.
    کلیدواژگان: طرح های انتقال، اثربخشی، یافته های تحقیقاتی، توسعه منابع انسانی، برگزارکنندگان طرح ها
  • غلامرضا دین پناه، سیداحمد خاتون آبادی، جمشید اسکندری صفحه 61
    هدف این تحقیق بررسی پی آمدها، موانع و امکان سنجی خصوصی سازی ترویج می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. کارشناسان استان اصفهان به عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب شدند و با استفاده از نمونه گیری تصادفی 76 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند، که در نهایت 69 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روایی ابزار پژوهش از طریق اعضای هیئت علمی گروه توسعه روستایی در دانشگاه صنعتی اصفهان و متخصصان وکارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان به دست آمد. آزمون مقدماتی و اعتبار پرسشنامه از طریق تکمیل 15 پرسش نامه به وسیله کارشناسان ترویج در استان یزد به عمل آمد و ضریب اطمینان آلفای کرونباخ 91/0 محاسبه شد.نتایج نشان می دهد که 5/14 درصد از پاسخگویان امکان خصوصی سازی را ضعیف و 2/52 درصد از پاسخگویان امکان خصوصی سازی را متوسط و 3/33 درصد از پاسخگویان امکان خصوصی سازی را قوی بیان کردند. نتایج تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد که بین میانگین های میزان امکان خصوصی سازی ترویج در رابطه با سمت شغلی تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین تعداد دهستان تحت پوشش کارشناسان و امکان خصوصی سازی ترویج رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان می دهد که، 67 درصداز تغییرات امکان خصوصی سازی ترویج از طریق متغیرهای سمت شغلی و تعداد دهستان تحت پوشش تبیین می شود.
    کلیدواژگان: کارشناسان، خصوصی سازی، اصفهان، ترویج، استان
  • روح الله رضایی، سیدمحمود حسینی، حسین شعبانعلی فمی، علی مرادی سرافرازی صفحه 71
    تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل تاثیرگذار بر نگرش محققان کشاورزی نسبت به فناوری نانو انجام گرفت. به لحاظ روش پژوهش، این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری تحقیق شامل محققان مراکز و موسسات تحقیقات ملی کشاورزی بود (983=N) که تعداد 278 نفر از آنان به عنوان نمونه از طریق نمونه گیری طبقه ای با اختصاص متناسب برای انجام تحقیق انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید. اعتبار صوری پرسشنامه با نظر متخصصان و اعضای هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تهران مورد تایید قرار گرفت. برای تعیین قابلیت اعتماد ابزار تحقیق پیش آزمون (شامل30 نفر خارج از نمونه اصلی) انجام گرفت که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس «نگرش محققان کشاورزی نسبت به فناوری نانو»، 94/0 بود. نتایج بدست آمده از آمار توصیفی حاکی از آن بود که پاسخگویان مورد مطالعه در سطح کم و متوسط با فناوری نانو و کاربردهای آن در کشاورزی آشنایی دارند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که 3/61 درصد از تغییرات متغیر وابسته نگرش محققان نسبت به فناوری نانو را سه متغیر میزان آشنایی پاسخگویان با کاربردهای فناوری نانو در کشاورزی، میزان آشنایی پاسخگویان با فناوری نانو و تعداد طرح های پژوهشی انجام شده توسط محقق، تبیین می نمایند.
    کلیدواژگان: محققان، کشاورزی، فناوری نانو، تاثیرگذار، نگرش
  • محمدرضا محبوبی، نورمحمد آبیار صفحه 81
    این تحقیق با هدف اندازه گیری و مقایسه بهره وری نیروی کار دو گروه از صنایع کشاورزی دارای و فاقد آموزش های فنی و حرفه ای استان گلستان انجام شده است. برای این منظور از داده های پیمایشی و روش تخمین تابع تولید استفاده گردید. ضریب آلفای کرونباخ برابر 76/0 گویای قابلیت اعتماد داده ها می باشد. بر اساس نتایج، بهره وری متوسط و نهائی نیروی کار صنایع دارای آموزشهای فنی و حرفه ای بطور معنی داری بیشتر از بهره وری متوسط و نهائی نیروی کار صنایع فاقد آموزش های فنی و حرفه ای می باشد که می تواند بیانگر تاثیر مثبت آموزش در بهبود بهره وری نیروی کار صنایع باشد. همکاری بین صنایع، سازمان آموزش فنی و حرفه ای و نهادهای کارگری، ارزیابی نیازهای آموزشی و افزایش اعتبارات برنامه های آموزش فنی و حرفه ای از جمله پیشنهادهای این مطالعه است.
