فهرست مطالب

فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی
پیاپی 3 (تابستان 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/05/08
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سیدعلی اکبر افجه، مریم سام آرام صفحه 1
    بقای هر سازمان به وجود کارکنان سالم آن بستگی دارد، البته سالم نه فقط از نظر جسمی، بلکه از نظر ابعاد گوناگون سلامتی. از این روی، این موضوع از دیرباز مورد توجه پژوهشگران علم مدیریت قرار گرفته است و تاکنون تحقیقات زیادی در زمینه سلامت جسمی، روانی، معنوی و... و تاثیر آنها بر ابعاد مختلف کار کارکنان و مدیران در سازمان ها انجام گرفته است؛ اما موضوع سلامت اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد بسیار پراهمیت سلامتی، هنوز به میزان قابل توجهی مورد توجه پژوهشگران علم سازمان و مدیریت قرار نگرفته است.
    این تحقیق، به بررسی تاثیر میزان سلامت اجتماعی بر میزان رضایت شغلی کارکنان در شرکت لیزینگ ایران خودرو می پردازد. در این تحقیق، میزان سلامت اجتماعی و رضایت شغلی کارکنان به وسیله پرسشنامه های استاندارد سنجیده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شده که نهایتا فرضیه اصلی این پژوهش مورد تایید قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: سلامت اجتماعی، انسجام پذیری اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی، انطباق اجتماعی
  • جعفر هزار جریبی، رضا صفری شالی * صفحه 31

    این پژوهش به بررسی یکی از مهمترین موضوعات مطرح جامعه با عنوان احساس شادکامی اجتماعی می پردازد زیرا اساس شادکامی بر نگرش و ادراکات فرد مبتنی است و به حالتی اشارت دارد که از تجربه هیجان های مثبت و خشنودی از زندگی نشات می گیرد. به لحاظ نوع روش تحقیق، پژوهش حاضر از نوع تحقیقات همبستگی می باشد که در آن برای رسیدن به اهداف تحقیق از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شد. بدین صورت که در بخش نظری از کتابها، مجلات و تحقیقات پیشین استفاده شد و در بخش میدانی برای سنجش میزان شادکامی و عوامل تاثیرگذار بر آن از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل افراد 15تا65 سال ساکن در نواحی شهری و روستایی استان مرکزی است و حجم نمونه آن 2000 نفر است. نتایج حاصل از ترکیب گویه ها درباره احساس شادکامی اجتماعی در بین پاسخگویان نشان می دهد که احساس شادکامی در بین 5/18 درصد از پاسخگویان در حد کم و خیلی کم می باشد و در مقابل 5/19 درصد پاسخگویان از احساس شادکامی بالایی برخوردار هستند و 62 درصد هم احساس شادکامی خود را در سطح متوسط ارزیابی کرده اند. اما عوامل تبیین کننده شادکامی اجتماعی بر طبق مدل تحلیل مسیر، نشان می دهد که در ابتدا متغیر امید به آینده وارد معادله شده است، این متغیر دارای ضریب رگرسیونی 32/0 بر متغیر شادکامی اجتماعی می باشد و به عنوان مهمترین متغیر تاثیرگذار بر شادکامی اجتماعی می باشد. متغیرهای بعدی به ترتیب عبارتند از: احساس مقبولیت اجتماعی (با ضریب 28/0)، ارضای نیازهای عاطفی (با ضریب 26/0)، بالا رفتن سن افراد (با ضریب 08/0-)، احساس عدالت توزیعی (با ضریب 07/0)، فضای مناسب اخلاق عمومی (با ضریب 06/0)، عدم احساس محرومیت (با ضریب 05/0)، احساس امنیت (با ضریب 05/0) و پایبندی به ارزشهای دینی (با ضریب 11/0)«. در مجموع، متغیرهای مذکور توانسته اند 55/0 درصد از تغییرات یا وایانس متغیر شادکامی اجتماعی را تبیین کنند.

