فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های پولی - بانکی
پیاپی 20 (تابستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/05/18
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مجید عینیان *، سید مهدی برکچیان صفحات 161-194
    مدل های پیش بینی چرخه های تجاری هنگامی معتبر شناخته می شوند که قدرت خود را در شناسایی دوره های رونق و رکود نشان دهند. در بسیاری از کشورهای جهان مرجعی رسمی جهت تاریخ گذاری چرخه های تجاری وجود دارد. در ایران به دلیل فقدان چنین مرجعی اکثر مطالعات رأسا به تاریخ گذاری و سپس مقایسه نتایج مدل خود با آن می پردازند که طبیعتا اغلب این تاریخ گذاری ها با یکدیگر سازگار نیستند. در این مقاله پس از معرفی روش های شناسایی چرخه های تجاری، تلاش می شود تا با استفاده از مجموعه گسترده ای از داده های اقتصادی و با بهره گیری از الگوریتم برای-بوشان تاریخ گذاری قابل اطمینانی برای دوره های رونق و رکود سال های 1367 تا 1387ارائه شود.
  • رحیم دلالی اصفهانی *، سیدکمیل طیبی، مهشید شاهچرا، احمدعلی رضایی صفحات 195-210
    در پژوهش حاضر به بررسی اثرات پویای حجم کل بدهی ها بر بخش حقیقی اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1360 تا 1390 و ارزیابی آن به عنوان سازوکار هشداردهنده وقوع بحران مالی پرداخته شده است. به منظور بررسی اهداف و آزمون فرضیات، از برآورد الگوی اقتصادسنجی خودرگرسیون برداری بیزی و همچنین شبیه سازی سناریوهایی نظیر کاهش حجم کل بدهی ها تا نزدیکی صفر یا نصف مقدار اولیه و افزایش حجم کل بدهی ها تا دو برابر استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد حجم کل بدهی ها بر بخش حقیقی اقتصاد ایران طی دوره مورد مطالعه اثرگذار بوده، به طوری که افزایش حجم کل بدهی ها در ابتدا از طریق ایجاد اعتبار و افزایش در عرضه نقدینگی سبب افزایش در رشد اقتصادی شده که می تواند اثر مثبت بر بخش حقیقی اقتصاد داشته باشد، اما به تدریج روند اثرگذاری این متغیر به دلیل تاثیر منفی که بر سرمایه گذاری ناخالص داخلی کشور می گذارد، تغییر پیدا می کند و اثرات منفی بر بخش حقیقی اقتصاد بر جای می گذارد، درحالی که بازخورد کمی از فعالیت های حقیقی اقتصادی بر حجم کل بدهی ها مشاهده شده است.
  • زهرا خوشنود *، مرضیه اسفندیاری صفحات 211-235
    از بین اقلام ترازنامه بانک ها، نسبت سرمایه قانونی به عنوان متغیر کلیدی جدیدی در سازوکار انتقال پولی مورد توجه قرار گرفته است. این مسئله در سال های اخیر با پررنگ شدن نقش مقررات سرمایه در تصمیم وام دهی و شکل گیری تحولات شگرفی در توافق نامه های سرمایه، از اهمیت بیشتری در عرصه بین المللی برخوردار شده است. در ایران نیز هر چند با تاخیر زیاد توافق نامه بال یک در قالب سه بخش نامه به بانک ها ابلاغ شده و در سال های اخیر نسبت کفایت سرمایه در ترازنامه اکثر بانک های خصوصی گزارش شده است؛ با این وجود اثر آن بر تصمیم وام دهی بانکی و سازوکار انتقال پولی مورد ارزیابی دقیق قرار نگرفته است. ازاین رو، در این مقاله با استفاده از داده های فصلی شبکه بانکی، اثر کفایت سرمایه بر کانال وام دهی بانکی در طول سال های 1386:1 تا 1392:2 در قالب یک مدل پانل برای شبکه بانکی در دو گروه بانک های دولتی و خصوصی بررسی می شود. نتایج هر چند بیانگر اثربخشی سرمایه بانک در قالب نسبت کفایت سرمایه در تصمیم وام دهی هر دو گروه بانک مورد بررسی است، اما نتیجه ای دال بر تأیید نقش سرمایه بانک در کانال وام دهی بانکی از منظر تضعیف اثر سیاست پولی در هیچ یک از دو گروه مورد بررسی مشاهده نمی شود.