    کلیدواژگان: صنایع کشاورزی، نیروی کار، : آموزش فنی و حرفه ای، بهره وری، استان گلستان
  • شهرزاد بارانی، کیومرث زرافشانی صفحه 91
    هدف کلی این پژوهش که با روش توصیفی-همبستگی انجام شده است، بررسی عوامل مؤثر بر نیات کارآفرینانه دانشجویان رشته ی مدیریت و آبادانی روستاها در دانشگاه پیام نور کرمانشاه می باشد. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان رشته مدیریت و ابادانی روستاها در دانشگاه پیام نور کرمانشاه تشکیل دادند که تعداد 108 نفر از آن ها به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های مورد نظر از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. روایی ابزار با استفاده از پانل متخصصان، تعیین و پایایی آن به وسیله ی محاسبه ی ضریب کرونباخ آلفا مورد قبول واقع شد که برای کلیه ی بخش ها بالاتر از 7/0 محاسبه شد. نتایج ماتریس همبستگی حاکی از وجود رابطه ی مثبت و معنی دار بین متغیر های مستقل (نگرش نسبت به کارآفرینی، هنجارهای جامعه و باور به خودکارآمدی) بود. همچنین رابطه ی مثبت و معنی داری بین هر یک از متغیرهای مستقل نگرش نسبت به کارآفرینی و باور به خودکارآمدی با نیت کارآفرینانه به دست آمد. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نیز نشان داد که 30 درصد از تغییرات متغیر نیت کارآفرینانه توسط متغیر باور به خودکارآمدی تبیین می گردد. در کل، یافته ها حاکی از وجود نیت کارآفرینانه ی ضعیف در بین دانشجویان مدیریت و آبادانی روستاها بود.
    کلیدواژگان: نیات کارآفرینانه، دانشجویان مدیریت، خودکارآمدی، باور، هنجار جامعه
  • علی اصغر شاهرودی، محمد چیذری، غلامرضا پزشکی راد صفحه 101
    هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رفتار کشاورزان چغندرکار در زمینه شیوه های مدیریت پایدار خاک زراعی و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر این رفتار بود. روش شناسی تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که با رویکرد پیمایش پرسشنامه ای به انجام رسیده است. جامعه آماری این تحقیق را کشاورزان چغندرکار استان خراسان رضوی تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای تعداد 375 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین گردیدند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با کسب نظرات صاحب نظران در دانشگاه و سازمان های اجرایی مربوطه به دست آمد. آزمون مقدماتی برای به دست آوردن پایایی ابزار پژوهش انجام گرفت و ضرایب آلفای کرونباخ برای قسمت های مختلف پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS بین 71/0 و 87/0 به دست آمد. بر اساس نتایج حاصل از یافته های توصیفی مشخص شد رفتار کلی 8/21 درصد (82 نفر) از چغندرکاران مورد مطالعه در زمینه مدیریت خاک زراعی در سطوح «بسیار ضعیف» و «ضعیف»، حدود 9/42 درصد (161 نفر) در سطح «متوسط» و حدود 2/35 درصد (132 نفر) در سطوح «خوب» و «بسیار خوب» قرار داشتند. نتایج آزمون مقایسه میانگین ها نشان داد بین میانگین رفتار چغندرکاران در زمینه مدیریت خاک زراعی در رابطه با بکارگیری روش آبیاری تحت فشار، آزمایش خاک، مددکار ترویج، عضویت در تعاونی تولید روستایی و نحوه زراعت چغندرقند اختلاف معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان داد که متغیرهای میزان تحصیلات، عمل به رهنمودهای ترویجی، منابع اطلاعاتی، عملکرد محصول چغندرقند، تماس های ترویجی، سن کشاورز، تجربه کشت چغندرقند و عیار چغندرقند در مجموع توانایی تبیین 2/44 درصد از تغییرات عملکرد رفتاری چغندرکاران را در زمینه مدیریت خاک زراعی بر عهده داشتند.