    کلیدواژگان: شادکامی، امید به آینده، ارضاء نیازها و احساس محرومیت
  • سیدعلی سیادت، رضا هویدا، محمد عباس زاده، لیلا مقتدایی صفحه 73
    در دهه اخیر یکی از عوامل مؤثر در موفقیت سازمان ها، دانش آفرینی بوده که اندیشمندان مختلفی مخصوصا در حوزه مدیریت به آن پرداخته اند. بر این اساس در مقاله حاضر تلاش شده است تا ضمن بررسی تطبیقی میزان دانش آفرینی در دانشگاه های اصفهان و پزشکی اصفهان، تاثیر عواملی چون تعامل اجتماعی، فرهنگ سازمانی و سرمایه اجتماعی بر میزان دانش آفرینی تحلیل شود.
    روش تحقیق، پیمایشی بوده و جامعه آماری اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان به تعداد 1136 نفر بوده که از این تعداد، 288 نفر بر اساس فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری تصادفی مطبق انتخاب گشته اند.
    روش های آماری مورد استفاده، شامل آزمونهایT، F و تحلیل مسیر بوده و برای محاسبه ضرایب مسیر، از برآوردهای روش Amos graphics استفاده شده است. کلیه آمارها و اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه، از طریق نرم افزار Spss17، صورت پذیرفته است.
    در مجموع، نتایج بدست آمده نشان می دهد که اولا: در دانشگاه اصفهان، میانگین دانش آفرینی بیشتر از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بوده و ثانیا: بر اساس نتایج تحلیل مسیر صورت گرفته، به ترتیب اثرات کل متغیرهای تعامل اجتماعی، فرهنگ سازمانی و سرمایه اجتماعی بر متغیر میزان دانش آفرینی، معنی دار بوده و متغیرهای یاد شده توانسته اند، 35 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند.
    کلیدواژگان: دانش آفرینی، توسعه سازمانی، فرهنگ سازمانی، سرمایه اجتماعی، تعامل اجتماعی، تحلیل مسیر
  • سید احمد حسینی، سمانه دودمان فیروزسالاری * صفحه 111

    با توجه به این که جوانان به عنوان نیرو های فعال جامعه محسوب می شوند و نقش خطیری را در سازندگی کشور ایفاء می کنند، امروزه یکی از مباحثی که در حوزه مطالعات مربوط به جوانان مطرح است، سلامت روان آنان است. از این رو، بررسی عوامل اثرگذار در میزان سلامت روان به منظور تقویت عوامل ارتقاء دهنده سلامت حائز اهمیت است. از آنجا که حمایت اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل اثرگذار در سلامت روان مطرح شده، در این پژوهش، هدف، بررسی نقش این حمایت ها در میزان سلامت روان جوانان است.
    روش بررسی، تلفیقی از روش کتابخانه ای و میدانی است. در بررسی میدانی 320 نفر از کارمندان جوان شهرداری تهران با استفاده از پرسشنامه حمایت اجتماعی کاترونا و راسل و نیز پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند.
    فرضیات مربوط به رابطه مثبت حمایت اجتماعی با میزان سلامت روان جوانان تایید شد. یافته ها همچنین رابطه منفی و معکوس حمایت اجتماعی با ابعاد افسردگی، اختلال کارکرد اجتماعی و اضطراب و بی خوابی جوانان را تایید و رابطه حمایت اجتماعی با بعد نشانه های جسمانی سلامت روان جوانان را رد کرد. فرضیه پژوهش در مورد تفاوت معنی دار میزان سلامت روان جوانان متعلق به پایگاه های اجتماعی اقتصادی مختلف تایید شد. همچنین یافته ها نشان داد که بین میزان سلامت روان و نیز میزان حمایت اجتماعی جوانان از نظر وضعیت تاهل تفاوت معنی دار وجود ندارد.