  • پیام نوروزی * صفحات 237-257
    امروزه بانک ها نقش مهمی در ایجاد ارتباط بین بخش واقعی و بخش پولی اقتصاد بازی می کنند. بانکداری نیز مانند سایر فعالیت های اقتصادی با ریسک های مختلفی مواجه است که در این بین ریسک اعتباری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این مقاله بررسی عوامل تعیین کننده ریسک اعتباری بانک های کشور بین سال های 1385 تا 1391 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی است. نتایج نشان می دهد که ریسک اعتباری بانک ها تحث تأثیر متغیرهای اقتصاد کلان قرار دارد. به طور خاص نرخ سود حقیقی تسهیلات، نرخ تورم، بدهی دولت و نرخ بیکاری رابطه مثبت و رشد تولید ناخالص داخلی رابطه منفی با ریسک اعتباری بانک ها دارند. به علاوه خصوصیات بانکی نظیر اندازه و سودآوری بانک ها اثر منفی و ریسک اعتباری دوره قبل اثر مثبتی بر ریسک اعتباری بانک ها دارد.
  • حسین میسمی *، حمید زمان زاده، اصغر شاهمرادی، فرهاد نیلی صفحات 259-283
    بازار ارز ایران همواره با نوسانات گوناگون مواجه بوده و این نوسانات روابط ارزی بانک مرکزی با بانک های تجاری و روابط بانک های تجاری با واردکنندگان و صادرکنندگان را با ریسک نوسان قیمت ارز مواجه ساخته است. طراحی ابزار تهاتر ارزی با قابلیت کاربرد در نظام بانکداری بدون ربا می تواند جهت مدیریت ریسک یادشده اثرگذاری قابل توجهی داشته باشد. این پژوهش با طراحی ابزار تهاتر ارزی در چهارچوب بانکداری بدون ربا، ابعاد گوناگون آن را مورد بحث قرار می دهد. یافته هایی که بر پایه روش تحلیلی-توصیفی به دست آمده اند، نشان می دهند که می توان ابزار تهاتر ارزی متعارف را به نحوی اصلاح کرد که با ضوابط فقهی سازگار گردد و کارکردهای اقتصادی خود را نیز حفظ کند. بانک مرکزی می تواند با عملیاتی کردن ابزار پیشنهادی در بازار ارز، تا حدی بر محدودیت های ناشی از کمبود ذخایر ارزی و نقدشوندگی پایین این ذخایر غلبه کند و قدرت اثرگذاری خود در مدیریت نوسانات بازار ارز را بهبود بخشد.
  • عادل آذر *، محمد زارعی محمودآبادی، عباس مقبل باعرض، آمنه خدیور صفحات 285-305
    مدل های مرسوم تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی عملکرد مبتنی بر رویکرد جعبه سیاه هستند، به گونه ای که نهاده ها در واحدهای تصمیم گیری بدون توجه به مراحل میانجی به ستانده ها تبدیل می شوند. فرایند ارائه خدمات در بانک ها از مراحل تعاملی و وابسته به هم تشکیل شده است. این پیوستگی باعث می شود در این پژوهش با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده های شبکه ای، مدل اندازه گیری کارایی، اثربخشی و بهره وری در بانک طراحی شود. در این خصوص از ورودی های تعداد پرسنل و دارایی، متغیرهای میانجی هزینه های پرسنل و هزینه های عمومی و اداری و متغیرهای درآمد کل و سپرده کل به عنوان خروجی استفاده می شود. درنهایت، کارایی، اثربخشی و بهره وری شعب یکی از بانک های استان گیلان طی فرایندها و سطوح مختلف با استفاده از مدل پیشنهادی سنجیده می شود. از نتایج جالب این پژوهش این است که کاراترین شعبه یا اثربخش ترین شعبه لزوما بهترین شعبه از لحاظ بهره وری نیست.
  • حسام ذالبگی دارستانی * صفحات 307-327
    صنعت بانکداری یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد ایران به شمار می آید که می تواند با ساماندهی و مدیریت مناسب منابع و مصارف خود، زمینه های رشد و شکوفایی اقتصاد را فراهم آورد. در این مقاله شاخص z-score و اجزای تشکیل دهنده آن به عنوان متغیرهای وابسته درنظر گرفته شده اند. با توجه به نتایج به دست آمده، وام دهی بانک ها بر ثبات بانکی تأثیر داشته که این تأثیر منفی و معنادار بوده است. با وجود مطالبات معوق در بانک ها، میزان وام دهی در کشور و مطالبات معوق بر ثبات بانکی تأثیر منفی دارد. نسبت بازدهی سرمایه به عنوان متغیر سودآوری بر ثبات بانکی در شبکه بانکی کشور تأثیر گذاشته و دارای ضریب مثبت و معناداری است. با افزایش سودآوری بانک ها میزان ثبات بانکی افزایش یافته و بانک ها می توانند به وسیله سودآوری با ریسک های پیش روی خود مقابله کنند.
|
  • Pages 161-194
    To verify business cycle forecasting models، they should be checked against historical data on business cycles. There is an official reference to business cycle dating in many countries. In Iran، though، there is no official or de facto reference for this، and so most of research papers propose datings for business cycles in Iran and verify their models with those datings، and the problem is that those datings are not consistent with each other. In this paper we first review the methods used for dating business cycles. Then using a wide range of data on Iran’s economy، we propose a dating for Iranian business cycles for years 1988 to 2008.