    کلیدواژگان: کشاورزان چغندرکار، پایداری خاک زراعی، رفتار، ترویج کشاورزی، مدیریت مزرعه
  • همایون مرادنژادی، مرجان واحدی، کامبیز مرادنژادی صفحه 117
    هرگونه برنامه ریزی برای توسعه پایدار بخش کشاورزی، نیازمند شناخت از وضعیت شاخص های کشاورزی پایدار دارد. با توجه به اینکه میزان قابل توجهی از مزارع شهرستان شیروان چرداول به کشت برنج اختصاص دارد، و نظر به ضرورت همسویی این مزارع با مولفه های کشاورزی پایدار، این پژوهش با هدف تحلیل پایداری اکولوژیکی مزارع برنج در شهرستان شیروان و چرداول و در چارچوب کلی پژوهش های پیمایشی به انجام رسیده است. نمونه آماری پژوهش تعداد 136 نفر از کشاورزان بوده اند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب، و با ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرارگرفته اند. ضریب آلفای کرونباخ که به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه ها محاسبه گردیده 87/0 به دست آمده است که حاکی از پایایی ابزار پژوهش بوده است. روایی صوری پرسشنامه نیز با نظرخواهی از کارشناسان و استادان مرتبط با موضوع تایید شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفته است. تحلیل داه ها با استفاده از تکنیک تحلیل خوشه ایانجام شده است. یافته های به دست آمده از تحلیل خوشه اینشان داده است که 48/35 درصد از شاخص های ذهنی اکولوژیکی مزارع برنج بررسی شده پایدار، 29 درصد نسبتا پایدار و 48/35 درصد از این شاخص ها ناپایدار بوده اند. بنابراین می توان گفت که وضعیت پایداری حدود 60 درصد از شاخص های ذهنی اکولوژیکی پایداری کشاورزی مزارع برنج بررسی شده پایدار و نسبتا پایدار بوده است.
    کلیدواژگان: شاخص ذهنی، کشاورزی پایدار، مزارع برنج، تحلیل خوشه ای، پایداری اکولوژیکی
  • کورش روستا، سیدجمال فرج الله حسینی، محمد چیذری، سیدمحمود حسینی صفحه 127
    این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر توانایی کشاورزان در مدیریت ریسک تولید گندم انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 19536 نفر از کشاورزان گندم کار استان خراسان رضوی که در سال زراعی 85 - 84 به کشت و کار گندم آبی اشتغال داشته و عملیات زراعی را تحت نظارت ناظرین گندم انجام داده اند بودند. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب تعداد400 نفر از این جامعه به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده گردید که با توجه به این که حداقل ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده در بخش های گوناگون پرسشنامه 85/0 بود به نظر می رسد ابزار تحقیق از پایایی مناسبی برخوردار باشد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که مهمترین ریسکهای تهدید کننده تولید گندم به ترتیب اولویت عبارت از ریسک های طبیعی و اقتصادی بوده ومهمترین استراتژی های به کارگرفته شده برای مقابله با آن ها به ترتیب عبارت از استراتژی های تکنولوژیکی و مالی می باشد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیر توانایی کشاورزان در مدیریت ریسک و برخی از متغیرهای مورد مطالعه از قبیل: میزان تحصیلات، نگرش نسبت به ریسک، میزان عملکرد در هکتار، سطح زیر کشت گندم، مساحت زمین زراعی، ارزش گندم فروشی، مشورت با کارشناسان و متخصصان کشاورزی در سطح 1 درصد و برنامه های تلویزیونی در سطح 5 درصد رابطه معنی داری وجود دارد.