    کلیدواژگان: حمایت اجتماعی، سلامت روان، جوان
  • فریبا شایگان صفحه 145
    اعتماد بین مردم و دولت یکی از عوامل ضروری برای اداره امور بهتر کشور، رشد و توسعه بیشتر و تامین نیازهای مردم است. امروزه دولت ها نمی توانند بدون داشتن حمایت مردمی و پشتوانه اعتماد مردم به تنهایی کشور را اداره نمایند؛ زیرا زمان اداره کشور با زور، اجبار و استبداد به پایان رسیده است. براساس نظریات و تئوری های علمی یکی از عوامل مهم تاثیر گذار بر افزایش اعتماد سیاسی، احساس رضایت از زندگی و رفاه اجتماعی- اقتصادی در بین مردم است.
    این مقاله که برگرفته از تحقیقی است که به روش پیمایشی در سال 1386 در بین 441 نمونه از شهر تهران صورت گرفته، نشان می دهد که اعتماد سیاسی 52% پاسخگویان بالا و 32% درحد متوسط است و اعتماد به نظام سیاسی بالاتر از اعتماد به نهادهای سیاسی و کنشگران سیاسی است. پنج فرضیه طرح شده که در زمینه های نگرش مردم نسبت به دولت، عملکرد سازمان ها برای تامین رفاه اجتماعی آنان، رضایت از زندگی و امید به آینده بودند، تایید شدند. تحقیق نشان داد که اگر دولت خواهان افزایش اعتماد سیاسی است باید در زمینه ایجاد رفاه اجتماعی مردم تلاش بیشتر نموده و رضایت آنان را جلب نماید.
    کلیدواژگان: اعتماد سیاسی، رفاه اجتماعی، عملکرد دولت، رضایت از زندگی، نهادهای سیاسی، کنشگران سیاسی
  • غلامرضا لطیفی، طاهره داودوندی صفحه 179
    جهانی شدن پدیده پیچیده ای است که دارای تاثیرات گسترده ای است و پدیده ای پیچیده و چند بعدی است که آثار آن قابل تسری به فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، حقوقی، فرهنگی، نظامی و فن آوری است. به همین دلیل، اصطلاح «جهانی شدن» معانی متفاوتی به خود گرفته است. در یک سر طیف جهانی شدن را نیرویی مقاومت ناپذیر و بی خطر برای تامین رفاه اقتصادی و اجتماعی مردم سراسر جهان می دانند و در سر دیگر طیف آن را باعث مشکلات و مسایل روزگار مردم معاصر می دانند و مورد سرزنش قرار می دهند. پس ضرورت بررسی فرآیند جهانی شدن کاملا محسوس است. این مقاله بر آن است تا ضمن بررسی پدیده جهانی شدن و چالش ها و دستاوردهای آن، تاثیر آن را بر توسعه اجتماعی را بررسی کند.
    کلیدواژگان: جهانی شدن، توسعه اجتماعی، دولت دست کمی، نابرابری، دموکراسی، فقر
  • سعید رفیع پور، هاشم داداش پور، مجتبی رفیعیان صفحه 203
    بررسی نظریه ها و رویکردهای مختلف مرتبط با توسعه محله ای در طول صد سال اخیر به نحو کاملی حکایت از تفوق فرهنگ اجتماعی محله بر دیگر جنبه های آن دارد، بطوری که بررسی مشخصه ها و مفهوم برنامه ریزی محله- مبنا نشان می دهد که رویکرد مذکور به جای مداخله کالبدی صرف چند متخصص با فرضیه های ساده اندیشانه، بر پایه برنامه ریزی فرایندگرا، تعامل محور و گام به گام با ظرفیت سازی، سرمایه اجتماعی و مشارکت مردمی در جستجوی تعامل اجتماعی، تسهیل گری و توانمندسازی است. بر این اساس، در این پژوهش پس از بررسی مفاهیم نظری پیرامون موضوع تحقیق، به بررسی ظرفیت های سرمایه اجتماعی در محله فیروزسالار شهر گوگان در استان آذربایجان شرقی در چارچوب رویکرد دارایی-مبنا پرداخته شده است. در این مقاله تمایل به مشارکت که پیش نیاز ضروری برنامه ریزی محله- مبنا است، به عنوان متغیر وابسته و سایر ظرفیت های سرمایه اجتماعی بعنوان متغیرهای مستقل با روش پیمایش مورد سنجش قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کلیه ساکنان محله فیروزسالار شهرگوگان تشکیل می دهند، که نمونه آماری بر اساس فرمول ری و پارکر 94 نفر تعیین شد. یافته ها نشان می دهد که بین شاخص های سرمایه اجتماعی، همبستگی بالا و مثبتی با تمایل به مشارکت وجود دارد و بین ارزیابی از مشکلات محله و تمایل به مشارکت رابطه معنی دار و معکوسی وجود دارد. مهمترین عامل در تمایل به مشارکت، بعد از امنیت با تاثیر علی 819/0، انسجام اجتماعی با تاثیر علی 669/0 می باشد و کمترین عامل تاثیرگذار نیز، هنجارهای اجتماعی با تاثیر علی 0239/0 می باشد. اعتماد اجتماعی با تاثیر علی 665/0، سومین عامل و مشکلات محله چهارمین متغیر اثرگذار بر تمایل به مشارکت می باشند، که با ضریب تاثیر 191/0- بر تمایل به مشارکت در جهت معکوس عمل می کند، یعنی با کاهش مشکلات تمایل به مشارکت افزایش می یابد. میانگین بی قدرتی (09/3)، متوسط به بالا بوده و پنجمین متغیر اثرگذار بر مشارکت با تاثیر علی 0551/0، بعد از مشکلات محله است. بین احساس بی قدرتی و تمایل به مشارکت رابطه مثبت وجود دارد و افرادی که احساس بی قدرتی بیشتری می نمایند، تمایل به مشارکت نزد آنان بیش از سایرین است. در بین متغیرهای مستقل نیز بیشترین تاثیر علی با مقدار 573/0 – میان انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی وجود دارد. بطورکلی سنجش انسجام اجتماعی در روابط با همسایه ها و اعتماد با تمام ابعادش (بین شخصی، نهادی و تعمیم یافته) نشان می دهد که در محله فیروزسالار، انسجام درونی، سبب کاهش اعتماد تعمیم یافته شده است.
    کلیدواژگان: محله، برنامه ریزی محله، مبنا، سرمایه اجتماعی، تمایل به مشارکت، محله فیروزسالار
|
  • S.A.A. Afjei , M.Samaram Page 1
    As we know the survival of any organization depends on the existence of healthy workers whether physically or spiritually. For many years researchers and scholars of management science has concentrated on this issue and numerous researches have been done in the field of physical, psychological and spiritual health and their influences on various aspects of the works of employees and managers in organizations. But the social health as one of the most crucial aspects of health has not been considered significantly by the scholars of organization and management science. This study investigated the effect of social health on the level of job satisfaction in the Iran khodro leasing company. In this study, social health and job satisfaction has been measured by standard questionnaires. Multiple regression method was used for data analysis. And ultimately, the hypothesis that this research were based on was confirmed.
  • J. Hezarjaribi, R. Safaryshali Page 31