  • Pages 195-210
    In this study the dynamic effects of the total debt on the real sector was analyzed during the period of 1981-2011. We use the non-classical econometric model BVAR and the simulation scenarios defined. We study the scenarios that reduce total debt to near zero، total liabilities decreased to half the initial value، and increased total debt to double in the Bayesian model. The results show that the total volume of debt had been affected on the real sector of the economy as an increase in total liabilities at first، through an create Account and increasing in the supply of credit and liquidity led to increase in economic growth where can have a positive effect on real output. Although، the influence of these variables has a negative impact on gross domestic investment and real sector of the economy.
  • Pages 211-235
    Among banks’ balance sheet items، regulatory capital ratio has been considered as a new critical variable in the monetary transmission mechanism. During recent years، by means of highlighted role of capital regulation in bank lending and impressive changes in the capital accords، this mechanism has achieved more importance in the international scope. While during the recent years the capital adequacy ratio has been reported in the balance sheet of most private banks، but its effect on bank lending channel and monetary transmission mechanism has not yet been dedicatedly assessed. Hence، in this article، based on seasonal data of banking system، the effect of capital regulation on bank lending channel during 1386:1-1392:2، based on a panel model of banking system in two groups of public and private banks، has been surveyed. The results confirm the effectiveness any of the bank capital - via bank capital adequacy ratio- on both banking groups’ lending decisions. Nevertheless، the results do not confirm in none of banking groups the role of bank capital in the bank lending channel by attenuating monetary policy effect.
  • Payam Noroozi * Pages 237-257
    Today، banks play an important role by linking the real and monetary sectors of an economy. Banks، like other businesses، face different risks in which the most important one is credit risk. The purpose of this paper is examining the determinants of credit risk of domestic banks، during 2007-2013، using system Generalized Method of Moments (GMM). The results show that macroeconomic variables influence the credit risk of banks. In particular، real interest rate، inflation، public debt and unemployment rate have a positive correlation، and GDP growth rate has negative correlation with the credit risk. In addition، the bank characteristics such as size and profitability have negative effects، and credit risk of the prior period has positive effect on credit risk.
  • Pages 259-283
    Iran’s foreign exchange market has been subject to foreign exchange volatilities. Banks، as well as the imports and exporters، have been affected by these volatilities. Designing foreign exchange Swap contracts، consistent with the interest-free financial system، should help alleviate foreign exchange risks and manage liquidity. For the first time، this paper proposes a way forward in reconciling traditional Swap contracts، used by many central banks around the world، with that of an interest-free financial system. The results، which are based on an analytical-descriptive approach، show that it is possible to revise the contracts of the conventional Central Bank Swap to make it Shariah-compliant. The paper argues that the central bank of Iran could efficiently use this instrument to mitigate foreign exchange volatilities، reduce risks، manage liquidity، and improve monetary policy operations in a cash-constrained environment.
  • Pages 285-305
    Data Envelopment Analysis is a comprehensive approach for performance evaluation of bank branches; but the traditional DEA models in the performance evaluation are based on black box approach. Since the process of services in banks has been formed from the interactive and interdependent steps، it can be seen as a continuum that the capacity of each internal sub-processes plays an important role in its overall success. By using this approach، the assessing model of efficiency، effectiveness and productivity in the banking industry is designed. We used from personnel and assets as inputs، personnel and administrative expenses as intermediate variables and deposits and revenues as outputs. Finally; efficiency، effectiveness and productivity of bank branches in Gilan province by using the proposed model is measured. An interesting result of this study is that the most efficient or effective branch is not the best branch from the viewpoint of productivity، but it is both efficient and effective.
  • Dr. Hesam Zalbgidarestani * Pages 307-327
    Regarding the relationship between the banking systems and large sections of the economy، any crisis can be created based on macroeconomic variables. We emphasize the role of banks and ensure the stability of the banking system. Increase financial leverage and portfolio led to increase in the financial stability of banks and banking stability index (z-score). In this paper، the z-score and its components are considered as the dependent variables. According to the results، the bank lending effect on the stability of bank and its impact is negative and significant. Non-performing loans have a negative impact on the bank stability. Return on asset as a variable of profitability has a positive and significant coefficient. Increasing the profitability of banks led to increased stability.