    کلیدواژگان: گندم کار، مدیریت ریسک، منابع تولید ریسک، _، استراتژی های مدیریت ریسک
  • غلامحسین حسینی نیا، محمدرضا شاه پسند صفحه 143
    هدف اساسی این تحقیق تحلیل روابط بین کنشگران دولتی فعال(کارگزاران اجرایی، محققان و کارگزاران ترویجی) در شبکه مراتع بوده است. این تحقیق از نوع توصیفی همبستگی بوده که توسط پرسشنامه محقق ساخته پس از سنجش روایی(دیدگاه متخصصان) و پایایی به انجام رسید. جامعه آماری شامل 334 نفر از کنشگران فعال در مدیریت عرصه های مرتعی در سطح دفتر مرکزی و استان های کشور بودند. حجم نمونه محققان، 47 نفر، کارگزاران اجرایی 49 نفر و کارگزاران ترویج 51 نفر محاسبه گردید. بر اساس نتایج بدست آمده بیشترین مراجعه کارگزاران ترویجی جهت کسب اطلاعات فنی و اداری به کارگزاران اجرایی(کارشناسان فنی اداره مرتع) می باشد، در حالی که بیشترین مراجعه کارگزاران اجرایی جهت کسب اطلاعات فنی مرتعداری به محققان و سپس همکاران اجرایی بوده است، اما بیشترین مراجعه محققان جهت کسب اطلاعات فنی و اداری در وهله اول به همکاران تحقیقاتی خود و پس از آن به کارگزاران اجرایی می باشد. این نتایج بیان کننده ارتباط بین تحقیق، ترویج و کارشناسان اجرایی بوده ولی بر اساس وظیفه سازمانی، نظام مند نشده است. از طرفی جهت و نوع ارتباطات برقرارشده نیز باید اصلاح گردد و مسیر آن از جانب محققان به سوی مروجان و کارشناسان اجرایی باشد.
    کلیدواژگان: کارگزاران اجرایی، شبکه مراتع، محققان، مروجان، روابط فنی، اداری و دوستانه، کنشگران دولتی
  • احمد رضوانفر، مجتبی سوختانلو صفحه 157
    هدف اصلی این مطالعه تحلیل متغیرهای تاثیرگذار بر رفتار ارتباطی کشاورزان دامدار در ایران بوده که در چهار استان و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری مطالعه شامل همه کشاورزان دامداری است که حداقل دارای یک واحد دامی بوده و در مناطق روستایی استان های آذربایجان شرقی، مازندران، گلستان و فارس زندگی می کنند. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 1200 نفر از کشاورزان دامدار تعیین گردید. گردآوری داده ها با کمک پرسشنامه از پیش آزمون شده انجام گرفت، که اعتبار آن توسط آلفای کرونباخ (81/0=?) تایید گردید. مطابق یافته ها، کشاورزان دامدار با سطح تحصیلات بالاتر، ترجیح می دهند اطلاعات مورد نیاز خود را به جای مروجان از محققان مربوطه کسب نمایند. برخلاف تحقیقات قبلی نقش برنامه های رادیو- تلویزیونی بر رفتار ارتباطی کشاورزان بسیار ناچیز بوده و میزان شرکت در دوره های آموزشی و ترویجی، بیشترین متغیر اثرگذار بر عامل ارتباط کشاورزان دامدار با مروجان و محققان بوده است.
    کلیدواژگان: کشاورزان دامدار، فناوری، انتقال، رفتار ارتباطی، منبع اطلاعاتی
  • زهرا کرانی، حسین شعبانعلی فمی، احمد رضوانفر، جواد قاسمی صفحه 167
    هدف این تحقیق توصیفی- پیمایشی «بررسی نگرش دانشجویان نسبت به استفاده از فناوری اطلاعات در شغل کشاورزی» بود. جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران به تعداد 3143 نفر تشکیل دادند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 218 نفر از آن ها به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای و با انتساب متناسب، انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری گردیدند و توسط نرم افزار SPSS مورد توصیف و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان حیطه علوم فناوری اطلاعات و ترویج و آموزش کشاورزی بررسی و کسب شد و برای تعیین میزان پایایی بخش های مختلف، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید (72/0 تا 88/0). نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیر وابسته تحقیق و متغیرهای سن، معدل، درصد استفاده از جستجوی اینترنتی برای امور تحصیلی، میزان استفاده از اینترنت و میزان مهارت کاربری رایانه، در سطح 5 درصد و با متغیرهای میزان تسلط به مهارت های زبان انگلیسی، میزان مهارت کاربری اینترنت، میزان استفاده از موتورهای جستجوگر در سطح 1 درصد رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. نتایج آزمون F نشان دهنده تفاوت معنی دار در سطح 1 درصد بین مقطع تحصیلی با متغیر وابسته بود. در تحلیل رگرسیونی نیز متغیرهای میزان مهارت کاربری رایانه، میزان استفاده از اینترنت در زمینه های مختلف، میزان تسلط به زبان انگلیسی و استفاده از اینترنت در امور تحصیلی به ترتیب وارد تحلیل شدند که در مجموع در 3/91 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین نمودند.