    Present research deals with investigation of a key issue in each society; feeling social happiness. Feeling happiness is based on person's attitude and perceptions and expresses the condition that is emerged from experience of positive emotions and satisfaction of life. Using two methods of documentary and survey, present research is kind of co relational researches. Regarding this in the theoretical section, there is a review of books, journals and previous researches and in the other part in order to evaluate the amount of happiness and effective factors on it, questionnaire's technique was used for the sample of 2000 residents (15 up to 65 years old) of urban and rural areas of Markazi province.Findings show that feeling of happiness among 18.5 percent of respondent is low and very low, whereas 19.5 percent of respondents have high feeling of happiness. Results show that 62 percent have evaluated their feeling of happiness in average degree. Due to the model of path analysis, among determinate factors of social happiness,, hope to future has been entered to equation as the first variable. The regression's coefficient of this variable on variable of social happiness is 0.32 and is known as the most important influential variable on social happiness. Other variables are feeling of social acceptability (with coefficient of 0.28), satisfaction of emotional needs (with coefficient of 0.26) aging (with coefficient of-0.08), feeling of distributive justice(with coefficient of 0.07), suitable atmosphere of public morality (with coefficient of 0.06), lack of derivational feeling (0.05) feeling of security (with coefficient of 0.05) and devotion to religious values (with coefficient of 0.11). As a whole mentioned variables have been able to determine 0.55 percent of changes or variance of social happiness