    کلیدواژگان: دانشجویان، نگرش، شغل، کشاورزی، فناوری اطلاعات
  • مسعود رضایی، حمید موحدمحمدی، علی اسدی، خلیل کلانتری صفحه 179
    یادگیری الکترونیکی پیشرفت مهمی در زمینه تدریس و یادگیری در آموزش عالی کشاورزی است. اینترنت و فناوری های مبتنی بر وب از آن جهت مهم می باشند، که ارتباطات بین دانشجویان و اعضای هیات علمی را تسهیل و افزایش می دهند و ابزارهایی فراهم می نمایند که ابتکار و خلاقیت دانشجویان را تقویت می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی صلاحیت های مورد نیاز اعضای هیات علمی دانشکده های کشاورزی برای تدریس در نظام یادگیری الکترونیکی انجام شده است. این تحقیق از نوع پیمایشی می باشد و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، اعضای هیات علمی دانشکده های کشاورزی دانشگاه های تربیت مدرس، تبریز، مازندران، شیراز و فردوسی مشهد می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای، 80 نفر از آنان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS و آماره های توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد بین صلاحیت اعضای هیات علمی دانشکده های کشاورزی در زمینه های فناوری، ارتباطات، مدیریت زمان، محتوا و آموزش برخط در وضع موجود و مطلوب در سطح 1 درصد تفاوت معنی داری وجود دارد.
    کلیدواژگان: عضو هیات علمی، آموزش کشاورزی، یادگیری الکترونیکی، تدریس، صلاحیت
|
  • Page 1
    Job creation and reducing income inequality are two major objectives of the economic development plans in Iran. In this study, it is tried to evaluate the role of the agricultural sector in getting access to these objectives. To this end, an SAM was initially developed, based on the latest input-output table published by Iran's Statistical Centre in 2001, then the related labor and income multipliers for agricultural sector, and as well for other sectors were assessed. Finally, path decomposition analysis was utilized to determine the path with the largest affecting factors on employment and income generation. Results revealed that agricultural sector bears a high potential in creating jobs and generating income especially for low income groups. Sub-sectors including horticulture, animal husbandry, and crop production sectors carry the largest potentials in creating jobs and shrinking the gaps among rural and urban households and between low and high income groups in both rural and urban areas
  • An Analysis of Marketing Margin of Pasteurized Milk in Iran
    Page 7
    The objectives of this study are twofold: first to determine a suitable model for defining the farm-retail marketing margin for pasteurized milk in six major milk producing provinces (Tehran, Esfahan, Fars, Khorasan, Mazanderan, Azarabaejan) by using monthly data for 1379-1385 period; to discover the determinants that significantly contribute to the marketing margin of pasteurized milk in the six selected provinces. Then by using Akaike and Schwarz tests, mark-up model was selected for the analysis. Results indicated that marketing margin of pasteurized milk market depends more on retail price than on marketing costs. Results indicated that marketing margin of pasteurized milk market depends more on retail price than on marketing costs
  • Page 31
    Youth, as constructors of future community, have a role in sustainable development. Young people develop the skills, knowledge and attitude that enable them to take an active role in society. The purpose of this study was to identify effective factors regarding Kermanshah township rural youth participation in agricultural development and extension programs. The research method used was a descriptive- correlation. Survey method was used to gather data. The population of this study included all rural youth at Kermanshah Township. Content and face validity of the instrument were established by a panel of experts ‌in the field of agricultural extension and education. An instruments reliability was estimated by calculating cronbach alpha coefficient of 0.84 was achieved for the study. The finding of this study showed that; approximately of the respondent that amount of participation was average. Results indicated that there was significant relationship according Pearson correlation coefficient between communicational characteristics, size of farm animal units (Significance Level: 0.001), size of farm land (Significance Level: 0.01) with participation in agricultural development and extension programs
  • Agricultural, Researchers, Efficiency, Attitude, Nanotechnology Page 39
  • Page 49
    Research, Extension and Education are the most prominent components of Human Resource Development (HRD) in any sector including agriculture. Research-Findings-Transfer Plans (RFTP; including the projects and plans of Research-Adaptation, Research-Extension and Research-Findings-Transfer-Pushing) which aim at production, adaptation and transfer of new technologies to farmers, are sub-systems of Agricultural Knowledge and Information System (AKIS), while improvement in HRD in agriculture being also among the goals. This research was aimed at investigating the supporting vs inhibiting factors influencing the effectiveness of RFTP on HRD in agriculture sector, Fars Province. The research is an applie one in terms of the goals, and a descriptive one based on the way the data were gathered. Research population consisted of 54 plan organizers of those plans carried out during 1385-86 farming year. They were all studied. Data was gathered through questionnaire whose statements were developed based on the previous studies and as well on the view points of plans organizers. Face validity of the questionnaire was obtained through judgment of a panel of experts, and its reliability obtained through a pilot test, and Cronbach’s Alpha was 0.94. SPSSwin11.5 was employed to analyze the data. Data was described through appropriate statistics including frequency, percent, mean, standard deviation and coefficient of variation. Kruskal-Wallis Test was employed to find out if there were any differences found among means of the different respondents’ responses. Motivation, interest and participation of plan organizers, provision of needed budget, and supporting policies were the most prominent factors influencing the plans’ success, while their presence as effective in the plans was evaluated as inadequate (by the plan organizers). Finally, suggestions were made as based on the research findings.
  • Page 71
    This study was carried out to investigate factors affecting the capaability of farmers in risk management. The statistical population consisted of 19536 wheat farmers from Khorasan-E-Razavi Province, Iran, who had been cultivating wheat during the farming year 2005- 2006 under the supervision of wheat experts. A stratified random sampling technique was employed, and while a number of 400 farmers consistituting the sample size of the study. The reliability and validity of the tools employed in the study were confirmed through pilot study and expert judgment. The results indicated that most threatening risks in wheat production were either natural or of economic nature and the most important strategies taken to confront them were either technological or financial ones. Correlational analysis revealed that there were significant relationships between a farmers’ capaability in risk management and his educational standing, his attitude towards risk, crop yield per unit land, level of land under wheat cultivation, total area of the cropping land, wheat marketing value, frequency and extent of consultation with agricultural experts and TV programs.
  • Page 81
    This research was conducted to assess and compare labor productivity in two groups of agricultural industries in Golestan Province. The two groups included: agricultural industries with personnel educated in technical and vocational training vs agricultural industries with non-educated workforce in technical and vocational training. For an accomplishment of the purpose, production function estimating procedure and descriptive analysis were employed. Cronbach’s alpha coefficient was 0.76 showing that data were reliable. Based upon the obtained results, average and final productivity of agricultural industries equipped with technical and vocationally educated laborforce were significantly higher than those for agricultural industries with workforce non- educated in technical and vocational training. This reveals the indicates positive effect of the education received on theimprovement of workforce productivity. According to the results obtained in this study close cooperation among industries, technical and vocational training organizations and labor associations, along with an assessment of educational needs and an increase in investment in technical and vocational training programs are strongly recommended.
  • Page 91
    This descriptive correlational study sought to investigate the entrepreneurial intentions and its determinants in a random sample of Rural Development management students (n=108) at Payame-Noor University. Data was collected through questionnaire, with its validity cross checked by a panel of experts in the field. The reliability of the instrument was established using Alpha Cronbach Coefficient yielding a figure over 0.7. Correlational matrics revealed that there was a positive and significant relationship among the independent variables of: attitude towards entrepreneurship, social norm, self-efficacy. Moreover, there was a positive and significant relationship observed between attitudes towards entrepreneurship, self-efficacy and student's intention to become an entrepreneur. Overall, students were somewhat weak in their intentions of becoming entrepreneurs. To illustrate the predictive power of independent variables towards intention, step-wise regression analysis was utilized. Results indicated that self-efficacy explained 30% variance of a student's intention to become an entrepreneur.
  • Page 101
    The purpose of this research was to investigate the sugar beet farmers’ behavior regarding the sustainable on-farm soil management practices as well as analyzing the factors affecting this behavior. The methodological approach in the research was a descriptive-analytical study of the survey type. The target population in the study was the sugar beet farmers of Khorasan-e-Razavi Province. Using multi-stage cluster sampling technique, 375 farmers were selected as a statistical sample. The content and face validity of the questionnaire was specified after several times of review and correction by the Faculty members of Tarbiat Modares University and several experts of the administrative offices. The reliability analysis was conducted through 30 questionnaires and Cronbach’s Alpha values for the different sections of instrument were estimated to be between 0.71 and 0.87 using statistical SPSS software. The results of descriptive findings showed that in general, 21.8% (82 farmers) of studied sugar beet growers’ behavior were at very poor and poor levels, 42.9% (161 farmers) at the average level and 35.2% (132 farmers) at very good and good levels regarding on-farm soil management. The results of means different analysis revealed that there are significant discrepancy between sugar beet growers’ behavior in relation to use of under pressure irrigation method, soil test, worker extension, membership of the rural production cooperative and type of sugar beet farming. The result of stepwise multivariate regression analysis indicated that 44.2% (R2 = 0.442) of the variability in farmers’ behavior with respect to arable soil management could be explained by variables of education level, action to extension guidances, communication channels, sugar beet yield per hectare, extension contacts, farmers’ age, experience in sugar beet cultivation and sucrose content of the sugar beet roots.