  • A. Siyadat , R. Hoveyda , M. Abbaszadeh L. Moghtadaii Page 73
    In the recent decades an effective factor on success of organization is knowledge creation which has been taken in to account by many scholars especially in management field. Regarding that, in this article we try to comparative study the level of knowledge creation between Isfahan and Isfahan Medicine universities and the effects of factors such as social communication, organizational culture and social capital on it. Due to this a survey was conducted on a sample of 288 professors of those two universities. Using F and T test, besides path analysis (applying Amos graphics for calculating their coefficients), findings indicate that average of knowledge creation in Isfehan University is more than Isfehan Medicine University. Secondly due to the results of path analysis, the effects of social communication, organizational culture and social capital on knowledge creation are significant and these variables can explain 35% of changes of dependant variable.
  • S. Hosseini, S. Doodman Firoozsalari Page 111

    Regarding the fact that the youth are considered as active forces of society and play a key role in the development of a country; one of the issues which is discussed in today studies regarding youth, is their mental health. Hence in order to corroborate the factors improving health, studying the effective factors of their mental health is crucial. Since social support is considered as one of the most important effective factors in mental health, the objective of the present research is to studying the role of these supports in mental health of youth.The methodology is a combination of documentary and field study. In the field study, 320 young employees of Tehran municipality were selected by cluster sampling. Considering Katrona and Russel Social Support questionnaire and Goldberg Public Health Questionnaire, research questionnaire was constructed.Hypotheses related to the positive relation between social support and level of mental health is proved. The results also approved the negative and reverse relation among social support and depression, social function disorder, anxiety and insomnia and rejected the relation between social support and physical symptoms of mental health among youth. The hypothesis related to the extent of the mental health of youth from different socio-economic status is also verified. Meanwhile the results show that there is no meaningful relation between the extent of mental health and social support of youth in sight of their marital status.

  • F. Shaygan Page 145
    Political trust of people in the state is a prerequisite for better governing, development and meeting people's needs. While controlling country is no more possible with coercive power, Nowadays state cannot rule without people's trust and protection. Regarding scientific theories, an effective factor on rising political trust is satisfaction of life and social welfare.This article is based on a survey which was gathered from a sample of 441 residents of Tehran in 2007. The data indicates that political trust of 52 percent of respondents is high and 32 percent of them is medium. Also their trust in political regime is more than their trust in political institutions and actors. Five hypotheses which take in to account the people’s attitudes towards state and its performance for providing their Social welfare, life satisfaction and life expectancy are confirmed. Findings show that if state wants to enhance people trust, it has to try for providing them social welfare and meet their satisfaction.
  • Gh. Latifi , T. Davoodvandi Page 179
    Globalization is a complex phenomenon which has numerous effects on society. As a multidimensional phenomenon, globalization has in social, political, economic, armed and technological effects on society. So predictably Globalization has different meanings. On the one hand it is respected as a factor for achievement of social welfare and on the other hand it is considered as a basic cause of bringing economic problems and social disaster to the contemporary world. Therefore, this article tries to review today’s process of globalization and also, to show its achievements and challenges, moreover its effects on social development.
  • S. Rafipour, H. Dadashpour , M. Rafiyan Page 203
    Studying various theories and perspectives towards district development in recent century entirely indicates the priority of social culture of district to the other of its aspects. Considering features and concept of district based planning shows that this perspective instead of expert interfering with simple hypotheses is based on process and communicative programming and step by step it is with making capacity, social capital and people participation in an attempt for social communication, accelerating and enabling. In this research after studying related theoretical concepts, we consider the capacities of social capital in Firozsalar district of Gokan city in the East Azerbaijan province in the framework of possession base perspective. Our dependent variable is willingness for participation which is a prerequisite for district base planning. The other capacities of social capital are independent variables. The survey was conducted among sample of 94 residents of Gokan. Results show indicators of social capital have high correlation with willingness for participation. Also there is a negative significant correlation between evaluation of district's problems and dependent variable. Security (with coefficient of 0.81), social coalition (with coefficient of 0.665), social trust (with coefficient of 0.669) and evaluation of district's problems ordinal (with coefficient-0.19), show casual effects on willingness for participation. As a whole evaluation of social coalition in relation with neighborhoods and trust in all aspects (such as interpersonal, institutional and generalized) indicates that internal coalition has led to decrease generalized trust in Firozsalar.