  • Page 117
    Any planning for agricultural sustainable development requires a realization of sustainable agricultural indices standings. Because of many farms in Shirvanchardavol County allocated to rice cultivation and also for the necessity of moving these farms in the direction of agricultural sustainability, the purpose of this research was chosen to analyze the ecological sustainability of Rice Farms in this county from farmer's viewpoints. A survey method was adopted to do the research. Using Stratified Proportionate Random Sampling technique, 136 farmers were selected. Instrument of data collection for the study was questionnaire. Cronbach's Alpha coefficient was used to determine the main scale of questionnaire's reliability which it was found to be equal to 0.87 and considered as favorable. Validity of the questionnaire was confirmed by an expert's panel. Data analysis was accomplished using SPSS. Results of Cluster Analysis indicated that 35.48 percent of ecological sustainability (subjective) indices were sustainable; 29 percent of indices comparativly sustainable; and 35.48 percent unsustainable, so a majority of the ecological sustainability (subjective) indices of the studied rice farms were among the sustainable
  • Page 127
    The objective in this research is to consideration relation between Quality of Work Life (QWL) and Ramin Agricultural and Natural Resource university personnel's performance. The present research was carried out in the general framework of a survey research with the population being taken from Ramin Agricultural and Natural Resource university personnel, from whom 100 were sampled through random sampling procedure. Data were collected through a questionnaire and were analyzed using SPSS. The results in the descriptive part indicated that between QWL' indicators, welfare services and continual security and from functional evaluation indicators, ability and environment have the most average. In the analytical part, the results of correlation analysis indicated that educational level and marriage situation have the significant relation with function. Also, regression analysis shows that about 54 percent of the differences in amount of personnel's performance is predicated by following variables: enforcement of law, boss confidence to personnels, equitably pay and welfare services.
  • Page 167
    The main objective of this descriptive- correlational research was to investigate "attitude of agrisciences students towards application of IT in agricultural job". The statistical population of the study consisted of the Students of the university college of agriculture and natural resources (N= 3143), out of which 218 people determined as sample using Cochran Formula and proportionate stratified sampling technique. The data were collected by a questionnaire developed for the study and were analyzed by SPSS win software. The validity of the questionnaire was approved by a panel of expert's judgment of Information Technology and agricultural extension and education. In order to measure the reliability of the questionnaire, Cronbach Alpha coefficients were calculated for the main scales of the questionnaire which ranged from 0.72 to 0.88. The result of correlation analysis indicated that attitude of students toward IT application in agricultural job was positively and significantly correlated with their age, average grades point, percent of internet browsing for educational purposes, extent of internet use and skill on the application of internet (at 0.05) as well as English proficiency skill, skill of internet application, extent of using search engine (at 0.01). The analysis of variance (F test) showed that students of different disciplines were significantly different in terms of the dependent variable. The regression analysis indicated that skill of computer application, extent of internet use, English proficiency skill and internet use for educational purposes were entered the model and explained 91.3 percent of total variation of the dependent variable.
  • Page 179
    E-learning is considered as a significant breakthrough in teaching and learning in agricultural higher education. Internet and web-based technologies are important because they facilitate and enhance communications among instructors and learners and as well provide tools to encourage creativity and initiative in students. The present study was carried out with the aim of investigating competencies needed for faculty members of agriculture for teaching through e-learning system. The study was based on survey research method and a questionnaire developed to gather the needed data. The study population consisted of the faculty members of agricultural faculties selected through multistage sampling technique. The sample size for faculty members was determined 80 as based on Cochran formula. Data were analyzed by using SPSS/WIN software while descriptive and inferential methods being employed for data analysis. The "t" test revealed that there are significant differences among competencies of faculty members in the contexts of technology, content, online education, time management as well as in communication in current and appropriate situations.